Tshapita Y’Akumi Ahende L’Ɔtɔi
Ekotshamela ka Diambo ka Sangwelo dia Jehowa
1, 2. (a) Naa sangwelo diaki Jehowa lo kɛnɛ kendana la ditongami diande diele la yimba? (b) Waa na wakenga nkumbo k’atɛmɔdi waki Nzambi kele kâmɛ?
SANGWELO diaki Jehowa dioludi la ngandji ele dia ditongami tshɛ diele la yimba diosanganyi l’ɔtɛmwɛlɔ wa Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ monga la lotshungɔ la diambo l’ana wa Nzambi. Ndo nto, ɔsɔ mbele nsaki k’efula kele la wanɛ tshɛ walanga losembwe.
2 Jehowa akamɛ kotsha sangwelo sɔ dia woke lam’akandatatɛ olimu ande w’etongelo. Etongami kande ka ntondo aki Ɔna ɔmɔtshi lele tatɛ oma lo elwelo kande nde ekɔ “ngaingai ka lutumbu [la Nzambi], ndu efanelu k’utundu andi.” (Heberu 1:1-3) Ɔsɔ aki ɔna ɛtɔi, nɛ dia nde akatongama oma le Nzambi ndamɛ. Oma lo tshimbo y’Ɔn’ɔsɔ mbakahombe tongama ana akina tshɛ: ntondotondo andjelo l’olongo, ko l’ɔkɔngɔ diko, anto lanɛ la nkɛtɛ. (Jobo 38:7; Luka 3:38) An’asɔ tshɛ mbakenga nkumbo ɔtɔi ka l’andja w’otondo. Jehowa mbaki Nzambi kawɔ vɔ tshɛ, Omboledi w’Andja w’Otondo, ndo Shɛwɔ ka ngandji.
3. (a) Kakɔna kakatahowɔ sho tshɛ oma le ambutshi aso wa ntondo? (b) Naa yɛdikɔ yoludi la ngandji yakɔshi Jehowa lo dikambo di’ana waki Adama?
3 Etena kakafundamɛ ambutshi aso wa ntondo nyɔi oko atshi wa pɛkato, vɔ wakatshanyema oma l’ekambɔ k’Ɛdɛna ndo Nzambi kombaɔsa nto oko anande. Vɔ komonga nto l’atei wa nkumbo kande ka l’andja w’otondo. (Etatelu 3:22-24; Euhwelo k’Elembe 32:4, 5) Lam’eso sho tshɛ tekɔ tokanula tawɔ, sho mbotɔka la nsaki ya sala pɛkato. Koko, Jehowa akeyaka dia anto amɔtshi w’oma l’atei w’ana w’Adama l’Eva wayolanga losembwe. Ɔnkɔnɛ, oma lo ngandji Kande, nde akɔshi yɛdikɔ ya vɔ ‘kondja lotshungɔ la diambo l’ana wa Nzambi.’—Romo 8:20, 21.
Isariyɛlɛ Amboshisha Dihole dia Nɛmɔ
4. Diɛsɛ diakɔna diakasha Jehowa Isariyɛlɛ w’edjedja?
4 Ɛnɔnyi oko 2 500 l’ɔkɔngɔ w’Adama tongama, Jehowa akasha anto amɔtshi diɛsɛ dia vɔ monga la diɔtɔnganelo dia lânde lam’asawɔ la Nde. Nde akasɔnɛ Isariyɛlɛ w’edjedja dia monga wodja ande ndo akawasha Ɛlɛmbɛ ande. (Etatelu 12:1, 2) Nde akâkonya wodja ndo akakambe la wɔ lo kɛnɛ kendana la sangwelo diande. (Euhwelu k’Elembe 14:1, 2; Isaya 43:1) Koko vɔ waki paka fumbe ya pɛkato la nyɔi, ɔnkɔnɛ vɔ komonga la lotshungɔ la diambo lâki l’Adama nde l’Eva ntondo.
5. Ngande wakashisha Isariyɛlɛ dihole dia lânde diaki lawɔ lo washo wa Nzambi?
5 Koko ase Isariyɛlɛ waki la dihole dia nɛmɔ efula lo washo waki Nzambi. Ndo nto, vɔ waki l’ɔkɛndɛ wa nɛmiya Jehowa oko Shɛwɔ ndo wa sala akambo wɔtɔnɛ la sangwelo diande. Yeso akake epole ɔsɛkɛ l’ohomba wa vɔ kotsha ɔkɛndɛ ɔsɔ. (Mateu 5:43-48; Malaki 1:6) Koko, wodja w’Isariyɛlɛ kosala dikambo sɔ. Kânga mbakasɛmaka ase Juda asɔ vate “teko la Shesu otoi, ee [Nzambi],” Yeso akate dia ditshelo ndo yimba yawɔ kɔmɛnyaka mɛtɛ ka dikambo sɔ diakawasɛmaka. (Joani 8:41, 44, 47) L’ɔnɔnyi 33 T.D., Nzambi akakumiya sheke y’Ɛlɛmbɛ ndo diokanelo dia lânde diaki lam’asawɔ la nde diakashile. Ko onde dikambo sɔ diakɛnyaka di’anto hawongaki nto la diɔtɔnganelo di’ɔlɔlɔ lam’asawɔ la Nzambi?
Otshumanyelo wa ‘Diangɔ dia l’Olongo’
6. Naa oyango wa “ɛlɔmbwɛlɔ” kakatɛkɛta Paulo lo Efeso 1:9, 10?
6 Ɔpɔstɔlɔ Paulo akɛnya di’anto amɔtshi w’oma l’atei w’ana w’anto kokaka monga la diɔtɔnganelo dia lânde lam’asawɔ la Nzambi. Ɛnyɛlɔ, lo kɛnɛ kendana la yɛdikɔ yakɔshi Jehowa ya mbisha wanɛ wele la mbetawɔ diɛsɛ dia monga anto wa lo nkumbo Kande, Paulo akafunde ate: “Ndi [Nzambi] akatewuya [sheke y’ekila], dia lulangu landi lakandasonola [ɛlɔmbwɛlɔ ka wa lo luudu], dia ntukutshiya dikukelu di’enonyi, ne dia nsanganya diango tshe le Kristu, ndu dia l’ulungu, ndu dia la kete.” (Efeso 1:9, 10) “Ɛlɔmbwɛlɔ” kekɔ l’anya waki Yeso Kristo. Oma lo tshimbo yande mbakoma anto dia monga la eongelo ketawɔma lo washo waki Nzambi. Lofulo la tshitshɛ la l’atei awɔ wekɔ l’elongamelo ka tɔsɛna l’olongo. Ndo lemba loleki woke wayɔsɛna lanɛ la nkɛtɛ pondjo pondjo.
7. Waa na wele ‘diangɔ dia l’olongo’?
7 Tatɛ oma lo Pɛntɛkɔsta ka l’ɔnɔnyi 33 T.D., yambalo yakakotɔma ntondo otsha le ‘diangɔ dia l’olongo,’ mbut’ate wanɛ wayoyala ekitɔ kâmɛ la Kristo lo Diolelo dia l’olongo. Oma lo mbetawɔ kawɔ lo nɛmɔ di’olambo wa Yeso, vɔ wakɔsama akanga wa losembwe oma le Nzambi. (Romo 5:1, 2) L’ɔkɔngɔ diko, ase Juda ndo ase Wedja wakayɔtɔka lo sheke yakɔ, ndo ‘diangɔ dia l’olongo’ diakayokoma anto 144 000. (Ngalatiya 3:26-29; Enyelo 14:1) Paka atshikadi wa l’atei awɔ anto mbeke la nkɛtɛ.
Otshumanyelo wa ‘Diangɔ dia la Nkɛtɛ’
8. Waa na wele ‘diangɔ dia la nkɛtɛ,’ ndo diɔtɔnganelo dia ngande diele lam’asawɔ la Jehowa?
8 Ɛlɔmbwɛlɔ kakɔ kamɛ kɛsɔ kekɔ lo tshumanya ndo ‘diangɔ dia la nkɛtɛ.’ Miliyɔ y’anto wekɔ lo tshumanyema ɛlɔ kɛnɛ l’elongamelo ka ndjɔsɛna pondjo pondjo la nkɛtɛ. Oko wakimanɛwɔ kamɛ l’atshikadi w’ekitɔ wa Diolelo, vɔ mbewoyaka lokombo la Jehowa ndo tombolaka ɔtɛmwɛlɔ ande. (Isaya 2:2, 3; Zefaniya 3:9) Ndo nto, vɔ mbetaka Jehowa ɔnɛ “Papa” nɛ dia vɔ mbetawɔka dia nde mbele kiɔkɔ ya lɔsɛnɔ. Ndo vɔ mbetawɔmaka lo washo ande l’ɔtɛ wa mbetawɔ kawɔ lo dikila diaki Yeso diakatshɔma. (Enyelo 7:9, 14) Koko, lam’ele vɔ weke anto wele kema kokele, paka lo nshi yayaye mbayowoyetawɔma tshɛ lo tshɛ oko ana waki Nzambi.
9. Daka diakɔna diasha Romo 8:21 anto na?
9 Wanɛ wele l’elongamelo ka nsɛna lanɛ la nkɛtɛ wekɔ lo kongɛ l’asolo walomɔlomɔ etena kele anto tshɛ “[wa]yutshungwama uma lu lohombo la ehondelo.” (Romo 8:21) Etshungwelo kɛsɔ kayotatɛ l’ɔkɔngɔ wa Kristo nde l’alembe ande wa l’olongo mbela fɔnu ka woke kele tɔ kaya suke, mbut’ate Aramangɛdɔna. Ɔsɔ ayonga elanyelo k’andja w’otondo wa kɔlɔ waki Satana, oma lâsɔ k’anto ndjolongola ɛtshɔkɔ oma lo tshimbo y’Ɛlɔmbwɛlɔ ka Kristo k’Ɛnɔnyi Kinunu.—Enyelo 2:26, 27; 20:6.
10. Naa osambo wa lotombo wayemba ekambi wa Jehowa na?
10 Ayoyala mɛtɛ ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula etena kayosanganya ekambi waki Jehowa wa lanɛ la nkɛtɛ awui awɔ dia vɔ mbuta kamɛ oko ekambi ande wa l’olongo wanɛ wata l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ vate: “[Jehowa Nzambi], Kanga-[Nkudu]-Tshe, Ndi etsha aye waki ndu mamba li! We Khum’ekanga ka wedja tshe, mbuka yaye yeko ololo la mete! [Jehowa], akona ahukuka woma, ndu ahutumbula lukumbu laye na? Ne dia weme utu keli ekila. Wedja tshe wayuya, wayukotemola, ne dia etsha aye w’ololo wambenama.” (Enyelo 15:3, 4) Eelo, ekambi tshɛ waki Jehowa wayonga kamɛ l’ɔtɛmwɛlɔ wa Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ. Kânga wanɛ wakavu wayolwama ndo wayokondja diaaso dia vɔ sanganya awui awɔ dia tombola Jehowa.
Lotshungɔ la Diambo Efula Lekɔ la Ntondo
11. Naa lotshungɔ la diambo layonga la wanɛ wayohandɔ lo fɔnu ka woke?
11 L’ɔkɔngɔ wa fɔnu ka woke kayokoma lo kondoko yatɔ l’Aramangɛdɔna dia minya akambo wa kɔlɔ oma lanɛ la nkɛtɛ, Satana Diabolo hatoyala nto ‘jambizambi ya dikongɛ nɛ di’akambo.’ Atɛmɔdi wa Jehowa hawotɔlɔshana nto la tɔsɛngiya ta kɔlɔ taki Satana. (2 Koreto 4:4; Enyelo 20:1-2) Ɛtɛmwɛlɔ wa kashi washa Nzambi sɔnyi ndo wadja diatɔnelo lo tshunda di’anto hawotonga nto. Ekambi waki Nzambi ka mɛtɛ hawotɛngiyama nto ndo hawotohinama nto oma le ewandji w’ana w’anto. Ɔsɔ mɛtɛ ayonga lotshungɔ la diambo efula!
12. Ngande wayotshungɔ anto tshɛ oma lo pɛkato la etombelo atɔ?
12 Oko wende “On’a Okoko a [Nzambi], latunyaka [pɛkato y’andja],” mbut’ate Yeso ayokamba olimu la nɛmɔ di’olambo ande dia nimola pɛkato tshɛ yakasale anto. (Joani 1:29) Lam’aki Yeso lanɛ la nkɛtɛ ndo wakandadimanyiya onto ɔmɔtshi pɛkato, nde akakɔnɔla onto akɔ dia mɛnya ɔnɛ pɛkato yande yambodimanyiyama. (Mateu 9:1-7; 15:30, 31) Yoho yakɔ yamɛ mbele Yeso Kristo, oko wende Nkumekanga ka Diolelo diaki Nzambi dia l’olongo, nde ayɔkɔnɔla lo dihindo akanga wa tutshungu, akanga a mpoke, akanga wa lumi, akanga a dikɔmɔ, anto wele la hemɔ ya lo yimba ndo wanɛ wele la weho ekina w’elando. (Enyelo 21:3, 4) Akanga w’okitanyiya tshɛ wayɔlɛmbia “olembe wa kolo” woho wa tokanyi ndo ditshelo diawɔ mbangɛnyangɛnya vamɛ ndo ngɛnyangɛnya Nzambi. (Romo 7:21-23) Oya l’ekomelo k’Ɛlɔmbwɛlɔ k’Ɛnɔnyi Kinunu, vɔ wayokoma kokele, lo ‘efanelo’ ka Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ.—Etatelu 1:26.
13. L’ekomelo k’Ɛlɔmbwɛlɔ k’Ɛnɔnyi Kinunu, kakɔna kayosala Kristo, ndo etombelo akɔna wayonga?
13 Etena kayokonya Kristo anto tshɛ kokele, nde ayokaloya lowandji lakawawosha dia sala olimu ɔsɔ l’anya wa She. “L’okongo diku, ekumelu kayuya lam’ayundukimo diulelu le [Nzambi] Shesu, lam’ayundulanya diulelu tshe, luwandji tshe, diahemelu la wulu tshe. Ne dia dieli la ndi mbulela, edja ndu lam’ayundukamela atunyi andi tshe la tshina di’ekulu andi.” (1 Koreto 15:24, 25) Ɛlɔmbwɛlɔ k’Ɛnɔnyi Kinunu ka Diolelo kayokotsha sangwelo diadɔ lo tshɛ; diakɔ diahatonga nto ohomba dia lowandji lɔmɔtshi pakema lam’asa Jehowa l’anto. Ndo lam’ele pɛkato la nyɔi wayonyɛma lo pondjo ndo anto wayotshungɔ, ohomba waki Yeso oko Otshungodi wayokomɛ. Bible nembetshiyaka ɔnɛ: “Ona ndame [ayɔlɛmbɛ ɔnɛ lakɔlɛmbiyɛ] diango tshe, dia [Nzambi] ayali la diku dia diango tshe, la lu diango tshe.”—1 Koreto 15:28.
14. Kakɔna kayokomɛ anto tshɛ wele kokele ndo lande na?
14 L’ɔkɔngɔ wa lâsɔ, wayosha anto wele waya kokele diaaso dia vɔ mɛnya dia Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ keto mambowɔsɔna dia kambɛka pondjo pondjo. Ɔnkɔnɛ, la ntondo ka nde ndjowaɔsa lo pondjo oko anande, Jehowa ayodja anto asɔ tshɛ wele waya kokele l’ohemba wa komelo. Satana nde l’ɛdiɛngɛ ande wayotshungɔ oma lo difuku di’aha l’ekomelo. Dikambo sɔ hadiotonga ndoko la mpokoso ka pondjo le wanɛ wele mɛtɛ la ngandji le Jehowa. Koko, wanɛ tshɛ wahatotshikala la kɔlamelo le Jehowa wayolanyema lo pondjo, kamɛ la tɔmbɔki ka ntondo nde l’ɛdiɛngɛ ande.—Enyelo 20:7-10.
15. Eongelo kakɔna kayonga nto la ditongami diaki Jehowa tshɛ diele la yimba?
15 L’ɔkɔngɔ diko, Jehowa ayɔsa anto tshɛ wa kokele wakasukɛ lowandji lande l’ohemba wa komelo oko anande. Tatɛ oma l’etena kɛsɔ, vɔ wayokondja lotshungɔ la diambo efula l’ana wa Nzambi tshɛ lo tshɛ ndo wayonga anto wa lo nkumbo kande ka l’andja w’otondo. Ditongami tshɛ diele la yimba dia l’olongo ndo dia la nkɛtɛ, diayosangana nto kamɛ dia mbɔtɛmɔla oko Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ. Sangwelo diaki Nzambi diayokotshama la lotombo l’efula! Onde wɛ nangaka monga l’atei wa nkumbo kɛsɔ ka l’andja w’otondo kele l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo kayotshikalaka pondjo pondjo? Naka eelo, kete tambokokeketsha dia wɛ mbidja yimba lo kɛnɛ kata Bible lo 1 Joani 2:17 ɔnɛ: ‘Akambo wa l’andja ɔnɛ la nsaki yawɔ wekɔ lo teete, kele ɔnɛ lasala lolango la Nzambi tshikalaka pondjo.’
Ovuswelo
• La ntondo k’ɔtɔmbɔkwɛlɔ wakasalema l’Ɛdɛna, diɔtɔnganelo diakɔna diaki lam’asa Jehowa nde l’atɛmɔdi ande?
• Ɔkɛndɛ akɔna wele la ekambi waki Nzambi na?
• Waa na wayokoma ana wa Nzambi ndo ngande wɔtɔnɛ dikambo sɔ la sangwelo diaki Jehowa diendana la kâmɛ k’ɔtɛmwɛlɔ?
[Osato wa lo lɛkɛ 190]
Akanga w’okitanyiya wayɔsɛna lo paradiso kayokokanɛ l’andja w’otondo