Onde kɔlɔ, ndeka anto wolo?
Yana mɔtshi yahakitsha anya ki ambɔtɔngɔna ɛngɔ kɛmɔtshi kahandeye, tete lee bɔɔmbɛ ndo tɔ kambotondɔ, kambowola washo, kambohembola anya kana ekolo ndo kambotshika l’ɛkɔmɔ lɔsɛnɔ lande l’otondo. Mama kɛmɔtshi ambokasha ɔna lotshinde lo mindo yele l’omamu wa mboka. Onto ɔmɔtshi lakawanya l’olimu ambokalola lo dihole diakandakambaka, ambodiaka anto tshɛ wotanyinde la okoma ndo amboyadiaka ndamɛ. Pami kɛmɔtshi kalɛmiyama lo ngelo ambeyana l’ana w’akɛnda waheye ndjakokɛ la wolo.
LONYANGU ko nsango y’awui wa kɔlɔ wa ngasɔ yekɔ lo mbewoyama efula nshi yaso nyɛ. Lonyangu loleki ele mbala efula ɛkɔndɔ wa woho washilama waoho w’anto oshiki ndo wa awui wa terɔrismɛ mbaleka mbewoyama oleki awui woshidiso la diko ango. Jurunalɛ mɔtshi yakatondjama lo 1995 yakate ɔnɛ: “Kɛnɛ koleki tshɛ kandji ele ntambe kɛnɛ k’akumi ahende mbelamɛka ɔnɛ ntambe ka Satana. Ndoko etena ka l’ɔkɔndɔ w’anto kakakɛnɛmɔla anto diewo dia mamba ndo sɔngu k’efula ka ndjaka miliyɔ y’anto l’ɔtɛ wa lokoho lawɔ la demba, ɔtɛmwɛlɔ awɔ, kana l’ɔtɛ wa dihole diele lawɔ lo tshunda di’anto oko lo ntambe ka akumi ahende.”
L’etena kakɔ kâmɛ, anto wekɔ lo nanya hiɛlɛlɛ, nkɛtɛ, diangɔ dia nɛmɔ diele lɔkɔ ndo wekɔ lo ndjaka lokema la weho wa nyama, woho ɔnɛ wele yayanga shila ndo shila la nkɛtɛ. Onde anto koka shidiya awui wa kɔlɔ asɔ tshɛ ko mbetɛ andja dihole dioleki dimɛna, dihole diahomba diangɔ tshɛ nsɛna lo lotui tshitshi? Onde nyanga dia sala dui sɔ ayonga oko onto lakamba la lɔmbɔ dia kaloya ashi wakɛla oma lɛnɛ akɛlawɔ? Prɔfɛsɛrɛ kɛmɔtshi kakafunde awui efula lo dikambo dia awui wa kɔlɔ akate ate: “Laki la nsaki k’efula ka tshikitanya andja ɔnɛ, mbuta ate ndeka mbokonya dimɛna. Koko mɛnamaka dia ndoko otshikitanu wambosalema l’andja ɔnɛ.” Ondo ngasɔ mbɛnayɛ ndo wɛ.
Woho wotatshu andja ɔnɛ kokaka mbɛdikama la masuwa watakɛndakɛnda l’ashi wataleke monga l’asuku ndo wâle lushi la lushi. Kânga mbele ndoko onto langɛnangɛna otsha lɛnɛ ambɛlɛ masuwa, welo tshɛ wadjama diaha vɔ ntshɔ otsha lɛkɔ wekɔ lo kita tatala. Masuwa wekɔ lo tatshu tsho otsha lo asuku wa wolo ndo ndoko kakoka mbemɛ.
Lo yɛdikɔ mɔtshi, woho wamboleka ndana andja ɔnɛ koka ndja oma lo woho wele anto bu kokele. (Romo 3:23) Koko, woho wambohama ndo watatetemala pama awui wa kɔlɔ mɛnamaka di’aha anto ato mbele lo kiɔkɔ y’awui wa kɔlɔ. Onde mbeyaka monga ko ekɔ wolo ɔmɔtshi wahɛnama, wele la nkudu ndo wa kɔlɔ mbatshutshuya anto l’awui wa kɔlɔ? Naka ngasɔ, wolo akɔna ɔsɔ ndo ngande wakokaso ndjakokɛ? Sawo diayela diayokadimola lo ambola asɔ.
[Efundelo wɛnya kanga osato wa lo lɛkɛ 3]
© Heldur Netocny/Panos Pictures