มีผู้ออกแบบไหม?
ฟันที่เปลี่ยนคมใหม่ได้เองของเม่นทะเล
● เม่นทะเล หรือที่บางคนเรียกว่าหอยเม่น สามารถเจาะหินเป็นช่องเพื่อเข้าไปซ่อนตัวได้. ทั้ง ๆ ที่มันใช้ฟันขูดหิน แต่ฟันของมันก็ยังคมอยู่เสมอ. ปูปา กิลเบิร์ต ศาสตราจารย์ด้านฟิสิกส์แห่งมหาวิทยาลัยวิสคอนซิน-แมดิสันในสหรัฐกล่าวว่า “ฟันของมันเหนือกว่าเครื่องมือตัดหรือบดทุกชนิดเท่าที่เรารู้จักและใช้กัน.” อะไรคือเคล็ดลับของเม่นทะเล?
ขอพิจารณา: ฟันของเม่นทะเลเป็นผลึกที่อัดรวมกันแน่น. อย่างไรก็ตาม กิลเบิร์ตกล่าวว่า “ฟันของมันมีแนวที่กำหนดไว้ล่วงหน้าเป็นระยะ ๆ ว่าจะแตกหรือหักตรงไหน.” เนื่องจากแนวเหล่านี้มีอินทรีย์วัตถุซึ่งอ่อนตัวกว่า ฟันส่วนที่สึกแล้วจึงหักออกได้ง่าย คล้ายกับรอยปรุที่แผ่นกระดาษ ซึ่งหลังจากนั้นฟันของมันจะกลับมาคมอีกครั้งหนึ่ง. เนื่องจากฟันงอกขึ้นใหม่เรื่อย ๆ จากอีกด้านหนึ่งและมีการเปลี่ยนคมใหม่เองอีกด้านหนึ่ง ฟันของมันจึงไม่มีวันทื่อ. กิลเบิร์ตเรียกฟันของเม่นทะเลว่า “หนึ่งในไม่กี่สิ่งในธรรมชาติที่เปลี่ยนคมใหม่ได้เอง.”
การเข้าใจวิธีการทำงานของฟันเม่นทะเลทำให้นักประดิษฐ์เครื่องมือรู้สึกตื่นเต้น. ในทางทฤษฎี ความรู้นี้อาจช่วยในการพัฒนาเครื่องมือซึ่งเปลี่ยนคมใหม่ได้เองขณะใช้งาน. กิลเบิร์ตกล่าวว่า “เคล็ดลับอยู่ที่วิธีการซึ่งเม่นทะเลใช้.”
คุณคิดอย่างไร? ฟันที่เปลี่ยนคมใหม่ได้เองของเม่นทะเลเกิดขึ้นโดยบังเอิญหรือมีผู้ออกแบบ?
[แผนภาพหน้า 16]
(ดูรายละเอียดจากวารสาร)
ฟันที่กำลังงอก
แผ่นหินปูน
ฟันที่คม
[ภาพหน้า 16]
เม่นทะเล
[ภาพหน้า 16]
ฟันห้าซี่
[ที่มาของภาพหน้า 16]
Both photos: Courtesy of Pupa Gilbert/University of Wisconsin-Madison