Loharanon-kevetse amy ty Fanompoagne Naho ty Fiaignantika Kristiana — FAGNAJARIAM-BOKE TY Vavolombelo i Jehovah

Loharanon-kevetse amy ty Fanompoagne Naho ty Fiaignantika Kristiana

3-9 NOVAMBRA

HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE TONONKIRAN’I SOLOMONA 1-2

Tantara Raike Mampiseho Tena Hatea

w15 15/1 30 § 9-10

Afake ty Haharetse Nainai’e vao ty Hatea?

⁹ Tsy fifagnekeagne avao ty fanambaliagne fa toko’e hahatreavagne hatea ka ty ao, sady izay ro tena mampifandrambe soa ty mpivaly. Izay ka ty tena mampiavake ty tokatragno ty Kristiana. Hatea manao akore ty toko’e hanagna iareo? I hatea tsy mipay vale’e toko’e haseho amy ze kila ndatỳ vao? (1 Jaona 4:8) Sa i hatea voajagnahare hoahy ty keleiagney? Sa i mahavy o mpinamagneo tsy hifankafoey? (Jaona 11:3) Sa i hatea aseho ty lahilahy naho ty ampelay? (Ohab. 5:15-20) Sambe tafilitse amy i tena hatea ilae ty mpivalỳ iaby reo. Naho rehafegne vaho atoro amy ty atao ty hatea vaho tena tsapa. Toko’e hifaneho hatea avao areke o mpivalio ndra tie tsy maintsy manao ty raha fatao iareo isan’andro aza. Magnampe iareo ho sambatse naho tsy hinekoneko zay. Misy firenena ila’e zao mateteke manao valy atolotse, le hafarà’e tsy tena mifankafantatse soa ty mpivaly agne aloha ty hifanambalia’e. Toko’e ho taka i mpivaly rey fa ilae’e ty mirehake ty hatea’e amy i vali’e. Vao mainke hifankatea iareo naho manao izay sady ho sambatse ty tokatragno’e.

¹⁰ Misy anto’e hafa ka mahasoa ty mifaneho hatea. Nirehake ty Solomona Mpanjaka tie homea’e ‘ravake volamena nasiagne hengo’e volafotsy’ i ampela Solemitay. Maro ty rehake mamy natao’e aze. Nirehafe’e ohatse reke tie “ampelasoa manahake o volagneo” sady “malio manahake o tara-masoandrò.” (Tonon. 1:9-11; 6:10) Tsy nivalike amy i mpiarake agnondry tea’ey i ampelay. Ino ty nagnampe aze naho fa tsy nifankatrea iareo roe? (Vakio ny Tononkiran’i Solomona 1:2, 3.) Ty fitadidia’e ty “fanehoan-katea” natao i mpiarake agnondrỳ tama’e. Tama’e, le “soa noho ty divay” ty fanehoan-katea i lahilahy mpiarake agnondrỳ. Namelombelogne aze manahake o “menake ailigne” amy ty lohao ka ty fahatsiarova’e ty agnara i ndaty tea’ey. (Sal. 23:5; 104:15) Afake mampaharetse ty fifankateava o mpivalio ty fahatsiarova iareo ty fifanehoan-katea atao iareo. Tena ilae ty mpivaly areke ty mifaneho hatea mateteke.

Vatosoa Ara-pagnahy

w15 15/1 31 § 11

Afake ty Haharetse Nainai’e vao ty Hatea?

¹¹ Afake miana-draha boake amy ty Tononkiran’i Solomona ka o Kristiana tsy manambalio, lohotsie fa ze mipay valy. Tena tsy nitea i ampelay ty Solomona. Nampifanta o anak’ampela i Jerosalemao reke, le nirehake tie: ‘Ko manao ze hanairagne ndra hampitiriagne ty hatea am-poko ato fa engao reke hitiry hoasa’e.’ (Tonon. 2:7; 3:5) Fa nagnino? Satria tsy mete naho le avy le tea ze ndaty sendreke antika avao tika. Hendre areke ty Kristiana te hanambaly naho manam-paharetagne, le tsy manambaly hey naho tsy tendreke ty ndaty tena tea’e vata’e.

10-16 NOVAMBRA

HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE TONONKIRAN’I SOLOMONA 3-5

Ty Fanagnagne Toetse Soa ro Tena Lahibey

w15 15/1 30 § 8

Afake ty Haharetse Nainai’e vao ty Hatea?

⁸ Tsy tihoe le fa vatagne naho tarehe avao ty rehafegne amy ty rehake mamy amy i hiray ao. Dineho moa ty raha nirehafe i mpiarake agnondrỳ miomba ty reha i ampelay. (Vakio ty Tononkiran’i Solomona 4:7, 11.) Nirehake reke tie ‘mamy noho ty tantele boake agnate toho tantele ao ty sogny’ i ampelay. Fa nagnino? Satria mamy sady tena soa noho ty tantele fa niazon-tioke ty tantele boake agnate toho ao. Le tihoe “tantely naho ronono ty ambane lela’o ao” ka midika tie hoe tantele naho ronono ty reha i ampelay satria mahafinaritse. Mazava areke fa tsy ty hampelasoa i ampelay ty tan-tsay i mpiarake agnondrỳ tao naho fa nirehake reke tie ‘tena ampelasoa rehe sady tsy misy tsiko’e.’

