LISAUN ESTUDU 48
Ita bele tau fiar ba Jeová maski hasoru susar
“‘Sai forte.’ . . . Jeová neʼebé ukun tropa lalehan nian, dehan: ‘Tanba haʼu hamutuk ho imi.’”—AGEU 2:4.
KNANANUK 118 “Halo ami iha fiar boot liután”
IHA LISAUN NEʼE:a
1-2. (a) Oinsá mak ita-nia situasaun atu hanesan ho ema Judeu neʼebé fila fali ba Jeruzalein? (b) Esplika toʼok susar saida deʼit mak ema Judeu sira hasoru. (Haree kaixa “Ageu, Zacarias, no Ezras nia tempu”.)
DALA ruma Ita hanoin barak kona-ba futuru ka lae? Karik Ita lakon serbisu no hanoin barak kona-ba oinsá atu tau matan família. Karik Ita hanoin kona-ba oinsá família bele seguru tanba problema polítiku, ema fó-terus, ka ema kontra ita-nia serbisu haklaken. Ita hasoru daudaun problema sira hanesan neʼe? Se nuneʼe, Ita bele hetan anima hodi aprende kona-ba oinsá Jeová ajuda ema Izraél antigu bainhira sira hasoru problema neʼebé hanesan.
2 Ema Judeu neʼebé hela iha Babilónia presiza iha fiar neʼebé metin atu bele sai husi Babilónia, sidade neʼebé sira toman ona, no halo viajen ba rai neʼebé sira ladún hatene. Lakleur depois sira toʼo, sira mós hasoru problema ekonomia, problema polítiku, no ema kontra. Neʼe halo sira balu la fokus atu harii fali Jeová nia templu. Tan neʼe, maizumenus iha tinan 520 AEC, Jeová haruka profeta Ageu no Zacarias atu ajuda povu hetan fali laran-manas. (Ageu 1:1; Zac 1:1) Ita sei haree oinsá profeta naʼin-rua neʼe anima tebes povu. Maibé maizumenus liutiha tinan 50, ema Judeu presiza hetan fali anima. Tan neʼe, Ezras, eskriba ida neʼebé hatene didiʼak Moisés nia Ukun-Fuan, mai toʼo Jeruzalein hodi anima Maromak nia povu atu tau uluk adorasaun ba Maromak.—Ezras 7:1, 6.
3. Iha lisaun neʼe, ita sei koʼalia kona-ba pergunta saida deʼit? (Provérbios 22:19)
3 Ageu no Zacarias nia profesia ajuda Maromak nia povu iha tempu uluk atu kontinua tau fiar ba Jeová durante tempu susar, neʼe mós bele ajuda ita atu kontinua fiar katak Jeová sei ajuda ita bainhira hasoru susar. (Lee Provérbios 22:19.) Nuʼudar ita haree Maromak nia mensajen neʼebé fó sai liuhusi Ageu no Zacarias no mós Ezras nia ezemplu, ita sei hatán ba pergunta sira-neʼe: Susar neʼebé ema Judeu hasoru lori impaktu saida ba sira? Tanbasá ita presiza fokus atu halo Jeová nia hakarak durante tempu susar? No oinsá atu hametin ita-nia fiar ba Jeová durante hasoru susar?
SUSAR NEʼEBÉ EMA JUDEU HASORU LORI IMPAKTU SAIDA BA SIRA?
4-5. Tanbasá ema Judeu lakon laran-manas atu harii fali templu?
4 Kuandu ema Judeu toʼo iha Jeruzalein, sira iha serbisu barak atu halo. Sira lalais atu harii fali altár ba Jeová no halo fundasaun ba templu. (Ezras 3:1-3, 10) Maibé lakleur deʼit, sira-nia laran-manas menus. Tanbasá? Tanba sira mós presiza harii sira-nia uma rasik, halo toʼos, no tau matan ba família nia presiza. (Ezras 2:68, 70) Sira mós hasoru susar husi inimigu sira neʼebé planu atu hapara serbisu atu harii fali templu.—Ezras 4:1-5.
5 Sira hasoru susar tanba problema ekonomia no polítiku. Sira-nia rai agora sai parte ba Pérsia nia ukun. Depois Liurai Ciro husi Pérsia mate iha tinan 530 AEC, liurai tuirmai naran Cambises hakarak manán rai-Ejitu. Nuʼudar tropa sira laʼo ba rai-Ejitu, karik sira husu ema Izraél atu fó ai-han, bee, no mós hela-fatin, no neʼe lori susar ba sira. Liurai tuirmai mak Dário Primeiru, no kuandu nia hahú ukun, neʼe lori problema barak. Susar sira-neʼe halo ema Judeu hanoin barak kona-ba oinsá sira bele tau matan sira-nia família. Tan neʼe, ema Judeu balu sente katak neʼe laʼós tempu neʼebé loos atu harii fali templu.—Ageu 1:2.
6. Tuir Zacarias 4:6, 7, ema Judeu hasoru susar saida tan, no oinsá Zacarias hametin sira?
6 Lee Zacarias 4:6, 7. Ema Judeu laʼós deʼit hasoru susar tanba problema ekonomia no polítiku, sira mós presiza tahan bainhira ema kontra. Iha tinan 522 AEC, inimigu sira husu governu Pérsia atu hapara serbisu atu harii fali templu. Maibé Zacarias hametin ema Judeu katak Jeová sei uza Ninia espíritu santu atu ajuda sira kontinua serbisu maski hasoru susar naran deʼit. Iha tinan 520 AEC, Liurai Dário husik ema Judeu atu kontinua harii fali templu no fó ba sira osan atu halo serbisu neʼe. Nia mós haruka governadór sira husi nasaun viziñu atu ajuda sira.—Ezras 6:1, 6-10.
7. Bainhira ema Judeu tau uluk serbisu ba Maromak, sira simu bensaun saida?
7 Liuhusi Ageu no Zacarias, Jeová promete ba ninia povu katak nia sei kontinua apoia sira se sira tau uluk serbisu atu harii fali templu. (Ageu 1:8, 13, 14; Zac 1:3, 16) Tanba hetan anima husi profeta sira-neʼe, ema Judeu hahú fali atu harii templu iha tinan 520 AEC no halo hotu serbisu neʼe iha tinan lima nia laran. Tanba ema Judeu tau uluk serbisu ba Maromak maski hasoru susar, Jeová apoia sira iha dalan fíziku no mós espirituál. Rezultadu mak sira adora Jeová ho haksolok.—Ezras 6:14-16, 22.
KONTINUA TAU FOKUS ATU HALO MAROMAK NIA HAKARAK
8. Oinsá mak Ageu 2:4 ajuda ita atu kontinua tau fokus atu halo Maromak nia hakarak? (Haree mós nota-rodapé.)
8 Tanba terus boot besik ona, importante tebes atu hanoin-hetan katak ita presiza halo tuir mandamentu atu haklaken liafuan diʼak. (Mc 13:10) Karik ita sente susar atu tau fokus ba serbisu haklaken se ita hasoru problema ekonomia, ka ema kontra ita-nia serbisu haklaken. Saida mak bele ajuda ita atu tau uluk Jeová nia hakarak? Ita presiza fiar metin katak “Jeová neʼebé ukun tropa lalehan nian”b hamutuk ho ita. Nia sei apoia ita se ita kontinua tau uluk ninia hakarak duké ita-nian. Tan neʼe ita la presiza taʼuk buat ida.—Lee Ageu 2:4.
9-10. Oinsá mak feen-laʼen ida haree katak Jesus nia liafuan iha Mateus 6:33 mak loos?
9 Haree toʼok ezemplu husi feen-laʼen naran Oleg no Irinac neʼebé serbí nuʼudar pioneiru. Depois muda tiha ba kongregasaun iha área neʼebé presiza ajuda, sira lakon serbisu tanba problema ekonomia iha nasaun neʼe. Maski sira labele hetan serbisu neʼebé permanente maizumenus ba tinan ida, sira nafatin sente katak Jeová apoia sira no dala ruma sira hetan ajuda husi irmaun-irmán sira. Oinsá sira tahan hasoru susar sira-neʼe? Foufoun Oleg depresaun, no nia hatete: “Hodi kontinua okupadu iha serbisu haklaken ajuda ami atu fokus ba buat neʼebé importante liu iha ami-nia moris.” Nuʼudar nia no ninia feen kontinua buka serbisu, sira mós kontinua okupadu atu halo serbisu haklaken.
10 Loron ida kuandu sira fila husi serbisu haklaken, sira haree katak sira-nia belun ida halo viajen dook maizumenus kilómetru 160 atu lori hahán sakola rua ba sira. Oleg hatete: “Iha tempu neʼebá, dala ida tan ami bele haree katak Jeová no kongregasaun tau matan mai ami. Ami fiar metin katak Jeová nunka haluha ninia atan sira maski sira sente katak la iha ona esperansa.”—Mt 6:33.
11. Ita sei hetan saida se ita fokus atu halo Maromak nia hakarak?
11 Jeová hakarak ita atu fokus ba serbisu haklaken neʼebé bele salva ema nia moris. Hanesan temi iha parágrafu 7, Ageu husu Jeová nia povu atu hahú harii fali templu. Se sira halo nuneʼe, Jeová promete atu “haraik bensaun”. (Ageu 2:18, 19) Ita mós bele fiar katak Jeová sei haraik bensaun ba ita se ita hakaʼas an atu tau uluk serbisu neʼebé nia fó.
OINSÁ ATU HAMETIN ITA-NIA FIAR BA JEOVÁ?
12. Tanbasá Ezras no ema Judeu seluk neʼebé fila fali ba Jeruzalein presiza iha fiar neʼebé metin?
12 Iha tinan 468 AEC, Ezras halo viajen ho grupu segundu husi ema Judeu atu bá Jeruzalein. Atu halo viajen neʼe, sira presiza iha fiar neʼebé metin. Sira sei laʼo liuhusi dalan neʼebé perigu, no lori osan-mean no osan-mutin barak neʼebé ema fó nuʼudar kontribuisaun atu uza hodi harii templu. Karik fasil ba naʼok-teen atu ataka sira. (Ezras 7:12-16; 8:31) Sira mós haree katak Jeruzalein la seguru. Ema uitoan deʼit mak hela iha neʼebá, no sidade nia portaun no moru mós presiza hadiʼa fali. Saida mak ita bele aprende husi Ezras kona-ba hametin ita-nia fiar ba Jeová?
13. Oinsá mak Ezras hametin ninia fiar ba Jeová? (Haree mós nota-rodapé.)
13 Ezras haree ona oinsá Jeová apoia ninia povu iha tempu susar. Tinan barak antes neʼe, iha tinan 484 AEC, karik Ezras hela iha Babilónia bainhira Liurai Assuero halo lei atu oho ema Judeu neʼebé hela iha Pérsia nia ukun. (Ester 3:7, 13-15) Ezras nia moris iha perigu laran! Rona tiha kona-ba lei neʼe, ema Judeu “iha provínsia hotu” triste tebes, tan neʼe sira halo jejún no tanis no mós halo orasaun ba Jeová atu husu ajuda. (Ester 4:3) Imajina toʼok buat neʼebé Ezras no ema Judeu sente bainhira inimigu neʼebé hakarak oho sira mate tiha! (Ester 9:1, 2) Buat neʼebé akontese durante tempu neʼebá prepara Ezras ba tempu susar neʼebé sei akontese tuirmai, no hametin ninia fiar katak Jeová bele proteje Ninia povu.d
14. Saida mak irmán ida aprende kuandu Jeová tau matan ba nia iha tempu susar?
14 Bainhira ita haree oinsá Jeová ajuda ita iha tempu susar, neʼe hametin liután ita-nia fiar ba nia. Hanoin toʼok kona-ba Anastasia neʼebé hela iha Europa Leste. Nia para serbisu atu bele nafatin neutrál. Nia hatete: “Neʼe mak primeiravés iha haʼu-nia moris haʼu la iha osan. Haʼu entrega ida-neʼe ba Jeová no haree oinsá nia tau matan haʼu. Iha futuru se haʼu la iha serbisu, haʼu sei la sente taʼuk. Se haʼu-nia Aman iha lalehan tau matan mai haʼu ohin, nia mós sei tau matan mai haʼu aban.”
15. Saida mak ajuda Ezras atu mantein ninia fiar ba Jeová? (Ezras 7:27, 28)
15 Ezras rasik sente Jeová nia apoiu. Bainhira Ezras hanoin kona-ba oinsá Jeová apoia nia iha tempu uluk, neʼe ajuda nia atu mantein ninia fiar ba Jeová. Ezras dehan: “Jeová, haʼu-nia Maromak hamutuk ho haʼu.” (Lee Ezras 7:27, 28.) Ezras uza liafuan neʼebé atu hanesan dala neen iha livru Ezras neʼebé nia hakerek.—Ezras 7:6, 9; 8:18, 22, 31.
Iha situasaun saida mak ita bele haree ho momoos oinsá Jeová ajuda ita? (Haree parágrafu 16)e
16. Iha situasaun saida deʼit mak ita bele haree ho momoos Jeová ajuda ita? (Haree mós foto.)
16 Jeová bele ajuda ita bainhira hasoru situasaun susar. Porezemplu, bainhira ita husu lisensa ba patraun atu bele tuir reuniaun boot ka husu atu troka oráriu hodi nuneʼe ita bele tuir reuniaun sira, ita loke oportunidade atu haree oinsá Jeová ajuda ita. Karik ita sei hakfodak hodi haree oinsá nia ajuda ita. No rezultadu mak ita-nia fiar ba nia sei sai metin liután.
Ezras tanis no halo orasaun bainhira nia iha templu, nia sente triste tanba povu nia sala. Ema-lubun mós tanis. Ikusmai Sekanias fó kmaan ba Ezras, hodi hatete: “Sei iha esperansa ba povu Izraél. . . . Ami sei hamutuk ho ó.”—Ezras 10:2, 4 (Haree parágrafu 17)
17. Oinsá mak Ezras hatudu haraik an iha tempu susar? (Haree dezeñu iha livru oin.)
17 Ho haraik an Ezras halo orasaun hodi husu Jeová nia ajuda. Bainhira nia hanoin barak kona-ba buat neʼebé nia presiza halo, nia ho haraik an halo orasaun ba Jeová. (Ezras 8:21-23; 9:3-5) Ezras nia hahalok neʼe book ema seluk atu apoia nia no banati-tuir ninia fiar. (Ezras 10:1-4) Bainhira ita hanoin barak kona-ba ita-nia presiza fíziku ka tau matan ba família atu seguru nafatin, ita presiza halo orasaun ho fiar metin ba Jeová.
18. Saida mak bele ajuda ita atu haburas ita-nia fiar ba Jeová?
18 Se ita haraik an hodi buka ajuda husi Jeová no simu ajuda husi irmaun-irmán sira, ita-nia fiar ba Maromak sei sai metin liután. Irmán Erika neʼebé iha oan naʼin-tolu mantein ninia fiar ba Jeová maski hasoru situasaun neʼebé susar tebes. Durante tempu badak deʼit, bebé neʼebé iha ninia kabun mate no ninia laʼen mós mate. Nia hatete: “Ita labele hatene nanis oinsá Jeová sei ajuda ita. Nia bele ajuda ita iha dalan neʼebé ita nunka espera. Haʼu haree ona oinsá Jeová hatán haʼu-nia orasaun liuhusi haʼu-nia belun sira-nia liafuan no hahalok. Se haʼu koʼalia nakloke ba haʼu-nia belun sira, neʼe halo fasil ba sira atu ajuda haʼu.”
KONTINUA TAU FIAR BA JEOVÁ TOʼO REMATA
19-20. Saida mak ita aprende husi ema Judeu neʼebé la fila fali ba Jeruzalein?
19 Ita bele aprende lisaun importante husi ema Judeu balu neʼebé la fila fali ba Jeruzalein. Karik sira balu labele fila fali ba Jeruzalein tanba idade, moras todan, ka situasaun família la permite. Maski nuneʼe, sira kontinua apoia ema sira neʼebé fila fali ba Jeruzalein hodi fó kontribuisaun atu harii fali templu. (Ezras 1:5, 6) Karik maizumenus liutiha tinan 19 husi tempu neʼebé ema Judeu grupu primeiru fila ba Jeruzalein, sira neʼebé nafatin hela iha Babilónia kontinua haruka kontribuisaun ba Jeruzalein.—Zac 6:10.
20 Maski ita labele halo buat barak iha Jeová nia serbisu, ita bele fiar katak Jeová hafolin ita-nia hakaʼas an atu halo nia kontente. Oinsá ita hatene? Iha Zacarias nia tempu, Jeová husu ninia profeta atu halo koroa husi osan-mean no osan-mutin neʼebé ema Judeu iha Babilónia fó. (Zac 6:11) “Koroa kmanek neʼe” fó-hanoin kona-ba oinsá ema Judeu fó kontribuisaun ho laran-luak. (Zac 6:14, nota) Ita bele fiar katak Jeová sei nunka haluha ita-nia hakaʼas an atu serbí nia durante tempu susar.—Ebr 6:10.
21. Saida mak sei ajuda ita atu tau fiar ba Jeová maski hasoru susar?
21 Durante loron ikus sira, ita sei hasoru susar oioin no karik situasaun sei sai aat liután iha futuru. (2 Tim 3:1, 13) Maibé ita la presiza hanoin barak. Hanoin-hetan Jeová nia liafuan ba ninia povu iha Ageu nia tempu: “Haʼu hamutuk ho imi. . . . Keta taʼuk.” (Ageu 2:4, 5) Ita mós bele fiar katak Jeová sei kontinua hamutuk ho ita se ita hakaʼas an atu halo ninia hakarak. Hodi aplika lisaun neʼebé ita aprende husi Ageu no Zacarias nia profesia no ezemplu husi Ezras, ita bele kontinua tau fiar ba Jeová maski hasoru susar naran deʼit iha futuru.
KNANANUK 122 Laran-metin bá, hamriik metin bá!
a Informasaun neʼe sei ajuda ita hametin ita-nia fiar katak Jeová sei ajuda ita bainhira hasoru problema ekonomia, problema polítiku, ka ema kontra ita-nia serbisu haklaken.
b Fraze “Jeová neʼebé ukun tropa lalehan nian” neʼebé mosu dala 14 iha livru Ageu fó-hanoin ema Judeu no mós ita katak Jeová nia forsa la iha limitadu no nia dirije anju sira nuʼudar tropa boot iha lalehan.—Sal 103:20, 21.
c Naran balu laʼós naran neʼebé loos.
d Ezras mak eskriba ida neʼebé hatene didiʼak Maromak nia Ukun-Fuan, tan neʼe nia hametin ona ninia fiar ba Jeová nia profesia sira antes bá Jeruzalein.—2 Krón 36:22, 23; Ezras 7:6, 9, 10; Jer 29:14.
e ESPLIKASAUN BA DEZEÑU: Irmaun ida husu lisensa ba ninia patraun atu bele tuir reuniaun boot, maibé patraun la hatán. Nia halo orasaun hodi husu ajuda no matadalan kuandu nia prepara atu koʼalia dala ida tan ho ninia patraun. Nia hatudu ba patraun konvite ba reuniaun boot no esplika katak Bíblia ajuda ita atu sai ema neʼebé diʼak liután. Ninia patraun kontente no fó lisensa ba nia.