BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • be wekelo 16 lk. 135-lk. 138 od. 5
  • Dihonga

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Dihonga
  • Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
  • Awui wa woho akɔ
  • Mbɔtwɛlɔ kemula nsaki
    Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
  • Wangasanu
    Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
  • Endaka ampokami
    Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
  • Tɛkɛta awui washa ampokami ayɛ wetshelo
    Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
Enda awui akina
Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
be wekelo 16 lk. 135-lk. 138 od. 5

WEKELO 16

Dihonga

Kakɔna kahombayɛ sala na?

Wɛ la dia memala, koko aha oko lohingu, tɛkɛta la wɔlamu ndo la kɛnɛmɔ lo yoho yɛnya dia wɛ bu la wɔma.

Bonde kele dikambo sɔ ohomba?

Naka wɛ ekɔ la dihonga, kete ampokami ayɛ koka tshutshuyama dia ndjasha tshɛ lo kɛnɛ katayɛ, koko aha le yɛ wɛmɛ.

ƆTƐKƐTSHI tshɛ tokaka yema ya wɔma naka nde ayanga monɛ dia tɔtɛkɛta, djekoleko naka nde hasha asawo mbala la mbala. Opandjudi koka mboka yema ya wɔma etena katatɛnde sambisha. Lam’akawɔlɔmbɛ dia nde monga omvutshi, Jeremiya akate ate: “Dimi haleyi nteketa, ne dia dimi leki dikenda.” (Jer. 1:5, 6) Lam’ele Jehowa akakimanyiya Jeremiya, nde ayokokimanyiya wɛ lawɔ. Yema yema, wɛ koka ndjonga la dihonga.

Ɔtɛkɛtshi wele la dihonga ele wɔnɛ wahatɛ asolo. Dihonga sɔ mɛnamaka oma lo yoho yele demba diande. Nde memalaka woho wokondemalaka ndo yoho yɔtɔnɛ l’awui wende lo tɛkɛta. Nde hetshetsha anya tshanana. Nde tɛkɛtaka la dui di’ɔlɔlɔ ndo diahombama.

Kânga mbakokɛ mɛna dia wɛ bu la dihonga lo ndjela kɛnɛ kotshiwɔ lanɛ, wɛ koka ndjalowanya. Woho akɔna na? Nyɛsɔ tende bonde katokaka ɔtɛkɛtshi wɔma kana shisha dihonga diande. Demba diaso koka monga lo kiɔkɔ ya dikambo sɔ.

Wɛ koka monga la wɔma etena kahomanayɛ l’okakatanu ndo kalangayɛ mbotondoya, koko wɛ bu l’eshikikelo dia kana wɛ ayowotondoya. Lâsɔ, wɔɔngɔ wayotɛ demba dia diɔ mumola diangɔ dieteta lo dikila dielɛwɔ adrénaline. Diangɔ sɔ koka tshutshuya asolo ayɛ dia tokola esadi esadi, tshikitanya ɔhɛngɛlɔ, ndeka kotondja dungu, kosatsha lokomba l’anya kana l’adwe ndo sala dia dui diayɛ ngɛnguma. Demba diayɛ diayokokimanyiya dia ndɔshana l’okakatanu wele layɛ ɔsɔ lo fudia wolo ayɛ. Okakatanu wele lanɛ ele dia demba mbeya woho wa toma wolo ɔsɔ otsha lo yimba kana kamba lawɔ dia mbisha sawo la wangasanu tshɛ.

Woho wa kitshakitsha wɔma. Eya di’onto tshɛ mongaka la yema ya wɔma. Koko dia monga la dihonga, wɛ pombaka mbewɔ dia ndjakiyanya efula ndo wɛ la dia ndɔshana l’okakatanu ayɛ la solo dia wɔlamu ndo la kɛnɛmɔ tshɛ. Ngande wakokayɛ sala dikambo sɔ?

