BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w10 3/15 lk. 10-14
  • Batizama lo lokombo laki na ndo la na?

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Batizama lo lokombo laki na ndo la na?
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2010
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Lo lokombo la Papa
  • Lo lokombo l’Ɔna
  • Lo lokombo la nyuma k’ekila
  • Tɔkɛndɛkɛndɛ la nyuma ndo tɔsɛnɛ lo yoho yɔtɔnɛ la ndjakimɔ kaso
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2010
  • Kɛnɛ Kalembetshiya Batismu Kayɛ
    Tɛmɔla Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ
  • Onde wɛ aya suke dia batizama?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2020
  • Nyuma kaki Nzambi kakalɔmbɔlaka Akristo wa lo ntambe ka ntondo ndo kekɔ lo tɔlɔmbɔla ɛlɔ kɛnɛ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2011
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2010
w10 3/15 lk. 10-14

Batizama lo lokombo laki na ndo la na?

“Okone nyutshu, nyete wedja tshe ambeki, nyâbatiza lu lukumbu la Papa ndu l’Ona ndu la nyuma k’[ekila].”—MAT. 28:19.

1, 2. a) Kakɔna kakasalema la Jerusalɛma lo Pɛntɛkɔsta 33 T.D.? b) Lande na kakatshutshuyama elui w’anto efula dia batizama?

ELUI w’anto w’oma lo wedja efula waki tɔɔ la Jerusalɛma. Lo lushi la Pɛntɛkɔsta 33 T.D., fɛtɛ kɛmɔtshi ka woke kakasalemaka ndo angɛndangɛnda efula waki lawɔ. Koko, dikambo dimɔtshi diahatasalemaka diakasalema l’ɔkɔngɔ w’ɔpɔstɔlɔ Petero mbisha sawo dia mamba diaki la shɛngiya ya wolo le anto. Ase Juda la ambetawudi w’ase Wedja oko 3 000 wakanandema l’ɛtɛkɛta ande, wakayatshumoya ndo wakabatizama l’ashi. Woho ɔsɔ mbakawakotshama lo lofulo l’anto wakakengaka etshumanelo k’Akristo kaki kambatema. (Etsha 2:41) Batismu yakalongola anto efula l’ahole wakawombaka ashi suke la Jerusalɛma yakatondja lofunguso l’efula.

2 Kakɔna kakakonya dia anto efula asɔ batizama? La pindju ka lushi lakɔ, “luhelu lakayi shashimuya uma l’ulungu uku atopepaka lopepe la wulu.” Lo shambrɛ ya la diko ya luudu lɔmɔtshi, ambeki waki Yeso oko 120 wakalodiama la nyuma k’ekila. Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ, apami la wamato woka Nzambi wɔma wakakongotɔnɛ ndo wakâmbe lo woho wakatatɛ ambeki asɔ “nteketa eteketa ekina.” L’ɔkɔngɔ wa vɔ mpokamɛ kɛnɛ kakate Petero, mbidja ndo elembetshiyelo ande wa shikaa wendana la nyɔi ka Yeso, anto efula “wakanyangi wulu l’etema awo.” Kakɔna kakawahombe nsala? Petero akâkadimola ate: “Nyukadimuli etema, nyubatizami nyu tshe untu l’untu lu lukumbu la Jesu Kristu . . . , ku nyu nyayulungula ushasha wa nyuma k’[ekila].”—Etsha 2:1-4, 36-38.

3. Lo lushi la Pɛntɛkɔsta, kakɔna kakahombe ase Juda ndo ambetawudi w’ase Wedja wakayatshumoya nsala?

3 Ase Juda ndo ambetawudi w’ase Wedja wakahokamɛ sawo diaki Petero wakashile mbetawɔ Jehowa oko Nzambi kawɔ. Ndo nto, vɔ wakeke oma l’Afundelo wa lo Hɛbɛru dia nyuma k’ekila kekɔ wolo waki Nzambi wakakambe la nde olimu oma ko etongelo. (Etat. 1:2; Emb. 14:5, 6; 1 Sam. 10:6; Osam. 33:6) Koko, vɔ wakahombe mbeya awui akina lâdiko dia lâsɔ. Aki ohomba dia vɔ mbeya ndo mbetawɔ ehomɔ kakamba la Nzambi dia mbisha anto panda, mbuta ate Mɛsiya Yeso. Ɔnkɔnɛ, Petero akawatɛ ate: “Nyubatizami . . . lu lukumbu la Jesu Kristu.” Nshi mɔtshi l’ɔkɔngɔ wa Yeso mbolɔ, nde akadjangɛ Petero l’anto akina dia vɔ batiza anto “lu lukumbu la Papa ndu l’Ona ndu la nyuma k’[ekila].” (Mat. 28:19, 20) Dui sɔ diaki la kitshimudi ya lânde lo ntambe ka ntondo ndo kânga ɛlɔ kɛnɛ. Naa kitshimudi yakɔ?

Lo lokombo la Papa

4. Lo kɛnɛ kendana l’anto waki la diɔtɔnganelo vɔ la Jehowa, otshikitanu akɔna wakasalema?

4 Oko wakataditshi la diko, wanɛ waketawɔ sawo diakasha Petero wakatɛmɔlaka Jehowa ntondo ndo vɔ wakashile monga la diɔtɔnganelo la nde. Vɔ wakasalaka la wolo dia nkitanyiya Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ ndo l’ɔkɔkɔ ɔsɔ mbakaye anto w’oma lo wedja ekina oya la Jerusalɛma. (Etsha 2:5-11) Koko, Nzambi akasale otshikitanu wa woke lo diɔtɔnganelo diasande l’anto. Lam’ele nde akatone di’ase Juda monga wodja ande wa lânde, komonga nto ohomba le wɔ dia vɔ nkitanyiya Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ l’oyango wa vɔ mbetawɔma le nde. (Mat. 21:43; Kol. 2:14) Dia ampokami ande ntetemala monga la diɔtɔnganelo la Jehowa, vɔ wakahombe nsala dikambo dikina.

5, 6. Kakɔna kakasale ase Juda l’ambetawudi w’ase Wedja efula wa lo ntambe ka ntondo dia vɔ monga la diɔtɔnganelo la Nzambi?

5 Lo mɛtɛ, takawahombe mboka Jehowa, Ombishi wa lɔsɛnɔ ɔkɔngɔ. (Etsha 4:24) Oma k’etena kɛsɔ mbakaleke mɛna wanɛ waketawɔ sawo diaki Petero dia Jehowa ekɔ Shɛwɔ koludi tɔɔ la ngandji. Nde akatome Mɛsiya dia ndjatshungola ndo nde aki suke dia dimanyiya kânga wanɛ wakatɛ Petero ɔnɛ: “Khumbu tshe ka Isariyele weyi mete vati: [Nzambi] aketi Jesu ako, lakanyadiaki lu utamba [w’asui] ati: Khumadiondjo la Kristu.” Lo mɛtɛ, wanɛ wakakambe l’ɛtɛkɛta waki Petero wakahombe monga l’ɛkɔkɔ w’eshika wa monga la lowando lo kɛnɛ kakasalɛ Papa wanɛ tshɛ wakalangaka monga la diɔtɔnganelo la Nzambi.—Adia Etsha 2:30-36.

6 Lâdiko dia lâsɔ, oma k’etena kɛsɔ ase Juda ndo ambetawudi w’ase Wedja asɔ wakeyaka ɔnɛ dia vɔ monga la diɔtɔnganelo vɔ la Jehowa, vɔ wakahombe mbɔ̂sa oko Ombishi wa panda lo tshimbo ya Yeso. Ɔnkɔnɛ, sho mbokaka lande na kakawayatshumoya lo pɛkato yawɔ, mbidja ndo woho wakawadiake Yeso oyadi wakeye kana kombeya. Lâdiko dia lâsɔ, sho mbokaka dia lo nshi yakayele vɔ “wakakolamela lu wetshelu wa atumami.” (Etsha 2:42) Vɔ waki l’akoka ndo wakakombola ‘ndjasukanya la dihonga la ntondo ka kiti ka Diolelo ka ngandji ka mamba.’—Heb. 4:16.

7. Ngande wamboyotshikitanya anto efula ɛlɔ kɛnɛ woho wakawɔsaka Nzambi ndo wambowobatizama lo lokombo la Papa?

7 Miliyɔ y’anto wele la nsɛnɔ yotshikitanyi wambeka akambo wa mɛtɛ w’oma lo Bible wendana la Jehowa ɛlɔ kɛnɛ. (Is. 2:2, 3) Waa déistesa ndo wanɛ waki kombetawɔka ɔnɛ Nzambi ekɔ wakayetawɔka dia Otungi wakokawɔ monga la diɔtɔnganelo la nde ekɔ. Akina wakatɛmɔlaka Losanto l’osanto kana dikishi diotshikitanyi. Vɔ wambeya dia Jehowa oto mbele Nzambi Kanga-Wolo-Tshɛ ndo vɔ wɔtɛndɛ lokombo lande l’oshika. Dui sɔ mbɔtɔnɛka l’ɛtɛkɛta wakate Yeso ɔnɛ ambeki ande pombaka batizama lo lokombo la Papa.

8. Kakɔna kakahombe wanɛ waki kombeyaka dia takahowɔ pɛkato oma le Adama nshihodia lo kɛnɛ kendana la Shɛso?

8 Vɔ wambeka nto dia wakakite pɛkato oma le Adama. (Romo 5:12) Ɔsɔ ekɔ wetshelo w’oyoyo wakawahombe mbɔsa oko wetshelo wa mɛtɛ. Anto asɔ kokaka mbɛdikama la pami kele la hemɔ ko nde heye dia nde ekɔ la tɔ. Mbeyaka monga ko nde aki la tolembetelo tɔmɔtshi tele oko tokandjikandji ta lo pai. Koko, lam’ele watawotɛ dia nde ekɔ la hemɔ, nde mbeyaka mfɔnya dia nde ekɔ la yônge ya dimɛna ko tete le bu. (Ɛdika la 1 Koreto 4:4.) Ko kayotota naka wambowoshola la hemɔ kɛmɔtshi? Shi nde ayɛna dia ekɔ ɔlɔlɔ nyanga ndo mbetawɔ esakelo k’oshika ndo keyama? Woho akɔ wâmɛ mbele, etena kakeke anto efula akambo wa mɛtɛ wendana la pɛkato kakatahowɔ, vɔ wakayetawɔ tolembetelo tasha Bible t’ɔnɛ wekɔ la hemɔ ka lo nyuma ndo wakayoshihodiaka dia Nzambi nangaka dia vɔ nkɔnɔ. Eelo, anto tshɛ wanganyi la Shɛso pombaka mbɛlɛ otsha le Ɔnɛ lakoka mbakɔnɔya.—Ef. 4:17-19.

9. Kakɔna kakasale Jehowa dia tokimanyiya dia sho monga la diɔtɔnganelo lam’asaso la nde?

9 Naka tamboshilaka ndjakimɔ le Jehowa Nzambi ndo tambokomaka Akristo wambobatizama, kete sho shihodiaka dia monga la diɔtɔnganelo la nde ekɔ dui dia diambo. Kakianɛ tokoka mbeya polo lo yɛdikɔ yatolanga Jehowa Shɛso. (Adia Romo 5:8.) Kânga mbakosalɛ Adama la Eva pɛkato, Nzambi akɔshi yɛdikɔ dia tokanula tande mbidja ndo sho monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la nde. Lo nsala ngasɔ, Nzambi akoke kandji etena kakandɛnyi Ɔnande asowa ndo avɔ. Shi mbeya awui asɔ tokimanyiyaka dia sho mbetawɔ lowandji laki Nzambi ndo nkitanyiya wadjango ande l’ɔtɛ wa ngandji kawokaso? Naka tatasale dui sɔ, kete tambokondja ɛkɔkɔ wa ndjakimɔ le Nzambi ndo batizama.

Lo lokombo l’Ɔna

10, 11. a) Dibasa dia ngande diele la so otsha le Yeso? b) Ngande wɔsaso woho wakavu Yeso oko tshungo?

10 Ohokana yimba nto lo kɛnɛ kendana l’ɛtɛkɛta wakatɛ Petero elui w’anto. Nde akâkeketsha dia vɔ mbetawɔ Yeso, mbuta ate batizama “lu lukumbu . . . l’Ona.” Lande na kaki dikambo sɔ ohomba l’etena kɛsɔ, ndo lande na kediɔ ohomba l’etena kɛnɛ? Ekɔ mɛtɛ dia mbetawɔ Yeso ndo batizama lo lokombo lande nembetshiyaka nshihodia ɔkɛndɛ wele la nde lo diɔtɔnganelo diasaso la Otungi aso. Yeso akahombe mpanema l’otamba w’asui dia nde minyɛ ase Juda mananu kakawadjɛka Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ; koko nyɔi kande kakahombe mbakondjiyɛ wahɔ w’efula. (Ngal. 3:13) Nde akakimɔ olambo wa tshungo waki anto tshɛ l’ohomba. (Ef. 2:15, 16; Kol. 1:20; 1 Joa. 2:1, 2) Dia nkotsha oyango ɔsɔ, Yeso akakikɛ wɛngiya, lɔtɛngɔ, ɛhɛnyɔhɛnyɔ ndo l’ekomelo nde akadiakema. Polo lo yɛdikɔ yakɔna yeso la lowando l’olambo ande? Ohɔsa dia wɛ ekɔ yana ya hiami yele l’ɛnɔnyi 12 yakatandaka lɔkɛndɔ lo 1912 lo masuwa wa Titanic, wakakɔmama lo dive dia woke ko dinda. Wɛ ambohemba dia mfumbɔ lo waato washimbɛwɔ anto, koko dihole bu. Oma lâsɔ, pami kɛmɔtshi ambɔnɔnana la wadɛnde, ambofumbɔ l’ɔkɔngɔ wa masuwa ko ambokɔtshiya lo waato. Ngande wayoyoyaoka? Wɛ mɛtɛ ayonga la lowando otsha le nde. Wɛ kokaka nshihodia woho wakayaoke ɔna pami lakahomana la dikambo sɔ.b Koko, Yeso akatosalɛ akambo efula. Nde akavu dia sho nkondja lɔsɛnɔ la pondjo.

11 Ngande wakatayaoke etena kakateye kɛnɛ kakasale Ɔna Nzambi lo dikambo diaso? (Adia 2 Koreto 5:14, 15.) Ondo taki la lowando l’efula. Dui sɔ diakatokimanyiya dia ndjakimɔ le Nzambi ndo ‘nsɛna aha lo dikambo diaso shoamɛ, koko dia ɔnɛ lakavu l’ɔtɛ aso.’ Batizama lo lokombo l’Ɔna nembetshiyaka mbetawɔ kɛnɛ kakatosalɛ Yeso ndo nɛmbɛ lowandji lele la nde oko wende “Uwandji a lumu.” (Etsha 3:15; 5:31) Ntondotondo, sho komonga la diɔtɔnganelo lam’asaso la Otungi aso ndo sho mɛtɛ komonga la elongamelo k’oshika. Lo monga la mbetawɔ lo dikila diaki Yeso Kristo diakatshɔma ndo lo batizama, taya la diɔtɔnganelo lam’asaso la Shɛso. (Ef. 2:12, 13) Ɔpɔstɔlɔ Paulo akate ate: “Nyu wane wakangana, ndu waki atunyi lu tukanyi tanyu ndu l’etsha anyu wa kolo, keli kakiane [Nzambi] ambunyekesanyia la dimba dia [Yeso] ne dia nyoi kandi, dia nyenya lu ashu andi uku ekilami waha la ekomo.”—Kol. 1:21, 22.

12, 13. a) Batizama lo lokombo l’Ɔna kokaka monga la shɛngiya yakɔna le so naka onto ɔmɔtshi ambotonyangiya? b) Oko weso Akristo wakabatizama lo lokombo la Yeso, ɔkɛndɛ akɔna wele la so?

12 Kânga mbakatabatizama lo lokombo l’Ɔna, sho mbeyaka dimɛna wɛɔdu wele la so watotshutshuya dia nsala pɛkato. Ekɔ ohomba sho mbohɔka dikambo sɔ lushi la lushi. Ɛnyɛlɔ, naka onto ɔmɔtshi ambotonyangiya, onde sho tohɔka dia sho akɔ ahende tekɔ atshi wa pɛkato? Sho akɔ ahende tekɔ l’ohomba w’edimanyielo kaki Nzambi ndo sho pombaka dimanyiyana. (Mako 11:25) Dia ntɔtɔmiya ohomba wa dui sɔ, Yeso akasha wɛɛla wayela ɔnɛ: Owandji ɔmɔtshi akadimanyiya ose olimu ande dibasa diakandokolɛ dia talata nunu dikumi (dɛnariyɔ miliyɔ 60). L’ɔkɔngɔ diko, ose olimu ɔsɔ kodimanyiya osekande ose olimu dibasa diakandokolɛ dia dɛnariyɔ 100. Oma lâsɔ, Yeso akate ate: Jehowa hatodimanyiya ɔnɛ lahadimanyiya osekande. (Mat. 18:23-35) Eelo, batizama lo lokombo l’Ɔna nembetshiyaka mbetawɔ lowandji laki Yeso ndo nsala la wolo dia ndjela ɛnyɛlɔ ndo wetshelo ande, mbidja ndo woho wetawɔso dia dimanyiya anto akina.—1 Pet. 2:21; 1 Joa. 2:6.

13 Lam’ele tekɔ anto wele kema kokele, sho kema l’akoka wa mbokoya Yeso tshɛ lo tshɛ. Koko, lo yoho yɔtɔnɛ la ndjakimɔ kaso ka la tshondo le Nzambi, sho kombolaka mbokoya Yeso lo ndjela akoka aso. Dui sɔ tɔlɔmbaka dia sho ntetemala mbidja weolo dia nkolola lonto l’edjedja ko ndɔta lonto l’oyoyo. (Adia Efeso 4:20-24.) Naka sho nangaka nɛmiya ɔngɛnyi aso, kete tayosala la wolo dia nkondja wetshelo oma l’ɛnyɛlɔ kande ndo oma lo waonga ande w’amɛna. Woho akɔ wâmɛ mbele, sho nangaka nkondja wetshelo oma le Kristo ndo mbôkoya.

14. Ngande wakokaso mɛnya dia sho mbetawɔka lowandji laki Yeso oko wende Nkumekanga l’olongo?

14 Ekɔ yoho kina yakokaso mɛnya ɔnɛ tekɔ lo nshihodia elɛwɔ batizama lo lokombo l’Ɔna. Nzambi “akakitsha diango tshe [l’ɛse k’]ekulu andi, ndu akûkitsha ote w’akambu tshe w’ekelizia.” (Ef. 1:22) Ɔnkɔnɛ, sho pombaka mbetawɔ yoho yalɔmbɔla Yeso wanɛ wakayakimɔ le Jehowa. Kristo ekɔ lo nkamba l’anto wele kema kokele l’etshumanelo kaso, djekoleko apami wambotshunda lo nyuma, mbuta ate dikumanyi. Apami asɔ wakasɔnama “dia nduwanya ekilami, . . . dia mpika dimba dia Kristu.” (Ef. 4:11, 12) Kânga mbele onto lele kema kokele kokaka nsala wandja, oko wele Yeso Nkumekanga ka Diolelo dia l’olongo nde ekɔ l’akoka wa nkandola dikambo sɔ l’etena ndo lo woho wayondɔsɔna. Onde sho mbetawɔka dikambo sɔ?

15. Naka wɛ atabatizama, ɛtshɔkɔ akɔna wakokayɛ nkondja l’ɔkɔngɔ wa batismu?

15 Ndo nto, anto amɔtshi watayakimɔ le Jehowa ndo watabatizama. Naka wɛ atabatizama, shi elembetshiyelo wele la diko engo kɛnyaka dia mbetawɔ Ɔna ekɔ dui dia dimɛna ndo dia lomba diahombayɛ nsala? Batizama lo lokombo l’Ɔna ayokokimanyiya dia wɛ nkondja ɛtshɔkɔ efula.—Adia Joani 10:9-11.

Lo lokombo la nyuma k’ekila

16, 17. Batizama lo lokombo la nyuma k’ekila kɛdikɛdi na?

