“แทนที่จะพบทอง ผมกลับพบเพชร”
เล่าโดย มีคาลิส คามีนาริส
หลังจากห้าปีในประเทศแอฟริกาใต้ซึ่งผมไปแสวงหาทองคำที่นั่น ผมก็กลับบ้านพร้อมด้วยสิ่งที่มีค่ากว่ามาก. ขอให้ผมเล่าให้คุณฟังเรื่องความมั่งคั่งที่ผมมีอยู่ในเวลานี้และปรารถนาจะแบ่งปัน.
ผมเกิดในปี 1904 ที่เกาะเซฟาโลเนียซึ่งเป็นของประเทศกรีซในทะเลไอโอเนียน. ทั้งบิดามารดาของผมเสียชีวิตไม่นานหลังจากผมเกิด ผมจึงเติบโตขึ้นมาเป็นเด็กกำพร้า. ผมต้องการได้ความช่วยเหลืออย่างมาก และอธิษฐานขอต่อพระเจ้าบ่อย ๆ. แม้ว่าผมเข้าร่วมกับคริสตจักรกรีกออร์โทด็อกซ์เป็นประจำ แต่ผมไม่รู้อะไรเลยเกี่ยวกับคัมภีร์ไบเบิล. ผมไม่เคยได้การปลอบประโลมใจใด ๆ.
ในปี 1929 ผมตัดสินใจย้ายถิ่นเพื่อไปแสวงหาชีวิตที่ดีกว่า. เมื่อจากเกาะซึ่งเป็นบ้านเกิดที่แห้งแล้ง ผมเริ่มการเดินทางไปแอฟริกาใต้โดยแวะที่อังกฤษก่อน. หลังจาก 17 วันกลางทะเล ผมก็ถึงเมืองเคปทาวน์ แอฟริกาใต้ ชายคนหนึ่งซึ่งเป็นเพื่อนร่วมชาติจ้างผมเข้าทำงานทันที. กระนั้น ผมไม่ได้พบการปลอบประโลมใจในความมั่งคั่งทางวัตถุ.
สิ่งที่มีค่ามากกว่า
ผมอยู่ในแอฟริกาใต้ได้ประมาณสองปีก็มีพยานพระยะโฮวาคนหนึ่งมาเยี่ยมที่ทำงานของผมและเสนอหนังสืออธิบายพระคัมภีร์ในภาษากรีกแก่ผม. ในบรรดาหนังสือที่รับไว้ก็มีหนังสือเล่มเล็กชื่อคนตายไปที่ไหน? และการกดขี่ เมื่อไรจะยุติ? รวมอยู่ด้วย. ผมจำได้ดีถึงความตื่นเต้นขณะที่อ่านหนังสือเหล่านี้ ถึงกับท่องจำข้อพระคัมภีร์ทั้งหมดที่ยกมาด้วยซ้ำ. วันหนึ่งผมบอกเพื่อนว่า “ผมพบสิ่งที่ผมตามหามาตลอดหลายปีแล้ว. ผมมาแอฟริกาเพื่อหาทอง แต่แทนที่จะพบทอง ผมกลับพบเพชร.”
เป็นความยินดีอย่างใหญ่หลวงทีเดียวที่ผมได้มาทราบว่าพระเจ้าทรงมีพระนาม คือยะโฮวา, ได้ทราบว่าราชอาณาจักรของพระองค์ได้รับการสถาปนาแล้วในสวรรค์, และเรากำลังมีชีวิตในสมัยสุดท้ายของระบบนี้. (บทเพลงสรรเสริญ 83:18; ดานิเอล 2:44; มัดธาย 6:9, 10; 24:3-12; 2 ติโมเธียว 3:1-5; วิวรณ์ 12:7-12) ช่างน่าตื่นเต้นจริง ๆ ที่ได้เรียนรู้ว่าราชอาณาจักรของพระยะโฮวาจะนำพระพรไม่รู้สิ้นสุดมาสู่เผ่าพันธุ์มนุษยชาติทั้งสิ้น! ข้อเท็จจริงอีกประการหนึ่งที่ประทับใจผมคือความจริงอันล้ำค่าเหล่านี้กำลังได้รับการประกาศไปทั่วโลก.—ยะซายา 9:6, 7; 11:6-9; มัดธาย 24:14; วิวรณ์ 21:3, 4.
ไม่ช้าผมก็หาที่อยู่ของสำนักงานสาขาของสมาคมว็อชเทาเวอร์ในเคปทาวน์พบและรับหนังสืออธิบายพระคัมภีร์อีก. ผมดีใจเป็นพิเศษที่ได้รับคัมภีร์ไบเบิลเล่มหนึ่งไว้เป็นฉบับส่วนตัว. สิ่งที่ผมอ่านกระตุ้นให้ผมปรารถนาจะให้คำพยาน. ผมเริ่มต้นโดยการส่งหนังสืออธิบายพระคัมภีร์ไปให้ญาติ, เพื่อน, และคนรู้จักคุ้นเคยกันที่อยู่ในลิกซูรีออนบ้านเกิดของผม. จากที่ได้ศึกษา ทีละเล็กทีละน้อยผมได้มาเข้าใจว่า เพื่อจะเป็นที่พอพระทัยพระยะโฮวาคนเราต้องอุทิศชีวิตแด่พระองค์. ดังนั้น ผมทำเช่นนั้นทันทีในคำอธิษฐาน.
ในโอกาสหนึ่ง ผมเข้าร่วมการประชุมของพยานพระยะโฮวา แต่เนื่องจากผมไม่รู้ภาษาอังกฤษผมจึงไม่เข้าใจเลยแม้แต่น้อย. เมื่อผมทราบว่ามีชาวกรีกหลายคนอาศัยอยู่ในพอร์ตเอลิซาเบท ผมย้ายไปที่นั่น แต่ก็ไม่พบพยานฯ คนไหนที่พูดภาษากรีก. ด้วยเหตุนั้น ผมตัดสินใจกลับไปประเทศกรีซเพื่อจะเป็นผู้ประกาศเต็มเวลา. ผมจำได้ว่าตอนนั้นผมพูดกับตัวเองว่า ‘ฉันจะกลับไปกรีซให้ได้แม้จะต้องสิ้นเนื้อประดาตัวก็ตามที.’
งานรับใช้เต็มเวลาที่กรีซ
ฤดูใบไม้ผลิของปี 1934 ผมอยู่บนเรือเดินสมุทรของอิตาลีชื่อดวีลีโอ. ผมไปถึงมาร์เซลส์ ประเทศฝรั่งเศส และหลังจากพักอยู่ที่นั่นสิบวันก็เดินทางต่อไปกรีซโดยเรือโดยสารชื่อพาทรีส. ขณะที่เราอยู่กลางทะเล เรือเกิดขัดข้องทางกลไก และในคืนนั้นเองก็มีคำสั่งให้หย่อนเรือชูชีพลงสู่ทะเล. ถึงตอนนี้ผมก็นึกขึ้นได้ว่าตัวเองเคยคิดถึงการไปให้ถึงกรีซแม้จะต้องสิ้นเนื้อประดาตัว. อย่างไรก็ตาม ในที่สุดก็มีเรือโยงของอิตาลีลำหนึ่งมาถึงและลากเรือของเราไปที่เนเปิลส์ ประเทศอิตาลี. ต่อมา เราก็ได้ไปถึงพีเรเอฟส์ (พิแรอุส) ประเทศกรีซในที่สุด.
จากที่นั่นผมมุ่งไปยังเอเธนส์ซึ่งที่นั่นผมได้เยี่ยมชมสำนักงานสาขาของสมาคมว็อชเทาเวอร์. ในการสนทนากับอาทานาซิออส คารานาสซิออส ซึ่งเป็นผู้ดูแลสาขา ผมขอให้มอบหมายงานประกาศเต็มเวลาแก่ผม. วันถัดมาผมเดินทางไปเพโลพอนนิโซส ซึ่งอยู่ทางตอนใต้ของผืนแผ่นดินใหญ่ของกรีซ. ผมได้รับมอบหมายเขตการปกครองแห่งนี้ทั้งเขตให้เป็นเขตประกาศส่วนตัวของผม!
ด้วยความกระตือรือร้นไม่มีขอบเขตจำกัด ผมเริ่มงานประกาศ ไปตามเมืองต่าง ๆ, จากหมู่บ้านหนึ่งไปอีกหมู่บ้านหนึ่ง, จากฟาร์มหนึ่งไปอีกฟาร์มหนึ่ง, และไปตามบ้านที่อยู่ห่างไกลกัน. ไม่ช้าก็มีคนมาสมทบกับผมชื่อไมเคิล ทรีอานทาฟีลอพูลอส ซึ่งได้ให้บัพติสมาแก่ผมในฤดูร้อนปี 1935—กว่าหนึ่งปีหลังจากที่ผมได้เริ่มต้นงานรับใช้เต็มเวลา! ไม่มีรถโดยสาร ดังนั้นเราเดินไปทั่วทุกแห่ง. ปัญหาใหญ่ที่สุดของเราคือการต่อต้านจากพวกนักบวช ซึ่งทำได้ทุกอย่างเพื่อจะหยุดเรา. ผลคือ เราเผชิญอคติอย่างมาก. แต่แม้มีการขัดขวาง การให้คำพยานยังคงดำเนินไป และพระนามพระยะโฮวาได้รับการโฆษณาไปอย่างกว้างไกล.
อดทนการต่อต้าน
เช้าวันหนึ่ง ขณะประกาศอยู่ในเขตภูเขาอาร์เคเดีย ผมมาถึงหมู่บ้านมากูเลียนา. หลังจากประกาศไปได้สักชั่วโมงหนึ่ง ผมก็ได้ยินเสียงระฆังโบสถ์ และไม่ช้าผมก็ตระหนักว่าพวกเขาสั่นระฆังเพราะผม! ฝูงชนรวมตัวกันภายใต้การนำของอาร์คิมันไดรต์ (นักบวชของคริสตจักรถัดลงมาจากบิชอป). ผมปิดกระเป๋าประกาศอย่างรวดเร็วและอธิษฐานถึงพระยะโฮวาเงียบ ๆ. อาร์คิมันไดรต์พร้อมด้วยกลุ่มพวกเด็กที่ติดตามเขารี่เข้ามาหาผม. เขาเปิดฉากตะโกนว่า “นั่นไง! มันนั่นแหละ!”
พวกเด็กตีวงล้อมผมเอาไว้แน่น แล้วนักบวชนั้นก็ก้าวออกมาข้างหน้าและเริ่มเอาพุงอันยื่นใหญ่ของเขากระแทกผม ปากก็บอกว่าเขาไม่ต้องการให้มือเขาโดนตัวผม ‘เพราะกลัวแปดเปื้อนมลทิน.’ เขาร้องลั่นขึ้นมาว่า “ตีมัน! ตีมันเลย!” แต่ขณะนั้นเอง เจ้าหน้าที่ตำรวจนายหนึ่งก็ปรากฏตัวพอดีและนำเราทั้งสองไปสถานีตำรวจ. นักบวชคนนั้นถูกดำเนินคดีข้อหาปลุกปั่นฝูงชนและถูกปรับ 300 แดร็กมา พร้อมทั้งจ่ายค่าธรรมเนียมศาลด้วย. ผมถูกปล่อยตัวเป็นอิสระ.
เมื่อเรามาถึงเขตใหม่แห่งหนึ่ง เราจะเลือกเมืองที่ใหญ่กว่าเป็นฐานปฏิบัติงาน และจากที่นั่นเราก็จะทำการประกาศให้ทั่วพื้นที่ภายในระยะทางเดินเท้าสี่ชั่วโมง. นั่นหมายความว่า เราออกตั้งแต่ตอนเช้ามืดและกลับบ้านหลังพลบค่ำ โดยทั่วไปแล้วจะเยี่ยมได้สักหมู่บ้านหนึ่งหรือสองหมู่บ้านในแต่ละวัน. หลังจากไปทั่วตามหมู่บ้านต่าง ๆ ที่อยู่รอบ ๆ แล้ว เราจะประกาศในเมืองที่เป็นฐานปฏิบัติงานแล้วก็เดินทางต่อไป. บ่อยครั้งที่เราถูกจับเพราะนักบวชปลุกระดมประชาชนให้ต่อต้านเรา. ในภูมิภาคพาร์นาสซุส ซึ่งอยู่ทางภาคกลางของกรีซ ผมถูกตำรวจตามจับกุมอยู่หลายเดือน. อย่างไรก็ดี พวกเขาไม่เคยจับผมได้สักครั้ง.
วันหนึ่งผมกับบราเดอร์ทรีอานทาฟีลอพูลอสกำลังประกาศในหมู่บ้านมูรีคีในเขตโบอีโอเทีย. เราแบ่งหมู่บ้านเป็นสองส่วน และผมเริ่มทำงานในส่วนพื้นที่ลาดชัน เนื่องจากผมหนุ่มกว่า. ทันใดนั้นผมได้ยินเสียงร้องจากข้างล่าง. ขณะที่ผมวิ่งลงไปผมคิดอยู่ในใจว่า ‘บราเดอร์ทรีอานทาฟีลอพูลอสกำลังโดนตี.’ ชาวบ้านจับกลุ่มกันที่ร้านกาแฟประจำหมู่บ้าน และนักเทศน์กำลังเดินกระทืบเท้าไปมาราวกับวัวโกรธ. เขาตะโกนว่า “เจ้าพวกนี้เรียกเราว่า ‘พงศ์พันธุ์ของงู.’”
นักเทศน์คนนั้นได้ตีหัวบราเดอร์ทรีอานทาฟีลอพูลอสจนไม้เท้าหัก และเลือดไหลลงมาอาบหน้าเขา. หลังจากผมเช็ดเลือดแล้ว เราก็สามารถออกมาได้. เราเดินไปสามชั่วโมงจนได้มาถึงเมืองเทเบส และมาทำแผลกันในคลินิกแห่งหนึ่งที่นั่น. เรารายงานเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นต่อตำรวจ และได้มีการยื่นฟ้อง. อย่างไรก็ตาม นักเทศน์คนนั้นมีเส้นสายและในที่สุดก็ถูกตัดสินให้พ้นผิด.
ขณะที่เรากำลังทำงานอยู่ในเมืองลูกัส พวกลูกสมุนของผู้นำทางการเมืองคนหนึ่งในท้องถิ่นได้ “จับกุม” ตัวเราและพามาที่ร้านกาแฟประจำหมู่บ้าน ซึ่งพอถึงที่นั่นเราก็พบว่ากำลังถูกดำเนินคดีในศาลเตี้ยเสียแล้ว. ผู้นำทางการเมืองและคนของเขาผลัดกันเดินเฉียดเราไปมาและดุด่าเรา—คำรามใส่เป็นชุด ๆ—และขู่เราด้วยหมัดที่กำแน่นของพวกเขา. คนพวกนี้เมาเหล้ากันหมด. คำพูดกล่าวร้ายสารพัดที่พวกเขาสรรมาว่าเราเริ่มตั้งแต่เที่ยงวันจนตะวันชิงพลบ แต่เรายังคงรักษาสติเอาไว้ได้และพยายามยิ้มเข้าไว้ขณะที่เรายืนยันความบริสุทธิ์ของเราและอธิษฐานเงียบ ๆ ขอความช่วยเหลือจากพระยะโฮวาพระเจ้า.
ถึงหัวค่ำ มีตำรวจสองคนมาช่วยเรา. เขาพาเราไปที่สถานีตำรวจและปฏิบัติต่อเราอย่างดี. เพื่อแก้ต่างการกระทำของตน ผู้นำทางการเมืองคนนั้นมาในวันรุ่งขึ้นและกล่าวหาเราว่าโฆษณาชวนเชื่อต่อต้านกษัตริย์แห่งกรีซ. ดังนั้น ตำรวจส่งเราต่อไปยังเมืองลาเมียเพื่อสอบสวนต่อไป โดยมีชายสองคนคุมตัวเราไป. เราถูกคุมขังเจ็ดวันและจากนั้นถูกใส่กุญแจมือแล้วส่งไปยังเมืองลาริสซาเพื่อดำเนินคดี.
พวกพี่น้องคริสเตียนของเราในเมืองลาริสซาซึ่งทราบเรื่องล่วงหน้าได้พากันมาคอยเรา. ความรักใคร่อย่างท่วมท้นที่พวกเขาแสดงต่อเราเป็นการให้คำพยานที่ดีแก่เหล่าผู้คุม. ทนายความของเราซึ่งเป็นพยานพระยะโฮวาคนหนึ่งและเป็นอดีตพันโท เป็นที่รู้จักกันดีในเมืองนั้น. เมื่อเขาปรากฏตัวที่ศาลและว่าความแก้คดีให้เรา ข้อกล่าวหาต่าง ๆ ก็ถูกเปิดโปงออกมาว่าเป็นความเท็จทั้งเพ และเราก็ถูกปล่อยตัวเป็นอิสระ.
ความสำเร็จโดยทั่วไปของการประกาศของพยานพระยะโฮวานำไปสู่การต่อต้านที่ทวีความเข้มขึ้น. มีการออกกฎหมายในปี 1938 และ 1939 ห้ามการชักชวนให้เปลี่ยนศาสนา และผมกับไมเคิลก็รวมอยู่ด้วยในบรรดาหลายสิบรายที่ตกเป็นผู้ต้องหาในประเด็นนี้. ต่อมา สำนักงานสาขาแนะนำเราให้แยกกันทำงานเพื่อกิจกรรมของเราจะดึงดูดความสนใจน้อยลง. ผมพบว่ายากทีเดียวที่ไม่มีเพื่อน. กระนั้น ด้วยความวางใจในพระยะโฮวา ผมเดินเท้าประกาศไปทั่วเขตแอททิคา, โบอีโอเทีย, ไทโอทิส, ยูโบเอีย, แอโทเลีย, อคาร์นาเนีย, ยูริเทเนีย, และเขตเพโลพอนนิซอส.
สิ่งที่ช่วยผมไว้ในช่วงเวลาดังกล่าวคือถ้อยคำที่แสดงความไว้วางใจในพระยะโฮวาของท่านผู้ประพันธ์เพลงสรรเสริญที่กล่าวไว้อย่างไพเราะดังนี้: “โดยฤทธิ์ของพระองค์ข้าพเจ้าอาจฝ่าเข้าไปในกองทัพ; เพราะพระเจ้าของข้าพเจ้า ๆ กะโดดข้ามกำแพงได้. พระเจ้าทรงบันดาลให้มีกำลังรัดรอบตัวข้าพเจ้าไว้, และทรงกระทำให้มรคาของข้าพเจ้าดีรอบคอบ. พระองค์ทรงยังเท้าของข้าพเจ้าให้เร็วคล้ายเท้าแม่เนื้อ: และทรงตั้งข้าพเจ้าไว้บนที่สูงของข้าพเจ้า.”—บทเพลงสรรเสริญ 18:29, 32, 33.
ในปี 1940 อิตาลีประกาศสงครามกับกรีซ และไม่นานหลังจากนั้นกองทัพเยอรมันก็รุกรานประเทศ. มีการประกาศกฎอัยการศึก และหนังสือของสมาคมว็อชเทาเวอร์ถูกสั่งห้าม. ช่วงเวลานั้นเป็นเวลาที่ยากลำบากสำหรับพยานพระยะโฮวาในกรีซ; อย่างไรก็ดี พวกเขามีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างน่าทึ่ง—จากพยานฯ ที่มีอยู่ 178 คนในปี 1940 มาเป็นจำนวน 1,770 คนในปี 1945 เมื่อสงครามโลกครั้งที่สองยุติลง!
การรับใช้ที่เบเธล
ในปี 1945 ผมได้รับเชิญให้รับใช้ที่สำนักงานสาขาของพยานพระยะโฮวาในกรุงเอเธนส์. เบเธลซึ่งมีความหมายว่า “บ้านของพระเจ้า” เวลานั้นอยู่ที่บ้านเช่าหลังหนึ่งบนถนนลอมบาร์ดู. สำนักงานอยู่ชั้นล่าง และแผนกพิมพ์อยู่ชั้นใต้ดิน. ที่ห้องพิมพ์มีเครื่องพิมพ์เล็ก ๆ และเครื่องตัดขอบกระดาษ. ทีแรกทีมงานในแผนกพิมพ์มีอยู่สองคน แต่ไม่ช้าก็มีบางคนอาสามาช่วยงานโดยเดินทางไปกลับ.
ในปี 1945 เราสามารถติดต่อกับสำนักงานใหญ่ของสมาคมว็อชเทาเวอร์ที่บรุกลิน นิวยอร์กได้อีกครั้งหนึ่ง และปีนั้นเองเราเริ่มพิมพ์หอสังเกตการณ์ เป็นประจำอีกในประเทศกรีซ. จากนั้นในปี 1947 สาขาของเราย้ายไปที่ 16 ถนนเทเนดู แต่แผนกพิมพ์ยังคงอยู่ที่ถนนลอมบาร์ดูตามเดิม. ต่อมา แผนกพิมพ์ก็ย้ายจากถนนลอมบาร์ดูมาที่โรงงานซึ่งเป็นของพยานฯ คนหนึ่ง อยู่ห่างจากที่เดิมประมาณห้ากิโลเมตร. ดังนั้น เป็นระยะเวลาหนึ่งที่เราต้องวิ่งไปวิ่งมาระหว่างที่ทั้งสามแห่ง.
ผมยังจำได้ถึงกิจวัตรที่ออกจากที่พักที่ถนนเทเนดูก่อนฟ้าสางและเดินทางไปแผนกพิมพ์. หลังจากทำงานที่นั่นจนถึงบ่ายโมง ผมก็จะนำเอากระดาษที่พิมพ์แล้วไปที่ถนนลอมบาร์ดู. ที่นั่นกระดาษที่พิมพ์แล้วเหล่านี้ก็จะถูกนำมาพับเป็นเล่มวารสาร, เย็บเล่ม, และตัดขอบโดยใช้มือตัด. หลังจากนั้น เราก็จะนำวารสารที่เสร็จสมบูรณ์แล้วนี้ไปที่ทำการไปรษณีย์ ขนขึ้นไปชั้นสาม ช่วยพนักงานไปรษณีย์คัดแยก และติดแสตมป์บนซองพร้อมจะส่งได้.
พอถึงปี 1954 จำนวนพยานฯ ในกรีซเพิ่มขึ้นจนมีมากกว่า 4,000 คน และทำให้จำเป็นต้องมีอาคารที่ใหญ่กว่านี้. ดังนั้น เราย้ายไปยังเบเธลใหม่ซึ่งเป็นตึกสามชั้นอยู่ในย่านใจกลางเมืองของกรุงเอเธนส์ที่ถนนคาร์ทาลี. ปี 1958 ผมถูกขอให้ดูแลงานครัว และนั่นเป็นหน้าที่รับผิดชอบของผมจนถึงปี 1983. ระหว่างนั้น ในปี 1959 ผมแต่งงานกับเอเลฟแทเรียผู้ได้พิสูจน์ให้เห็นว่าเป็นเพื่อนคู่คิดที่ภักดีในงานรับใช้พระยะโฮวา.
