Ngande wasalema eotwelo ka hende?

YESO kɔtɛkɛta la Nikɔdɛmɔ paka di’ohomba, di’onto lele lo kiɔkɔ ndo di’oyango wa eotwelo ka hende, koko nde akatɛkɛta nto dia woho wasalema eotwelo kakɔ. Yeso akate ate: “Untu heyi mboto lu diulelu dia [Nzambi], tshikima ndi ambuto le ashi la le nyuma.” (Joani 3:5) Omalɔkɔ, onto mbotɔka nto le ashi la le nyuma. Ko kakɔna kalembetshiya etelo k’ɔnɛ “ashi” la “nyuma”?

“Ashi” la “nyuma” kɛdikɛdi na?

Oko wakinde ombewi w’awui w’ɔtɛmwɛlɔ w’ase Juda, aha la tâmu Nikɔdɛmɔ akeyaka woho wakakambaka Afundelo wa lo Hɛbɛru la etelo k’ɔnɛ “nyuma ka [Nzambi],” mbuta ate wolo waki Nzambi wakamba olimu wakoka kimanyiya onto dia nde sala akambo wa mamba. (Etatelu 41:38; Etumbelu 31:3; 1 Samuele 10:6) Ɔnkɔnɛ, etena kakakambe Yeso la tshɛkɛta “nyuma,” Nikɔdɛmɔ akakoke mboka dia ɔsɔ ekɔ nyuma k’ekila, wolo waki Nzambi wakamba olimu.

Ko kayotota di’ashi wakatɛkɛta Yeso? Tɔsɛdingole awui wofundami yema la ntondo ndo l’ɔkɔngɔ wa sawo diaki Yeso nde la Nikɔdɛmɔ. Ɔsɛdingwelo w’awui asɔ mɛnyaka dia Joani Obatizanyi nde la ambeki waki Yeso wakabatizaka anto lo ashi. (Joani 1:19, 31; 3:22; 4:1-3) Tshelo shɔ yakeyamaka dimɛna la Jerusalɛma. Omalɔkɔ, etena kakatɛkɛta Yeso dikambo di’ashi, Nikɔdɛmɔ akahombe mboka dia Yeso akatɛkɛta aha dikambo di’ashi k’ashi, koko dia batismu ka lo ashi.a

Batizama “la nyuma k’[ekila]”

Naka ‘mbotɔ lo ashi’ nembetshiyaka batizama lo ashi, kakɔna kalembetshiya ‘mbotɔ le nyuma’? La ntondo ka Nikɔdɛmɔ sawola la Yeso, Joani Obatizanyi akewoya dia aha tsho ashi koko ndo nyuma kayokamba olimu w’ohomba lo batismu. Nde akate ate: “Dimi lakanyubatiza la ashi, keli ndi [Yeso] ayunyubatiza la nyuma k’[ekila].” (Mako 1:7, 8) Ofundji w’Evanjiliɔ wa Mako tɛkɛtaka dikambo dia mbala ka ntondo kakalongola onto woho wa batismu kɛsɔ. Nde akafunde ate: “Lu nshi sho, Jesu akayi uma la Nazareta ka la Ngalili. Ndi akayubatizama le Joani lu ndjali ka Jorodana. Lam’akandatumbi uma lu ashi, ndi akenyi ulungu ambudiho, ndu nyuma k’ololo ambuhulwela uku fudu k’inga.” (Mako 1:9, 10) Etena kakawatambiya Yeso lo Jɔrɔdana, nde akabatizama l’ashi. Etena kakandalongola nyuma oma l’olongo, nde akabatizama la nyuma k’ekila.

Ɛnɔnyi oko esato l’ɔkɔngɔ wa batismu kande, Yeso akashikikɛ ambeki ande ate: “Nyu nyayubatizama la nyuma k’[ekila], aha nshi efula umaka kakiane.” (Etsha 1:5) Etena kakɔna kakasalema dikambo sɔ?

Lo lushi la Pɛntɛkɔsta ka lo ɔnɔnyi 33 tena diaso nɛ, ambeki waki Yeso oko 120 wakasangana lo luudu lɔmɔtshi la Jerusalɛma. “Luhelu lakayi shashimuya uma l’ulungu uku atopepaka lopepe la wulu, ku lakaluli lu luudu tshe lene akawadjashi. Nimi yakenama le wo. . . uku nimi ya dja . . . , vo tshe wakaluli la nyuma k’[ekila].” (Etsha 2:1-4) Lushi lakɔ lâmɛ lɔsɔ, anto akina wa la Jerusalɛma wakakeketshama dia batizama l’ashi. Ɔpɔstɔlɔ Petero akatɛ olui w’anto ate: “Nyukadimuli etema, nyubatizami nyu tshe untu l’untu lu lukumbu la Jesu Kristu, ne dia edimanyelu ka kolo yanyu, ku nyu nyayulungula ushasha wa nyuma k’[ekila].” Kakɔna kakasale anto? “Wane waketawo diui diandi, wakabatizama. Lushi lako, antu uku nunu satu wakasanganyema kame la wo.”​—Etsha 2:38, 41.

Dui diasalema lo takola wanya ahende

Kakɔna kɛnya batismu shɔ lo kɛnɛ kendana la eotwelo ka hende? Batismu shɔ mɛnyaka dia eotwelo ka hende salemaka lo takola wanya ahende. Tolembete dia ntondo Yeso akabatizama l’ashi. Oma lâsɔ, nde akayolongola nyuma k’ekila. Woho akɔ wâmɛ mbele, ambeki waki Yeso wa lo ntambe ka ntondo wakabatizama ntondo l’ashi (amɔtshi oma le Joani Obatizanyi), ko l’ɔkɔngɔ diko wakayolongolaka nyuma k’ekila. (Joani 1:26-36) Woho akɔ wamɛ mbele, ambeki w’eyoyo 3000 wakabatizama ntondo l’ashi, ko l’ɔkɔngɔ diko wakayolongolaka nyuma k’ekila.

La batismu yakalongola anto lo Pɛntɛkɔsta ka lo 33 tena diaso nɛ lo yimba, ngande wahombaso nongamɛ woho wahomba salema eotwelo ka hende ɛlɔ kɛnɛ? Ele lo yoho yakɔ yâmɛ yakasalema le apɔstɔlɔ ndo ambeki waki Yeso wa lo ntambe ka ntondo. Ntondotondo, onto ndjatshumoyaka oma lo pɛkato yande, mbokaka yoho yande ya lɔsɛnɔ ya kɔlɔ ɔkɔngɔ, ndjakimɔka le Jehowa dia mbɔtɛmɔla ndo mbokambɛ ndo mɛnya ndjakimɔ kande lo sɛkɛ lo batizama l’ashi. Oma lâsɔ, naka Nzambi ambowɔsɔna dia nde tonga ɔnɔmbɔdi lo Diolelo Diande, nde kitamaka nyuma k’ekila. Onto ndamɛ mbatakola nna dia ntondo (batismu ka lo ashi); koko Nzambi mbasala di’onto takola nna dia hende (batismu ka lo nyuma). Onto mbotɔka mbala ka hende etena kalongolande batismu hiende shɔ.

Ko lande na kakakambe Yeso la etelo k’ɔnɛ ‘mbotɔ lo ashi la lo nyuma’ lo sawo diakandasawolaka la Nikɔdɛmɔ? Ele dia tɔtɔmiya dia wanɛ walongola batismu ka l’ashi ndo ka la nyuma wakahombe sala etshikitanu wa weke. Sawo diayela diayɛnya dui sɔ.

[Nɔte ka l’ɛse ka dikatshi]

[Osato wa lo lɛkɛ 9]

Joani akabatizaka ase Isariyɛlɛ wakayatshumoyaka l’ashi