Ngɔndɔ ka sato
Lushi la sato, Ngɔndɔ ka sato 1
Nyu hanyeye kɛnɛ kayonyokomɛ loyi.—Jak. 4:14.
Kaanga dikumanyi diele la diewo pombaka mbetawɔ la ndjakitshakitsha ɔnɛ woho watawatshunde esombe ayotakitshakitshaka lofulo l’olimu wahombawɔ nkamba lo wahɔ w’etshumanelo. (Os. 71:17, 18) Dikumanyi dialowanya anto akina wekɔ tshondo y’ɔtshɔkɔ le ɛkɔkɔ. Vɔ keketshaka lonyuma l’ase etshumanelo. Lo ngande? Welo wadja dikumanyi dia ndowanya anto akina mongaka l’etombelo w’amɛna efula nɛ dia anangɛso wele l’akoka wayonga suke dia nkimanyiya etshumanelo dia tɔ ntshikala nge ndo kaamɛ aha paka nshi nyɛ, koko djekoleko lo tena dia paa dia lo mfɔnu ka woke. (Ɛzk. 38:10-12; Mika 5:5, 6) Dikumanyi le, tambonyɔlɔmba dia olowanyelo w’anto akina monga l’atei w’olimu wahombanyu salaka mbala la mbala nshi nyɛ. Tamboshihodia dia dikumanyi wekɔ lo nkamba olimu wa wolo wɔsa wenya efula dia nkotsha ɛkɛndɛ wa l’etshumanelo. Koko ekɔ ohomba dia dikumanyi nkamba la wenya ɛmɔtshi oma lo wenya ɛsɔ dia ndowanya anto akina. (Ond. 3:1) Sala ngasɔ koka monga dui di’ohomba efula. w15 4/15 1:8-10
Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka sato 2
‘Ndo atoyi ayɛ wayoka dui oma l’ɔkɔngɔ ayɛ diata ɔnɛ: Mboka tɔ kɛnɛ. Nyɔkɛndɛkɛndɛ lɔkɔ.’—Isa. 30:21.
Aha la taamu, sho mbetawɔka dia Bible kekɔ la losango laki Nzambi le anto tshɛ wa l’andja w’otondo. Ko onde Bible mɛnyaka woho wakoka onto l’onto ndjasukanya la Jehowa? Eelo. Lo ngande? Naka sho mbadiaka ndo mbekaka Bible mbala la mbala, sɛdingolaka woho wɔsaso kɛnɛ katatɔ ndo kanaka yimba lo woho wakokaso nkamba l’alako w’oma lɔkɔ lo nsɛnɔ yaso, kete tekɔ lo mbetawɔ dia Jehowa ntɛkɛta la so lo tshimbo y’Ɔtɛkɛta ande. Dui sɔ tokimanyiyaka dia sho monga la diɔtɔnganelo dia ma ma la nde. (Hɛb. 4:12; Jak. 1:23-25) Ɛnyɛlɔ, ngande wayaokayɛ etena kadiayɛ ɛtɛkɛta wa Yeso w’ɔnɛ “nyotshike ndjaombɛ diangɔ dia nɛmɔ la nkɛtɛ”? Naka wɛ ekɔ lo mbetsha waahɔ wa Diolelo lo dihole dia ntondo lo lɔsɛnɔ layɛ, kete Jehowa ekɔ lo kaandola. Lo wedi okina, naka wɛ mɛnaka ohomba wa mbetɛ lɔsɛnɔ layɛ ɔsɛlɛngɛ ndo ndjasha efula lo wahɔ wa Diolelo, kete eya dia Jehowa ekɔ lo kokimanyiya dia wɛ mbeya kɛnɛ kahombayɛ nsala dia ndjasukanya la nde.—Mat. 6:19, 20. w15 4/15 3:3-5
Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka sato 3
Nkumadiɔndjɔ akemala suke la mi ndo akambisha wolo kele lo tshimbo yami, olimu w’esambishelo wakambeme dimɛna ndo kele wedja tshɛ woke esambishelo kakɔ, ndo dimi lakatshungɔ oma l’onyɔ wa ntambwɛ.—2 Tim. 4:17.
L’ɛnyɛlɔ ka Pɔɔlɔ, tekɔ l’awui efula wa nsala l’olimu w’esambishelo, diakɔ diele tekɔ l’eshikikelo dia Jehowa ayɛna kɛnɛ tshɛ kele ohomba ko “ayo[to]kotshɛ diangɔ dikina.” (Mat. 6:33) Oko weso esambisha wa Diolelo, takalongola “ɔkɛndɛ wa nsambisha lokumu l’ɔlɔlɔ” ndo Jehowa tɔsaka oko “ekambi kaamɛ” la nde. (1 Tɛs. 2:4; 1 Kɔr. 3:9) Naka sho ndjasha l’olimu waki Nzambi, kete hatonga wolo sho nkonga dia Jehowa nkadimola lo alɔmbɛlɔ aso. Nyɛsɔ tokambe la etena kɛnɛ dia nkeketsha diɔtɔnganelo diasaso la Nzambi. Naka ekɔ dui dimɔtshi diatokiyanya, kete tokambe la dui diakɔ dia ndjasukanya la Jehowa. Etena kayashaso tshɛ lo Ɔtɛkɛta wa Nzambi, kalɔmbaso ndo kayashaso tshavu lo akambo wa lo nyuma, nyɛsɔ tonge l’eshikikelo ɔnɛ Jehowa ayotokimanyiya dia sho mbikikɛ ehemba wahomana la so ndo wakoka ndjohomana la so lo nshi yaye. w15 4/15 4:17, 18
Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka sato 4
Oma lende aya ewanu la ata l’atei anyu?—Jak. 4:1.
Otako koka ndanya ki ka l’etshumanelo. Naka sho ntetemala nkanyiya ɔnɛ sho ndeka anto akina, kete dui sɔ koka monga la shɛngiya l’ɛtɛkɛta ndo l’etsha aso ndo dui sɔ diayoshaka anto akina paa wonya tshɛ. (Tok. 12:18) Naka tekɔ la mbekelo ka fɔnyaka dia sho ndeka anto akina, kete sho pombaka mbohɔ dia ‘onto tshɛ lele la otako, ekɔ wɔnɔnyi le Jehowa.’ (Tok. 16:5) Ekɔ ohomba sho nsɛdingola nto woho wɔsaso anto wele la lokoho lokina la demba, woye oma lo wedja ekina ndo wele la mbekelo yotshikitanyi la yaso. Naka sho mongaka la mbekelo ka funaka lokoho laso la demba kana wodja aso, kete tekɔ lo mbohɛ dia ‘oma le onto ɔtɔi mbakatonge Nzambi anto wa lo wedja tshɛ.’ (Ets. 17:26) Diakɔ diataso ɔnɛ, tekɔ paka la lokoho ɔtɔi la demba nɛ dia anto tshɛ ndja oma le tshɛso ɔtɔi, mbuta ate Adama. Ɔnkɔnɛ, ayonga dui di’enginya dia mbuta ɔnɛ nkoho mɔtshi y’alemba ndeka nkina. Ekanelo ka ngasɔ kotshaka oyango waki Satana wa mfukutanya ngandji ndo kaamɛ kele lam’asa Akristo. (Jni. 13:35) Dia sho ndɔshana la Satana ndo mbodja otshumba, sho la dia nshika ntanga la ntondo ka woho tshɛ w’ofunu wele kɔlɔ.—Tok. 16:18. w15 5/15 2:8, 9
Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka sato 5
Nyokoyake Nzambi, oko wenyu anande wa ngandji.—Ɛf. 5:1.
Aha la taamu, sho ngɛnangɛnaka nɛ dia Nzambi akalake Akristo w’akitami lɔsɛnɔ lahavu l’olongo ndo lɔsɛnɔ la pondjo lanɛ la nkɛtɛ le “ɛkɔkɔ ekina” waki Yeso wele la kɔlamelo. (Jni. 10:16; 17:3; 1 Kɔr. 15:53) Koko wanɛ wayotɔsɛna lɔsɛnɔ lahavu l’olongo ndo wanɛ wayɔsɛna lɔsɛnɔ la pondjo la nkɛtɛ, hawotodiɛnɛ l’asui wadiɛnɛso la wɔ ɛlɔ kɛnɛ. Jehowa ekɔ lo mɛna ekakatanu wahomana la so oko wakandɛnaka woho wakadiɛnɛka ase Isariyɛlɛ etena kakiwɔ lo lɔhɔmbɔ l’Edjibito. Diakɔ diele, “l’atei asui awo tshe, ndi akasuwi kame la wo.” (Isa. 63:9) Ɛnɔnyi nkama l’ɔkɔngɔ, ase Juda wakandama la wɔma l’ɔtɛ wakaalɔshaka atunyi awɔ diaha vɔ nyomohika tɛmpɛlɔ, koko Nzambi akawatɛ ate: ‘Ɔnɛ lanyonanda amonanda ɔna sso diami.’ (Zɛk. 2:8) L’ɛnyɛlɔ k’ombutshi wa womoto wele la kɛtshi k’efula otsha le ɔnande, Jehowa salaka akambo la ngandji lo wahɔ w’ekambi ande. (Isa. 49:15) Lo wedi ɔmɔtshi, Jehowa ndjadjaka lo dihole di’anto akina ndo nde akatosha dikoka sɔ.—Os. 103:13, 14. w15 5/15 4:2
Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka sato 6
Nyu nyekɔ nshi tshɛ kaamɛ la ase wola.—Mat. 26:11.
Onde laasɔ, Yeso akalange mbuta di’ase wola wayongaka nshi tshɛ la nkɛtɛ? Ndooko, nde akalange mbuta di’ase wola wayoyalaka l’edja tshɛ kayongaka dikongɛ di’akambo nɛ dia kɔlɔ. Ɛlɔ kɛnɛ, ehomba w’eshika wa miliyɔ nkama y’anto hawoyokotshama nɛ dia emboledi w’anto bu la losembwe. Ndooko onyake, andja watolakiya Nzambi waya k’asa onyɔ l’ɔhɛmbɛ. (Os. 72:16) Ahindo wakasale Yeso keketshaka wɛkamu aso ɔnɛ diɛsɛ la dikoka ndo nsaki kande, nde ayanga nkamba la lowandji lande lo wahɔ aso. (Mat. 14:14-21) Kaanga mbeso bu l’akoka wa nsala ahindo, sho koka nkotola yambalo y’anto oya l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi wakafundama l’ɛlɔmbwɛlɔ ka nyuma. Prɔfɛsiya ya lo Bible toshikikɛka etena ka diambo katokongɛ la ntondo. Oko weso Ɛmɛnyi wa Jehowa wakayakimɔ le nde wele la ewo k’oshinga wolo kendana la nshi yayaye, onde hatoyaoke dia tekɔ la dibasa otsha le anto akina? (Rɔmɔ 1:14, 15) Kanaka yimba la dui sɔ, ayototshutshuya dia mbewoya anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo diaki Nzambi.—Os. 45:1; 49:3. w15 6/15 1:7, 10, 11
Lushi la hende, Ngɔndɔ ka sato 7
Nyɛdia anya anyu, . . . ndo nyɛdia etema anyu.—Jak. 4:8.
Naka sho mbɔsa diɔtɔnganelo diasaso la Jehowa la nɛmɔ di’efula, kete tayosala la wolo dia mbɔngɛnyangɛnya lo akambo tshɛ wa lo lɔsɛnɔ laso, mbidja ndo lo tokanyi taso. Sho kombolaka monga la “utema a pudipudi,” lo mbidja timba taso lo awui wele pudipudi, wele ɔlɔlɔ ndo akambo tshɛ wakoka mandɔma. (Es. 24:3, 4; 51:6; Flpɛ. 4:8) Diɛsɛ ko, Jehowa mbeyaka dia sho bu kokele ndo ɔnɛ sho koka ndjotatɛ monga la tokanyi t’awui wa mindo lo tena dimɔ. Koko diaha sho nyangiya Jehowa, sho la dia nsala kɛnɛ tshɛ kahombama dia tinya kam’ayatɔ. (Eta. 6:5, 6) Kanaka yimba lo dui sɔ, tokimanyiyaka dia nsala la wolo dia nama tokanyi taso pudipudi. Yoho mɔtshi y’ohomba yakokaso mɛnya dia tekɔ lo ndjaɛkɛ tshɛ le Jehowa ele, mbɔlɔmbaka mbala la mbala dia nde tokimanyiya dia ndɔshana la tokanyi ta kɔlɔ. Etena kayasukanyaso la Jehowa lo dɔmbɛlɔ, nde ndjasukanyaka la so. Nde toshaka nyuma kande k’ekila dia sho ntetemala monga la lɔkɛwɔ la pudipudi ndo nshika tanga la ntondo k’awui wa mindo. w15 6/15 3:4, 5
Lushi la sato, Ngɔndɔ ka sato 8
Otosha mbo ya ndɛ ya lushi l’ɛlɔ.—Mat. 6:11.
Tolembete dia kaanga mbele dɔmbɛlɔ nɛ mendanaka l’onto ndamɛ, diɔ hadiote ɔnɛ “ombisha” mbo ya ndɛ ya lushi l’ɛlɔ, koko ɔnɛ “otosha” mbo ya ndɛ ya lushi l’ɛlɔ. Victor, lele omendji w’otshimbedi l’Afrikɛ mbutaka ate: “Mbala efula, dimi mbishaka Jehowa losaka l’oma k’ɛse otema, nɛ dia dimi la wadɛmi hatoyakiyanya amboleka dia mbeya oma lɛnɛ ayoya mbo ya ndɛ ya lushi layela kana ndjakiyanya dia mbeya onto layotofutɛ luudu. Anangɛso wekɔ lo tokimanyiya lushi tshɛ. Koko, dimi nɔmbaka dia wanɛ watokimanyiya nkondja ekimanyielo ka nkandola ekakatanu awɔ wendana l’ekondjelo.” Naka tekɔ la mbo ya ndɛ efula, kete sho koka kanɛ anangɛso l’akadiyɛso wele wola kana wambohomana la mpokoso mɔtshi. Hatohombe mbalɔmbɛka tsho, koko sho la dia nsala akambo lo yoho yɔtɔnɛ l’alɔmbɛlɔ aso. Ɛnyɛlɔ, sho koka nkahana kɛnɛ kele la so l’asekaso ambetawudi wele lo dihombo. Sho koka nto kimɔka weshasha wa la lolango mbala la mbala dia nsukɛ olimu aso w’esambishelo wa l’andja w’otondo, teya dia weshasha ɛsɔ wekɔ lo kambema olimu dimɛna.—1 Jn. 3:17. w15 6/15 5:4-6
Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka sato 9
‘Nzambi kele Nzambi kaso pondjo pondjo. Nde ayotɔlɔmbɔlaka pondjo pondjo.’—Os. 48:14.
Omvutshi Isaya akatatshi lo Isaya 60:17 dia etshikitanu ndo ɛlɔngɔswɛlɔ efula wa diambo wayosalema lo etenyi k’okongamelo wa Nzambi ka la nkɛtɛ. Ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka kana Akristo weke kabatizama wakaadɛ kana wakoke tsho awui wendana l’etshikitanu ɛsɔ. Koko, anangɛso la akadiyɛso efula wakakondja diɛsɛ dia mɛna etshikitanu wa diambo ɛsɔ! Ekambi wa Nzambi wa kɔlamelo ɛsɔ wamboshikikɛ dia Nzambi ekɔ lo nkamba la Yeso Nkumekanga kaso dia nɔmbɔla okongamelo Ande. Naka sho mpokamɛ asekaso Akristo asɔ etena katɔkɔndwɛwɔ etshikitanu wakawɛnyi, kete mbetawɔ ndo wɛkamu aso le Jehowa wayokeketala. Akristo wa mɛtɛ tshɛ la dia kɔndɔlɛka anto akina awui wendana l’okongamelo wa Jehowa. Ekɔ tshondo ya dihindo nɛ dia kaanga mbasɛnaso l’andja wa kɔlɔ waki Satana, tekɔ lo nkumbo k’onto l’ɔnango ka l’andja w’otondo kele la wɔladi ndo kele kaamɛ! w15 7/15 1:12, 13
Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka sato 10
Wakaasanganya lo dihole dielamɛ lo Hɛbɛru ɔnɛ Aramangɛdɔna.—Ɛny. 16:16.
Ta di’Armangɛndɔna, diayotombola lokombo l’ekila la Jehowa. Wanɛ tshɛ wayɔsama oko mbudi, mbuta ate wanɛ wahatonga la kɔlamelo wayodiakema. (Mat. 25:31-33, 46) Anto wa kɔlɔ hawotonga nto la nkɛtɛ ndo “olui a woke w’anto” wayohandɔ l’Armangɛdɔna. Oko wele akambo w’amɛna asɔ wayanga salema kem’edja, kakɔna kahomba onto tshɛ la l’atei aso nsala oma ko kakianɛ? Jehowa akalodia ɔpɔstɔlɔ Petero la nyuma dia mfunda ɔnɛ: “Lam’ele diangɔ sɔ tshɛ diayɔlɛlɔ lo yoho shɔ, nyokanyiya weho w’anto wahombanyu monga lo lɔkɛwɔ l’ekila ndo lo ditshelo diɛnya dia nyekɔ lo mamema Nzambi, etena kakonganyu ndo kohɔnyu woongelo wa lushi la Jehowa . . . Ɔnkɔnɛ analengo wa ngandji le, lam’ele nyekɔ lo nkonga akambo asɔ, nyosale kɛnɛ tshɛ kakokanyu nsala dia ndjotanema aha la vadi ndo aha l’ɛkɔmɔ ndo lo wɔladi.” (2 Pe. 3:11, 12, 14) Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ toyashikikɛ dia namaka ɔtɛmwɛlɔ aso pudipudi, aha monga la losambi l’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi ndo tosuke Yeso Kristo nkumekanga ka wɔladi. w15 7/15 2:17, 18
Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka sato 11
‘Naka Jehowa haki luudu, kete okambakamba mbakamba ambiki alɔ olimu wa wolo.’—Os. 127:1.
Ekambi wa Jehowa wa l’andja w’otondo kambaka olimu wa wolo dia mbika Mbalasa ya Diolelo. Anangɛso l’akadiyɛso wakayakimɔ la lolango aha la mfutama, yikaka ndo yilɔngɔsɔlaka. Etombelo wambonga la dui sɔ ele, l’edja k’ɛnɔnyi 15 wetshi, takake Mbalasa ya Diolelo y’amɛna efula ndekana 28 000 l’andja w’otondo, mbuta ate Mbalasa ya Diolelo oko 5 lushi tshɛ. Okongamelo wa Jehowa sɔnaka anangɛso l’akadiyɛso wayakimɔ la lolango ndo kambaka la weshasha wakimɔma dia nsala olimu wa wokelo wa Mbalasa ya Diolelo lɛnɛ ewɔ l’ohomba. Sho ndjelaka tɔndɔ dia lo Bible diata dia wanɛ wele l’ekondjelo k’efula nkimanyiya wanɛ wele bu la tɔ efula. (2 Kɔr. 8:13-15) Etombelo akɔna wambonga la dui sɔ? Mbalasa ya Diolelo efula yakakama lo dikambo dia tshumanelo diaki komonga l’ekondjelo k’efula ka yika. w15 7/15 4:9-11
Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka sato 12
‘Tetemala kikongɛɛ!’—Hab. 2:3.
Naka Kristo akasha ambeki ande tolembetelo ta woongelo ande kete l’oyango wa mbahɛmɔla di’etena kayowɔsɛna. Ambeki wa Yeso wakahombe nsungukala. (Mat. 24:27, 42) Oma ko 1914, tenyi diotshikitanyi dia djembetelo yakasha Yeso diakakotshama. Tekɔ l’eshikikelo ɔnɛ tekɔ lo nsɛna lo nshi y’ekomelo, mbuta ate ‘l’ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo.’ Jehowa amboshilaka nshikikɛ etena kayondolanya andja wa kɔlɔ waki Satana. (Mat. 24:3) Ko lande na kahombaso ntetemala nongamɛ ɔnɛ ekomelo kaya suke? Nɛ dia sho kitanyiyaka Yeso Kristo. Ndo nto, tambɛna hwe ekotshamelo ka tolembetelo takasha Yeso tendana la nshi y’ekomelo. Sho mbetawɔka di’ekomelo kaya suke, aha nɛ dia sho mbetawɔka dui tshɛ diokaso, koko nɛ dia tamboshikikɛ ɔnɛ prɔfɛsiya ya lo Bible yekɔ lo takotshama. Sho pombaka nsungukala ndo monga suke lo dikambo dia lushi l’ekomelo. w15 8/15 2:8, 9
Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka sato 13
‘Wɛ kotshaka nsaki ka ɛngɔ tshɛ kasɛna.’—Os. 145:16.
Lo Paradiso, tayɔngɛnangɛna lo mbetsha wenya aso ɛmɔtshi lo akambo aso hita ndo lo ɔkɔkwɛlɔ wa demba. Laadiko di’akambo tshɛ, Jehowa kele Ɔnɛ lakatotonge la nsaki ka ngɛnangɛna ndo nde tolakaka ɔnɛ nde ayokotsha “nsaki ka ɛngɔ tshɛ kasɛna.” (Ond. 2:24) Ekɔ ohomba sho nkɔkɔla demba ndo momuya, koko tayoleka ngɛnangɛna l’awui asɔ naka sho mbetsha diɔtɔnganelo diasaso la Jehowa lo dihole dia ntondo. Ngasɔ mbayodionga ndo l’andja w’oyoyo. Diakɔ diele, ekɔ dui dia lomba dia ntetemala “nyanga ntondo Diolelo” ndo ndeka mbidja yimba lo ɛtshɔkɔ wakondjaso lo kambɛ Jehowa! (Mat. 6:33) L’andja w’oyoyo, lɔsɛnɔ layonga dimɛna efula ndeka ndo woho wafɔnyaso. Nyɛsɔ tɛnya dia sho nangaka monga l’andja akɔ lo ndjalɔngɔsɔla oma ko kakianɛ dikambo dia “lɔsɛnɔ l’oshika.” Nyɛsɔ tɔkɛnɛmɔlɛ waonga watetsha Jehowa dia monga la wɔ ndo tosambishake lokumu l’ɔlɔlɔ l’ohetoheto. w15 8/15 3:17, 18
Lushi la hende, Ngɔndɔ ka sato 14
Nyu pombaka ndɔta lonto l’oyoyo lakatongama lo ndjela lolango la Nzambi lo losembwe ndo lo kɔlamelo ya mɛtɛ.—Ɛf. 4:24.
Etena kakinde lanɛ la nkɛtɛ, Yeso akadingama l’anto waki komonga kokele. Ambutshi ande, anango l’akadiyɛnde tshɛ waki anto waki komonga kokele. Kaanga ambeki ande wakandalekaka mbokana la wɔ wakɛnya waonga wele oko otako ndo yimba ya lokaki. Ɛnyɛlɔ, l’otsho ɔmɔtshi wa la ntondo ka nyɔi kande, ambeki ande wakatatɛ mana lam’asawɔ “dia mbeya ɔnɛ loleki woke l’atei awɔ.” (Luka 22:24) Otshikitanyi la tokanyi tawɔ t’anto waki komonga kokele, Yeso akeyaka di’ambeki ande wekɔ suke la nkoma Akristo wambotshunda lo nyuma ndo wayanga nkenga etshumanelo kele kaamɛ. L’otsho akɔ waamɛ, Yeso akasale dɔmbɛlɔ lo dikambo diawɔ l’oyango wa vɔ monga kaamɛ. Nde akalɔmbɛ She lele l’olongo dia vɔ tshɛ monga ɔtɔi, lo mbuta ate: “Oko weyɛ, wɛ Papa kaamɛ la mi ndo dimi kaamɛ la yɛ.” Nde akakotsha ate: “Dia vɔ lawɔ monga kaamɛ la so.”—Jni. 17:21, 22. w15 9/15 1:10, 11
Lushi la sato, Ngɔndɔ ka sato 15
Nde akawotɛ ate: “Yaka!” Ko Petero akaholɔ oma lo waato, akakɛndakɛnda laadiko di’ashi ndo akatshu otsha le Yeso.—Mat. 14:29.
Lɔpɛpɛ l’asuku mbeyaka mbɛdikama l’efula k’ekakatanu l’ehemba wahomana l’Akristo ɛlɔ kɛnɛ. Kaanga mbele ekakatanu ɛsɔ wekɔ welo efula, sho koka nkeketala oma l’ekimanyiyelo ka Jehowa. Koko, tohɔ kɛnɛ kakakomɛ Petero. Nde kodinda l’ɔtɛ wa lɔpɛpɛ la asuku wakɔkɔmɔlaka. Koko, Bible mbutaka ɔnɛ: “Lam’akandɛnyi lɔpɛpɛ la wolo, nde akoke wɔma.” (Mat. 14:24-32) Petero akatshike menda Yeso ndo akayodjaka yimba lo wolo wa lɔpɛpɛ. Oma laasɔ, mbetawɔ kande kakatatɛ nkɔmɔ. Woho akɔ waamɛ mbele, naka sho mbidja yimba l’ekakatanu aso, kete sho koka ntatɛ mbidja taamu ɔnɛ Jehowa ayotokimanyiya. Sho pombaka nshihodia ɔnɛ sho koka nshisha mbetawɔ kaso. Lande na? Nɛ dia Bible mbutaka dia nshisha mbetawɔ ekɔ “pɛkato katotondaka esadi eto.” (Hɛb. 12:1) Oko Petero, naka sho mbidja yimba lo akambo wa kɔlɔ, kete mbetawɔ kaso koka nkoma wɔdu esadi eto. w15 9/15 3:1, 6, 7
Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka sato 16
Woshasha tshɛ w’ɔlɔlɔ ndo wa kokele ndjaka oma l’olongo, oma le She diangɔ dia l’olongo diasha esase.—Jak. 1:17.
Etena kakosha onto ɔmɔ woshasha, mbala efula wɛ tɛnyaka lowando layɛ. Lam’ele wɛ mbɔsaka ɛngɔ kakɔ la nɛmɔ, wɛ ayokambaka nto la tɔ. Jehowa ekɔ lo tosha ɛngɔ tshɛ keso la tɔ ohomba dia nsɛna ndo dia monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Onde dui sɔ hatototshutshuya dia sho mbɛnya ngandji kawokaso? Ase Isariyɛlɛ wakalongola diangɔ di’amɛna efula oma le Jehowa. L’edja k’ɛnɔnyi nkama, nde akaalɔmbɔlaka l’ɛlɛmbɛ ande ndo akawashaka ɛngɔ tshɛ kakiwɔ l’ohomba dia nsɛna. (Eoh. 4:7, 8) Ndo ase Isariyɛlɛ wakahombe mɛnya lowando lawɔ otsha le Jehowa lo kitanyiyaka ɛlɛmbɛ ɛsɔ. Ɛnyɛlɔ, etena kakawalambolaka Jehowa elambo, vɔ wakahombaka mbosha ‘diangɔ dioleki amɛna dia lo ɔlɔnga’ dia lo wodja. (Eto. 23:19) Ase Isariyɛlɛ wakeyaka dia Jehowa ayotetemala mbatshɔkɔla naka vɔ mbokitanyiya ndo mbosha kɛnɛ kakaleke tshɛ ɔlɔlɔ le wɔ.—Eoh. 8:7-11. w15 9/15 5:5, 6
Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka sato 17
Ɔngɛnɔngɛnɔ le wanɛ wele l’etema wa pudipudi, nɛ dia vɔ wayɛna Nzambi.—Mat. 5:8.
Ngande wakokaso mɛna lonya la Jehowa lo nsɛnɔ yaso? Nyɛsɔ tende bɛnyɛlɔ tanu. Ntondotondo, wɛ kokaka ndjaoka dia Jehowa akakokimanyiya dia mbishola akambo wa mɛtɛ. Dui dia hende, wɛ koka mbohɔ losanganya l’Akristo lɔmɔtshi lakayatshu, sawo dimɔtshi diakayoke, ndo wɛ akate wate: “Kɛsɔ kakimi la tɔ ohomba mɛtɛ!” Dui dia sato, ondo wɛ akɛnyi woho wakakadimola Jehowa dɔmbɛlɔ diayɛ dimɔtshi l’atei w’alɔmbɛlɔ ayɛ. Dui dia nɛi, ondo wɛ akakombolaka kambɛ Jehowa efula ndo wɛ akɛnyi woho wakandakokimanyiya dia wɛ nkotsha oyango ɔsɔ. Dui dia tanu, ondo wɛ akatshike olimu ayɛ l’ɔtɛ wakawakɔsɛka wenya efula dia wɛ kambɛ Jehowa ndo oma laasɔ wɛ akɛnyi ekotshamelo ka daka dia Nzambi diata ɔnɛ: “Dimi . . . hakokalɛki pondjo.” (Hɛb. 13:5) Etena keso la diɔtɔnganelo dia wolo la Jehowa ndo “kum’otema ka pudipudi” sho koka mɛna esadi eto lonya lande lo lɔsɛnɔ laso. Kɛsɔ alembetshiyatɔ? Sho pombaka nama tokanyi taso pudipudi, ndo ntshika nsala oseka dikambo tshɛ dia kɔlɔ. (2 Kɔr. 4:2) Tambeka ɔnɛ dia mɛna Nzambi, sho pombaka ntetemala nkeketsha diɔtɔnganelo diasaso la nde. w15 10/15 1:17, 19
Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka sato 18
Naka onto alanga kambɛmi olimu, Papa ayowosha kɛnɛmɔ.—Jni. 12:26.
Ase Ngirika amɔtshi wakaye la Jɛrusalɛma dia ndjosala dambo di’Elekanelo, wakɛnyi kɛnɛ kakasale Yeso ndo wakambe. Diakɔ diele, vɔ wakambola ɔpɔstɔlɔ Filipɛ dia kana ayokoka vɔ mɛnana la Yeso. Koko, Yeso kopemba dia nyanga anto dia vɔ monga osukɔ ande ndo mboshimbɛ oma l’antunyi ande. Nde akeyaka kɛnɛ kakaleke ohomba. Nde akatetemala mbika washo lo lolango la Jehowa le nde, mbuta ate nkimɔ lɔsɛnɔ la nde oko olambo. Diakɔ diele, nde akohola ambeki ande dia nde ayovɔ ndooko edja ndo ɔnɛ anto tshɛ wooyela pombaka mbetawɔ dia vɔ lawɔ nambola nsɛnɔ yawɔ la lolango lo ndjela ɛtɛkɛta wele lo divɛsa diaso di’ɛlɔ. Filipɛ akakoke mbewoya ase Ngirika asɔ losango l’ekeketshelo lɔsɔ.—Jni. 12:20-25. w15 10/15 3:13, 14
Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka sato 19
Anto tshɛ wokami ngandji, dimi mbahangwɛka ndo mbahokolaka.—Ɛny. 3:19.
Ambeki wa Yeso wakakakatanaka mbala efula dia mbeya onto akɔna akaleke woke l’atei awɔ. Yeso kɔmɔnyɔla dikambo sɔ. Koko, nde akalakaka la lotutsha tshɛ mbala ko mbala. Ɔnkɔnɛ, nde akongaka nshi tshɛ ɔlɔlɔ ndo akayangaka etena ndo dihole dia dimɛna dia mbangola. (Makɔ 9:33-37) Lam’ele wɛ mbokaka anayɛ ngandji, wɛ mbeyaka dia wɛ pombaka mbahokola. Tena dimɔtshi koka tsho mbaokiya bonde kele dikambo dimɔtshi ɔlɔlɔ kana kɔlɔ. Kakɔna kayoyosala naka vɔ hawokitanyiya tsho? (Tok. 22:15) Nkondja wetshelo oma le Yeso. Nsɔna etena ndo dihole dia dimɛna dia mpokola anayɛ ndo nsala dui sɔ lo yoho ya dimɛna. Kadiyɛso kɛmɔtshi kele l’Afrique du Sud kelɛwɔ Elaine mbutaka ate: “Vɔ kombishakami dilanya pondjo la kɛlɛ kana aha la nembetshiyami ɔkɔkɔ wakamalongodi dilanya.” L’ɔtɛ wa dikambo sɔ, nde akeyaka nshi tshɛ ɔnɛ ambutshi ande wakawokaka ngandji. w15 11/15 1:5, 6
Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka sato 20
Nzambi ekɔ ngandji.—1 Jn. 4:16.
