Tshapita 23
Olongoswamelo Waki Nzambi w’Ɛnama
1. Kakona kata Bible dikambo di’olongoswamelo waki Nzambi wahenama na?
DIKAMBO kuna diahombaso ndjashikike one Nzambi eko l’olongoswamelo otoyi w’enama na? Okoko omotshi ele dikambo dia nde eko l’olongoswamelo okina wahenama. Jehowa akatonge akeruba, aserafu ndo weoho ekina wa andjelo efula dia vo kotsha lolango lakinde l’olongo. (Etatelo 3:24; Isaya 6:2, 3; Osambu 103:20) Yeso Kristo mbele Ondjelo a Woke, mbuta ate: nde mbele ladiko wa andjelo akina tshe kana owandji awo. (1 Tesalonika 4:16; Jude 9; Enyelo 12:7) Bible nembetshiyaka ate: andjelo wokolongoswamaka l’atei wa “kiti ya diulelu, kana ewandji, kana waulelu, kana embuledi.” (Kolosai 1:16; Efeso 1:21) Vo tshe watokambeka Jehowa olimu lo ndjela awui ane wâfundende, watosanganaka olui otoyi dia sala elimu walongolawo oma lende.—Danyele 7:9, 10; Jobo 1:6; 2:1.
2. Woho akona wele diango dia l’andja one diakatongama menyaka one Nzambi mbishaka ohomba efula lo olongoswamelo na?
2 Wonya w’endaso diango di’enama diakatongama, sho kondjaka lokanyi la ohomba wele la olongoswamelo le Nzambi. Oko enyelo, andja aso one weko la nunu ko nunu dia miliyo ya tɔɔtɔ totshumani lo elui a weke welɛwo olongoswamelo wa tɔɔtɔ. Elui ako wa tɔɔtɔ kendakendaka la kongamu tshe l’olongolongo, ndo woho ako wame mbakendakendaka tɔɔtɔ ndo ebolonga ekina. Oko enyelo, obolonga aso wa Kete one atotshimbaka wonya, yɔɔtɔ yele suke suke laso, l’okongo wa nshi 365, wenya 5, taahe ta wonya 48 ndo sekonde 45, 51 aha la ndekanya kana mpandɔ. Eelo, diango di’enema dia l’andja one nongoswama l’ololo efula mete!
3. Kakona katetsha olongoswamelo a diambo waki Nzambi lo menda diango diahenama diakatongama la ne di’enama l’andja w’enama one na?
3 Kakona katolakanya olongoswamelo a diambo one wele la Nzambi oma lo diango ne diakandatonge diahenama ndo oma lo diango diele l’andja ande w’enama one na? Eelo, vo tetshaka dia Jehowa eko Nzambi k’olongoswamelo. Lo mete, Nzambi ka ngaso hakoke kalɛ anto wa la kete ane wôlanga aha la vo monga l’olombwamelo ndo olongoswamelo.
OLONGOSWAMELO WAKI NZAMBI W’ENAMA
—WA NTONDO NDO WA NSHI NYE
4, 5. Woho akona weyaso one Nzambi akalombola anto ande la kongamu tshe lo nshi y’Abarahama ndo ya wodja w’Isariyele na?
4 Bible menyaka dia: Jehowa okolombolaka ekambi ande nshi tshe lo mboka kolongoswami. Oko enyelo, anto wele la mbetawo, oko Abarahama, wakalombola nkumbo yawo ndo ekambi awo woho wa vo kendakenda lo akambo w’endana la otemwelo waki Jehowa. Lo teketa lande, Jehowa akewoya Abarahama lolango lakinde. (Etatelo 12:1) Ndo Nzambi akawosha okende wa nde mbewoya anto akina akambo aso ata ate: “Dimi lakotone la [Abarahama] dia nde toma dui la ndaka an’ande ndo wa lo luudu lande l’okongo ande, woho wa vo kendakenda lo mboka kaki Jehowa.” (Etatelo 18:19, NW) Oso aki dikonge di’ololo efula diakakimanyiya olui w’anto dia vo temola Jehowa woho w’ololo.
