Kem’edja, Awui wa Ngala Wayanga Shila lo Pondjo!
“Awui wa Ngala Mbidjaka Wodja lo Wâle”—The New York Times, jurunalɛ ya l’États-Unis.
“Awui wa Ngala lo Nkumbo”—O Globo, jurunalɛ ya la Brésil.
“Awui wa Ngala Otsha le Wamato”—The Globe and Mail, jurunalɛ ya la Canada.
ƐTƐ w’awui engo w’oma lo tojurunalɛ ta la Nɔrdɛ la Sudɛ k’Amɛrika mɛnyaka mbekelo ka kɔlɔ katahame l’andja ɔnɛ. Tshunda dia l’Andja w’Otondo Diendana l’Akambo wa Yonge ya Demba (Organisation mondiale de la santé) mala mbuta atete edja ɔnɛ: “awui wa ngala lo weho akɔ tshɛ wambofulanɛ lo yoho yoleki tshɛ kɔlɔ l’ɛnɔnyi akumi wêke kaambeta ɛnɛ.”
Tênde alapɔlɔ ɛmɔtshi wa la toshifidi watotshutshuya dia kana yimba ɔlɔlɔ:
Odiakelo w’anto. L’Amérique latine ndo lo Caraïbes, yɛdikɔ y’anto 1250 wekɔ lo ndjakema lushi tshɛ oma le dengalenga. Otombelo ɔmɔtshi w’oma lo dikambo sɔ vɔ ɔnɛ: “Lo ka hende ɔtɔi ka lo wedja wa lo lɛtshi lɔsɔ la nkɛtɛ, awui wa ngala mbele kiɔkɔ ya hende ya nyɔi yavɔ akɛnda wa l’asa ɛnɔnyi 15 polo 24.”
Awui wa ngala otsha le ana. L’andja w’otondo, ana wekɔ lo diɛnɛ la dikɔmɔdi, wekɔ lo mbeyana la wɔ la wolo ndo wekɔ lo nkɛtsha asolo wakiwɔ. Oko ɛnyɛlɔ, “wakakɔnya epalanga wa lo wedja efula w’ɛngɔnyi ko wakɛnyi ɔnɛ % 10 polo % 15 y’ana wekɔ lo mbeyana la wɔ la wolo, djekoleko ana wa wamato.”
Awui wa ngala otsha le wamato. L’ɔkɔngɔ wa vɔ menda woho wakɔnywama lɔkɛlɛngɛ l’onto l’andja w’otondo l’ɔnɔnyi wa 1997, anyangiyangi wakayokomɛ lo mbuta ɔnɛ: “awui wa ngala wa lo nkumbo wekɔ kiɔkɔ mɔtshi ya woke lo mpota yakahomɔ wamato lo suke la wodja tshɛ wa l’andja ɔnɛ.” (Human Rights Watch World Report 1998) Awui wa ngala wa l’atei wa nkumbo, okakatanu wamboleka diangana koko haleke tɛkɛtama, mbelamɛka ɛlɔ kɛnɛ ɔnɛ “dja y’edimidimi ya l’eleko ka 20.”—Lo ndjela jurunalɛ mɔtshi ya la Canada yelɛwɔ The Globe and Mail.
Yoho yakɔ yâmɛ ‘mbakalole awui wa ngala’ lanɛ la nkɛtɛ lo nshi ya Nɔa. (Etatelu 6:9-12) Koko, Jehowa Nzambi akakokɛ ‘osambisha ɔsɔ w’akambo w’ɔlɔlɔ’ kâmɛ la nkumbo kande ‘lam’akandela mvula k’elola le anto wa kɔlɔ wa la nkɛtɛ.’ Ɔsɔku mbayanga ntsha Nzambi ɛlɔ kɛnɛ. Nde ayokokɛ ‘anto wômamema’ lam’ayondonya awui wa ngala l’anto wa kɔlɔ ndo kadimola nkɛtɛ kɛnɛ paradiso l’andja w’oyoyo wakandalake. (2 Petero 2:4-9; 3:11-13) Onde wɛ kema l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia mbeya ɔnɛ kem’edja nto awui wa ngala wayanga komɛ?
Kânga l’andja ɔnɛ wambofukutana, wɛ kokaka monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ oma l’ewo k’oshika kasha Bible lo dikambo dia Nzambi, dia Diolelo diande, ndo dia sangwelo diande di’ɔlɔlɔ diendana l’anto. Naka wɛ nangaka mbeya awui akina kana onto ndjokêtsha Bible lakayɛ ofele, mbola Ɛmɛnyi wa Jehowa wa lo ngelo kodjashiyɛ kana tomɛ Association “Les Témoins de Jéhovah” mukanda lo B.P. 634 Limete, Kinshasa, République démocratique du Congo.
[Caption on page 32]
[Box on page 32]
WƐ NANGAKA ONTO NDJOKENDA?