Ngande wotoonga nshi yayaye y’anto otondonga ngandji bu dionga diaki Nzambi dioleki woke? Anto wototetemala mbolanɛ onto l’onto ndo wotɔsɛngiyama oma le Satana, nzambi kele bu la ngandji ndo ka lohetsho. (2 Kɔr. 4:4; 1 Jn. 5:19; Ɛny. 12:9, 12) Nshi yayaye yotonga kɔlɔ ka ditshi otondonga Jehowa kotooka ngandji. Etena kakatɔmbɔkwɛ Satana lowandji laki Nzambi, nde akadje taamu lo lotshungɔ lele la Nzambi la monga Owandji w’andja w’otondo. Satana akasɛmɛ dia lowandji lande layoleka laki Nzambi dimɛna. (Eta. 3:1-5) La lomba tshɛ, Jehowa akatshikɛ Satana etena ka tshitshɛ dia nde mpemba mɛnya ɔsɛmɔ ande. Koko etombelo wambɛnya hwe dia oyadi anto kana Satana hawokoke monga ɛnɔmbɔdi w’eshika. w15 11/15 3:3, 4
Lushi la hende, Ngɔndɔ ka sato 21
Nyongake nshi tshɛ suke dia nkadimola . . . la lotutsha ndo la dilɛmiɛlɔ di’efula.—1 Pe. 3:15.
Okitshakitsha tokimanyiyaka dia sho nkitanyiya tɔndɔ dimɔtshi di’ohomba diakasha Yeso. Nde akate ate: “Nyu nyakoke kɛnɛ kakatama ɔnɛ: ‘Olange wonyayɛ onto ndo ohetsha otunyi ayɛ.’ Koko, dimi lambonyotɛ nte: Nyotetemale nanga atunyi anyu ndo nyotetemale nɔmba dikambo dia wanɛ wanyɔhɛnyahɛnya, dia nyu monga ana wa Shɛnyu lele l’olongo, nɛ dia nde tohotoyaka wonya le anto wa kɔlɔ ndo le anto w’ɛlɔlɔ ndo tɔlɔshaka mvula le anto w’ɛlɔlɔ ndo le anto wa kɔlɔ.” (Mat. 5:43-45) Oko weso ekambi wa Nzambi, sho pombaka “nanga atunyi aso,” oyadi kakɔna katosalɛwɔ. Lo tena tshɛ, sho pombaka mɛnya dia sho nangaka Jehowa ndo wonyaso onto. Oyadi etena katɔlɔsha anto ndo katonawɔ losango laso, sho mbaakimanyiyaka etena kewɔ lo dihombo. w15 11/15 4:17, 19, 20
Lushi la sato, Ngɔndɔ ka sato 22
‘Vɔ wakashihodia awui wakawawaewoya.’—Nɛh. 8:12.
Ekambi waki Nzambi wokokambaka la losha l’ɔtɛkɛta dia ntombola Jehowa ndo mbutɛ anto akina akambo wendana la nde. Atet’edja, ekambi wa Nzambi wakakambe la losha lɔsɔ dia nkadimola Bible di’anto efula wakoke mbeka awui wendana la Jehowa. Ekɔ nunu dia dikadimwelo dia Bible, koko dimɔtshi ndeka dikina eshika. Dia nkadimola Bible lo yoho y’oshika, Kɔmite k’Ekadimwelo ka Bible k’Andja w’Oyoyo akɔsɛ yɛdikɔ dia ndjela atɔndɔ asato w’ohomba anɛ: 1) Nɛmiya lokombo la Nzambi ndo nkamba lalɔ l’Ɔtɛkɛta ande mbala efula oko wakalakambema l’efundelo w’etatelo. (Mat. 6:9) 2) Nkadimola losango l’etatelo tshɛkɛta lo tshɛkɛta lo ahole wakoka. Lɛnɛ ahakoke, ko nkadimola lo ndjela lokanyi la shikaa. 3) Nkamba la tɔtɛkɛta ta wɔɔdu mbadia ndo mboka.—Nɛh. 8:8. w15 12/15 2:1, 2
Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka sato 23
Lo mɛtɛ, naka dimama diambodama lo yoho yahokɛma, akɔna ayoyalɔngɔsɔla dia ndɔ ta? —1 Kɔr. 14:8.
Naka hatolembetshiyisha akambo hwe hwe, anto koka mbɔtɔ l’okandokando kana mbetawɔ kɛnɛ kele bu mɛtɛ. Kaanga mbalangaso ntɛkɛta lo yoho yokɛma, sho pombaka ndjalama diaha ntondja ɛtɛkɛta waha la loshilambo ndo waha la dilɛmiɛlɔ. (1 Kɔr. 14:9) Mateo tshapita 5 polo 7 ekɔ ɛnyɛlɔ kɛmɔ koleki dimɛna ka woho wakasɔnɛ Yeso ɛtɛkɛta wa wɔdu nshihodia. Lo sawo diakandasha, nde konyanga dia mambiya anto lo nkamba la ɛtɛkɛta wa wolo nshihodia kana wele bu ohomba. Ndo nde kombuta awui wakakoke nyangiya anto akina. Yeso aketsha awui w’ohomba efula waki wolo nshihodia, koko kɛnɛ kakandate kaki wɔɔdu nshihodia. Ɛnyɛlɔ, Yeso akalange nshikikɛ ambeki ande diaha vɔ ndjakiyanya lo dikambo dia kɛnɛ kahombawɔ ndɛ lushi la lushi. Nde akaalembetshiya dia Jehowa ndeshaka tofudu lushi tshɛ. Oma laasɔ, nde akawambola ate: “Onde nyu hanyoleki tofudu nɛmɔ?” (Mat. 6:26) Lo nkamba la ɛtɛkɛta wa wɔdu ɛsɔ, Yeso akaakimanyiya dia vɔ nshihodia wetshelo w’ohomba ndo dia vɔ keketshama. w15 12/15 3:13, 14
Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka sato 24
Ngandji kanyu k’onto l’ɔnango katetemale.—Hɛb. 13:1.
Ngandji k’onto l’ɔnango kɛdikɛdi na? Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ k’etatelo yakakambe Pɔɔlɔ la yɔ nembetshiyaka lo ndjela ekadimwelo ka tshɛkɛta lo tshɛkɛta ɔnɛ “ngandji k’otsha le ɔnangɛso.” Ngandji kɛsɔ ekɔ dimama dia wolo, ngandji kahɛtahɛta oko kele lam’asa ase nkumbo kana angɛnyi wa ma ma. (Jni. 11:36) Sho hatɔsɛmɛ tsho ɔnɛ tekɔ anto l’ɔnango. Koko, tekɔ anto l’ɔnango. (Mat. 23:8) Pɔɔlɔ mbutaka ate: “Nyokane ngandji k’oma k’ɛse otema oko onto l’ɔnango. Lo kɛnɛ kendana la nɛmiyana, nyosha ɛnyɛlɔ.” (Rɔmɔ 12:10) Ɛtɛkɛta ɛsɔ mɛnyaka ngandji ka wolo kele lam’asaso l’anangɛso. Ngandji k’onto l’ɔnango, mbidja ndo ngandji kohikami l’atɔndɔ w’Akristo, kimanyiyaka ekambi wa Nzambi monga angɛnyi wa ma ma lam’asawɔ ndo monga kaamɛ. Koko oko weso Akristo wa mɛtɛ, “ɔnangɛso” ekɔ oseka Okristo tshɛ wa mɛtɛ, aha la menda wodja kana ngelo koye ɔnangɛso. (Rɔmɔ 10:12) Jehowa tolakanyaka dia sho mbokana ngandji oko onto l’ɔnango.—1 Tɛs. 4:9. w16.01 1:5, 6
Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka sato 25
Ngandji kele la Kristo totshutshuyaka.—2 Kɔr. 5:14.
Ngandji kokaso Yeso totshutshuyaka dia nsambisha ndo mbetsha anto l’ohetoheto. (Mat. 28:19, 20; Luka 4:43) Lo nshi ya Eohwelo, onde wɛ hakoke nɔngɔsɔla ekongelo kayɛ ka lɔsɛnɔ la lushi la lushi dia monga la diaso dia nkamba oko ombatshi mboka wa tshanda ko mbetsha wenya 30 kana 50 l’esambishelo? Ɔnangɛso ɔmɔtshi lambovushaka wadi laki l’ɛnɔnyi 84 akafɔnya dia nde hakoke nkamba oko ombatshi mboka l’ɔtɛ wayande opalanga ndo woho wayande bu la yonge ya dimɛna. Koko, ambatshi mboka waki suke lande wakalangaka mbokimanyiya. Vɔ wakoyangɛ woho wa vɔ mɛmbaka lo mutuka ndo wakasɔnɛ ɛtshi ka nkɛtɛ kakandakoke sambishaka. Etombelo waki la dui sɔ ele, ɔnangɛso akakotsha oyango ande wa wenya 30. Onde wɛ hakoke nkimanyiya onto ɔmɔ la l’etshumanelo kanyu dia nde nkamba oko ombatshi mboka wa tshanda lo Ngɔndɔ ka sato kana ka nɛi? Ekɔ mɛtɛ di’aha onto tshɛ mbakoka nkamba oko ombatshi mboka, koko sho koka nkamba la wenya aso ndo la wolo aso dia mpamia olimu wakambɛso Jehowa. Naka sho nsala ngasɔ, kete l’ɛnyɛlɔ ka Pɔɔlɔ, tayɛnya dia tambotshutshuyama oma lo ngandji ka Yeso. w16.01 2:7, 11
Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka sato 26
‘Sho nangaka ntshɔ kaamɛ la nyu, nɛ dia takoke dia Nzambi ekɔ kaamɛ la nyu.’—Zɛk. 8:23.
Naka hatokoke mbeya nkombo y’akitami tshɛ weke lanɛ la nkɛtɛ, ngande wakoka ɛkɔkɔ ekina ‘ntshɔ kaamɛ’ la wɔ? Bible mbutaka dia ‘apami dikumi wayokukutɛ okutu w’ose Juda, wata vate: ‘Sho nangaka ntshɔ kaamɛ la nyu, nɛ dia takoke dia Nzambi ekɔ kaamɛ la nyu.’ Bible tɛkɛtaka di’ose Juda ɔtɔi. Koko, etena katatɔ ɔnɛ ‘nyu’ ndo ‘kaamɛ la nyu,’ tɔ tɛkɛtaka di’anto efula. Ndo dui sɔ hɛnya di’ose Juda ekɔ onto ɔtɔi, koko ɔsɔ ekɔ didjidji dia olui w’otondo w’akitami. Ɛkɔkɔ ekina mbeyaka dui sɔ, ndo vɔ kambɛka Jehowa kaamɛ la olui ɔsɔ. Vɔ bu l’ohomba wa mbeya nkombo y’anto tshɛ wele l’olui ɔsɔ kana ndjela ɔmɔmɔ la l’atei awɔ. Yeso mbele Ɔnɔmbɔdi aso, ndo Bible totɛka dia sho pombaka mboyela paka ndaamɛ.—Mat. 23:10. w16.01 4:4
Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka sato 27
‘Isariyɛlɛ le, wɛ ekɔ okambi ami, Jakɔbɔ le, wɛ kakamasɔnɛ, ɔna Abrahama, ɔngɛnyi ami.’—Isa. 41:8.
Ntatɛ oma l’etena kotɔso polo l’etena kavɔso, ohomba woleki woke wonga la so ele mbokama ngandji. Anto wekɔ l’ohomba w’angɛnyi w’eshika ndo wawaoka ngandji, aha tsho ngandji ka lam’asa pami la womoto. Koko kɛnɛ koleki tshɛ ele, tekɔ l’ohomba wa mbokama ngandji oma le Jehowa. Anto efula hawetawɔ di’anto koka monga la lɔngɛnyi l’oshika la Nzambi Kanga-Wolo-Tshɛ. Koko sho mbeyaka kɛnɛ kele mɛtɛ! Oma l’ekimanyielo ka Bible, sho mbeyaka di’anto wakakome angɛnyi wa Nzambi. Sho pombaka nkondja wetshelo oma lo bɛnyɛlɔ diawɔ. Lande na? Nɛ dia lɔngɛnyi lasaso la Nzambi mbele oyango woleki ohomba wakokaso ndjadjɛ lo lɔsɛnɔ. Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ k’Abrahama. (Jak. 2:23) Ngande wakandakome ɔngɛnyi wa Nzambi? Diɔtɔnganelo di’oshika diaki lam’asa Abrahama la Nzambi diakahikama lo mbetawɔ, ndo nde mbeyamaka oko “she anto tshɛ wele la mbetawɔ.”—Rɔmɔ 4:11. w16.02 1:1, 2
Lushi la hende, Ngɔndɔ ka sato 28
‘Ndooko laki oko nde.’—2 Ku. 18:5.
Kaanga mbaki she nkumekanga ka kɔlɔ efula la Juda, Hɛzɛkiya akonge onto l’ɔlɔlɔ efula. (2 Ku. 18:6) Nde kɔsɔna dia ndjela ɛnyɛlɔ ka kɔlɔ ka she. Koko, nde akahokamɛka la yambalo tshɛ aprɔfɛta wa Jehowa, ɛnyɛlɔ oko Isaya, Mika, ndo Hɔsɛa. Nde akadje yimba lo alako ndo lo engwelo kawɔ. Dui sɔ diakokimanyiya dia nde nkandola ekakatanu efula wakatasadi she. Nde akɛdia tɛmpɛlɔ, akalɔmbɛ Jehowa dia nde dimanyiya anto pɛkato ndo akalanya dikishi diaki lo wodja w’otondo. (2 Ek. 29:1-11, 18-24; 31:1) L’ɔkɔngɔ diko, etena kakanɛ Senakɛribɛ nkumekanga k’ase Asuriya dia ndjɔlɔsha Jɛrusalɛma, Hɛzɛkiya akɛnya dihonga ndo mbetawɔ k’efula. Nde akayaɛkɛ lo ekokelo ka Jehowa ndo akakeketsha wodja ande. (2 Ek. 32:7, 8) Lo etena kɛmɔtshi Hɛzɛkiya akayonga l’otako, koko Jehowa akawongola ndo nde akayakitshakitsha. (2 Ek. 32:24-26) Mbokɛma hwe dia, Hɛzɛkiya ekɔ ɛnyɛlɔ ka dimɛna ka sho mbokoya. Nde kombetawɔ dia woho wakandodiama kɔlɔ lo nkumbo kawɔ ndanya lɔsɛnɔ lande. Koko, nde akɛnya dia nde aki ɔngɛnyi wa Jehowa. w16.02 2:11
Lushi la sato, Ngɔndɔ ka sato 29
‘Naka onto ɔmɔtshi ambotatɛ ntakɔ mboka aha la nde mbeya, nyu wanɛ wele la akoka wa lo nyuma nyoyange dia mingola onto ɔsɔ la yimba ya memakana.’—Ngal. 6:1.
Wɛ lawɔ kokaka monga ntondo la kɔlamelo le Jehowa ndo monga la kɔlamelo le anto akina lo monga ɔlɔlɔ. Ɛnyɛlɔ, wɛ koka monga la djembetelo yɛnya di’ɔnangɛso ɔmɔtshi ambosala pɛkato ka woke. Wɛ koka nkombola ntshikala la kɔlamelo le nde, djekokelo naka nde ekɔ ɔngɛnyi ayɛ w’oshika kana ose nkumbo kayɛ ɔmɔtshi. Koko wɛ mbeyaka nto dia ekɔ ohomba efula dia monga la kɔlamelo le Jehowa. Ɔnkɔnɛ, l’ɛnyɛlɔ kaki Natana, nkitanyiya Jehowa, koko onga ɔlɔlɔ otsha le ɔnanyɔ. Tɛnde dia nde pombaka nɔmba dikumanyi ekimanyielo ndo mbatɛ kɛnɛ kamondosala aha la ntshimbatshimba. Naka nde hasadi ngasɔ, kete wɛ pombaka mbutɛ dikumanyi wɛmɛ. Lo nsala ngasɔ, wɛ ayotshikala la kɔlamelo le Jehowa. Ndo l’etena kakɔ kaamɛ, wɛ ayɛnya dia wɛ ekɔ ɔlɔlɔ le ɔnanyɔ nɛ dia dikumanyi kokaka mbokimanyiya dia nde nyomonga nto la diɔtɔnganelo dia dimɛna la Jehowa. Vɔ wayowongola la wɔlamu ndo la ngandji.—Lew. 5:1. w16.02 2:11
Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka sato 30
‘Nyokanyiya weho w’anto wahombanyu monga lo etsha wa lɔkɛwɔ l’ekila ndo lo ditshelo diɛnya omamemelo le Nzambi.’—2 Pe. 3:11.
“Ditshelo diɛnya omamemelo le Nzambi” mendanaka ndo l’awui wasalayɛ l’etshumanelo, ɛnyɛlɔ oko wɔtwɛlɔ wa nsanganya ndo olimu w’esambishelo. Ndo nto diɔ mendanaka l’awui wele anto akina hawɛnyi, ɛnyɛlɔ oko alɔmbɛlɔ ayɛ w’onto ndamɛ le Jehowa ndo wekelo ayɛ w’onto ndamɛ. Onto lakakimɔ lɔsɛnɔ lande le Jehowa hatɔfɔnya dia awui asɔ wekɔ wotsho. Nde ayoyaoka oko nkumekanga Davidɛ lakate ate: ‘Dia nsala lolango layɛ, wɛ Nzambi kami, kele ɔngɛnɔngɛnɔ ami, ndo ɛlɛmbɛ ayɛ wambɔnyɔngɔmɛ etale l’etei kami.’ (Osa. 40:8) Naka wɛ nambola Jehowa lɔsɛnɔ layɛ ndo wɛ batizama, kete wɛ ayonga la diɔtɔnganelo di’oshika lam’asayɛ la nde. Ɔnkɔnɛ, kɛnɛ kasalɛyɛ Jehowa hatendana l’ambutshi ayɛ kana onto okina. Etsha ayɛ w’ekila ndo omamemelo ayɛ le Nzambi mɛnyaka dia wɛ amboshikikɛ dia wɛ ambeyaka akambo wa mɛtɛ ndo ekɔ lo nanga ndjela atɔndɔ wa Nzambi. Aha la tshimbatshimba wɛ ayokotsha kɛnɛ kalɔmbama dia batizama. w16.03 2:10, 12, 15
Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka sato 31
La ntondo ka mbetawɔ ndja, sho takalamemaka oma le ɛlɛmbɛ, . . . Ɔnkɔnɛ, Ɛlɛmbɛ wakayala olami aso wakatɔlɔmbɔla polo le Kristo.—Ngal. 3:23, 24.
Ɛlɛmbɛ wakakokɛka ase Isariyɛlɛ oma lo awui wa mindo wa dieyanelo ndo oma l’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi wa wedja wakadinge. Etena kakahokamɛka ase Isariyɛlɛ Nzambi, vɔ wakatshɔkwamaka oma le nde. Etena kakiwɔ kombokitanyiyaka, vɔ wakasowaka l’etombelo wa kɔlɔ. (Eoh. 28:1, 2, 15) Ɛlɔmbwɛlɔ k’oyoyo kaki ohomba lo ɔkɔkɔ okina. Ɛlɛmbɛ wakalɔngɔsɔlaka ase Isariyɛlɛ lo dui dimɔtshi di’ohomba efula dia lo sangwelo dia Jehowa, mbuta ate oyelo wa Mɛsiya, Yeso Kristo. Ɛlɛmbɛ wakoholaka ase Isariyɛlɛ dia vɔ keema kokele. Dui sɔ diakaakimanyiya nto dia nshihodia dia vɔ waki l’ohomba w’oshinga w’etshungwelo, mbuta ate olambo wa kokele wakahombe minya pɛkato yawɔ tshɛ lo tshɛ. (Ngal. 3:19; Hɛb. 10:1-10) Laadiko dia laasɔ, ɛlɛmbɛ wakakokɛ ɔlɔndji wa nkumbo ka Mɛsiya ndo akakimanyiya ase Isariyɛlɛ dia vɔ mbeeya etena kakandɛnama. Eelo, ɛlɛmbɛ waki oko ɔnɔmbɔdi wa lo tshanda mɔtshi, kana “olami,” walɔmbɔla anto otsha le Kristo. w16.03 4:6, 7