Yalɔngɔsɔla dimɛna. Ɔsa etena k’ɔlɔlɔ dia nɔngɔsɔla sawo diayɛ. Shihodia sawo diayɛ dimɛna. Naka wɛ ekɔ l’awui amɔtshi wakayasɔnyi dia mɔmbɔla lo sawo diayɛ, kete tokoteyi ntondo awui weya ampokami ayɛ lo kɛnɛ kendana la sawo diakɔ ndo oyango watayawese dia kotsha lo sawo diayɛ. Dui sɔ diayokokimanyiya dia sɔna awui woleki amɛna. Naka mbala ka ntondo wɛ ambɛna dia dikambo sɔ diekɔ wolo, kete lɔmba ekimanyielo le ɔtɛkɛtshi ɔmɔtshi wa manamana. Nde koka kokimanyiya dia wɛ sɛdingola awui wakawakosha dimɛna ndo kana yimba lo dikambo di’ampokami ayɛ. Naka wɛ ekɔ l’eshikikelo dia awui ayɛ wayokimanyiya ampokami ayɛ ndo dia wɛ ambâkakatshiya dimɛna lo wɔɔngɔ, kete nsaki kayɛ ka mbaewoya awui asɔ kayotatɛ minya wɔma wakoka monga layɛ lo kɛnɛ kendana la sawo diakɔ.

Dja yimba dimɛna l’ɛtɛkɛta ayɛ wa mbɔtwɛlɔ. Eya nganɛ wayoyɔtshiya sawo diayɛ. Ondo kam’atatɛyɛ sawo diayɛ, mbayofumbɔ wɔma ayɛ.

Awui asɔ mendanaka ndo l’ɔlɔngɔswɛlɔ w’otsha l’esambishelo. Sɛdingola aha tsho sawo diatayɛmbɛ anto, koko ndo weho w’anto wayoyosambisha. Lɔngɔsɔla mbɔtwɛlɔ kayɛ dimɛna. Kondja ekimanyielo oma le apandjudi wa tomanamana.

Wɛ koka fɔnya dia wɛ ayonga la dihonga efula naka wɛ funda kiambokambo tshɛ ya lo sawo diayɛ lofunda. Koko lo mɛtɛ, dikambo sɔ koka koshaka wɔma mbala tshɛ kayoyoshaka sawo. Ekɔ mɛtɛ di’atɛkɛtshi amɔtshi fundaka akambo efula, koko akina yema tshitshɛ. Ɔnkɔnɛ, kɛnɛ kayokokimanyiya dia mbeya lende ahombayɛ shikikɛ yimba ndo di’aha mboka wɔma efula ele, eshikikelo kele layɛ ɔnɛ wɛ akalɔngɔsɔlɛ ampokami ayɛ awui w’amɛna efula, koko aha kɛnɛ kakayafundji lo dikatshi.

Ohola sawo diayɛ la dui dia wolo. Kɛsɔ mbayokoshikikɛ dia wɛ koka mɔmbɔla tokanyi hwe. Etena koholayɛ, wɛ keketshaka wɔɔngɔ ayɛ dia vɔ mongaka wonya tshɛ suke etena keyɛ lo mbisha sawo diayɛ. Ohola l’otema ɔtɔi. Ɔsa diele oko wɛ ekɔ lo mɛna ampokami ayɛ. Djasɛ lo mɛsa kana emala oko wayoyotodjasɛ kana memala etena kayoyotosha sawo diayɛ.

Lɔmba ekimanyielo le Jehowa. Onde nde ayoka dɔmbɛlɔ diayɛ? “[Eshikikelo kɛnɛ] mbeli la su le ndi shati: Naka shu tayolomba engo uku lulangu landi, ndi ayutukela.” (1 Joa. 5:14) Naka wɛ nangaka mbisha Nzambi nɛmɔ ndo kimanyiya anto dia vɔ kondja wahɔ oma l’Ɔtɛkɛta ande, kete nde mɛtɛ ayoka dɔmbɛlɔ diayɛ. Eshikikelo kɛsɔ koka kokimanyiya efula dia wɛ mbisha sawo diayɛ. Ndo nto, lam’akɛnɛmɔlayɛ elowa wa nyuma, mbut’ate ngandji, ɔngɛnɔngɛnɔ, ki, kɛtshi la solo dia lotutsha, wɛ ayonga la yimba yahombama dia kandola ekakatanu tshɛ la dihonga.​—Ngal. 5:22, 23.

Hokɔ Akambo. Naka wɛ ayosambishaka efula, kete wɛ hatongaka la wɔma efula ndo naka wɛ ayoshaka kɔmatɛrɛ mbala la mbala lo nsanganya y’Akristo, kete wɛ hatonga l’okakatanu efula dia tɛkɛta la ntondo k’anto. Lo yɛdikɔ yayoyotalekaka mbisha asawo l’etshumanelo, mbayotalekaka kitakita wɔma watongaka layɛ la ntondo ka mbisha sawo. Onde wɛ nangaka monga la waaso efula wa tɛkɛtaka? Naka ngasɔ, kete onga suke dia wɛ ndjakimɔ la lolango dia mbisha asawo wele wanɛ wakawasha bu lawɔ.

Lâdiko wa wɛ ndjela alako woshami la diko ango, wɛ ayɛna ɔlɔlɔ sɛdingola tolembetelo tɛnya hwe dia wɛ ekɔ lo mboka wɔma. Naka wɛ mbishola tolembetelo tɔsɔ ndo mbeya woho wa ndɔshana latɔ, kete dui sɔ diayokokimanyiya dia tɛkɛta la dihonga. Tolembetelo tɔsɔ koka monga ta lo demba kana ta lo dui.

Tolembetelo ta lo demba. Ɛnamelo kayɛ ndo woho wakambayɛ l’anya ayɛ mɛnyaka dia wɛ ekɔ la dihonga kana bu. Enda ntondo anya ayɛ. Tolembetelo tɛnya di’onto ekɔ la wɔma tɔ tɔnɛ: wɛ ayowɛna nde ambɔkɔma anya l’ɔkɔngɔ kana mbasembola tɔɔ aha la mbasutshasutsha; ambɛkama lo pipitrɛ, anya lo dibenga wonya tshɛ, butɔ ka lo dikɔti ndjâka kɔma ko kɔmɔla; lonya lo tama kana l’ɔhɛmbɛ, asala totshelo tele oko onto lambohandjɔ wɔɔngɔ, ananda akalashi ande, tango kande, kidiyɔ kande, pɛtɛ kande ndo nɔtɛ yande wonya tshɛ kana asala totshelo tɔmɔtshi taheyama ɔtɛ l’ekolo.

Wɔma koka mɛnama nto naka onto ekɔ lo mbetshetsha ekolo wonya tshɛ, memala lokolo tshɛngu, memala tɔɔ oko lohingu, kana minyama, nɔmbɔlaka ɛlɔmɔ wonya tshɛ, mɛnaka sɔyi kana pɛngaka esadi esadi oko onto loka dowe.

Naka wɛ ndjaketembola l’otema ɔtɔi, kete wɛ koka shidiya tolembetelo tɔsɔ tɛnya di’onto ekɔ la wɔma. Mbala tshɛ konake dia minya djembetelo mɔtshi l’atei wa tolembetelo tɔsɔ. Sɔna djembetelo mɔtshi yatɛnyaka dia wɛ bu la dihonga, ko wɛ tendji la ntondo kɛnɛ kahombayɛ sala dia mbewɔ dikambo sɔ. Naka wɛ mbidja welo ɛsɔ, kete oma l’ɛnamelo ka demba diayɛ wɛ ayɛnya dia wɛ ekɔ la dihonga.

Tolembetelo ta lo dui. Tolembetelo ta lo dui tatɛnyaka di’onto ekɔ la wɔma koka mɛnama oma lo dui diamboleka kasa, kana diadidima, kɔsu kɔsu ka wonya tshɛ, kana ɔtɛkɛta w’esadi esadi amboleka. Wɛ koka tondoya ekakatanu ɛsɔ ndo ndɔshana la tɔkɔmɔkɔmɔ tokina naka wɛ sala la wolo tshɛ dia mbeya kamba la dui diayɛ.

