มีผู้ออกแบบไหม?
การร่วมมือกันอย่างน่าทึ่งในดิน
◼ การร่วมมือกันอย่างน่าทึ่งในดินระหว่างพืชบางชนิดกับแบคทีเรียช่วยให้ชีวิตดำรงอยู่ได้.
ขอพิจารณา: ไนโตรเจนจำเป็นต่อการเจริญเติบโตและการสืบพันธุ์ของพืช. แต่ก็ต้องมีการเปลี่ยนหรือตรึงก๊าซดังกล่าวให้เป็นสารประกอบอย่างเช่นแอมโมเนีย เพื่อพืชจะนำไปใช้ได้. พืชตระกูลถั่วแก้ปัญหานี้โดยทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิดกับแบคทีเรียที่เรียกว่า ไรโซเบีย. การที่สิ่งมีชีวิตต่างชนิดกันอยู่ร่วมกันและได้รับประโยชน์ทั้งสองฝ่ายเรียกว่า ซิมไบโอซิส.
โดยใช้สารเคมีชนิดพิเศษชนิดหนึ่ง พืชตระกูลถั่วดึงดูดแบคทีเรียให้เข้าไปในรากของมัน. แม้ว่าแบคทีเรียและพืชจะไม่ได้อยู่ในอาณาจักรเดียวกัน แต่วารสารแนเชอรัล ฮิสตอรี กล่าวว่า พวกมันร่วมมือกัน “เพื่อสร้างสิ่งที่ถือได้ว่าเป็นอวัยวะใหม่ ซึ่งก็คือปมรากที่สามารถตรึงไนโตรเจนอย่างมีประสิทธิภาพ.” ข้างในปมนี้ แบคทีเรียใช้เป็นบ้านใหม่และที่ทำงานใหม่ของมัน. เครื่องมือหลักของแบคทีเรียก็คือเอนไซม์พิเศษ ซึ่งเป็นโปรตีนแบบหนึ่งที่เรียกว่าไนโตรจีเนส และพวกมันใช้โปรตีนดังกล่าวตรึงไนโตรเจนจากอากาศที่แทรกซึมอยู่ในดิน.
วารสารแนเชอรัล ฮิสตอรี กล่าวว่า “ไนโตรจีเนสทั้งหมดในโลกนี้ . . . อาจใส่เข้าไปในถังใบใหญ่ ๆ ใบเดียวได้.” ดังนั้น ทุกโมเลกุลจึงนับว่าสำคัญมาก! แต่ก็มีปัญหาอยู่อย่างหนึ่ง. เอนไซม์ดังกล่าวจะถูกทำลายเมื่อถูกออกซิเจน. ทางแก้ล่ะ? พืชตระกูลถั่วผลิตสารพิเศษชนิดหนึ่งขึ้นเพื่อช่วยขจัดออกซิเจนที่อาจก่อความเสียหายได้.
เยื่อที่หุ้มอยู่รอบ ๆ ปมรากควบคุมเรื่องการแลกเปลี่ยนแอมโมเนีย, น้ำตาล, และสารอาหารอื่น ๆ ระหว่างแบคทีเรียและพืช. เช่นเดียวกับพืชชนิดอื่น ๆ ทั้งหมด พืชตระกูลถั่วก็ตายในที่สุด. เมื่อพวกมันตาย แอมโมเนียยังคงอยู่ในดินต่อไป. ด้วยเหตุนี้ จึงนับว่าถูกต้องจริง ๆ ที่พืชตระกูลถั่วถูกเรียกว่า “ปุ๋ยพืชสด.”
คุณคิดอย่างไร? แบคทีเรียและพืชที่เป็นเพื่อนร่วมงานของมันจะ “สร้าง” ระบบค้ำจุนชีวิตที่น่าทึ่งและซับซ้อนอย่างแทบไม่น่าเชื่อนี้ขึ้นมาเอง หรือว่าสิ่งที่เราเห็นอยู่นี้เป็นหลักฐานอีกอย่างหนึ่งที่แสดงว่ามีผู้ออกแบบ?
[ภาพหน้า 25]
ปมราก
[ที่มาของภาพหน้า 25]
Background: © Wally Eberhart/Visuals Unlimited; inset: © Dr. Jack M. Bostrack/Visuals Unlimited