BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • nwt Jobo 1:1-42:17
  • Jɔbɔ

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Jɔbɔ
  • Bible—Ekadimwelo k’andja w’oyoyo
Bible—Ekadimwelo k’andja w’oyoyo
Jɔbɔ

JƆBƆ

1 Pami kɛmɔtshi aki lo wodja wa Uzɛ, lokombo lande Jɔbɔ.*+ Nde aki kanga losembwe ndo aki la olowanyi;*+ nde akokaka Nzambi wɔma ndo akayanganya la kɛnɛ kele kɔlɔ.+ 2 Nde akote ana w’apami 7 ndo ana wa wamato 3. 3 Dongalonga diande diakakome polo ɛkɔkɔ nunu esambele (7 000), kamɛlɔ nunu sato (3 000), ngɔmbɛ kinunu (1 000)* ndo mponda* 500, kaamɛ ndo leemba la woke efula l’ekambi; ko nde akayonga onto la woke efula oleki anto tshɛ wa lo Ɛstɛ.

4 Anande w’apami tshɛ onto l’onto aki la lushi lande la nsala dambo lo luudu lande hita.* Vɔ wakelɛka akadiyɛwɔ 3 dia ndjɔlɛ ndo ndjɔnɔ kaamɛ la wɔ. 5 L’ɔkɔngɔ wa nshi y’alambo nshila, Jɔbɔ akawaelɛka la oyango wa mbakidia. Oma laasɔ, nde aketɔka la pindju ka pɛɛ ndo akalambolaka elambo wa lotshumba+ dikambo dia onto l’onto l’atei awɔ. Nɛ dia Jɔbɔ akataka ate: “Ondo anami wakasale pɛkato ndo wakadje Nzambi mananu lo etema awɔ.” Ngasɔ mbakasalaka Jɔbɔ tena tshɛ.+

6 Lam’akakoke lushi l’ana wa Nzambi ka mɛtɛ*+ mbɔtɔ dia temala la ntondo ka Jehowa,+ Satana+ nde lawɔ akɔtɔ l’atei awɔ.+

7 Ko Jehowa akambola Satana ate: “Oma lende ayaaye?” Satana akakadimola Jehowa ate: “Oma la teteta lo nkɛtɛ ndo tɛngɔla lɛkɔ.”+ 8 Ko Jehowa akatɛ Satana ate: “Onde wɛ akɛnyi* okambi ami Jɔbɔ? Ndooko onto la nkɛtɛ oko nde. Nde ekɔ kanga losembwe ndo onto lele la olowanyi,*+ loka Nzambi wɔma ndo lakayanganya la kɛnɛ kele kɔlɔ.” 9 Ko Satana akakadimola Jehowa ate: “Onde Jɔbɔ mbokaka Nzambi wɔma wokoka?+ 10 Shi wɛ akoodinge+ nde la luudu lande la diangɔ diande tshɛ la lokombo l’ekokelo? Wɛ akatshɔkɔla olimu w’anya+ ande ndo dongalonga diande diambofulanɛ lo wodja. 11 Koko dia awui ntshikitana, ohosembola lonya layɛ kele kɔmɔla kɛnɛ tshɛ kele la nde, ndooko onyake nde ayokodja mananu ko washo ayɛ.” 12 Ko Jehowa akatɛ Satana ate: “Eenda, kɛnɛ tshɛ kele la nde kekɔ lo anya ayɛ.* Dikambo ɔtɔi ko, towahɛke ndamɛ lonya!” Ɔnkɔnɛ Satana akatombe oma la ntondo* ka Jehowa.+

13 Lushi lɔmɔtshi, etena kakalɛka ndo kakanɔka anande w’apami la anande wa wamato wanu lo luudu l’enondo awɔ,+ 14 ɔkɛndji ɔmɔtshi akaye le Jɔbɔ ko akayowotɛ ate: “Ngɔmbɛ yakafusaki ndo mponda yakalɛki adiyo suke la yɔ 15 ko ase Sɛba wakatɔtwɛ, wakayiɔshi ndo wakadiaki ekambi la lokuwa la ta. Dimɛ oto kakahandji, kamomoya ndjokotɛ.”

16 Etena kakandatɛkɛtaka, okina akaye ko akate ate: “Dja y’oma le Nzambi* yakaholwe oma l’olongo ko yakatshumbi ɛkɔkɔ la ekambi ndo yakaalongoyisha! Dimɛ oto kakahandji, kamomoya ndjokotɛ.”

17 Etena kakandatɛkɛtaka, okina nto akaye ko akate ate: “Ase Kaladiya+ wakakahanyi lo elui 3 ko wakandji kamɛlɔ ndo wakatshwe la yɔ, ndo vɔ wakadiaki ekambi la lokuwa la ta. Dimɛ oto kakahandji, kamomoya ndjokotɛ.”

18 Etena kakandatɛkɛtaka, okina nto akaye ko akate ate: “Anayɛ w’apami la anayɛ wa wamato wakalɛki ndo wakanɔki wanu lo luudu l’enondo awɔ. 19 Ko lɔpɛpɛ la wolo lakaye la shashimoya oma l’oswe wa shɛnga, lakakɔmɔdi lo atshuku 4 wa luudu lakɔ ko lɔ lakakame ɛlɔngɔlɔngɔ la esekaseka akɔ, ko wakavwe. Dimɛ oto kakahandji, kamomoya ndjokotɛ.”

20 Ko Jɔbɔ akemala, akaatshatsha ahɔndɔ ande ndo akanya divo dia l’ɔtɛ ande ko akayakɔsha la nkɛtɛ ndo akakusama 21 ko akate ate:

“Otakataka kakamatombe oma lo otema wa mama,

Ndo otakataka kayomokalola.+

Jehowa kakasha+ ndo Jehowa kambɔɔsa.

Lokombo la Jehowa latetemale tombɔma.”

22 Lo akambo asɔ tshɛ, Jɔbɔ kosala pɛkato ndo nde kombuta dia Nzambi ambosala dui dimɔtshi dia kɔlɔ.*

2 L’ɔkɔngɔ diko, lushi lakakoke l’ana wa Nzambi ka mɛtɛ*+ mbɔtɔ dia temala la ntondo ka Jehowa,+ ko Satana nde lawɔ akɔtɔ l’atei awɔ dia temala la ntondo ka Jehowa.+

2 Ko Jehowa akambola Satana ate: “Oma lende ayaaye?” Satana akakadimola Jehowa ate: “Oma la teteta lo nkɛtɛ ndo tɛngɔla lɛkɔ.”+ 3 Ko Jehowa akatɛ Satana ate: “Onde wɛ akɛnyi* okambi ami Jɔbɔ? Ndooko onto la nkɛtɛ oko nde. Nde ekɔ kanga losembwe ndo onto lele la olowanyi,*+ loka Nzambi wɔma ndo lakayanganya la kɛnɛ kele kɔlɔ. Nde ekɔ lo ntetemala nkukutɛ olowanyi+ ande kaanga mbayangayɛ tshutshuyami dia mbɔlɔsha+ ndo mbolanya* olanyalanya.” 4 Koko Satana akakadimola Jehowa ate: “Lokoho lo lokoho. Onto ayokimɔ kɛnɛ tshɛ kele la nde dikambo dia lɔsɛnɔ* lande. 5 Koko dia awui ntshikitana, ohosembola lonya layɛ kele kɔmɔla weka ande la emunyi ande, ndooko onyake nde ayokodja mananu ko washo ayɛ.”+

6 Ko Jehowa akatɛ Satana ate: “Eenda, dimi lambookimɔ lo anya ayɛ!* Dikambo ɔtɔi ko, tɔsake lɔsɛnɔ* lande!” 7 Ɔnkɔnɛ, Satana akatombe oma la ntondo* ka Jehowa ko akoke Jɔbɔ atshutshu*+ wa kandji oma lo dikaka dia lo lokolo polo lo shɔdi y’ɔtɛ. 8 Ko Jɔbɔ akɔshi ɛtshi ka mpoke ka diwomba dia nde ndjaakola ndo nde akadjasɛka lo otoko.+

9 L’ɔkɔngɔ diko, wadɛnde akawotɛ ate: “Onde wɛ aakakukutɛ olowanyi ayɛ? Dja Nzambi mananu kele vɔka!” 10 Koko nde akawotɛ ate: “Wɛ ambɔtɛkɛta oko watɔtɛkɛtaka womoto l’enginya. Onde sho pombaka mbetawɔ paka kɛnɛ kele ɔlɔlɔ oma le Nzambi ka mɛtɛ ko hatetawɔ kɛnɛ kele kɔlɔ?”+ Lo akambo asɔ tshɛ, Jɔbɔ kosala pɛkato la ɛlɔmɔ ande.+

11 Asekande* la Jɔbɔ 3 wakoke mpokoso tshɛ yakookomɛ, ko onto l’onto akaye oma lakande: Elifazɛ+ ose Temana, Bilidadɛ+ ose Shua+ ndo Zɔfara+ ose Naamatɛ. Ko vɔ wakokana dia mpomana dia vɔ ntshɔ tosamba Jɔbɔ ndo tookeketsha. 12 Lam’akawawɛnyi oma lo tshalola, vɔ kombeeya. Vɔ wakatatɛ ndela la dui dia wolo, wakaatshatsha ahɔndɔ awɔ ndo wakokɛka ditshu l’olongo ndo l’ɛtɛ awɔ.+ 13 Oma laasɔ, vɔ wakadjasɛ l’odihe kaamɛ la nde l’edja ka tanyi 7 la etsho 7. Ndooko onto lakawotɛ kaanga dui, nɛ dia vɔ wakɛnyi dia paa kande kaki wolo efula.+

3 L’ɔkɔngɔ w’akambo asɔ mbakatatɛ Jɔbɔ ntɛkɛta ndo mbidja lushi lakandotɔ mananu.*+ 2 Jɔbɔ akate ate:

 3 “Lushi lakamotɔ lalanyeme,+

Ndo otsho wakate onto ɔmɔtshi ate: ‘Wambotshɔ diemi dia ɔna pami!’

 4 Lushi lɔsɔ layale wodjima.

Nzambi ka l’olongo atolidjake yimba;

Osase watolihɛtɛke.

 5 Wodjima wa tshududu* walilɔmbɛ.

Dinge dia mvula dialikombe.

Ɛngɔ tshɛ ketɛ lushi wodjima kaliotsha wɔma.

 6 Otsho akɔ wonge wodjima tshududu;+

Vɔ watɔngɛnangɛnake l’atei wa nshi ya l’ɔnɔnyi,

Ndo vɔ watɔtɔke l’atei wa lofulo la ngɔndɔ.

 7 Lo mɛtɛ, otsho akɔ wayale ekomba;

Kioko y’ɔngɛnɔngɛnɔ yatokɛke l’otsho akɔ.

 8 Wanɛ watodjaka lushi mananu wawodje mananu,

Wanɛ wakoka memula Leviatana.*+

 9 Tɔɔtɔ ta lo tosho ta shimba tawɔ tadimale;

Vɔ wakongake okongakonga dia wonya mpotɔ,

Ndo vɔ watɛnake esase w’ehotwelo ka wonya.

10 Nɛ dia vɔ kondjiha nkuke y’otema wa mama;+

Ndo vɔ kombishɛ paa oma lo washo ami.

11 Lande na kakimi komvɔ lo eotwelo?

Lande na kakimi kondanyema lam’akamatombe oma l’otema?+

12 Lande na kakawahombe mɛmbami lo dihɛlɔ

Ndo kakawanɔnya awɛlɛ?

13 Tshike wonya ɔnɛ laketami aha la fukutanyema;+

Tshike lekɔ lo ndala ndo lekɔ lo momuya+

14 Kaamɛ la nkumi ya dikanga ya la nkɛtɛ ndo andaki awɔ,

Wanɛ wakayakɛ ahole wele wonya ɔnɛ wambolanyema,*

15 Kana kaamɛ l’ewandji waki la paonyi,

Wanɛ wele mvudu yawɔ yakalole la mfɛsa.

16 Kana lande na kakimi komonga oko ɔna osondjo loshɛmi,

Oko ana wele watɛnaka osase ndooko lushi?

17 Lɛkɔ, kaanga akanga wa kɔlɔ wakatshike nsukasuka;

Lɛkɔ, wanɛ wambɔlɛmba wekɔ lo momuya.+

18 Lɛkɔ, ase lokanu wekɔ kaamɛ lo ki;

Vɔ hawoke dui dia ɔnɛ lawatshutshuya dia nkamba olimu la wolo.

19 Lɛkɔ, anto wa totshitshɛ ndo wa weke wekɔ woho ɔtɔi,+

Ndo mfumbe ambotshungɔ oma le nkumɛnde.

20 Lande na kakandasha ɔnɛ lasowa osase

Ndo wanɛ wele l’ɔkɛyi w’efula*+ lɔsɛnɔ?

21 Lande na katowokombolaka nyɔi ko tɔ haye?+

Vɔ watokitshimolaka ndeka diangɔ di’oshinga wolo dioshɛmi,

22 Wanɛ wele l’ɔlɔ w’efula,

Wangɛnangɛna lam’atowɛnaka diombo.

23 Lande na kakandasha pami kambonganɛ osase,

Ɔnɛ lele Nzambi akoodinge la lokombo?+

24 Nɛ dia lo dihole dia mbo ya ndɛ yami katomba osekumelo ami,+

Ndo akumu+ ami watɔkɛlaka oko ashi.

25 Dikambo kɛnɛ kakamalawɔka kambondjɛ,

Ndo kɛnɛ kakamokaka wɔma kambonkomɛ.

26 Dimi komonga ndooko la wɔladi, ndooko la ki, ndooko la momuya,

Paka paa katetemala ndja.”

4 Ko Elifazɛ+ ose Temana akakadimola ate:

 2 “Naka onto ɔmɔtshi nyanga dia ntɛkɛta la yɛ, onde wɛ ayoshisha solo dia lotutsha?

Nɛ dia akoka ntona ntɛkɛta?

 3 Lo mɛtɛ, wɛ akangolaka anto efula,

Ndo wɛ akakeketshaka anya wambɔkɔmɔ.

 4 Ɛtɛkɛta ayɛ wakonyiyaka onto tshɛ latakana,

Ndo wɛ akakeketshaka wanɛ waki la adwe wayɛkayɛka.

 5 Koko wonya ɔnɛ dui diakɔ diambokokomɛ, ko wɛ ambokoma ewo;*

Diɔ diambokonda, ko wɛ ambokanana.

 6 Onde wɔma wɔsɔhanyemi la dilɛmiɛlɔ wokayɛ Nzambi hawokosha eshikikelo?

Onde mboka k’olowanyi+ ayɛ hakosha elongamelo?

 7 Lam’alangayɛ, ohokanyiya yema: Onto akɔna laha la onongo lakalanyema lushi lɔmɔtshi?

Etena kakɔna kakashile akanga wa losembwe oshiki?

 8 Dimi lakɛnyi dia wanɛ watokambaka ekambɔ ka* kɛnɛ kele kɔlɔ

Ndo wanɛ watonɛka ofukutanu wayona paka woho akɔ.

 9 Oma lo hiɛlɛlɛ yaki Nzambi mbatowolanyemaka,

Ndo oma lo ekamwelo ka nkɛlɛ kande mbatowokomɛka.

10 Ntambwɛ katodikitaka, ndo ɔsɔngɔ wa ntambwɛ watohangɔka,

Koko oyadi kaanga wanyu wa ntambwɛ ya wolo* watongɔka.

11 Ntambwɛ katovɔka nɛ dia tɔ bu la nyama ka ndɛ,

Ndo ana wa ntambwɛ wambohandjɔnɛ.

12 Ko dui diakakome le mi lo woshɛshɛ,

Ndo toyi diami diakoke engunungunu adiɔ.

13 Lo tokanyi tatshindja wɔɔngɔ etena ka waɛnɛlɔ wa l’otsho,

Etena katondamaka anto la djɔ ya baku,

14 Dimi lakasake lokomba l’efula,

Lɔ lakalodia weka ami tshɛ la wɔma.

15 Nyuma kɛmɔtshi kakete la ntondo kami;

Wɛɔsa wa lo demba diami wakanɔnɔ.

16 Ko tɔ kakatshikala wemema,

Koko dimi konembetɛ ɛnamelo katɔ.

Efanelo kɛmɔtshi kaki la ntondo ka washo ami;

Ki kakayala, ndo oma laasɔ, dimi lakoke dui dimɔtshi diata ɔnɛ:

17 ‘Onde onto okovɔ koka ndeka Nzambi losembwe?

Onde onto koka monga pudipudi ko ndeka Osadi ande?’

18 Eenda, nde bu la mbetawɔ le ekambi ande,

Ndo nde mindaka andjelo* ande la munga.

19 Kete hoke wanɛ wadjasɛ lo mvudu ya nkɛtɛ,

Wanɛ wele etshina kawɔ kekɔ lo ditshu,+

Wanɛ waminɔma esadi oko lombudi!

20 Vɔ wekɔ lo minɔma tshɛ lo tshɛ oma ko pindju polo dikɔlɔ;

Vɔ wambolanyema lo pondjo, ko ndooko lawadja yimba.

21 Shi vɔ wekɔ oko luudu la dipɛma lambokelekɔma ɛkɔdi?

Vɔ wambovɔ aha la lomba.

5 “Lam’alangayɛ, elɛ! Onde onto ɔmɔtshi ayokokadimola?

Le okilami akɔna wayoyɛlɛ?

 2 Nɛ dia kumbɛkumbɛ yayodiaka kanga enginya,

Ndo ɔkɔmiya wayodiaka ɔnɛ laha la yimba.

 3 Dimi lakɛnyi kanga enginya asɔnga edio,

Koko dihole diande dia edjaselo diakadjama mananu la shashimoya.

 4 Anande bu lo ekokelo,

Ndo vɔ wambominɔma la soko dia osomba,+ ko ndooko onto laashimbɛ.

 5 Ɔnɛ lele la ndjala ndɛka kɛnɛ kanande,

Kiɔsaka kaanga oma l’atei w’atɛndɛ,

Ndo diangɔ diande diambondama lo djonga.

 6 Nɛ dia akambo wa kɔlɔ hawotombe oma lo ditshu,

Ndo paa hatombe oma lo nkɛtɛ.

 7 Dikambo onto akotɔ dia mɛnaka paa,

Lo mɛtɛ oko watofumbɔka shase ya dja l’olongo.

 8 Koko dimi lotɔlɔmba Nzambi,

Ndo dimi lotota dikambo diami le Nzambi,

 9 Le Ɔnɛ lasala akambo wa weke ndo wahamanema mfundo,

Akambo wa diambo waheyama mbadia.

10 Nde atɔlɔshaka mvula la nkɛtɛ

Ndo atotomaka ashi lo dikambɔ.

11 Nde atodiyaka mbolambola,

Ndo nde atodiyaka okalema otsha lo panda.

12 Nde atofukutanyaka tokanyi t’akanga wa mayɛlɛ,

Diaha olimu w’anya awɔ ndowana.

13 Nde atondaka akanga wa tomba lo lokeso+ lawɔ hita,

Dia tokanyi t’akanga wa mayɛlɛ ndanyema.

14 La yanyi ya tɛɛ, vɔ pomanaka la wodjima,

Ndo vɔ mamambaka la midi wate kana l’otsho.

15 Nde shimbɛka oma lo lokuwa la ta la l’onyɔ awɔ,

Lo nshimbɛ ose wola oma l’anya wa kanga wolo,

16 Ko mbolambola mongaka la elongamelo,

Koko enyɔ w’anto wa kɔlɔ wambodihama.

17 Eenda, diɛsɛ le onto lahangwemɛ oma le Nzambi;

Ɔnkɔnɛ, totonake ohokwelo wa Kanga-Wolo-Tshɛ!

18 Nɛ dia nde mbishaka paa, koko nde mɔmbaka mpota;

Nde mbɔkɔlaka, koko nde kɔnɔlaka la anya ande.

19 Nde ayokoshimbɛ oma lo mpokoso 6,

Kaanga ka 7 hatokosalɛ kɔlɔ.

20 Nde ayokotshungola oma lo nyɔi lo nshi ya ndjala ka kasha,

Ndo oma lo wolo wa lokuwa la ta lo nshi ya ta.

21 Wɛ ayokokamɛ oma lo lofimbɔ la lolemi,+

Ndo lam’ayoya elanyelo, wɛ hatokioka wɔma.

22 Wɛ ayotondɔ la tɔɔla lo elanyelo ndo lo ndjala,

Ndo wɛ hatoka nyama ya mpango ya la nkɛtɛ wɔma.

23 Nɛ dia mbɔkɔ ya l’oswe hayotokosalɛ kɔlɔ,*

Ndo nyama ya mpango ya l’okonda yayonga lo wɔladi la yɛ.

24 Wɛ ayeya dia luudu layɛ la dipɛma lekɔ lo ekokelo,*

Ndo lam’ayoyenda lo dihole diayɛ dia ndeshaka dongalonga, ndooko ɛngɔ kayoshishɔ.

25 Wɛ ayonga la ana efula,

Ndo tokanula tayɛ tayonga efula oko tombatomba dia la nkɛtɛ.

26 Wɛ ayonga la wolo polo lam’ayoyotshɔ lo diombo,

Oko asudu w’eponga watowotshumanyaka lo eleko kawɔ.

27 Eenda, takasale eyangelo lo dikambo sɔ, ko ekɔ ngasɔ.

Hokamɛ ndo etawɔdiɔ.”

6 Ko Jɔbɔ akakadimola ate:

 2 “Otowɛdika wotsho wa lɔkɔnyɔ lami+

Ko lidja kaamɛ la mpokoso kami lo kilɔ lee!

 3 Nɛ dia lɔ ndeka lɔkɔngɔ la lo ndjale wotsho.

Diakɔ diamomɔtɛkɛta ɔtɛkɛtatɛkɛta.*+

 4 Dikambo mpito ya Kanga-Wolo-Tshɛ yambontshieta,

Ndo yimba yami yekɔ lo nnɔ lɔlɛngɔ layɔ;+

Wɔma w’oma le Nzambi wambɔtɔlɔngana la mi.

 5 Onde mponda+ ka l’okonda kayawana etena ketɔ la adiyo,

Kana onde ngɔmbɛ kayawana etena ketɔ la adiyo wa tɔ ndɛ?

 6 Onde diangɔ dia ɔlɛlɔ koka ndɛma aha la lɛɛhɔ,

Kana ashi w’oma lo etombatomba kelɛwɔ ngimovɛ wekɔ la dɛtɔ?

 7 Dimi* lakatone minanda diangɔ sɔ.

Diɔ diekɔ oko diangɔ diasha hemɔ lo mbo ya ndɛ yami.

 8 Otondonga kɛnɛ kalɔmbami kotshama

Ndo Nzambi otondombisha kɛnɛ kakombolami lee!

 9 Nzambi otondetawɔ minolami,

Ndo otondosembola lonya lande ko ndjakami lee!+

10 Nɛ dia kaanga dui sɔ diotonsamba;

Lotolembɔlembɔ la ɔngɛnɔngɛnɔ kaanga kemi la paa kahashile,

Nɛ dia dimi hamangunyi ɛtɛkɛta waki l’Ekila.+

11 Onde dimi lekɔ la wolo wa ntetemala nkonga?+

Ndo ekomelo kakɔna kankongɛɛ katomotetemala nsɛna?*

12 Onde wolo ami wekɔ oko wa dive?

Kana onde demba diami diakasalema la nkonga?

13 Onde ekɔ yoho mɔtshi yakokami ndjakimanyiya

Etena kele esukɔ ami tshɛ wambɔmbɛkɔ?

14 Onto tshɛ latona ngandji ka kɔlamelo k’oma le osekande+

Ayɔsɛka wɔma wa Kanga-Wolo-Tshɛ.+

15 Analengo hita wambonga la lokeso+ oko ɔkɛdi wa lo nshi ya tshitshi,

Oko watomaka ashi wa lo ɛkɛdi lo nshi ya tshitshi.

16 Vɔ waya edima la ashi w’okamu,

Ndo lɔkɔ mbatoshɛmaka loonge l’ekama lambɔlɛlɔ.

17 Koko lo eleko kawɔ, vɔ hawonge la ashi ndo vɔ komɛka;

Etena konga laladi la dja, vɔ momaka.

18 Mboka kawɔ kambɛtɔyama;

Vɔ wambɔkɛla otsha l’oswe wa shɛnga ndo wamboshishɔ.

19 Elui w’anto w’oma la Tema+ wamboyanga ashi lɔkɔ;

Ambetshetshi w’oma la Shɛba*+ wekɔ lo kongɛɛ le wɔ.

