SAWO DIA WEKELO 47
Tetawɔke di’ɛngɔ kɛmɔtshi kokakitola la Jehowa
“Dimi ndjaɛkɛka le yɛ, wɛ Jehowa.”—OS. 31:14.
OSAMBO 122 He totshikale nge, aha ndjɛkayɛka!
AWUI WAYƆTƐKƐTAMAa
1. Ngande weyaso dia Jehowa nangaka ndjasukanya la so?
JEHOWA tɔlɔmbaka dia ndjasukanya la nde. (Jak. 4:8) Nde nangaka monga Nzambi kaso, Shɛso ndo Ɔngɛnyi aso. Nde kadimolaka lo alɔmbɛlɔ aso ndo tokimanyiyaka lo ntena dia paa. Ndo nde kambaka l’okongamelo ande dia tetsha ndo tokokɛ. Kakɔna kahombaso nsala dia ndjasukanya la Jehowa?
2. Ngande wakokaso ndjasukanya la Jehowa?
2 Sho koka ndjasukanya la Jehowa lo mbɔlɔmba, lo mbadia Ɔtɛkɛta ande ndo lo nkana la wɔ yimba. Etena kasalaso dui sɔ, etema aso ndolaka la ngandji ndo la lowando otsha le nde. Sho keketshamaka dia mbookitanyiya ndo mbosha lotombo lahombande nongola. (Ɛny. 4:11) Lam’ayototalekaka mbeya Jehowa, mbayotalekaka mfula wɛkamu aso otsha le nde ndo l’okongamelo wakandasale dia tokimanyiya.
3. Kakɔna kasala Diabolo dia tokakitola la Jehowa? Ko kakɔna kayotokimanyiya diaha mboka pondjo Nzambi kaso ndo okongamelo ande ɔkɔngɔ? (Osambo 31:13, 14)
3 Koko Diabolo salaka la wolo dia tokakitola la Jehowa, djekoleko etena kadiɛnɛso l’ekakatanu. Ngande wasalande dui sɔ? Nde salaka la wolo dia wɛkamu aso takitakitaka yema yema otsha le Jehowa ndo otsha l’okongamelo ande. Koko sho koka nshika tanga lo toho tande ta mayɛlɛ tɔsɔ. Naka tekɔ la mbetawɔ ka nge ndo la wɛkamu wahayɛkayɛka le Jehowa, kete hatotoka Nzambi kaso ndo okongamelo ande ɔkɔngɔ.—Adia Osambo 31:13, 14.
4. Kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo nɛ?
4 Lo sawo nɛ, tayɛna ekakatanu esato wakoka ndja oma l’andja w’etshumanelo. Okakatanu l’okakatanu koka mbidja wɛkamu aso lo waale otsha le Jehowa ndo l’okongamelo ande. Ngande wakoka ekakatanu ɛsɔ tokakitola la Jehowa? Ndo kakɔna kakokaso nsala dia nshika tanga lo welo wa Satana?
ETENA KADIƐNƐSO L’EKAKATANU
5. Ngande wakoka ekakatanu nkitshakitsha wɛkamu aso otsha le Jehowa ndo l’okongamelo ande?
5 Lo ntena dimɔtshi, sho pomanaka l’ekakatanu wele oko, ɔlɔshamelo w’oma le ase nkumbo kana oshishelo w’olimu. Ngande wakoka ekakatanu ɛsɔ nkitshakitsha wɛkamu aso otsha l’okongamelo wa Jehowa ndo tokakitola la nde? Etena kakikɛso ɔlɔshamelo l’etena k’otale, sho koka nshisha elongamelo ndo nkɔmɔ. Satana kambaka la waaso wa ngasɔ dia tokonya dia sho monga la taamu lo ngandji katoka Jehowa. Diabolo nangaka dia sho mfɔnya dia Jehowa kana okongamelo ande mbele lo kiɔkɔ y’asui aso. Dui dia woho akɔ waamɛ diakakomɛ ase Isariyɛlɛ amɔtshi l’Edjibito. L’etatelo vɔ waketawɔka dia Jehowa mbakasɔnɛ Mɔsɛ nde l’Arɔna dia mbaatshungola oma lo lɔhɔmbɔ. (Eto. 4:29-31) L’ɔkɔngɔ diko, etena kakayetɛ Farawɔ lɔsɛnɔ lawɔ edika w’edika, vɔ wakɛndja Mɔsɛ nde l’Arɔna onongo w’ekakatanu awɔ lo mbatɛ ɔnɛ: “[Nyu] nyambotoyangɛ nkɛlɛ ka Farawɔ nde la ekambi ande ndo [nyu] nyambowasha lokuwa la ta dia vɔ todiaka.” (Eto. 5:19-21) Vɔ wakɛndja ekambi wa Nzambi wa kɔlamelo onongo. Ande kɔlɔ lee! Naka wɛ ekɔ lo mbikikɛ ekakatanu l’etena k’otale, ngande wakoka wɛkamu ayɛ otsha le Jehowa ndo otsha le okongamelo ande ntshikala nge?
6. Wetshelo akɔna wakondjaso oma le omvutshi Habakuka lo kɛnɛ kendana la woho wa ndɔshana l’ekakatanu aso? (Habakuka 3:17-19)
6 Diholɛ Jehowa otema ayɛ lo dɔmbɛlɔ ndo yanga osukɔ ande. Omvutshi Habakuka akahomana l’ekakatanu efula. L’etena kɛmɔtshi, aki oko nde akatatɛ monga la taamu dia kana Jehowa ndjakiyanyaka dikambo diande. Ɔnkɔnɛ, nde akakɛnɛmɔlɛ Jehowa nsaki yande lo dɔmbɛlɔ. Nde akate ate: “Jehowa le, polo l’etena kakɔna kayomolela dia nyanga ekimanyielo, koko wɛ hoke? . . . Lande na katshikayɛ ɔhɛnyɔhɛnyɔ?” (Hab. 1:2, 3) Jehowa akakadimola dɔmbɛlɔ di’oma k’ɛse otema di’okambi ande wa kɔlamelo. (Hab. 2:2, 3) L’ɔkɔngɔ wa Habakuka nkana yimba lo woho wakakokɛ Jehowa ekambi ande, nde akayonga nto l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Nde akayonga nto l’eshikikelo dia Jehowa ndjakiyanyaka dikambo diande ndo dia nde koka mbookimanyiya dia nde mbikikɛ oseka ohemba tshɛ. (Adia Habakuka 3:17-19.) Wetshelo akɔna wakondjaso? Etena kahomanayɛ l’ekakatanu, lɔmba Jehowa ndo tɛnde woho wayaokayɛ. Ndo oma laasɔ, endɛ l’osukɔ ande. Naka wɛ nsala ngasɔ, kete wɛ koka monga l’eshikikelo dia Jehowa ayokosha wolo wele layɛ ohomba dia mbikikɛ. Etena kokayɛ dia nde ekɔ lo kosukɛ, mbetawɔ kayɛ otsha le nde kayoleka nkeketala.
7. Kakɔna kakalange owotɔ waki Sherly mbeetawoya ndo kakɔna kakookimanyiya diaha nde nshisha mbetawɔ kande le Jehowa?
7 Tetemala nama mbekelo ya lo nyuma. Tɔsɛdingole woho wele nsala dui sɔ akakimanyiya kadiyɛso kɛmɔtshi ka la Papouasie-Nouvelle-Guinée kelɛwɔ Shirley, etena kakandahomana l’ekakatanu.b Nkumbo kaki Shirley kaki ase woola ndo lo ntena dimɔtshi, aki tshondo y’okakatanu dia vɔ nkondja mbo ya ndɛ yakawakokaka ndota. Owotɔ ande ɔmɔtshi wa pami akalange nkitshakitsha wɛkamu ande otsha le Jehowa. Nde akate ate: “Wɛ mbutaka dia nyuma k’ekila kaki Nzambi kekɔ lo kokimanyiya, ko lende ele ekimanyielo kakɔ? Nkumbo kayɛ kekɔ paka wola oto. Wɛ ekɔ lo mbetsha wenya tshanana l’esambishelo.” Shirley mbetawɔka ate: “Dimi lakayambola ɔnɛ: ‘Onde Nzambi ndjakiyanyaka dikambo diaso kana bu?’ Ɔnkɔnɛ, aha la ntshimbatshimba, lakalɔmbɛ Jehowa ndo lakawotɛ kɛnɛ tshɛ kaki lo wɔɔngɔ ami. Lakatetemala la mbadia Bible ndo ekanda aso. Ndo lakatetemala la nsambisha ndo mbɔtɔ lo nsanganya.” Nde akatatɛ nshihodia esadi eto dia Jehowa akadjaka nkumbo kande yimba. Ase nkumbo kande komvɔ la ndjala ndo waki l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Shirley mbutaka ate: “Lakɛnyi dia Jehowa ekɔ lo nkadimola alɔmbɛlɔ ami.” (1 Tim. 6:6-8) Naka wɛ nama mbekelo ya lo nyuma, kete wɛ lawɔ hatetawɔ di’ekakatanu kana taamu kokakitola la Jehowa.
ETENA KASALƐWƆ ANANGƐSO WALƆMBƆLA AKAMBO AHA LA LOSEMBWE
8. Kakɔna kakoka nkomɛ anangɛso walɔmbɔla okongamelo wa Jehowa?
8 Lo ntita nsango ndo lo rɛzo sɔsio, atunyi aso dianganyaka awui wa kashi lo dikambo di’anangɛso walɔmbɔla okongamelo wa Jehowa. (Os. 31:13) Anangɛso amɔtshi wekɔ lo mindama ndo wekɔ lo mbɔsama oko andjakanyi. Akristo wa lo ntambe ka ntondo wakahomana la dui dia woho akɔ waamɛ etena kakawamamatanyiyɛ ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akambo ndo kakawawonde. Kakɔna kakawasale?
9. Kakɔna kakasale Akristo amɔtshi etena kakadjama ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ lo lokanu?
9 Akristo amɔtshi wa lo ntambe ka ntondo wakatshike dia nsukɛ ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ etena kakawawodje lo lokanu la Rɔmɔ. (2 Tim. 1:8, 15) Lande na? Onde vɔ wakoke nsɔnyi lo woho wakɔsama Pɔɔlɔ oko ondjakanyi le anto tshɛ? (2 Tim. 2:8, 9) Onde vɔ wakoke wɔma wa mpɛnyahɛnyama vɔ lawɔ? Oyadi ɔkɔkɔ akɔna waki lawɔ, tokanyiya woho wakahombe ndjaoka Pɔɔlɔ. Nde akakikɛ ekakatanu efula ndo akadje kaanga lɔsɛnɔ lande lo waale l’ɔtɛ awɔ. (Ets. 20:18-21; 2 Kɔr. 1:8) Tatongake pondjo oko anto waki kokimanyiya Pɔɔlɔ etena kakinde l’ohomba w’ekimanyielo! Kakɔna kahombaso namaka lo yimba etena kahɛnyahɛnyama anangɛso walɔmbɔla?
10. Kakɔna kahombaso mbohɔka etena kahɛnyahɛnyama anangɛso walɔmbɔla ndo lande na?
10 Tatohɛke lande na kahɛnyahɛnyamaso ndo onto lele kiɔkɔ y’ɛhɛnyɔhɛnyɔ akɔ. 2 Timɔte 3:12 mbutaka ɔnɛ: “Wanɛ tshɛ wakombola nsɛna la omamemelo le Nzambi kaamɛ la Kristo Yeso, vɔ lawɔ wayɔhɛnyahɛnyama.” Ɔnkɔnɛ, hatohombe mamba woho wele Satana ndɔshaka lo yoho ya laande anangɛso walɔmbɔla. Oyango w’ɔlɔshɛlɔ ande ɔsɔ ele dia ndanya olowanyi awɔ ndo totsha wɔma.—1 Pe. 5:8.
Kaanga mbaki Pɔɔlɔ lo lokanu, Ɔnɛsifɔrɔ akoosukɛ la dihonga tshɛ. Ɛlɔ kɛnɛ, anangɛso l’akadiyɛso sukɛka asekawɔ ambewudi wele lo lokanu, oko wadiɛnaso l’osato ɔnɛ (Enda odingɔ 11-12)
11. Wetshelo akɔna wakondjaso oma l’ɛnyɛlɔ k’Ɔnɛsifɔrɔ? (2 Timɔte 1:16-18)
11 Tetemala nsukɛ ananyɔ ndo mamemawɔ la kɔlamelo tshɛ. (Adia 2 Timɔte 1:16-18.) Okristo ɔmɔtshi wa lo ntambe ka ntondo wakawelɛka Ɔnɛsifɔrɔ akasale akambo lo yoho yotshikitanyi etena kakadjama Pɔɔlɔ lo lokanu. ‘Nde komboka sɔnyi etena kakadjama Pɔɔlɔ lo lokanu.’ Koko, Ɔnɛsifɔrɔ akayange Pɔɔlɔ ndo lam’akandawɛnyi, nde akayange toho ta shikaa dia mboosukɛ. Lo nsala ngasɔ, Ɔnɛsifɔrɔ akadje lɔsɛnɔ lande hita lo waale. Wetshelo akɔna wakondjaso? Hatohombe mbetawɔ dia wɔma w’onto toshimba dia nsukɛ anangɛso wahɛnyahɛnyama. Lo dihole dia nsala ngasɔ, nyɛsɔ tosale kɛnɛ tshɛ kakokaso nsala dia mbaakimanyiya. (Tok. 17:17) Vɔ wekɔ l’ohomba wa ngandji ndo w’osukɔ aso.
12. Wetshelo akɔna wakondjaso oma l’ɛnyɛlɔ k’anangɛso l’akadiyɛso wa la Russie?
12 Tɔsɛdingole woho wakakimanyiya anangɛso l’akadiyɛso wa la Russie asekawɔ ambetawudi wakadjama lo lokanu. Etena kalomboshama amɔtshi, anangɛso l’akadiyɛso efula tshɔka lo tominadi dia taasukɛ. Wetshelo akɔna wakondjaso? Etena kamamatanyiyawɔ anangɛso walɔmbɔla akambo, kawandawɔ, kana kahɛnyahɛnyamawɔ, hatohombe mboka wɔma. Lɔmba dikambo diawɔ, nkimanyiya ase nkumbo yawɔ ndo yanga toho tokina ta shikaa ta mbaasukɛ.—Ets. 12:5; 2 Kɔr. 1:10, 11.
ETENA KATƆNYƆLAWƆ
13. Ngande wakoka diɔnyɔ nkitshakitsha wɛkamu aso le Jehowa ndo l’okongamelo ande?
13 Ase nkumbo kaso wele bu ambetawudi, asekaso wa l’olimu kana wa la kalasa mbeyaka tɔɔnyɔla l’ɔtɛ w’olimu aso w’esambishelo kana l’ɔtɛ wasɛnaso lo ndjela atɔndɔ wa Jehowa wa laadiko wendana la lɔkɛwɔ. (1 Pe. 4:4) Vɔ mbeyaka mbuta ɔnɛ: “Dimi kɔngɛnangɛnaka, koko ɔtɛmwɛlɔ ayɛ wamboleka dɛmbɛlɛmbɛ ndo ɛlɛmbɛ akɔ wambeta loowe.” Anto amɔtshi mbeyaka tɔɔnyɔla lo woho watshanyema anto lo mbuta ɔnɛ: “Ngande wakokayɛ mbuta dia wɛ ekɔ onto lokana ngandji?” Ditakataka dia ngasɔ mbeyaka tokonya dia ndjambola dia kana ɛlɛmbɛ wa Jehowa wekɔ amɛna. Sho koka ntatɛ ndjambola ɔnɛ: ‘Onde Jehowa amboleka nɔmbami akambo efula? Onde okongamelo ande wamboleka awui wolo?’ Naka wɛ ekɔ lo diɛnɛ la dui dimɔtshi dia ngasɔ, ngande wakokayɛ ntetemala ntshikala suke suke la Jehowa ndo la okongamelo ande?