5 L’okongodiko, lam’akayokomaka lofulo l’ana w’ase Isariyele lo wa miliyo, Jehowa kombatshika dia vo temola onto l’onto oko alangande, aha la olongoswamelo omotshi wokongami. Kema, ana w’ase Isariyele wakatshumana l’atei a wodja w’atemodi wolongoswami. Wodja w’Isariyele akelamɛka “[etshumanelo kaki Jehowa, NW].” (Walelu 20:4; 1 Ekondo 28:8) Otondonga we aki otemodi a mete waki Jehowa wa lo nshi ya ntondo yako sho, we otohomba monga l’atei w’etshumanelo kako k’atemodi keso ndo tôtokakitona lato.—Osambu 147:19, 20.
6. (a) Woho akona wakenya Nzambi one nde aketawo ambeki waki Kristo na? (b) Djembetelo yakona yele laso y’enya one Akristo wakalongoswama dia otemwelo na?
6 Ko kakona kakatshama lo eleko ka ntondo na? Bible menyaka dia: Jehowa aketawo ambeki waki Yeso Kristo y’Onande. Jehowa akâfukwe kana mbatshole spirito k’osanto kande. Dia nde menya one oma lo etena kako nde akamɛ la kamba olimu la olongoswamelo ako w’Akristo koko aha la wodja w’Isariyele, nde akasha Akristo amotshi wa ntondo wolo wa konola ekonyi, wa mbolola wakavu ndo wa ntsha ahindo akina. Walelo w’Afundelo wa lo Greke w’Akristo ayohomba kênya hwe dia Akristo wa ntondo wakalongoswama dia otemwelo. Lo mete, vo wakalongola dui dia tshumanaka kame dikambo di’oyango wa ngaso. (Heberu 10:24, 25) Omaloko, otondonga we aki otemodi a mete waki Jehowa wa l’eleko ka ntondo, we otohomba monga l’atei w’olongoswamelo ande w’Akristo.
7. Woho akona weyaso one Jehowa kokambaka olimu la elongoswamelo ehende kana ndekana na?
7 Onde l’etena kemotshi Jehowa akakambe olimu l’elongoswamelo ehende kana ndekana? Lo nshi ya Noa, onyake paka Noa la wane waki lande lo wato a luudu ato mbakômbama oma le Nzambi ndo mbakake lo Mvula k’elola. (1 Petero 3:20) Nto, l’eleko ka ntondo, komonga elongoswamelo w’Akristo ehende kana ndekana. Nzambi akakambaka olimu la otoyi ako wame oto. Aki paka “Khumadiondjo otoi, mbetawo otoi, batiza otoi.” (Efeso 4:5) Woho ako wame mbele, lo ndjela kene kakate Yeso Kristo, lo nshi yaso nye, pombaka monga paka kioko yame tsho ya wetshelo wa lo nyuma dikambo di’anto a Nzambi.
8. Woho akona wakenya Yeso one lo nshi yaso nye, la kete, akahombe monga paka olongoswamelo ako otoyi waki Nzambi w’enama na?
8 Lam’akandateketaka dia wongelo ande oko owandji wôlɛ ladiko dia Diolelo, Yeso akate ate: “[Naa ɔhɔmbɔ wa kolamelo ndo wa kɛsɔ, NW] wakakitsha khumendi ladiku dia antu wa luudu landi, dia mbashaka mbu ya nde yawo lu tena diayo? [ongenongeno le ɔhɔmbɔ ako lam’ayoya nkumende naka nde mbotana atsha osoku, NW]. Mete kanyutelami nte: Ndi ayûkitsha ladiku dia diango diande tshe.” (Mateu 24:45-47) Lam’akandakalola oko nkum’ekanga k’olɛ ladiko dia Diolelo lo 1914, onde Kristo akatanyi kalasa kako ka “Ɔhɔmbɔ wa kolamelo ndo wa kɛsɔ” akimo kana akahanya “mbu ya nde” ya lo nyuma kana wetshelo? Eelo, nde akatanyi oko “ɔhɔmbɔ” ako, atshikadi a l’atei wa “anango” 144 000. (Enyelo 12:10; 14:1, 3) Ndo tatɛ oma lo 1914, wa miliyo y’anto waketawo “mbu ya nde” nye yasambiyama l’ekimanyielo ka ɔhɔmbɔ ako ndo wakatate la ndjela ndo ntsha akambo w’otemwelo ako wa mete kame lawo. Olongoswamelo ako w’ekambi a Nzambi oso mbeyamaka lo lokombo la Emenyi waki Jehowa.
9. (a) Lande na kele ekambi a Nzambi wakose lokombo l’Emenyi waki Jehowa na? (b) Lande na kelɛwo ahole watowosanganaka one Mbalasa ya Diolelo na?
9 Emenyi waki Jehowa mbɛlɛka otsha le Nzambi kame la Dui diakinde woho wa kondja elombwamelo lo kene tshe kahombawo ntsha. Lokombo lakiwo la mete: Emenyi waki Jehowa menyaka dia le wo olimu woleki woke ele dia mbewoya kana pandjola lokombo ndo lukumu la Diolelo diaki Jehowa Nzambi, lo ndjela enyelo kaki Kristo. (Joani 17:6; Enyelo 1:5) Nto, vo mbelɛka Mbalasa ya Diolelo, ahole wasanganawo dia temola ne dia diolelo diaki Nzambi, oma lo ekimanyielo kaki Mesiya kana Kristo mbele ote a dui wa Bible. Omaloko, ambenama hwe dia olui a Lokristo wa l’eleko ka ntondo aketawoma oma le Nzambi; woho ako wame mbele Emenyi waki Jehowa wamboshila la nongoswama lo ndjela enyelo kakiwo. Tênde yema lo tshena pe akambo wakatshamaka l’atei w’olongoswamelo wa ntondo w’Akristo ndo lembetɛ ofonelo one wele lasawo l’olongoswamelo ako waki Nzambi w’enama nshi nye.
ENYELO KA L’ELEKO KA NTONDO
10. Tediko takona takosama l’atei w’olongoswamelo w’Akristo wa l’eleko ka ntondo na?
10 Oyadi dihole diakona diakatanemaka Akristo l’eleko ka ntondo, vo wakatshumanaka kame, elui elui dia ntemola. Tshumanelo diako diakahomanaka tena tshe dia menyana longenyi ndo dia wekelo. (Heberu 10:24, 25) Olimu awo a ntondo aki dia sambisha ndo dia mbetsha akambo w’endana la diolelo diaki Nzambi, lo ndjela enyelo kaki Kristo. (Mateu 4:17; 28:19, 20) Etena kakatshaka onto omotshi a l’atei w’etshumanelo kolo, nde akatshanyemaka oma l’atei w’etshumanelo.—1 Koreto 5:9-13; 2 Joani 10, 11.
11, 12. (a) Kakona k’enya one tshumanelo dia ntondo di’Akristo diakalongolaka ekimanyielo ndo elombwamelo oma le atomami ndo “Dikumanyi di’apami” diaki la Jerusalema na? (b) Wotelo one: elombwamelo ka “teokrasi” kedikedi na? (c) Kakona kakatombe etena kaketawo tshumanelo elombwamelo ka woho ako oso na?
11 Onde tshumanelo diako di’Akristo dia l’eleko ka ntondo so diakâtaka akambo awo etshumanelo la etshumanelo oko alangato? Kema, Bible menyaka dia: tshe kawo wakasangaka dui otoyi oma lo mbetawo kame k’Akristo. Tshumanelo tshe diakalongolaka alako ndo elombwamelo oma lo kioko yako otoyi. Lam’akadjama tamu ta wolo lo dikambo dia pembola elemba kana mbahenya ohekele, oyadi tshumanelo kana anto voameme, takawahembola dikambo so. Lo dihole dia ntshama ngaso, wakenyi dimena dia Paulo la Baranaba la akina “ntsho la Jerusalema le atumami la dikumanyi [dia tamu tako, NW].” L’okongo wa anto w’okomi ndo wa lotshundu ako mbata dikambo diako oma lo ekimanyielo ka Dui dia Nzambi ndo ka “[spirito k’osanto, NW]” kande, wakatumi anto waki la kolamelo oko ekendji dia tewoya tshumanelo akambo ako.—Etsha 15:2, 27-29.
12 Kakona kakatombe lam’akalongola tshumanelo alako, kana losha la Nzambi ndo elombwamelo kako ka teokrasi na? Bible mbutaka ate: “Lam’akawakindula [otomami Paulo la anyande] lu esumba, vo wakawatela elembe wakadji atumami la dikumanyi diaki la Jerusalema, dia vo mbakitanyia. Okone [tshumanelo diakatakeketshamaka lo mbetawo ndo diakatafulanɛka, NW] la lushi la lushi.” (Etsha 16:4, 5) Eelo, tshumanelo tshe diakayelaka akambo wakâtaka olui a dikumanyi waki la Jerusalema, ndo diakakeketshamaka la pama lo mbetawo.
ELOMBWAMELO KA TEOKRASI ƐLƆ KENE
13. (a) Olongoswamelo waki Nzambi w’enama wakondjako alako wa mbeya kamba olimu oma lende ndo oma le woho akona w’olui w’anto na? (b) Diokanelo diakona diele lasa olui walombola la “ɔhɔmbɔ wa kolamelo ndo wa kɛsɔ” na?
13 Ɛlɔ kene nto, olongoswamelo waki Nzambi w’enama wakondjako vo lawo alako w’endana la akambo wa teokrasi kame ndo elombwamelo. Lo mbalasa ka woke k’Emenyi waki Jehowa la Brooklyn, New York, tanemaka Akristo a dikumanyi w’apami wakatombe oma l’ahole wotshikitanyi wa la kete, wane watonga olui walombola elimu w’anto a Nzambi wa l’andja w’otondo lo woho wakoka. Olui ako walombola tongama oma le anto ane watanema l’atei wa “ɔhɔmbɔ wa kolamelo ndo wa kɛsɔ.” Olui ako mbakamba olimu oko oteketshi waki “ɔhɔmbɔ” ako wa kolamelo.
14. Olui walombola w’anto a Nzambi mbataka akambo awo oma lo ekimanyielo ka na?
14 Apami ako a l’atei w’olui walombola, wambetsha enonyi efula l’olemu wa Nzambi ndo vo mbeyaka akambo efula w’endana lawo oko waki atomami ndo dikumanyi diaki la Jerusalema. Koko, vo hawâte akambo awo lo ndjela lomba l’anto. Kema, walombwamako oma lo ndjela akambo wa teokrasi, vo mbokoyaka enyelo kaki olui wakalombolaka la Jerusalema, olui wele akambo akawataka waki la etshina kawo lo Dui dia Nzambi ndo wakasalemaka oma lo elombwamelo ka spirito k’osanto.—Etsha 15:13-17, 28, 29.
WOHO WALOMBWAMA OLONGOSWAMELO
WA L’ANDJA W’OTONDO
15. Lande na kele akambo waki Yeso ane wofundami lo Mateu 24:14 menyaka one Nzambi akahombe monga l’olongoswamelo a woke la kete lo nshi y’ekomelo nye na?
15 Yeso Kristo akatosha lokanyi l’ohamelo w’olongoswamelo wakahombe Nzambi monga lawo lo nshi y’ekomelo nye lam’akandate ate: “Lukumu l’ololo lone la diulelu layusambishama lo kete k’utundu tshe uku omenyi le wedja tshe. L’okongo diku, ekumelu kayuya.” (Mateu 24:14) Ohotokokanyiya dia efula k’olemu kahombama dia mbewoya nunu ko nunu dia miliyo y’anto ane wele la kete one diolelo diaki Nzambi diamboshila la shikikala. Onde olongoswamelo w’Akristo wa nshi nye, wone walombwama oma le olui walombola, wamboshila la nongoswama dia kotsha olemu w’efula wa ngaso?
16. (a) Lande na kele Emenyi waki Jehowa wakake taandjo t’ofundelo ta weke efula na? (b) Atondjawo omaloko na?
16 Ɛlɔ kene, Emenyi waki Jehowa wasambishako lukumu la Diolelo l’andja w’otondo lo wedja ndo asenga oleki 231 wodjashi anto. Dia kimanyiya apandjudi wa Diolelo oleki yediko ya 4 709 889 (lo 1993) dia vo kotsha olimu ako, taandjo t’ofundelo takakama lo wedja efula. Bible efula yatondjamako ndo ekanda wakimanyiya dia mpoto Bible ololo. Lushi tshe latokambemaka olimu, yediko ya miliyo hiende ya periodike nye: La Tour de Garde la Réveillez-vous! tondjamaka ndo tomamaka lo ahole la ahole.
17. (a) Ekanda wakimanyiya dia mpoto Bible weko l’oyango akona? (b) Ko olimu akona walombamaye dia we sala na?
17 Ekanda eso wakimanyiya dia mpoto Bible ololo weko l’oyango wa kimanyiya anto dia vo pama lo ewo ka eyango a weke ene wele la Jehowa. Lo mete, wotelo one: “mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa” eko etenyi kemotshi ka lokombo la periodike La Tour de Garde. Sho kolombaka dia we mbisha lonya l’okahanyelo w’afundelo ako wakimanyiya dia mpoto Bible ndo dia we mbukiya anto akina mete ka Bible kene kele loko. Oko enyelo, onde we kema l’onto omotshi lokukiye sawola lande dia akambo w’ohomba efula wamboyeka lo dibuku ne: Kokaka We Monga la Loseno la Pondjo lo Paradiso ka la Kete?
18. (a) Woho akona w’olongoswamelo wele olongoswamelo waki Nzambi wa nshi nye na? (b) Lande na kele anto a Nzambi weko l’ohomba wa ekeketshelo k’efula nshi nye na?
18 Oko waki lo eleko ka ntondo, olongoswamelo waki Nzambi wa nshi nye weko olongoswamelo a wane w’ewoya Diolelo, wamboshila la ndjakimo l’etondo awo ndo wamboshila la batizama. Olongoswamelo ako akatongama dia kimanyiya ndo keketsha anto a l’atei awo tshe woho wa vo ndjakimo l’olemu wa sambisha. Anto ako weko l’ohomba w’ekeketshelo ka wolo efula lo nyuma ne dia Satana la anto ande tonaka lukumu la Diolelo lasambishawo. Atunyi ako mbakadake Yeso ne dia nde akadisambishaka ndo Bible mbutaka ate: ambeki ande wakahombe mpetshama vo lawo nto.—Joani 15:19, 20; 2 Timote 3:12.
19. (a) Wa na wasonama ɛlɔ kene dia keketsha anto a Nzambi ndo mbakimanyiya na? (b) Woho akona wakokâmɛ etshumanelo di’aha akambo wa kolo mbokilanya na?
19 Oko waki lo eleko ka ntondo, woho ako wame mbele ɛlɔ nto “dikumanyi di’apami,” kana dinondo, wambosonama woho wa keketshaka oseka etshumanelo tshe. Vo kokaka kokimanyiya la alako wa lo Bible woho a we shidiya ekakatanu aye a weoho la weoho. Dinondo diako tokokɛka nto “ekoko wa Unyashungu.” Omaloko, naka onto omotshi la l’atei w’etshumanelo amboyasha dia ntsha akambo wa kolo ko halange ntshika akambo ako, “dinondo di’apami” diako wayôwonya kana mbotondja oma l’atei w’etshumanelo. Osoku mbasalema woho wa kokɛ demba ndo pudipudi ka lo nyuma k’etshumanelo.—Tito 1:5; 1 Petero 5:1-3; Isaya 32:1, 2; 1 Koreto 5:13.
20. (a) Lo eleko ka ntondo, olui walombola waki la Jerusalema akawatomaka oko ekendji ndo l’oyango akona? (b) Wa na watomama oma le olui walombola wa nshi nye na?
20 Oko wakatomaka olui walombola wa la Jerusalema ekendji wotshikitanyi, oko Paulo la Sila, dia ntola alako ndo dia tokeketsha anto a Nzambi, woho ako wame nto mbasala olui walombola wa nshi nye lo tena di’ekomelo ne. (Etsha 15:24-27, 30-32) Oko mbala hiende l’ononyi, okambi omotshi wamboshila la mbekesanɛ l’olemu, one lelamɛ omendji w’otshimbedi atetshaka suke la lumingu l’otondo lo etshumanelo la etshumanelo ka l’otshimbedi ande.
