มัทธิว
ข้อมูลสำหรับศึกษา บท 23
ตั้งตัวเองให้อยู่ในตำแหน่งของโมเสส: หรือ “นั่งในที่นั่งของโมเสส” พวกเขาทำอย่างนั้นโดยอ้างว่าตัวเองมีสิทธิ์ตีความกฎหมายของพระเจ้า
ของหนัก: ดูเหมือนหมายถึงกฎเกณฑ์และคำสอนสืบปากซึ่งเป็นภาระหนักสำหรับประชาชน
ปลายนิ้วก็ไม่ยอมแตะ: สำนวนนี้อาจหมายถึงการที่พวกผู้นำศาสนาไม่ยอมยกเลิกกฎในเรื่องเล็ก ๆ แม้แต่ข้อเดียวเพื่อช่วยให้ประชาชนที่แบกภาระหนักรู้สึกสบายขึ้น
กล่องเครื่องรางใส่ข้อคัมภีร์: เป็นกล่องหนังเล็ก ๆ ที่มีข้อความ 4 ชิ้นจากกฎหมายของโมเสส (อพย 13:1-10, 11-16; ฉธบ 6:4-9; 11:13-21) ผู้ชายชาวยิวจะมัดกล่องนี้ไว้ที่หน้าผากและแขนซ้ายของพวกเขา การทำแบบนี้มีจุดเริ่มต้นมาจากการตีความคำสั่งของพระเจ้าตามตัวอักษร คำสั่งนั้นอยู่ที่ อพย 13:9, 16; ฉธบ 6:8; 11:18 พระเยซูตำหนิพวกผู้นำศาสนาเพราะพวกเขาทำกล่องใส่ข้อคัมภีร์ให้ใหญ่ขึ้นเพื่อให้คนอื่นประทับใจ และพวกเขาคิดอย่างผิด ๆ ว่าสิ่งนี้เป็นเครื่องรางที่จะปกป้องพวกเขาได้
ทำชายครุยเสื้อให้ยาว: ที่ กดว 15:38-40 พระเจ้าสั่งให้ชาวอิสราเอลทำครุยที่ชายเสื้อ แต่พวกครูสอนศาสนาและฟาริสีทำชายครุยเสื้อยาวกว่าปกติเพื่ออวดคนอื่น
นั่งแถวหน้าสุด: หรือ “นั่งในที่นั่งที่ดีที่สุด” ดูเหมือนว่าหัวหน้าที่ประชุมของชาวยิวและแขกคนสำคัญจะนั่งอยู่ด้านหน้าที่ประชุมของชาวยิวใกล้กับม้วนหนังสือพระคัมภีร์ ซึ่งเป็นที่ที่ทุกคนมองเห็น ที่นั่งที่มีเกียรติแบบนี้อาจเป็นที่เฉพาะสำหรับคนสำคัญเหล่านี้
ที่สาธารณะ: หรือ “ตลาด” คำกรีก อากอรา ในข้อนี้หมายถึงลานที่ใช้เป็นศูนย์กลางการซื้อขาย และเป็นที่ชุมนุมของชาวเมืองในประเทศแถบตะวันออกกลางสมัยโบราณ และในดินแดนที่กรีกและโรมปกครอง
อาจารย์: หรือ “รับบี” มีความหมายตรงตัวว่า “ผู้ยิ่งใหญ่ของฉัน” มาจากภาษาฮีบรู รัฟ ที่แปลว่า “ยิ่งใหญ่” ตามปกติแล้วคำว่า “รับบี” หมายถึง “อาจารย์” (ยน 1:38) แต่ต่อมามีการใช้คำนี้เป็นตำแหน่งด้วย บางคนที่มีความรู้ เช่น ครูสอนศาสนาและครูสอนกฎหมายของโมเสสเรียกร้องให้คนอื่นเรียกพวกเขาด้วยตำแหน่งนี้
พ่อ: ในข้อนี้พระเยซูห้ามใช้คำว่า “พ่อ” เป็นตำแหน่งที่เป็นทางการหรือตำแหน่งทางศาสนาซึ่งเป็นการให้เกียรติมนุษย์
ผู้นำ: คำนี้ในภาษากรีกมีความหมายคล้ายกับคำว่า “อาจารย์” ที่อยู่ในข้อ 8 และในข้อนี้หมายถึงผู้นำทางความเชื่อซึ่งให้คำแนะนำและสั่งสอน ดูเหมือนมีการใช้คำนี้เป็นตำแหน่งทางศาสนา
ผู้นำเพียงผู้เดียว: เนื่องจากมนุษย์ทุกคนไม่สมบูรณ์แบบจึงไม่มีใครเป็นผู้นำทางความเชื่อของคริสเตียนแท้ได้ มีแต่พระเยซูเท่านั้นที่มีสิทธิ์จะได้ตำแหน่งนี้—ดูข้อมูลสำหรับศึกษาคำว่าผู้นำในข้อนี้
พระคริสต์: ในข้อนี้ ตำแหน่ง “พระคริสต์” ที่แปลว่า “ผู้ถูกเจิม” ในภาษากรีกมีคำนำหน้านามที่เฉพาะเจาะจง นี่เป็นวิธีที่ระบุว่าพระเยซูเป็นเมสสิยาห์ที่พระเจ้าสัญญาไว้ ท่านได้รับการเจิมเพื่อแต่งตั้งให้มีบทบาทพิเศษ—ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 1:1 และ 2:4
ผู้รับใช้: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 20:26
พวกคนหลอกลวง: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 6:2
พวกคุณต้องรับโทษหนักแน่ ๆ: นี่เป็นคำสาปแช่งอย่างแรกในทั้งหมด 7 อย่างที่พระเยซูพูดกับพวกผู้นำศาสนาในสมัยของท่าน พระเยซูบอกว่าพวกเขาเป็นคนหลอกลวงและคนนำทางตาบอด
ปิดทาง: หรือ “ปิดประตูใส่” คือกีดกันไม่ให้คนเข้า
สำเนาพระคัมภีร์บางฉบับมีข้อความว่า “พวกครูสอนศาสนาและพวกฟาริสี พวกคนหลอกลวง พวกคุณต้องรับโทษหนักแน่ ๆ เพราะพวกคุณริบเอาบ้านของแม่ม่าย และแสร้งอธิษฐานยืดยาว ดังนั้น พวกคุณจะต้องรับโทษมากขึ้น” แต่ข้อนี้ไม่มีในสำเนาพระคัมภีร์ที่เก่าแก่ที่สุดและน่าเชื่อถือที่สุด ถึงอย่างนั้นก็มีข้อความคล้าย ๆ กันอยู่ที่ มก 12:40 และ ลก 20:47 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของพระคัมภีร์ที่ได้รับการดลใจ—ดูภาคผนวก ก3
คนหนึ่งมาเข้าศาสนา: หรือ “คนที่เปลี่ยนศาสนา” มาจากคำกรีก พรอเซลูทอส ที่หมายถึงคนต่างชาติซึ่งเปลี่ยนมานับถือศาสนายิว ผู้ชายที่เปลี่ยนมาเข้าศาสนานี้ต้องเข้าสุหนัตด้วย
รับโทษในเกเฮนนา: แปลตรงตัวว่า “เป็นลูกชายของเกเฮนนา” หมายถึงคนที่สมควรถูกทำลายตลอดไป—ดูส่วนอธิบายศัพท์คำว่า “เกเฮนนา”
โง่และตาบอด: ในคัมภีร์ไบเบิล คำว่า “โง่” โดยทั่วไปหมายถึงคนที่ไม่ฟังเหตุผลและใช้ชีวิตแบบไร้ศีลธรรมซึ่งไม่สอดคล้องกับมาตรฐานที่ถูกต้องชอบธรรมของพระเจ้า