Naka wɛ ekɔ la wɔma, emala ndo hɛnga yema kambe la ntondo ka wɛ mbidɛ lo lɔyɛnga. Sala la wolo dia minola eshisha wa demba diayɛ di’otondo. Lo dihole dia mbidja yimba yɛ lo wɔma wele layɛ, dja yimba lo kɛnɛ kakotshutshuya dia mbewoya ampokami ayɛ awui wakayalɔngɔsɔdi. La ntondo ka wɛ tatɛ tɛkɛta, tokenda ampokami ayɛ yema, sandjola elungi, ndo mɔnamɔna yema. Tɛkɛta ɔkɔkɛ lo mbɔtwɛlɔ kayɛ, oma lâsɔ ko wɛ ndjɔtɔ tshavu lo sawo diayɛ.

Kɛnɛ kahombayɛ nongamɛ. Tolongamɛke dia esasesase tshɛ ka wɔma shila. Atɛkɛtshi efula waya tomanamana lo woshelo w’asawo l’edja k’ɛnɔnyi efula tokaka yema ya wɔma la ntondo ka vɔ memala la ntondo k’ampokami. Koko, vɔ wakeke woho wa mbahemɛ esasesase kawɔ ka wɔma. Ɔmɔtshi l’atei awɔ akate ate: “Polo ndo nshi nyɛ dimi tatɛka asolo, koko leya woho wa tondoya dikambo sɔ.”

Naka wɛ sala tshɛ dia minya esasesase ka wɔma, kete ampokami ayɛ wayokɔsa oko ɔtɛkɛtshi wele la dihonga. Eelo, wɛ koka tetemala la mboka wɔma, koko ampokami hawotokoka mɛna dia wɛ ekɔ lawɔ.

Ohɔ dia etena kamumɔ diangɔ dia lo demba dielɛwɔ adrénaline diasatsha onto lokomba, onto ndekaka nto nyomoleka monga la wolo. Lâsɔ, kamba la wolo ɔsɔ dia tɛkɛta l’osalanganu tshɛ.

Ndoko ohomba wɛ kongɛ dia paka wɛ ambodɛ lo lɔyɛnga ko wɛ tokamba l’alako anɛ tshɛ. Eka dia tɛkɛta la dihonga ndo aha mbatɛ asolo ndo tɛkɛtaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo lɔsɛnɔ layɛ la lushi la lushi. Naka wɛ sala ngasɔ, kete dui sɔ diayokokimanyiya dia tɛkɛtaka l’eshikikelo wonya weyɛ lo lɔyɛnga kana l’esambishelo, lɛnɛ ele dikambo sɔ ohomba woleki.

WOHO WA MONGA LA DIHONGA

  • Yalɔngɔsɔla dimɛna.

  • Ohola sawo diayɛ la dui dia wolo.

  • ‘Kitsha wotsho ayɛ le Jehowa’ lo dɔmbɛlɔ.​—Osam. 55:22.

  • Sambishaka mbala la mbala, shaka kɔmatɛrɛ mbala efula lo nsanganya, ndo yakimɔka la lolango dia mbisha asawo wele wanɛ wakawasha ɔkɛndɛ bu lawɔ.

  • Shola tolembetelo tɛnya dia wɛ ekɔ lo mboka wɔma ndo eka woho wa tiewɔ kana titondoya.

OKAMBELO: Lomingu tshɛ la lo ngɔndɔ, sala la wolo dia mbisha kɔmatɛrɛ ndekana mbala ɔtɔi lo Wekelo wa Tshoto y’Etangelo ndo wa Dibuku wa l’Etshumanelo. Lembetɛ dia wɔma tatɛka shila lo kɔmatɛrɛ kahende kana kasato ka lo losanganya lakɔ lamɛ.

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto