Nagnino Tika ro Toko’e Hipay Torohevetse?

1. Ino ty toko’e hataontikagne mba hahavy antika handrambe fanapahan-kevetse soa? (Ohabolana 13:10; 15:22)

TE HANDRAMBE fanapahan-kevetse aman-kilala tikagne iaby. Teantikagne ho tomombagne ze raha eretseretentikagne hatao. Atoro ty Saontsin’Agnahare antikagne tie, akore ty hahavitantika ireo.​—Vakio ty Ohabolana 13:10; 15:22.

2. Ino ty nampitamae i Jehovah antikagne?

² Mazava hoaze fa i Jehovah, i Babantikagney raike avao, ty tena azontikagne angatahagne fahendreagne naho torohevetse. Nampitamà reke fa hagnampe antikagne. Hoe reke: “Hanoro hevetse azo raho sady hagnara-maso azo.” (Sal. 32:8) Trea boake amo o rehake rehoe, fa tsy tihoe magnomey torohevetse avao ty Jehovah, fa mipay ze hahasoa antika reke sady magnampe antika mba hampihatse ty toroheve’e.

3. Ino ty hodinehentikagne amy ty lahatsoratse toy?

³ Amy ty lahatsoratse toy, le hampiasa ty Saontsin’Agnahare tika mba hamaleagne ty fagnonteneagne efatse retoa: 1) Ino ty toetse tsy maintsy anagnako naho te handrambe soa boake amy ty torohevetse fanjaka azoko raho? 2) Ia ty afake manoro hevetse ahy? 3) Akore ty ampisehoako tie te hipay torohevetse boake amy ty hafa vata’e raho? 4) Nagnino raho ro tsy toko’e hangatake ty hafa mba hanapa-kevetse hoahy?

INOGNE TY TOETSE TSY MAINTSY ANAGNAKO?

4. Ino ty toetse tsy maintsy anagnantikagne naho te handrambe soa boake amy ty torohevetse fanjaka tika?

⁴ Tsy maintsy miambane tikagne naho te handrambe soa amy ty torohevetse fanjaka boake amy ty hafa. Mila magneke tika tie, tsy voatere hanagne fahaiagne ndra fahalalagne hahavy antika handrambe fanapahan-kevetse aman-kilala. Naho fa tsy miambane tika, le tsy afake hagnampe antika ty Jehovah. Hanjare hoe rano atondra-giso avao areke ty torohevetse vakientika amy ty Saontsi’e ao. (Mika 6:8; 1 Pet. 5:5) Faie naho miambane tika, le avy le hitsanogne naho hampihatse ty torohevetse mifototse amy Baiboly ao reintika.

5. Inogne iaby ty raha nivita i Davida Mpanjaka va’e ho nahavy aze hirohake?

⁵ Dineho moa ty raha azontika ianaragne boake amy i Davida Mpanjaka. Afake nirohake amy ty raha nivita’e reke. Nalaza ho nahay mozike reke taloha bey ty naha mpanjaka aze. Nampititihegne mozike hoahy ty mpanjaka aza reke. (1 Sam. 16:18, 19) Naho fa nihosoragne ho mpanjaka ty Davida, le nagnomey hery aze ty fagnahy masy i Jehovah. (1 Sam. 16:11-13) Nalaza ka reke satria nahavita nandrese ty fahavalo iareo, agnisa izay ty Goliata i Filistina jabajabay. (1 Sam. 17:37, 50; 18:7) Ty lahilahy nahavita raha miambake hoe izay, le va’e hirohake sady hieretseretse tie, tsy mila torohevetse boake amy ty hafa. Faie tsy hoe izay ty Davida.

6. Akore ty ahafantarantika fa tea nandrambe torohevetse ty Davida? (Henteo i sarey.)

⁶ Niragnetse maifitse tamy ty lahilahy afake nanoro hevetse aze avao ty Davida, ndra tie fa nimafe oregne aza ty fanjakà’e. (1 Tan. 27:32-34) Tsy mahalatsa zay satria ndaty tea mitsanogne torohevetse soa ty Davida. Tsy tihoe ty torohevetse boake amo o lahilahio avao ty neke’e, fa ty toroheve ty ampela raike atao tihoe Abigaila ka. Valy i Nabala ndaty tsy magnaja ty hafa, tsy mahay mankasitrake sady tea tegna reke. Niambane ty Davida le nagneke ty torohevetse soa boake amy i Abigaila. Izay ty nagnampe aze tsy hanao hadisoagne lahibey.​—1 Sam. 25:2, 3, 21-25, 32-34.