20 Vɔ wamboshama nsɔnyi l’ɔtɛ wakawayaɛkɛ lɔkɔ wɛkɛkɛ;

Vɔ wambotshɔ lɛkɔ tsho dia tɛmba ɛkɔndjɔ.

21 Nɛ dia ngasɔ mbamonyonga le mi;+

Nyambɛna woke woke wa mpokoso kami, ko nyambondama la wɔma.+

22 Onde dimi lakate nte: ‘Nyombisha ɛngɔ kɛmɔtshi,’

Kana onde lakalɔmbɛ dia nyu mbishami woshasha w’oma lo ɔngɔnyi anyu?

23 Onde dimi lakalɔmbɛ dia ntshungɔ oma l’anya w’otunyi

Kana dia shimbamɛ* oma lo anya w’asoyanyi?

24 Nyombetsha, ko dimi layotshikala ki;+

Nyonkimanyiya dia nshihodia munga kami.

25 Ɛtɛkɛta wa losembwe hawosha paa!+

Ko wahɔ akɔna wakoka tanema lo lohango lanyu?+

26 Onde nyekɔ lo mbidja sheke dia manya ɛtɛkɛta ami,

Ɛtɛkɛta w’onto lamboshisha elongamelo,+ watɛmbamaka la lɔpɛpɛ?

27 Nyayoka ndo owale dikambo dia ɔna etshike+

Ndo nyayosondja* ɔngɛnyi anyu hita!+

28 Ɔnkɔnɛ nyokadimɔ ndo nyomende,

Nɛ dia dimi hantota kashi la ntondo kanyu.

29 Lam’alanganyu, nyonyomɔsɛdingola, tanyonkanɛke kɔlɔ,

Ɛɛ, nyonyomɔsɛdingola, nɛ dia losembwe lami leke kokele.

30 Onde lolemi lami lekɔ lo ntɛkɛta lo yoho ya kɔlɔ?

Onde onyɔ ami hita hawoshihodia kɛnɛ kele kɔlɔ?

7 “Shi lɔsɛnɔ l’onto okovɔ la nkɛtɛ lekɔ oko olimu wakandjanawɔ la wolo,

Ndo shi nshi yande yekɔ oko nshi y’ose olimu?+

 2 Oko mfumbe, nde atokombolaka dɛdi,

Ndo oko ose olimu, nde atolongamɛka difuto+ diande.

 3 Ngasɔ mbakawambisha ngɔndɔ y’anyanya

Ndo mbakawambadiɛ etsho w’asui.+

 4 Etena katometamaka, dimi mimbolaka nte: ‘Wonya akɔna wayometɔ?’+

Koko lam’ele otsho mongaka otale, dimi tokadimɔkadimɔka la ɔlɛmbɛlɔ polo lam’atofuwɔka wonya.*

 5 Demba diami diambololanɛ la nkuso ndo la ekama wa mindo;+

Lokoho lami lambolola la nkaya ndo la tonya.+

 6 Nshi yami yambeta esadi ndeka ntɛdi k’ombidji wa nsɔsɔ,+

Ndo yɔ yaya l’ekomelo aha la elongamelo.+

 7 Ohɔ dia lɔsɛnɔ lami lekɔ lɔpɛpɛ,+

Dia sso diami hatɛna ɔngɛnɔngɛnɔ* nto pondjo.

 8 Sso diamɛna wonya ɔnɛ hadiotɔmɛna nto;

Washo ayɛ wayomenda, koko laasɔ ko dimi lambotshɔ.+

 9 Oko dinge diambɔlɛlɔ ndo diaya bu,

Ɔnɛ latshɔ lo Diombo* hakalola.+

10 Nde hatokalola nto lo luudu lande,

Ndo dihole diande hadiotoweya nto.+

11 Ɔnkɔnɛ, dimi hantoshimba onyɔ ami.

Dimi layɔtɛkɛta l’ɔtɛ wa shɔkɔ yele lo lomu lami;

Dimi layoyakiyanya l’ɔtɛ wa lɔkɔnyɔ l’efula lele la mi!*+

12 Onde ndjale kemi kana shimamba,

Dia wɛ kitshɛɛmi olami?

13 Lam’atami nte: ‘Nkɔsa kami k’otale kayonsamba;

Mbeto kami kayonkimanyiya dia nkitshakitsha shɔkɔ yami,’

14 Ko wɛ mbotshakami wɔma la alɔ

Ndo mbatakami asolo la waɛnɛlɔ,

15 Lo yɛdikɔ yele dimi* lotɔsɔna mvɔ la etitadi,

Ɛɛ, nyɔi lo dihole dia demba diami nɛ.*+

16 Lambohetsha lɔsɛnɔ lami;+ dimi handjolanga ntetemala nsɛna.

Ontshike, nɛ dia nshi yami yekɔ oko hiɛlɛlɛ.+

17 Onto okovɔ eende katoyohomba ndjakiyanya dikambo diande

Ndo mbodja yimba?*+

18 Lande na katoyowendaka pindju tshɛ

Ndo katoyoohembaka wonya tshɛ?+

19 Onde wɛ hatonya washo ayɛ oma le mi

Ndo hatontshika yema dia dimi mɛna lɔsɔyi?+

20 Naka dimi lakasale pɛkato, ngande wakokami kosalɛ kɔlɔ, wɛ Ɔsɛdingodi w’anto?+

Lande na kamboyɔnsɔma?

Onde dimi laya wotsho le yɛ?

21 Lande na kahayandimanyiya lo kɔlɔ kami

Ndo kahayankimwɛ lo munga kami?

Nɛ dia keema edja, dimi layetama lo ditshu,+

Ndo wɛ ayomenda, koko laasɔ ko dimi lambotshɔ.”

8 Ko Bilidadɛ+ ose Shua+ akakadimola ate:

 2 “Polo l’etena kakɔna kayoyotetemala ntɛkɛta nganɛ?+

Ɛtɛkɛta wa l’onyɔ ayɛ wekɔ paka lɔpɛpɛ la wolo loto!

 3 Onde Nzambi ayengesola losembwe,

Kana onde Kanga-Wolo-Tshɛ ayotshikitanya sambo k’ɔlɔlɔ?

 4 Naka anayɛ wakoosalɛ pɛkato,

Kete nde akaatshike dia vɔ nongola dilanya l’ɔtɛ w’ɔtɔmbɔkwɛlɔ awɔ;*

 5 Koko otoyendɛ tsho le Nzambi+

Ndo otoyɔsɛngasɛnga Kanga-Wolo-Tshɛ dia nde kooka kɛtshi,

 6 Ndo otoyonga mɛtɛ pudipudi ndo la losembwe,+

Tshike nde otokodja yimba*

Ndo otokokaloya lo dihole diayɛ diahombama.

 7 Kaanga mbele etatelo kayɛ kaki tshitshɛ,

Nshi yayɛ yayaye yotonga woke.+

 8 Lam’alangayɛ, mbola lɔlɔnga lakete,

Ndo dja yimba lo akambo wakashola washɛwɔ.+

 9 Nɛ dia ka loyi anɛ mbotweso, ndo ndooko keyaso,

Dikambo nshi yaso la nkɛtɛ yekɔ dɛdi.

10 Shi vɔ wayoketsha

Ndo wayokotɛ kɛnɛ keyawɔ?*

11 Onde papirusɛ kayola otale lɛnɛ ele bu lɔtɛkɛ?

Onde sɔpɔ diayola otale aha la ashi?

12 Kam’akadiamɔngɛ, diatahikɔma,

Diɔ diayoma la ntondo ka etombatomba kekina tshɛ.

13 Kɛsɔ mbakomɛ* onto tshɛ lohɛ Nzambi,

Nɛ dia elongamelo k’onto laheye Nzambi* kayolana,

14 Ɔnɛ lele eshikikelo kande kekɔ anyanya

Ndo lele wɛkamu ande wekɔ wɔdu oko ɔtɛyi* wa dihoha.

15 Nde ayɛkama lo luudu lande, koko lɔ halototetemala memala;

Nde ayoyanga dia likimɛ, koko lɔ halototshikala edja.

16 Nde ele oko etombatomba katɛwɔ ashi lo osase wa yanyi,

Ndo ntahe yande yatosandjɔka lo ekambɔ.+

17 Edio ande watɔsɔsɔmɛka l’atei wa tota di’ave;

Nde nyangaka luudu l’atei w’ave.*

18 Koko lam’ayondokundɔma* oma lo dihole diande,

Dihole diakɔ diayowanguna ndo diayota ɔnɛ: ‘Dimi latakɛnaka.’+

19 Ɛɛ, ngasɔ mbayondoshishɔ;*+

Oma laasɔ, akina wayotomba oma lo ditshu.

20 Lo mɛtɛ, Nzambi hatɔsɛka wanɛ watshikala la olowanyi;*

Ndo nde hatosukɛ* anto wa kɔlɔ,

21 Nɛ dia nde ayolodia onyɔ ayɛ la tɔɔla

Ndo ɛlɔmɔ ayɛ la ekoko w’ɔngɛnɔngɛnɔ.

22 Wanɛ wakohetsha wayokombama la nsɔnyi,

Ndo luudu la dipɛma l’akanga wa kɔlɔ halotoyala nto.”

9 Jɔbɔ akakadimola ate:

 2 “Lo mɛtɛ dimi mbeyaka dia ekɔ ngasɔ.

Ko ngande wakoka onto okovɔ monga la shadiya la ntondo ka Nzambi?+

 3 Naka onto ɔmɔtshi ambolanga mama la Nde,*+

Onto ɔsɔ hatokoka nkadimola kaanga dimbola Diande 1 lo ambola kinunu (1 000).

 4 Nde ekɔ kanga lomba lo otema ndo ekɔ la nkudu ka wolo.+

Akɔna akoka memala la ntondo kande aha la mbokala waale?+

 5 Nde sɛkɔlaka* akona aha l’onto mbeya;

Nde mbakadimolaka ekalekale lo nkɛlɛ kande.

 6 Nde sutshasutshaka nkɛtɛ oma lo dihole diatɔ,

Ko dikundji diatɔ didimaka.+

 7 Nde mbidjangɛka yanyi diaha yɔ mbalɛ

Ndo nde kombaka osase wa tɔɔtɔ;+

 8 Nde ndamɛ katosandjolaka olongo,+

Ndo nde atɔkɛndakɛndaka laadiko dia asuku wa wolo wa lo ndjale.+

 9 Nde kakasale olui wa tɔɔtɔ wa Ashɛ,* wa Kɛsilɛ* ndo wa Kima,*+

Ndo elui wa tɔɔtɔ wa lo lɛkɛ la sidɛ k’olongo;*

10 Nde salaka akambo wa weke ndo wahamanema mfundo,+

Akambo wa diambo wahakoke mbadiema.+

11 Nde mbetaka suke la mi, ko dimi haakoke mbɛɛna;

Nde ndekanakami, aha la dimi mbomana mfundo.

12 Lam’ahɔtɔlande onto ɛngɔ kɛmɔtshi, akoka mboshimba?

Akɔna akoka mbotɛ ate: ‘Kakɔna kasalayɛ kɛnɛ?’+

13 Nzambi hatotshika nkɛlɛ kande;+

Oyadi kaanga akimanyedi wa Rahaba*+ wayowokusamɛ.

14 Kete hoke lam’awokadimolami!

Shi dimi pombaka nsɔna ɛtɛkɛta ami dimɛna dia ntɛkɛta la nde?

15 Oyadi kaanga dimi kɔswɛ, totomookadimola.+

Lotokoka tsho nɔmba kɛtshi le shushi yami.*

16 Naka dimi mbeelɛ, onde nde ayonkadimola?

Dimi haafɔnya dia nde ayohokamɛ dui diami,

17 Nɛ dia nde minolakami la mvula ngembe

Ndo nde ambofudia mpota yami ofudiafudia.+

18 Nde hantshike dia dimi mpɛnga;

Nde ekɔ lo ntetemala ndodiami la diangɔ di’ololo.

19 Naka dikambo dia wolo, kete nde ekɔ kanga wolo.+

Naka dikambo dia losembwe, nde mbutaka ate: ‘Akoka mbikoya la mi?’*

20 Otondonga dimi kɔswɛ, tshike onyɔ ami hita wotomanya;

Oyadi kaanga dimi nama olowanyi* ami, nde ayota dia dimi lekɔ la onongo.*

21 Oyadi kaanga dimi nama olowanyi* ami, dimi bu la wɛkamu le mi dimɛ;*

Dimi lambɔsɛka* lɔsɛnɔ lami lɔnɛ.

22 Ekɔ tshɛ woho ɔtɔi. Diakɔ diatami nte:

‘Nde ndanyaka ɔnɛ laha l’onongo* kaamɛ la kanga kɔlɔ.’

23 Otondonga elola ndjaka onto la shashimoya,

Tshike nde otɔla onto laha la onongo lo woho wende bu l’elongamelo.

24 Nkɛtɛ yambokimɔma le kanga kɔlɔ;+

Nde todihaka washo* wa toshushi tayɔ.

Naka aha nde, ko akɔna?

25 Nshi yami yamboleka ondawi lowango;+

Yɔ yambolawɔ aha la mɛna ɔlɔlɔ.

26 Yɔ yambeta oko waato wa la nkɔmbɛ,

Oko watoholɔka mpongo dia minda ɛngɔ ka ndɛ.

27 Otomota nte: ‘Layohɛ okiyanu ami,

Layotshikitanya ɛnamelo k’elungi kami ko monga la ɔngɛnɔngɛnɔ,’

28 Lototetemala monga la wɔma l’ɔtɛ wa paa yami tshɛ,+

Ndo dimi mbeyaka dia tootoyɛna dia dimi bu la onongo.

29 Dimi lototanema la onongo.*

Laasɔ, lande na katomodja welo wodjadja?+

30 Otomɔka la ashi w’oma lo loonge l’ekama lambɔlɛlɔ,

Ndo otomosola anya ami lo sudɛ,*+

31 Tshike wɛ otontambiya lo difuku dia ɔhɔngɔ,

Ko kaanga ahɔndɔ ami dimɛ wotompetsha.

32 Nɛ dia nde keema onto oko dimi dia dimi mbokadimola,

Dia sho ntshɔ kaamɛ lo kilombo.+

33 Ndooko onto lɔsa yɛdikɔ* lam’asaso,

Lakoka monga shushi yaso.*

34 Otondotshika kɔmɔlami*

Ndo otondoshimba wɔma ande dia mbatami asolo,+

35 Tshike lotɔtɛkɛta la nde aha la wɔma,

Nɛ dia dimi haatɛkɛta la wɔma.

10 “Dimi lambohetsha* lɔsɛnɔ+ lami.

Dimi layota la wolo tshɛ ekiyanu ami.

Dimi layɔtɛkɛta l’ɔtɛ w’efula ka shɔkɔ yami!*

 2 Dimi layotɛ Nzambi nte: ‘Totake dia dimi lekɔ la onongo.

Ombute lande na kandɔshayɛ.

 3 Wahɔ akɔna wakondjayɛ lo mpɛnyahɛnya,

Lo mpetsha olimu w’anya ayɛ+

Etena katshɔkɔlayɛ dako dia akanga wa kɔlɔ?

 4 Onde wɛ ekɔ la washo wa lo emunyi,

Kana onde wɛ mɛnaka oko wɛna onto okovɔ?

 5 Onde nshi yayɛ yekɔ oko nshi y’onto okovɔ,

Kana onde ɛnɔnyi ayɛ wekɔ oko w’onto,+

 6 Katoyohomba nyanga munga kami

Ndo katoyotetemala nsɛdingola pɛkato kami?+

 7 Wɛ mbeyaka dia dimi bu la onongo;+

Ndo ndooko onto lakoka shimbɛmi oma lo lonya layɛ.+

 8 Anya ayɛ mbakankenge ndo mbakansale,+

Koko kakianɛ wɛ oyanga ndanyami tshɛ lo tshɛ.

 9 Lam’alangayɛ, ohɔ dia wɛ akankenge la diwomba,+

Koko wonya ɔnɛ wɛ otankaloya lo ditshu.+

10 Shi wɛ akambitshola oko abɛlɛ

Ndo ambonkanya oko abɛlɛ w’okamu?

11 Wɛ akandɔtsha lokoho ndo emunyi,

Ndo wɛ akankakatanya la weka ndo la eshisha.+

12 Wɛ akambisha lɔsɛnɔ ndo ngandji ka kɔlamelo;

Wɛ akalame lomu* lami lo elamelo kayɛ.+

13 Koko wɛ akakanyiyaka lo woshɛshɛ dia nsala akambo anɛ.*

Dimi mbeyaka dia akambo anɛ ndja oma le yɛ.

14 Otondonga lakasale pɛkato, tshike wɛ otomenda,+

Ndo totoyonyindja l’ɔtɛ wa munga kami.

15 Naka dimi lekɔ la onongo, kete kɔlɔ le mi!

Ndo oyadi kaanga dimi keema la onongo, dimi haakoke mbedia ɔtɛ ami,+

Nɛ dia dimi lambolola tɔɔ la nsɔnyi ndo la sui.+

16 Naka dimi monyiya ɔtɛ ami, wɛ ayombitshanya oko ntambwɛ+

Ndo wɛ ayɛnya wolo ayɛ nto oya le mi.

17 Wɛ ambela ɛmɛnyi w’eyoyo lo dikambo diami

Ndo ambofudia nkɛlɛ kayɛ oya le mi,

Mfɔnu laadiko dia mfɔnu mbambonkomɛ.

18 Ko lande na kakayantondja oma l’otema?+

Dimi lakahombe mvɔ la ntondo k’anto mɛnami.

19 Otonga oko dimi kondjala la lɔsɛnɔ;

Lotɔtɔlama mbala kakɔ ɔtɔi oma l’otema otsha lo diombo.’

20 Keema nshi yami yaya bu efula?+ Nde antshike;

Nde anya washo ande oma le mi, dia dimi ntana yema ya momuya*+

21 La ntondo ka dimi ntshɔ, ndo dimi hantokalola,+—

Lo wodja wa wodjima wa tshududu,*+

22 Lo wodja wa wodjima efula,

Wodja wa wodjima wa hitɔɔ ndo ofukutanu,

Lɛnɛ ele kaanga osase wekɔ oko wodjima.”

11 Zɔfara+ ose Naamatɛ akakadimola ate:

 2 “Onde ɛtɛkɛta ɛsɔ tshɛ wayeta aha la kadimɔma,

Kana onde efula k’ɛtɛkɛta wayetɛ onto ɔmɔtshi onto ɔlɔlɔ?*

 3 Onde ɛtɛkɛta ayɛ w’anyanya wayɔlɛmbɔhaya anto?

Onde ndooko onto layokohangwɛ l’ɔtɛ w’ɛtɛkɛta ayɛ wa lɔsɔkɔ?+

 4 Nɛ dia wɛ mbutaka wate: ‘Wetshelo ami wekɔ pudipudi,+

Ndo dimi lekɔ pudipudi lo washo ayɛ.’+

 5 Ko Nzambi otondɔtɛkɛta

Ndo otondokodiholɛ ɛlɔmɔ ande lee!+

 6 Tshike nde otokosholɛ toseke ta lomba,

Nɛ dia lomba l’oshika lekɔ la bɛkɛ efula.

Tshike wɛ otoshihodia dia Nzambi mbetawɔka dia munga yayɛ mɔtshi mbohamɛ.

 7 Onde wɛ kokaka mbishola akambo woshɛmi etale waki Nzambi

Kana mbishola kiambokambo tshɛ yendana la* Kanga-Wolo-Tshɛ?

 8 Lɔ ndeka olongo tanga. Kakɔna kakokayɛ nsala?

Lɔ ndeka Diombo* ɔhɔngɔ. Kakɔna kakokayɛ mbeya?

 9 Lɔ ndeka nkɛtɛ otale

Ndo ndeka ndjale woke.

10 Naka nde mbeta laawɔ ndo minda onto ɔmɔtshi ko mbɔtɔla lo kilombo,

Akɔna akoka mboshimba?

11 Nɛ dia nde mbeyaka etena konga anto la lokeso.

Lam’ɛnande kɛnɛ kele kɔlɔ, onde nde hatodja yimba lɔkɔ?

12 Koko kanga ɛpɔka ayoshihodia

Paka etena kayoota mponda ka l’okonda onto.*

13 Otoyɔlɔngɔsɔla otema ayɛ

Ndo nsembola anya ayɛ otsha le nde.

14 Naka lonya layɛ lekɔ lo nsala kɔlɔ, kitshalɔ etale,

Tetawɔke dia dui dimɔtshi dia kɔlɔ mbidjasɛ lo mvudu yayɛ y’apɛma.

15 Nɛ dia laasɔ kotoyonyiya elungi kayɛ aha la vadi,

Wɛ otokoka memala nge aha la mboka wɔma.

16 Nɛ dia ngasɔ kayoyohɛ paa kayɛ;

Wɛ ayokiohɔ oko ashi wambɔkɛla laleyɛ.

17 Lɔsɛnɔ layɛ layongamula ndeka yanyi ya midi;

Kaanga wodjima alɔ wayonga oko pindju.

18 Wɛ ayonga la wɛkamu nɛ dia elongamelo kekɔ,

Ndo wɛ ayɛwɛwa, ko wɛ ayetama lo lotui tshitshi.

19 Wɛ ayetama, ko ndooko onto layokootsha wɔma,

Ndo anto wayoyanga dia mbetawɔma le yɛ.

20 Koko washo wa akanga wa kɔlɔ wayelɔ;

Vɔ hawototana ndooko dihole dia ndawɔ,

Ndo elongamelo ɔtɔi kayonga la wɔ ko nyɔi.”*+

12 Ko Jɔbɔ akakadimola ate:

 2 “Lo mɛtɛ, nyu nyekɔ anto weya,*

Ndo lomba layovɔ kaamɛ la nyu!

 3 Koko dimi lawɔ lekɔ la yimba.*

Nyu hanyondeki.

Akɔna aheye akambo asɔ?

 4 Dimi laya ɛngɔ ka tɔɔla le asekami,+

Ɔnɛ lalɔmba Nzambi okadimwelo.+

Onto ɔlɔlɔ ndo laha la onongo aya ɛngɔ ka tɔɔla.

 5 Onto laha la ekiyanu mɔnyɔlaka mpokoso,

Afɔnya dia tɔ kekɔ paka dikambo dia wanɛ wele ekolo awɔ hawoshikimala.*

 6 Mvudu y’apɛma y’apɔtwanyi yekɔ lo wɔladi,+

Ndo wanɛ wasola Nzambi wekɔ lo lotui tshitshi,+

Wanɛ wele la jambizambi yawɔ lo anya awɔ.

 7 Koko lam’alangayɛ, mbola nyama, ko yɔ yayokeetsha;

Ndo tofudu ta l’olongo, ko tɔ tayokotɛ.

 8 Kana sɛdingola* nkɛtɛ, ko yɔ yayokeetsha;

Ndo nse ya lo ndjale yayokotɛ dui diakɔ.

 9 Akɔna l’atei adiɔ tshɛ aheye

Dia lonya la Jehowa kakasale dui nɛ?

10 Lo lonya lande kele lɔsɛnɔ la ɛngɔ tshɛ kasɛna*

Ndo lomu la onto tshɛ.*+

11 Onde toyi ndɛtaka tɔtɛkɛta

Woho walɛta lolemi* mbo ya ndɛ?+

12 Shi lomba tanemaka le esombe w’anto,+

Ndo shi yimba mongaka le onto lambɔsɛna edja?

13 Le nde kele lomba ndo wolo;+

Nde ekɔ la dako ndo la yimba.+

14 Etena kahandjolande ɛngɔ kɛmɔtshi, tɔ hakoke mbikama nto;+

Kɛnɛ kamondodiha, ndooko onto lakoka ndjihola.

15 Etena kadihande ashi, diangɔ tshɛ momaka;+

Etena kaakimɔnde, vɔ kukumɛka nkɛtɛ.+

16 Le nde kele wolo la lomba l’oshika;+

Nde kakanga ɔnɛ langanɛ ndo ɔnɛ langanyiya;

17 Nde salaka dia andaki nkɛndakɛnda ekolo hwe,*

Nde mbetɛka toshushi dinginya.+

18 Nde kelekolaka ɛkɔdi wakakeleka nkumi ya dikanga,+

Ndo nde mbakelekaka oya lo nkende yawɔ.

19 Nde kɛndjakɛndjaka ɛlɔmbɛdi ekolo hwe,+

Ndo nde kɔshaka wanɛ wamboshikimala nge lo wolo;+

20 Nde dimaka andaki wɛkɛwɔ otema ɔtɛkɛta

Ndo nde kɔsɔlaka esombe* ekanelo k’ɔlɔlɔ;

21 Nde mbitsholaka diɔnyɔ le ɛlɔhɛ,+

Ndo nde mbetɛka akanga wa wolo wɔdu;*

22 Nde mbisholaka diangɔ dioshɛmi etale lo wodjima,+

Ndo nde mbelaka wodjima wa tshududu lo osase;

23 Nde salaka dia wedja mpama efula la oyango wa mbalanya;

Nde nunyaka wedja dia nde mbalɔmbɔla otsha lo lɔhɔmbɔ.

24 Nde kɔsɔlaka ɛnɔmbɔdi w’anto yimba*

Ndo nde salaka dia vɔ mbekekɔ lo bɛtshi dia nkɛtɛ dia hwe diaha la mboka.+

25 Vɔ mamambaka lo wodjima,+ lɛnɛ ele bu osase;

Nde salaka dia vɔ mbekekɔ oko anto wambodjɔ wanu.+

13 “Eelo, sso diami diambɛna awui asɔ tshɛ,

Toyi diami diamboka ndo diamboshihodia dui diakɔ.

 2 Kɛnɛ keyanyu, dimi lawɔ mbeyaka;

Dimi keema l’ɛse kanyu.

 3 Lo wedi ami, dimi lotɔtɛkɛta dimɛ la Kanga-Wolo-Tshɛ;

Dimi kombolaka dia nsamba dikambo diami le Nzambi.+

 4 Koko nyekɔ lo dianganya awui wa kashi lo dikambo diami;

Nyu tshɛ nyekɔ adɔkɔtɛlɛ w’anyanya.+

 5 Otonyotshikala tsho ki,

Dui sɔ diotɛnya dia nyekɔ la lomba.+

 6 Lam’alanganyu, nyohokame tokanyi tami,

Ndo nyodje yimba lo ɛsɛngɔsɛngɔ w’ɛlɔmɔ ami.

 7 Onde nyayota awui wa kɔlɔ lo dikambo dia Nzambi,

Ndo nyayota awui wa lokeso lo dikambo diande?

 8 Onde nyayeta lo wedi ande,*

Onde nyayoyanga dia nsamba dikambo dia Nzambi ka mɛtɛ?

 9 Onde otonga dimɛna otondonyɔsɛdingola?+

Onde nyayowokesa oko wotonyokesa onto okovɔ?

10 Ndooko onyake nde ayonyohangwɛ

Naka nyu nyanga lo woshɛshɛ dia monga la shɔnɔdi.+

11 Shi kɛnɛmɔ kande kayonyotsha wɔma

Ndo nyayondama la wɔma ande?

12 Ɛtɛkɛta anyu wa lomba* wekɔ tokedi ta otoko;

Eshamelo* kanyu kekɔ wɔdu oko diwomba.

13 Nyɔlame la ntondo kami kele ntɛkɛtɛ.

Kele kɛnɛ tshɛ kakoka komɛmi kankome!

14 Lande na katomoyadja lo waale*

Ndo katomɔsa lɔsɛnɔ* lami lo anya ami?

15 Kaanga mbakokande ndjakami, dimi lototetemala nkonga;+

Dimi lotosamba dikambo diami* la ntondo kande.

16 Ko nde otonga panda+ kami,

Nɛ dia ndooko onto laheye Nzambi* lakoka ndja la ntondo kande.+

17 Nyohokame dimɛna ɛtɛkɛta ami;

Nyodje yimba lo kɛnɛ katami.

18 Nyende, kakianɛ dimi lambɔlɔngɔsɔla kilombo kami;

Dimi mbeyaka dia dimi kasɔ.

19 Akɔna ayɔndɔsha?

Dimi layovɔ naka dimi mbɔlama!*

20 Nzambi le, onsale paka akambo 2 anɛ,*

Diaha dimi ndjashɛ la ntondo kayɛ:

21 Onya lonya layɛ la wotsho etale oma le mi,

Ndo tetawɔke dia wɔma ayɛ mbatami asolo.+

22 Elɛ, ko dimi layetawɔ,

Kana ontshike ntɛkɛtɛ, ko wɛ kadimolami.

23 Naa munga yami ndo pɛkato yami?

Ɔmɛnya kɔlɔ kami ndo pɛkato kami.

24 Lande na kashɛyɛ elungi kayɛ+

Ndo kambɔsayɛ oko otunyi ayɛ?+

25 Onde wɛ ayokiya dikatshi diɛmbama la lɔpɛpɛ wɔma

Kana ayoyelana la lɔlɛngɛsɛ lamboma?

26 Nɛ dia wɛ ekɔ lo ntetemala mfunda difundaki dia kɔlɔ lo dikambo diami,

Ndo wɛ ekɔ lo mbishami dilanya l’ɔtɛ wa pɛkato yami ya lo dikɛnda.

27 Wɛ ambodja ekolo ami lo lowete,

Wɛ sɛdingolaka mboka yami tshɛ,

Ndo wɛ sangaka wanya ami tshɛ.

28 Ɔnkɔnɛ, onto* tɛngɔtɛngɔka oko ɛngɔ kambɔhɔnda,

Oko dihɔndɔ diambɔlɛma la wɛdiya.

14 “Onto lakotɔ oma le womoto,

Ekɔ la lɔsɛnɔ la mondo+ ndo loludi la paa.*+

 2 Nde tombaka oko dɛmbɔlɛmbɔ ko mbetaka;*+

Nde ndawɔka oko dɛdi ndo shishɔka.+

 3 Eelo, wɛ amboka washo ayɛ le nde,

Ndo wɛ ambɔɔtɔla* lo kilombo kaamɛ la yɛ wɛmɛ.+

 4 Akɔna akoka ntondja onto lele pudipudi oma le onto lele mindo?+

Ndooko onto!

 5 Naka nshi yande yakashikikɛma,

Lofulo la ngɔndɔ yande lekɔ le yɛ;

Wɛ akawodjɛ olelo diaha nde ndekana.+

 6 Onya washo ayɛ oma le nde kele nde omuya,

Polo lam’ayondoshidiya lushi lande oko ose olimu.+

 7 Nɛ dia elongamelo kekɔ kaanga le osongo.

Naka vɔ wambɔkɔtama, vɔ wayɔmɔnga nto,

Ndo nsɔngusɔngu yawɔ yayotetemala mbola.

 8 Naka odio awɔ wambotshunda lo nkɛtɛ

Ndo okendeka awɔ wambovɔ lo nkɛtɛ,

 9 Vɔ wayɔmɔnga la nsolo k’ashi;

Ndo wayotondja ntahe oko osongo w’oyoyo.

10 Koko onto mvɔka ndo mbetamaka balakata;

Naka onto ambokitshiya lomu, lende eende?+

11 Ashi wamboshishɔ oma lo ndjale,

Ndo ɔkɛdi wambɛtɔyama, ko wamboma.

12 Ndo nto, onto mbetamaka ko hetɔ.+

Edja ndo olongo waya bu nto, nde hatetɔ,

Ndo nde hatemɔ oma lo djɔ+ yande.

13 Otoyombishɛ lo Diombo* lee,+

Otoyombishɛ polo nkɛlɛ kayɛ kambeta lee,

Otoyoshikikɛ etena dikambo diami dia wɛ ndjombohɔ lee!+

14 Naka onto ambovɔ, onde nde koka nsɛna nto?+

Dimi layokongaka nshi tshɛ y’olimu wakambami la wolo

Polo lam’ayoya ekimanyielo kami.+

15 Wɛ ayelɛ, ko dimi layokokadimola.+

Wɛ ayolomɔlomɔ* dikambo dia olimu w’anya ayɛ.

16 Koko wonya ɔnɛ, wɛ ekɔ lo ntetemala mbadia wanya ami tshɛ;

Wɛ mendaka paka pɛkato kami.

17 Kɔlɔ kami ndjihama lo tapa,

Ndo wɛ ndjihaka munga kami la olembo.

18 Oko watohandjɔka dikona ko diɔ nshishɔ

Ndo oko dive diambɔsɛkɔma oma lo dihole diadiɔ,

19 Oko watɔhɛlɔlaka ashi ave

Ndo watosolaka asuku awɔ nkɛtɛ,

Ngasɔ kamboyolanya elongamelo k’onto okovɔ.

20 Wɛ ekɔ lo ntetemala mbowahemɛ polo nde ambolanyema;+

Wɛ ambotshikitanya ɛnamelo kande, ko ambookimɔ.

21 Anande wambɔlɛmiyama, koko nde heye dui sɔ;

Vɔ waya anto w’anyanya, koko nde hashihodia dui sɔ.+

22 Nde mbokaka kandji paka etena kekende la demba diande;

Nde* ndelaka paka etena kekende la lɔsɛnɔ.”

15 Elifazɛ+ ose Temana akakadimola ate:

 2 “Onde kanga lomba ayokadimola la tokanyi t’anyanya,*

Kana onde nde ayolodia dikundju diande la lɔpɛpɛ l’oma lo ɛstɛ?

 3 Mpangwɛ la ɛtɛkɛta eto ekɔ anyanya,

Ndo ntɛkɛta tsho bu la wahɔ.

 4 Nɛ dia wɛ ambokitshakitsha wɔma wa Nzambi,

Ndo wɛ hayoleka ndjakiyanya dikambo dia Nzambi.

 5 Dikambo munga kayɛ kakɔtɛkɛtsha,*

Ndo wɛ sɔnaka ɛtɛkɛta wa mayɛlɛ.

 6 Onyɔ ayɛ hita kambokaanya, koko aha dimi;

Ɛlɔmɔ ayɛ hita mbakɔsɔngwɛ.+

 7 Onde wɛ kakotɔ onto la ntondo,

Kana onde eotwelo kayɛ kaki la ntondo ka tokonakona?

 8 Onde wɛ pokamɛka sawo dia lo sheke diaki Nzambi,

Kana onde wɛ komiyaka lomba paka le yɛ wɛmɛ?

 9 Kakɔna keyayɛ kahateye?+

Kakɔna kashihodiayɛ kahatashihodia?

10 Oyadi akanga wa ndjwe kana esombe wekɔ l’atei aso,+

Esombe woole shɔ.

11 Onde sambelo dia Nzambi hadiokoke le yɛ,

Kana ɛtɛkɛta wakotɛwɔ la lotutsha tshɛ?

12 Lande na kakɛtɔya otema ayɛ,

Ndo lande na kangadimɔ washo ayɛ la nkɛlɛ?

13 Nɛ dia lomu layɛ ndɔshanaka la Nzambi ndamɛ,

Ndo wɛ mbetawɔka dia ɛtɛkɛta wa ngasɔ ntomba oma l’onyɔ ayɛ.

14 Onto okovɔ eende katondonga pudipudi,

Kana onto tshɛ lakotɔ oma le womoto eende katondonga ɔlɔlɔ?+

15 Eenda, nde bu la mbetawɔ le ekilami ande,

Kaanga olongo bu pudipudi lo washo ande.+

16 Kete hoke lam’onga onto wɔnɔnyi ndo mindo,+

Onto lanɔ kɔlɔ oko ashi!

17 Dimi layanga kotɛ; ompokame!

Layanga kɔkɔndɔlɛ kɛnɛ kamomɛna,

18 Kɛnɛ kakakɔndɔla akanga wa lomba oma le washɛwɔ,+

Akambo wakiwɔ kombishɛ.

19 Vɔ ato mbakawasha wodja,

Ndo ndooko ɔngɛndangɛnda wakete l’atei awɔ.

20 Kanga kɔlɔ diɛnɛka l’asui lo nshi yande tshɛ,

L’edja k’ɛnɔnyi tshɛ wakalamema dikambo dia kanga hiadi.

21 Londjo lokiya wɔma lekɔ lo atoyi ande;+

Dengalenga mbowɔtwɛka lo nshi ya ki.

22 Nde hetawɔ dia ayohanda oma lo wodjima;+

Nde ambolamema dikambo dia lokuwa la ta.

23 Nde mbekekɔka atayange mbo ya ndɛ,* ata ate: Lende eeyɔ?

Nde mbeyaka dimɛna dia lushi la wodjima laya suke.

24 Asui ndo shɔkɔ tetemalaka mbootsha wɔma;

Vɔ wambɔɔlɛndja oko nkumekanga kele suke dia ntshɔ tɔlɔsha.

25 Nɛ dia nde ambonyiya lonya lande dia ndɔsha Nzambi ndamɛ

Ndo ambolanga nsɛmanɛ* la Kanga-Wolo-Tshɛ;

26 La ɔtɛ wolo tshɛ nde samanyaka dia mbɔlɔsha,

La engawo kande ka nkeka, ka wolo;*

27 Elungi kande kombama la wata,

Ndo ɛlɔmɔ ande wambodanɛ la wata;

28 Nde mbidjasɛka lo esomba wayolanyema,

Lo mvudu yele ndooko onto layodjasɛ,

Yayonga atota w’ave.

29 Nde hatɔngɔna, ndo ɔngɔnyi ande hawotombama,

Ndo diangɔ diande hadiotohandjɔnɛ lo wodja.

30 Nde hatohandɔ oma lo wodjima;

Loombe la dja layonya dimɔnga diande,*

Ndo nde ayeta suke la loowe l’oma lo onyɔ wa Nzambi.*+

31 Nde atotakɔke mboka ko ndjaɛkɛ lo kɛnɛ kele anyanya,

Nɛ dia kɛnɛ kakondjande lo mengɔnya kayonga anyanya;

32 Dui sɔ diayosalema la ntondo ka lushi lande,

Ndo ntahe yande hayɔmɔngaki pondjo.+

33 Nde ayonga oko ɔkɔdi wa vinyɔ wakɔsha elowa awɔ ɛlɔlɔki,

Ndo oko osongo w’ɔlivɛ wakɔsha alɛmbɔlɛmbɔ awɔ.

34 Nɛ dia olui w’anto waheye Nzambi* wekɔ ekomba,+

Ndo dja yayotshumba mvudu y’apɛma ya wanɛ walongola mbo y’otsho.

35 Vɔ tshɔɔka paa diemi ndo mbotaka kɛnɛ kele kɔlɔ,

Ndo dikundju diawɔ tondjaka lokeso.”

16 Jɔbɔ akakadimola ate:

 2 “Dimi lambokaka awui efula wa ngasɔ ntondo.

Nyu tshɛ nyekɔ asambi wa kɔlɔ!+

 3 Onde ɛtɛkɛta w’anyanya* wekɔ la ekomelo?

Kakɔna kakotshutshuya dia nkadimola ngasɔ?

 4 Dimi lawɔ koka ntɛkɛta woho watɛkɛtanyu.

Otonyonga lo dihole diami,*

Tshike dimi lotokoka nkamba la ɛtɛkɛta wetawoya lo dikambo dianyu

Ndo nyonyinginyɛ ɔtɛ ami.+

 5 Koko lo dihole dia nsala ngasɔ, dimi lotonyokeketsha la ɛtɛkɛta w’oma l’onyɔ ami,

Ndo esambelo k’oma lo ɛlɔmɔ ami kotosha ekimanyielo.+

 6 Naka dimi ntɛkɛta, kandji kami hakitakita,+

Ndo naka dimi ntshika ntɛkɛta, polo lo yɛdikɔ yakɔna yayokitakita kandji kami?

 7 Koko wonya ɔnɛ nde ambompekoya;+

Nde ambohandjola ase luudu lami l’otondo.*

 8 Ndo nto, wɛ ambonkimɛ, ko dui sɔ diamboyala ɔmɛnyi,

Ko wɔndju ami wambonɛɛ ndo wambɔsɔngɔla la ntondo kami.

 9 Nkɛlɛ kande kambombatshatsha, ndo nde ambomombɛ kumbɛkumbɛ.+

Nde ambokakatanya wanyu lo dikambo diami.

Ɔndɔshi ami ambombatshatsha la washo ande.+

10 Vɔ wambasɛ enyɔ awɔ lo dikambo diami,+

Ndo vɔ wambɔnkɔmɔla lo atama la diɔnyɔ tshɛ;

Vɔ wambotshumana olui wa woke dia ndɔshami.+

11 Nzambi ambonkimɔ le ɛlɔngɔ w’apami,

Ndo nde ambombokɛ lo anya w’akanga wa kɔlɔ.+

12 Dimi laki yami ki, koko nde akansutshasutsha;+

Nde akankimɛ lo nkɔtshi ko akatɛtshatɛtsha;

Oma laasɔ, nde akamemɛ dia sɔmana la mi.

13 Amboki ande w’eta wambonyinga;+

Nde ambatshatsha awondo+ ami ndo hamboke kɛtshi;

Nde ambotshola ashi w’oma lo djolo yami la nkɛtɛ.

14 Nde ambontondola wesho wesho;

Nde ambonkunguswɛ oko ɔndɔshi wa ta.

15 Dimi lakayaatɛlɛ dikoto dia nkomba lokoho+ lami,

Ndo lambokundɛ kɛnɛmɔ* kami lo ditshu.+

16 Elungi kami kambelɔ beela la delo,+

Ndo wodjima wa hitɔɔ* wekɔ lo ntɔki yami,

17 Kaanga mbele anya ami kosala ndooko dui dia ngala

Ndo dɔmbɛlɔ diami diekɔ pudipudi.

18 Nkɛtɛ le, tofɛke dikila diami!+

Ndo delo diami diatoyalake la dihole dia momuya!

19 Kaanga wonya ɔnɛ, ɔmɛnyi ami ekɔ l’olongo;

Ɔnɛ lakoka ntɛkɛta lo dikambo diami ekɔ la diko.

20 Asekami wambɔmɔnyɔla+

Etena kakɛdia washo ami asɔyi* otsha le Nzambi.+

21 Onto ɔmɔtshi asambole lam’asa onto la Nzambi,

Oko watowosambolaka lam’asa onto l’osekande.+

22 Nɛ dia ɛnɔnyi wayaye wekɔ yema tshitshɛ,

Ndo dimi layotshɔ lo mboka kahawakalola.+

17 “Lomu lami lambohekɔ, nshi yami yambodimala;

Diombo diekɔ lo kongɛmi.+

 2 Ambɔdi wambonyinga,+

Ndo sso diami la dia mendaka* dionga diawɔ dia ɔtɔmbɔkwɛlɔ.

 3 Lam’alangayɛ, etawɔ ekokelo kami ndo lamatɔ.

Onto akɔna okina ayohomɛ anya kaamɛ la mi ndo ayonsambɛ?+

 4 Nɛ dia wɛ amboshɛ shɛnɔdi oma l’etema awɔ;+

Diakɔ diahayawadiya.

 5 Nde mbeyaka mbetawɔ dia nkahana l’angɛnyi ande,

Etena kayeelɔ washo w’anande.

 6 Nde ambombetɛ ɛngɔ ka lɔsɔkɔ* l’atei w’anto,+

Ko dimi laya onto latɛwɔ nsɔyi lo elungi.+

 7 Washo ami waya loonge l’ɔtɛ w’ɔkɛyi,+

Ndo anya la ekolo ami tshɛ waya paka dɛdi to.

 8 Anto w’ɛlɔlɔ wambondama la diambo l’ɔtɛ wa dikambo sɔ,

Ndo onto laha la onongo ambotshimba wɔɔngɔ l’ɔtɛ w’onto laheye Nzambi.*

 9 Onto ɔlɔlɔ tetemalaka nkukutɛ mboka kande,+

Ndo onto lele la anya wa pudipudi talekaka nkeketala.+

10 Koko nyu tshɛ mbeyaka ndja ko ndjotatɛ mana nto,

Nɛ dia hantanyi ndooko onto lele la lomba l’atei anyu.+

11 Nshi yami yamboshila;+

Dikongelo diami, nsaki y’otema ami yambolanyema.+

12 Vɔ tetemalaka nkadimola otsho otsha lo yanyi,

Wata vate: ‘Osase la dia monga suke, nɛ dia ekɔ wodjima.’

13 Naka dimi nkonga, kete Diombo* kayonga ngelo kami;+

Dimi layosandjola mbeto kami lo wodjima.+

14 Dimi layotɛ difuku*+ la dui dia wolo nte: ‘Wɛ kele papa!’

Ndo lokuso nte: ‘Wɛ kele mama ndo kadiyɛmi!’

15 Ko lende ele elongamelo kami?+

Akɔna akoka mɛnɛmi elongamelo?

16 Tɔ* kayoholɔ otsha lo asoko wa Diombo* wodihami tokengete

Kam’ayotoholɔ sho tshɛ kaamɛ lo ditshu.”+

18 Bilidadɛ+ ose Shua akakadimola ate:

 2 “Etena kakɔna kayonyotshika ntondja ɛtɛkɛta wa ngasɔ?

Nyonge la yema ya eokelo kele sho tɔtɛkɛtɛ.

 3 Lande na katotɛnama oko waa nyama+

Ndo katotɔsama oko dinginya* lo washo anyu?

 4 Oyadi kaanga wɛ* ndjatshatsha la nkɛlɛ kayɛ,

Onde wayokotshikɛ nkɛtɛ,

Kana onde dive diayomɔ oma lo dihole diadiɔ?

 5 Eelo, osase wa kanga kɔlɔ wayodimala,

Ndo loombe la dja yande halotɔhɛta.+

 6 Lo mɛtɛ, osase wa lo luudu lande la dipɛma wayonga wodjima,

Ndo tala dia la diko diande diayodimala.

 7 Nna diande dia woke diambosusama,

Ndo yɛdikɔ yande hita yayowɔkɔsha.+

 8 Nɛ dia ekolo ande wayowɔlɔmbɔla otsha lo ɔtɛyi,

Ndo nde ayekekɔ otsha lo wesho w’ɔtɛyi akɔ.

 9 Djonga yayowonda lo etshindji;

Djonga yayowotadia.+

10 Oshinga mbishɛma lo nkɛtɛ dikambo diande,

Ndo djonga yambambema lo mboka kande.

11 Wɔma mbaataka asolo lo bɛkɛ tshɛ+

Ndo tawɔlɔndaka lo wanya ande.

12 Wolo ande wamboshila,

Ndo mpokoso+ kayowɔsɛlɔya.*

13 Lokoho lande lambɔlɛma;

Hemɔ ka nyɔi koleki wolo* kambɔlɛ anya la ekolo ande.

14 Nde ambaatshatshema oma lo ekokelo ka luudu lande la dipɛma+

Ndo ambɔtɔlama le nkumekanga ka wɔma.*

15 Angɛndangɛnda* wayodjasɛ lo luudu lande la dipɛma;

Mbɔkɔ ya dja yayohandjɔnɛ lo ngelo kande.+

16 Edio ande wayoma l’ɛse kande,

Ndo ntahe yande yayoma la diko diande.

17 Eohwelo kande kayoshishɔ oma la nkɛtɛ,

Ndo lokombo lande hateyama* lo shinga.

18 Nde ayokotɔma oma l’osase otsha lo wodjima

Ndo ayotshanyema oma lo nkɛtɛ y’ɛtɛtɔ.

19 Nde hatonga ndooko la ɔna ndo ndooko la kanula l’atei w’anto ande,

Ndo nde hatonga ndooko la ohandɔ lo dihole diadjasɛnde.*

20 Lam’ayokoka lushi lande, anto wa lo Owɛstɛ wayamba

Ndo anto wa lo Ɛstɛ wayondama la sase.

21 Kɛsɔ mbakomɛ mvudu y’apɛma y’otshi wa kɔlɔ

Ndo dihole dia ɔnɛ laheye Nzambi.”

19 Jɔbɔ akakadimola ate:

 2 “Polo l’etena kakɔna kayonyotetemala momadia anima ami,*+

Ndo kayonyominola la ɛtɛkɛta?+

 3 Aya mbala 10 yamonyompangwɛ;*

Nyu hanyoke nsɔnyi dia salɛmi akambo la esehe.+

 4 Ndo naka mɛtɛ lakasale kɔlɔ,

Kete munga kami kekɔ lo ntshikala le mi.

 5 Naka nyayotshininala lo ndjadiya laadiko diami,

Nyasɛma dia nyekɔ la shadiya ya mɔnyɔlami,

 6 Kete nyeye dia Nzambi kambominganyiya,

Ndo nde kambominda lo ɔtɛyi ande wa wenga.

 7 Nyolonge, dimi lekɔ lo ntetemala mbelɛ nte: ‘Awui wa ngala!’ koko haakondja ndooko okadimwelo;+

Lekɔ lo ntetemala nyanga ekimanyielo, koko ndooko losembwe.+

 8 Nde ambodiha mboka kami la ehele k’ave, ko haakoke mbeta lɔkɔ;

Nde ambokomba ɛsɛsɛ ami la wodjima.+

 9 Nde ambɔmpɔtɔla lotombo lami

Ndo ambonya dɛmbɔ dia nkoso oma l’ɔtɛ ami.

10 Nde ambɔmbɛdiawɛdia lo bɛkɛ tshɛ polo ndo lambolanyema;

Nde ambokundola elongamelo kami oko osongo.

11 Nkɛlɛ kande kambombidɔdwɛ,

Ndo nde mbɔsakami oko otunyi+ ande.

12 Elui ande w’asɔlayi wamboya kaamɛ ndo wambonyinga,

Vɔ wamboka mpango kawɔ nyinga luudu lami la dipɛma.

13 Nde akatshanya analengo etale oma lalemi,

Ndo wanɛ wambeya wambokadimɔ oma le mi.+

14 Asekami wa ma ma* wambotshɔ,

Ndo wanɛ wakameyaka dimɛna wambombohɛ.+

15 Angɛndangɛnda wele lo luudu+ lami ndo mfumbe yami ya wamato wɔmbɔsa oko ɔngɛndangɛnda;

Dimi laya ɔngɛndangɛnda lo washo awɔ.

16 Aya dimi kelɛka okambi ami, nde hetawɔ;

Dimi lowɔsɛngasɛnga la onyɔ ami dia mbokami kɛtshi.

17 Loowe lami tshɛ laya wɔnɔnyi le wadɛmi,+

Ndo dimi laya wutshu le analengo hita.*

18 Kaanga ana w’akɛnda wambontona;

Etena kemalami, vɔ tatɛka sɔkami.

19 Angɛnyi ami wa ma ma tshɛ wambompetsha,+

Ndo wanɛ wakamalangaka wambonkadimwɛ.+

20 Weka ami wambokakatana la lokoho lami ndo l’emunyi ami,+

Ndo dimi lambohanda la lokoho la wanyu ami.

21 Nyomboke kɛtshi, asekami, nyomboke kɛtshi,

Nɛ dia lonya la Nzambi ndamɛ lambominanda.+

22 Lande na katetemalanyu pɛnyahɛnyami oko wampɛnyahɛnya Nzambi,+

Lo ndɔshami aha la mpekɔ?*+

23 Ɛtɛkɛta ami otowofundama lee,

Otowosangɔma lo dibuku lee!

24 Otowofundama la otshimɔ pondjo lo dive lee,

La ofundɔ wa lowolo ndo la dive lee!

25 Nɛ dia dimi mbeyaka dimɛna dia otshungodi+ ami ekɔ la lɔsɛnɔ,

Nde ayoya l’ɔkɔngɔ ndo ayemala laadiko dia nkɛtɛ.*

26 L’ɔkɔngɔ wa lokoho lami ndanyema ngasɔ,

Leke lo emunyi ami, dimi layɛna Nzambi,

27 Dimi layowɛna dikambo diami dimɛ,

Ɔnɛ lele washo ami dimɛ wayowɛna, aha w’onto okina.+

Koko l’etei k’etei kami, dimi mbokaka dia lambokoma ewo!*

28 Nɛ dia nyu mbutaka nyate: ‘Lo woho akɔna wɔhɛnyahɛnyaso?’+

Lam’ele kiɔkɔ ya dikambo yekɔ le mi.

29 Nyoke lokuwa la ta wɔma,+

Nɛ dia lokuwa la ta mbishaka wandja dilanya;

Nyu pombaka mbeya dia shushi mɔtshi ekɔ.”+

20 Zɔfara+ ose Naamatɛ akakadimola ate:

 2 “Diakɔ diele tokanyi tami hita tantshindja wɔɔngɔ tambontshutshuya dia nkadimola

L’ɔtɛ wa nkɛlɛ kokami.

 3 Dimi lamboka lohango latɛngamami;

Ndo yimba* yami mbambontshutshuya dia nkadimola.

 4 Lo mɛtɛ, wɛ okeyaka dikambo nɛ,

Nɛ dia okongaka ngasɔ ntatɛ lam’akakitshama pami* la nkɛtɛ,+

 5 Dia ekoko w’ɔngɛnɔngɛnɔ wa kanga kɔlɔ hawonge edja

Ndo ɔngɛnɔngɛnɔ w’onto laheye Nzambi* mongaka wa tshanda mɔtshi tsho.+

 6 Kaanga mbele woke woke ande mbidɛka polo l’olongo

Ndo ɔtɛ ande komaka lo wange,

 7 Nde ayolanyema pondjo oko tumi tande;

Wanɛ wakawɛnaka wayota vate: ‘Lende eende?’

 8 Nde ayofumbɔ oko dɔ, ko vɔ hawotowonda;

Nde ayotshanyema oko ɛnɛlɔ ka l’otsho.

 9 Sso diakawɛnyi hadiotowɛna nto,

Ndo dihole diande hadiotowɛna nto.+

10 Anande wayoyanga dia mbokama kɛtshi oma le ose wola,

Ndo anya ande hita wayokaloya ɔngɔnyi ande.+

11 Weka ande wakalole tɔɔ la wolo wa lo nshi y’ɔlɔngɔlɔngɔ,

Koko vɔ* wayetama kaamɛ la nde lo ditshu di’anyanya.

12 Naka kɛnɛ kele kɔlɔ kekɔ mpɛ l’onyɔ ande,

Naka nde kishɛka l’ɛse ka lolemi lande,

13 Naka nde ayɔngɛnangɛna la tɔ ndo hakitshike

Koko tetemalaka kiomba lo onyɔ ande,

14 Mbo ya ndɛ yande yayokadimɔ okayi l’etei kande;

Yɔ yayoyala le nde oko lɔlɛngɔ* la oloyi wa kɔbra.

15 Nde akamɛnɛ ɔngɔnyi, koko nde ayowotowɔ;

Nzambi ayowotondja oma lo dikundju diande.

16 Nde ayohiha lɔlɛngɔ la oloyi wa kɔbra;

Kana waanga* w’oloyi wa lɔlɛngɔ wayowodiaka.

17 Nde hɛnaki ɛkɛdi w’ashi pondjo,

Ɛkɛdi wa osanga ndo matɛka.

18 Nde ayokaloya diangɔ diande aha la nkamba la diɔ;*

Nde hatɔngɛnangɛna la ɔngɔnyi w’oma l’okanda+ ande.

19 Nɛ dia nde akaminola ndo akasɛkɛ ose wola;

Nde akɔshi la wolo luudu lakinde kombika.

20 Koko ndamɛ hatoyaoka lo wɔladi;

Ɔngɔnyi ande hatowokimanyiya dia nde panda.

21 Ndooko ɛngɔ katshikala dia nde ndɛ;

Diakɔ diele ɔngɔnyi ande hawotoviya.

22 Lam’ayokoma ɔngɔnyi ande lo kondoko, ekiyanu wayowokumɛ;

Wolo tshɛ wa mpokoso wayɔlɔshana la nde.

23 Etena kayondolodia dikundju diande,

Nzambi* ayowotomɛ nkɛlɛ kande kadɔdɔ,

Kayowɔlwɛ oko mvula lo ɛsɔhi ande.

24 Lam’ayondolawɔ dihomɔ dia ta dia mbolo,

Mpito y’oma lo ota wa nkonga yayowotshieta.

25 Nde ayokola lohito oma l’ɔkɔngɔ ande,

Ehomɔ ka ta katondja esase oma lo djolo yande,

Ndo wɔma wambowonda.+

26 Wodjima wa tshududu wekɔ lo kongɛɛ diangɔ diande dia nɛmɔ;

Dja yele ndooko onto lakayihɛtsha yayowotshumba;

Mpokoso kekɔ lo kongɛɛ ehandɔ tshɛ wa lo luudu lande la dipɛma.

27 Olongo wayoshola munga kande;

Nkɛtɛ yayonɛɛ dia mbɔlɔsha.

28 Elola kayɛmba luudu lande;

Ɔsɔ ayonga elola ka mamba lo lushi la nkɛlɛ ka Nzambi.*

29 Kɛsɔ mbayolongola kanga kɔlɔ oma le Nzambi,

Etenyi k’okitɔ kakate Nzambi lo dikambo diande.”

21 Jɔbɔ akakadimola ate:

 2 “Nyohokame dimɛna kɛnɛ katami;

Ɔsɔ onge esambelo kambishanyu.

 3 Nyonge la solo dia lotutsha etena katɛkɛtami;

L’ɔkɔngɔ wa dimi ntɛkɛta, ko nyu ndjɔmbɔla.+

 4 Onde okiyanu ami mendanaka la onto ɔmɔtshi?

Otondonga ngasɔ, shi tshike dimi* lotoshisha solo dia lotutsha?

 5 Nyomende ndo nyonge la diambo;

Nyahɛ lonya laadiko di’enyɔ anyu.

 6 Lam’akanyiyami dikambo sɔ, dimi pandjɔka wɔɔngɔ,

Ndo demba diami di’otondo sakaka lokomba.

 7 Lande na kasɛna akanga wa kɔlɔ,+

Katshundawɔ esombe ndo kongawɔ ɛngɔnyi?*+

 8 Anawɔ wekɔ tena tshɛ lalewɔ,

Ndo vɔ mɛnaka tokanula tawɔ.

 9 Mvudu yawɔ yekɔ lo ekokelo, vɔ bu la wɔma,+

Ndo Nzambi hawasha dilanya la ɔhɛhɛla ande.

10 Ngɔmbɛ yawɔ ya waomi mbidjaka waemi aha la okakatanu;

Ngɔmbɛ yawɔ ya wadi mbotaka ndo hayotondja ana esondjo.

11 Anawɔ w’apami ndawɔka lo sɛkɛ oko dongalonga,

Ndo anawɔ nembɔlembɔka.

12 Vɔ membaka kaamɛ la ngɔmɔ ndo la lɔsɛsɛ

Ndo vɔ ngɛnangɛnaka la londjo la hionge.*+

13 Vɔ mbetshaka nshi yawɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ

Ndo vɔ polɔka otsha lo Diombo* la ki.*

14 Koko vɔ mbutɛka Nzambi ka mɛtɛ ɔnɛ: ‘Ototshike mɛ!

Sho bu la nsaki ka mbeya mboka+ yayɛ.

15 Ele Kanga-Wolo-Tshɛ katotohomba mbokambɛ?+

Kakɔna kayotokondja lo ndjaekesanyiya la nde?’+

16 Koko dimi mbeyaka dia ɔngɔnyi+ awɔ bu lo anya awɔ.

Ekanelo* k’akanga wa kɔlɔ kekɔ etale oma le mi.+

17 Mbala ngana yadimala tala+ di’akanga wa kɔlɔ?

Mbala ngana yawakomɛ mpokoso?

Mbala ngana yawaela Nzambi elanyelo lo nkɛlɛ kande?

18 Onde vɔ mongaka oko lɔlɛngɛsɛ la ntondo ka lɔpɛpɛ

Ndo oko fufudi yatɛmbamaka la lɔpɛpɛ la wolo?

19 Nzambi ayomba dilanya dia onto dikambo dia anande hita.

Koko Nzambi awofute kele nde kalembete.+

20 Washo ande ndamɛ wɛnyi elanyelo kande,

Ndo nde kaanɔ nkɛlɛ ka Kanga-Wolo-Tshɛ.+

21 L’ɔtɛ wa na watondodja yimba lo kɛnɛ kayokomɛ luudu lande l’ɔkɔngɔ ande

Naka lofulo la ngɔndɔ yande lambosusama?*+

22 Onde onto ɔmɔtshi koka mbetsha Nzambi ewo,*+

Lam’ele Nde kalombosha kaanga wanɛ woleki la diko?+

23 Onto ɔmɔtshi mvɔka eke la wolo ande tshɛ,+

Etena kende ndooko kaanga la okiyanu ndo kende ki,+

24 Etena kalengalenga pɛlɔhɛlɔ diande la wata

Ndo kele weka ande wolo.*

25 Koko onto okina mvɔka ele la okiyanu w’efula,*

Atalɛtaka ndooko lushi diangɔ di’amɛna.

26 Vɔ wayetama kaamɛ lo ditshu,+

Ndo nkuso yayowakomba vɔ akɔ 2.+

27 Nyolonge, dimi mbeyaka dimɛna kɛnɛ kakanyiyanyu

Ndo tokanyi takongɛnyu dia salɛmi kɔlɔ.*+

28 Nɛ dia nyu mbutaka nyate: ‘Lende ele luudu l’onto la lokumu,

Ndo lende ele luudu la dipɛma ladjasɛ kanga kɔlɔ?’+

29 Onde nyu hanyombola amɛngɔdi?

Onde nyu hanyeke dimɛna awui wɛnawɔ,*

30 Dia onto a kɔlɔ kokamɛka lushi la mpokoso

Ndo shimbamɛka lushi la odudu?

31 Akɔna ayowotokomɛ lo dikambo dia mboka kande,

Ndo akɔna ayowofuta l’ɔtɛ wa kɛnɛ kamondosala?

32 Lam’ayondɔtɔlama otsha lo waombo,

Wayolama diombo diande.

33 Ekama wa nkɛtɛ wa lo okidi wayonga mpɛ le nde,+

Ndo anto tshɛ wayowo- yela*+

Oko lofulo laheyama mbadia laki la ntondo kande.

34 Laasɔ, lande na kambishanyu esambelo k’anyanya?+

Ekadimwelo anyu wekɔ paka la lokeso loto!”

22 Elifazɛ+ ose Temana akakadimola ate:

 2 “Onde onto koka monga ohomba le Nzambi?

Onde onto lele la yimba koka monga la wahɔ le nde?+

 3 Onde Kanga-Wolo-Tshɛ mbidjaka yimba* lo woho weyɛ ɔlɔlɔ,

Kana onde nde kondjaka ɛngɔ kɛmɔtshi l’ɔtɛ wayelayɛ mboka k’olowanyi?+

 4 Onde nde ayokosha dilanya

Ndo ayosamba la yɛ l’ɔtɛ wa wɔma ayɛ wɔsɔhanyemi la dilɛmiɛlɔ?

 5 Shi l’ɔtɛ wele kɔlɔ kayɛ hita kaya woke efula

Ndo munga kayɛ keema l’ekomelo?+

 6 Nɛ dia wɛ mbɔsaka ɔkɔlɛ le ananyɔ wɔsɔsa,

Ndo wɛ kololaka anto ahɔndɔ awɔ ko mbatshikaka etakataka.*+

 7 Wɛ hasha onto lambɔlɛmba ashi wa nnɔ,

Ndo wɛ nyimaka ɔnɛ lele la ndjala ɛngɔ ka ndɛ.+

 8 Wodja wekɔ waki pami ka wolo,+

Ndo ɔnɛ lahomɔ lokolo l’ɔlɔ kadjasɛ lɔkɔ.

 9 Koko wɛ akakɛndja wadi waki edo anyanya,

Ndo wɛ akɔkɔla anya w’ana wa tshike.*

10 Diakɔ diamboyodingama la tolonga,*+

Ndo diaatɛyɛ wɔma wa shashimoya asolo;

11 Diakɔ diele ekɔ wodjima efula woho wahayakoke mɛna,

Ndo elola k’ashi kambokokomba.

12 Shi Nzambi ekɔ etale l’olongo?

Ndo ohenda tɔɔtɔ tshɛ woho wolombetɔ etale.

13 Koko wɛ akate wate: ‘Nzambi eyande mɛtɛ?

Onde nde koka nombosha lo wodjima wa tshududu?

14 Wange mbokombɛka diaha nde mɛna

Etena katandakɛndakɛnda l’olongo wokotami.’*

15 Onde wɛ ayoyela mboka k’edjedja

Kakakɛndakɛndaka akanga wa kɔlɔ,

16 Apami wakanyɛma* la ntondo ka nshi yawɔ,

Wanɛ wele etshina kawɔ kakalanyema la elola?*+

17 Vɔ wakatɛka Nzambi ka mɛtɛ vate: ‘Ototshike mɛ!’

Ndo vate: ‘Kanga-Wolo-Tshɛ akokande tosalɛ?’

18 Koko nde kele Ɔnɛ lakalodia mvudu yawɔ la diangɔ di’amɛna.

(Tokanyi ta kɔlɔ ta ngasɔ tekɔ etale oma le mi.)

19 Anto w’ɛlɔlɔ wayɛna dui sɔ ko wayɔngɛnangɛna,

Ndo ɔnɛ laha la onongo ayowaɔla, ata ate:

20 ‘Andɔshi aso wambolanyema,

Ndo dja yayotshumba kɛnɛ kambaatshikalɛ.’

21 Eyande, ko wɛ ayonga lo wɔladi;

Ko diangɔ di’amɛna diayoya lo mboka kayɛ.

22 Etawɔ ɛlɛmbɛ w’oma l’onyɔ ande,

Ndo lamaka ɛtɛkɛta ande l’otema ayɛ.+

23 Naka wɛ nkalola le Kanga-Wolo-Tshɛ, wɛ ayokaloyama;+

Naka wɛ minya akambo wa kɔlɔ oma lo luudu layɛ la dipɛma,

24 Naka wɛ ayokasha paonyi* yayɛ lo ditshu

Ndo paonyi y’oma la Ɔfira+ lo menga y’ave,

25 Kanga-Wolo-Tshɛ ayonga paonyi* yayɛ,

Ndo nde ayonga mfɛsa yayɛ yoleki amɛna.

26 Nɛ dia l’etena kɛsɔ, ɔngɛnɔngɛnɔ ayɛ wayonga le Kanga-Wolo-Tshɛ,

Ndo wɛ ayonyiya elungi kayɛ otsha le Nzambi.

27 Wɛ ayowɔsɛngasɛnga, ko nde ayokooka;

Ndo wɛ ayokotsha alɔkɔlɔkɔ ayɛ.

28 Kɛnɛ tshɛ kɔsayɛ yɛdikɔ dia nsala kayolowana,

Ndo osase wayɔhɛta lo mboka kayɛ.

29 Nɛ dia wɛ ayoshama nsɔnyi lam’atɛkɛtayɛ la lotamanya tshɛ,

Koko nde ayoshimbɛ kanga okitshakitsha.*

30 Nde ayohandja wanɛ waha la onongo;

Ɔnkɔnɛ, naka anya ayɛ wekɔ pudipudi, kete ndooko onyake wɛ ayohanda.”

23 Jɔbɔ akakadimola ate:

 2 “Kaanga ɛlɔ dimi layokiyana la ɔtɛ wolo tshɛ;*+

Wolo ami wamboshila l’ɔtɛ w’akumu ami.

 3 Otomeyaka lɛnɛ ele Nzambi lee!+

Tshike lototshɔ lo dihole diadjasɛnde.+

 4 Lotota dikambo diami la ntondo kande

Ndo lotolodia onyɔ ami la tokanyi.

 5 Loteya woho wotondonkadimola

Ndo lotolembetɛ kɛnɛ kotondombutɛ.

 6 Onde nde otɔndɔsha lo nkamba la wolo ande w’efula?

Keema. Lo mɛtɛ, nde otombisha lotui.+

 7 Lɛkɔ, kanga losembwe koka mbidja la nde akambo l’ɔnɔngɔ,

Ndo lotoyindjama mbala ɔtɔi lo pondjo oma le shushi yami.

 8 Ko naka dimi ntshɔ lo ɛstɛ, nde bu lɛkɔ;

Ndo naka dimi nkalola, dimi haakoke mbɛɛna.

 9 Etena kakambande lo lonya la lɔmɔsɔ, dimi haakoke mbeenda;

Ko nde nkadimɔ lo l’omi, koko dimi haakoke mbɛɛna.

10 Koko nde mbeyaka mboka kamomɔɔtɔ.+

L’ɔkɔngɔ wa nde pembami, dimi layotomba oko paonyi ka pudipudi.+

11 Ekolo ami wakayele wanya ande dimɛna;

Dimi lakayele mboka kande aha la kitakɔ.+

12 Dimi kotakɔ didjango di’oma l’ɛlɔmɔ ande.

Dimi lakɔshi ɛtɛkɛta+ ande la nɛmɔ oleki kɛnɛ kakalɔmbamaka le mi.*

13 Etena kayashikikɛnde, akoka mboshimba?+

Etena kalangande* nsala dui dimɔtshi, nde disalaka.+

14 Nɛ dia nde ayokotsha dimɛna kɛnɛ kakashikikɛma* dikambo diami,

Ndo nde ekɔ l’awui efula wa ngasɔ lo dipɛngɛ.

15 Diakɔ diatshimbami wɔɔngɔ l’ɔtɛ ande;

Etena kakanyiyami dikambo diande, wɔma wele la mi fulaka.

16 Nzambi ambombata asolo,

Ndo Kanga-Wolo-Tshɛ ambombokiya wɔma.

17 Koko latalɛmbɔhala l’ɔtɛ wa wodjima

Ndo l’ɔtɛ wa wodjima wa tshududu wambokomba elungi kami.

24 “Lande na kele Kanga-Wolo-Tshɛ koshikikɛ etena?+

Lande na kele wanɛ waweya hawɛnyi lushi lande?*

 2 Anto sɛkɔlaka elelo;+

Vɔ tshɔɔka la ɛkɔkɔ otsha lo ahole awɔ wa ndesha dongalonga.

 3 Vɔ minganyiyaka mponda k’ana wa tshike

Ndo mbɔsaka ngɔmbɛ k’omi ka wadi aki odo l’ɔtɛ wa dibasa.*+

 4 Vɔ minyaka ase wola la wolo oma lo mboka;

Ɔnɛ laha la ekimanyielo la nkɛtɛ pombaka ndjashɛ oma la ntondo kawɔ.+

 5 Ase wola nyangaka mbo ya ndɛ oko mponda ya l’okonda+ l’oswe wa shɛnga;

Vɔ nyangɛka anawɔ mbo ya ndɛ l’oswe.

 6 Vɔ pombaka mina lo ekambɔ k’onto okina*

Ndo nkɔnɔla lo ekambɔ ka vinyɔ ka kanga kɔlɔ.

 7 Vɔ ndalaka etakataka, aha la dihɔndɔ;+

Vɔ ndooko la ɛngɔ ka nkomba tshitshi.

 8 Vɔ wambɔlɔwa la avula wa lo dikona;

Vɔ wambomamema lo ave, nɛ dia vɔ bu la dihole di’ekokelo.

 9 Ɔna etshike pɔtwamaka diwɛlɛ;+

Ndo ahɔndɔ w’ose wola mbɔsamaka ɔkɔlɛ l’ɔtɛ wa dibasa.+

10 Vɔ mbatshutshuyaka la wolo dia mbeteta etakataka, aha la dihɔndɔ,

Ndo wele la ndjala etena katawɛmbɛ diangɔ dionyiwɔ.

11 Vɔ diɛnɛka la olimu la yanyi ya tɛɛ lam’asa mpele di’ave;*

Vɔ kambaka la wamula wa vinyɔ, koko vɔ tshikalaka la mposa.+

12 Ɔnɛ laya suke la mvɔ tetemalaka nkuma akumu l’osomba;

Wanɛ wambohomɔ* wolo nyangaka ekimanyielo,+

Koko Nzambi hɔshi dia dui sɔ diekɔ kɔlɔ.*

13 Anto amɔtshi tɔmbɔkwɛka osase;+

Vɔ haweye mboka yawɔ,

Ndo vɔ hawoyele ɛsɛsɛ awɔ.

14 Ondjakanyi mbetɔka la yosose;

Nde ndjakaka ɔnɛ laha la ekimanyielo ndo ose wola,+

Ko l’otsho nde mbivaka.

15 Sso dia kanga loseka diatokongɛka tosho ta shimba,+

Ata ate: ‘Ndooko onto layɔmɛna!’+

Ndo nde mbifɛka elungi kande.

16 Vɔ mbɔtɔka lo* mvudu lo wodjima;

La yanyi, vɔ ndjadihaka lɔkɔ.

Vɔ wekɔ angɛndangɛnda le osase.+

17 Nɛ dia le wɔ, pindju la wodjima wa tshududu wekɔ woho ɔtɔi;

Vɔ wambekesanɛ la wɔma wa wodjima wa tshududu.

18 Koko vɔ wambɛmbama esadi la ashi.*

Ɛtshi kawɔ ka nkɛtɛ kayodjama mananu.+

Vɔ hawotokalola lo dikambɔ diawɔ dia vinyɔ.

19 Oko watɔmɛnaka ɔwɔ la yanyi loonge l’ekama lambɔlɛlɔ,

Ngasɔ mbatɔmɛnaka Diombo* wanɛ wakasale pɛkato!+

20 Nyango* ayowohɛ; lokuso layosala fɛtɛ lo demba diande.

Nde hatohɔma nto.+

Ndo kɔlɔ kayohembɔma oko osongo.

