LISAUN ESTUDU 48
KNANANUK 129 Ita sei tahan toʼo rohan
Livru Job bele ajuda Ita bainhira hasoru susar
“Loloos, Maromak la halo buat aat.”—JOB 34:12.
OBJETIVU
Buka-hatene husi livru Job tanbasá Maromak husik terus akontese no oinsá ita bele tahan bainhira hasoru susar.
1-2. Tanbasá diʼak ba ita atu lee livru Job?
FOIN lalais neʼe Ita lee livru Job ka lae? Maski livru neʼe hakerek maizumenus tinan 3.500 liubá, ema barak nafatin konsidera katak neʼe mak livru ida neʼebé kapás tebetebes. Ema gaba hakerek-naʼin ba livru neʼe tanba uza liafuan neʼebé furak, fasil atu komprende, no kona ema nia laran. Moisés mak hakerek livru neʼe, maibé ninia autór mak Maromak Jeová.—2 Tim 3:16.
2 Livru Job mak livru neʼebé importante tebes iha Bíblia. Tanbasá? Razaun ida mak tanba neʼe ajuda ita komprende katak anju no ema ida-idak presiza hili atu serbí Jeová tanba domin no halo Jeová nia naran sai santu. Livru neʼe mós fó sai Jeová nia hahalok furak sira hanesan domin, matenek, justisa, no kbiit. Porezemplu, livru Job temi Jeová nuʼudar “Maromak neʼebé Kbiit Boot Liu Hotu” ka “Ida neʼebé Kbiit Boot Liu Hotu” dala barak tebes. Livru Job mós hatán ba pergunta barak neʼebé liga ho ema nia moris, inklui tanbasá Maromak husik terus akontese.
3. Benefísiu saida tan mak ita bele hetan hodi estuda livru Job?
3 Ita bele kompara lee livru Job mak hanesan saʼe foho. Kuandu toʼo tiha foho-tutun, ita bele haree ho klaru buat hotu neʼebé haleʼu ita. Nuneʼe mós hodi lee livru Job, ita bele haree ho klaru Jeová nia hanoin kona-ba ita-nia terus. Iha lisaun neʼe, ita sei aprende oinsá povu Izraél bele hetan benefísiu husi Job nia istória no oinsá ita bele hetan benefísiu ohin loron. Ita mós sei aprende oinsá ita bele uza livru Job atu ajuda ema seluk.
MAROMAK HUSIK JOB HASORU SUSAR
4. Oinsá mak Job la hanesan duni ho ema Izraél neʼebé hela iha Ejitu?
4 Durante tempu neʼebé ema Izraél hasoru susar nuʼudar atan iha Ejitu, iha mane ida naran Job neʼebé hela iha rai-Uz, karik neʼe mak iha parte leste husi rai neʼebé Maromak promete, no parte norte iha Arábia. Ema Izraél balu iha Ejitu komesa adora maromak falsu sira, maibé Job serbí Jeová ho laran-metin. (Jos 24:14; Eze 20:8) Kona-ba Job, Jeová hatete: “Iha mundu, la iha ema ida hanesan nia.”a (Job 1:8) Job mak riku tebes no iha naran-boot liu fali ema hotu iha área Leste. (Job 1:3) Klaru katak Satanás hirus tebes kuandu haree Job neʼebé ema barak hatene no respeitu mak serbí Jeová ho laran-metin!
5. Tanbasá Jeová husik Job hasoru susar? (Job 1:20-22; 2:9, 10)
5 Satanás hatete katak se Job hasoru susar, nia sei para atu serbí Jeová. (Job 1:7-11; 2:2-5) Jeová hadomi tebes Job. Maibé Jeová husik Satanás atu koko Job hodi hatudu katak buat neʼebé Satanás hatete mak loos ka lae. (Job 1:12-19; 2:6-8) Satanás foti hotu Job nia animál sira, halo ninia oan naʼin-10 mate, no halo Job kona fisur aat barak husi ulun toʼo ain. Maibé Job la husik buat sira-neʼe atu halakon ninia laran-metin ba Jeová. (Lee Job 1:20-22; 2:9, 10.) Ikusmai, Jeová kura Job, fó ba nia naran-boot, rikusoin barak, no oan naʼin-10 tan. Jeová mós halo milagre hodi husik Job moris ba tinan 140 tan, no neʼe fó tempu ba nia atu haree ninia oan no bei-oan sira toʼo jerasaun haat. (Job 42:10-13, 16) Oinsá mak istória neʼe ajuda ema Izraél iha tempu uluk, no oinsá neʼe bele ajuda ita ohin loron?
6. Oinsá mak istória kona-ba Job bele ajuda ema Izraél? (Haree mós dezeñu.)
6 Oinsá ema Izraél bele hetan benefísiu? Ema Izraél moris susar iha Ejitu. Porezemplu, Josué no Caleb tenke moris nuʼudar atan bainhira sei joven. No sira presiza hela iha rai-fuik ba tinan 40 maski neʼe laʼós tanba sira-nia sala. Se ema Izraél hatene istória kona-ba oinsá Job hasoru susar no bensaun neʼebé nia simu, klaru katak neʼe ajuda sira no sira-nia jerasaun tuirmai atu bele komprende sé mak hamosu susar. Sira mós bele komprende liután tanbasá Jeová husik terus akontese no oinsá nia hafolin tebes ema neʼebé laran-metin ba nia.
Ema Izraél neʼebé uluk moris nuʼudar atan iha Ejitu bele hetan benefísiu husi istória kona-ba Job. (Haree parágrafu 6)
7-8. Oinsá mak livru Job ajuda ema neʼebé hasoru susar? Konta toʼok esperiénsia.
7 Oinsá ita bele hetan benefísiu? Ema barak ohin loron lakon sira-nia fiar ba Maromak tanba sira la komprende tanbasá buat aat akontese ba ema diʼak. Hanoin toʼok feto ida naran Hazelb husi Ruanda. Bainhira kiʼik, nia fiar ba Maromak. Maibé buat aat barak akontese ba nia. Ninia inan-aman soe-malu, no ninia padrastu trata nia la diʼak. Bainhira joven, mane ida estraga nia. Maski Hazel bá tuir ninia relijiaun nia adorasaun, nia la hetan kmaan. Ikusmai, Hazel hakerek karta ba Maromak ho liafuan: “Maromak, haʼu halo orasaun ba Ita, haʼu koko atu halo buat diʼak, maibé Ita selu fali haʼu ho buat aat. Agora haʼu sei husik Ita, no haʼu planu atu halo buat naran deʼit neʼebé lori kontente mai haʼu.” Ita triste tanba ema barak fiar ba lia-bosok katak Maromak mak hamosu susar!
8 Ita aprende ona husi livru Job katak laʼós Maromak mak hamosu susar, maibé Satanás! No bainhira ema hasoru susar, ita labele hanoin katak neʼe akontese tanba sira halo ona sala ruma. Bíblia hatete: ‘Tempu susar no situasaun neʼebé mosu derrepente deʼit kona ema hotu.’ (Ecle 9:11; Job 4:1, 8) Ita mós aprende katak se ita kontinua laran-metin durante tempu susar, neʼe fó oportunidade ba Jeová atu prova katak Satanás mak bosok-teen. (Job 2:3; Prov 27:11) Ita kontente tebes tanba hatene ona razaun neʼebé loos tanbasá ema diʼak hasoru susar. Ikusmai, Hazel estuda ho Testemuña ba Jeová no komprende katak laʼós Maromak mak hamosu susar. Hazel hatete: “Haʼu halo fali orasaun ba Maromak ho laran tomak. Haʼu hatete ba Jeová katak bainhira haʼu dehan haʼu sei husik nia, neʼe laʼós mai husi haʼu-nia laran. Loloos tempu neʼebá haʼu seidauk hatene didiʼak nia. Agora haʼu komprende katak Jeová hadomi haʼu. Haʼu kontente tebes.” Ita agradese hodi hatene tanbasá Maromak husik terus akontese! Agora, mai ita buka-hatene oinsá mak Job nia ezemplu bele ajuda ita ida-idak kuandu hasoru susar.
OINSÁ MAK ISTÓRIA KONA-BA JOB AJUDA ITA TAHAN
9. Esplika toʼok Job nia kondisaun nuʼudar nia tuur iha ahi-kadesan laran. (Tiago 5:11)
9 Imajina toʼok susar neʼebé Job hasoru. Nia tuur iha ahi-kadesan laran, nia sente moras tanba fisur iha ninia isin tomak, ninia kulit sai metan tanba kanek, no isin krekas tebes. Nia la iha forsa atu halo buat ida, só bele koi deʼit ninia isin ho sanan-rai rohan, no halerik tanba moras. Maibé Job laʼós deʼit kontinua moris ho susar sira-neʼe, nia mós tahan ho laran-metin. (Lee Tiago 5:11.) Saida mak ajuda Job atu tahan?
10. Oinsá mak ita hatene katak Job iha relasaun besik ho Jeová? Esplika toʼok.
10 Job fó sai ninia sentimentu ba Jeová. (Job 10:1, 2; 16:20) Porezemplu, iha kapítulu 3 Job fó sai katak nia sente triste tebes kona-ba buat neʼebé akontese ba nia, no hanoin katak Jeová mak halo nia hasoru susar. Tuirmai, bainhira ninia kolega naʼin-tolu hatete beibeik katak Maromak mak fó kastigu ba nia tanba ninia sala, nia defende makaʼas ninia an no dala barak nia koʼalia kedas ba Jeová. Job nia liafuan hatudu katak ba tempu balu nia haree ninia an mak loos liu fali Maromak. (Job 10:1-3; 32:1, 2; 35:1, 2) Maibé, nia mós rekoñese katak tanba nia hakaʼas an atu defende ninia laran-metin, dala ruma neʼe halo nia “koʼalia liafuan arbiru deʼit”. (Job 6:3, 26) Iha kapítulu 31, Job hatete katak nia hakarak Maromak atu hatán netik ninia liafuan. (Job 31:35) Tuir loloos, Job labele obriga Maromak atu fó-hatene nia tanbasá nia hasoru susar.
11. Jeová hatudu reasaun oinsá kona-ba Job nia liafuan sira?
11 Ita komprende katak Job koʼalia nakloke ba Jeová tanba nia iha relasaun besik ho Jeová no tau fiar tomak katak Jeová sei tesi-lia ba nia ho justisa. Ikusmai, Jeová hatán ba Job husi anin-fuik laran. Maibé Jeová la esplika tanbasá nia hasoru susar. Jeová mós la fó-sala ba Job tanba koʼalia arbiru ka hatete katak nia la halo sala ida. Maibé, Jeová hanorin Job ho laran-diʼak, hanesan aman neʼebé koʼalia ba oan ho domin. Neʼe mak dalan neʼebé diʼak liu atu ajuda Job. Rezultadu mak Job ho haraik an rekoñese katak nia la hatene buat hotu no nia arrepende kona-ba ninia liafuan neʼebé arbiru. (Job 31:6; 40:4, 5; 42:1-6) Oinsá mak istória neʼe bele ajuda ema Izraél iha tempu uluk, no oinsá neʼe bele ajuda ita ohin loron?
12. Oinsá mak istória kona-ba Job bele ajuda ema Izraél?
12 Oinsá ema Izraél bele hetan benefísiu? Ema Izraél bele aprende husi buat neʼebé akontese ba Job. Hanoin toʼok Moisés nia ezemplu. Nuʼudar ulun-naʼin, Moisés presiza tahan susar oioin. Dala barak povu Izraél kontra Jeová no halo Moisés laran-kraik. Maibé la hanesan ho povu Izraél neʼebé muramura hasoru Jeová, Moisés halo orasaun ba Jeová kuandu hasoru susar, hanesan buat neʼebé Job halo. (Éx 16:6-8; Núm 11:10-14; 14:1-4, 11; 16:41, 49; 17:5) Job nia ezemplu mós ajuda Moisés bainhira Jeová korrije nia. Porezemplu, bainhira povu Izraél iha Kades, karik iha tinan ikus husi tinan 40 neʼebé sira iha rai-fuik, Moisés “koʼalia hodi la hanoin uluk” no la fó hahiʼi ba Jeová. (Sal 106:32, 33) Tan neʼe, Jeová la husik Moisés tama ba rai neʼebé Nia promete. (Deut 32:50-52) Neʼe halo Moisés triste, maibé nia simu dixiplina neʼe ho haraik an. Job nia istória mós bele ajuda ema Izraél neʼebé moris depois Moisés nia tempu. Sira neʼebé laran-metin bele hanoin kleʼan kona-ba istória neʼe no aprende oinsá atu fó sai sira-nia sentimentu ba Jeová no labele halo sira-nia an mak loos liu fali Jeová. Sira mós bele aprende oinsá atu simu dixiplina husi Jeová ho haraik an.
13. Oinsá mak istória kona-ba Job bele ajuda ita atu tahan? (Ebreu 10:36)
13 Oinsá ita bele hetan benefísiu? Tanba ita moris iha tempu susar, ita presiza tahan ho laran-metin. (Lee Ebreu 10:36.) Porezemplu, ita balu hasoru daudaun problema saúde ka emosaun, problema família, ema neʼebé ita hadomi mate, ka problema seluk tan. Dala ruma ema seluk nia liafuan no hahalok mós bele halo ita triste. (Prov 12:18) Maibé, liuhusi livru Job, ita aprende katak ita bele fó sai ita-nia sentimentu hotu ba Jeová hodi fiar katak nia sei rona ita. (1 João 5:14) Jeová la fó-sala ba ita maski dala ruma ita “koʼalia liafuan arbiru” hanesan Job. Duké sai hirus, Jeová sei fó ita forsa no matenek neʼebé ita presiza atu tahan. (2 Krón 16:9; Tgo 1:5) Nia mós korrije ita tuir ita-nia presiza hanesan nia halo ba Job. Livru Job mós hanorin ita oinsá atu kontinua serbí Jeová kuandu simu konsellu ka dixiplina husi Ninia Liafuan, Ninia organizasaun, ka belun sira neʼebé maduru. (Ebr 12:5-7) Job hetan benefísiu bainhira nia simu konsellu ho haraik an, nuneʼe mós ita bele hetan benefísiu se ita simu konsellu no halo tuir. (2 Kor 13:11) Ita bele aprende lisaun importante barak husi livru Job! Agora mai ita buka-hatene oinsá mak ita bele uza Job nia istória atu ajuda ema seluk.
UZA LIVRU JOB ATU AJUDA EMA SELUK
14. Kuandu ema husu tanbasá ema diʼak hetan terus, Ita bele esplika oinsá?
14 Ema barak husu tanbasá ema diʼak hetan terus. Oinsá mak Ita hatán ba pergunta neʼe? Karik Ita esplika husi Bíblia kona-ba buat neʼebé akontese iha jardín Eden. Karik Ita hatete katak Satanás mak bosok Adão no Eva no sira la halo tuir Maromak. (Gén 3:1-6) Tuirmai, Ita esplika katak tanba Adão no Eva la halo tuir, rezultadu mak ema hetan terus no mate. (Rom 5:12) Ikusliu, karik Ita esplika katak Maromak fó tempu natoon atu fó prova katak Satanás mak bosok-teen no Maromak mós uza tempu neʼe atu habelar liafuan diʼak kona-ba iha futuru ema sei moris ba nafatin ho haksolok. (Apok 21:3, 4) Neʼe mak dalan diʼak tebes atu esplika no bele lori rezultadu neʼebé diʼak.
15. Oinsá mak ita bele uza livru Job atu esplika tanbasá ita hetan terus? (Haree mós foto.)
15 Dalan ida seluk atu esplika tanbasá ita hetan terus mak hodi uza livru Job. Karik Ita bele hahú hodi gaba kona-ba ninia pergunta. Tuirmai, Ita bele hatete katak mane fiar-naʼin ida naran Job mós husu pergunta neʼebé hanesan kuandu hetan terus barak. Karik nia mós hanoin katak Maromak mak hamosu ninia terus. (Job 7:17-21) Karik ema neʼe sente kontente hodi hatene katak ema iha tempu antigu mós husu pergunta hanesan ninian. Tuirmai, Ita bele esplika katak loloos terus neʼebé Job hetan la mai husi Maromak maibé husi Diabu Satanás. Diabu hatete katak ema serbí Maromak tan deʼit hakarak simu buat diʼak, maibé se hetan susar, sira sei para atu serbí Nia. Maski laʼós Maromak mak halo Job hetan terus, maibé Nia husik neʼe akontese tanba fiar katak ema neʼebé laran-metin bele prova Satanás mak bosok-teen. Job laran-metin nafatin, no ikusmai Maromak haraik bensaun ba Job. Ita bele fó kmaan ba ema seluk hodi halo sira fiar katak terus la mai husi Maromak Jeová.
Oinsá mak ita bele uza livru Job atu ajuda ema seluk aprende katak buat aat neʼebé akontese la mai husi Maromak? (Haree parágrafu 15)
16. Konta toʼok esperiénsia neʼebé hatudu katak livru Job bele ajuda ema neʼebé hasoru susar.
16 Haree toʼok oinsá livru Job ajuda mane ida naran Mario. Iha tinan 2021, irmán ida haklaken liuhusi telefone. Bainhira nia telefone Mario ba dala primeiru, nia fahe eskritura ida no esplika katak Maromak oferese futuru diʼak no esperansa, no Nia mós rona ba ita-nia orasaun. Bainhira irmán neʼe husu Mario nia hanoin, Mario hatete katak nia hakerek hela liafuan ikus antes atu oho an. Nia hatete: “Haʼu fiar Maromak, maibé ohin dadeer haʼu sente Maromak husik ona haʼu mesak.” Bainhira irmán neʼe telefone fali ba dala segundu, nia koʼalia kona-ba susar neʼebé Job hasoru. Mario deside atu lee livru Job tomak. Entaun irmán neʼe haruka link ba Bíblia Tradusaun Mundu Foun ba Mario. Rezultadu mak Mario hahú estuda Bíblia no kontente atu aprende liután kona-ba Maromak neʼebé hanoin nia.
17. Tanbasá Ita agradese ba Jeová hodi inklui istória kona-ba Job iha Bíblia? (Job 34:12)
17 Klaru katak Maromak nia Liafuan iha kbiit boot atu ajuda ema, inklui sira neʼebé hasoru susar. (Ebr 4:12) Ita agradese tebes tanba Jeová inklui istória kona-ba Job iha Bíblia! (Job 19:23, 24) Livru Job halo ita fiar katak “loloos, Maromak la halo buat aat”. (Lee Job 34:12.) Livru neʼe mós hanorin ita tanbasá Maromak husik terus akontese no oinsá ita bele tahan. No ita mós bele uza livru neʼe atu fó kmaan ba ema neʼebé hasoru susar. Iha lisaun tuirmai, ita sei aprende oinsá livru Job bele ajuda ita atu fó konsellu neʼebé diʼak ba ema seluk.
KNANANUK 156 Haʼu tau fiar
a Ita bele fiar katak Job hetan susar depois José mate (1657 AEC) no antes Moisés hetan knaar atu dirije ema Izraél (± 1514 AEC). Karik diskusaun entre Jeová no Satanás no susar neʼebé Job hasoru akontese durante tempu neʼe.
b Naran balu laʼós naran neʼebé loos.