Lende atatshu andja ɔnɛ?

Akambo wa kɔlɔ efula ndo wa kandji salemaka lushi tshɛ l’andja ɔnɛ! Ko akambo asɔ alembetshiyawɔ na?

EKOKELO K’ONTO NDAMƐ: Anto kandaka bɔmbɛ lo waa mingu. Embetsha l’ambeki ndɔshanaka la waa kalasa. Anto tɔkɔlaka ambutshi sso lo mbiva anawɔ. Anto kɔsɔlaka wamato ndo esombe w’apami diangɔ diawɔ la yanyi ya tɛɛ.

AKAMBO WA L’ƐTƐMWƐLƆ: Ɛtɛmwɛlɔ sukɛka wanɛ wɔsa ekoma dia ndɔsha asekawɔ. Ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ wekɔ l’onongo wa lomanu l’anto. Ɛlɔmbɛdi mbeyanaka l’ana w’akɛnda la wolo ndo ɛtɛmwɛlɔ dihaka washo l’awui wa kɔlɔ asɔ. Mvudu yawɔ y’ɛtɛmwɛlɔ yaya hwe ndo yosondjama.

AHOLE WADJASƐ ANTO: Ekonda wambolana l’ɔtɛ w’esongo wakɔta anto dia sondjaka. Ase wola wekɔ lo kɔtana l’esongo dia tana konyi kana dia tshumba akalanga. Ashi wambolana ndo waya bu amɛna nnɔ. Mindo y’oma lo waa izinɛ ndo toho tɔmɔtshi takamba l’anto ɛlɔ kɛnɛ dia munda nse tekɔ lo ndanya wondelo wa nse. Ekɔ lonyangu efula woho wambolana hiɛlɛlɛ yahɛngaso.

WOHO WA KONDJA KƐNƐ KA NDJASƐNYA: Alapɔlɔ ɔmɔtshi mɛnyaka dia ekondjelo ka l’ɔnɔnyi k’anto wasɛna l’Afrikɛ wa lo Sahara ekɔ oko yɛdikɔ ya dɔlara 480 tsho l’onto. Lokaki lele l’ewandji wa waa kɔmpanyi, kɔshaka kɔmpanyi yawɔ ndo shishɛka nunu di’anto olimu awɔ. Lokeso konyaka di’amundji w’okanda shisha falanga yawɔ.

NDJALA: Yɛdikɔ y’anto 800 000 000 ndalaka la ndjala mbala la mbala.

ATA: Ndekana miliyɔ 100 y’anto yakashisha nsɛnɔ yawɔ lo ntambe 20 l’ɔtɛ wa ata. Anto waya la bɔmbɛ efula ya wolo yakoka ndjaka anto wa l’andja w’otondo mbala efula. Ata wa lam’asa ase wodja ɔtɔi ndo awui wa terɔrismɛ wambokokanɛ l’andja w’otondo.

HEMƆ YASAMBEMƐ ESADI ESADI NDO WEHO W’ELANDO EKINA: Tatɛ oma lo 1918, grippe espagnole akadiake anto 21 000 000. SIDA ambokoma ɛlɔ kɛnɛ “hemɔ kamboleka ndjaka anto l’ɔkɔndɔ w’anto.” Kansɛrɛ la hemɔ ka lo doyi kambela okiyanu le anto wa l’andja w’otondo.

Ohenda awui wafundama lo tojurunalɛ. Onde wekɔ awui wasalema paka lo dihole ɔtɔi to? Kana vɔ wekɔ l’atei w’awui wasalema l’andja w’otondo ndo wele la kitshimudi ya shikaa?

[Kiombo/Osato wa lo lɛkɛ 5]

Onde mɛtɛ Nzambi tokanɛka?

Lonyangu longa l’anto efula l’ɔtɛ w’awui wa kandji wâkomɛ kana lam’ashishawɔ ɛngɔ kana mvusha lakiwɔ ɔmɔtshi la ngandji mbakonyaka dia ndjambola bonde kahekɛ Nzambi lonya di’aha awui asɔ mbakomɛ.

Nzambi tokanɛka. Nde toshaka ɛlɔmbwɛlɔ k’ɔlɔlɔ ndo etshungwelo ka mɛtɛ ɛlɔ kɛnɛ. (Mateu 11:28-30; 2 Timote 3:16, 17) Nde ambɔsaka yɛdikɔ ya kumiya awui wa ngala, hemɔ ndo nyɔi lo pondjo. Tɛdikɔ tande mɛnyaka dia nde hakanɛ anto wa lo wodja ɔtɔi oto, koko ndo anto wa lo wedja, waoho ndo ɛtɛkɛta tshɛ.​—Etsha 10:34, 35.

Onde sho ndjashaka efula dikambo dia sangwelo diaki Nzambi? Onde wɛ mbeyaka ele Otungi w’olongo la nkɛtɛ? Naa lokombo lande? Naa sangwelo diande? Nde kadimolaka wembola ɛsɔ lo Bible. Lɔkɔ, nde totɛka tɛdikɔ tɔsande dia kumiya awui wa ngala, hemɔ ndo nyɔi. Dia sho kondja wahɔ oma lo dui sɔ, alɔmbamaso dia sala? Ekɔ ohomba sho mbeka awui wendana la nde ndo la sangwelo diande. Onde sho koka nongamɛ dia kondja wahɔ oma lo tɛdikɔ tande aha la sho monga la mbetawɔ le nde? (Joani 3:16; Heberu 11:6) Ekɔ nto ohomba kitanyiya kɛnɛ kalɔmbande. (1 Joani 5:3) Onde wɛ ndjashaka efula dia sala dui sɔ?

Dia shihodia bonde katshika Nzambi awui weta nshi nyɛ, sho pombaka tashihodisha dikambo dimɔtshi di’ohomba efula. Bible dilembetshiyaka. Dikambo diakɔ mbatɛkɛtawɔ l’okanda ɔnɛ lo lɛkɛ 15.