ส่วน 1 ใน 10 ของสะระแหน่ เทียนข้าวเปลือก และยี่หร่า: ตามกฎหมายของโมเสส ชาวอิสราเอลต้องถวายส่วน 1 ใน 10 ของพืชผลที่ได้จากไร่นา (ลนต 27:30; ฉธบ 14:22) แม้กฎหมายไม่ได้บอกอย่างเจาะจงว่าส่วน 1 ใน 10 ที่ต้องถวายคือสมุนไพรต่าง ๆ เช่น สะระแหน่ เทียนข้าวเปลือก และยี่หร่า แต่พระเยซูก็ไม่ได้คัดค้านธรรมเนียมของพวกเขา แทนที่จะเป็นอย่างนั้น ท่านตำหนิพวกครูสอนศาสนาและฟาริสีที่เอาแต่สนใจรายละเอียดปลีกย่อยของกฎหมาย แต่กลับมองข้ามหลักการที่อยู่เบื้องหลังกฎหมายเหล่านั้น เช่น ความยุติธรรม ความเมตตา และความซื่อสัตย์
กรองตัวริ้นออกแต่กลับกลืนอูฐ: ตัวริ้นและอูฐเป็นสัตว์ไม่สะอาดที่เล็กและใหญ่ที่สุดที่ชาวอิสราเอลรู้จัก (ลนต 11:4, 21-24) พระเยซูใช้อติพจน์หรือคำพูดที่เกินจริงและประชดประชันเล็กน้อยเมื่อบอกว่าพวกผู้นำศาสนากรองตัวริ้นออกจากเครื่องดื่มเพราะกลัวว่าจะทำให้ตัวเองไม่สะอาดตามกฎหมายพระเจ้า แต่กลับมองข้ามเรื่องที่สำคัญกว่าในกฎหมายนั้น ซึ่งสิ่งที่พวกเขาทำเป็นเหมือนการกลืนอูฐเข้าไปทั้งตัว
ที่ฝังศพทาด้วยสีขาว: ชาวอิสราเอลมีธรรมเนียมทาที่ฝังศพด้วยสีขาวเพื่อช่วยให้คนที่ผ่านไปมาระวังไม่ไปสัมผัสที่ฝังศพเหล่านั้นโดยไม่ตั้งใจ และทำให้พวกเขาไม่สะอาดตามพิธีกรรม (กดว 19:16) หนังสือมิชนาห์ของชาวยิว (เชคาลิม 1:1) บอกว่ามีการทาที่ฝังศพด้วยสีขาวทุกปีก่อนเทศกาลปัสกาประมาณ 1 เดือน พระเยซูเปรียบการทำอย่างนี้เหมือนพวกคนเสแสร้ง
ความชั่ว: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 24:12
ที่ฝังศพ: หรือ “อุโมงค์รำลึก”—ดูส่วนอธิบายศัพท์คำว่า “อุโมงค์รำลึก”
สานต่อสิ่งที่บรรพบุรุษของพวกคุณทำไว้: สำนวนนี้มีความหมายตรงตัวว่า “ถมสิ่งที่คนอื่นเริ่มไว้จนเต็ม” พระเยซูไม่ได้สั่งให้พวกผู้นำศาสนาชาวยิวทำสิ่งที่บรรพบุรุษของพวกเขาเริ่มไว้ให้สำเร็จ แต่ท่านใช้คำพูดแบบประชดประชันเพื่อบอกล่วงหน้าว่าพวกเขาจะฆ่าท่านเหมือนที่บรรพบุรุษของพวกเขาเคยฆ่าผู้พยากรณ์ของพระเจ้าในอดีต
พวกชาติงูร้าย: ซาตาน “งูตัวแรก” (วว 12:9) ถือได้ว่าเป็นผู้ให้กำเนิดหรือพ่อของทุกคนที่ต่อต้านการนมัสการแท้ พระเยซูจึงจัดพวกผู้นำศาสนาให้อยู่ในกลุ่ม “พวกชาติงูร้าย” (ยน 8:44; 1ยน 3:12) พวกเขาเป็นอันตรายอย่างมากต่อความเชื่อของคนที่อยู่ภายใต้อิทธิพลชั่วของพวกเขา ยอห์นผู้ให้บัพติศมาก็เคยใช้สำนวน “พวกชาติงูร้าย” ด้วย—มธ 3:7
เกเฮนนา: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 5:22 และส่วนอธิบายศัพท์
ครู: หรือ “คนที่เรียนจนมีความรู้” มีการแปลคำกรีก กรามมาทีส ว่า “ครูสอนศาสนา” เมื่อพูดถึงครูชาวยิวกลุ่มหนึ่งที่เชี่ยวชาญกฎหมายของโมเสส แต่ในข้อนี้พระเยซูกำลังพูดถึงสาวกของท่านที่จะถูกส่งออกไปเพื่อสอนคนอื่น
ที่ประชุม: ดูส่วนอธิบายศัพท์คำว่า “ที่ประชุมของชาวยิว”
รับผิดชอบการตาย . . . นับตั้งแต่อาเบลมาจนถึงเศคาริยาห์: พระเยซูหมายถึงพยานทุกคนของพระยะโฮวาที่ถูกฆ่าซึ่งมีบันทึกอยู่ในพระคัมภีร์ภาคภาษาฮีบรู ตั้งแต่อาเบลที่อยู่ในหนังสือเล่มแรก (ปฐก 4:8) ไปจนถึงเศคาริยาห์ที่อยู่ใน 2พศ 24:20 หนังสือพงศาวดารถือเป็นหนังสือเล่มสุดท้ายในสารบบของชาวยิว ดังนั้น การที่พระเยซูพูดว่า “ตั้งแต่อาเบลมาจนถึงเศคาริยาห์” ท่านกำลังบอกว่า “ตั้งแต่คนแรกที่ตายจนถึงคนสุดท้าย”
ลูกของบารัคยา: บันทึกใน 2พศ 24:20 บอกว่าเศคาริยาห์เป็น “ลูกปุโรหิตเยโฮยาดา” นี่อาจหมายความว่าเยโฮยาดามี 2 ชื่อเหมือนกับหลายคนในคัมภีร์ไบเบิล (เทียบ มธ 9:9 กับ มก 2:14) หรืออาจหมายความว่าบารัคยาเป็นปู่ หรือเป็นบรรพบุรุษรุ่นก่อน ๆ ของเศคาริยาห์
ที่พวกคุณฆ่า: แม้พวกผู้นำศาสนาชาวยิวไม่ได้ฆ่าเศคาริยาห์จริง ๆ แต่พระเยซูก็ถือว่าพวกเขาต้องรับผิดชอบเพราะพวกเขามีนิสัยเหมือนบรรพบุรุษที่คิดอยากจะฆ่าคนอื่น—วว 18:24
ระหว่างวิหารกับแท่นบูชา: ตามที่ 2พศ 24:21 บอกไว้ เศคาริยาห์ถูกฆ่า “ที่ลานวิหารของพระยะโฮวา” ในสมัยนั้นแท่นถวายเครื่องบูชาเผาอยู่ในลานชั้นใน คืออยู่ด้านนอกหน้าทางเข้าตัววิหาร (ดูภาคผนวก ข8) ซึ่งตรงกับสิ่งที่พระเยซูบอกในข้อนี้
แน่นอน: ดูข้อมูลสำหรับศึกษาที่ มธ 5:18
ชาวเยรูซาเล็ม ชาวเยรูซาเล็มทั้งหลาย: บันทึกใน ลก 13:34 บอกว่าก่อนหน้านี้ไม่นานพระเยซูเคยพูดคล้าย ๆ กันนี้ตอนที่ท่านอยู่ในพีเรีย แต่ครั้งนี้พระเยซูพูดในวันที่ 11 เดือนนิสานซึ่งเป็นสัปดาห์สุดท้ายที่ท่านทำงานรับใช้บนโลก—ดูภาคผนวก ก7
วิหาร: แปลตรงตัวว่า “บ้าน”
ถูกทิ้งร้างไว้กับพวกคุณ: หรือ “ถูกทิ้งไว้กับพวกคุณ” สำเนาพระคัมภีร์เก่าแก่บางฉบับมีคำว่า “ร้าง” จึงอาจแปลได้ว่า “ถูกทิ้งร้าง”
พระยะโฮวา: ข้อความนี้ยกมาจาก สด 118:26 ซึ่งในต้นฉบับภาษาฮีบรูมีชื่อของพระเจ้าเขียนด้วยอักษรฮีบรู 4 ตัว (ตรงกับเสียงอักษรไทย ยฮวฮ)