การแพร่ออกไปของคตินิยมเคร่งครัดในแบบแผนเดิม
คตินิยมเคร่งครัดในแบบแผนเดิม—ไม่กี่ทศวรรษมานี้ คตินิยมนี้เป็นเพียงขบวนการเล็ก ๆ ภายในนิกายโปรเตสแตนต์. แต่สภาพการณ์ได้เปลี่ยนไปสักเพียงไร! บรูซ บี. ลอเรนซ์ นักวิจารณ์ศาสนา เขียนว่า 30 ปีมาแล้ว น้อยคนจะมองเห็นล่วงหน้าว่า ในตอนปลายศตวรรษที่ 20 คตินิยมเคร่งครัดในแบบแผนเดิมaจะกลายเป็นหัวข้อสำคัญและพูดกันมากเกินไปด้วยซ้ำสำหรับสื่อมวลชนและการวิจัยในมหาวิทยาลัย.
กระนั้น นั่นเป็นเหตุการณ์ที่ได้เกิดขึ้น. รายงานข่าวในหนังสือพิมพ์เกี่ยวกับการเดินขบวนที่ดุเดือดตามท้องถนน, ฆาตกรรม, ขบวนการต่อต้านการทำแท้ง, การใช้กลวิธีทางการเมืองโดยกลุ่มพลังกดดันทางศาสนา, และกองไฟที่สุมกลางแจ้งเพื่อเผาหนังสือต่าง ๆ ที่ถือว่าหมิ่นประมาทพระเจ้านั้นเป็นเครื่องเตือนใจอยู่เรื่อย ๆ ถึงปฏิบัติการของผู้ที่ถือคตินิยมเคร่งครัดในแบบแผนเดิม. มอนโด เอโคโนมีโค นิตยสารด้านการเงินรายสัปดาห์ของอิตาลีแจ้งว่า แทบจะทุกหนแห่งทีเดียว คตินิยมเคร่งครัดในแบบแผนเดิม “กำลังใช้ศาสนาเป็นเครื่องมือเพื่อปฏิบัติการแบบก้าวร้าวในแวดวงการเมือง.”
บ่อยครั้งมีการพรรณนาผู้ที่ถือคตินิยมเคร่งครัดในแบบแผนเดิมว่าเป็นคนสุดโต่งและบ้าคลั่ง, วางแผนร้ายและดำเนินการจู่โจมแบบผู้ก่อการร้าย. ผู้คนตื่นตระหนกในการเพิ่มขึ้นของกลุ่มต่าง ๆ เช่น กลุ่มโคมูนโยเน เอ ลีเบราทสโยเน ในนิกายโรมันคาทอลิก, กลุ่มกูช เอมูนีม ในศาสนายิว, และสันนิบาตคริสเตียนของนิกายโปรเตสแตนต์ในอเมริกาเหนือ. ทำไมคตินิยมเคร่งครัดในแบบแผนเดิมจึงแพร่หลาย? อะไรเป็นเป้าหมายของคตินิยมนั้น? บางทีคตินิยมนั้นเป็น “การแก้แค้นของพระเจ้า” ดังที่ ชีลส์ เกอะเปล นักสังคมวิทยาชาวฝรั่งเศสได้เสนอแนะไว้นั้นไหม?
[เชิงอรรถ]
a ผู้ที่ถือคตินิยมเคร่งครัดในแบบแผนเดิมเป็นคนที่ยึดถือค่านิยมทางศาสนาที่สืบทอดมา แบบอนุรักษ์นิยม. ความหมายของคำ “คตินิยมเคร่งครัดในแบบแผนเดิม” จะมีการพิจารณาอย่างครบถ้วนมากขึ้นในบทความถัดไป.
[ที่มาของภาพหน้า 3]
Nina Berman/Sipa Press