21 Nde mɔngaka womoto l’ekomba,

Ndo pɛnyɔlaka wadi aki odo.

22 Nzambi* ayokamba la nkudu kande dia ndanya kanga wolo;

Kaanga mbakokawɔ memala, vɔ bu l’eshikikelo dia wayɔsɛna.

23 Nzambi* mbatshikaka dia vɔ monga la wɛkamu ndo la ekokelo,+

Koko washo ande wekɔ lo kɛnɛ tshɛ kasalawɔ.*+

24 Vɔ wambodiyama lo tshanda ya tshitshɛ tsho; oma laasɔ, kete waya bu.+

Vɔ wamboholoyama+ ndo wambosanganyema oko anto akina tshɛ;

Vɔ wambohembɔma oko tɔsɔdi ta ntɔngɔ.

25 Wonya ɔnɛ, akoka mɛnya dia dimi lekɔ kanga kashi

Kana manya ɔtɛkɛta ami?”

25 Bilidadɛ+ ose Shua akakadimola ate:

 2 “Nde kakanga lowandji ndo wolo wahadjama anya;

Nde kashikikɛ wɔladi l’olongo.*

 3 Onde elui ande w’asɔlayi koka mbadiema?

Le onto akɔna ahahɛtɛ osase ande?

 4 Laasɔ, ngande wakoka onto okovɔ monga la losembwe la ntondo ka Nzambi?+

Kana ngande wakoka onto lakotɔ oma le womoto monga aha la onongo?*+

 5 Kaanga ngɔndɔ bu ngaingai

Ndo tɔɔtɔ keema pudipudi lo washo ande,

 6 Kete hoke wɛ onto okovɔ, lele lokuso,

Ndo ɔna onto, lele ɔsɔhɔ!”

26 Jɔbɔ akakadimola ate:

 2 “Ande woho wakayakimanyiya ɔnɛ laha la wolo lee!

Ande woho wakayashimbɛ anya waki komonga la lokalo lee!+

 3 Ande dako dia mamba diakayasha ɔnɛ laha la lomba lee!+

Ande woho wakayashola lomba layɛ l’oshika* efula* lee!

 4 Akɔna alangayɛ tɛkɛtɛɛ,

Ndo akɔna akotshutshuya dia mbuta awui wa ngasɔ?*

 5 Wanɛ waha la wolo wele lo nyɔi wambosaka lokomba;

Vɔ wekɔ l’ɛse efula oleki ashi ndo kɛnɛ kele lɔkɔ.

 6 Diombo* diekɔ otakataka la ntondo ka Nzambi,*+

Ndo dihole di’elanyelo* hadiokombami.

 7 Nde sandjolaka olongo wa lo lɛkɛ la nɔrdɛ* lo dihole dia hwe,*+

Nɛndjalɛndjaka nkɛtɛ lam’aha ndooko ɛngɔ;

 8 Nde mɔmbaka ashi lo wange ande,+

Ko wange hawotondɔ l’ɛse l’ɔtɛ wa wotsho;

 9 Nde mbifɛka ɛnamelo ka kiti kande ka lowandji,

Lo nsandjola dinge diande laadiko diatɔ.+

10 Nde kadja oshidi* laadiko di’ashi lam’akomɛ washo;+

Nde kadja olelo lam’asa osase la wodjima.

11 Dikundji di’olongo sukasukaka;

Diɔ mambiyamaka la lohango lande.

12 Nde sutshasutshaka ndjale la wolo ande,+

Ndo nde mbatshatshaka shimamba* la yimba yande.+

13 Nde mbɛdiaka olongo la loowe* lande;

Lonya lande pendjahendjaka oloyi w’ɔsɛlɔ.

14 Eenda, ɔsɔ ekɔ tsho emamu wa mboka yande;+

Paka hiɔtɛhɔtɛ ya tshitshɛ tsho kambokɛma lo dikambo diande!

Ko, akoka nshihodia dikungola diande dia wolo?”+

27 Jɔbɔ akatetemala nsanya* ate:

 2 “Lo mɛtɛ oko wele Nzambi la lɔsɛnɔ, ɔnɛ lakanime losembwe,+

Oko wele Kanga-Wolo-Tshɛ la lɔsɛnɔ, ɔnɛ lakambetɛ* ololo,+

 3 Edja tshɛ kekemi la lomu

Ndo keke loowe l’oma le Nzambi lo ɛhɛmbɛ ami,+

 4 Ɛlɔmɔ ami hawotɔtɛkɛta awui wa kɔlɔ;

Ndo lolemi lami hatota awui wa lokeso!

 5 Dimi bu la kanyi ya mbuta dia nyekɔ anto w’ɛlɔlɔ!

Polo lam’ayomovɔ, dimi hantotshika* olowanyi ami!+

 6 Dimi layolama losembwe lami ndo hantolikimɔ;+

Otema ami hawotomanya* edja tshɛ kekemi la lɔsɛnɔ.*

 7 Otunyi ami ayale oko kanga kɔlɔ,

Wanɛ wandɔsha wayale oko anto wa kɔlɔ.

 8 Nɛ dia elongamelo kakɔna kele la onto laheye Nzambi* etena kamondolanyema,+

Etena kambɔsa Nzambi lɔsɛnɔ* lande?

 9 Onde Nzambi ayoka delo diande

Etena kookomɛ shɔkɔ?+

10 Kana onde nde ayɔngɛnangɛna le Kanga-Wolo-Tshɛ?

Onde nde ayelɛka* Nzambi tena tshɛ?

11 Dimi layanga keetsha dikambo dia wolo* wa Nzambi;

Dimi hantokoshɛ ndooko dui diendana la Kanga-Wolo-Tshɛ.

12 Nyolonge, naka nyu tshɛ nyambɛna waɛnɛlɔ,

Lande na kele ɛtɛkɛta anyu wekɔ paka anyanya ato?

13 Ɔnɛ ele kɛnɛ kalongola kanga kɔlɔ oma le Nzambi,+

Etenyi k’okitɔ kalongola kanga hiadi oma le Kanga-Wolo-Tshɛ.

14 Naka anande waya efula, kete vɔ wayodiakema la lokuwa la ta,+

Ndo tokanula tande hawotonga la mbo ya ndɛ efula.

15 Anto ande wayohanda wayokundɛma la mpokoso,

Ndo wadi waki edo awɔ hawotowalela.

16 Oyadi kaanga nde ayɔmɔtshanya mfɛsa oko ditshu

Ndo ayomba ahɔndɔ w’amɛna oko diwomba,

17 Kaanga mbakokande mbatshumanya,

Onto ɔlɔlɔ ayowalɔta,+

Ndo ɔnɛ laha la onongo ayokahanya mfɛsa yande.

18 Luudu lakande lekɔ wɔdu oko ohoto wa lombudi,

Oko hiombo+ ya djamu.

19 Nde ayotshɔ dia tolala ele ɔngɔnyi, koko hatomba ndooko ɛngɔ;

Lam’ayondokukola washo ande, ndooko ɛngɔ kayonga laawɔ.

20 Wɔma wambowokumɛ oko elola;

Lɔpɛpɛ la wolo lambowɛmba l’otsho.+

21 Lɔpɛpɛ l’oma lo ɛstɛ layowɛmba, ko nde ayotshɔ;

Lɔ lambowɔmba oma lo dihole+ diande.

22 Lɔ layowɔkɔmɔla aha la kɛtshi+

Etena kayondoyangaka oyangayanga dia ndawɔ oma lo wolo alɔ.+

23 Lɔ lambowodɛ lokambo la anya alɔ

Ndo lambowodɛ tohonge+ oma lo dihole dialɔ.*

28 “Dihole diatowotshimaka mfɛsa diekɔ

Ndo dihole dikambo dia paonyi yatowɛdiaka;+

 2 Lowolo lambɔsama oma lo nkɛtɛ,

Ndo nkonga kambɔlɛlɔ* oma lo ave.+

 3 Onto nɛndjaka wodjima;

Nde sɛdingolaka polo l’olelo wa wodjima wa tshududu ndo wa hitɔ,

Atayange dibanga.*

 4 Nde tshimaka difuku etale oma lam’adjasɛ anto,

Lo ahole wambohamɛ, etale oma lɛnɛ eteta anto;

Anto amɔtshi polɔka ndo nɛndalɛndaka.

 5 Mbo ya ndɛ yambotomba lo shɔdi ya nkɛtɛ;

Koko l’ɛse, otumbukwelo wele oko la dja.*

 6 Lɛkɔ lo ave kele safirɛ,

Ndo ditshu diekɔ la paonyi.

 7 Ndooko fudu kalɛ emunyi keya mboka k’otsha lɛkɔ;

Sso dia lɔdi l’odima diatakiɛnaka.

 8 Ndooko nyama ya weke yambokamɛ lɛkɔ;

Ɔsɔngɔ wa ntambwɛ watatshe wenga lɛkɔ.

 9 Onto ambɔkɔmɔla dive dia silɛksɛ la lonya lande;

Nde ambotola akona lo etshina kawɔ.

10 Nde ambohembola ahole+ weta ashi lo dive;

Washo ande mɛnaka ɛngɔ tshɛ ka nɛmɔ.

11 Nde amboka nkonge lo tɔkɔkɔ t’ashi

Ndo ambotondja kɛnɛ kakashɛma oya l’osase.

12 Ko lomba, lende akokalɔ tanema,+

Ndo lende ele kiɔkɔ ya yimba?+

13 Ndooko onto leya nɛmɔ+ dialɔ,

Ndo lɔ halokoke tanema lo wodja wa wanɛ wasɛna.

14 Ashi wa dingunda mbutaka ɔnɛ: ‘Lɔ bu le mi!’

Ndo ndjale mbutaka ɔnɛ: ‘Lɔ bu kaamɛ la mi!’+

15 Lɔ halokoke sombama la paonyi ka pudipudi;

Ndo mfɛsa hayokoke mbɛdikama dia mengɔnya la lɔ.+

16 Lɔ halokoke sombama la paonyi k’oma la Ɔfira+

Kana la ɔniksɛ wahaleke mɛnama ndo la safirɛ.

17 Paonyi ndo talatala hakoke mbɛdikama la lɔ;

Ndo ɛngɔ ka la paonyi ka dimɛna* hakoke mengɔnyama la lɔ.+

18 Kɔrai la kristalɛ hakoke kaanga tɛkɛtama,+

Nɛ dia tapa dioludi tɔɔ la lomba ndeka nɛ dioludi tɔɔ la adidi w’oshinga wolo.

19 Topazɛ+ k’oma la Kusha* hakoke mbɛdikama la lɔ;

Lɔ halokoke sombama kaanga la paonyi ka pudipudi.

20 Ko oma lende aya lomba,

Ndo lende ele kiɔkɔ ya yimba?+

21 Lɔ lakashɛma oma lo washo wa ɛngɔ tshɛ kasɛna+

Ndo lakashɛma oma le tofudu ta l’olongo.

22 Elanyelo la nyɔi mbutaka ɔnɛ,

‘Atoyi aso wakoke paka lokumu lalɔ.’

23 Nzambi kashihodia woho wa litana;

Nde oto keya lɛnɛ adjasɛlɔ,+

24 Nɛ dia nde mendaka polo lo tokoma ta nkɛtɛ,

Ndo nde mɛnaka ɛngɔ tshɛ kele l’ɛse olongo.+

25 Lam’akandashikikɛ wolo* wa lɔpɛpɛ+

Ndo lam’akandɛdika ashi,+

26 Etena kakandadjɛ mvula+ ɔlɛmbɛ

Ndo kakandaatɛ dinge+ dia dikungola dia mvula ngembe mboka,

27 L’etena kɛsɔ, nde akɛnyi lomba ndo akalilembetshiya;

Nde akalishikikɛ ndo akalihembe.

28 Ndo nde akatɛ onto ate:

‘Eenda, wɔma wa Jehowa mbele lomba,+

Ndo mboka kɛnɛ kele kɔlɔ ɔkɔngɔ mbele yimba.’”+

29 Jɔbɔ akatetemala nsanya* ate:

 2 “Otondonga lo ngɔndɔ yakete,

Lo nshi yakanamaka Nzambi,

 3 Etena kakandasalaka dia tala diande mpɛta lo ɔtɛ ami,

Etena kakamakɛndakɛndaka lo wodjima diɛsɛ la osase+ ande,

 4 Etena kakimi leke la* wolo ami w’efula,

Etena kakokɛmaka lɔngɛnyi la Nzambi lo luudu lami la dipɛma,+

 5 Etena kaki Kanga-Wolo-Tshɛ eke kaamɛ la mi,

Etena kaki anami* waakanyinge,

 6 Etena kakalɔyamaka ekolo ami la matɛka,

Ndo kakakɛdiaka ave ɛkɛdi w’esɔ dikambo diami.+

 7 Etena kakamatombaka otsha la soko dia osomba+

Ndo kakamadjasɛka lo sɛkɛ,+

 8 Ɛlɔngɔ w’apami wakamendaka ko wakasɛmɛka l’omamu,*

Kaanga epalanga w’anto wakemalaka ko wakatshikalaka wemema.+

 9 Ewandji wakatshikaka ntɛkɛta;

Vɔ wakakitshaka anya awɔ laadiko di’enyɔ awɔ.

10 Awui w’anto wa lokumu wakalɛmbɔhalaka;

Lolemi lawɔ lakamamemaka la diko di’onyɔ awɔ.

11 Onto tshɛ lakampokamɛka akatɛkɛtaka dimɛna dikambo diami,

Ndo wanɛ wakamɛnaka wakayalaka ɛmɛnyi ami.

12 Nɛ dia dimi lakatshungolaka ose wola lakayangaka ekimanyielo,+

Kaamɛ ndo ɔna etshike la ɔnɛ tshɛ laha la ekimanyielo.+

13 Ɔnɛ laki suke la ndanyema akantshɔkɔlaka,+

Ndo dimi lakangɛnyangɛnyaka+ otema wa wadi aki odo.

14 Dimi lakalɔtaka losembwe oko dihɔndɔ;

Ndo sambo kami k’ɔlɔlɔ kaki oko okutu* ndo oko dihɔndɔ diadingawɔ l’ɔtɛ.

15 Dimi lakayalaka washo le kanga tshungu

Ndo ekolo le kanga etshumbe.

16 Dimi laki ombutshi wa pami le ose wola;+

Dimi lakasalaka eyangelo lo kilombo ka wanɛ wahameye.+

17 Dimi lakɔɔkɔlaka manga y’otshi wa kɔlɔ+

Ndo lakahatolaka nyama kakandande oma lo wanyu ande.

18 Dimi lakataka nte: ‘Dimi layovɔ lo luudu lami hita,*+

Ndo nshi yami yayonga efula oko nsɛkɛ ya ditshu.

19 Edio ami wayosandjɔnɛ lo ashi,

Ndo lɔpɔpɔ layotshikala otsho w’otondo lo ntahe yami.

20 Lotombo lami ndjalaka oyoyo oto,

Ndo ota wele lo lonya lami wayotetemala mboka mpito.’

21 Anto wakampokamɛka la asolo walomɔlɔmɔ,

Wɔlami ki dia nkonga dako diami.+

22 L’ɔkɔngɔ wa dimi ntɛkɛta, vɔ komongaka la dui dikina dia mbuta;

Ɛtɛkɛta ami wakɔtɔka dimɛna* lo atoyi awɔ.

23 Vɔ wakankongaka oko onto akonga mvula;

Vɔ wakasɛka enyɔ awɔ hwe oko onto akonga mvula ka lɔlɔla djɛsɛ.+

24 Etena kakamaamɔnɛmɔnɛka, vɔ waki la okakatanu dia mbetawɔ dui sɔ;

Osase wa lo elungi kami wakaakitshakitshaka asolo.*

25 Dimi lakawashaka ɛlɔmbwɛlɔ oko ɔtɛ awɔ,

Ndo lakasɛnaka oko nkumekanga l’atei w’elui ande w’asɔlayi,+

Oko onto lasamba wanɛ wele la otanda.+

30 “Wonya ɔnɛ vɔ wɔmbɔla,+

—Wanɛ wele dimi mbaolɛ,

Wanɛ wele dimi lakatone washɛwɔ

Dia mbadja kaamɛ la mfɔ dia namaka dongalonga diami.

 2 Naa ohomba waki la wolo wa l’anya awɔ le mi?

Nkudu kawɔ kamboshila.

 3 Vɔ wambɔnda la wola ndo la ndjala;

Vɔ numataka nkɛtɛ ya womu

Yakashile ndanyema ndo ntshikala tɔngɔ to.

 4 Vɔ mbɔsaka diyo dia lɛɛhɔ oma lo tohoka;

Mbo ya ndɛ yawɔ ele edio w’esongo wa lɔkɔnga.

 5 Vɔ wambotshanyema oma lo tshunda;+

Anto mbadɛka ekoko oko anto wadɛ wovi.

 6 Vɔ mbidjasɛ lo eholola wa menga,

Lo weoko wa lo nkɛtɛ ndo wa l’ave.

 7 Vɔ mbidaka ekoko oma lo tohoka

Ndo vɔ mɔtanaka kaamɛ l’atei w’adiyo w’atɛndɛ.

 8 Oko ana w’akanga wa dinginya ndo w’anto wahashilami nkombo,

Vɔ wambotshanyema* oma lo wodja.

 9 Koko wonya ɔnɛ vɔ wɔmbɔla kaanga lo esambo awɔ;+

Dimi laya ɛngɔ ka lɔsɔkɔ* le wɔ.+

10 Vɔ petshakami ndo wambangana la mi;+

Vɔ hawengenga dia mbutɛmi nsɔyi lo elungi.+

11 Lam’ele Nzambi akankɔsɔla dihomɔ dia ta* ndo ambonkitshakitsha,

Vɔ wambotamba elelo tshɛ* la ntondo kami.

12 Lo lonya lami l’omi, vɔ monɛɛka oko olui w’anto;

Vɔ ndawoyakami

Ndo vɔ mbidjaka wekamu w’elanyelo lo mboka kami.

13 Vɔ mbatshatshaka mboka yami

Ndo fudiaka sui diami lo yɛdikɔ yamboleka,+

Aha la onto mbashimba.*

14 Vɔ wamboya oko anto wambɔtɔ lo wosho wa woke wa lo ehele;

Vɔ wambohongumɔ lo dihole diambolanyema.

15 Wɔma wambonkonya ewo;

Kɛnɛmɔ kami kambofumbɔ oko lɔpɛpɛ,

Ndo panda kami kambeta oko dinge.

16 Wonya ɔnɛ lɔsɛnɔ* lami lekɔ lo tanshishɔ;+

Nshi ya sui+ yambominda.

17 Kandji mbatshatshaka weka* ami l’otsho;+

Kandji kalumata kahakomɛ pondjo.+

18 La wolo w’efula, dihɔndɔ diami diambokasɔ;*

Oko kɔlɔbale ka dihɔndɔ diami, diɔ diambombidja hidi.

19 Nzambi ambombokɛ lo lɔtɛkɛ;

Dimi laya lo ditshu ndo l’otoko.

20 Dimi kolelɛka dia nyanga ekimanyielo, koko wɛ hankadimola;+

Dimi memalaka, koko wɛ mendakami tsho.

21 Wɛ ambonkadimwɛ+ la okonda tshɛ;

Wɛ ambɔndɔsha la wolo tshɛ wa lonya layɛ.

22 Wɛ ambɔmbɔsa ndo ambɔmɛmba la lɔpɛpɛ;

Oma laasɔ, ko wɛ mbikashami lo lɔpɛpɛ la wolo.*

23 Nɛ dia dimi mbeyaka dia wɛ ayɔntɔla polo lo nyɔi,

Lo luudu layotohomana onto tshɛ lasɛna.

24 Koko ndooko onto layɔkɔmɔla onto lambɔɔkɔ*+

Lam’ayangande ekimanyielo lo etena kende lo sui.

25 Onde dimi kondela l’ɔtɛ wa wanɛ wambɔkɔ lo tena dia wolo?*

Onde dimi* komonga la lɔkɔnyɔ l’ɔtɛ w’ose wola?+

26 Kaanga mbakamalongamɛka ɔlɔlɔ, kɔlɔ kakaye;

Dimi lakakongɛka osase, koko wodjima mbakaye.

27 Okudumwelo wa l’etei kami kokomɛ;

Nshi ya asui yakakome le mi.

28 Dimi mbetetaka lo wodjima;+ osase wa yanyi keema.

Dimi memalaka ndo nyangaka ekimanyielo lo olui w’anto.

29 Dimi laya ɔnango mbolo

Ndo ɔngɛnyi w’ana wa wamato wa fudu ka teke.+

30 Lokoho lami lambohinda ndo lowowɔ;+

Weka ami wambolongola la laladi.*

31 Lɔsɛsɛ lami lokambemaka paka dia ndela,

Ndo hionge* yami dikambo dia kioko ya delo.

31 “Dimi lakadje sheke la washo ami.+

Laasɔ ngande watomokoka ndjasha lo yoho ya kɔlɔ le osekaseka w’emuma?+

 2 Ko kakɔna kayomolongola oma l’olongo le Nzambi?

Naa etenyi k’okitɔ kayomolongola oma la diko le Kanga-Wolo-Tshɛ?

 3 Shi mpokoso kongɛɛka otshi wa kɔlɔ

Ndo sui kongɛɛka wanɛ wasala kɛnɛ kele kɔlɔ?+

 4 Shi nde mɛnaka mboka yami+

Ndo mbadiaka wanya ami tshɛ?

 5 Onde dimi lambɔɔkɛndakɛndaka lo kashi* lushi lɔmɔtshi?

Onde ekolo ami wakasamanya otsha lo lokeso?+

 6 Nzambi ambɛdike lo kilɔ+ ka mɛtɛ;

Ko nde ayeya olowanyi+ ami.

 7 Naka ekolo ami wakatakɔ mboka+

Kana otema ami wakayele washo ami+

Ko kana anya ami wakɔtɔ mindo,

 8 Kete nyontshike monɛ woho kele onto okina kayole,+

Ndo kɛnɛ konɛmi kakundɔme.*

 9 Naka otema ami wakakotɔma le womoto+ ɔmɔtshi

Ndo dimi lakaholama+ la soko dia osekami,

10 Kete wadɛmi atɔ ntɔngɔ dikambo dia pami kekina,

Ndo apami akina weyane la nde.*+

11 Nɛ dia ɔsɔ otonga lɔkɛwɔ la fumbɔ nsɔnyi,

Munga kahomba onto nongola dilanya oma le toshushi.+

12 Ɔsɔ otonga dja yatshumba ndo yalanya,*+

Yatshumba kaanga edio wa* ɛngɔ kami tshɛ.

13 Naka dimi lakadime ekambi ami w’apami kana wa wamato losembwe

Etena kakiwɔ la dui dia nkiyana* lo dikambo diami,

14 Akokami nsala etena kandɔsha* Nzambi?

Akokami mbokadimola etena kayangande dia mbikoya la mi?+

15 Shi Ɔnɛ lakankenge lo dikundju kakaakenge ndo vɔ?+

Shi Onto akɔ ɔtɔi kakatosale la ntondo ka sho mbotɔ?*+

16 Naka dimi lakatone dia mbisha ase wola kɛnɛ kakawakombola+

Kana lakakiyanya washo wa wadi aki odo;*+

17 Naka lakale yema ya mbo ya ndɛ yami dimɛ

Aha la nkahana la ana wa tshike;+

18 (Nɛ dia oma ko dikɛnda diami, ɔna etshike* akole lalemi wate kana dimi kele she,

Ndo dimi laki ɔnɔmbɔdi wa wadi aki odo* oma ko nshi ya dikɛnda.*)

19 Naka dimi lakɛnyi onto ɔmɔtshi avɔ l’ɔtɛ w’otaka wa dihɔndɔ

Kana ose wola ɔmɔtshi ahomba kɛnɛ ka ndjafɛ;+

20 Naka nde* kɔtshɔkɔlami+

Etena kakandayahɛtshahɛtshaka la wɛɔsa w’oma lo ɛkɔkɔ ami;

21 Naka dimi lakakɔmɛɛ ɔna etshike+ dikɔfi

Etena kakinde la ohomba w’ekimanyielo kami la soko di’osomba;*+

22 Kete lonya* lami longɔ oma lo dihɛka diami,

Ndo lonya lami lahembɔ lo wɔdu.*

23 Nɛ dia dimi lakokaka mpokoso k’oma le Nzambi wɔma,

Ndo dimi kokoka memala la ntondo ka kɛnɛmɔ kande.

24 Naka dimi lakadjaka wɛkamu ami lo paonyi

Kana lakatɛ paonyi ka dimɛna nte: ‘Wɛ kele ekokelo kami!’+

25 Naka dimi lakatanaka ɔngɛnɔngɛnɔ lo ɔngɔnyi+ ami w’efula

L’ɔtɛ w’efula ka diangɔ diakamakondja;+

26 Naka lakɛnyi yanyi* awalɛ

Kana ngɔndɔ katatshimbe lo lotombo+ latɔ;

27 Ko otema ami wakakotɔma lo woshɛshɛ,

Ndo onyɔ ami wakanɔnɛ lonya lami dia ntɛmɔla diangɔ sɔ;+

28 Kete ɔsɔ ekɔ munga kakoka toshushi mbisha dilanya,

Nɛ dia dimi lotanguna Nzambi ka mɛtɛ kele l’olongo.

29 Onde dimi lambɔngɛnangɛnaka l’ɔtɛ w’elanyelo k’otunyi+ ami

Kana mboka ɔlɔ l’ɔtɛ wa dui dia kɔlɔ diambookomɛ?

30 Ndooko lushi lakametawɔ dia onyɔ ami nsala pɛkato

Lo nɔmba lɔsɛnɔ* lande lo etshibelo.+

31 Onde apami wa lo luudu lami la dipɛma kombuta vate:

‘Akɔna akoka ntana onto lahatalotaka la mbo ya ndɛ*+ yande?’

32 Ndooko ɔngɛndangɛnda wakahombaka ndala l’andja;+

Dimi lakadiholɛka ambetshetshi nkuke yami.

33 Onde dimi lambohembaka nkomba kɔlɔ yami oko anto+ akina,

Lo mbishɛ munga kami lo dibenga dia dihɔndɔ diami?

34 Onde dimi lakoke kɛnɛ kayosala olui w’anto wɔma,

Kana onde dimi laki la wɔma wa diɔnyɔ dia nkumbo nkina,

Lo mbɔlanyami ndo mbotshami wɔma dia ntomba l’andja?

35 Otondongaka onto ɔmɔtshi ampokame lee!+

Tshike lotodja sinyatirɛ ya lokombo lami lo kɛnɛ kakamatshi.*

Kanga-Wolo-Tshɛ ankadimole!+

Ofundji ami otondofunda kɛnɛ kamfundande lo dikatshi lee!

36 Tshike lotodiɛmba lo dihɛka,

Ndo lotodidinga l’ɔtɛ ami oko dɛmbɔ dia nkoso.

37 Tshike lotowadiyɛ ena tshɛ kakamatakola;

Lototshɔ le nde la eshikikelo tshɛ oko owandji.

38 Naka nkɛtɛ yami hita yakambidɛ ekoko

Ndo naka emunda awɔ wakalele kaamɛ;

39 Naka dimi lakale elowa w’oma lɔkɔ aha la mfuta,+

Kana naka lakakonya akanga ayɔ* dia nshisha+ elongamelo;

40 Kete atɛndɛ wantombee lo dihole dia eponga

Ndo adiyo wa nsolo ka kɔlɔ lo dihole dia asami.”

Ɛtɛkɛta wa Jɔbɔ wambokomɛ lanɛ.

32 Ko apami 3 asɔ wakatshike nyanga dia nkadimola Jɔbɔ, nɛ dia nde aki la eshikikelo lo losembwe lande hita.*+ 2 Koko Elihu ɔna Barakɛlɛ ose Buza+ la lo nkumbo ka Rama akomala efula. Nkɛlɛ kande kakadɔdwɛ Jɔbɔ, nɛ dia nde akalangaka mɛnya dia nde* ekɔ la losembwe ndeka Nzambi.+ 3 Nde akomalɛ ndo angɛnyi wa Jɔbɔ 3, nɛ dia vɔ kokoka nkondja okadimwelo, koko wakate dia Nzambi ekɔ kanga kɔlɔ.+ 4 Elihu akakongaka dia nkadimola Jɔbɔ, nɛ dia vɔ waki epalanga le nde.+ 5 Lam’akɛnyi Elihu dia apami akɔ 3 bu la dui dia nkadimola, nkɛlɛ kande kakadɛ. 6 Ko Elihu ɔna Barakɛlɛ ose Buza akatatɛ ntɛkɛta ate:

“Dimi lekɔ dikɛnda*

Ndo nyu nyekɔ epalanga.+

Diakɔ diakamatshikala ki la dilɛmiɛlɔ tshɛ,+

Ndo dimi kosombɔ nyotɛ kɛnɛ keyami.

 7 Lakakanyiyaka nte: ‘Epalanga* watokɔtɛkɛta,

Ndo lokema l’ɛnɔnyi latokeyanya lomba.’

 8 Koko nyuma kele le anto,

Lomu laki Kanga-Wolo-Tshɛ mbawasha yimba.+

 9 Aha tsho monga opalanga kete onto aya* kanga lomba,

Ndo aha esombe eto mbashihodia kɛnɛ kele ɔlɔlɔ.+

10 Ɔnkɔnɛ dimi lambota nte: ‘Ompokame,

Ndo dimi lawɔ layanga kotɛ kɛnɛ keyami.’

11 Nyolonge, dimi lakakongaka ɛtɛkɛta anyu;

Dimi lakahokamɛka tokanyi tanyu+

Etena kakanyayangaka awui wa mbuta.+

12 Lakadjaka yimba efula le nyu,

Koko ndooko onto l’atei anyu lakakoke mɛnya Jɔbɔ dia nde ekɔ la kɔlɔ*

Kana nkadimola lo tokanyi tande.

13 Ɔnkɔnɛ tanyotake nyate: ‘Sho takatane lomba;

Nzambi kawaanya, koko aha onto.’

14 Nde kɔtɔlɔnganya ɛtɛkɛta ande oya le mi,

Diakɔ diele dimi hantowokadimola la tokanyi tanyu.

15 Vɔ wambondama la wɔma, vɔ waya ndooko la okadimwelo;

Vɔ ndooko la dui dia mbuta nto.

16 Dimi lakakongaka, koko vɔ hawotetemadi ntɛkɛta;

Vɔ wambemala tsho, vɔ ndooko la okadimwelo okina.

17 Ɔnkɔnɛ dimi lawɔ layanga mbisha okadimwelo;

Dimi lawɔ layanga mbuta kɛnɛ keyami,

18 Nɛ dia dimi lekɔ la tɔtɛkɛta tɔɔ;

Nyuma kele le mi kambontshutshuya.

19 L’etei kami aya oko wanu wodihami ku,

Oko atapa wa dikoho dia nyama w’eyoyo wa wanu wele suke dia mbatɛ.+

20 Dimi nte ntɛkɛtɛ kele mboke dimɛna!

Dimi layanga ndjihola ɛlɔmɔ ami kele nkadimole.

21 Dimi hantonga la shɔnɔdi le onto kaanga ɔtɔi;+

Ndo hantɔtɛtɛmɔla* kaanga onto.

22 Nɛ dia dimi haleye ntɛtɛmɔla;

Otomosala ngasɔ, Osadi ami otondanya esadi.

33 “Kakianɛ, wɛ Jɔbɔ, hokamɛ ɛtɛkɛta ami;

Hokamɛ kɛnɛ tshɛ katami.

 2 Lam’alangayɛ, ohenda! Dimi pombaka mbifola onyɔ ami;

Lolemi lami* pombaka ntɛkɛta.

 3 Ɛtɛkɛta ami wekɔ lo mbewoya losembwe l’otema ami,+

Ndo ɛlɔmɔ ami wekɔ lo mbuta la otema ɔtɔi kɛnɛ keyami.

 4 Nyuma kaki Nzambi ndamɛ kakansale,+

Ndo lomu la Kanga-Wolo-Tshɛ kakambela lo lɔsɛnɔ.+

 5 Onkadimole naka wɛ ekɔ la akoka;

Tondja tokanyi tayɛ la ntondo kami; yalɔngɔsɔla.

 6 Eenda, dimi lekɔ paka oko wɛ la ntondo ka Nzambi ka mɛtɛ;

Dimi lawɔ lakasalema oma lo diwomba.+

 7 Ɔnkɔnɛ, wɔma ami hawohombe kosatsha lokomba,

Ndo ndooko shɛngiya y’oma le mi yahomba kokonya ewo.

 8 Koko wɛ akate lo atoyi ami,

Mɛtɛ, dimi lakatetemala mboka ɛtɛkɛta ɛnɛ:

 9 ‘Dimi lekɔ pudipudi, dimi bu la kɔlɔ;+

Dimi lambɛdiama, dimi bu la munga.+

10 Koko Nzambi ambotana ɛkɔkɔ wa ndɔshami;

Nde ambɔmbɔsa otunyi+ ande.

11 Nde ambodja ekolo ami lo lowete;

Nde sɛdingolaka mboka yami tshɛ.’+

12 Koko wɛ bu la shadiya ya mbuta ngasɔ; ɔnkɔnɛ, dimi layanga kokadimola:

Nzambi ndeka onto okovɔ+ la fwa.

13 Lande na kawomalɛyɛ?+

Onde nɛ dia nde kokokadimola lo ɛtɛkɛta ayɛ tshɛ?+

14 Nɛ dia Nzambi tɛkɛtaka mbala ka ntondo ndo mbala ka 2,

Koko ndooko onto ladja yimba,

15 Lo dɔ, lo ɛnɛlɔ ka l’otsho,+

Etena kele anto lo djɔ ya baku

Etena kalalawɔ lo mbeto yawɔ.

16 Ko nde ndjiholaka atoyi+ awɔ

Ndo nde kakatshiyaka* wetshelo ande le wɔ,

17 Dia nkadimola onto oma lo kɔlɔ+

Ndo dia nkokɛ onto oma l’otako.+

18 Nzambi kokɛka anima* ande oma lo difuku,*+

Lɔsɛnɔ lande diaha lɔ ndanyema la lokuwa la ta.*

19 Onto pangwemɛka nto la kandji lo mbeto kande

Ndo la shɔkɔ yahashile ya lo weka ande,

20 Polo ndo tshondo yande* yohetsha mapa,

Ndo nde* ambɔsɛka kaanga mbo ya ndɛ y’amɛna.+

21 Demba diande diamboshishɔ oma lo washo,

Ndo weka ande wakashɛmaka wambotomba sɛkɛ.*

22 Anima* ande waya suke la difuku;*

Ndo lɔsɛnɔ lande laya suke la wanɛ wadiakana.

23 Naka ɔkɛndji* ɔmɔtshi ekɔ lo dikambo diande,

Ɔtɛkɛtɛdi 1 l’atei wa kinunu (1 000),

Dia mbutɛ onto kɛnɛ kosembwe,

24 Kete Nzambi awoke kɛtshi ndo ate ate:

‘Nyowokoke diaha nde ntshɔ lo difuku!*+

Dimi lambotana oshinga w’etshungwelo!+

25 Demba diande diayale ashashi* oko lo nshi yande ya dikɛnda;+

Nde akalole lo nshi ya wolo ande w’ɔlɔngɔlɔngɔ.’+

26 Nde ayɔsɛngasɛnga Nzambi,+ ko Nde ayowetawɔ,

Nde ayɛna elungi Kande la ekoko w’ɔngɛnɔngɛnɔ,

Ndo Nde ayokaloya losembwe Lande le onto okovɔ.

27 Onto akɔ ayotɛ* anto ate:

‘Dimi lakasale pɛkato+ ndo lakengesola kɛnɛ kosembwe,

Koko dimi konongola kɛnɛ kakamahombe nongola.*

28 Nde akatshungola anima* ami diaha vɔ ntshɔ lo difuku,*+

Ndo lɔsɛnɔ lami layɛna osase.’

29 Lo mɛtɛ, Nzambi salaka awui asɔ tshɛ

Mbala hiende, shato, dikambo dia onto,

30 Dia mbokaloya* oma lo difuku,*

Dia osase ngamulɛ lɔsɛnɔ lande.+

31 Jɔbɔ le, dja yimba! Ompokame!

Ɔlama, kele ntetemale ntɛkɛta.

32 Naka wɛ ekɔ la dui dimɔtshi dia mbuta, onkadimole.

Ɔtɛkɛtɛ, nɛ dia dimi nangaka koyindja.

33 Naka wɛ ndooko la dui dia mbuta, kete wɛ la dia pokamɛmi;

Ɔlama, kele nketsha lomba.”

34 Ko Elihu akatetemala nkadimola ate:

 2 “Nyu akanga wa lomba, nyohokame ɛtɛkɛta ami;

Nyu wanɛ weya efula, nyompokame.

 3 Nɛ dia toyi ndɛtaka tɔtɛkɛta

Oko watɔlɛtaka lolemi* mbo ya ndɛ.

 4 Nyɛsɔ tɔsɛdingole shoamɛ kɛnɛ kosembwe;

Nyɛsɔ toshikikɛ lam’asaso shoamɛ kɛnɛ kele ɔlɔlɔ.

 5 Nɛ dia Jɔbɔ akate ate: ‘Dimi kasɔ,+

Koko Nzambi akanyime sambo k’ɔlɔlɔ.+

 6 Onde dimi koka mbuta kashi lo woho wahomba monga kilombo kami?

Mpota kami hakɔnɔ, kaanga kemi bu la kɔlɔ.’+

 7 Onto okina akɔna ele oko Jɔbɔ,

Ɔnɛ lanɔ lɔsɔkɔ oko ashi?

 8 Nde ekɔ ɔngɛnyi w’atshi wa kɔlɔ

Ndo nde mbokanaka l’akanga wa kɔlɔ.+

 9 Nɛ dia nde akate ate: ‘Onto hakondja wahɔ

Lo nyanga dia ngɛnyangɛnya Nzambi.’+

10 Ɔnkɔnɛ, nyu akanga wa yimba,* nyompokame:

Nzambi ka mɛtɛ bu la kanyi ya nsala akambo lo yoho ya kɔlɔ,+

Kanga-Wolo-Tshɛ bu la kanyi ya nsala kɔlɔ!+

11 Nɛ dia nde ayofuta onto lo ndjela etsha ande+

Ndo ayowela etombelo wa kɔlɔ w’oma lo mboka yande.

12 Lo mɛtɛ, Nzambi hasale akambo lo yoho ya kɔlɔ;+

Kanga-Wolo-Tshɛ hasambola sambo ka wɛngɛngɛ.+

13 Akɔna akawosha ɔkɛndɛ wa nkɛtɛ,

Ndo akɔna akawodje owandji w’andja w’otondo?*

14 Otondowadja yimba,*

Otondosanganya yimba yawɔ ndo lomu lawɔ le nde ndamɛ,+

15 Anto* tshɛ wotolanyema kaamɛ,

Ndo ana w’anto wotokalola lo ditshu.+

16 Ɔnkɔnɛ naka wɛ ekɔ la yimba, dja yambalo yayɛ lo dikambo nɛ;

Hokamɛ dimɛna kɛnɛ katami.

17 Onde onto lahetsha losembwe koka nɔmbɔma,

Kana onde wɛ ayanya kanga wolo lele la losembwe?

18 Onde wɛ ayotɛ nkumekanga wate: ‘Wɛ ekɔ onto l’anyanya,’

Kana ɛlɔhɛ wate: ‘Nyekɔ akanga wa kɔlɔ’?+

19 Nzambi bu la shɔnɔdi otsha le ewandji

Ndo hasemula kanga ɔngɔnyi oleki ose wola,*+

Nɛ dia vɔ tshɛ wekɔ olimu w’anya ande.+

20 Vɔ mbeyaka mvɔ la shashimoya+ l’atei w’otsho;+

Vɔ sutshasutshamaka la wolo ndo mbetaka;

Kaanga kanga wolo minyɛmaka, koko aha la anya w’onto.+

21 Nɛ dia washo wa Nzambi mendaka mboka y’onto,+

Ndo Nde mɛnaka wanya ande tshɛ.

22 Wodjima kana dɛdi dia yɔɔ keema

Lɛnɛ akoka ndjashɛ+ atshi wa kɔlɔ.

23 Nɛ dia Nzambi koshikikɛ etena dia onto ɔmɔtshi

Mɛnama la ntondo kande lo kilombo.

24 Nde mbɔkɔlaka akanga wa wolo aha la monga l’ohomba w’eyangelo

Ndo nde kitshaka anto akina lo dihole diawɔ.+

25 Nɛ dia nde mbeyaka kɛnɛ kasalawɔ;+

Nde mbakɔshaka l’otsho, ndo vɔ tɛtshatɛtshamaka.+

26 Nde mbakɔmɔlaka l’ɔtɛ wa kɔlɔ yawɔ,

Lo dihole diakoka anto tshɛ mɛna,+

27 Nɛ dia vɔ wakatshike mboyela+

Ndo hawɔshi mboka yande tshɛ la nɛmɔ;+

28 Vɔ salaka dia ose wola mbolelɛ,

Ko nde mbokaka alelo wa wanɛ waha l’ekimanyielo.+

29 Etena katshikala Nzambi ki, akoka mbaanya?

Etena kashɛnde elungi kande, akoka mbɛɛna?

Oyadi le wodja kana le onto, etombelo wekɔ woho ɔtɔi,

30 Diaha onto laheye Nzambi* mbolɛ+

Kana mamba anto tolonga.

31 Nɛ dia, onde onto ɔmɔtshi ayotɛ Nzambi ate:

‘Dimi lakalongola dilanya, kaanga kakimi kosala ndooko kɔlɔ;+

32 Ombetsha kɛnɛ kakimi kɔmɛna;

Naka lakasale dui dimɔtshi dia kɔlɔ, handjodisala nto’?

33 Onde nde pombaka kofuta l’ɔtɛ w’ɛtɛkɛta ayɛ etena katonayɛ kilombo kande?

Wɛ kahomba mbɔsa yɛdikɔ, aha dimi.

Laasɔ ombute kɛnɛ keyayɛ dimɛna.

34 Akanga wa yimba* wayombutɛ,

Akanga wa lomba tshɛ wampokamɛ, vate:

35 ‘Jɔbɔ tɛkɛtaka aha la ewo,+

Ndo ɛtɛkɛta ande bu la shɛnɔdi.’

36 Jɔbɔ ahembame* polo l’ekomelo

Nɛ dia ekadimwelo ande wekɔ oko w’akanga wa kɔlɔ!

37 Laadiko dia pɛkato+ kande, nde ambokotsha ɔtɔmbɔkwɛlɔ;

La lɔsɔkɔ tshɛ, nde mbidaka lokambo la ntondo kaso

Ndo nde fudiaka ɛtɛkɛta ande dia ndɔshana la Nzambi ka mɛtɛ!”+

35 Elihu akatetemala la okadimwelo ande ate:

 2 “Onde wɛ ekɔ l’eshikikelo dia wɛ kasɔ oko watayɛ wate:

‘Dimi ndeka Nzambi losembwe’?+

 3 Nɛ dia wɛ mbutaka wate: ‘Dui sɔ akendadiɔ?*

Onde lekɔ dimɛna oleki otomosala pɛkato?’+

 4 Dimi layanga kokadimola

Wɛ l’asekayɛ.+

 5 Ohowalɛ l’olongo kele enda,

Ohɔsɛdingola wange+ wele la diko diayɛ.

 6 Naka wɛ nsala pɛkato, lo woho akɔna woosalɛyɛ kɔlɔ?+

Naka kɔlɔ yayɛ yaya efula, kakɔna koosalɛyɛ?+

 7 Naka wɛ ekɔ la losembwe, kakɔna kawoshayɛ;

Kakɔna kalongolande oma le yɛ?+

 8 Kɔlɔ kayɛ mongaka la shɛngiya paka le onto oko wɛ,

Ndo losembwe layɛ, paka le ɔna onto.

 9 Anto ndelaka etena kongawɔ lo ɔhɛnyɔhɛnyɔ wa wolo;

Vɔ ndelaka dia nyanga etshungwelo oma lo ɛlɔmbwɛlɔ* ka ɔnɛ lele la wolo.+

10 Koko ndooko onto lata ate: ‘Lende ele Nzambi, Osadi ami wa Woke,+

Ɔnɛ lasala dia esambo membama l’otsho?’+

11 Nde tetshaka+ oleki nyama ya la nkɛtɛ,+

Ndo nde tetɛka akanga wa lomba oleki tofudu ta l’olongo.

12 Anto ndelaka, koko nde hakadimola,+

L’ɔtɛ w’otako w’akanga wa kɔlɔ.+

13 Lo mɛtɛ, Nzambi hoke delo di’anyanya;*+

Kanga-Wolo-Tshɛ hadje yimba lɔkɔ.

14 Kete hoke lam’ayakiyanyayɛ dia wɛ hawɛnyi!+

Kilombo kayɛ kekɔ la ntondo kande; ɔnkɔnɛ, wɛ pombaka mbokonga+ la ɔkɛtshi tshɛ.

15 Nɛ dia nde hate la nkɛlɛ tshɛ dia mbikoya;

Ndo nde hadje yimba lo woho wasalayɛ akambo la esasesase+ kamboleka.

16 Jɔbɔ mbasɛka onyɔ ande wasasɛ;

Nde fudiaka ɛtɛkɛta aha la ewo.”+

36 Elihu akatetemala ate:

 2 “Konga yema kele nkolembetshiya,

Nɛ dia dimi leke l’awui wa ntɛkɛta lo wahɔ wa Nzambi.

 3 Dimi layɔtɛkɛta kɛnɛ keyami lo yoho yokɛma hwe,

Ndo dimi layɛnya dia Osadi+ ami kele la losembwe.

 4 Lo mɛtɛ, ɛtɛkɛta ami bu kashi;

Onto lele la ewo+ ka kokele ekɔ lanɛ la ntondo kayɛ.

 5 Nzambi ekɔ mɛtɛ kanga wolo+ ndo nde hatone ndooko onto;

Nde ekɔ la wolo w’efula wa nshihodia.*

 6 Nde hatokokɛ nsɛnɔ y’akanga wa kɔlɔ,+

Koko nde sambolɛka wanɛ wasowa la losembwe.+

 7 Nde hanya washo ande oma le onto ɔlɔlɔ;+

Nde mbadjashiyaka lo kiti kaamɛ la nkumi ya dikanga,*+ ndo vɔ mbidiyamaka pondjo.

 8 Ko naka vɔ wambokelekama la mɔlɔla

Ndo wambondama lo ɛkɔdi w’asui,

 9 Nde mbasholɛka kɛnɛ kakawasale,

Munga yawɔ l’ɔtɛ wa lotamanya lawɔ.

10 Nde ndjiholaka atoyi awɔ otsha lo engwelo

Ndo nde mbatɛka dia vɔ ntshika nsala kɛnɛ kele kɔlɔ.+

11 Naka vɔ mbokitanyiya ndo mbokambɛ,

Vɔ wayetsha nshi yawɔ lo ɔngɔnyi,

Ndo ɛnɔnyi awɔ wayonga w’ɔngɛnɔngɛnɔ.+

12 Ko naka vɔ hawokitanyiyisha, kete wayolanyema la lokuwa la ta*+

Ndo wayovɔ aha la ewo.

13 Anto wele la etema waheye Nzambi* mbayolama kumbɛkumbɛ.

Vɔ hawoyange ekimanyielo oyadi kaanga etena kawakelekande.

14 Vɔ mvɔka* weke akɛnda,+

Lo mbetsha* nsɛnɔ yawɔ kaamɛ la numba+ y’apami ya lo tɛmpɛlɔ.

15 Koko Nzambi* tshungolaka ose paa etena kende lo sui;

Nde ndjiholaka atoyi ande etena kasoyamande.

16 Nde kaanganyaka etale oma l’omamu wa lɔkɔnyɔ+

Otsha lo dihole dia hwe, diele bu la wekamu,+

Kaamɛ la mbo ya ndɛ y’amɛna lo mɛsa ayɛ oko esambelo.+

17 Ko wɛ ayɔngɛnangɛna kilombo ka kanga kɔlɔ,+

Lam’ayowosambola kilombo ndo lam’ayowosukɛ losembwe.

18 Koko yalama diaha nkɛlɛ k’efula kɔtɔla lo kɔlɔ,*+

Ndo tetawɔke dia etshimba w’efula kotakoya mboka.

19 Onde delo diayangayɛ ekimanyielo

Kana welo tshɛ w’efula wadjayɛ kotondjaka oma lo sui?+

20 Tokombolake otsho,

Etena kashishɔ anto oma lo dihole diawɔ.

21 Yalama diaha wɛ nkalola lo nsala kɔlɔ,

Lo nsɔna dui sɔ lo dihole dia sui.+

22 Eenda, Nzambi ambodiyama lo wolo ande;

Ombetsha akɔna wele oko nde?

23 Akɔna akalɔmbɔla* mboka kande+

Kana akawotɛ ate: ‘Kɛnɛ kamboyosala kekɔ kɔlɔ’?+

24 Ohɔ dia ntombola olimu ande,+

Wele anto wakeembe+ dikambo diawɔ.

25 Anto tshɛ wambɛna olimu akɔ,

Onto okovɔ mendaka oma lo tshalola.

26 Eelo, Nzambi ekɔ woke efula ndeka kɛnɛ kakokaso mbeya;+

Lofulo l’ɛnɔnyi ande ndeka kɛnɛ kakokaso nshihodia.*+

27 Nde kotolaka apɔpɔ w’ashi;+

Vɔ tshumanaka dia monga mvula oma lo loonge lande;

28 Oma laasɔ, wange mbatsholaka;+

Vɔ tshulwɛka anto.

29 Onde onto ɔmɔtshi koka nshihodia woho wasandjɔ wange,

Dikungola di’oma lo luudu lande la dipɛma?*+

30 Ohenda woho wadianganyande dingadimu*+ diande laadiko dialɔ

Ndo wakombande angunda* wa ndjale.

31 La diangɔ sɔ kakimanyiyande* anto;

Nde mbashaka mbo ya ndɛ lo yɛdikɔ y’efula.+

32 Nde mɔmbaka dingadimu la anya ande,

Ndo nde diɛdiyaka otsha lɛnɛ ahombadiɔ ntshɔ.+

33 Dikungola diande tɛkɛtaka dikambo diande,

Kaanga dongalonga mbewoyaka ɔnɛ* layaye.

37 “Lo dikambo sɔ, otema ami watodidimaka

Ndo watomɔka oma lo dihole diawɔ.

 2 Nyohokame la yambalo tshɛ dikita dia dui diande

Ndo dikungola diatomba oma l’onyɔ ande.

 3 Nde atodidianganyaka l’ɛse olongo w’otondo

Ndo atotomaka dingadimu+ diande polo lo tokoma ta nkɛtɛ.

 4 Oma laasɔ ko londjo la dikita;

Nde kungolaka la dui+ dia diambo,

Ndo nde hadikaloya etena kokɛma dui diande.

 5 Nzambi kungolaka la dui+ diande lo yoho ya diambo;

Nde salaka akambo wa weke wahatakoke nshihodia.+

 6 Nɛ dia nde mbutɛka loonge l’ekama ate: ‘Kita la nkɛtɛ,’+

Ndo mvula ngembe ate: ‘Lɔka wolo efula.’+

 7 Nzambi memadiaka kɛnɛ tshɛ kasala onto*

Dia onto okovɔ tshɛ mbeya olimu Ande.

 8 Nyama ya l’okonda tshɔɔka lo didjaselo diayɔ

Ndo tshikalaka lo afuku ayɔ.

 9 Lɔpɛpɛ la wolo pɛpaka oma lo luudu lalɔ la ndala,+

Ndo tshitshi ndjaaka lo lɔpɛpɛ l’oma lo nɔrdɛ.+

10 La loowe l’oma le Nzambi mbasalema ashi wambokama,+

Ndo mbatokamaka+ ashi w’efula.

11 Eelo, nde mbɛdikaka wotsho wa wange la tshitshi;

Nde pandjolaka dingadimu+ diande lo wange;

12 Vɔ kadimɔka otsha lɛnɛ awalɔmbɔlande;

Vɔ kotshaka kɛnɛ tshɛ kadjangande+ laadiko dia nkɛtɛ k’otondo.*

13 Oyadi ekɔ dikambo dia dilanya*+ kana dia wodja

Ko kana dikambo dia ngandji ka kɔlamelo, nde salaka dia ndjaala.+

14 Jɔbɔ le, hokamɛ dikambo nɛ;

Emala kele sɛdingola dimɛna akambo wa diambo waki Nzambi.+

15 Onde wɛ mbeyaka woho walɔmbɔla* Nzambi wange

Ndo woho wasalande dia dingadimu ngamula oma lo dinge diande?

16 Onde wɛ mbeyaka woho walɛndalɛnda wange?+

Ɔsɔ ekɔ akambo wa diambo wa Ɔnɛ lele kokele lo ewo.+

17 Lande na kalolɔ ahɔndɔ ayɛ dja

Etena kele nkɛtɛ ki l’ɔtɛ wa lɔpɛpɛ l’oma lo sidɛ?+

18 Onde kaamɛ la nde wɛ koka nsandjola* olongo +

Wele wolo oko talatala ka lowolo?

19 Otote kɛnɛ kahombaso mbotɛ;

Sho hatokoke nkadimola, nɛ dia tekɔ lo wodjima.

20 Onde mbote nte dimi nangaka ntɛkɛta?

Kana onde onto ɔmɔtshi akate dui dimɔtshi diahomba mbeewoya?+

21 Vɔ hawokoke mɛna osase,*

Kaanga mbahɛtawɔ l’olongo,

Edja ndo lɔpɛpɛ lambeta laawɔ ndo lambonya wange.

22 Oma lo nɔrdɛ mbaya ngaingai ka paonyi;

Lɔnɛnɛ+ la Nzambi mbishaka wɔma wɔsɔhanyemi la dilɛmiɛlɔ.

23 Nshihodia Kanga-Wolo-Tshɛ ekɔ dui diahatakoke minda;+

Nde ekɔ la wolo w’efula,+

Nde halanyaka pondjo sambo kande k’ɔlɔlɔ+ ndo nde ndola tɔɔ la losembwe.+

24 Ɔnkɔnɛ, anto pombaka mbooka wɔma.+

Nɛ dia nde hasemula onto tshɛ lafɔnya dia nde ekɔ la lomba.”*+

38 Ko Jehowa akakadimola Jɔbɔ oma lo lɔpɛpɛ la wolo+ ate:

 2 “Akɔna ɔnɛ adja wodjima lo sangwelo diami

Ndo atɛkɛta aha la ewo?+

 3 Lam’alangayɛ, yalɔngɔsɔla oko pami;

Dimi layanga kooka ambola kele ombute.

 4 Lende akiyɛ lam’akamakenge nkɛtɛ?+

Ombute naka wɛ fɔnyaka dia wɛ shihodiaka.

 5 Akɔna akashikikɛ tɛdikɔ tatɔ, naka wɛ mbeyaka,

Kana akekɛ ɔkɔdi wa yɛdikɔ lɔkɔ?

 6 Lende akakitshama dikitshelo diatɔ,

Kana akakitsha dive diatɔ dia tshuku,+

 7 Etena kakadaka tɔɔtɔ ta pindju+ ekoko w’ɔngɛnɔngɛnɔ kaamɛ,

Ndo kakatatɛ ana wa Nzambi*+ tshɛ mbida tosalemba la ɔlɔ w’efula?

 8 Akɔna akadihe ndjale la nkuke+

Etena kakatambɔmbɔka oma lo dikundju,

 9 Etena kakamakilɔtsha la wange

Ndo kakamakiɔmbɛ* lo wodjima wa tshududu,

10 Lam’akamashikikɛ olelo atɔ

Ndo lam’akamadje kɔkɔmɔ la nkuke,+

11 Ko dimi mbuta nte: ‘Wɛ koka ndja polo lanɛ, koko aha ndekana;

Lanɛ mbayokomɛka asuku ayɛ wa la lotamanya’?+

12 Onde wɛ ambodjangɛka pindju lushi lɔmɔtshi*

Kana mbewoya hiotshihotshi dihole diayɔ,+

13 Dia nkimɛ tokoma ta nkɛtɛ

Ndo dia nyinginya akanga wa kɔlɔ oma lɔkɔ?+

14 Tɔ kambokadimɔma oko diwomba l’ɛse ka ohomɔ,

Ndo ɛnamelo katɔ kekɔ oko ka dihɔndɔ.

15 Koko wambɔhɔtɔla akanga wa kɔlɔ osase awɔ,

Ndo lonya lawɔ lowediami lambɔɔkɔ.

16 Onde wɛ ambotshɔka polo lo tɔkɔkɔ ta ndjale

Kana ambɔsɛdingolaka ashi wa dingunda?+

17 Onde wambokosholɛka asoko wa nyɔi,+

Kana onde wɛ ambɛnaka asoko wa wodjima wa tshududu?*+

18 Onde wɛ amboshihodiaka woho wele nkɛtɛ enanɔnanɔ?+

Ombute naka wɛ mbeyaka awui asɔ tshɛ.

19 Lo lɛkɛ lakɔna ladjasɛ osase?+

Ndo lende ele dihole diaki wodjima,

20 Dia wɛ mbɔtɔla lo ɛtshi ka nkɛtɛ kawɔ

Ndo nshihodia mboka y’otsha lo ngelo kawɔ?

21 Onde wɛ mbeyaka dui sɔ lam’ele wɛ amboshilaka mbotɔ

Ndo lofulo l’ɛnɔnyi* ayɛ laya efula?

22 Onde wɛ ambɔtɔka lo apɛngɛ wa loonge l’ekama,+

Kana ambɛnaka mvudu ya waombelo wa mbɔkɔ ya mvula,+

23 Yakamombe dikambo dia etena ka paa,

Dikambo dia lushi la ɔlɔshanelo ndo ta?+

24 Oma lo lɛkɛ lakɔna lahandjɔma osase,*

Ndo oma lende atɔpɛpaka lɔpɛpɛ l’oma lo ɛstɛ ka nkɛtɛ?+

25 Akɔna aatɛ elola ɔkɛdi

Ndo asalɛ dinge dia dikungola dia mvula ngembe mboka,+

26 Dia ndɔsha mvula lɛnɛ ahadjashi anto,

Lo oswe lɛnɛ ele ndooko onto,+

27 Dia nkimanyiya bɛtshi dia nkɛtɛ dia hwe diambolanyema

Ndo dia ntondja adiyo?+

28 Onde mvula kekɔ la she,+

Kana ele she apɔpɔ wa loonge?+

29 Oma lo dikundju diaki na diakatombe ashi wambokama,

Ndo akɔna akote loonge l’ekama la l’olongo+

30 Etena kakombama ashi oko la dive,

Ndo katokamaka ashi wa dingunda wa laadiko?+

31 Onde wɛ koka nkeleka ɛkɔdi wa lo olui wa tɔɔtɔ wa Kima*

Kana nkelekola ɛkɔdi wa lo olui wa tɔɔtɔ wa Kɛsilɛ?*+

32 Onde wɛ koka ntondja olui wa tɔɔtɔ* lo eleko kawɔ

Kana nɔmbɔla olui wa tɔɔtɔ wa Ashɛ* kaamɛ la anatɔ?

33 Onde wɛ mbeyaka ɛlɛmbɛ walɔmbɔla olongo,+

Kana onde wɛ koka nshikikadia la wolo lowandji lawɔ* la nkɛtɛ?

34 Onde wɛ koka mbidiya dui diayɛ polo lo wange

Dia nsala dia elola k’ashi kofɛ?+

35 Onde wɛ koka ntoma angadimu?

Onde vɔ wayoya ko kotɛ ɔnɛ: ‘Sho anɛ!’

36 Akɔna akadje lomba lo wange*+

Kana akasha akambo wa diambo wa l’olongo yimba?+

37 Akɔna ele la lomba la mbadia wange,

Kana akoka mbitshola mbaka y’ashi ya l’olongo+

38 Etena kahongɔ ditshu dia monga tota

Ndo katshumanyema elui wa nkɛtɛ?

39 Onde wɛ koka mindɛ ntambwɛ nyama

Kana nshidiya ndjala k’ɛsɔngɔ wa ntambwɛ+

40 Etena ketamayɔ lo didjaselo diayɔ

Kana kaholamayɔ lo weoko ayɔ?

41 Akɔna ahɛɛ dingwangwa+ mbo ya ndɛ

Etena katawanaka anadiɔ dia Nzambi mbakimanyiya

Ndo kekekɔwɔ nɛ dia ndooko ɛngɔ ka ndɛ?

39 “Onde wɛ mbeyaka etena katootaka+ mbudi ya l’akona?

Onde wɛ ambɛnaka lam’ota mpele ɔnatɔ?+

 2 Onde wɛ mbadiaka ngɔndɔ yongawɔ la diemi?

Onde wɛ mbeyaka etena kotayɔ?

 3 Yɔ kotamaka etena kotayɔ ana,

Ko kandji ka lɔɔnɔ layɔ komɛka.

 4 Anayɔ keketalaka ndo mbolaka l’oswe;

Vɔ tombaka ndo hawokalola le yɔ.

 5 Akɔna akatshungola mponda ka l’okonda,+

Ndo akakelekola ɛkɔdi wa mponda ka l’okonda?

 6 Dimi laketɛ laandja l’oswe ngelo katɔ

Ndo nkɛtɛ ya lɛɛhɔ edjaselo katɔ.

 7 Tɔ mɔnyɔlaka lofunguso la l’osomba;

Tɔ hoke londjo la ɔnɛ latakɛndjakɛndja nyama.

 8 Tɔ mbetetaka lo tokonakona, katayange adiyo wa ndɛ,

Katayange etombatomba tshɛ k’ashi wa djɛsɛ.

 9 Onde ndjate kayetawɔ kokambɛ?+

Onde tɔ kayolala lo lokoto* layɛ?

10 Onde wɛ ayokeleka ndjate la ɔkɔdi lo emunda,

Kana onde tɔ kayokoyela dia tofusa lo okidi?

11 Onde wɛ ayoyaɛkɛ lo wolo atɔ w’efula

Ndo ayokitshika dia tɔ kokambɛ olimu wa wolo?

12 Onde wɛ ayoyaɛkɛ le tɔ dia nkela dinela* diayɛ,

Ndo onde tɔ kayoditshumanya lo dihole diayɛ di’esuswelo?

13 Ahafu wa teke pohanaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ,

Ko onde nsala yatɔ ya totshitshɛ ndo ya weke koka mbɛdikama la ya kiombe?+

14 Nɛ dia tɔ tshikaka ekele atɔ lo nkɛtɛ,

Ndo mbahɛtshahɛtshaka lo ditshu.

15 Tɔ mbohɛka dia ekolo ɛmɔtshi koka mbola ekele akɔ

Kana dia nyama k’okonda mbeyaka mbahɔtshahɔtsha.

16 Tɔ salɛka anatɔ akambo la esehe tshɛ, wate kana oko aha anatɔ;+

Tɔ hatoke wɔma dia olimu atɔ wa wolo mbeyaka monga anyanya.

17 Nɛ dia Nzambi akakidime* lomba

Ndo kokisha ndooko yema ya yimba.

18 Koko lam’onɛɛtɔ ndo wahohanyatɔ ahafu,

Tɔ mbɔlaka mfalasa ndo ombahemi atɔ.

19 Onde wɛ kasha mfalasa wolo atɔ?+

Onde wɛ kalɔtsha nkingo katɔ la wɛɔsa walɛndalɛnda?

20 Onde wɛ koka nsala dia tɔ nembɔ oko dikata di’ɔndjɔ?

Lokashi latɔ la diambo mbokiyaka wɔma.+

21 Tɔ fusaka nkɛtɛ lo okidi ndo ngɛnangɛnaka la wolo;+

Tɔ kungusɔka otsha lo ta.*+

22 Tɔ mbɔlaka wɔma ndo ndooko ɛngɔ kokatɔ wɔma.+

Tɔ hakalola ɛkɔngɔkɔngɔ l’ɔtɛ wa lokuwa la ta.

23 Mpata ka mpito sakanaka le tɔ,

Dikɔnga la dikuwa ngadimɔka.

24 Etena kadidimatɔ la odudu, tɔ kungusɔka otsha la ntondo,*

Tɔ hakoke memala la ntondo ka* wondjo wa wɔɔndjɔ.

25 Etena kadama wɔɔndjɔ, tɔ mbutaka ɔnɛ: ‘Aah!’

Tɔ mbokaka nsolo ka ta oma l’etale

Ndo mbokaka ombeka wa kɔmanda ndo kioko ya ta.+

26 Onde la yimba yayɛ katofumbɔka djɛla,

Osandjodi ahafu ayɔ otsha lo sidɛ?

27 Kana onde lo didjango diayɛ katofumbɔka mpongo otsha la diko+

Ndo katotosalaka kefu katɔ etale l’olongo,+

28 Katotetshaka otsho laadiko di’ave wahatanyi,

Kodjashi lo longele latɔ lo shɔdi ya dive?*

29 Oma lɛkɔ kayangatɔ mbo ya ndɛ;+

Washo atɔ mɛnaka oma l’etale.

30 Anatɔ mpihaka dikila;

Ndo tɔ tanemaka dihole tshɛ diele edo.”+

40 Jehowa akatetemala nkadimola Jɔbɔ ate:

 2 “Onde ɔmɔnyɔdi la dia ndɔshana la Kanga-Wolo-Tshɛ?+

Ɔnɛ lalanga mpangwɛ Nzambi akadimole.”+

 3 Jɔbɔ akakadimola Jehowa ate:

 4 “Eenda, onto anyanya kemi.+

Akokami kokadimola?

Lambodiha lonya lami l’onyɔ.+

 5 Lakatɛkɛta mbala 1, koko hantokadimola nto;

Mbala 2, koko hantota nto.”

 6 Ko Jehowa akakadimola Jɔbɔ oma lo lɔpɛpɛ la wolo ate:+

 7 “Lam’alangayɛ, yalɔngɔsɔla oko pami;

Dimi layanga kooka ambola kele ombute.+

 8 Onde wɛ ayodja taamu lo* losembwe lami?

Onde wɛ ayomanya dia wɛ nsɔ?+

 9 Onde wɛ ekɔ la lonya la wolo oko la Nzambi ka mɛtɛ,+

Kana onde dui diayɛ koka nkungola oko diande?+

10 Lam’alangayɛ, yalɛnga la lotombo ndo lɔnɛnɛ;

Yalɔtsha la kɛnɛmɔ ndo lokumu.

11 Kimɔ odudu wa nkɛlɛ kayɛ;

Enda onto tshɛ layadiya, kele holoyande.

12 Enda onto tshɛ layadiya, kele kitshakitshande,

Ndo hɔtshahɔtsha akanga wa kɔlɔ lɛnɛ emadiwɔ.

13 Shɛwɔ vɔ tshɛ lo ditshu;

Kelekawɔ* lo dihole dioshɛmi,

14 Ko dimi layoketawɔ*

Dia lonya layɛ l’omi koka koshimbɛ.

15 Bɛhɛmɔtɛ* tɔ kɛnɛ kakamasale oko wakamakosale.

Tɔ ndɛka adiyo oko ngɔmbɛ.

16 Ohenda nkudu kele lo lokende latɔ

Ndo wolo wele lo emunyi wa dikundju diatɔ!

17 Tɔ memadiaka wela atɔ oko osongo w’olondo;

Eshisha wa lo pɛlɔhɛlɔ diatɔ mbeketana.

18 Weka atɔ wekɔ epondo wa nkonga;

Anya l’ekolo atɔ wekɔ oko ekalemba wa mbolo ya lotshula.

19 Tɔ kekɔ l’ɔnɔngɔ wa ntondo* w’elimu wa Nzambi;

Paka Osadi atɔ kakoka nsukana la tɔ la lokuwa lande la ta.

20 Nɛ dia akona tondjaka mbo ya ndɛ dikambo diatɔ,

Lɛnɛ atɔkɛnyaka nyama tshɛ ya l’okonda.

21 Tɔ mbetamaka l’ɛse ka waaka,

Lo dihole di’ekokelo dia ɛlɛngɛ wa l’ashi.

22 Waaka kikombaka la dɛdi diawɔ,

Ndo eduwola wa lo okidi kidingaka.

23 Naka ɔkɛdi wekɔ lo mimbɔmbɔ, tɔ hoke wɔma.

Tɔ mongaka la eshikikelo kaanga mbakifukɔfukwɛ Jɔrdana+ lo onyɔ.

24 Onde onto ɔmɔtshi koka kinda etena kendatɔ,

Kana ntondola ɔhɛmbɛ atɔ la yɔdi?*

41 “Onde wɛ koka minda Leviatana*+ la yɔdi

Kana nkeleka lolemi lalɔ la ɔkɔdi?

 2 Onde wɛ koka mbidja ɔkɔdi lo wesho w’ɛhɛmbɛ alɔ

Kana ntondola manga yalɔ la yɔdi?*

 3 Onde lɔ layokɔsɛngasɛnga mbala efula,

Kana onde lɔ layɔtɛkɛta la yɛ la ngandji tshɛ?

 4 Onde lɔ layodja sheke kaamɛ la yɛ,

Dia wɛ lietɛ mfumbe kayɛ lɔsɛnɔ l’otondo?

 5 Onde wɛ ayɔkɛnya lalɔ oko fudu

Kana ayolikeleka mɔlɔla dikambo dia tana tayɛ ta wamato?

 6 Onde ase okanda wayolisomba?

Onde wayolikahanya lam’asa amundji w’okanda?

 7 Onde wɛ ayolodia lokoho lalɔ la tɔkɔhɔ+

Kana ɔtɛ alɔ la woona w’amundji wa nse?

 8 Oholiahɛ lonya layɛ;

Wɛ ayohɔ ta ndo wɛ hasalaki ngasɔ nto pondjo!

 9 Elongamelo tshɛ ka liahemɛ kekɔ anyanya.

Ɛnamelo kalɔ keto kayokokonya ewo.*

10 Ndooko lasombɔ liomadia.

Ko akɔna akoka nsɛmanɛ la mi?+

11 Akɔna akambisha ɛngɔ kɛmɔtshi ntondo dia dimi mbokaloya?+

Kɛnɛ tshɛ kele l’ɛse olongo kami ketɔ.+

12 Dimi hantɔlama l’ɔtɛ w’anya l’ekolo alɔ,

L’ɔtɛ wa wolo alɔ ndo wa demba dialɔ diakasalema dimɛna.

13 Akɔna akanya okombɔ alɔ wa laadiko?

Akɔna ayɔtɔ lo manga yalɔ yaswe?

14 Akɔna akoka ndjihola nkuke y’onyɔ* alɔ la wolo?

Wanyu alɔ wodingami djwɛ mbokiyaka wɔma.

15 Ɔkɔngɔ alɔ wekɔ la ɛnɔngɔ w’akamba akamba*

Wokakatanyemi lam’asawɔ.

16 Dikamba tshɛ nkakatana la dikina

Woho wele lɔpɛpɛ hakoke mbeta lam’asawɔ.

17 Vɔ nkakatana lam’asawɔ;

Vɔ mamatana ndo hawokoke nkakitɔna.

18 Lokashi lalɔ tondjaka esase,

Ndo washo alɔ wekɔ oko esase wa la yosose.

19 Esase wa dingadimu tombaka oma l’onyɔ alɔ;

Tosase ta dja tombaka.

20 Edinga tombaka oma l’ɛhɛmbɛ alɔ,

Oko nkuka kalombalomba la ɛlɛngɛ.

21 Lomu lalɔ mɔngɔyaka dja lo akalanga,

Ndo loombe tombaka oma l’onyɔ alɔ.

22 Nkudu k’efula kekɔ lo nkingo kalɔ,

Wɔma ndawɔka la ntondo kalɔ.

23 Atɛhɛ w’emunyi alɔ nkakatana wolo kaamɛ;

Vɔ nkakatana wolo wate kana sɔngama la lowolo la lɔlɛlɔla ndo hasukasuka.

24 Otema alɔ wekɔ wolo oko dive,

Ɛɛ, wolo oko dive di’ɔhɛlɔ dia l’ɛse.

25 Etena konɛɛlɔ, kaanga akanga wa wolo mbatɛka asolo;

Ɔkɔmamelo w’oma le lɔ mbidjaka l’okandokando.

26 Ndooko lokuwa la ta layolikama ko ntɔ;

Oyadi kaanga dikɔnga, ɔsɔngɔ kana shɔdi ya lohito.+

27 Le lɔ, lowolo lekɔ oko lɔlɛngɛsɛ,

Nkonga oko osongo wambɔhɔnda.

28 Lohito halolitshanya;

Le lɔ, mbɔkɔ ya tooka ave yekɔ oko adiyo.

29 Le lɔ, okalemba wekɔ oko diyo,

Ndo lɔ mbɔlaka lohelo la dikɔnga.

30 L’ɛse kalɔ ekɔ akamba akamba oko bɛtshi dia diwomba;

Lɔ ndjasandjolaka lo lɔtɛkɛ oko ehomɔ k’esuswelo.+

31 Lɔ tɔkutshaka dingunda oko mpoke;

Lɔ sutshasutshaka ndjale oko mpoke ka malashi.

32 Lɔ tshikaka ditshi lo mboka kalɔ.

Onto koka mfɔnya ɔnɛ dingunda diekɔ la divo dia ndjwe.

