เขาเอทอส “ภูเขาอันบริสุทธิ์” หรือ?
สำหรับสมาชิกของคริสตจักรออร์โทด็อกซ์ซึ่งมีมากกว่า 220 ล้านคน เขาเอทอส ซึ่งเป็นหัวแหลมผาชันขรุขระทางภาคเหนือของประเทศกรีซ เป็น “ภูเขาอันบริสุทธิ์ที่สุดในโลกของคริสเตียนออร์โทด็อกซ์.” สำหรับหลายคนในพวกนั้น การแสวงบุญยังเขาเอทอส “ภูเขาอันบริสุทธิ์” เป็นความใฝ่ฝันอันยิ่งใหญ่. “ภูเขาอันบริสุทธิ์” นี้เป็นอย่างไร? ภูเขานี้ได้รับความสำคัญขนาดนี้โดยวิธีใด? และเป็น “ภูเขา” ที่ผู้คนซึ่งเกรงกลัวพระเจ้าต้องมาแสวงหาการทรงนำฝ่ายวิญญาณและการนมัสการแท้ไหม?
คำ “ภูเขาอันบริสุทธิ์” มีปรากฏอยู่ในคัมภีร์ไบเบิล. ภูเขานี้เกี่ยวพันกับการนมัสการอันศักดิ์สิทธิ์, บริสุทธิ์, และสูงส่งของพระยะโฮวา พระเจ้าองค์เที่ยงแท้. ภูเขาซีโอนในกรุงยะรูซาเลมโบราณกลายมาเป็น “ภูเขาอันบริสุทธิ์” เมื่อกษัตริย์ดาวิดนำหีบแห่งคำสัญญาไมตรีไปไว้ที่นั่น. (บทเพลงสรรเสริญ 15:1; 43:3; 2 ซามูเอล 6:12, 17) หลังจากมีการสร้างพระวิหารของซะโลโมบนภูเขาโมรียา ชื่อ “ซีโอน” ก็รวมไปถึงที่ตั้งของพระวิหารด้วย; ดังนั้น ซีโอนจึงยังคงเป็น “ภูเขาอันบริสุทธิ์” ของพระเจ้าต่อไป. (บทเพลงสรรเสริญ 2:6; โยเอล 3:17) เนื่องจากพระวิหารของพระเจ้าอยู่ในกรุงยะรูซาเลม บางครั้ง เมืองนั้นจึงถูกเรียกด้วยว่า “ภูเขาอันบริสุทธิ์” ของพระเจ้า.—ยะซายา 66:20; ดานิเอล 9:16, 20.
สมัยนี้ล่ะ? เขาเอทอส—หรือภูเขาลูกไหน ๆ ก็ตาม—เป็น “ภูเขาอันบริสุทธิ์” ที่ซึ่งผู้คนต้องหลั่งไหลไปเพื่อนมัสการพระเจ้าอย่างเป็นที่ยอมรับไหม?
“ภูเขาอันบริสุทธิ์” แห่งอาราม
เขาเอทอสตั้งอยู่สุดด้านทิศตะวันออกของคาบสมุทรคัลซีดีซี ตอนปลายของผืนดินแคบ ๆ ที่ยื่นออกไปในทะเลอีเจียนทางตะวันออกของเมืองเทซาโลนีกีในปัจจุบัน. ยอดเขาหินอ่อนที่น่าครั่นคร้ามนี้สูงชันขึ้นไปจากระดับน้ำทะเลถึง 2,032 เมตร.
ถือกันมานานแล้วว่าเขาเอทอสเป็นสถานที่บริสุทธิ์. ในเทพนิยายกรีก ภูเขานี้เคยเป็นที่อาศัยของเหล่าเทพเจ้าก่อนเขาโอลิมปัสจะกลายมาเป็นที่อาศัยของเทพเจ้าเหล่านั้น. ช่วงเวลาหนึ่งหลังจากสมัยคอนสแตนตินมหาราช (ศตวรรษที่สี่สากลศักราช) เขาเอทอสกลายมาเป็นสถานบริสุทธิ์ของคริสตจักรต่าง ๆ ของคริสเตียน. ตามที่ระบุไว้ในตำนานเรื่องหนึ่ง มาเรีย “พระแม่พรหมจารี” กับโยฮันผู้ประกาศกิตติคุณอยู่ในระหว่างการเดินทางไปไซปรัสเพื่อเยี่ยมลาซะโร มาขึ้นฝั่งที่เขาเอทอสเนื่องจากมีลมพายุแรงกะทันหัน. โดยที่ประทับใจในความงามของภูเขาลูกนี้ นางจึงขอภูเขานี้จากพระเยซู. ด้วยเหตุนี้ เขาเอทอสจึงกลายมาเป็นที่รู้จักกันว่า “สวนแห่งพระแม่พรหมจารีผู้บริสุทธิ์” ด้วย. เมื่อถึงตอนกลางยุคไบแซนไทน์ เขาทั้งลูกกลายมาเป็นที่รู้จักกันว่าภูเขาบริสุทธิ์. ชื่อนี้ได้รับการยอมรับและยืนยันอย่างเป็นทางการในปี ส.ศ. 1046 โดยกฤษฎีกาแห่งจักรพรรดิคอนสแตนตินที่ 9 โมโนมาคุส.
เนื่องจากสภาพขรุขระและโดดเดี่ยว เขาเอทอสจึงเป็นสถานที่แห่งการดำเนินชีวิตแบบพรตนิยม. ตลอดเวลาหลายศตวรรษ ภูเขาลูกนี้ดึงดูดผู้เคร่งศาสนาจากทั่วโลกของออร์โทด็อกซ์—ชาวกรีก, เซอร์เบีย, โรมาเนีย, บัลแกเรีย, รัสเซีย, และอื่น ๆ—ซึ่งมาสร้างอารามไว้หลายแห่ง พร้อมด้วยโบสถ์และชุมชน. จากทั้งหมดนี้ มีประมาณ 20 แห่งยังอยู่จนถึงปัจจุบัน.
เขาเอทอสในปัจจุบัน
ในปัจจุบัน เขาเอทอสเป็นเขตปกครองตนเอง โดยมีการรับรองกฎบัตรในปี 1926. หลังจากที่มีการลดลงหลายปี จำนวนนักบวชที่อาศัยในตอนนี้ก็เพิ่มขึ้นเป็น 2,000 กว่าคนแล้ว.
อารามแต่ละแห่งมีทั้งไร่นา, สถานนมัสการ, และที่อยู่อาศัย เป็นเครือข่ายของตนเอง. สถานศักดิ์สิทธิ์ที่สุดของผู้ถือสันโดษอยู่ที่หมู่บ้านคารูเลีย ซึ่งตั้งอยู่บนหน้าผาสูงชันสุดเขาเอทอส. ที่นี่ กลุ่มกระท่อมต่าง ๆ จะไปถึงได้ก็โดยทางเดินเท้าที่วกวน, บันไดหิน, และโซ่เท่านั้น. บนเขาเอทอส พวกนักบวชยังคงปฏิบัติกิจวัตรทางศาสนาแบบโบราณ ใช้นาฬิกาไบแซนไทน์ (วันใหม่เริ่มต้นเมื่อดวงอาทิตย์ตก) และปฏิทินจูเลียน (ช้ากว่าปฏิทินเกรกอเรียน 13 วัน).
แม้ว่าสถานทางศาสนานี้มี “ความศักดิ์สิทธิ์” ก็เพราะสตรีคนหนึ่ง แต่เป็นเวลา 1,000 ปีแล้วที่นักบวชและผู้ถือสันโดษของที่นี่ได้ประกาศให้คาบสมุทรนี้ทั้งสิ้นเป็นเขตต้องห้ามสำหรับสิ่งมีชีวิตเพศเมียทุกชนิด—ทั้งมนุษย์และสัตว์—รวมทั้งขันทีหรือผู้ชายที่ไม่มีเครา. ไม่นานมานี้ กฎเกี่ยวกับการไม่มีเคราและสัตว์ตัวเมียก็มีการผ่อนปรนลงบ้าง แต่สตรียังถูกห้ามอย่างเคร่งครัดในรัศมี 500 เมตรจากชายฝั่งของเขาเอทอส.
“ภูเขาอันบริสุทธิ์” สำหรับทุกคน
เขาเอทอสเป็น “ภูเขาอันบริสุทธิ์” ซึ่งคริสเตียนที่เกรงกลัวพระเจ้าทุกคนควรมาเพื่อทำการนมัสการไหม? เมื่อตรัสกับหญิงชาวซะมาเรียซึ่งเชื่อว่าสมควรนมัสการพระเจ้าบนภูเขาฆะรีซีม พระเยซูทรงอธิบายชัดว่า จะไม่มีการกำหนดภูเขาลูกใด ๆ เป็นสถานที่สำหรับนมัสการพระเจ้าอีกต่อไป. พระเยซูตรัสว่า “เวลาจะมาถึงเมื่อพวกเจ้าจะมิได้นมัสการพระบิดาที่ [ภูเขาฆะรีซีม] หรือที่เยรูซาเลม.” เพราะเหตุใด? “พระเจ้าทรงเป็นองค์วิญญาณ และผู้ที่นมัสการพระองค์ต้องนมัสการด้วยวิญญาณและความจริง.”—โยฮัน 4:21, 24, ล.ม.
โดยชี้มายังสมัยของเรา ผู้พยากรณ์ยะซายาบอกล่วงหน้าว่า “ภูเขา [โดยนัย] แห่งราชนิเวศของพระยะโฮวาจะถูกสถาปนาอย่างมั่นคงให้เหนือยอดภูเขาทั้งหลาย และจะถูกยกขึ้นเหนือบรรดาเนินเขา” และโดยอุปมาแล้วเหมือนกับว่าประชาชาติจะหลั่งไหลไปที่นั่น.—ยะซายา 2:2, 3, ล.ม.
ชายและ หญิงที่ต้องการจะมีสัมพันธภาพซึ่งเป็นที่ยอมรับกับพระเจ้าได้รับเชิญให้มานมัสการพระยะโฮวาด้วย “วิญญาณและความจริง.” หลายล้านคนทั่วโลกได้พบทางสู่ ‘ภูเขาแห่งพระยะโฮวา’ แล้ว. เหมือนกับคนอื่น ๆ พวกเขาสะท้อนถึงความรู้สึกของนักกฎหมายชาวกรีกผู้ซึ่งพูดเกี่ยวกับเขาเอทอสว่า “ดิฉันสงสัยว่าสิ่งฝ่ายวิญญาณจะถูกปิดล้อมไว้ในกำแพงหรือในอารามได้หรือ.”—เทียบกับกิจการ 17:24.
[กรอบหน้า 31]
ทรัพย์สมบัติที่ซ่อนมานาน
ตลอดหลายศตวรรษ นักบวชแห่งเขาเอทอสได้สะสมทรัพย์สมบัติล้ำค่า ซึ่งรวมถึงฉบับสำเนาที่กะว่ามีประมาณ 15,000 ฉบับ บางฉบับกล่าวกันว่าย้อนหลังไปถึงศตวรรษที่สี่ ทำให้ที่นี่เป็นแหล่งรวบรวมฉบับสำเนาที่มีค่ามากที่สุดแหล่งหนึ่งในโลก. มีม้วนหนังสือ, หนังสือทั้งเล่มและแผ่นต่าง ๆ ของกิตติคุณ, บทเพลงสรรเสริญและบทกลอน นอกจากนั้นยังมีภาพวาด, รูปแกะสลัก, และงานโลหะที่เก่าแก่มาก ๆ. มีการกะประมาณว่าเขาเอทอสมีฉบับสำเนาภาษากรีกหนึ่งในสี่ของที่มีในโลก แม้ว่ายังมีอีกมากที่จะต้องจัดเรียงอย่างถูกต้อง. ในปี 1997 เป็นครั้งแรกที่นักบวชยอมให้มีการจัดแสดงทรัพย์สมบัติบางส่วนของตนในเมืองเทซาโลนีกี.
[ที่มาของภาพหน้า 31]
Telis/Greek National Tourist Organization