Ambola w’oma le ambadi
Ofundji wa Tokedi 30:18, 19 akate ate: ‘Mboka ka pami kaamɛ la osekaseka wa womoto hashihodiama.’ Kakɔna kakandalange mbuta?
Anto efula mbidja ndo wanɛ weya awui efula wendana la Bible ndjambolaka kɛnɛ kalembetshiya avɛsa anɛ. Lo Bible—Ekadimwelo k’andja w’oyoyo, avɛsa anɛ mbutaka ɔnɛ: “Ekɔ akambo 3 wahamashihodia [kana lo ndjela nɔtɛ: “wele diambo efula le mi”], akambo 4 wahamamane mfundo: Mboka katetaka mpongo l’olongo, mboka katetaka oloyi laadiko dia dive, mboka katetaka masuwa lo ndjale ka hwe, ndo mboka ka pami kaamɛ la osekaseka wa womoto.”—Tok. 30:18, 19.
Ntondotondo, takataka dia etelo k’ɔnɛ: “Mboka ka pami kaamɛ la osekaseka wa womoto” nembetshiyaka dui dimɔtshi dia kɔlɔ. Lande na? Nɛ dia avɛsa amɔtshi wa lo tshapita nyɛ shilaka diangɔ dia kɔlɔ diahataka ɔnɛ: “Ambokoka.” (Tok. 30:15, 16) Ndo divɛsa dia 20 tɛkɛtaka dia “womoto kanga loseka” lafuna dia nde kosala ndooko dui dia kɔlɔ. Ɔnkɔnɛ takafɔnyaka shoate: Oko watofumbɔka mpongo l’olongo, oko watetaka oloyi ladiko dia dive kana oko watetaka masuwa laadiko dia ndjale, onto koka nsala dui dimɔtshi aha l’anto akina mbeya kana aha la ntshika ndjembetelo ya kɛnɛ kosadinde. Lo ndjela tokanyi tɔsɔ, sho takafɔnyaka dia etelo k’ɔnɛ “mboka ka pami kaamɛ la osekaseka wa womoto,” akendanaka la dui dimɔtshi dia kɔlɔ ndo tɛkɛtaka dikambo dia ɔlɔngɔ a pami wakesa osekaseka wa womoto dia mbeyana la nde.
Koko, tekɔ l’ɔkɔkɔ w’oshika wa nyomɔsɛdingola eokelo k’avɛsa anɛ. Ofundji akatɛkɛtaka tsho dikambo dia diangɔ diakawambiyaka.
Afundelo wa l’anya wa lo Hɛbɛru vɔ lawɔ mɛnyaka dia avɛsa anɛ nembetshiyaka dui dimɔtshi dia dimɛna. Lo ndjela Theological Lexicon of the Old Testament, etelo ka lo Hɛbɛru kokadimɔmi ɔnɛ: “Wahamashihodia,” katanema lo Tokedi 30:18, “mɛnyaka dui dimɔtshi dia diambo efula kana diahakoke onto nshihodia.”
Professeur Crawford Howell Toy, ka lo Inivɛrsite wa Harvard lo États-Unis nde lawɔ akashikikɛ dia avɛsa anɛ halembetshiya dui dimɔtshi dia kɔlɔ. Nde akate ate: “Ofundji akalange nembetshiya dia awui asɔ wekɔ diambo dia mamba.”
Laasɔ, mbokɛmaka dia ɛtɛkɛta watanema lo Tokedi 30:18, 19 wekɔ lo nembetshiya mɛtɛ awui wa diambo ndo kaanga wahatakoke nshihodia. Oko ofundji wa Bible, sho mambiyamaka lo menda woho wafumbɔ mpongo, woho weta oloyi laadiko dia dive kaanga mbewɔ bu l’ekolo, woho weta masuwa lo ndjale ndo woho wakoka ɔlɔngɔ a pami l’osekaseka wa womoto mɛnyanya ngandji ndo monga la lɔsɛnɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ.