Etawɔ di’otshikitanu wele lam’asa awui amɔtshi kokimanyiya
Onde wɛ mbetawɔka dia Yeso aki Ombetsha woleki woke l’ɔkɔndɔ w’ana w’anto? Wɛ koka mbokoya toho tɔmɔtshi takakambaka la nde dia mbetsha, tele oko nkamba la wambola ndo la wɛɛla. Ko onde wɛ mbeyaka dia nde akakambaka mbala efula la tɔtɛkɛta tatshikitanya awui amɔtshi lo wetshelo ande?
Anto efula kambaka la tɔtɛkɛta tatshikitanya awui amɔtshi wonya watɛkɛtawɔ. Mbala efula ndo wɛ salaka dui sɔ aha la mbeya. Ɛnyɛlɔ wɛ koka mbuta ɔnɛ: “Elowa ɛnɛ tshɛ wambotshunda, koko aha tshɛ mbambɛla.” Kana ɔnɛ: “Ɔna womoto ɔnɛ kombokanaka ndooko l’onto, koko nshi nyɛ nde odja anto lo demba.”
Lo akambo wele oko wango, onto mbutaka ntondo dikambo; ko oma laasɔ nde ndjota tshɛkɛta yɛnya otshikitanu lo nkamba la tɔtɛkɛta tele oko koko, lo dihole dia, kana lo wedi okina. Onto mbeyaka nkamba nto la tshɛkɛta yɛnya otshikitanu dia nkotsha dui kana dia nkeketsha kanyi mɔtshi. Naka onto ntɛkɛta lo yoho shɔ, kete nde ayɔtɛkɛta dimɛna ndo dui sɔ ayokimanyiya anto akina dia vɔ nshihodia kɛnɛ katande.
Kaanga naka l’ɛtɛkɛta ɛmɔtshi, anto bu la tɔtɛkɛta tatshikitanya awui ahende, teye dia tɔ tekɔ ohomba. Lande na? Nɛ dia efula l’atei atɔ tekɔ l’Ɔtɛkɛta waki Nzambi wakasambiyama. Ndo nto, Yeso akakambaka la tɔ mbala la mbala. Nde akate ate: “Hawotɔhɛtshaka tala ko didja lo saka dia yɛdikɔ, koko vɔ todikitshaka laadiko dia ekundji ka tala.” “Dimi lakaye, aha dia ndjowadiaka, [ɛlɛmbɛ] koko dia ndjowakotsha.” “Nyu nyakoke kɛnɛ kakatama ɔnɛ: ‘Tosalake loseka.’ Koko, dimi lambonyotɛ nte: Onto tshɛ latetemala menda womoto . . . ” “Akatama ɔnɛ: ‘Sso lo sso, nnu lo nnu.’ Koko, dimi lambonyotɛ nte: Tanyɔlɔshanake la onto a kɔlɔ. Onto tshɛ lakɔkɔmɔla lowala lo tama dia lonya l’omi, shande ndo tama dikina.”—Mat. 5:15, 17, 27, 28, 38, 39.
Tɔtɛkɛta tatshikitanya awui ahende tɔsɔ tekɔ ndo lo abuku akina wa lo Bible. Tɔ kokaka kokimanyiya dia wɛ nshihodia kanyi mɔtshi kana nsala dui diakɔ. Naka wɛ ekɔ ombutshi, kete kana yimba lo otshikitanu wele lo divɛsa nɛ: “Nyu ambutshi w’apami, tanyotshake ananyu nkɛlɛ, koko nyotetemale mbaodia lo ohokwelo ndo lo alako wa Jehowa.” (Ɛf. 6:4) Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akafunde awui wa lo divɛsa nɛ dia mɛnya tsho ɔnɛ ombutshi wa pami (kana wa womoto) pombaka mbodia ɔna lo ohokwelo wa Nzambi wayowokimanyiya dia nde monga la lomba. Koko, kanyi yele lɔkɔ ndjolekaka mbokɛma hwe etena kakandakambe la tshɛkɛta yɛnya otshikitanu lo mbuta ate ‘tanyowaotshake nkɛlɛ, koko nyowaodia lo alako wa Jehowa.’
Pɔɔlɔ akayofunda lo tshapita yakɔ yamɛ ate: “Tekɔ lo ndɔ ta, aha la emunyi la dikila, koko la . . . ɛdiɛngɛ wa l’ahole wa l’olongo.” (Ɛf. 6:12) Otshikitanu ɔsɔ kimanyiyaka onto dia nshihodia ɔnɛ nde ekɔ lo ndɔ ta dia wolo. Aha ta dia l’anto k’anto, koko la ɛdiɛngɛ wa wolo.
WAHƆ WAYA LO NKAMBA LA TƆTƐKƐTA TATSHIKITANYA AWUI AHENDE
Lo dibuku diakɔ diaamɛ di’Ɛfɛsɔ, sho tanaka avɛsa akina wakakambe la Pɔɔlɔ dia mɛnya otshikitanu wele lam’asa awui ahende. Nkana yimba lo etshikitanu ɛsɔ koka tokimanyiya dia nshihodia kanyi yaki Pɔɔlɔ ndo ndeka mbishola kɛnɛ kahombaso nsala.
Aha la taamu, wɛ ayɔngɛnangɛna dia nsɛdingola kiombo yele lo lɛkɛ la nɛi ndo la tanu la sawo nɛ yɛnya etshikitanu ɛmɔtshi wele lam’asa awui wele lo Ɛfɛsɔ tshapita 4 ndo 5. Etena katayadia dui la dui, kana yimba lo woho wendanayɛ la diɔ. Yambola ɔnɛ: ‘Ngande wele dionga diami mɛtɛ? Kakɔna katomosalaka la ntondo ka dikambo dia woho ɔnɛ? Naka anto akina mɛna otshikitanu wele lam’asa akambo anɛ ahende, lo wedi akɔna wayowota wemi?’ Naka wɛ ambɛna di’otshikitanu ɔmɔtshi wambokokimanyiya dia mbishola dui dimɔtshi diahombayɛ ndjalowanya lɔkɔ, kete tengengaka nkamba l’awui akɔ. Etawɔ di’otshikitanu ɔsɔ kokimanyiya.
Kana wɛ koka nkamba la kiombo yakɔ yaamɛ lo ɔtɛmwɛlɔ anyu wa lo nkumbo. Ase nkumbo kayɛ tshɛ koka ntatɛ mbadia kiombo yakɔ. Oma laasɔ, ose nkumbo ɔmɔtshi koka mbuta etenyi ka ntondo k’otshikitanu, ko ase nkumbo akina mbuta etenyi kekina kɔtɔtɔmiyami la alɛta w’edima. Nsala ngasɔ ayokimanyiya ase nkumbo dia vɔ nsala ɔkɛtshanyelo wa dimɛna wa woho wakokawɔ nkamba la etenyi ka hende. Lo mɛtɛ, naka nyu nsɛdingola tɔtɛkɛta tatshikitanya awui ahende, kete dui sɔ ayokimanyiya ɛlɔngɔlɔngɔ ndo epalanga dia vɔ monga la lɔkɛwɔ lalɔmbama le Akristo dia monga la lɔ lo nkumbo ndo l’ahole akina.
Onde wɛ koka mbohɔ etenyi ka hende kɛnya otshikitanu wele lam’asa awui ahende?
Naka sho nshihodia nɛmɔ di’efula diele la tɔtɛkɛta tatshikitanya awui ahende, kete tayoleka tieya l’ahole wetɔ lo Bible ndo kɛsɔ ayotokimanyiya dia sho nkamba la tɔ l’esambishelo. Ɛnyɛlɔ, wɛ kokaka mbutɛ ompokami ayɛ ɔnɛ: “Anto efula mbutaka ɔnɛ onto tshɛ ekɔ la anima wahavu, koko enda kɛnɛ kata Ɔtɛkɛta wa Nzambi.” Kana etena kekayɛ l’onto Bible, wɛ koka mbotɛ wate: “Anto efula mbetawɔka wetshelo w’ɔnɛ Nzambi nde la Yeso wekɔ onto ɔtɔi, koko aha kɛsɔ ketsha Bible. Ko wɛ, kakɔna ketawɔyɛ?”
Lo mɛtɛ, Afundelo wekɔ la tɔtɛkɛta efula tatshikitanya awui ahende, takoka tokimanyiya dia sho nsala akambo lo yoho yɔtɔnɛ la lolango la Nzambi. Ndo sho koka nkamba la tɔtɛkɛta tɔsɔ dia nkimanyiya anto akina dia vɔ mbeya akambo wa mɛtɛ wa lo Bible.