Lokumu l’ɔlɔlɔ lambosambishama lo ekongo w’etale wa andes
TAKADJASHI sho akɔ 18 lo odihe ɔmɔshi wa luudu wa mindo. Etena kakatadidimaka la tshitshi lâdiko wa atapa aso wakatetami, takoke woho wakalɔka mvula ka woke lo vuduvudu yakataladi lɔkɔ yakafufama la anyandja. Lo menda woho wakiyɔ, takayambola dia kana sho mbaki anto wa ntondo wa ndala lɔkɔ.
Bonde kakatshu anto 18 asɔ lo dihole sɔ na? Okadimwelo tanemaka lo woho wakatalange kitanyiya didjango dia Yeso dia sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ “edja ndu l’ekumelu ka kete.” (Etsha 1:8; Mat. 24:14) Takatshu dia tosambisha lo ɛtshi kɛmɔtshi ka nkɛtɛ kahaleke sambishama kele lo ekongo wa Andes wa lo wodja wa Bolivie.
Okakatanu wakiso lawɔ dia koma lɛkɔ
Okakatanu wa ntondo wakiso lawɔ waki wa koma lɛkɔ. Wakatotɛ ɔnɛ mituka wɛmba anto otsha lo ahole wa ntale asɔ kema la ekongelo ka shikaa. Etena kakakome bisi kaso, takɛnyi dia tɔ kaki tshitshɛ oleki ndo woho wakatafɔnyaka, ɔnkɔnɛ amɔtshi l’atei aso wakahombe kɔsa ya mbidjasɛ. Kânga mbakatahomana la okakatanu ɔsɔ, sho takakome lɛnɛ akatatatshɔka.
Oyango aso aki wa koma lo ngelo yaki lo ekongo w’etale wa Andes wa lo wodja wa Bolivie. Ɔnkɔnɛ, l’ɔkɔngɔ wa bisi koma lɛkɔ, sho tshɛ takɛmbɛ eshikɔ aso ko takatatɛ manda lo ekongo w’etale ɛsɔ ɔkɔkɛ ɔkɔkɛ l’ɔnɔngɔ.
Kânga mbaki ngelo shɔ totshitshɛ, mvudu ya lɔkɔ yakanganyi etale efula, lâsɔ takahombaka mbɔsa wenya efula dia koma lo ngelo la ngelo. Mbala tshɛ kakatafɔnyaka dia ɔnɛ mbele luudu l’ekomelo, paka sho mɛna luudu lokina nto l’etale. Takanganɛka mbala efula lo lokema la towoka taki lo dikambɔ.
“Edja kɛnɛ tshɛ lende akinyu na?”
Womoto ɔmɔtshi akambe efula lo menda lɔkɛndɔ l’otale lakatande ko nde akatosha lotshungɔ la sho katɛ mbo ya ndɛ yaso ya midi lo nkuku kande. Lam’akandeye kɛnɛ ketsha Bible lo dikambo dia wanɛ wavɔ, pami kɛmɔtshi akambola ate: “Edja kɛnɛ tshɛ lende akinyu na?” Nde akɛnya nsaki efula woho ɔnɛ wele lam’akatamɔ oma lo ngelo kawɔ, nde akatotshindɛ dia tatombolaka ambola akina. Pami kekina kaki kombeyaka ɔnɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa wekɔ akangɛnangɛna abuku aso efula. Nde akatoke losaka efula woho ɔnɛ wakatatshu lakande ndo akatosha sapi ka vuduvudu yakatakoke ndala lɔkɔ.
L’otsho ɔmɔtshi, lo wodjima wa tshududu takake apɛma aso aha la mbeya l’atei w’ɛsɔsɔdi. Vɔ wakɛnya aha la tshimbatshimba dia hawotɔngɛnangɛna lo tatɛ tolumata. Sho kokoka mimɔ oma lâsɔ nɛ dia takalɛmbɛ efula, koko diɛsɛ ko l’edjedja ka wonya, ɛsɔsɔdi ɛsɔ wakayotonyaka yimba.
Oma lo etatelo, ɛkɔngɔ ndo pandju yaso yaki kandjikandji nɛ dia takalale l’odihe, koko takayekɛ ngasɔ. La pindju takohɛka kandji shɔ tshɛ etena kakatɛnaka ekidi w’elangala la wange w’amɛna waki la wɔ ndo longe l’ekama laki lo ɛtɛ w’ekongo w’etale ɛsɔ. Dihole sɔ diaki ki yɔɔ, paka woho wakakɛlaka ashi la nkembo ya tofudu mbakokɛmaka.
L’ɔkɔngɔ wa sho mbɔka l’ɔkɛdi, takasɛdingola divɛsa dimɔtshi dia lo Bible, takale mbo ya ndɛ ya la pindju ndo takamɛ mandɛ ɔkɔkɛ ɔkɔkɛ otsha la ngelo ya ntale. Weolo wakatadje dia mandɛ ekongo ɛsɔ wakatshɔkwama. Takɛnyi womoto ɔmɔtshi l’osombe lakalele ndo ndela etena kakandeye ɔnɛ lokombo la Nzambi, mbutate Jehowa, lekɔ lo Bible. Nde akandama la nende. Oma k’etena kɛsɔ, nde akakoke nɔmba Nzambi lo lokombo lande.
Pami kɛmɔtshi ka osombe akate ɔnɛ Nzambi akawohɔ ndo nde akamɛ memba bandjikwi ata ɔnɛ andjelo mbakatotome. Pami kekina kaki baka la hemɔ lo luudu akatotɛ ate ndoko onto la lo ngelo kawɔ lakayasanya dia towenda. Nde akambe woho wakataye oma la La Paz. Pami kekina nto akambe efula dia mɛna ɔnɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa kɛndɛka anto lawakawɔ dia mbasambisha etena kele ɛtɛmwɛlɔ ekina mbelɛka anto awɔ la alonga.
Ndoko luudu la lo ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ lele la kura, lâsɔ anto mbɔtɔka la kɔkɔ nɔngɔ ndo memɔka lo efuwelo ka wonya. Ɔnkɔnɛ, dia tana anto lawakawɔ, takahombaka tatɛ sambisha lo eshidi esamalo wa pindju. Naka sho ndjotatɛ esambishelo l’ɔkɔngɔ wa wonya ɔsɔ, kete tayotana anto efula wakashidi ntshɔ lo dikambɔ. L’ɔkɔngɔ diko, anto amɔtshi wakatatane dia wakashidi tatɛ olimu waketawɔka dia memɛ olimu awɔ dia mpokamɛ losango laso l’oma lo Ɔtɛkɛta wa Nzambi, ondo lo tshika dia nyama yakawakambishaka dikambɔ tokomuya yema. Efula k’anto wakatatane lawakawɔ wakatalɛ dikoho di’ɛkɔkɔ dia sho mbidjasɛ ndo wakatshumanya ase nkumbo dia ndjotohokamɛ. Akambi wa dikambɔ amɔtshi wakatosha etshumu wa wake w’ahɔhɔ oma lo lowando laki lawɔ l’ɔtɛ w’abuku walembetshiya Bible wakatatshikɛ.
“Nyu kombohɛmi”
Lo mɛtɛ, dia anto pama lo ewo ka Bible, nɔmbamaka dia wendelo w’eyoyo efula salema. Anto efula wakatɔsɛngasɛnga dia sho nyomokalola dia ndjâlakanya akambo akina. L’ɔtɛ wa dikambo sɔ, takande nkɛndɔ efula otsha lo ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ ka lo wodja wa Bolivie.
Lo lɔkɛndɔ laso la komelo, womoto ɔmɔtshi l’osombe akangɛnangɛna efula woho wakatakalola nto ata ate: “Nyekɔ mɛtɛ oko ana le mi. Nyu kombohɛmi.” Pami kɛmɔtshi akatoke losaka l’ɔtɛ w’olimu aso ndo akatɔlɔmbɛ dia sho ndjohanga lakande mbala kayaye. Ondo difuto diakaleke woke dia welo wakatadje diaki woho wakatoke ɔnɛ womoto ɔmɔtshi lakatasambisha mbala yakete akonɔ oya lo osomba ndo akasambishaka lokumu l’ɔlɔlɔ oma ko etena kɛsɔ.
Oya lo lushi l’ekomelo la lɔkɛndɔ laso la ntondo, esasɛ wakatadjaka lo tshuka di’asungu wakashile ndo nto mbo ya ndɛ yaso suke la tshɛ yakashile. Takangana kilɔmɛtɛlɛ efula la osomba wa lɛnɛ akatakokaka mbɔsa bisi. L’ekomelo, takayokomaka la otsho.
Woho wakatakalola la ngelo
Okalwelo aso waki la ekakatanu nɛ dia bisi kakatayayaka lɔkɔ kakalana. L’edjedja ka wonya, takayɔtɔka l’ɔkɔngɔ wa mutuka ɔmɔtshi wakalole tɔɔ la anto. Dui sɔ diakatosha diaaso dia sambisha wa pasase y’asekaso wakalangaka mbeya bonde kakiso lo ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ. Kânga mbokowongaka ɛsɔnyi, anto asɔ lo tshɛ kawɔ wekɔ la osalosalo ndo nongɔnaka dimɛna.
L’ɔkɔngɔ wa sho mbetsha wenya enanɛi lo mutuka ɔsɔ, takakome la ngelo lɔhi ndo tele la tshitshi polo lo weka. Koko ɔsɔ komonga lɔkɛndɔ l’anyanya. Etena kakatayakalolaka, takokana la womoto ɔmɔtshi ladjasɛ l’osomba dia tatɛ mbeka Bible la nde.
Aki mɛtɛ diɛsɛ dia sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ le anto wadjasɛ lo bɛtshi dia nkɛtɛ diahaleke sambishama sɔ. Takasambisha lo ngelo nyɛi ndo lo tongelongelo efula. Takakanyiya ɛtɛkɛta ɛnɛ: “Ndi amena weli ekulu w’omembi wa kumu y’ololo l’ekungu li! Ee, dikendji diatudianganyaka lukumu la ki, latelaka kumu y’ololo, diatudianganyaka lukumu la panda.”—Is. 52:7; Romo 10:15.
[Osato wa lo lɛkɛ 17]
Waki suke dia sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