อดทนการต่อต้านอีกครั้งหนึ่ง
ในปี 1967 รัฐบาลทหารยึดอำนาจ และได้มีการวางข้อจำกัดสำหรับงานประกาศของเราอีกครั้ง. อย่างไรก็ดี เพราะมีประสบการณ์มาก่อนในการจัดการกับการสั่งห้ามกิจกรรมของเรา เราปรับตัวได้อย่างรวดเร็วและทำงานต่อไปแบบใต้ดินโดยประสบผลอย่างดี.
เราจัดการประชุมในบ้านส่วนตัวและใช้ความระมัดระวังในงานรับใช้ตามบ้าน. ถึงกระนั้น พี่น้องของเราถูกจับอยู่เป็นประจำ และคดีในศาลก็เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ. ทนายความของเราวุ่นอยู่กับการเดินทางไปแก้คดีในส่วนต่าง ๆ ของประเทศอยู่ตลอด. แม้มีการต่อต้าน พยานฯ ส่วนใหญ่ยังคงรักษากิจกรรมการประกาศเป็นประจำเอาไว้ โดยเฉพาะในวันหยุดสุดสัปดาห์.
ตามปกติในวันเสาร์หรือวันอาทิตย์หลังการประกาศในวันนั้นเสร็จสิ้นลง จะมีการตรวจดูว่ามีใครในกลุ่มที่ขาดหายไป. ตามปกติ คนที่หายไปนั้นถูกกักตัวอยู่ที่สถานีตำรวจที่ใกล้ที่สุดนั่นเอง. ดังนั้น เราก็จะนำผ้าห่มและอาหารไปให้และให้กำลังใจพวกเขา. นอกจากนี้ เราจะแจ้งให้ทนายความของเราทราบ ซึ่งเขาก็จะไปปรากฏตัวในวันจันทร์ต่อพนักงานอัยการเพื่อว่าความให้คนที่ถูกคุมขัง. เราเผชิญสถานการณ์แบบนี้อย่างมีความสุขเพราะเรากำลังทนทุกข์เพื่อเห็นแก่ความจริง!
ระหว่างการสั่งห้าม การพิมพ์ของเราที่เบเธลต้องปิดไป. ด้วยเหตุนั้น บ้านที่ผมกับเอเลฟแทเรียอยู่แถบชานเมืองของกรุงเอเธนส์จึงได้กลายมาเป็นเหมือนห้องพิมพ์. เอเลฟแทเรียพิมพ์สำเนาบทความต่าง ๆ ของหอสังเกตการณ์ โดยใช้เครื่องพิมพ์ดีดซึ่งหนักทีเดียว. เธอใส่กระดาษที่เครื่องพิมพ์ดีดทีละสิบแผ่นและต้องออกแรงมากเคาะแป้นพิมพ์เพื่อให้ตัวอักษรติดถึงแผ่นล่าง. จากนั้นผมจะรวบรวมหน้าต่าง ๆ เข้าด้วยกันและเย็บเล่ม. ทุกเย็นงานนี้จะทำกันจนถึงเที่ยงคืน. ตำรวจคนหนึ่งอาศัยอยู่ชั้นล่าง และเรายังคงแปลกใจว่าทำไมเขาไม่เคยเกิดสงสัยขึ้นมาเลย.
ยินดีในการขยายต่อไป
มีการฟื้นฟูประชาธิปไตยกลับสู่กรีซในปี 1974 และงานประกาศของเราสามารถทำได้อย่างเปิดเผยมากขึ้นอีกครั้งหนึ่ง. กระนั้น ระหว่างช่วงเจ็ดปีแห่งการจำกัดงานของเรา เราชื่นชมกับการเพิ่มทวีที่น่าพิศวงของพยานฯ ใหม่มากกว่า 6,000 คน ทำให้บรรลุยอดรวมผู้ประกาศราชอาณาจักรทั้งสิ้นมากกว่า 17,000 คน.
นอกจากนี้ เรายังได้เริ่มดำเนินกิจกรรมการพิมพ์ตามปกติของเราอีกที่อาคารสำนักงานสาขา. ผลคือ ไม่ช้าอาคารสำนักงานเบเธลที่ถนนคาร์ทาลีเริ่มคับแคบไปถนัดใจ. ดังนั้น จึงได้ซื้อที่ดินผืนหนึ่งพื้นที่ 6.25 ไร่ซึ่งอยู่ที่มารูซีย่านชานเมืองของเอเธนส์. อาคารใหม่ ๆ ของเบเธลได้ถูกสร้างขึ้น ประกอบไปด้วยห้องนอน 27 ห้อง, โรงงานหนึ่งหลัง, สำนักงานต่าง ๆ, และอาคารอื่น ๆ. ได้มีการอุทิศอาคารเหล่านี้ในเดือนตุลาคม 1979.
ไม่นานนักเราก็มีความจำเป็นต้องมีพื้นที่มากขึ้นอีก. ดังนั้น จึงได้ซื้อที่ดิน 21.6 ไร่ขึ้นไปทางเหนือของเอเธนส์ประมาณ 60 กิโลเมตร. ที่แห่งนี้เรียกว่าเอลีออนา อยู่ตรงเชิงเขาพร้อมด้วยทัศนียภาพของภูเขาและหุบเขาอันชุ่มชื้น. ที่นั่น ในเดือนเมษายนปี 1991 เราอุทิศเบเธลที่ใหญ่กว่าเดิมมากซึ่งรวมบ้านพักอาศัย 22 หลัง แต่ละหลังสามารถอยู่ได้แปดคน.
หลังจากใช้เวลา 60 กว่าปีในงานรับใช้เต็มเวลา ผมยังคงได้รับพระพรโดยมีสุขภาพที่ดี. น่ายินดีทีเดียว ผม ‘แก่แล้วแต่ยังคงเกิดผล.’ (บทเพลงสรรเสริญ 92:14) ผมขอบพระคุณพระยะโฮวาเป็นพิเศษที่ผมได้มีชีวิตอยู่เห็นด้วยตาตัวเองถึงการเพิ่มทวีอย่างมากของจำนวนผู้นมัสการแท้ของพระองค์. ผู้พยากรณ์ยะซายาบอกล่วงหน้าถึงการเพิ่มเช่นนั้นว่า “ประตูเมืองของเจ้าจะเปิดอยู่ร่ำไป, ตลอดวันตลอดคืนจะไม่มีเวลาปิดเลย, เพื่อคนทั้งหลายจะได้นำทรัพย์สมบัติจากประเทศต่าง ๆ มาให้เจ้า.”—ยะซายา 60:11.
ช่างน่าพิศวงจริง ๆ ที่เห็นหลายล้านคนจากทุกชาติหลั่งไหลเข้ามาสู่องค์การของพระยะโฮวาและได้รับการสอนถึงวิธีรอดผ่านความทุกข์ลำบากครั้งใหญ่สู่โลกใหม่ของพระเจ้า! (2 เปโตร 3:13) ผมสามารถกล่าวได้อย่างแท้จริงว่า งานรับใช้เต็มเวลาได้พิสูจน์ชัดแล้วว่ามีค่าต่อผมมากยิ่งกว่าสิ่งใดที่โลกนี้จะเสนอให้ได้. ถูกแล้ว สิ่งที่ผมพบไม่ใช่ความมั่งคั่งของทองคำ แต่เป็นเพชรฝ่ายวิญญาณซึ่งทำให้ชีวิตผมบริบูรณ์เกินจะวัดได้.
[รูปภาพหน้า 23]
มีคาลิสและเอเลฟแทเรีย คามีนาริส
(ขวา) แผนกพิมพ์ที่ถนนลอมบาร์ดู