w00 1/11 11 § 17

Ty Fomba Fiheveran’Agnahare ty Findesam-batagne Malio

¹⁷ Tsy nivalike ka i ampela Solemitay. Tanora reke sady soa vatagne, le tena nitea aze ty ajalahy raike mpiarake agnondry. Tsy o mpiarake agnondry iohoe avao ty nitea aze fa i Solomona ka. Mpanjaka reke sady nimpagnarivo tamo o Israelio eo. Nikezake halio fidesam-batagne avao i ampela Solemitay amy i fitantaragne mahafinaritse voasoratse amy togonkira i Solomona aoy, le izay ty nahavy aze nihajae ty ndaty nagnodidigne aze. Ndra tie tsy nitea’e ka ty Solomona, le nanoratse ty tantara’e tambane ty fitariha ty fagnahy masigne. Nagnaja ty fahaliovam-pindesam-bata’e ka i lahilahy mpiarake agnondry tea’ey. Nisy fotoagne i lahilahỳ nirehake tie manahake o ‘zaridaigne mihilio’ i ampela Solemitay. (Tononkiran’i Solomona 4:12). Nahatreavagne legima soasoa sambe karaza’e, folera magnitse naho hatae jabajaba ty tamy ty zariday o Israelio tie taloha. Amy ty ankapobei’e, le nisy fefe ndra tamboho ty nagnodidigne ty zariday iareo tamy izay, le tamy i vavahady mihily mafeo eo avao ty niazo nidiragne. (Isaia 5:5). Tamy i mpiarake agnondrỳ, le nitovy tamy ty zaridaigne raike soasoa sady tsy misy hoe’e hoe izay ty fahaliovam-pindesam-bata i Solemitay naho ty hampelasoa’e. Nalio tanterake reke. Natoka’e hoahy ze hovali’e avao ty hatea’e.

w00 15/11 32

Misy Vili’e Maharetse ty Hasoa Toetse

Fa ela o ndatio ro nitsiriry ty hasoa tarehe naho ty hasoa vatagne, hafarà’e nanjare nanagne heve-diso miomba ty hasoa toetse iareo. Faie ty toetsentika ty tena vazohoe i Mpamorogney ndra manao akore ndra manao akore ty pozintika ivela’e. Magnomey ohatse tena soa hoantika reke amo o lafi’e iohoe. Arake ty rehafe ty Baiboly, le nisaontsy ty Andrianagnahare tie: “Tsy manahake ty fomba fagnente o ndatio ty fivazohoan’Andrianagnahare, satria o ndatio magnente ze trea ty maso’e fa i Jehovah mivazoho ty fo.”—1 Samoela 16:7.

I Andrianagnahare ty nihirifa ty hasoa tarehe o ndatio. Abaribary ty Saontsi’e ka fa ty toetse ara-pagnahy ro tena lahibey satria io ty mahavy ty ndaty raike ho sarobily. Hoe ty Baiboly: “Va’e hamitake ty hasoa vatagne, le va’e hihegne ka ty hasoa tarehe, fa ty ampela matahotse i Jehovah hoderaegne.” (Ohabolana 31:30) Ty hasoa tarehe vata’e, le va’e hagnetake toetse raty agnate agne. (Estera 1:10-12; Ohabolana 11:22) Mihegne ty hasoa tarehe naho fa mandeha ty fotoagne, fa ty hasoa toetse afake mitombo sady maharetse.

Fahendreagne areke ty mambole toetse manahake ty hatea, fifaleagne, fiadanagne, faharetagne, hasoa fagnahy, hasoa toetse, finoagne, fahalemem-pagnahy naho fifehezan-tegna! (Galatiana 5:22, 23) Ho soa toetse tika naho managne ireo sady tena misy vili’e maharetse reo.—1 Petera 3:3, 4.

Vatosoa Ara-pagnahy

w06 15/11 18 § 4

Hevetse Misongadigne amy Tononkiran’ny Solomona Ao

2:7; 3:5—Nagnino i ampela tandapa rey ro nasaegne nifanta ‘tamy ty gazela ndra tamy ty serfavave tan-tonda ey’? Miambake o gazela naho o serfavaveo noho ty hasoasoa ty vata’e. Le izao varagne ty tea i ampela Solemitay horehafegne: Naho magnaja ze raha soa naho fanjaka i ampela tandapa rey, le toko’e hitagne ty fifantagne natao iareo, le tsy hamoha ty hatea’e.

17-23 NOVAMBRA

HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE TONONKIRAN’I SOLOMONA 6-8

Mikezaha mba ho Manda fa Tsy ho Lalagne

it “Tononkiran’i Solomona” § 11

Tognon-kira i Solomona

Hoe raha nenga i Solomona holy avao i ampela Solemitay. Nahatrea aze nagnatogne i rahalahi’e rey, le nirehake tie: “Ia ty miakatse boake am-patrambey agne mitognogne amy ty ndaty tea’e roy?” (To 8:5a) Tsy nampoize iareo tie tsy miovaova ty hatea i rahavave iareoy. Hoe ty raike tamy iareo taogne maro taloha izay: “Managne rahavave kede mbe tsy mamonty nono zahay. Hatao’ay akore reke naho fa misy mangatake indraike andro agne?” (8:8) Le namale ty raike tie: “Naho manda reke, le hagnoregnantika tampo’e volafotsy ty ambone’ey. Fa naho lalagne reke, le hokalagnatika amy ty hatae pisake sedera.” (8:9) Faie nanohetse ze tsapa hevetse iaby i ampela Solemitay sady nifanta tamy ty tanemboalobo’e ro mbe tsy nivalike tamy i ndaty tea’ey ka (8:6, 7, 11,12), le afake nirehake tie: “Manda raho sady manahake o tilikambò ty nonoko. Magnente ahy i ndaty teakoy, le trea’e tie milamin-tsaigne raho.”—8:10.

yp 188 § 2

Akore ty amo o Filagne Aloha ty Fanambaliagneo?