21. Woho akona wakimanyiama tshumanelo di’anto a Nzambi oma le emendji w’etshimbedi na?
21 Lofulo la tshumanelo di’Emenyi waki Jehowa dia l’andja w’otondo lambolekana 73 070 ndo dio kahanyema lo etshimbedi wele otoyi l’otoyi awo eko la tshumanelo suke la 20. Wonya watondembolaka tshumanelo di’otshimbedi ande, omendji w’otshimbedi atokeketshaka emenyi wa Diolelo lo ntsho lawo kame l’olimu awo w’osambishelo la w’olakakanyelo. Ladiko dia nde mbakeketsha ngaso, nde atowashaka alako wahomba mbakimanyiya dia vo ndowanya olimu awo dimena.—Etsha 20:20, 21.
22. (a) Naa tena dikina diakondja anto a Nzambi diaaso dia vo keketshama mbala hiende l’ononyi na? (b) Leeta lakona l’etamayɛ na?
22 Mbala hiende l’ononyi, tshumanelo ne diele lo otshimbedi wame diatosanganaka lo losanganya l’otshimbedi latoviyaka yediko ya lushi otoyi kana nshi hiende woho wa kondja ekeketshelo. Lo tena diako so, tatɛ oma lo yediko y’anto kama hiende kana kama shato polo ndo lo 2 000 kana ndekana watosanganaka lo ahole wotshikitanyi. Tambokolomba dia we monga ndo mboto lo lone layela layosalema lo etenyi kanyu ka wodja. Tambetawo dia lo layokoketsha lo nyuma ndo layokokimanyiya.
23. (a) Naa weoho wa sanganya kina yasalema mbala otoyi l’ononyi na? (b) Otoyi a l’atei ayo aki la woke wa ngande na?
23 Mbala otoyi l’ononyi, losanganya la woke efula l’elamɛ one losanganya la distrike totshamaka lo edja ka nshi efula. Lande na k’eyɛ hakoke sala la wolo aye tshe dia we monga lawo woho a we tɛ̂na la asho aye wememe ndo tokondja engenongeno w’efula wa lo nyuma lo losanganya lako na? Enonyi emotshi, lo dihole dia losanganya la distrike, tôngaka losanganya la wodja w’otondo kana la wedja efula. Lone lakaleke woke efula ele lone lakasalema lo 1958, lo Yankee Stadium ndo lo Polo Grounds la New York, lakaviya edja ka nshi enanei. L’etena kako, anto 253 922 waki lawo ndo wakalonge sawo dia lo seke diaki la ote a dui one: “Diolelo diaki Nzambi Diolɛko—Onde ekomelo k’andja kaya suke?” Tatɛ oma laso, ahole waya kema wokuki nongola lofulo la woke l’anto la woho ako nto, dio diako diele, tediko takosama dia woho wa sanganya yako ya weke efula sho yatshamake lo esomba efula a weke.
SANGANYA YA LO TSHUMANELO
24. Naa sanganya tshanu yasala anto a Nzambi oseka lomingu tshe na?
24 Olui walombola w’Emenyi waki Jehowa nongosolaka dia dikonge diako diame dia wetshelo wa Bible dionge lo tshumanelo tshe di’anto waki Jehowa. Etshumanelo tshe eko la sanganya tshanu lo lomingu. Sanganya yako yo nye: Kalasa k’Olimu wa Teokrasi, Losanganya l’Olimu, Losanganya l’Anto tshe kana Sawo dia lo Seke, wekelo wa La Tour de Garde la wekelo wa buku wa l’etshumanelo. Lam’ele we atekesane la sanganya yako, tolembetshiya yema woho weyo lo tshena pe.
25, 26. Kalasa k’Olemu wa Teokrasi ndo Losanganya l’Olimu weko l’oyango akona?
25 Kalasa k’Olemu wa Teokrasi kimanyiyaka ambeki ane wofundami loko dia vo mbeka woho wa mbutɛka anto akina akambo w’endana la Diolelo diaki Nzambi aha l’okakatanu. Oko wahonyiwo, ambeki wofundami kombo watosalaka asawo wa totenyi lo akambo wosami oma lo Bible la ntondo ka wane wôhokame. L’okongo diko, omotshi a l’atei wa nondo lambekesanɛ l’olemu atowashaka alako dia mbakimanyiya woho wa vo ndowana.
26 Tena efula paka la dikolo diako diame mbatosalemaka Losanganya l’Olimu. Dikonge dia losanganya lako totombaka lo Olimu aso wa Diolelo, dikatshi diele la ndjeke hiende kana ndekana diafundama oseka ngondo tshe oma le olui walombola. Wonya weta losanganya lako, alako w’ololo wa sembola olimu watoshamaka kame ndo dienyelo dia woho one wa mbewoya anto akina lukumu la Diolelo la kongamu. Woho ako wame, Kristo nde lawo akakeketsha ambeki ande la mbasha alako w’endana la woho one wahombawo kamba olimu awo.—Joani 21:15-17; Mateu 10:5-14.
27, 28. Losanganya l’Anto tshe, wekelo wa La Tour de Garde ndo wekelo wa buku wa l’etshumanelo weko sanganya ya woho akona?
27 Losanganya l’Anto tshe ndo wekelo wa La Tour de Garde tosalemaka suke la tena tshe lushi la lomingu. Anto w’eyoyo wayasha têlamɛka dia vo ndja woho wa ndjolonga Sawo diako di’Anto tshe ne diele okambi omotshi wakoka mbatoshaka alako watomba oma lo Bible. Wekelo wa La Tour de Garde eko sawo dia wembola ndo ekadimwelo wa ote a dikambo dimotshi di’oma lo Bible ndo diokɛnɛmwami lo numelɔ k’oyoyo ka periodike kako La Tour de Garde.
28 Lam’ele etshumanelo k’otondo atosanganaka lo Mbalasa ka Diolelo dia sanganya nye yomiso la mbuta, elui a totshithe tohomanaka lo nkumbo motshi y’anangeso dia wekelo wa buku wa l’etshumanelo lomingu tshe. Dibuku dimotshi diofonyi la ne diadaye ne ndo dia kimanyiya woho wa mpoto Bible ololo mbatowekaka lo yediko ya wonya a tango otoyi l’efanelo ka sawo dia Bible.
29. (a) Ehwelo kakona kôhɔ Akristo a mete ononyi tshe na? (b) Wa na wele l’akoka wa ndɛ mapa la no vinyo na?
29 Ladiko dia sanganya sho yasalema lomingu tshe, Emenyi waki Jehowa watosanganaka lo woho wotshikitanyi ononyi tshe dia mboho lushi lakavu Yeso. Etena kene kakandatonge ehwelo ka nyoi kande, Yeso akate ate: “Kanyutshaki okone dia mbuhomi.” (Luka 22:19, 20) L’etena kako, Yeso akakambe olimu la vinyo ndo la mapa waha la edia oko djembetelo ya loseno lone lâkinde suke la shisha oko olambo dikambo di’anto tshe. Omaloko, wonya one wasalema dambo dia Ehwelo kako ononyi tshe, atshikadi a l’atei wa ambeki 144 000 waki Kristo ane wokitami watenyaka lo seke dikongelo diele lawo di’otsha l’olongo oma lo ndɛ mapa la no vinyo.
30. (a) Wa na akona akina wasangana lo Ehwelo, ndo weko la dikongelo diakona? (b) Olembetshiyelo akona wakakimo Yeso di’anto ako na?
30 Miliyo efula y’anto watongaka lawo etena katosalemaka Ehwelo kako lo Mbalasa ya Diolelo ya lo kete k’otondo oko emendji wele l’ongenongeno. Dikambo so mbaoholaka vo lawo kene kakasale Jehowa Nzambi nde la Yeso Kristo dia mbatshungola oma lo pekato la nyoi. Koko, lo dihole dia vo monga la kanyi ya loseno la l’olongo, vo ngenangenaka lo dikongelo dia monga la loseno lo paradiso ka la kete. Vo weko oko Joani Obatizanyi, lakayaenya ndameme oko “ongenyi w’utshuki a wadi” koko aha oko omotshi a l’atei w’olui w’amambedi waki Kristo wele la lofulo l’anto 144 000. (Joani 3:29) Wa miliyo y’anto ako weko wa l’atei wa “ekoko ekina” wâki Yeso lo teketa dikambo diakiwo. Vo kema anto wa l’atei wa “limba la tshitshe l’ekoko.” Koko, oko wakate Yeso, vo watokambaka olimu lo sanga dui otoyi kame la “limba la tshitshe l’ekoko,” dia vo tshe koma “ului otoi.”—Joani 10:16; Luka 12:32.
TOKAMBE NZAMBI KAME LA OLONGOSWAMELO WAKINDE
31. Kakona k’enya one Nzambi hetawo wane wele etondo awo weko lo otemwelo wa kashi koko lo wedi okina weko lo pemba dia mbidja paka ekolo eto lo olongoswamelo ande na?
31 He dunga kema nto oko waki lo nshi ya ntondo, ɛlɔ kene Jehowa Nzambi eko l’olongoswamelo w’enama! Nde kambaka l’ehomo kako olimu ɛlɔ kene dia tolonganya loseno l’anto ande otsha lo dikonge diande di’oyoyo dia losembwe. Koko, hatokoke monga wonya ako wame l’atei w’olongoswamelo waki Nzambi ndo l’atei w’otemwelo wa kashi. Dui dia Nzambi mbutaka ate: “Tanyosohanaki kame la wane wahetawo. Ne dia ololo la kolo weko la esohanelu kakona? [Diokanelo diakona diele lasa yanyi la otsho na?, NW] . . . Umbetawudi la untu lahetawo weko la etenyi kakona kame?” Omaloko, Nzambi ambotoma dui ne ate: “Okone nyumo uma l’atei awo, Nyuyatuli uma le wo.”—2 Koreto 6:14-17.
32. (a) Kakona kahombaye ntsha dia we ‘mangana oma l’atei awo’ na? (b) Engenongeno akona wakondja onto one lahome ntolo kande dia nde kambe Nzambi olimu l’atei w’olongoswamelo ande wa teokrasi w’enama na?
32 “Nyumo oma l’atei awo” alangande nembetshiya na? Ndoko woho akona wokuki onto kitanyiya olembe oso endaka nde akatetemala la monga l’atei wa otemwelo ukina kana lo mbosuke lo dihole dia monga l’atei a wone wakamba Jehowa Nzambi lawo olemu. Omaloko, naka omotshi a l’atei aso eke lo woho w’otemwelo wa ngaso, kete eko ohomba le nde dia nde mbewoya otemwelo ako one: nde aya kema la l’atei awo nto. Naka ɛlɔ kene tambokakitona l’anto ane wayela etemwelo wa kashi dia kambe Nzambi l’olongoswamelo ande w’enama olemu l’osalosalo, kete tayonga wa l’atei a wane wata Nzambi ate: “Dimi layodjase l’atei awo ndo layokendakenda l’atei awo, ndo layonga Nzambi kawo, ndo vo wayonga anto ami.”—2 Koreto 6:16, NW.
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 192]
L’etena ka Mvula k’elola, onde Nzambi aki la elongoswamelo ehende kana ndekana?
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 196]
MBALASA KA WOKE K’EMENYI WAKI JEHOWA KA L’ANDJA W’OTONDO
BIRO Y’OLIMU
YAANDJO Y’OFUNDELO YA LA BROOKLYN
Ɔrdinatɛrɛ, Lɔtɛla ekanda, Lofunda Ekanda la tshimba, Makashinyi
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 197]
TAANDJO TOMOTSHI T’OFUNDELO TA LATEYI A TONE TAKI LA SOCIETE WATCH TOWER
Brésil, Angleterre, Afrique du Sud, Wallkill, New York, Canada
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 198]
Amotshi a l’atei w’anto 253 922 wakasangana lo losanganya l’Emenyi waki Jehowa la New York
Polo Grounds, Yankee Stadium
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 201]
Dikonge di’olakanyelo wa Bible mbishamaka lo sanganya y’Emenyi waki Jehowa