Jɔbɔ akatone dia mbetawɔ nkashi y’angɛnyi ande wa kashi wakawɔnyɔla. Ndo nde akayashikikɛ dia ntetemala nama olowanyi ande le Jehowa (Enda odingɔ 14)
14. Kakɔna kahombaso nsala etena katɔnyɔla anto akina l’ɔtɛ wasɛnaso lo ndjela atɔndɔ wa Jehowa? (Osambo 119:50-52)
14 Yashikikɛ dia nsukɛ atɔndɔ wa Jehowa. Jɔbɔ akasukɛka atɔndɔ wa Jehowa oyadi etena kakawawɔnyɔlaka lo woho wakandasalaka dikambo sɔ. Ɔngɛnyi wa Jɔbɔ ɔmɔtshi wa kashi akalange mbetawoya dia oyadi nde kosalaka kɛnɛ kele ɔlɔlɔ, Nzambi hadje yimba lo dikambo sɔ. (Jɔbɔ 4:17, 18; 22:3) Koko Jɔbɔ akatone mbetawɔ kashi shɔ. Nde akeyaka di’atɔndɔ waki Jehowa wendana la ɔlɔlɔ la kɔlɔ wekɔ amɛna, ndo nde akayashikikɛ dia mbaasukɛ. Nde kombetawɔ di’anto akina mbooshishɛ olowanyi ande. (Jɔbɔ 27:5, 6) Wetshelo akɔna wakondjaso? Tetawɔke dia diɔnyɔ kokonya dia mvɔ atɔndɔ wa Jehowa tshɔdia. Nkana yimba lo kɛnɛ kakakokomɛ lo lɔsɛnɔ layɛ hita. Onde wɛ atɛnaka mbala la mbala woho wele atɔndɔ wa Jehowa amɛna ndo yoho yewɔ la wahɔ le yɛ? Yashikikɛ dia nsukɛ okongamelo wasukɛ atɔndɔ asɔ. Oyadi woho wayotɔsɔka anto hatohombe pondjo ntshika dia kambɛ Jehowa.—Adia Osambo 119:50-52.
15. Lande na kakɔnywama Brizit?
15 Tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ ka kadiyɛso kɛmɔtshi kadjasɛ la Inde kelɛwɔ Brizit. Ase nkumbo kande wakawɔnyɔlaka l’ɔtɛ wa mbetawɔ kande. Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa batisimu kande lo 1997, omɛnde laki komonga ombetawudi akashisha olimu ande. Ɔnkɔnɛ, nde akɔshi yɛdikɔ ya nde la Brizit ka wadɛnde l’anawɔ wa wamato monɔ otsha le ambutshi awɔ wakadjasɛka l’osomba okina. Koko Brizit akahombe mpomana nto l’ekakatanu wa weke. Lam’ele omɛnde komoga l’olimu, nde akahombe nkamba wenya efula dia nsukɛ nkumbo kande. Laadiko dia laasɔ, etshumanelo kakaleke suke la wɔ kaki oko lo kilɔmɛtrɛ 350. Lonyangu ko, ase nkumbo k’omɛnde wakɔlɔshaka l’ɔtɛ wa mbetawɔ kande. Awui wakaleke ntshɔ otsha lo kɔlɔ woho ɔnɛ wele ase nkumbo ka Brizit wakahombe monɔ nto. Oma laasɔ, la shashimoya, omɛnde akavu. L’ɔkɔngɔ diko, ɔnande ɔmɔtshi laki l’ɛnɔnyi 12 akavu la hemɔ ka kansɛrɛ. Kɛnɛ kakaleke tshɛ kɔlɔ le Brizit ele, ase nkumbo kande wakawɛndja onongo w’awui asɔ. Vɔ wakate ɔnɛ otondongaka nde kokoma Ɔmɛnyi wa Jehowa, tshike awui wa kɔlɔ asɔ tshɛ kokoka mbookomɛ. Koko nde akatetemala ndjaɛkɛ le Jehowa ndo ntshikala suke l’okongamelo ande.
16. Ngande wakatshɔkwama Brizit lo woho wakandatetemala ndjasukanya la Jehowa ndo la okongamelo ande?
16 Lam’ele Brizit akangana etale efula l’etshumanelo, omendji ɔmɔtshi w’otshimbedi akokeketsha dia nde sambishaka l’ɛtshi kande ka nkɛtɛ ndo nɔmbɔlaka nsanganya lo luudu lande. Oma l’etatelo, nde akɛnyi di’ɔsɔ aki okakatanu wa wolo efula. Koko nde aketawɔ dako diakawosha ɔnangɛso sɔ. Nde akasambisha anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ, akalɔmbɔlaka nsanganya lakande ndo nde akatshungolaka etena dia nsala ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo mbala la mbala nde l’anande wa wamato. Etombelo akɔna waki la dui sɔ? Brizit akonge l’akoka wa ntatɛ ndo mbeka l’anto efula Bible ndo efula ka l’atei w’ambeki ande wakabatizama. Lo 2005 nde akatatɛ nkamba oko ombatshi mboka wa pondjo. Nde akafutama l’ɔtɛ wa wɛkamu ndo wa kɔlamelo yande le Jehowa ndo l’okongamelo ande. Anande wa wamato wekɔ lo kambɛ Jehowa la kɔlamelo tshɛ, ndo kakianɛ tshumanelo pende diambatema l’ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ! Brizit ekɔ l’eshikikelo dia Jehowa akawosha wolo wa ntondoya ekakatanu waki lande ndo mbikikɛ diɔnyɔ di’oma le ase nkumbo kande.
TETEMALA NTSHIKALA LA KƆLAMELO LE JEHOWA NDO L’OKONGAMELO ANDE
17. Kakɔna kahombaso ndjashikikɛ dia nsala?
17 Satana nangaka tetawoya dia Jehowa tɔsɛkaka etena kadiɛnɛso l’ekakatanu aso ndo ɔnɛ etena kasukɛso okongamelo wa Jehowa mbayoleka lɔsɛnɔ monga wolo efula le so. Satana nangaka dia sho mboka wɔma etena kamamatanyɛwɔ anangɛso watɔlɔmbɔla akambo, kahɛnyahɛnyamawɔ kana kadjamawɔ lo nkanu. Ndo oma lo tshimbo ya lɔsɔkɔ, nde nangaka mbidja wɛkamu aso otsha le Jehowa ndo okongamelo Ande lo waale. Koko sho mbeyaka dui sɔ ndo toho tande ta kɔlɔ ta mayɛlɛ ndo sho hatokesama. (2 Kɔr. 2:11) Toyashikikɛ dia ntona kashi ya Satana ndo dia ntetemala ntshikala la kɔlamelo le Jehowa ndo l’okongamelo ande. Tohɔ dia Jehowa hatɔsɛkaki pondjo. (Os. 28:7) Laasɔ, tatetawɔke di’ɛngɔ kɛmɔtshi tokakitola la Jehowa!—Rɔmɔ 8:35-39.
18. Kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo diayela?
18 Lo sawo nɛ, tambɔsɛdingola ekakatanu wakoka mpomana la so oma l’andja w’etshumanelo. Koko wɛkamu aso le Jehowa ndo l’okongamelo ande koka nto mbidjama l’ohemba oma l’ekakatanu wahomana laso l’atei w’etshumanelo. Ngande wakokaso ntondoya ekakatanu ɛsɔ dimɛna dimɛna? Tayɔsɛdingola dui sɔ lo sawo diayela.
OSAMBO 118 “Otosha mbetawɔ k’efula”
a Dia sho mbikikɛ la kɔlamelo tshɛ lo nshi y’ekomelo nyɛ, sho pombaka ntetemala ndjaɛkɛ le Jehowa ndo l’okongamelo ande. Diabolo salaka la wolo dia nkamba l’ehemba dia toshishɛ wɛkamu aso. Lo sawo nɛ, tayɔsɛdingola ekakatanu esato wakamba la Diabolo ndo kɛnɛ kakokaso nsala dia mbaekola.
b Nkombo mɔtshi yakatshikitanyema.