33 Ndooko ɛngɔ kele oko lɔ la nkɛtɛ,

Etongami kakasalema diaha mboka wɔma.

34 Lɔ mendaka la nkɛlɛ ɛngɔ tshɛ kayadiya.

Lɔ kele nkumekanga ka nyama ya l’okonda tshɛ ya diambo.”

42 Ko Jɔbɔ akakadimola Jehowa ate:

 2 “Kakianɛ dimi lambeya dia wɛ ekɔ la akoka wa nsala akambo tshɛ

Ndo ndooko dui dionga la yɛ lo yimba dia nsala diahayakoke nsala.+

 3 Wɛ akate wate: ‘Akɔna ɔnɛ adja wodjima lo sangwelo diami aha la ewo?’+

Ɔnkɔnɛ dimi lakatɛkɛta, koko aha la nshihodia

Lo kɛnɛ kendana l’awui wele diambo efula le mi, wahameye.+

 4 Wɛ akate wate: ‘Lam’alangayɛ, hokamɛ kele dimi ntɛkɛtɛ.

Dimi layanga kooka ambola kele ombute.’+

 5 Atoyi ami wakoke awui wendana la yɛ,

Koko kakianɛ dimi lambokɛna la washo ami.

 6 Diakɔ diamomɔlɔmba edimanyielo lo kɛnɛ kakamate,*+

Ndo lamboyatshumoya lo ditshu ndo lo otoko.”+

7 L’ɔkɔngɔ wa Jehowa mbutɛ Jɔbɔ ɛtɛkɛta ɛsɔ, Jehowa akatɛ Elifazɛ ose Temana ate:

“Nkɛlɛ kami kekɔ lo kodɔdwɛ wɛ l’asekayɛ 2,+ nɛ dia nyu kombuta mɛtɛ lo dikambo diami+ oko wakate okambi ami Jɔbɔ. 8 Ɔnkɔnɛ, nyɔshi ngɔmbɛ 7 ya waomi ndo ɛkɔkɔ 7 wa waomi, kele nyotshu le okambi ami Jɔbɔ, nyotolambole olambo wa lotshumba dikambo dianyu.+ Okambi ami Jɔbɔ ayɔlɔmba dikambo dianyu. Ndooko onyake dimi layetawɔ dɔmbɛlɔ diande* diaha dimi nyosalɛ akambo lo ndjela dinginya dianyu, nɛ dia nyu kombuta mɛtɛ lo dikambo diami oko wakate okambi ami Jɔbɔ.”

9 Ko Elifazɛ ose Temana, Bilidadɛ ose Shua ndo Zɔfara ose Naamatɛ wakatshu ndo wakatosala kɛnɛ kakawatɛ Jehowa dia nsala. Ko Jehowa aketawɔ dɔmbɛlɔ dia Jɔbɔ.

10 L’ɔkɔngɔ wa Jɔbɔ nɔmba dikambo dia asekande,+ Jehowa akanya asui+ wa Jɔbɔ ndo akookaloyɛ ɔngɔnyi ande.* Jehowa akawosha kɛnɛ kaki la nde ntondo+ ndodia lo 2. 11 Anango tshɛ l’akadiyɛnde ndo wanɛ tshɛ waki angɛnyi+ ande ntondo wakaye le nde ndo wakale diangɔ kaamɛ la nde lo luudu lande. Vɔ wakawooke kɛtshi ndo wakoosambe l’ɔtɛ wa mpokoso tshɛ yaketawɔ Jehowa dia yɔ mbokomɛ. Onto l’onto l’atei awɔ akawosha okenga wa lofalanga ndo mpɛtɛ ka paonyi.

12 Ɔnkɔnɛ, Jehowa akatshɔkɔla etenyi k’ekomelo ka lɔsɛnɔ la Jɔbɔ oleki etatelo kalɔ,+ ndo Jɔbɔ akayonga la ɛkɔkɔ nunu dikumi la nɛi (14 000), kamɛlɔ nunu samalo (6 000), ngɔmbɛ nunu pende (2 000)* ndo mponda+ ya wadi kinunu (1 000). 13 Nde akayonga ndo l’ana akina 7 w’apami ndo 3 wa wamato.+ 14 Nde akɔlɛ ɔna womoto l’enondo Jemima, la hende Kɛziya ndo la sato Kɛrɛnɛ-Hapuka. 15 Ndooko womoto la lo wodja w’otondo laki olangala oko ana wa wamato wa Jɔbɔ, ndo shɛwɔ akawasha etenyi k’okitɔ kaamɛ l’anangɛwɔ.

16 L’ɔkɔngɔ w’akambo asɔ, Jɔbɔ akasɛnɛ l’edja k’ɛnɔnyi 140, ndo nde akɛnyi ana la ekana polo lo lɔlɔnga la 4. 17 L’ekomelo, Jɔbɔ akavu l’ɔkɔngɔ wa nde nsɛna edja ndo mondoya andja.*

Ondo kitshimudi ate: “Ɔnɛ lahetshama.”

Kana “onto laha l’onongo ndo kanga losembwe.”

Tshɛk., “ngɔmbɛ ya waomi 500 ndo ya wadi 500.”

Tshɛk., “mponda ya wadi.”

Kana “lo luudu l’onto l’onto lo mbala kande.”

Etelo ka lo Hɛbɛru kendana la andjelo wele ana wa Nzambi.

Tshɛk., “akadji otema ayɛ le.”

Kana “onto laha l’onongo ndo kanga losembwe.”

Kana “lo lowandji layɛ.”

Tshɛk., “elungi.”

Kana ondo “angadimu.”

Kana “komamatanyɛ Nzambi ndooko dui dia kɔlɔ.”

Etelo ka lo Hɛbɛru kendana la andjelo wele ana wa Nzambi.

Tshɛk., “akadji otema ayɛ le.”

Kana “onto laha l’onongo ndo kanga losembwe.”

Tshɛk., “mbɔmɛna.”

Kana “anima.”

Kana “lo lowandji layɛ.”

Kana “anima.”

Tshɛk., “elungi.”

Kana “wadada wa kɔlɔ efula.”

Kana “wanyande.”

Tshɛk., “mbidja lushi lande mananu.”

Kana “wodjima ndo dɛdi dia nyɔi.”

Mbokɛmaka dia ɔsɔ mendanaka la nkɔndɛ kana woho okina wa nyama ka woke ndo ka wolo ka l’ashi.

Kana ondo “wakayakɛ ahole w’atɔngɔ.”

Kana “wanɛ wele la anima w’ololo.”

Tshɛk., “wɛ aya wɔdu.”

Kana “watokongɛka.”

Kana “ɛsɔngɔ wa ntambwɛ wele l’alɛfulɛfu.”

Kana “akɛndji.”

Kana “yayodja sheke (diokanelo) la yɛ.”

Tshɛk., “wɔladi.”

Kana “ɛtɛkɛta w’otondjatondja, w’anyanya.”

Kana “Anima ami.”

Kana “katomotaloya lɔsɛnɔ (anima) lami.”

Kana “Olui w’ambetshetshi w’ase Sɛba.”

Tshɛk., “tshungɔma.”

Kana “mengɔnya.”

Kana “polo la pindju ka hiotshihotshi.”

Tshɛk., “mɛna ɔlɔlɔ.”

Kana “Sheɔlɛ,” mbuta ate odimu a pɛngando. Enda Elembetshielo.

Kana “la anima ami w’ololo!”

Kana “anima ami.”

Tshɛk., “lo dihole dia weka ami.”

Tshɛk., “mbidja otema ayɛ le nde.”

Tshɛk., “Kete nde akaatome lo anya w’ɔtɔmbɔkwɛlɔ awɔ.”

Kana “otoyaemula lo dikambo diayɛ.”

Tshɛk., “Ndo ntondja ɛtɛkɛta oma lo etema awɔ?”

Tshɛk., “Ngasɔ mbele mboka ya.”

Kana “ɔtɔlɔki.”

Tshɛk., “luudu.”

Kana “Nde atoyangaka luudu la l’ave.”

Kana “lam’ayondɔmɛnama.”

Kana “ɔsɔ kele ɔlɛlwɛlɔ wa mboka kande.”

Kana “onto laha l’onongo.”

Tshɛk., “Ndo nde hatokimɛ lonya la.”

Kana “ntshɔ la Nde lo kilombo.”

Kana “minyaka.”

Ondo olui wa tɔɔtɔ wa Laondo la Woke.

Ondo olui wa tɔɔtɔ wa Ɔriɔ.

Ondo tɔɔtɔ ta Pleyadɛ ta lo olui wa tɔɔtɔ wa Ngɔmbɛ.

Tshɛk., “mvudu ya l’etei ya lo sidɛ.”

Ondo shimamba ka woke.

Kana ondo “ɔnɛ lafundana la mi.”

Tshɛk., “mbelɛmi?”

Kana “Oyadi kaanga dimi bu la onongo.”

Tshɛk., “bu la losembwe.”

Kana “Oyadi kaanga dimi bu la onongo.”

Kana “dimi haleye anima ami.”

Kana “lambɔsɛhɔ; lambotona.”

Kana “wanɛ walama olowanyi.”

Tshɛk., “dungi.”

Tshɛk., “kanga kɔlɔ.”

Kana “pɔtasɛ.” Woho ɔmɔtshi wa savɔ ka la otoko.

Kana “ompakemi.”

Tshɛk., “lahɛ lonya lande le sho akɔ 2.”

Tshɛk., “Otondonya danga diande oma le mi.”

Kana “Anima ami wambohetsha.”

Kana “wa ololo w’anima ami!”

Kana “loowe; lɔsɛnɔ.”

Tshɛk., “Ndo akambo anɛ wɛ akawashɛ lo otema ayɛ.”

Kana “mpɛnga yema.”

Kana “wa wodjima ndo dɛdi dia nyɔi.”

Kana “onde onto layadiya ayonga onto ɔlɔlɔ?”

Kana “mbishola olelo wa.”

Kana “Sheɔlɛ,” mbuta ate odimu a pɛngando. Enda Elembetshielo.

Kana “etena kayotɔ mponda k’okonda onto.”

Kana “okitshiyelo w’anima.”

Tshɛk., “nyu nyekɔ anto.”

Tshɛk., “otema.”

Kana “sɛlɔka.”

Kana ondo “tɛkɛta la.”

Kana “anima w’onto tshɛ lasɛna.”

Tshɛk., “emunyi tshɛ w’onto.”

Tshɛk., “onyɔ.”

Kana “nkolola ɛngɔ tshɛ.”

Kana “dikumanyi.”

Tshɛk., “kelekolaka oya w’akanga wa wolo.”

Tshɛk., “otema.”

Kana “monga la shɔnɔdi otsha le nde.”

Kana “wohɔma.”

Tshɛk., “ambɔkɔ w’engawo.”

Tshɛk., “Lande na katomɛmba emunyi ami lo wanyu ami?”

Kana “anima.”

Kana “mamɛ mboka yami.”

Kana “ndooko ɔtɔlɔki.”

Kana ondo “Naka onto ɔmɔtshi nkoka, dimi layɔlama, ko mvɔ.”

Tshɛk., “Paka akambo 2 ato, tonsalɛke.”

Tshɛk., “nde,” ondo dia ntɛkɛta dikambo dia Jɔbɔ.

Kana “ndola tɔɔ la osukusuku.”

Kana ondo “ko pembɔmaka.”

Tshɛk., “ambɔntɔla.”

Kana “Sheɔlɛ,” mbuta ate odimu a pɛngando. Enda Elembetshielo.

Kana “ayokombola efula.”

Kana “Anima ande.”

Kana “la ewo kele tsho lɔpɛpɛ.”

Kana “munga kayɛ ketsha onyɔ ayɛ.”

Tshɛk., “mapa.”

Kana “ambolanga nɛndja.”

Tshɛk., “ambɔkɔ ande wa nkeka w’engawo.”

Mbuta ate elongamelo tshɛ ka nkɔnɔ.

Tshɛk., “ande.”

Kana “w’ɛtɔlɔki.”

Kana “wele tsho lɔpɛpɛ.”

Kana “Otonga anima anyu monga lo dihole dia anima ami.”

Kana “wanɛ wosanganyi kaamɛ la mi.”

Kana “wolo.” Tshɛk., “loseke.”

Kana “dɛdi dia nyɔi.”

Kana ondo “hawolale djɔ.”

Kana “mbidjasɛ lo.”

Tshɛk., “yokedi; ɔkɛla.”

Kana “ɔtɔlɔki.”

Kana “Sheɔlɛ,” mbuta ate odimu a pɛngando. Enda Elembetshielo.

Kana “diombo.”

Mbuta ate Elongamelo.

Kana “Sheɔlɛ,” mbuta ate odimu a pɛngando. Enda Elembetshielo.

Kana ondo “mindo.”

Kana “anima ayɛ.”

Kana “kayowɔtɛngunya.”

Tshɛk., “Ɔna l’enondo laki nyɔi.”

Kana “nyɔi ka kɔlɔ efula.”

Tshɛk., “Ɛngɔ kele bu kande.”

Tshɛk., “nde hatonga la lokombo.”

Kana “lo dihole diadjasɛnde lo tshanda mɔtshi.”

Kana “momadiami.” Enda Elembetshielo.

Kana “yamonyɔntɛnga.”

Kana “Ewotɔ ami.”

Tshɛk., “ana w’apami wa lo dikundju diami,” mbuta ate dikundju diakambote (dikundju dia mama).

Tshɛk., “Ndo kahanyalote emunyi ami?”

Tshɛk., “la diko dia ditshu.”

Kana “Awondo ami wambɔkɔ l’etei kami.”

Tshɛk., “nyuma k’oma lo yimba yami.”

Kana “onto; Adama.”

Kana “ɔtɔlɔki.”

Mbuta ate wolo ande.

Kana “djolo.”

Tshɛk., “lolemi.”

Tshɛk., “ndo nde hatɔmɛna.”

Tshɛk., “Nde.”

Tshɛk., “kande.”

Tshɛk., “yimba yami.”

Kana “la wolo.”

Kana “mpolo.”

Kana “Sheɔlɛ,” mbuta ate odimu a pɛngando. Enda Elembetshielo.

Kana “lo etena kɛmɔtshi,” mbuta ate nyɔi ka shashimoya ndo kaha la paa.

Kana “dako; ekongelo.”

Kana “lambohembɔma lo 2.”

Kana “mbetsha Nzambi dui dimɔtshi.”

Tshɛk., “ehihɔ wa weka ande ashashi.”

Kana “la anima w’ololo.”

Kana ondo “dia salɛmi akambo la ngala.”

Tshɛk., “tolembetelo tawɔ.”

Tshɛk., “Ndo nde ayokotola anto tshɛ l’ɔkɔngɔ ande.”

Kana “Onde Kanga-Wolo-Tshɛ ngɛnangɛnaka.”

Tshɛk., “kololaka ahɔndɔ w’etakataka.”

Kana “ana wele bu la washɛwɔ.”

Tshɛk., “tolonga ta tofudu.”

Kana “otshimbedi.”

Kana “wanɛ wele nsɛnɔ yawɔ yakasusama.”

Tshɛk., “ɔkɛdi.”

Kana “tɛtshi ta paonyi.”

Kana “tɛtshi ta paonyi.”

Kana “ɔnɛ lele la washo wamboholoyama.”

Kana “okiyanu ami wekɔ ɔtɔmbɔkwɛlɔ.”

Kana “kakafundama dikambo diami.”

Kana “kalanga anima ande.”

Kana “kakafundama.”

Mbuta ate lushi lande la kilombo.

Kana “ɔkɔlɛ.”

Kana ondo “mina nɛngɛsɛ lo ekambɔ.”

Kana ondo “vɔ mamulaka esɔ lam’asa mpele di’ave.”

Kana “anima wa wanɛ wambohomɔ.”

Kana ondo “Nzambi hɛndja ndooko onto onongo.”

Tshɛk., “tondolaka.”

Tshɛk., “Nde ekɔ esadi laadiko di’ashi.”

Kana “Sheɔlɛ,” mbuta ate odimu a pɛngando. Enda Elembetshielo.

Tshɛk., “Dikundju.”

Tshɛk., “Nde.”

Tshɛk., “Nde.”

Tshɛk., “lo mboka yawɔ.”

Tshɛk., “lo dongolongo diande.”

Kana “pudipudi.”

Kana “ekanelo k’ɔlɔlɔ.”

Kana “lo yɛdikɔ y’efula.”

Tshɛk., “Ndo lomu (nyuma) lakina latomba oma le yɛ?”

Kana “Sheɔlɛ,” mbuta ate odimu a pɛngando. Enda Elembetshielo.

Tshɛk., “nde.”

Kana “Ndo Abadɔna.”

Tshɛk., “sandjolaka nɔrdɛ.”

Tshɛk., “lo hwe.”

Tshɛk., “otshimbedi.”

Tshɛk., “Rahaba.”

Kana “lɔpɛpɛ.”

Tshɛk., “yokedi.”

Kana “laketɛ anima ami.”

Kana “dimi hantonya oma le mi dimɛ; dimi layolama.”

Kana “hawotonsola.”

Kana “nshi yami tshɛ.”

Kana “ɔtɔlɔki.”

Kana “anima.”

Kana “ayɔtɛndɛka.”

Kana ondo “la lonya.”

Kana ondo “Vɔ wambowodɛ nsaka l’anya awɔ ndo wambowodɛ tohonge oma l’ahole awɔ.”

Tshɛk., “kambohongɔ.”

Tshɛk., “dive.”

Ondo mendanaka la otshimelo wa diangɔ.

Kana “kambɛdiama.”

Kana “Etiyɔpiya.”

Tshɛk., “wotsho.”

Tshɛk., “yokedi.”

Tshɛk., “lo nshi ya.”

Kana “ekambi ami.”

Tshɛk., “wakayashɛka.”

Kana “okutu wele bu l’anya.”

Tshɛk., “lo kefu yami.”

Tshɛk., “wakatɔngaka.”

Kana ondo “Vɔ koodimaka osase wa lo elungi kami.”

Tshɛk., “wambɔkɔmama mfimbɔ.”

Tshɛk., “yokedi; ɔkɛla.”

Tshɛk., “ambɔtɛwɔla ɔkɔdi w’ota ami.”

Kana “Vɔ wambonya osukɔ.”

Kana ondo “Aha l’onto mbakimanyiya.”

Kana “anima.”

Tshɛk., “Weka ami wambotondɔma.”

Kana ondo “Wolo wa sui diami wambonkasoya.”

Kana ondo “ndɛlɔlami la osakanelo.”

Tshɛk., “tota dia elanyelo.”

Kana “wele la lushi la wolo?”

Kana “Onde anima ami.”

Kana ondo “demba dja.”

Kana “mpolo.”

Kana ondo “kaamɛ l’akanga wa kashi.”

Kana “tokanula tami takundɔme.”

Tshɛk., “apami akina wake adwe laadiko diande.”

Tshɛk., “yalɛ (yalongoya) dia ndanya.”

Kana “Yakundola.”

Kana “kilombo.”

Tshɛk., “kambonɛ.”

Tshɛk., “lo dikundju.”

Tshɛk., “lakasale dia washo wa wadi aki odo nɛmba.”

Tshɛk., “nde.”

Tshɛk., “nde.”

Tshɛk., “oma ko dikundju dia mama.”

Tshɛk., “lokende lande.”

Kana ondo “Etena kakamɛnyi dia lekɔ la osukɔ lo soko di’osomba.”

Kana “weka wa lo dihɛka.”

Kana “lo sɔnga dialɔ; lo weka alɔ wa la diko.”

Tshɛk., “osase.”

Kana “anima.”

Tshɛk., “onatshi.”

Kana “Sinyatirɛ yami yɔ nyɛ.”

Kana “anima w’akanga ayɔ.”

Kana “nɛ dia nde aki kanga losembwe lo washo ande hita.”

Kana “anima ande.”

Tshɛk., “tshitshɛ lo nshi.”

Tshɛk., “nshi.”

Kana “Nshi efula tsho hetɛ onto.”

Kana “mpangwɛ Jɔbɔ.”

Kana “mbisha onto lokombo la nɛmɔ.”

Tshɛk., “Lolemi lami ndo onyɔ ami.”

Tshɛk., “mbidjaka ohomɔ lo.”

Kana “lɔsɛnɔ.”

Kana “diombo.”

Kana “ehomɔ ka ta (dikuwa).”

Tshɛk., “lɔsɛnɔ lande.”

Kana “anima ande.”

Kana “wamboshɔma.”

Kana “lɔsɛnɔ.”

Kana “diombo.”

Kana “ondjelo.”

Kana “diombo.”

Kana “dimɛna dioleki.”

Tshɛk., “ayembɛ.”

Kana ondo “Ndo dui sɔ komonga la wahɔ le mi.”

Kana “lɔsɛnɔ.”

Kana “diombo.”

Kana “nkaloya anima ande.”

Kana “diombo.”

Tshɛk., “onyɔ.”

Tshɛk., “otema.”

Kana “nkɛtɛ k’otondo.”

Tshɛk., “otema.”

Tshɛk., “Emunyi.”

Kana “ɔlɔhɛ oleki onto k’onto.”

Kana “ɔtɔlɔki.”

Tshɛk., “otema.”

Kana ondo “Papa, etawɔ dia Jɔbɔ pembama.”

Ondo Nzambi katande.

Tshɛk., “lonya.”

Kana “kashi.”

Tshɛk., “otema.”

Kana ondo “Nde mbidjashiyaka nkumi ya dikanga lo kiti ya lowandji.”

Kana “la ehomɔ ka ta (dikuwa).”

Kana “ɛtɔlɔki.”

Kana “Anima awɔ mvɔka.”

Kana ondo “Lo nkomiya.”

Tshɛk., “Nde.”

Kana “mbida losaka la diɔnyɔ.”

Kana ondo “Wakɔnyɔla; Wakawelɛ dia mbikoya la nde.”

Kana “halomanema mfundo.”

Tshɛk., “tshombotombo yande.”

Tshɛk., “osase.”

Tshɛk., “edio.”

Kana ondo “kasambande lo dikambo dia.”

Kana ondo “kɛnɛ.”

Tshɛk., “mbidjaka odihɔ lo lonya l’onto tshɛ.”

Kana “ɛtshi ka nkɛtɛ kele la nkɛtɛ y’ɛtɛtɔ.”

Tshɛk., “lofimbɔ.”

Kana “wadjangɛ.”

Kana “mɛsɔla.”

Mbuta ate wa yanyi.

Tshɛk., “lele la lomba l’otema.”

Etelo ka lo Hɛbɛru kendana la andjelo wele ana wa Nzambi.

Kana “kakamakikombe.”

Tshɛk., “lo nshi yayɛ.”

Kana “dɛdi dia nyɔi.”

Tshɛk., “nshi.”

Kana ondo “dingadimu.”

Ondo tɔɔtɔ ta Pleyadɛ ta lo olui wa tɔɔtɔ wa Ngɔmbɛ.

Ondo olui wa tɔɔtɔ wa Ɔriɔ.

Tshɛk., “Mazarɔtɛ.” Lo 2Ku 23:5, tshɛkɛta yɔtɔnɛ la yɔ yele lo efula mendanaka la elui wa tɔɔtɔ wa zodiakɛ.

Ondo olui wa tɔɔtɔ wa Laondo la Woke.

Kana ondo “Lande.”

Kana ondo “l’etei k’onto.”

Kana “dihole dialɛ waa nyama.”

Tshɛk., “ntɔngɔ.”

Tshɛk., “akasale dia tɔ mbohɛ.”

Tshɛk., “Tɔ tombaka dia mpomana la dihomɔ dia ta.”

Tshɛk., “mɛnaka nkɛtɛ.”

Kana ondo “Tɔ hetawɔ.”

Tshɛk., “lo nnu dia dive.”

Kana “ayotola.”

Tshɛk., “Keleka dungi diawɔ.”

Kana “layokaandola.”

Ondo nguwo.

Tshɛk., “Tɔ kele etatelo.”

Tshɛk., “djonga.”

Ondo nkɔndɛ.

Tshɛk., “tɛndɛ.”

Kana “kayokɔkɔsha balakata.”

Tshɛk., “elungi.”

Kana ondo “ɛnɔngɔ w’akamba akamba alɔ mbele lotamanya lalɔ.”

Kana “diamomokaloya ɛtɛkɛta ami.”

Tshɛk., “Ndooko onyake dimi layonyiya elungi kande.”

Tshɛk., “Jehowa akakaloya lɔhɔmbɔ lakikɔ Jɔbɔ.”

Tshɛk., “ngɔmbɛ ya waomi 1 000 ndo ya wadi 1 000.”

Tshɛk., “osombe ndo la nshi tɔɔ.”

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto