Tokondja Ekokelo L’atei W’ɔlɔngɔswamelo Wa Nzambi
“Lukumbu la [Jehowa] eli etangelu ka wulu. Untu ololo atulawoka atushamaka loko.”—TUKEDI 18:10.
YEMA tshitshɛ la ntondo ka nde mvɔ, Yeso akalɔmbɛ She lele l’olongo dikambo di’ambeki ande. La ngandji tshɛ nde akate ate: “Dimi lakawatela diui diaye. Wa [“l’andja ɔnɛ,” NW] wakâhetsha, ne dia vo kema wa [“l’andja ɔnɛ,” NW], uku wemi kema la la kete. Dimi halombe nti: Uwanya [“l’andja ɔnɛ,” NW], keli lambukolomba nti: Uwashimbeli uma lu kolo.” (Joani 17:14, 15) Yeso akayeka ɔnɛ andja ɔnɛ ayonga dihole dia wâle efula le Akristo. Nde akeyaka ɔnɛ andja akɔ ayowahetsha lo mbamamatanyɛ awui wa kashi ndo lo mbahɛnyahɛnya. (Mateu 5:11, 12; 10:16, 17) Andja akɔ mbayonga kiɔkɔ y’akambo wa kɔlɔ.—2 Timote 4:10; 1 Joani 2:15, 16.
2 Andja ɔnɛ wayohetsha Akristo kengama l’anto anɛ wanganyi etale oma le Nzambi ndo wele lo wolo waki Satana. (1 Joani 5:19) Andja ɔnɛ ndeka etshumanelo k’Akristo woke, ndo Satana ndamɛ ndeka oseka onto tshɛ wolo. Omalɔkɔ, lohetsho l’oma le andja ɔnɛ ekɔ tshondo ya wâle. Ko lende akoka kondja ambeki wa Yeso ekokelo ka lo nyuma na? Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka Dikumi l’Ahende 1, 1922, lo Angɛlɛ akatosha okadimwelo ɔnɛ: “Tekɔ lo sɛna kakianɛ lo nshi ya kɔlɔ. Ta diekɔ lo ndɔma lam’asa ɔlɔngɔswamelo waki Satana la waki Nzambi. Ɔsɔ ekɔ ta dia mamba.” Lo ta sɔ, ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi mbele dihole di’ekokelo ka lo nyuma. Tshɛkɛta “ɔlɔngɔswamelo” bu lo Bible, ndo l’ɛnɔnyi wa 1920, “ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi” aki tshɛkɛta y’oyoyo. Ko lâsɔ, ɔlɔngɔswamelo akɔ ɔsɔ êwɔ na? Ndo ngande wakokaso tana ekokelo lɔkɔ na?
Ɔlɔngɔswamelo wa Jehowa
3 Lo ndjela dibuku Concise Oxford Dictionary, ɔlɔngɔswamelo ekɔ “tshunda di’anto wɔlɔngɔswami.” Lo ndjela kanyi shɔ, sho mbokaka dia, lam’ele apɔstɔlɔ mbakalɔngɔsɔla di’Akristo wa l’eleko ka ntondo kahanyema lo tshumanelo dia lo ngelo l’ɛlɔmbwɛlɔ kaki olui walɔmbɔla wa la Jerusalɛma, lâsɔ sunganaka sho mbeta ‘tshunda kana nkumbo k’anangɛsɔ’ ɔnɛ ɔlɔngɔswamelo. (1 Petero 2:17) Ɛlɔ kɛnɛ, Ɛmɛnyi wa Jehowa nɔngɔswama ndo vɔ lawɔ ngasɔ. “Apami wele oko weshasha,” ɛnyɛlɔ oko ‘elami la embetsha,’ mbakakeketshaka kamɛ k’olui w’Akristo wa l’eleko ka ntondo. Amɔtshi l’atei awɔ wakatembolaka tshumanelo, ndo akina waki dikumanyi dia lo tshumanelo dia lo waa ngelo. (Efeso 4:8, 11, 12; Etsha 20:28) “Weshasha” akɔ wa ngasɔ mbakeketsha kâmɛ k’Ɛmɛnyi wa Jehowa ɛlɔ kɛnɛ.
4 Tshoto y’Etangelo ya l’Angɛlɛ ya Ngɔndɔ ka Dikumi l’Ɔtɔi 1, 1922, yakate ɔnkɔnɛ lo dikambo dia tshɛkɛta “ɔlɔngɔswamelo”: “Ɔlɔngɔswamelo ekɔ tshunda di’anto dia kamba kâmɛ l’oyango wa kotsha ɔkɛndɛ ɔmɔtshi.” Tshoto y’Etangelo yakɔ nembetshiyaka nto ɔnɛ: mbuta ɔnɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa wekɔ ɔlɔngɔswamelo hɛnya dia vɔ “tomba oma l’ɔtɛmwɛlɔ ɔmɔtshi oko wata anto amɔtshi, koko vɔ wekɔ ɔlɔngɔswamelo lo woho w’ɔnɛ Ambeki wa Bible [Ɛmɛnyi wa Jehowa] ndjatshutshuyaka dia kotsha asangwelo waki Nzambi ndo wekɔ lo ntsha ngasɔ oko watsha Nkumadiɔndjɔ akambo tshɛ aha l’ofukutanu.” (1 Koreto 14:33) Ɔpɔstɔlɔ Paulo akɛnya ɔnɛ ndo Akristo wa lo nshi yande mbakatshaka awui tshɛ l’ɔnɔngɔ. Nde akɛdika etshumanelo k’Akristo w’akitami la demba di’onto, nɛ diele la tenyi efula, ndo etenyi l’etenyi kambaka olimu atɔ dia demba di’otondo kɛndakɛnda dimɛna. (1 Koreto 12:12-26) Ɔsɔ ekɔ ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ kalembetshiya kɛnɛ kelɛwɔ ɔlɔngɔswamelo. Bonde kakalɔngɔswama Akristo? Ele dia kotsha “asangwelo waki Nzambi,” mbut’ate: dia ntsha lolango la Jehowa.
5 Bible akatatshi ɔnɛ lo nshi yaso nyɛ, Akristo wa mɛtɛ wayonga kâmɛ, wayɔsama kâmɛ otsha lo ‘nkɛtɛ’ mɔtshi oko ase ‘wodja’ ɔtɔi, lɛnɛ ‘ayowotɔhɛta oko esase l’andja ɔnɛ.’ (Isaya 66:8; Filipi 2:15) Ɛlɔ kɛnɛ, ‘wodja’ ɔsɔ wɔlɔngɔswami waya la yɛdikɔ y’anto ndekana miliyɔ tshanu l’etenyi. (Isaya 60:8-10, 22) Koko, aha lâsɔ mbokome lofulo la wanɛ wakenga ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi. Ndo andjelo mbele lɔkɔ.
6 Mbala efula, andjelo kambaka kâmɛ l’ekambi waki Nzambi wa la nkɛtɛ. (Etatelu 28:12; Danyele 10:12-14; 12:1; Heberu 1:13, 14; Enyelo 14:14-16) Sunganaka mɛtɛ woho wakate Tshoto y’Etangelo ya l’Angɛlɛ ya Ngɔndɔ ka Tanu 15, 1925 ɔnɛ: “Andjelo tshɛ w’ekila wekɔ l’atei w’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi.” Yɔ yakakotsha ɔnɛ: “Nkumadiɔndjɔ, Yeso Kristo [mbele] ɔnɔmbɔdi w’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi, nde ekɔ la nkudu ndo la lowandji tshɛ.” (Mateu 28:18) Omalɔkɔ, ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi kengama la wanɛ tshɛ wele l’olongo ndo wele la nkɛtɛ wakamba kâmɛ dia ntsha lolango la Nzambi. (Enda lo kiombo.) Ande diɛsɛ dia monga l’atei w’ɔlɔngɔswamelo ɔsɔ lee! Ande ɔngɛnɔngɛnɔ wayonga la ditongami tshɛ diasɛna dia l’olongo ndo dia la nkɛtɛ l’etena kayowɔlɔngɔswama dia tombola Jehowa Nzambi lo kâmɛ lee! (Enyelo 5:13, 14) Ko ngande watokokɛ ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi ɛlɔ kɛnɛ na?
Ngande Watokokɛ Ɔlɔngɔswamelo Waki Nzambi na?
7 Ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi kokaka tokokɛ oma le Satana la tolonga tande. (Efeso 6:11) Satana pɛnyahɛnyaka, soyaka ndo pembaka atɛmɔdi wa Jehowa l’oyango wâmɛ: mbanganyiya oma lo ‘mboka kahombawɔ kɛndakɛnda.’ (Isaya 48:17; ɛdika la Mateu 4:1-11.) Edja tshɛ kakatasɛnɛ l’andja ɔnɛ, hatokokaki mbewɔ tolonga tɔsɔ tshɛ lo tshɛ. Koko, diokanelo diasaso la Nzambi ndo l’ɔlɔngɔswamelo ande tokeketshaka, tokokɛka ndo tokimanyiyaka di’aha sho ‘takɔ mboka.’ Ngasɔ kete hatotoshisha elongamelo kaso.
8 Ngande watokokɛ ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi na? Ntondotondo, ekambi waki Jehowa wa lo nyuma tokimanyiyaka. Lam’aki Yeso l’atei w’ɛhɛnyɔhɛnyɔ wa wolo, ondjelo akokimanyiya. (Luka 22:43) Lam’akinde l’asa eko la nyɔi ondjelo akatsha Petero lo dihindo. (Etsha 12:6-11) Kânga mbahayosalema ahindo wa ngasɔ nshi nyɛ, vɔ ndakaka ekambi wa Jehowa ɔnɛ andjelo ayowasukɛka l’olimu awɔ w’esambishelo. (Enyelo 14:6, 7) Mbala efula, lam’ahomanawɔ l’ekakatanu wa wolo, vɔ mongaka la wolo woleki wɔnɛ wokôngaka lawɔ. (2 Koreto 4:7) Lâdiko dia lâsɔ, vɔ mbetawɔka ɔnɛ “ondjelo wa [Jehowa] atudingaka wane watuwukaka woma, atâshimbelaka.”—Osambu 34:7.
9 Ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa wɛnama tokokɛka ndo vɔ lawɔ. Woho akɔna na? Lo Tukedi 18:10, sho mbadiaka ɔnɛ: “Lukumbu la [Jehowa] eli etangelu ka wulu. Untu ololo atulawoka atushamaka loko.” Dikambo sɔ hɛnya ɔnɛ naka wɛ mbelɛ tsho lokombo la Nzambi kete wɛ ambokondja ekokelo. Koko, woho wayaɛkɛso la tshina dia lokombo la Nzambi mɛnyaka ɔnɛ sho ndjaɛkɛka le Jehowa ndamɛ. (Osambu 20:1; 122:4) Diɔ nembetshiyaka sukɛ lowandji lande, kitanyiya ɛlɛmbɛ l’awui ande, ndo monga la mbetawɔ l’alaka ande. (Osambu 8:1-9; Isaya 50:10; Heberu 11:6) Dikambo sɔ tɔlɔmbaka dia sho mamema Jehowa la tshondo yaso tshɛ. Paka wanɛ watɛmɔla Jehowa ngasɔ mbakoka mbuta kâmɛ l’omembi w’esambu ɔnɛ: “Etema asu watongenangenaka le ndi [Jehowa], ne dia shu tatekamaka lukumbu landi l’ekila.”—Osambu 33:21; 124:8.
10 Ɛlɔ kɛnɛ, wanɛ tshɛ wele l’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi wɛnama wekɔ lo mbuta kâmɛ la Mika vate: “Kele sho, tayɔkɛndakɛnda lo lokombo la Jehowa Nzambi kaso pondjo pondjo.” (Mika 4:5, NW) Ɔlɔngɔswamelo wa nshi nyɛ wekɔ lo tshumanyema lâle ‘Isariyɛlɛ waki Nzambi,’ welamɛ lo Bible ɔnɛ ‘anto wambɔsɔnama dikambo dia lokombo lande.’ (Ngalatiya 6:16; Etsha 15:14; Isaya 43:6, 7; 1 Petero 2:17) Omalɔkɔ, monga l’ɔlɔngɔswamelo wa Jehowa kɛdikɛdi monga l’atei w’anto wayanga ndo wakondja ekokelo lo lokombo la Nzambi.
11 Lâdiko dia lâsɔ, ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi wɛnama ekɔ tshunda di’anto wele la mbetawɔ, etshumanelo k’ambetawudi wôdiana ndo wakeketshana lam’asawɔ. (Tukedi 13:20; Romo 1:12) Lo dihole sɔ mbakokɛ elami w’Akristo ɛkɔkɔ, mbakeketshawɔ wɛnɛ wele la hemɔ ndo wambɔkɔmɔ la mbetola wɛnɛ wambɔkɔ. (Isaya 32:1, 2; 1 Petero 5:2-4) “Ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ” mbishaka ‘mbo ya ndɛ l’etena kasungana’ lo tshimbo y’ɔlɔngɔswamelo akɔ. (Mateu 24:45) “Ɔhɔmbɔ” ɔsɔ wokengami l’Akristo w’akitami, toshaka mbo ya ndɛ ya lo nyuma yoleki ɛlɔlɔ, ɛnyɛlɔ oko: ewo k’oshika k’oma lo Bible kakoka tɔla onto otsha lo lɔsɛnɔ la pondjo. (Joani 17:3) Diɛsɛ oma l’ɛlɔmbwɛlɔ k’“ɔhɔmbɔ” akɔ, Akristo kimanyiyamaka dia nama lɔkɛwɔ lawɔ l’ɔlɔlɔ ndo monga la “yewu uku elui, la memakana uku fudu ya binga” l’andja ɔnɛ wa wâle wasɛnawɔ. (Mateu 10:16) Ndo vɔ kimanyiyamaka dia mongaka wonya tshɛ ‘la lotumu efula l’olimu wa Nkumadiɔndjɔ,’ wɔnɛ wele tshondo y’ekokelo ka wolo.—1 Koreto 15:58.
Waa Na Wakenga Ɔlɔngɔswamelo Waki Nzambi?
12 Lam’ele wanɛ wele l’atei w’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi mbakondja ekokelo kande, ko lâsɔ waa na wewɔ na? Lo kɛnɛ kendana l’ɔlɔngɔswamelo wa l’olongo, wombola ɔsɔ kokaka kadimɔma aha l’okandokando. Satana l’andjelo ande waya bu nto l’olongo. Koko, andjelo wa kɔlamelo wekɔ nshi tshɛ lɛkɔ ‘lo etshumanelo kawɔ.’ Ɔpɔstɔlɔ Joani akɛnyi ɔnɛ lo nshi y’ekomelo, ‘Ɔn’ɔkɔkɔ,’ akeruba, (‘ditongami nɛi diasɛna’), la ‘andjelo efula’ wayonga suke suke la kiti ka diolelo kaki Nzambi. Vɔ wayonga kâmɛ la dikumanyi 24—wanɛ wele didjidji di’Akristo asɔ w’akitami wele wamboshilaka mbɔtɔ lo lotombo lawɔ la l’olongo. (Heberu 12:22, 23; Enyelo 5:6, 11; 12:7-12) Vɔ tshɛ wekɔ l’atei w’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi. Koko, l’atei w’anto dikambo sɔ hadieyama ɔlɔlɔ.
13 Yeso akatɛ anto amɔtshi wayoyota ɔnɛ nde mbayelawɔ ate: “Lushi loso, antu efula wayumvutela vati: Khumadiondjo, Khumadiondjo, shu kumvutaka akambu wahatayi lu lukumbu laye, shu kuntundjaka edienge lu lukumbu laye, shu kuntshaka akambu wa mamba efula lu lukumbu laye? Ku dimi layâhunwela nti: Dimi halanyeyi nduku yema. Nyumanganeli, nyu [“amɔnyɔdi w’ɛlɛmbɛ,” NW].” (Mateu 7:22, 23) Naka onto ɔmɔtshi ekɔ ɔmɔnyɔdi w’ɛlɛmbɛ, kete nde mɛtɛ kema l’atei w’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi, oyadi nde koyasɛmaka woho akɔna tshɛ kana oyadi ɔtɛmwɛlɔ akɔna wende. Yeso akɛnya nto woho wa mbeya onto lele l’atei w’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi. Nde akate ate: “Aha untu tshe latumbetaka ati: Khumadiondjo, Khumadiondjo, kayoto lu diulelu dia l’ulungu. Keli paka one latutshaka lulangu la Papa leli l’ulungu.”—Mateu 7:21.
14 Omalɔkɔ, dia monga l’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi, wɔnɛ wele ‘diolelo dia l’olongo’ mbele etenyi k’ohomba efula, onto pombaka ntsha lolango laki Nzambi. Ko ele lolango lande na? Paulo akɛnya dikambo dimɔtshi di’ohomba efula diendana la lolango laki Nzambi lam’akandate ate: “[Nzambi] nangaka antu tshe shimbamela ndu nkuma lu ewu ka mete.” (1 Timote 2:4) Naka mɛtɛ onto ayoyanga dia kondja ewo k’oshika k’oma lo Bible, kamba latɔ lo lɔsɛnɔ lande, ndo kidianganyɛ ‘anto wa weho tshɛ,’ kete lâsɔ nde ekɔ lo ntsha lolango laki Nzambi. (Mateu 28:19, 20; Romo 10:13-15) Jehowa nangaka nto di’ɛkɔkɔ ande ndeshama ndo kokamɛ. (Joani 21:15-17) Nsanganya y’Akristo ekɔ ohomba efula lo dikambo sɔ. Onto lele la diaaso dia mbɔtɔ lo nsanganya shɔ koko ndjikumaka amɛku mɛnyaka ɔnɛ nde hangɛnangɛna dihole diele lande l’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi.—Heberu 10:23-25.
Lɔngɛnyi la l’Andja ɔnɛ
15 Yɛdikɔ y’ɛnɔnyi 30 l’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Yeso, Jakɔba y’ɔnango akɛnya akambo amɔtshi wakoka shishɛ onto dihole diande l’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi. Nde akafunde ate: “Nyu akanga a munanyi, nyu hanyeyi nyati: Ongenyi w’akambu wa [“l’andja ɔnɛ,” NW] eko utunyi a [Nzambi]? Okone, untu tshe lalanga ndjala ongenyi w’akambu wa [“l’andja ɔnɛ,” NW], ambuyaete otunyi a [Nzambi].” (Jakoba 4:4) Otunyi waki Nzambi bu l’atei w’ɔlɔngɔswamelo ande. Ko mbɔtɔ lɔngɛnyi l’andja ɔnɛ kɛdikɛdi na? Ekɔ weho efula wakoka onto monga ɔngɛnyi w’andja ɔnɛ, ɛnyɛlɔ oko: monga kana mbokana l’ɛngɛnyi wa kɔlɔ. Lâdiko dia lâsɔ, Jakɔba ekɔ lo mbika epole ɔsɛkɛ lo dikambo dimɔtshi dia lânde, mbut’ate monga la yimba ya kɔlɔ yakonya dia monga la lɔkɛwɔ lahasungana.
16 Lo Jakoba 4:1-3, sho mbadiaka ɔnɛ: “Lundju la ta l’atei antu, uma lendi uyewo na? Hawuyi uma lu okomiya anyu watolokaka l’etema anyu uka? Nyu la saki ka diango diaha la nyu, nyu nyatudiakanaka, nyatokomiyaka diango diahanyeyi nkundja. Nyu nyatokotanaka, nyatoloka ta. Nyu nyaha la ema, ne dia nyu hanyolombe. Nyu nyatolombaka, ku hanyulungula, ne dia nyu nyatolombaka olombalomba, dia nyu ndjangenyangenya.” L’ɔkɔngɔ wa nde funda awui asɔ mbakayewolaka Jakɔba Akristo di’aha vɔ mbɔtɔ ɔngɛnyi l’andja ɔnɛ.
17 Nkama y’ɛnɔnyi l’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Jakɔba, Akristo wa kashi wakalɔshana ndo wakadiakana lam’asawɔ lo mɛtɛ mɛtɛ. Koko, Jakɔba akafundɛ ase ‘Isariyɛlɛ waki Nzambi’ wa l’eleko ka ntondo, mbut’ate wanɛ wayoyonga ‘ɛlɔmbɛdi ndo nkumi ya dikanga’ ya l’olongo. (Enyelo 20:6) Vɔ kondjakana lam’asawɔ lo ata wa mɛtɛ mɛtɛ. Ko bonde kakatɛkɛtaka Jakɔba di’akambo asɔ wayotshama l’atei w’Akristo na? Eelo, ɔpɔstɔlɔ Joani akelɛ onto tshɛ lahetsha ɔnango ɔnɛ ondjakanyi. Ndo Paulo akate ɔnɛ wanɛ wasusana ahole l’atei w’etshumanelo ndo wakakatana wekɔ lo ‘ndɔ’ kana ‘mana.’ (Tito 3:9; 2 Timote 2:14; 1 Joani 3:15-17) Lo kanyi yakɔ yâmɛ, ondo Jakɔba akataka dia woho waki ngandji komonga l’atei wa anyande Akristo. L’atei awɔ, Akristo wakatshanɛka akambo oko watshanɛ as’andja ɔnɛ mbala efula lam’asawɔ.
18 Bonde kakatshamaka awui wa ngasɔ l’atei w’etshumanelo k’Akristo na? Nɛ dia vɔ waki la waonga wa kɔlɔ, ɛnyɛlɔ oko: ɔkɔmiya la ‘saki k’awui a mindo.’ Lotamanya, kandjema, ndo osusanelo w’ahole kokaka mbɔdia kana shisha ngandji k’Akristo l’atei w’etshumanelo. (Jakoba 3:6, 14) Waonga wa ngasɔ mbetɛka onto ɔngɛnyi w’andja ɔnɛ ndo otunyi waki Nzambi. Onto tshɛ lele la waonga wa ngasɔ hakoke nongamɛ tshikala l’atei w’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi.
19 Ayotomama ɛkɔmɔ naka tokanyi ta kɔlɔ tambɔtɔ l’atei w’etema aso na? Onde Satana? Lo yoho mɔtshi ekɔ nde. Nde mbele “uwandji wa wulu wa lopepe” la l’andja ɔnɛ, lɛnɛ atafulanɛ waonga asɔ. (Efeso 2:1, 2; Tito 2:12) Koko, tokanyi tɔsɔ ta kɔlɔ ndja nto oma l’ekokele aso. L’ɔkɔngɔ wa nde mbewola Akristo di’aha vɔ mbɔtɔ ɔngɛnyi l’andja ɔnɛ, Jakɔba akafunde ate: “Nyu nkanaka nyati: Efundelu mvutaka utata uka? Nyuma katudjaseka l’etema asu, ntukumbulaka la kandjema?” (Jakoba 4:5) Sho tshɛ takotɔ la saki ka ntsha kɔlɔ. (Etatelu 8:21; Romo 7:18-20) Koko, sho kokaka ndɔshana la tokanyi tɔsɔ naka tayeya wɛɔdu aso ndo tayɔlɔmba ekimanyielo ka Jehowa dia sho titondoya. Jakɔba ate: ‘Ngandji ka mamba katoka [Nzambi] ndeka tokanyi t’ɔkɔmiya takotɔ laso.’ (Jakoba 4:6) Diɛsɛ oma l’ekimanyielo ka nyuma k’ekila kaki Nzambi la oma l’osukɔ w’Akristo wa kɔlamelo w’anangɛso, la oma l’olambo w’etshungwelo wa Yeso, Akristo wa kɔlamelo hawɔlɛndjama la wɛɔdu awɔ wa demba. (Romo 7:24, 25) Vɔ wambokokamɛ l’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi, vɔ wekɔ angɛnyi waki Nzambi koko aha w’andja ɔnɛ.
20 Bible tolakaka ɔnɛ: “[Jehowa] atushaka wudja andi wulu, [Jehowa] atotshokolaka wudja andi, atuwashaka ki.” (Osambu 29:11) Naka tekɔ mɛtɛ l’atei wa ‘wodja,’ waki Jehowa wa nshi nyɛ, mbut’ate ɔlɔngɔswamelo ande wɛnama, kete tayokondja wolo ndo wɔladi washande ekambi ande. Lo mɛtɛ, andja waki Satana ndeka ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa wɛnama woke, ndo Satana toleka wolo. Koko Jehowa ekɔ Kanga-Nkudu-Tshɛ. Wolo ande wakamba olimu mbaheme tshɛ. Andjelo ande woludi tɔ la nkudu wekɔ kâmɛ la so lam’akambɛso Nzambi olimu. Ɔnkɔnɛ, oyadi anto wayotohetsha woho akɔna, sho kokaka tshikala nge. L’ɛnyɛlɔ ka Yeso, sho kokaka nɛndja andja ɔnɛ.—Joani 16:33; 1 Joani 4:4.
Lo mikanda w’Ɛmɛnyi wa Jehowa, vɔ kambaka la tshɛkɛta “ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi” lo toho tosato.
1. Ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa wa l’olongo wahɛnama wokengami la ditongami dia lo nyuma dia kɔlamelo. Bible mbowelɛka ɔnɛ: “Jerusalɛma ya l’olongo.”—Ngalatiya 4:26, NW.
2. Ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa wa la nkɛtɛ wɛnama. Ɛlɔ kɛnɛ, vɔ kengama l’atshikadi w’akitami la lemba la woke.
3. Ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa wa l’andja w’otondo. Ɛlɔ kɛnɛ, vɔ kengama la ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa wa l’olongo kâmɛ l’akitami ande, ana a yanyi wambotota lanɛ la nkɛtɛ, wanɛ wele l’elongamelo ka lɔsɛnɔ la lo nyuma. L’edjedja ka wonya, anto wa kokele wa la nkɛtɛ wayoyonga l’atei w’ɔlɔngɔswamelo akɔ.
[Study Questions]
1. Lo ndjela dɔmbɛlɔ diaki Yeso, naa ekakatanu wahomana l’Akristo?
2. Lende akoka Akristo tana ekokelo ka lo nyuma na?
3, 4. (a) Lo ndjela diksiɔnɛrɛ dimɔtshi la Tshoto y’Etangelo, ɔlɔngɔswamelo kɛdikɛdi na? (b) Lo yoho yakɔna yakokaso mbelɛ nkumbo k’Ɛmɛnyi wa Jehowa ka l’andja w’otondo ɔnɛ ɔlɔngɔswamelo?
5. Ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi wɛnama kɛdikɛdi na?
6. Waa na wakenga ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi?
7. Ngande watokokɛ ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi?
8. Ngande wasukɛ ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa wahɛnama ekambi ande wa la nkɛtɛ?
9, 10. Ngande wakokaso mbuta ɔnɛ ‘lokombo laki Jehowa ekɔ etangelo ka wolo,’ ndo ngande wendana dui sɔ l’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi w’otondo?
11. Lo toho takɔna ta shikaa tele ɔlɔngɔswamelo wa Jehowa wekɔ lo kokɛ wanɛ wele l’atei awɔ?
12. Waa na wakenga ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi wa l’olongo?
13. Ngande wakɛnya Yeso wanɛ wele l’atei w’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi la wanɛ wele bu lɔkɔ?
14. Naa lolango laki Nzambi lahomba wanɛ wakenga ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi ntsha?
15. Dako diakɔna diakasha Jakɔba tshumanelo dia lo nshi yande dia mbahɛmɔla na?
16. Woho akɔna wakɛnya Jakɔba ɔnɛ ɔngɛnyi w’andja ɔnɛ amboyaetɛ otunyi waki Nzambi?
17. Lo woho akɔna wele ‘ata’ ndo ‘ewanu’ wakikɔ l’atei w’etshumanelo k’Akristo ka l’eleko ka ntondo?
18. Kakɔna kakoka ndjokonya Akristo di’aha mbokana ngandji l’atei w’etshumanelo?
19. (a) Naka Okristo ambɛna dia tokanyi ta kɔlɔ taya l’otema ande, ahombande mbisha ɛkɔmɔ ntondo? (b) Ngande wakoka Okristo tshika tokanyi tɔsɔ ta kɔlɔ?
20. Naa ɛtshɔkɔ w’efula wakondja wanɛ wele l’ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi?
[Caption]
[Questions]
[Caption on page 23]
[Box on page 23]
Ɔlɔngɔswamelo Waki Nzambi Kɛdikɛdi na?
[Caption on page 24]
[Caption on page 24]
Ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa mbasha mma dia lo nyuma dioleki tshɛ dimɛna
[Caption on page 26]
[Review on page 26]
Onde Wɛ Kokaka Nembetshiya?
◻ Ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi wɛnama kɛdikɛdi na?
◻ Naa toho tatokokɛ ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi?
◻ Waa na wakenga ɔlɔngɔswamelo waki Nzambi?
◻ Ngande wakokaso mbewɔ di’aha ndjala angɛnyi w’andja ɔnɛ?