Tsy tihoe magnampe ty tanora raike hisoroke ty voka-draty ty findesam-batagne maloto avao ty fikezahagne halio findesam-batagne. Mirehake ty Baiboly tie nisy ampela raike nikezake halio findesam-batagne avao, ndra tie nisy lahilahy raike zay aza tena nitea’e sady fa nampiarake ama’e. Voka’e, afake nirehareha reke le nirehake tie: “Manda raho sady manahake o tilikambò ty nonoko.” Tsy manahake o ‘lalagneo’ mora sokafegne reke isake tie nisy nanere aze haloto findesam-batagne. Hoe manda reke, le nalio findesam-batagne satria tsy nisy ndaty afake nanganike amy ty tragno fiarovagne raike ndra nanafike tragno fiarovagne raike nisy tilikambo. Fagneva ty hotokavegne tihoe ‘malio’ reke sady afake nirehake miomba i ho vali’ey hoe izao:“Magnente ahy i ndaty teakoy, le trea’e tie milamin-tsaigne raho.” Sambe niafa-po iareo roe naho fa nilamin-tsaigne reke.—Tononkiran’i Solomona 6:9, 10; 8:9, 10.

yp2 33

Fitsikombe Soa i Ampela Solemitay

Fanta i ampela Solemitay fa mila mandineke soa reke amy ty miomba o hateao. Ty anto’e mora tako o hateao ty maso o ndatio. Hoe areke reke tamy i nama’e rey: “Mampifanta anareo raho mba tsy hanao raha hanairagne ndra hampitiriagne ty hatea am-poko ato, fa engao reke hitiry hoasa’e.” Fanta’e fa va’e handrisike aze hagneke hampiarake amy ty ndaty tsy mete ama’e i nama’e rey. Ndra ireke ka va’e ho tako ty hatea ty maso’e, le tsy handineke soa sasa. Nikezake avao areke i ampela Solemitay mba ho manda, zane hoe tsy hagneke hoveove o ndatio.—Tononkiran’i Solomona 8:4, 10.

Mato-tsaigne i ampela Solemitay, le tsy nihevere’e ho fihisagne avao ty hatea. A irehe? Mandineke soa vao rehe sa tako o hateao ty maso’o? (Ohabolana 2:10, 11) Va’e hisy ndaty handrisike azo hampiarake ndra tie mbe tsy vognogne aza rehe. Ndra va’e ho irehe ka ro magniry ty hampiarake satria mahita ty hafa manao izay. Ino ohatse ty tsapa’o naho fa mahatrea tanora mifampitan-tagnagne? Magniry mafe ty hanao manahake iareo ka vao rehe? Hagneke hampiarake amy ty ndaty tsy mitovy finoagne ama’o vao rehe? Mato-tsaigne i ampela Solemitay, le nihevere’e ho raha lahibey ty hatea. Afake ty hanahake aze ka rehe!

Vatosoa Ara-pagnahy

w15 15/1 29 § 3

Afake ty Haharetse Nainai’e vao ty Hatea?

³ Vakio ty Tononkiran’i Solomona 8:6. Tokavegne tihoe “lelan’afo boake amy i Jehovah” o hateao. Misy heve’e laleke o rehake iohoe. “Lelan’afo boake amy i Jehovah” ty tena hatea satria boake ama’e. Natao’e mitovy vintagne ama’e o ndatio, le afake maneho hatea ka. (Gen. 1:26, 27) Nirehake poezỳ tena soa zay ty Adama, i lahilahy voaloha’ey naho fa natolon’Agnahare aze ty Eva, i ampela voaloha’ey. Azo antoke fa nahatsiaro ho naifitse i Adama ty Eva satria ‘nalaegne boake ama’e.’ (Gen. 2:21-23) Natao i Jehovah afake maneho hatea o ndatio, le afake ty haharetse naho ho mafe oregne ty fifankateava o lahilahio naho o ampelao.

24-30 NOVAMBRA

HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE ISAIA 1-2

Mbe Manan-draha Tamaegne o Ndaty ‘Vesare ty Hadisoa’eo’

ip-1 14 § 8

Rae Raike Naho ty Ana’e Mpigoreve

⁸ Nanohy i hafatse nirehafe’e hoahy ty firene i Joday tamy ty rehake mafe toy ty Isaia: “Hisy loza hanjo i firenena mpanotay, i vahoake fa vesare ty hadisoa’ey, i taranake raty fagnahy naho anake tena raty toetsey! Fa nahafoe i Jehovah iareo sady tsy nagnaja i Masy o Israelioy vaho nagnomey lambosigne aze.” (Isaia 1:4) Manjare hoe enta-mavesatse mampijale ty ndaty raike ty raha raty vita’e. Nisaontsy ty Jehovah tamy ty andro i Abrahama tie “losotse loatse” ty fahotà i Sodoma naho i Gomora. (Genesisy 18:20). Nitovy amy izay ka ty raha nisy tamo o vahoa i Jodao eo satria nirehake ty Isaia tie “vesare ty hadisoa’e” iareo. Ankoatse izay, le nitokave’e tihoe “taranake raty fagnahy naho anake tena raty toetse” ka iareo. Ie, hoe ajaja mitangingigne ty ndaty ta Joda tao. Fa “nagnomey lambosigne” iareo ndra “tafasarake tanterake” taman-dRae’e arake ty irehafa ty Baiboly anglisy New Revised Standard Version aze.

ip-1 28-29 § 15-17

“Andao Tika Hifandamigne”

¹⁵ Vao mainke maneho hatea naho fitretrézagne hinane zao ty fiaragnana i Jehovah. “Andao hifandamigne tika hoe ty Jehovah. ‘Fa ndra tie mena bey aza ty fahota’areo, le hatao foty bey. Le ndra tie manahake o raven-damba mena antetseo aza, le hanahake ty volon’agnondry foty.” (Isaia 1:18). Mateteke, le tsy azo o ndatio o fanasagne amo o fanomboha o andine’e iohoe. Izao ohatse ty rehafe ty Dikan-drehake Malagasy: “Avia hifandamigne tika”—hoe raha sambe tsy maintsy mandefetse i ndaty roey mba hahafaha iareo hifagnarake soa amy ty fara’e. Faie tsy izay ty tena teagne horehafegne etoa! Tsy manan-tsiny ty Jehovah. Lohotsie fa tamy ty fifandamina’e tamo o vahoa’e mpigorevy naho mpanao soa miatreke reo. (Deoteronomia 32:4, 5) Ty tea o andini’e iohoe horehafegne le tsy tihoe fifampirehafa ty ndaty roe mitovy zo mba hahatreavagne marimaritse iraisagne fa momba ty fitsarà ty antoko-mpitsara raike mba hampisy ty rare’e. Hoe raha nikanjy o Israelio mba hotsaraegne ty Jehovah ty eto.

¹⁶ Hoe raha nampatahotse zay, faie Mpitsara fara izay be famindram-po naho tena mitretré ty Jehovah. Tsy misy hoe’e ty fahaia’e mamela heloke. (Salamo 86:5) Afake nagnafake naho nagnalio ty fahotà o Israelio ty Jehovah ndra tie “mena bey” aza ty fahotà iareo. Hafarà i fahotà iareoy nanjare “foty bey.” Ireke raike avao ty mahavita manao izay. Tsy misy kezake atao o ndatio, tsy misy asa, fagnatetse ndra vavake atao, afake magnafake ty loto o fahotagneo. Ty famelan-kelo i Jehovah avao ty afake magnalio o fahotagneo. Mioregne amy ty fepetse napetra’e ty agnomeza i Jehovah o famelan-keloke iohoe. Agnisa izay ty fibebahagne amy ty fo.

¹⁷ Tena raha lahibey o hamaregnagne iohoe, le izay ty nahavy i Jehovah nagneregne aze indraike, faie nampiasa rehake hafa. Nisaontsy reke tie ndra tie manahake o ‘raven-damba mena antetseo’ aza ty fahotagne, le afake ty hanjare manahake o volon’agnondry foty tsy nilokoagneo. Teà i Jehovah hofantantika tie Mpamela heloke vata’e reke, le ndra fahotagne tena lahibey aza avela’e naho fohi’e tie tena mibebake tika. Naho sarotse amy ty ndaty raike ty hino tie tena namela ty helo’e vata’e ty Jehovah, le soa naho mandineke ty tantara i Manase reke. Nanao fahotagne fara izay ty raty ty Manase tagnate ty taogne maro faie nibebake reke, le nahazo famelan-keloke. (2 Tantara 33:9-16) Teà i Jehovah hofantantika iaby, agnisa izay o nanao fahotagne lahibeio tie, mbe tsy tara tika fa mbe afake ‘mifandamigne’ ama’e, le hifandrambe soa ama’e indraike.

Vatosoa Ara-pagnahy

ip-1 39 § 9

Naonjogne ty Anjomba i Jehovah

⁹ Mazava hoaze fa tsy mivory amy ty vohitse raike ara-bakiteny, misy tempoly vato ty vahoan’Agnahare tie amy hinane zao. Niravae o tafike Romanao i tempoly i Jerosalemay tamy ty taogne 70. Ankoatse izay, nirehake mazava soa ka ty Apostoly Paoly tie talinjo avao i tempoly ta Jerosalema aoy naho i tragnolay taloha ioy. Nampiseho raha ara-pagnahy tena lahibey i raha rey. Tsy inogne zay fa i ‘tena tragnolay naore i Jehovah fa tsy naore o ndatỳ.’ (Hebreo 8:2) O tragnolay iohoe, le ty fandaharagne natao i Jehovah mba hanompoagne aze mioregna amy i solovoigne nimea i Jesosy Kristỳ. (Hebreo 9:2-10, 23) Mifagnarake amy izay areke, le mampiseho ty fivavahagne malio amy i Jehovah amo ze o androntikagne zao i “vohitse misy ty anjomba i Jehovah” rehafegne amy Isaia 2:2 aoy. Tsy mivory amy ty toeragne ara-bakiteny raike ze ndaty magneke i fivavahagne malioy fa miharo saigne, le miara-manao fanompoam-pivavahagne.

1-7 DESAMBRA

HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE ISAIA 3-5

Nitamà ty Hankatoave o Vahoa’eo ty Jehovah Sady toe Fagneva Izay

ip-1 73-74 § 3-5

Loza Hoahy i Tanem-boaloboke Nivalikey!

³ Ndra nihira o fagnoharagne iohoe ara-bakiteny tamy i nitsanogne aze rey ty Isaia ndra tsy izay, le azo antoke fa tena nahaliagne iareo o fagnoharagne iohoe. Azo inoagne tie nahafantatse soa miomba ty famboleagne voaloboke ty ankamaroa iareo. Mazava le hoe trea maso naho arake ty tena ie ka ty nirehafa i Isaia aze. Manahake ty atao ty mpambole voaloboke amy hinane zao avao, le tsy tabirim-boaloboke ty nampiasae i tompom-boalobokey fa ‘karazam-boaloboke soa’, zane hoe taho’e ndra tiri’e raike nalaegne boake amy ty voaloboke hafa. Tena nimete ty nambolea’e o voaloboke iohoe tamy ty “vavasaka lonake” eo satria tena mampitiry soa o voalobokeo ty tanem-boaloboke amy ty toeragne hoe io.

⁴ Mila asa mafe vaho mamokatse ty tanem-boaloboke raike. Nirehake ty Isaia fa ‘niasa i taney naho nagnafake ty vato’ tama’e i tompo i tanem-boalobokeỳ. Tena tsy mora ty nanao o asa iohoe sady nandrokake. Azo inoagne fa nampiasa ze vato mba beibey reke mba hanoagne “fitalakesagne.” Nitoboha ty mpiambegne vokatse mba tsy halae o mpangalatseo naho o bibio o fitalakesagne iohoe tie taloha. Nanao tamboho vato hoe eskalié ka reke tamy i tanem-boalobokey eo. (Isaia 5:5) Nahazatse ty ndaty tamy izay ty nanao hoe izay mba hikalagnagne ze nofon-tane ilaegne tsy ho faòhe o ranò.

⁵ Naho fa avy niasa mafe hoe izay i tompom-boalobokey mba hiarovagne i tanem-boalobo’ey, le ara-dalàna naho nitamà tie hahazo voa boake ama’e. Nandavake fameahagne voaloboke areke reke. Faie nitanterake vao i raha nitamae’ey? Oho’o, voaloboke raty ty nivokare i tanem-boalobokey.

ip-1 76 § 8-9

Loza Hoahy i Tanem-boaloboke Nivalikey!

⁸ Nitokave i Isaia mpaminany tihoe ‘i Mamikoy’ ty Jehovah, i tompo i tanem-boalobokeỳ. (Isaia 5:1) Afake nirehake miomba i Jehovah tamo o fomba feno hatea iohoe ty Isaia satria tena nifandrambe maifitse ama’e. (Ampitahao amy ty Joba 29:4; Salamo 25:14.) Faie vasobasoke ze hatea i mpaminanỳ an’Agnahare zay naho ampitahaegne amy ty hatea nasehon’Andrianagnahare tamy i “tanem-boalobo’ey” zane hoe i ‘firenena nambolé’ey.’—Ampitahao amy ty Eksodosy 15:17; Salamo 80:8, 9.

⁹ ‘Nambolé’ i Jehovah tamy i tane Kananay ao i firenenay sady nimea’e lalàna naho lily. Hoe rindrigne niaro iareo tsy ho voaloto o firenena hafao o lalàna naho lily reo. (Eksodosy 19:5, 6; Salamo 147:19, 20; Efesiana 2:14). Tsy izay avao fa nagnomey iareo mpitsara naho mpisorogne ka ty Jehovah mba hampianatse iareo. (2 Mpanjaka 17:13; Malakia 2:7; Asan’ny Apostoly 13:20). Naho fa nisy tafike nagnorohoro o Israelio ka, le nanendre ndaty ty Jehovah mba ho mpagnafake iareo. (Hebreo 11:32, 33). Anto’e soa areke ty nahavy i Jehovah nagnontane tie: “Mbe inogne ka moa ty raha azoko natao tamy i tanem-boalobokoy, faie tsy nataoko?”

w06 15/6 18 §1

“Karakarao ty Voaloboke Toy”!

Nampitovie i Isaia tamy ty tanem-boaloboke nanjare namokatse voaloboke raty ndra “voalobon’ala” ty “tarana o Israelio.” (Isaia 5:2, 7) Tena kedekede ty voa o voalobon’alao naho ampitahaegne amy ty voa ty voaloboke nambolegne sady tsy le misy ilagne aze satria ty voa’e agnate’e ao avao ty bey. Tsy mete anoagne divay ka ty voa’e sady tsy azo hanegne. Maharehake soa i firenena mpivali-mpinoagney zay satria fandikan-dalàna fa tsy fahitsiagne ty nivokare’e. Tsy i mpamboley ty nahavy i voalobokey ho tsy misy ilagne aze. Nanao ze azo’e natao ty Jehovah mba hahavy i firenenay hamoa voa soa. Hoe ty ontane’e tie: “Mbe inogne ka moa ty raha azoko natao tamy i tanem-boalobokoy, faie tsy nataoko?”—Isaia 5:4.

w06 15/6 18 § 2

“Karakarao ty Voaloboke Toy”!

Nampitao ty Jehovah tie horavà’e i tamboho naore’e hiarovagne i vahoa’eỳ satria tsy namokatse iareo. Tsy handrantsagne i voalobo’ey agn’ohatse sasa reke ndra hitongy i tane’ey. Tsy hirotsake i oragne fahavaratse mamelogne azey sady fatike naho akata raty ty hameno i tanem-boalobokey.—Isaia 5:5, 6.

Vatosoa Ara-pagnahy

ip-1 80 § 18-19

Loza Hoahy i Tanem-boaloboke Nivalikey!

¹⁸ Naho ty tena ie, le ahy i Jehovah iaby ty tane tamo o Israelio eo. Nahazo lova boake aman’Andrianagnahare ty keleiagne tsikiraidraike. Azo iareo nampagnofagne i taney faie tsy azo iareo natao varo-domay. (Levitikosy 25:23) Nikalagne iareo tsy hisy hagnararaotse o lalàna iohoeke sady niaro o keleiagneo tsy hahantra. Faie nagniry mafe ty fanagna ty hafa ty ndaty ila’e ta Joda tao, le hafarà’e nandika o lalàna miomba ty fanagnagne reo. Izao ty nisorate i Mika: “Magniry tragno o ndaty naho tete o ndaty iareo, le mitavagne irey. Mamerevere lahilahy reke mba hahazoa’e ty tragno’e naho mba hahazoa’e ty lova’e.” (Mika 2:2). Faie mampitao ty Ohabolana 20:21 tie: “Naho hatea harena ty nahazoagne lova tamy ty voaloha’e, le tsy hahazoagne fitahiagne zay amy ty fara’e.”

¹⁹ Nampitamà ty Jehovah tie halae’e amo o mpirererere reo ze tombo’e niazo iareo tamy ty haratiam-pagnahy. Ze tragno tinava iareo ohatse “tsy hisy hitoboke.” Ze tane nirie iareo mafe tsy hamokatse fa ampaha’e kede amy ty toko’e ho nivokare’e avao ty ho azo boake ama’e. Tsy rinehake ty fomba naho ty fotoagne tena hahatanteraha o ozogne rehoe. Faie azo inoagne fa nanondro ty ila’e tamy ty toe-piaignagne tamy i sese tane ta Babilona agne tafara tatoỳ io.—Isaia 27:10.

8-14 DESAMBRA

HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE ISAIA 6-8

“Intoy Raho Iraho!”

ip-1 94-95 § 13-14

Amy i Tempoli’e Masigney ao ty Jehovah Andrianagnahare

¹³ Andao tika hitsanogne ty rehake nirey i Isaia toy: “Naharey ty fiaragnana i Jehovah nisaontsy hoe izao raho: Ia ty hiraheko? Ia ty hisolo tegna anay? Le hoe raho: Intoy raho iraho.” (Isaia 6:8) Mazava fa natao hovalea i Isaia i fagnonteneagne napetra i Jehovah-y satria tsy nisy mpaminany hafa ankoatse aze niseho tamy i fahitagney ao. Tsy azo lieregne fa fanasagne i Isaia mba hirahe i Jehovah io. Faie nagnino ty Jehovah ro nagnontane tie: “Ia ty hisolo tegna anay?” Nampiasa mpisolo agnaragne mirehake ndaty tokagne tihoe “-ko” hey ty Jehovah faie avy eo nampiasa mpisolo agnaragne mirehake ndaty maro tihoe “anay.” Zane hoe misy ndaty raike miarake ama’e fara fahakede’e. Faie ia o ndaty iohoeke? I Ana-dahi’e nisaontsia’e tihoekey tie: “Andao tika hamboatse ndaty mitovy vintagne amantika.” (Genesisy 1:26; Ohabolana 8:30, 31) Ie, miarake amy i Jehovah an-dagnitse agne i Ana’e bakotokagney.—Jaona 1:14.

¹⁴ Tsy nisalasala ty namale ty Isaia! Ndra hanao akore ndra hanao akore i hafatsey, le avy le namale reke tie: “Intoy raho iraho.” Tsy nagnontane ka reke tie ino ty tombo’e ho azo’e naho nagneke o fanendreagne aze iohoe reke. Tena ohatse soa hoahy ty mpanompon’Agnahare amy izao reke satria nirahegne hitory ‘ty talily soa i Fanjakagney amy ty tane toy iaby’ ka iareo. (Matio 24:14) Manahake i Isaia avao, le tsy mivalike iareo fa manao i asa nanendreagne iareoy sady “vavolombelogne amy ty firenena iaby” ndra tie tsy midare aza o ndatio. Matoky tegna ka iareo le mandroso manahake ty natao i Isaia noho iareo mahafantatse tie boake amy i mpagnomey lalàna fara’e amboney ty asa nagnirahagne iareo.

ip-1 95-96 § 15-16

Amy i Tempoli’e Masigney ao ty Jehovah Andrianagnahare

¹⁵ Nisaontsy ty raha horehafe i Isaia naho ty ho fihetse o ndatio ty Jehovah: “Mandehana, le rehafo amy i vahoakey tie: ‘Haharey feo nareo faie tsy hahazo ty dika ty raha rei’areo. Lava hagnente avao ka nareo faie tsy hahafantatse ndra ino ndra ino.’ Anò gagne ty fo ty vahoake toy, anò tsy maharey soa ty sofi’e, le anò mipiteke ty maso’e soa tie tsy mahatrea, le ty sofi’e tsy haharey. Amy izay ka ty fo’e tsy hahazo ty dika ty raha rei’e, le tsy hiheregne amako reke sady tsy ho sitragne.” (Isaia 6:9, 10) Midika vao zay tie toko’e ho vatambatagne ty Isaia naho fa mirehake sady tsy hanahatsahatse mba hahavy o Jiosio tsy hagniry hagnatogne i Jehovah? Oho’o! Firenen-draike tamy iareo avao ty Isaia sady longo iareo. Faie nanondro ty ho fihetse i vahoakey naho fa maharey i hafatsey i saontsy i Jehovah-y ndra tie manao soa i asa nanendreagne azey aza ty Isaia.

¹⁶ I vahoakey ro nanan-tsiny. Hirehake “lognandro” ty Isaia faie tsy hahazo sady tsy hagneke i hafatsey iareo. Tsy hidare ty ndaty ila’e, le tsy hisy voka’e ama’e i hafatsey manahake o goa naho o karegnegneo. Naho fa miherenkeregne mbamy i ‘vahoakey’ mbeo ty i Isaia, le afake hagnenga iareo hampiseho tie tsy te hidare ndra hagniry ty hahazo ty heve i hafatsey iareo. Haseho iareo tie nagnily ty sai’e naho ty fo’e mba tsy hitsanogne i hafan’Agnahare hoahy iareo nampindese’e i Isaiay iareo. Mbe hoe izay ka ty atao ty ndaty amy hinane zao. Tena maro ty ndaty tsy mitsanogne o Vavolombelo i Jehovah-o naho fa mitory i talily soa i Fanjakàn’Andrianagnahare hoavỳ iareo.