16 Batizama lo lokombo la nyuma k’ekila kɛdikɛdi na? Oko wakataditshi oma l’etatelo, wanɛ wakahokamɛ Petero lo lushi la Pɛntɛkɔsta wakeyaka elɛwɔ nyuma k’ekila. Lo mɛtɛ, vɔ wakɛnyi la washo awɔ djembetelo yɛnya dia Nzambi akatetemalaka nkamba la nyuma k’ekila. Petero aki ɔmɔtshi a l’atei w’anto “wakaluli la nyuma k’[ekila ndo] wakatatela nteketa eteketa ekina.” (Etsha 2:4, 8) Etelo k’ɔnɛ “lu lukumbu la,” halembetshiya lokombo l’onto ɔmɔtshi. Ɛlɔ kɛnɛ, anto efula salaka akambo “lo lokombo la lowandji,” lele kema onto. Akambo asɔ salemaka oma le emboledi wa lɛɛta. Woho akɔ wâmɛ mbele, onto labatizama lo lokombo la nyuma k’ekila mbetawɔka dia nyuma k’ekila kema onto, koko tɔ kekɔ wolo waki Jehowa wakamba olimu. Ndo batismu ka ngasɔ nembetshiyaka mbeya ɔkɛndɛ wele la nyuma k’ekila lo sangwelo diaki Nzambi.

17 Shi sho tambeya akambo efula lo kɛnɛ kendana la nyuma k’ekila lo wekelo aso wa Bible? Ɛnyɛlɔ, tambeya dia Afundelo w’Ekila wakafundama oma lo wolo wa nyuma k’ekila. (2 Tim. 3:16) Etena kakatayahamaka lo nyuma, ondo takaleke nshihodia woho ɔnɛ wele ‘Papa lele l’olongo mbishaka nyuma k’ekila le wanɛ wɔlɔmbatɔ,’ mbidja ndo shoamɛ. (Luka 11:13) Ondo takɛnyi woho wakamba nyuma k’ekila olimu lo lɔsɛnɔ laso. Lo wedi okina, naka tatabatizama lo lokombo la nyuma k’ekila, kete teye dia eshikelo kakatosha Yeso ɔnɛ Shɛso lele l’olongo ayotosha nyuma k’ekila nembetshiyaka dia naka sho nongola nyuma kakɔ, kete tayokondja ɛtshɔkɔ wele la ntondo kaso.

18. Ɛtshɔkɔ akɔna wakondja wanɛ wabatizama lo lokombo la nyuma k’ekila?

18 Mɛnamaka dia Jehowa ekɔ lo nɔmbɔla etshumanelo k’Akristo lo tshimbo ya nyuma kande ndo ɛlɔ kɛnɛ. Nyuma kɛsɔ tokimanyiyaka lo elimu aso wa lushi la lushi l’onto ndo l’onto. Woho wabatizamaso lo lokombo la nyuma k’ekila nembetshiyaka dia sho pombaka mbetawɔ ɔkɛndɛ wele la tɔ lo nsɛnɔ yaso ndo woho wahombaso nkamba kâmɛ la tɔ la lowando tshɛ. Koko, anto amɔtshi mbeyaka ndjambola woho wakokaso nsɛna lo ndjela ndjakimɔ kaso le Jehowa ndo woho watokimanyiya nyuma k’ekila dia sho nsala dikambo sɔ. Tayɔsɛdingola dikambo sɔ lo sawo diayela.

[Nɔtɛ ya l’ɛse ka dikatshi]

a Waa déistes wekɔ wanɛ wetawɔ ɔnɛ Nzambi ekɔ, koko vɔ mbɔsaka dia nde hayakiyanya dikambo dia ditongami diande.

b Enda lo Réveillez-vous ! wa Ngɔndɔ ka ntondo 22, 1982, lɛkɛ 3-8, lo Falase.

Onde wɛ âkohɔ?

• Oko le yɛ, kakɔna kalembetshiya batizama lo lokombo la Papa?

• Kakɔna kalembetshiya batizama lo lokombo l’Ɔna?

• Ngande wakokayɛ mɛnya dia wɛ shihodiaka kitshimudi ya batizama lo lokombo la Papa ndo l’Ɔna?

• Batizama lo lokombo la nyuma k’ekila kɛdikɛdi na?

[Esato wa lo lɛkɛ 10]

L’ɔkɔngɔ wa Pɛntɛkɔsta 33 T.D., diɔtɔnganelo dia ngande diakonge lam’asa ambeki w’eyoyo la Papa?

[Efundelo wɛnya kanga]

La lotshungɔ l’oma le musée d’Israël, à Jérusalem

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto