ƆKƆNDƆ 83
Dihele dia Jerusalɛma
OHENDA olimu tshɛ wasalema lanɛ. Ase Isariyɛlɛ wamboyasha lo wokelo wa dihele dia Jerusalɛma. Lam’akalanya nkumekanga Nebukadineza Jerusalɛma ambeta ɛnɔnyi 152, nde akanyukola dihele ndo akatshumbe kuke y’osomba. Ase Isariyɛlɛ kombika dihele esadi lam’akawakalola oma la Babilɔna.
Okokiyɛ kanyiya lo woho wakadjasɛka anto ɛnɔnyi ɛsɔ tshɛ lo hwe, aha dihele diatodingaka osomba awɔ na? Vɔ wakanema lo wâle. Atunyi awɔ wakakoke mbɔtɔ aha l’okakatanu dia ndjalɔsha. Koko Nɛhɛmiya akayoyaka, nde akayokimanyiyaka anto dia vɔ mbika dihele nto. Onde wɛ mbeyaka Nɛhɛmiya akinde?
Nɛhɛmiya aki Ose Isariyɛlɛ ɔmɔtshi lakaye oma l’osomba wa Susa lɛnɛ akadjasɛka Mɔrɔdekai la Ɛsta. Nɛhɛmiya akakambaka lo luudu la nkumekanga, ɔnkɔnɛ nde akakoke ndjâla ɔngɛnyi w’ɔlɔlɔ waki Mɔrɔdekai la Ɛsta, nkumekanga ka omoto. Koko Bible hate dia Nɛhɛmiya akakambɛka Nkumekanga Ahasuero, om’aki Ɛsta olimu. Nde akakambɛka Nkumekanga Aratashasta, nkumekanga kakahɔna.
Ohɔ dia Aratashasta aki nkumekanga k’ɔlɔlɔ kakasha Ɛzɛra akuta tshɛ wakandɛmbɛ otsha la Jerusalɛma dia tɔlɔngɔsɔla tɛmpɛlɔ ka Jehowa. Koko Ɛzɛra kombika dihele dia lokombo l’osomba diakanyukɔ. Ɛsɔ tênde woho akɔna wakayosalaka Nɛhɛmiya olimu ɔsɔ.
Akete ɛnɔnyi 13 l’ɔkɔngɔ wa Aratashasta mbisha Ɛzɛra akuta wa nɔngɔsɔla tɛmpɛlɔ. Nɛhɛmiya akayongaka kapita k’amangudi a wanu wa Nkumekanga Aratashasta. Kɛdikɛdi dia nde mbisha nkumekanga wanu, nde pombaka ndjashikikɛ dia kana hawodje nkumekanga lɔlɛngɔ. Aki olimu w’ohomba efula.
Ko lushi lɔmɔtshi Hanani, ɔnango Nɛhɛmiya l’apami amɔtshi wakaye oma lo wodja w’Isariyɛlɛ dia ndjowênda. Vɔ wakayɔkɔndɔlɛka woho wele Isariyɛlɛ lo pâ ndo woho wele dihele dia Jerusalɛma diatakama nto. Dikambo sɔ diakanyangiya Nɛhɛmiya heyama, ndo nde akalɔmbɛ Jehowa dia dikambo diakɔ.
Lushi lɔmɔtshi nkumekanga akɛnyi dia Nɛhɛmiya aki la lonyangu ko nde akawombola ate: ‘Lande na eyɛ kɛtshi kɛtshi tsho nganɛ na?’ Nɛhɛmiya akawotɛ ɔnɛ nɛ dia Jerusalɛma ekɔ lo wâle ndo dihele diayɔ diakanyukɔ. Nkumekanga akawombola ate: ‘Kakɔna kalangayɛ dia dikambo diakɔ na?’
Nɛhɛmiya akate ate: ‘Otshike ntshu otsha la Jerusalɛma kele toke dihele dia lokombo nto.’ Nkumekanga Aratashasta aki ɔlɔlɔ efula. Nde akatɛ Nɛhɛmiya dia nde ntshɔ ndo akawokimanyiya dia kondja etamba wasala elimu ɛmɔtshi. Kondjala edja, Nɛhɛmiya akakome la Jerusalɛma, nde akatɛ anto dia tokanyi tande. Vɔ waketawɔ kanyi yakɔ ndo wakate vate: ‘Nyɛsɔ toke.’
Lam’akɛnyi atunyi w’Ase Isariyɛlɛ dihele dioyadɛ, vɔ wakate vate: ‘Katutshu katotadiake kele olimu wa wokelo kawemale.’ Koko Nɛhɛmiya akoke dikambo diakɔ ko nde akasha wanɛ waki lo mbika tɔ̂mbɔ l’akɔnga. Nde akawatɛ ate: ‘Tonyokake atunyi anyu wɔma. Nyɔlɔsha dikambo dia anangɛnyu, ananyu, wadiɛnyu la mvudu yanyu.’
Anto wakayala la dihonga efula. Vɔ wakalamaka dihomɔ diawɔ dia ta otsho la yanyi ndo wakatetemala la mbika. Ko l’ɔkɔngɔ wa nshi 52 dihele dia lokombo diakashile. Kakianɛ anto wakakoke ndjâla l’etei k’osomba lo wɔladi. Nɛhɛmiya la Ɛzɛra wakalakanya anto ɛlɛmbɛ wa Nzambi, ndo anto wakangɛnangɛna.
Koko akambo kondjala oko wakiwɔ ntondo k’Ase Isariyɛlɛ mundama oko ase lokanu otsha la Babilɔna. Anto wakayala la tshina dia lowandji la nkumekanga ka Pɛrɛsiya ndo wakahombe mbokambɛ. Koko Jehowa akalake dia nde ayotoma nkumekanga k’oyoyo ndo nkumekanga kakɔ kayela anto wɔladi. Naa nkumekanga kakɔ na? Woho akɔna ayondela wɔladi la kɛtɛ na? Oko yɛdikɔ y’ɛnɔnyi 450 wakete ntondo ka vɔ ndjeya kɛnɛ k’endana la dikambo sɔ. L’ɔkɔngɔ diko, eotwelo kɛmɔtshi k’ohomba efula kakasalema. Koko ɔsɔ ekɔ ɔkɔndɔ okina.