ip-1 99 § 23

Amy i Tempoli’e Masigney ao ty Jehovah Andrianagnahare

²³ Naho fa nangalake rehake boake amy Isaia ao ty Jesosy, le nampiseho tie nitanterake tamy ty andro’e ka i faminaniagney. Nanagne toe-po nitovy amy ty ahy o Jiosy tamy ty andro i Isaiay ty ndaty tamy ty andro i Jesosy. Nifily ty tsy hidare ndra tsy hitsanogne i hafatsey iareo, le naringagne ka. (Matio 23:35-38; 24:1, 2) Niseho zay naho fa nanafike i Jerosalema ty tafike romana nitarihe i Jeneraly Titus tamy ty taogne 70. Nipotehe iareo ty Jerosalema naho i tempoly taoy. Faie nisy avao ka ty nitsanogne i Jesosy, le nanjare mpiana’e. Nirehake ty Jesosy tie “sambatse” iareo. (Matio 13:16-23, 51) Fa nampahafantare’e iareo tie naho fa trea iareo tie “misy maramila mitobe magnodidigne i Jerosalema,” le toko’e “hilay am-bohitse agne” iareo. (Lioka 21:20-22) Arake izay areke, le ho voavonje i “taranake masigne” naneho finoagne sady voaforogne ho firenena ara-pagnahỳ, zane hoe o “Israelin’Andrianagnahareo.”—Galatiana 6:16.

Vatosoa Ara-pagnahy

w06 1/12 9 § 3

Hevetse Misongadigne amy ty Boke i Isaia Ao—Fizaràgne I

7:3, 4—Nagnino ty Jehovah ro namonje i Ahaza Mpanjaka, ie amy izao reke Mpanjaka raty fagnahy? Nikendre ty hagnafake i Ahaza tsy ho mpanjaka i Joda sasa ty mpanjaka i Siria naho Israely, le ana i Tabeala ty ho nasolo iareo aze sady ho ambane fahefà iareo o mpanjaka iohoe. Faie tsy tarana i Davida o lahilahy io. Naho nitomombagne o hevetse natao i Satana Devoly iohoe, le tsy ho nitanterake i fifagnekeagne miomba i Fanjakagne natao tamy i Daviday. Namonje i Ahaza areke ty Jehovah mba hiarovagne i taranake hiavia i “Roandria ty fiadanagne” nampitamaegney.—Isaia 9:6.

15-21 DESAMBRA

HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE ISAIA 9-10

Nisy Faminaniagne tie Hisy “Hazavagne Lahibey”

ip-1 125-126 § 16-17

I Fampitamagne Roandria ty Fiadanagney

¹⁶ Ie, i tihoe “tafara tatoy” nirehafe i Isaia mialohay, le manondro i fotoagne nanompoa i Kristy tan-tane etoỳ. Ta Galelia ao ty nandania i Jesosy ty ankamaroa ty fiaigna’e tan-tane etoy. Tamy ty faritse Galelia ao reke ty nanomboke ty fanompoa’e naho nanomboke nagnambara tie: “Fa marine i Fanjakà i lagnitseỳ.” (Matio 4:17) Ta Galelia ao ka reke ty nanao i toriteni’e malaza tam-bohitseỳ, nifily i apostoli’e rey, nanao fahagagagne voaloha’e naho niseho tamy ty mpanonjohy ty lia’e 500 teo ho eo rey, tafara ty namelomagne aze tamy ty mate. (Matio 5:1–7:27; 28:16-20; Marka 3:13, 14; Jaona 2:8-11; 1 Korintiana 15:6) Nagnatanterake i faminania i Isaiay ty Jesosy tamy ireo naho fa nagnomey voninahitse ty “tane i Zebolona naho i Naftaly.” Mazava ho aze fa tsy nifera i Jesosy hoahy ty mponegne ta Galelia ao avao ty fanompoa’e. ‘Nagnomey voninahitse’ ty firene o Israelio iaby ty Jesosy tamy ty fitoriagne i talily soay nagneragne i taney, agnisa izay ka ty Joda.

¹⁷ Faie akore ty amy i “hazavagne lahibey” ta Galeliao nirehafe i Matioy? Rehake boake amy i faminania i Isaiay ka io. Hoe ty Isaia: “Nahatrea hazavagne lahibey ty ndaty nandeha tamy ty iegne sady nipilepilere ty hazavagne ze nitoboke tagnate ty iembey ao.” (Isaia 9:2) Fa nitako ty vande o mpanompo sampio ty hazavà i hamaregnagney tamy ty taonjato voaloha’e. Vao mainke nagnindra izay ty raha natao o mpinday fivavahagne jiosio satria ty fombafomba ara-pivavahagne ro tena nimanea iareo fa ty ‘Saontsin’Agnahare’ tsy nasia iareo dika’e.’ (Matio 15:6) Nampijalé iareo o ndaty niambaneo, le tsy nahay ty toko’e hatao’e fa nagnorike ‘mpitarike goa.’ (Matio 23:2-4, 16) Naho fa niseho i Mesiay, le nanjare nahatrea tamy ty fomba mahagaga ty maso ty ankamaroa ty ndaty niambane. (Jaona 1:9, 12) Tena mete soa ty nirehafa i faminania i Isaiay tie hoe “hazavagne lahibey” ty asa natao i Jesosy tamy ireke tan-tane etoỳ naho ty fitahiagne indese i sorogne natao’ey.—Jaona 8:12.

ip-1 126-128 § 18-19

I Fampitamagne Roandria ty Fiadanagney

¹⁸ Nanagne anto’e maro hifaleagne ze nagneke i hazavàgney. Izao ty tohy ireha i Isaiay: “Natao’o maro mponegne i firenenay sady natao’o fale bey. Fale agnatreha’o eo iareo manahake o ndaty fale amy ty fotoagne famoriam-bokatseo sady manahake o ndaty fale naho fa misy ty fizaràgne ze raha niazo boake agn’aly agneo.” (Isaia 9:3) Noho ty asa fitoriagne natao i Jesosy naho o mpanonjohy ty lia’eo, le afake nampiseho ty fagniria’e hanompo i Jehovah arake ty fagnahy naho ty hamaregnagne o ndaty managne toe-po soao. (Jaona 4:24) Tagnate ty efa-taogne latsake, le ndaty maro ty nagneke ho Kristiana. Telo arivo ty natao badisa tamy Pentekosta 33-y. Tsy ela tafara izay, le “nanjare 5000 eo ho eo ty isa ty lahilahy.” (Asan’ny Apostoly 2:41; 4:4) Naho fa nazoto nampamilepiletse i hazavagney i mpianatse rey, le “tena nihamaro ty mpianatse ta Jerosalema agne. Maro ka ty mpisorogne nanjare mpino.”—Asan’ny Apostoly 6:7.

¹⁹ Nifale manahake o ndaty nahazo vokatse marò ndra manahake ty ndaty mizara ze raha niazo boake agn’aly agne eo o mpanonjohy ty lia i Jesosio naho fa nahatrea i fitomboagney. (Asan’ny Apostoly 2:46, 47) Naho fa nandeha ty fotoagne, le natao i Jehovah namilepiletse tamo o firenenao eo i hazavàgney. (Asan’ny Apostoly 14:27) Tena nifale areke ty ndaty boake amy ty foko iaby satria nisokake hoahy iareo ty lalagne hagnatognagne i Jehovah.—Asan’ny Apostoly 13:48.

ip-1 128-129 § 20-21

I Fampitamagne Roandria ty Fiadanagney

²⁰ Maharetse ty voka ty asa i Mesiay arake ty raha nirehafe i Isaia toy tie: “Manahake ty tamy ty andro o Midianao, le hodemodemohegne ty baogne nindese iareo naho ty fikiso nijeragne ty soro’e, zane hoe ty fitogno o mpanere aze hiasao.” (Isaia 9:4) Taonjato maro taloha ty andro i Isaia, le niharo hevetse tamo o Moabitao o Midianitao mba hamitahagne o Israelitao hanota. (Nomery 25:1-9, 14-18; 31:15, 16) Nagnorohoro o Israelitao o Midianitao tafara tatoy, le nanafike iareo tampoke, nandrava ty tanà iareo, ty toeragne famboleagne, naho ty biby nitezà iareo, tagnate ty fito taogne. (Mpitsara 6:1-6) Faie nampilay ty tafy o Midianitao ty Jehovah tamy izay tamy ty alala i Gideona mpanompo’e. Tafara o andro ‘naharese o Midianitao’ iohoe, le tsy nampijale o vahoa i Jehovah-o sasa iareo. (Mpitsara 6:7-16; 8:28) Amy ty hoavy, le hoavy ty Jesosy Kristy, i Gideona lahibeỳ, le hampibaibay ty fahavalo ty vahoa i Jehovah amo o ze andro zao. (Apokalypsy 17:14; 19:11-21) Afara izay, manahake tamy i andro ‘naharese o Midianitaoy,’ le hisy fandreseagne lahibey sady maharetse ka ho azo. Faie tsy noho ty hery o olombelogneo fa noho ty hery i Jehovah. (Mpitsara 7:2-22) Tsy hijale sasa o vaho i Jehovah-o tie amy izay.

²¹ Tsy tihoe mankasitrake o alio ty Andrianagnahare kanao maneho ty heri’e. I Jesosy tafara i namelomagne aze tamy ty matey i Roandria ty Fiadanagney, le hampisy fiadanagne nainai’e reke naho fa avy hagnafoagne o fahavalo’eo. Nirehake miomba ty fitaovagne findesegne mialy rinava ty afo ty Isaia. Hoe reke: “Hatao fandrehetagne afo ty boty ze mampiezegnezegne o taneo naho fa mandeha. Hatao hoe izay ka ty akanjo feno lio.” (Isaia 9:5) Tsy ho tsapa sasa ty horohoro atera ty fidoy o boty o maramila miara-mamindrao. Tsy ho trea sasa ka ty akanjo o maramila zatse aly feno liò. Tsy hisy sasa ty aly!—Salamo 46:9.

Vatosoa Ara-pagnahy

ip-1 130 § 23-24

I Fampitamagne Roandria ty Fiadanagney

²³ Ty hoe mpanolo-tsaigne, le ndaty raike magnomey torohevetse. Nagnomey torohevetse nahagaga ty Jesosy tamy ireke mbe tan-tane etoỳ. Treantika amy Baiboly ao fa “nigaga iaby i vahoakey noho ty fomba fampianara’e.” (Matio 7:28) Mpanolo-tsaigne hendre naho nitrétré ty hafa reke sady miambake ty fahaia’e mahazo ty fomba fiheve o ndatio. Nagnanatse naho nagnomey torohevetse aman-katea reke fa tsy nasiake ndra nagnasaze. Tena mahagaga ty toroheve i Jesosy satria maneho fahendreagne, voririke sady tsy ombia ho diso. Mitarike mbamy i fiaignagne nainai’ey mbeo ty toroheve’e naho orihegne.—Jaona 6:68.

²⁴ Tsy tihoe voka ty fahiratan-tsaigne avao ty toroheve i Jesosy. Hoe reke: “Tsy boake amako o raha ampianarekò fa boake amy i nagnirake ahỳ.” (Jaona 7:16) Manahake i tamy i Solomonay avao, le i Jehovah Andrianagnahare ty foto ty fahendrea i Jesosy. (1 Mpanjaka 3:7-14; Matio 12:42) Toko’e handrisike ty mpampianatse naho ty mpanoro hevetse agnivo ty fiangonagneo hampioregne ty fampianara’e amy ty Saontsin’Andrianagnahare ty modely nimea i Jesosy.—Ohabolana 21:30.

22-28 DESAMBRA

HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE ISAIA 11-13

Ino ty Raha Rehafe ty Baiboly Miomba i Mesiay?

ip-1 159 § 4-5