ንመጽሓፍ ቅዱስ ክንምርምሮ ዚግብኣና ስለምንታይ ኢና፧

መጽሓፍ ቅዱስ—ልክዕ ታሪኽ

ኤፍሬም፦ ኣብ ሃይማኖት ብዙሕ ተገዳስነት የብለይን። ስለዚ ብዙሕ እንዛረበሉ ነገር ዘሎ ኣይመስለንን።

ብንያም፦ ኣረኣእያኻ ስለ ዝነገርካኒ አመስግነካ። ኣቐዲመ ግና ኸይተላለኹኻ፣ ብንያም እብሃል። ንስኻኸ መን ትብሃል፧

ኤፍሬም፦ ኤፍሬም።

ብንያም፦ ጽቡቕ ሌላ ይግበረልና።

ኤፍሬም፦ ጽቡቕ ሌላ።

ብንያም፦ ፍቓደኛ እንተ ደኣ ዄንካ ሓንቲ ሕቶ ኽሓትተካ፡ ኣብ ሃይማኖታዊት ስድራ ቤት ዲኻ ዓቢኻ፧

ኤፍሬም፦ እወ። ካብ ቤት ወጺአ ኮሌጅ ምስ ኣቶኹ ግና፡ ኣብ ሃይማኖት ዝነበረኒ ተገዳስነት ዳርጋ ጠፊኡ እዩ።

ብንያም፦ ኣሃ። ኣብ ኮሌጅ እንታይ ኢኻ ኣጽኒዕካ፧

ኤፍሬም፦ ታሪኽን ማሕበራዊ መጽናዕትን። ታሪኽ፡ ነቲ ሰብኣዊ ሕብረተሰብ ኣብ ምድሪ ዝገበሮ ምዕባለ ስለ ዚገልጽ እፈትዎ እየ።

ብንያም፦ ታሪኽ ዚማርኽ ኪኸውን ይኽእል እዩ። መጽሓፍ ቅዱስ ናይ ታሪኽ መጽሓፍ ምዃኑ ትፈልጥ ትኸውን። ንመጽሓፍ ቅዱስ፡ ኣብቲ ትገብሮ ዝነበርካ መጽናዕቲ ተጠቒምካሉዶ ትፈልጥ፧

ኤፍሬም፦ ተጠቒመሉ ኣይፈልጥን እየ። መጽሓፍ ቅዱስ ጽቡቕ መጽሓፍ ምዃኑ እፈልጥ እየ፣ ከም ናይ ታሪኽ መጽሓፍ ገይረ ግና ርእየዮ ኣይፈልጥን እየ።

ብንያም፦ ንነገራት ኣመዛዚንካ እትርኢ ኢኻ ትመስል። ግዜ እንተ ኣልዩካ፡ ካብቲ ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ ዚርከብ ልክዕ ዝዀነ ታሪኽ፡ ሒደት ኣብነታት ከርእየካ ደስ ምበለኒ።

ኤፍሬም፦ ሕራይ። መጽሓፍ ቅዱስ ግና የብለይን።

ብንያም፦ ጸገም የለን። ካብ ናተይ ከርእየካ እኽእል እየ። እታ ቐዳመይቲ ኣብነት፡ ኣብ 1 ዜና መዋእል ምዕራፍ 29 ፍቕዲ 26, 27 ዘላ እያ። እታ ጥቕሲ ኸምዚ ትብል፦ “ዳዊት ወዲ እሴይ ግና ኣብ ልዕሊ ብዘሎ እስራኤል ነጊሱ ነበረ። እቲ ኣብ ልዕሊ እስራኤል ዝገዝኣሉ ዘመን ከኣ ኣርብዓ ዓመት እዩ፡ ኣብ ሔብሮን ሾብዓተ ዓመት ገዝኤ፡ ኣብ የሩሳሌም ድማ ሰላሳን ሰለስተን ዓመት ገዝኤ።”

ኤፍሬም፦ እዚ ደኣ ኸመይ ኢሉ እዩ ኣብነት ልክዕ ዝዀነ ታሪኽ ኪኸውን ዚኽእል፧

ብንያም፦ ሓደ እዋን፡ ሃያስያን፡ ንጉስ ዳዊት ዚብሃል ሰብ ብህይወት ይነብር ከም ዘይነበረ ጠቒሶም ነይሮም እዮም።

ኤፍሬም፦ ብሓቂ፧ ህልውናኡ ኣብ ሕቶ ዘእተውዎ ደኣ ስለምንታይ እዮም፧

ብንያም፦ ብህይወት ይነብር ከም ዝነበረ፡ ካብ መጽሓፍ ቅዱስ ወጻኢ ብዙሕ መርትዖ ስለ ዘይነበረ እዩ። ይኹን እምበር፡ ብ1993 ጕጅለ ተመራመርቲ ስነ ጥንቲ፡ “ቤት ዳዊት” ዝትርጕሙ ቓል እተቐርጾ ኣዝዩ ጥንታዊ እምኒ ረኸቡ።

ኤፍሬም፦ ዜገርም እዩ።

ብንያም፦ ህልውናኡ ኣብ ሕቶ ኣትዩ ዝነበረ ኻልእ ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ እተጠቕሰ ሰብ ድማ እቲ ብግዜ የሱስ ኣመሓዳሪ ዝነበረ ጶንጥዮስ ጲላጦስ እዩ። ኣብዚ፡ ኣብ ወንጌል ሉቃስ ምዕራፍ 3 ፍቕዲ 1 ምስ ካልኦት ኣብ ግዜኡ ዝነበሩ ሰበ ስልጣን መንግስቲ ተጠቒሱ ኣሎ።

ኤፍሬም፦ እወ፡ እርእዮ ኣለኹ። “ጶንጥዮስ ጲላጦስ ኣብ ይሁዳ ሹም ኰይኑ ኸሎ፡ ሄሮድስ ድማ ገዛኢ ኣውራጃ ገሊላ ኸሎ” እዩ ዚብል።

ብንያም፦ ጽቡቕ ኣለኻ። ገለ ምሁራት፡ ንዓመታት ዚኣክል ጶንጥዮስ ጲላጦስ ብሓቂ ኸም ዝነበረ ኣጠራጢርዎም ነይሩ እዩ። ቅድሚ 50 ዓመት ግና፡ ስሙ እተቐርጾ እምኒ ኣብ ማእከላይ ምብራቕ ተረኽበ።

ኤፍሬም፦ እዋእ፣ ቅድሚ ሕጂ ኸምዚ ዓይነት ሓሳባት ሰሚዐ ኣይፈልጥን እየ።

ብንያም፦ ነዚ ሓሳባት እዚ ኸካፍለካ ብምኽኣለይ ሕጉስ እየ።

ኤፍሬም፦ ሓቂ ንምዝራብ፡ ንመጽሓፍ ቅዱስ ከም ሓደ ናይ ስነ ጽሑፍ ስራሕ መጠን ኣኽቢረ እየ ዝርእዮ፣ ምስዚ ግዜና ግና ምትእስሳር ዘለዎ ዀይኑ ተሰሚዑኒ ኣይፈልጥን እዩ። ልክዕ ታሪኽ ዝሓዘ ኪኸውን ይኽእል እዩ፡ ግብራዊ ጥቕሚ ዘለዎ ግና ኣይመስለንን።

መጽሓፍ ቅዱስ—ጥንታዊ ግናኸ ዘመናዊ መጽሓፍ

ብንያም፦ ብዙሓት ሰባት እውን ከምዚ ናትካ ዓይነት ኣረኣእያ እዩ ዘለዎም። ኣነ ግና ኻብዚ እተፈልየ ኣረኣእያ እዩ ዘሎኒ። ምኽንያቱ፡ ካብ ቀደም ኣትሒዙ ዜድልየና ዝነበረ መሰረታዊ ነገራት ኣይተቐየረን። ንኣብነት፡ ምግቢ፡ ክዳን፡ ከምኡ እውን መጽለሊ ወትሩ ዜድልዩና ነገራት እዮም። ጥንቲ ዀነ ሎሚ፡ ሰባት ወትሩ ሓሳብ ንሓሳብ ኪለዋወጡን ሕጕስቲ ስድራ ቤት ክትህልዎምን ይደልዩ እዮም። ኵልና፡ ነዚ ነገራት እዚ ኣኽቢርና እንርእዮዶ ኣይመስለካን፧

ኤፍሬም፦ ሓቅኻ።

ብንያም፦ መጽሓፍ ቅዱስ ኣብዚ መዳይ እዚ ኺሕግዘና ይኽእል እዩ። በዚ ኸምዚ፡ ጥንታዊ ግናኸ ዘመናዊ መጽሓፍ ክንብሎ ንኽእል ኢና።

ኤፍሬም፦ እንታይ ማለትካ እዩ፧

ብንያም፦ ብኻልእ ኣበሃህላ፡ መጽሓፍ ቅዱስ፡ ከምቲ ዘመናት ይገብር ኣብ እተጻሕፈሉ እዋን ዝነበረ፡ ኣብዚ ግዜና እውን ጠቓሚ ዝዀነ መሰረታዊ ስርዓታት ዝሓዘ እዩ።

ኤፍሬም፦ ሕራይ። ኣበየናይ መዳይ፧

ብንያም፦ ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ ዚርከብ መሰረታዊ ስርዓታት፡ ብዛዕባ ገንዘብ ሚዛናዊ ኣረኣእያ ንኽንሕዝ፡ ሕጕስቲ ስድራ ቤት ንኽትህልወና ኸምኡ እውን ንኻልኦት ናይ ሓቂ ኣዕሩኽ ንኽንከውን ኪሕግዘና ይኽእል እዩ። ልክዕ ከም ሓደ ናብ ዓወት ዚመርሕ ካርታ እዩ። ንኣብነት፡ ኣብ ግዜና ዕዉት ብዓል ሓዳርን ርእሲ ስድራ ቤትን ክትከውን ክሳዕ ክንደይ በዳሂ ምዃኑስ ኣይትሰማምዓሉንዶ፧

ኤፍሬም፦ ሓቅኻ ኣለኻ። ነዚ እትብሎ ዘለኻ እሰማምዓሉ እየ። ኣነን ሰበይተይን ካብ እንምርዖ ኣርባዕተ ዓመት ጌርና ኣለና፣ ኵሉ ግዜ ተሰማሚዕካ ምንባር ግና ቀሊል ኣይኰነን።

ብንያም፦ ጽቡቕ ኣለኻ። መጽሓፍ ቅዱስ ግና ቀሊልን ግብራውን ዝዀነ ስርዓታት ዝሓዘ እዩ። እስከ ኤፌሶን ምዕራፍ 5 ኸም ኣብነት ንርአ። ፍቕዲ 22, 23 ከምኡ እውን 28 እሞ ነንብብ። ፍቓደኛ እንተ ዄንካ፡ ከተንብበን ትኽእል ኢኻ።

ኤፍሬም፦ ሕራይ። ከምዚ ትብል፡ “ኣንስቲ ንሰብኡተን ከም ንጐይታ ገይረን ይገዝኣኦም፣ ስለምንታይሲ፡ ከምቲ ክርስቶስ ርእሲ ጉባኤኡ ዝዀነ፡ ነዚ ሰብነቱ እዚ እውን ዘድሓኖ፡ ሰብኣይ ርእሲ ሰበይቱ እዩ።” ፍቕዲ 28 ከኣ፡ “ሰብኡት እውን ከምኡ፡ ንኣንስቶም ከም ሰብነቶም ገይሮም ኬፍቅርወን ይግብኦም እዩ፣ እቲ ንሰበይቱ ዜፍቅር፡ ንርእሱ የፍቅር” ትብል።

ብንያም፦ ሰናይ፡ አመስግነካ። ክልቲኦም መጻምድቲ ነዚ ቐሊል ምኽሪ እዚ እንተ ዚትግብርዎስ ናብራ ስድራ ቤት ኪመሓየሽ ኣይምኸኣለንዶ፧

ኤፍሬም፦ እወ፣ ምተኻእለ ነይሩ። ካብ ክትገብሮ ግና ኽትብሎ ይቐልል።

ብንያም፦ ሓቅኻ ኢኻ፡ ፍጹም ሰብ የለን። ኣብዛ ኸነንብባ ዝጸናሕና ምዕራፍ፡ መስተውዓልቲ ኽንከውን እተተባብዓና ፍቕዲ ኣላ።a ኣብ ዝዀነ ይኹን ርክብ፡ ሚዛናዊ ምዃንን ሕድገታት ምግባርን ኣድላዪ እዩ። ኣብዚ መዳይ እዚ፡ ኣነን ብዓልቲ ቤተይን መጽሓፍ ቅዱስ ሓጋዚ ዀይኑ ረኺብናዮ ኢና።

ኤፍሬም፦ ቅቡል ሓሳብ እዩ።

ብንያም፦ ንሓዳርን ንናብራ ስድራ ቤትን ዚምልከት ጠቓሚ ሓበሬታ ኣብቲ ብናይ የሆዋ መሰኻኽር እተዳለወ ወብ ሳይት ይርከብ እዩ። ግዜ እንተ ደኣ ኣልዩካ፡ ኣብዚ ወብ ሳይት እዚ እንታይ ከም ዚርከብ ከርእየካ እኽእል እየ።

ኤፍሬም፦ እሺ፡ ሒደት ደቓይቕ ኣሎኒ።

ብንያም፦ ጽቡቕ። ኣድራሻ እዛ ወብ ሳይት እዚኣ www.pr418.com/ti እዩ። እቲ ቐንዲ ገጽ፡ እዚ እዩ።

ኤፍሬም፦ ደስ ዜብል ስእልታት።

ብንያም፦ እዚ ስእልታት ነቲ ኣብ መላእ ዓለም እነካይዶ ዕዮ ስብከት ዜርኢ እዩ። ኣብዚ፡ “ሕታማት” ዚብል ምልክት ኣሎ። ኣብ ትሕቲ እዚ ምልክት እዚ ኸኣ፡ “መጽሔታት” ዚብል ክፋል ኣሎ። ኣብ መጽሔት ንቕሑ! ብዛዕባ ኣብ ሓዳር ዜጋጥም እተፈላለየ ዅነታት ዚምልከት ዓንቀጻት ብቐጻሊ ይወጽእ እዩ። ንኣብነት፡ ነዚ ኣብ ናይ መስከረም 2014 መጽሔት ንቕሑ! ዝወጸ እሞ ንርአ። ኣብዚ ትሕዝቶ፡ “ቂም ካብ ምሓዝ ብኸመይ ከም እትርሕቕ” ዘርእስቱ ዓንቀጽ ኣሎ።

ኤፍሬም፦ ኣገዳሲ ርእሰ ነገር እዩ።

ብንያም፦ እዛ ዓንቀጽ እዚኣ፡ ነዚ ሽግር ንምፍታሕ ዚሕግዝ ኣርባዕተ ነጥብታት ትገልጽ እያ። ነዛ ሕጡብ ጽሑፍ እሞ ርኣያ። ከተንብባዶ ኤፍሬም፧

ኤፍሬም፦ ሕራይ። ከምዚ ትብል፡ “ቂም ምሓዝ ንሓዳር ኪብትኖ ይኽእል እዩ። ስለምንታይ፧ ነቲ ቐንዲ መሰረት ሓዳር ዝዀነ ኸም ፍቕርን ተኣማንነትን ዝኣመሰለ ባህርያት ስለ ዜጥፍኦ እዩ።” ኣሃ፣ ምስዚ ነጥቢ እዚ እሰማማዕ እየ።

ብንያም፦ አመስግነካ። ኣብዚ፡ ሓንቲ ጥቕሲ መጽሓፍ ቅዱስ ኣላ። ጠዊቕካ ኽትርእያ ትኽእል ኢኻ።

ኤፍሬም፦ እወ፡ እርእያ ኣለኹ። ኤፌሶን 4:31። ከምዚ ትብል፦ “ኵሉ ምረትን ቍጥዓን ነድርን ታዕታዕን ጸርፍን ኵሉ ኽፍኣትን ካባኻትኩም ይርሓቕ።”

ብንያም፦ ኣብዚ፡ እንታይ ከነወግዶ ዘሎና ሕማቕ ባህርያት ወይ ኣመለኻኽታ ኣስተብሂልካ፧

ኤፍሬም፦ ኵሉ ምረትን ቍጥዓን ከነርሕቕ የድልየና።

ብንያም፦ ቍጥዓ ምሉእ ብምሉእ ኸነወግድ ከም ዘይንኽእል ፍሉጥ እኳ እንተ ዀነ፡ ሰብ ሓዳር፡ ኣብ ልዕሊ መጻምድቶም ኪህልዎም ዚኽእል ናይ ነድርን ቍጥዓን ስምዒት ኣብ ልቦም ዚሕዙ እንተ ዀይኖም፡ ሓዳሮም ዚቕጽልዶ ይመስለካ፧

ኤፍሬም፦ ፈጺሙ ኪቕጽል ኣይኽእልን እዩ።

ብንያም፦ ሰብኣይን ሰበይትን ኣብ ንሓድሕዶም ቂም ዘይሕዙ እንተ ዀይኖም፡ ሓዳሮም ድልዱል ኰይኑ ኸም ዚቕጽልሲ ኣይትሰማምዓሉንዶ፧

ኤፍሬም፦ ብርግጽ።

ብንያም፦ ስለዚ፡ እዛ ጥቕሲ መጽሓፍ ቅዱስ እዚኣ፡ ቅድሚ 2,000 ዓመት እኳ እንተ ተጻሕፈት፡ ኣብ ግብሪ ምስ እነውዕላ ግና ጠቓሚት እያ።

ኤፍሬም፦ ሓቂ ይሓይሽ፡ መጽሓፍ ቅዱስ ካብቲ ዝሓስቦ ዝነበርኩ ንላዕሊ ዀይኑ እየ ረኺበዮ።

ብንያም፦ ከምዚ ስለ እተሰምዓካ ሕጉስ እየ። ካልእ ግዜ ተመሊሰ ብዛዕባ እታ ኣብዛ ዓንቀጽ እዚኣ ዘሎ፡ “ክትገብሮ እትኽእል ነገራት” ዚብል ንኡስ ኣርእስቲ ዘሎካ ርእይቶ ኺሰምዕ ምደለኹ።b

ኤፍሬም፦ ጽቡቕ። ኣነን ብዓልቲ ቤተይን ብሓንሳብ ኴንና ኽንርእዮ ኢና።