7. Ino ty lesogne ianarantikagne boake amy ty ohatse nenga i Davida? (Mpitoriteny 4:13) (Henteo ka i sare rey.)

⁷ Afake miana-draha boake amy i Davida tikagne. Va’e manan-talenta ndra managne fahefagne ohatse tikagne. Ndra tie izay aza, le tsy toko’e hieretseretse tikagne tie, mahay ze kila raha le tsy mila toroagne hevetse. Toko’e ho vognogne hitsanogne torohevetse fanjaka manahake i Davida tikagne, ndra ia ndra ia magnomey izay. (Vakio ty Mpitoriteny 4:13.) Naho manao izay tikagne, le va’e tsy hanao hadisoagne lahibey hampalahelo antika naho ty hafa.

IA TY AFAKE MAGNOMEY TOROHEVETSE FANJAKA HOAHY?

8. Nagnino ro i Jonatana ty tena afake nagnomey torohevetse i Davida?

⁸ Misy lesogne hafa ka azontika ianaragne boake amy i Davida. Nitsanogne soa ty toroheve ty ndaty nifandrambe soa amy i Jehovah naho nahafantatse soa i olagne nahatrehe’ey reke. Ty toroheve i Jonatana ana-dahy i Saoly zao ohatse ty nitsanogne’e naho fa nitea’e ho fantatse tie, te hilongo ama’e vao ty Saoly Mpanjaka. Nagnino ty Jonatana ro afake nagnomey torohevetse soa ho aze? Satria tsy tihoe nifandrambe soa tamy i Jehovah avao reke fa nahafantatse soa i Saoly ka. (1 Sam. 20:9-13) Akore ty azontika ampiharagne o lesogne iohoe?

9. Ia ty toko’e hagnonteneantikagne naho fa mipay torohevetse tikagne? Hazavao. (Ohabolana 13:20)

⁹ Naho mila torohevetse tika, le tena soa naho ndaty mifandrambe soa amy i Jehovah naho mahafantatse soa i raha ilaentika fagnampeagney ty angatahantika izay.a (Vakio ty Ohabolana 13:20.) Andao hatao tihoe misy rahalahy tanora raike mipay valy mete ama’e. Ia ty afake magnomey torohevetse soa ho aze? Va’e hagnampe aze ty torohevetse mea ty nama’e tsy manambaly naho ohatse mifototse amy ty toro lala ty Baiboly. Faie akore naho mpivaly Kristiana matotse mahay soa aze sady fa nisambatse am-panambaliagne tan-tao’e maro ty manoro hevetse aze? Va’e hahazo torohevetse voafaritse soa naho azo’e ampiharegne reke.

10. Ino ty hodinehentikagne?

¹⁰ Nirehafentika teo ty toetse tsy maintsy anagnantika naho ty ndaty afake magnomey torohevetse fanjaka ho antika. Andao areke handineke ty fomba hampisehoantika tie, mipay torohevetse boake amy ty hafa vata’e tikagne. Hotreantika ka tie nagnino tika ro tsy toko’e hangatake ty hafa mba hanapa-kevetse ho antika.

AKORE TY AMPISEHOAKO TIE MIPAY TOROHEVETSE VATA’E RAHO?

11-12. a) Ino ty va’e hataontikagne kindraike? b) Ino ty natao i Rehoboama Mpanjaka naho fa nandrambe fanapahan-kevetse lahibey reke?

¹¹ Kindraike, le hoe te hipay torohevetse zay ty fahatreavagne ty ndaty raike. Faie naho ty maregne, le fa nanapa-kevetse amy ty raha hatao’e reke faie te hipay toky boake amy ty hafa avao. Tsy tena mipay torohevetse ty ndaty hoe izay. Toko’e handrambe fianaragne boake amy ty raha niseho tamy i Rehoboama Mpanjaka reke.

¹² I Rehoboama ty nandimbe i Solomona mba ho mpanjaka o Israelio. Tena nanan-karena i firenena nandese i Rehoboamay faie nahatsapa i vahoakey tie, nitake raha sarotse tamy iareo ty Solomona. Niavy amy i Rehoboama eo i vahoakey, le niangavy aze mba hampihegne ty asa mafe nampanoegne iareo. Nampandigne iareo heike ty Rehoboama mba hieretsereta’e ty hatao’e. Tamy ty voaloha’e, le nimete ty natao’e satria nangatake torohevetse tamy i ndaty bey nagnampe i Solomona rey reke. (1 Mpanj. 12:2-7) Faie tsy norihe’e ty torohevetse nimea o ndaty bey rehoe. Ino ty anto’e? Va’e fa nisy fanapahan-kevetse tea’e hatao, le nipay ndaty hiombon-kevetse ama’e avao reke. Naho toe izay vata’e, le nahatrea izay reke naho fa nahazo torohevetse boake amy i nama’e tanora rey. (1 Mpanj. 12:8-14) Ze torohevetse zay ty navale’e i vahoake rey. Voka’e, nizarazara i firenenay sady lava niatreke olagne avao ty Rehoboama nanomboke teo.​—1 Mpanj. 12:16-19.

13. Akore ty ahafantarantikagne tie mipay torohevetse vata’e tikagne?

¹³ Ino ty azontikagne ianaragne boake amy i Rehoboama? Naho fa mangatake torohevetse tikagne, le mila atorontikagne tie tena mipay izay vata’e tikagne. Akore ty ahafantarantikagne tie manao izay tika? Afake magnontane tegna hoe izao tikagne: ‘Mangatake torohevetse vao raho faie le avy le liereko zay satria tsy izay ty teako ho rey?’ Intoy misy ohatse raike.

14. Ino ty tsy maintsy tadidientikagne naho fa mahazo torohevetse tikagne? Hazavao amy ty ohatse. (Henteo ka i sarey.)

¹⁴ Andao hatao tihoe nahazo asa soa karama ty rahalahy raike. Nangatake torohevetse tamy ty androanavy raike hey reke aloha ty hagnekea’e aze. Nirehake i rahalahỳ tie, va’e ho lavitse ty keleia’e agnate ty fotoagne elaela reke noho i asay. Naniahy aze ty toro lala ty Baiboly i androanavỳ, le tihoe ty hagnomey ze raha ilae ty keleia’e ara-pagnahy ty andraiki’e voaloha’e. (Efes. 6:4; 1 Tim. 5:8) Andao hatao tihoe nahatrea raha tsy mete amy ty raha nirehafe i androanavỳ i rahalahỳ. Nagnontane rahalahy hafa miomba i rahay areke reke, amparake ty hahazoa’e ty torohevetse tea’e ho rey. Tena mipay torohevetse vata’e ndra vognogne handrambe izay vao i rahalahỳ, sa fa nisy fanapahan-kevetse nieretserete’e, le te hahazo toky boake amy ty hafa avao reke? Tsy maintsy tadidientikagne tie, mamitake o fontikagneo. (Jer. 17:9) Kindraike, le ty torohevetse tena mahasoa antikagne ty tsy teantikagne ho rey.

TOKO’E HANGATAKE TY HAFA HANAPA-KEVETSE HO AHIKE VAO RAHO?

15. Ino ty raha toko’e itaoantika, le ino ty anto’e?

¹⁵ Andraikintikagne tsikiraidraike ty manapa-kevetse ho antikagne. (Gal. 6:4, 5) Nidinehentikagne teo fa ty ndaty raike hendre, le mipay torohevetse boake amy ty Saontsin’Agnahare ao naho amy ty Kristiana matotse, aloha ty hanoa’e raha. Faie tsy maintsy mitao tikagne mba tsy hangatake ty hafa hanapa-kevetse ho antikagne. Va’e le avy le hagnontane ty ndaty hajae’e hoe izao ohatse ty ila’e: “Naho tamy ty toerako rehe, ino ty ho natao’o?” Ty ila’e kagne va’e mitsikombe avao ty fanapahan-kevetse nirambese ty hafa fa tsy mandineke soa ty miomba i rahay.

16. Ino ty fanapahan-kevetse nirambese ty fiangonagne Kristiana ta Korinto agne miomba ty hena natao sorogne hoahy ty sampy, le ia ty tompon’andraikitse amy ty fanapahan-keve ty tsikiraidraike? (1 Korintianina 8:7; 10:25, 26)

¹⁶ Dineho ohatse ty fanapahan-kevetse nirambese ty fiangonagne Kristiana ta Korinto agne tamy ty taonjato voaloha’e, miomba ty hena natao sorogne hoahy ty sampy. Izao ty nisorate i Paoly hoahy o Kristiana rehoe: “Fantantikagne fa tsy misy dika’e o sampio sady tsy misy Andrianagnahare hafa naho tsy raike avao.” (1 Kor. 8:4) Nanapa-kevetse areke ty ndaty ila’e amy i fiangonagney eo fa hihinagne i hena avarotse an-tsena ey rey, ndra tie va’e natao sorogne hoahy ty sampy aza rey. Faie nanapa-kevetse tsy hihinagne ty hafa ndra tie tsy mampagninogne ty feo ty fieretsereta’e aza zay. (Vakio ty 1 Korintianina 8:7; 10:25, 26.) Fanapahan-keve’e manokagne zay. Tsy nanoro hevetse o Korintianao ty Paoly mba hanapa-kevetse hoahy ty hafa ndra hitsikombe ty fanapahan-keve ty hafa. “Sambe hotsaraen’Agnahare amy ty raha natao’e” iaby iareo tsikiraidraike.​—Rom. 14:10-12.

17. Ino ty va’e hiseho naho mitsikombe avao ty raha atao ty hafa tikagne? Magnomeza ohatse. (Henteo ka i sare rey.)

¹⁷ Akore ty va’e hisehoa ty raha hoe izay tie amy izao? Eretsereto ty miomba i raha boake amo o raha mahaforogne o liò rey. Ty Kristiana tsikiraidraike ty tsy maintsy manapa-kevetse ndra hagneke ndra tsy hagneke i raha boake amo o raha mahaforogne o liò rey.b Va’e ho sarotse amantikagne ty hahatakatse soa ty miomba o raha reo, faie ty fanapahan-kevetse miomba ireo, le agnisa ty entagne tsy maintsy indese ty tsikiraidraike. (Rom. 14:4) Naho itikagne mitsikombe avao ty fanapahan-kevetse rambese ty hafa, le tsy hampiasa soa ty feo ty fieretseretantikagne. Mampiofagne naho magnazatse ty feo ty fieretseretantikagne tika naho fa mampiasa aze. (Heb. 5:14) Naho fa ombia areke tikagne ro toko’e hangatake torohevetse boake amy ty Kristiana matotse? Naho fa itikagne boake nanao fikarohagne, faie mbe mipay fagnampeagne mba hahatakarantikagne soa ty ifandrambesa ty toro lala ty Baiboly amy i raha iaignantikagney.

MIPALIAVA TOROHEVETSE LOGNANDRO

18. Ino ty fa natao i Jehovah ho antikagne?

¹⁸ Natoro i Jehovah tie, tena matoky antikagne reke, le nenga’e hanapa-kevetse ho antikagne tika. Nimea’e antikagne ty Saontsi’e, le ty Baiboly. Nagnomey namagne hendre ka reke, mba hagnampe antikagne hahatakatse ty toro lala ty Baiboly. Fa nanao ty andraiki’e amy ty maha Babantikagne aze ty Jehovah. (Ohab. 3:21-23) Akore ty azontikagne anoroagne ty fankasitrahantikagne aze?

19. Ino ty toko’e hataontikagne mba hampifaleagne i Jehovah lognandro?

¹⁹ Dineho zao: Tena mahafale o rae aman-dreneo ty mahatrea ty ana’e mihamatotse, mahay misaigne, manam-pahendreagne sady magnampe ty mpanompo i Jehovah hafa. Fale hoe izay ka ty Jehovah naho fa mahavazoho antikagne mihamatotse ara-pagnahy avao, mangatake torohevetse sady mandrambe fanapahan-kevetse magnomey voninahitse aze.