WEKELO 23
Kɛnɛmɔla ohomba wa kɛnɛ katayɛ
OYADI la ntondo k’onto ɔtɔi kana k’anto efula mbatɛkɛtayɛ, kema ɔlɔlɔ wɛ fɔnya ɔnɛ nde kana vɔ wayɔngɛnangɛna sawo diayɛ paka nɛ dia wɛmɛ ekɔ lo dingɛnangɛna. Losango layɛ lekɔ ohomba, koko naka wɛ hɛnyisha hwe ohomba alɔ, kete ampokami ayɛ hawotoyasha edja lo sawo diayɛ.
Ngasɔ mbediɔ kânga le ampokami wa lo Mbalasa ka Diolelo. Naka wɛ kamba l’ɛnyɛlɔ kana la dui dimɔtshi diahawatokaka ndoko lushi, kete vɔ koka kohokamɛ. Koko, etena katɛkɛtayɛ awui wambowoshilaka la mbeya, djekoleko naka wɛ hasha wetshelo oma l’awui akɔ, kete timba tawɔ koka mbekɔ l’awui akina. Wɛ la dia mbakimanyiya dia vɔ mɛna lande na ndo ngande wakokawɔ kondja wahɔ oma lo kɛnɛ katayɛ.
Bible tokeketshaka dia tɛkɛta awui wele ohomba lo lɔsɛnɔ l’anto. (Tuk. 3:21) Jehowa akakambe la Joani Obatizanyi dia nɔmbɔla anto otsha lo “yimba [y’ohomba] y’antu w’ololo.” (Luka 1:17) Lomba lɔsɔ ndja oma lo wɔma wa mɛtɛ waki Jehowa. (Osam. 111:10) Lɔ kimanyiyaka wanɛ waliɔsa la nɛmɔ dia monga la lɔsɛnɔ la dimɛna nshi nyɛ ndo nongamɛ lɔsɛnɔ l’oshika, mbut’ate lɔsɛnɔ la pondjo la lo nshi yayaye.—1 Tim. 4:8; 6:19.
Sawo diayɛ dionge ohomba. Dia sawo diayɛ monga ohomba, wɛ la dia kana yimba dimɛna aha paka l’awui wakawakosha dia mɔmbɔla ato koko ndo lo dikambo di’ampokami ayɛ. Kana yimba dikambo di’ɔmɔmɔ wa l’atei w’ampokami ayɛ. Vɔ kengama l’anto wasɛna vamɛ ndo la waa nkumbo. L’atei awɔ wɛ koka tana wanɛ weke akɛnda efula, wanɛ wele l’ɛnɔnyi dikumi l’ɛmɔtshi, wanɛ waya epalanga ndo esombe w’anto. Wɛ koka tana nto wanɛ weke esadi wa ndjasha l’akambo wa mɛtɛ ndo wanɛ wakatatɛ kambɛ Jehowa la ntondo ka wɛ mbotɔ. Mbeyaka monga ko amɔtshi wambotshunda lo nyuma koko akina wakatetemala la sɛngiyama wolo oma lo waonga ndo ditshelo dimɔtshi dia l’andja ɔnɛ. Yambola wate: ‘Ngande wakoka ampokami kondja wahɔ oma l’awui wayangami tota anɛ? Ngande wakokami mbakimanyiya dia vɔ shihodia awui akɔ?’ Wɛ koka mɛna ohomba wa ndjasha le olui ɔtɔi kana ehende wa weho w’anto woshidiso la diko ango. Koko, tohɛke anto akina.
Ko ayoyotsha naka wambokosha wetshelo ɔmɔtshi w’oma lo Bible weyama dimɛna? Ngande wakokayɛ mbisha sawo sɔ lo yoho yakoka ampokami wamboshilaka monga la mbetawɔ lo wetshelo ɔsɔ kondja wahɔ oma lo sawo diayɛ na? Sala tshɛ dia keketsha mbetawɔ kawɔ lɔkɔ. Woho akɔna na? Lo kana la wɔ yimba lo tolembetelo t’oma l’Afundelo tasukɛ wetshelo ɔsɔ. Wɛ koka nto sala dia vɔ nyomoleka ngɛnangɛna wetshelo ɔsɔ w’oma lo Bible. Wɛ koka sala dui sɔ lo mbaɛnya woho wɔtɔnɛ wetshelo ɔsɔ l’akambo akina wa mɛtɛ wa lo Bible ndo la lonto laki Jehowa. Kamba la bɛnyɛlɔ di’oma l’awui weta lo lɔsɛnɔ dia mɛnya woho wele oshihodielo wa wetshelo ɔsɔ akakondjiyɛ anto wahɔ ndo akonge la shɛngiya lo yoho yawɔ ya mbɔsa nshi yayaye.
Tokongɛke dia ndjɛnya ohomba wa wetshelo ɔsɔ paka lo tɔtɛkɛta tongana toto ta l’ekomelo ka sawo diayɛ. Oma k’etatelo, sala woho w’onto tshɛ l’atei w’ampokami ayɛ ndjaoka dia dui sɔ mendanaka la nde. L’ɔkɔngɔ wa wɛ sala ngasɔ, tetemala la mɛnya woho wa kamba l’awui woleki ohomba wa lo sawo diayɛ etena katayadiɔmbɔla polo l’ekomelo.
Etena kalembetshiyayɛ dui dimɔtshi, yashikikɛ dia wɛ ekɔ lo disala lo yoho yɔtɔnɛ l’atɔndɔ wa lo Bible. Dikambo sɔ ɛnyadiɔ na? Diɔ mɛnyaka dia wɛ pombaka nembetshiya dui sɔ la ngandji ndo ndjadja lo dihole di’ampokami ayɛ. (1 Pet. 3:8; 1 Joa. 4:8) Kânga mbakinde l’ekakatanu efula wa kandola l’etshumanelo ka la Tɛsalɔnika, ɔpɔstɔlɔ Paulo akayashikikɛ dia mbika epole ɔsɛkɛ l’awui w’ohomba wendana l’ehamelo ka lo nyuma k’anango l’akadiyɛnde w’Akristo wa lɛkɔ. Nde akayashikikɛ nto dia lo ndjela kɛnɛ kakandakɛtshanyaka la wɔ, vɔ wayolanga sala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. (1 Tes. 4:1-12) Ɔsɔ ekɔ mɛtɛ ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ ka sho ndjela!
Onde oyango wa sawo diayɛ ekɔ wa keketsha anto dia vɔ ndeka ndjasha l’olimu w’esambishelo ndo wa mbetsha anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ? Naka ngasɔ, kete keketsha anto dia ngɛnangɛna ndo dia mandola diɛsɛ sɔ. Koko, etena kâkeketshayɛ, tohɛke di’akoka wele l’anto wa ndjasha l’olimu ɔsɔ, tshikitana ndo Bible mbeyaka dikambo sɔ. (Mat. 13:23) Aha wɛ mbokiya ananyɔ di’oko vɔ wekɔ l’onongo. Heberu 10:24 tɔlɔmbaka dia sho ‘tshutshuyana lo ngandji ndo l’elimu w’ɔlɔlɔ.’ Naka tayotshutshuyana lo ngandji, kete elimu waya oma l’eyango w’ɔlɔlɔ wayoyɛnama l’ɔkɔngɔ. Lo dihole dia fundɛ anto la wolo dia kitanyiya kɛnɛ kataso, teye dia kɛnɛ kalanga Jehowa ele dia sho keketsha anto dia monga l’‘okitanyiya lo mbetawɔ.’ (Romo 16:26) Ewo ka dui sɔ, totshutshuyaka dia keketsha mbetawɔ kaso ndo k’anangɛso.
Woho wa mbewoya losango layɛ. Etena kasambishayɛ onto ɔmɔtshi, tohɛke dia mɛnya ohomba wa lokumu l’ɔlɔlɔ. Lâsɔ paka wɛ mbeya awui wayasha anto wa lo mbilo kayɛ. Ngande wakokayɛ mbeya dikambo sɔ na? Hokamɛka nsango yashawɔ lo tita sango. Oka sso l’ɛtɛ w’awui wele lo dikatshi dia ntondo dia tojurunalɛ. Sala nto la wolo dia sawola l’anto ndo shawɔ lotui etena katɛkɛtawɔ. Wɛ mbeyaka mɛna dia vɔ wekɔ lo ndɔshana l’ekakatanu wa wolo efula, ɛnyɛlɔ oko oshishelo w’olimu, ofutelo wa luudu, hemɔ, nyɔi k’ose nkumbo ɔmɔtshi, wâle w’oma l’awui wa ngala, diɛngiya di’oma le owandji ɔmɔtshi, ohandjwelo wa diwala, olamelo w’ana, ndo akambo akina. Onde Bible kokaka mbakimanyiya? Eelo.
Lam’atatɛyɛ sawola l’onto, ondo wɛ koka monga la sawo dialangayɛ sawola la nde l’ɔtɛ. Koko, naka wɛ ambɛna dia nde ekɔ l’awui akina wokiyanya, kete tengengake dia tɔlɔnganya sawo diayɛ otsha l’awui asɔ, kana mbolaka dia wɛ ndjowenda mbala kekina dia ndjolembetshiya awui efula w’ohomba. Lo mɛtɛ, sho mbewɔka dia ‘ndjatambiya l’akambo wahatende,’ koko sho ngɛnangɛnaka mbewoya anto akina alako w’ohomba efula washa Bible. (2 Tes. 3:11) Lo mɛtɛ, onto ayamba mɛtɛ dia mboka dia wɛ ayowela alako w’oma lo Bible wendana la nde.
Naka onto hɛnyi woho wendana losango laso la lɔsɛnɔ lande hita, kete vɔ koka pembola sawo esadi eto. Kânga hawotohembodi ɔtɛkɛta, naka hatowaɛnyisha ohomba wa sawo diaso, kete losango laso hatonga la shɛngiya y’efula lo nsɛnɔ yawɔ. Koko, naka sho kɛnɛmɔla ohomba wa losango laso, kete sawo diaso koka tshikitanya nsɛnɔ y’anto.
Etena kekɛ l’anto Bible, tetemala mɛnya ohomba wa kamba l’awui wekanyu. (Tuk. 4:7) Kimanyiya ambeki dia vɔ shihodia alako w’oma l’Afundelo, atɔndɔ, ndo bɛnyɛlɔ diawaɛnya woho wa kɛndakɛnda lo mboka ya Jehowa. Ka epole ɔsɛkɛ lo wahɔ wayowokondja naka vɔ sala dikambo sɔ. (Is. 48:17, 18) Kɛsɔ mbayotshutshuya ambeki dia vɔ sala etshikitanu wahombama lo nsɛnɔ yawɔ. Onɛ ngandji ka Jehowa l’etema awɔ ndo nsaki ka ngɛnyangɛnya otema ande ndo sala woho wa etema awɔ hita mbatshutshuya dia kitanyiya alako w’oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi.