Jehowa mpetshaka dionga dia lokeso
‘Tatokesanake lam’asaso.’—MALAKI 2:10.
1. Kakɔna katɔlɔmba Nzambi naka sho nangaka kondja lɔsɛnɔ la pondjo?
ONDE wɛ nangaka lɔsɛnɔ la pondjo? Naka wɛ ekɔ la mbetawɔ l’elongamelo kɛsɔ oko wolakimitɔ lo Bible, kete ondo wɛ ayokadimola wate, ‘eelo.’ Koko naka wɛ nangaka dia Nzambi kohumuya lokolo l’ɔlɔ lo kosha lɔsɛnɔ laha l’ekomelo l’andja ande w’oyoyo, kete pombaka wɛ kotsha kɛnɛ kalɔmbande. (Undaki 12:13; Joani 17:3) Onde ekɔ kɔlɔ dia vɔ nɔmba anto wele kema kokele dia sala dikambo sɔ? Kema nɛ dia Jehowa tokeketshaka ɔnɛ: “Ololo mbalangami, aha elambu; la ewu ka [Nzambi] ndeka elambu wa lutshumba.” (Hosea 6:6) Lâsɔ, kânga anto wele kema kokele kokaka kotsha kɛnɛ kalɔmba Nzambi.
2. Ngande wakonge as’Isariyɛlɛ efula la lokeso otsha le Jehowa?
2 Koko, aha onto tshɛ mbalanga sala lolango la Jehowa. Hɔsea mɛnyaka dia kânga as’Isariyɛlɛ efula konanga sala dikambo sɔ. Lo tshɛ kawɔ, mbut’ate wodja w’otondo waketawɔ mbɔtɔ lo sheke mɔtshi, sheke ya kitanyiya ɛlɛmbɛ wa Nzambi. (Etumbelu 24:1-8) Koko oshimu kele edja, vɔ ‘wakɔnyɔla sheke’ shɔ lo sekola ɛlɛmbɛ ande. Diakɔ diakate Jehowa di’ase Isariyɛlɛ asɔ ‘wakokese.’ (Hosea 6:7) Ndo ɔsɔku mbasala anto efula oma k’etena kɛsɔ. Koko, Jehowa mpetshaka dionga dia lokeso, oyadi otsha le nde kana otsha le wanɛ wawoka ngandji ndo wokambɛ.
3. Kakɔna kayangaso sɛdingola lo wekelo ɔnɛ?
3 Aha Hɔsea oto mbaki omvutshi wakɛnya woho wɔsa Nzambi dionga dia lokeso, dionga diahombaso mbewɔ naka sho nangaka monga la lɔsɛnɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Lo sawo dia mbala ketshi, takamɛ sɛdingola dimɛna dimɛna losango la prɔfɛsiya la lo dibuku dia Malaki, lo tatɛ la tshapita ya ntondo ya dibuku diande. Kakianɛ nyɛsɔ totshu lo tshapita ya hende ya dibuku diakɔ, dia mɛna woho wɔkɛnɛmwami nto kanyi yaki Nzambi lo kɛnɛ kendana la dionga dia lokeso. Kânga mbele Malaki akatɛkɛta dikambo dia lɔsɛnɔ laki l’atei w’ekambi waki Nzambi ɛnɔnyi akumi l’ɔkɔngɔ wa vɔ kawola oma lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna, tshapita ya hende nyɛ yekɔ ohomba efula le so ɛlɔ kɛnɛ.
Ɛlɔmbɛdi wa kɔlɔ
4. Ɔhɛmwɛlɔ akɔna wakasha Jehowa ɛlɔmbɛdi?
4 Tshapita 2 tatɛka l’ɛtɛkɛta wɛnya woho wakânya Jehowa ɛlɔmbɛdi w’ase Juda wanɛ wakatakɔ mboka yande ya losembwe. Naka hawokitanyiyisha dako diande ndo nɔngɔsɔla mboka yawɔ, kete mɛtɛ mpokoso ya weke yayowakomɛ. Tênde kɛnɛ kata avɛsa ahende wa ntondo: “Nyulungi, nyu elombedi, olembe one ambuyala lu dikambu dianyu! Naka nyu hanyulungi, naka nyu hanyusanguya l’etema dia ntumbula lukumbu lami, ku layunyutumela mananu; layudja etshoko anyu mananu.” Otondonga ɛlɔmbɛdi waketsha anto ɛlɛmbɛ waki Nzambi ndo kitanyiya ɛlɛmbɛ akɔ, tshike wotolongola ɛtshɔkɔ. Koko lam’ele vɔ kosala lolango la Nzambi, mananu mbakahombe mbakomɛ. Kânga ɛtshɔkɔ wakate ɛlɔmbɛdi wayokadimɔ mananu.
5, 6. (a) Lande na kele lo yoho ya lânde ɛlɔmbɛdi waki l’onongo? (b) Ngande wambɛnya Jehowa nkɛlɛ kande otsha le ɛlɔmbɛdi?
5 Bonde kele lo yoho ya lânde, ɛlɔmbɛdi wakasunganaka pangwemɛ na? Mal 2 Divɛsa 7 mɛnyaka hwe: “Elomo w’olombedi mpumbaka nama ewu, ne dia antu watumbulaka elembe uma l’unyo andi. Ndi eko dikendji dia [Jehowa] Kanga lulimbilimbi.” Ndekana ɛnɔnyi kinunu la ntondo, ɛlɛmbɛ waki Nzambi wakandasha Isariyɛlɛ lo tshimbo ya Mɔsɛ wakate di’ɛlɔmbɛdi waki l’ɔkɛndɛ wa ‘mbetsha ana w’Isariyɛlɛ tshɛ awui wakate Jehowa.’ (Akambu w’Asi Lewi 10:11) Lonyangu ko, l’ɔkɔngɔ diko, ofundji wa dibuku dia 2 Ekondo 15:3 akate ɔnɛ: “Nshi kambi Isariyele kumbeya [Nzambi k]a mete, ndu kundjala la olombedi dia mbaetsha, kuyanga ndjala la elembe.”
6 Lo nshi ya Malaki, lo ntambe ka tanu la ntondo ka tena diaso nɛ, dioho di’ɛlɔmbɛdi diakatshaka woho akɔ wamɛ. Vɔ kombetsha anto Ɛlɛmbɛ waki Nzambi. Ɔnkɔnɛ, akasunganaka mɛtɛ Nzambi mbikoya l’ɛlɔmbɛdi ɛsɔ. Tênde ɛtɛkɛta wawatɛ Jehowa la wolo tshɛ. Malaki 2:3 mbutaka ɔnɛ: “Dimi layunyutela tumi lu dundji dianyu, tumi ta nyama y’elambu anyu.” Ɔsɔ mɛtɛ aki nyango dilanya! Nkoho ndo ntumi ya nyama yakawalambolaka yakɛmbamaka dia totshumbama l’andja wa pango. (Akambu w’Asi Lewi 16:27) Koko lam’awatɛ Jehowa dia nde ayowatɛ ntumi lo dungi diawɔ, dikambo sɔ mɛnyaka hwe dia nde tonaka ndo hetawɔ elambo awɔ ndo vɔ wanɛ walambola elambo akɔ.
7. Lande na kakoke Jehowa embetsha w’Ɛlɛmbɛ nkɛlɛ?
7 Ɛnɔnyi nkama la ntondo ka nshi ya Malaki, Jehowa akasha ase Lɛwi ɔkɛndɛ wa vɔ kokɛka tabɛrnakɛlɛ ndo l’ɔkɔngɔ diko tɛmpɛlɔ ndo olimu w’ekila wakakambemaka lɔkɔ. Vɔ waki embetsha wa wodja w’Isariyɛlɛ. Kotsha ɔkɛndɛ awɔ ɔsɔ otohomba nembetshiya lɔsɛnɔ ndo wɔladi le wɔ ndo le wodja awɔ. (Walelu 3:5-8) Koko ase Lɛwi kotetemala la mboka Nzambi wɔma nto oko akawawokaka ntondo. Diakɔ diakawatɛ Jehowa ate: “Keli nyu nyaketola uma lu mbuka, nyakatakanya antu efula uma lu elembe. Nyu nyakalanya sheki ya Lewi, . . . Nyu kunama mbuka yami.” (Malaki 2:8, 9) Oma lo woho wakiwɔ kokotshaka ɔkɛndɛ awɔ wa mbetsha anto akambo wa mɛtɛ ndo oma l’ɛnyɛlɔ kawɔ ka kɔlɔ, ɛlɔmbɛdi wakanganyiya as’Isariyɛlɛ efula, lâsɔ, Jehowa akakoke mɛtɛ mbaoka nkɛlɛ.
Tolame ɛlɛmbɛ waki Nzambi
8. Onde ekɔ wolo efula le anto dia vɔ kitanyiya ɛlɛmbɛ waki Nzambi? Lembetshiya.
8 Tatɔfɔnyake kânga yema ɔnɛ ɛlɔmbɛdi ɛsɔ wakasunganaka mbokama kɛtshi ndo nimanyiyama pɛkato yawɔ lo mbuta ɔnɛ vɔ komonga kokele ndo vɔ kokoka kitanyiya ɛlɛmbɛ waki Nzambi. Kɛnɛ kahombaso mbeya ele onto kokaka kitanyiya adjango wa Nzambi, nɛ dia Jehowa halongamɛ anto sala kɛnɛ kewɔ bu l’akoka wa sala. Ondo ɛlɔmbɛdi ɛmɔtshi wa lo nshi yakɔ shɔ wakakitanyiya ɛlɛmbɛ waki Nzambi, ndo aha la tâmu, ekɔ onto ɔmɔtshi lele l’ɔkɔngɔ diko akayosala dikambo sɔ, onto akɔ ko Yeso ‘ɔlɔmbɛdi [wa woke] wa lâdiko.’ (Heberu 3:1) Diakɔ diakawakoke mbuta lo dikambo diande ɔnɛ: “Elembe wa mete waki l’unyo andi, dikambu diahasimbwi kuntanema l’elomo andi. Ndi akakendakendaka la mi lu ki ndu lu akambu w’usimbwi. Ndi akakadimula antu efula uma lu kolo.”—Malaki 2:6.
9. Waa na wetsha anto akambo wa mɛtɛ la kɔlamelo tshɛ l’etena kaso kɛnɛ?
9 Lo mbɛdika, aya ndekana ntambe k’otondo, kele anango Kristo w’akitami w’esɔ wele l’elongamelo k’otsha l’olongo wekɔ lo kamba oko ‘dioho di’ɛlɔmbɛdi, dia nambola elambo wa lo nyuma wetawɔma le Nzambi.’ (1 Petero 2:5) Vɔ wekɔ lo mbisha ɛnyɛlɔ lo mbetsha anto akina akambo wa mɛtɛ w’oma lo Bible. Lam’ekayɛ akambo wa mɛtɛ wetshawɔ, onde wɛ hɛnyi dia ɔlɛmbɛ w’akambo wa mɛtɛ wekɔ l’enyɔ’ awɔ? Vɔ wambokimanyiya anto efula dia tomba oma l’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi, ndo ɛlɔ kɛnɛ l’andja w’otondo miliyɔ y’anto wambeka akambo wa mɛtɛ wa lo Bible ndo waya l’elongamelo ka lɔsɛnɔ la pondjo. Ndo anto asɔ lo wedi awɔ, wekɔ la diɛsɛ dia mbetsha miliyɔ kina y’anto ɔlɛmbɛ w’akambo wa mɛtɛ.—Joani 10:16; Enyelo 7:9.
Ɔkɔkɔ wahombaso sɛna wolo
10. Bonde kahombaso sɛna wolo dikambo di’ɛtɛkɛta ndo wetshelo aso?
10 Koko, sho pombaka sɛna wolo. Sho kokaka mbohɛ wetshelo wakokaso kondja oma lo Malaki 2:1-9. Onde sho ndjalamaka di’aha akambo wa kɔlɔ tomba oma l’ɛlɔmɔ aso? Oko ɛnyɛlɔ, onde ase nkumbo kaso kokaka mɛtɛ mbɛkɛ etema awɔ lo kɛnɛ kataso? Onde anangɛso l’akadiyɛso wa lo nyuma wa l’etshumanelo kokaka mbɛkɛ etema awɔ lo kɛnɛ kataso? Kema wolo sho monga la mbekelo ka kolonganya ɛtɛkɛta wakatshi onto woho ɔnɛ wakokawɔ ndjokoma lo minganyiya anto akina. Kana onto ɔmɔtshi koka mbidja lokeso l’efula l’awui w’okanda kana dinyadinya akambo amɔtshi. Onde Jehowa hatɛna dikambo sɔ? Ndo naka sho ndjela ditshelo dia ngasɔ, onde nde ayetawɔ elambo wa lotombo watomba oma l’ɛlɔmɔ aso?
11. Waa na wahomba ndeka sɛna wolo?
11 Lo dikambo dia wanɛ wele la diɛsɛ dia mbetsha Ɔtɛkɛta wa Nzambi lo tshumanelo ɛlɔ kɛnɛ, Malaki 2:7 pombaka monga tshondo y’ɔhɛmwɛlɔ wa mɛtɛ le wɔ. Divɛsa nɛ mbutaka di’ɛlɔmɔ awɔ ‘pombaka nama ewo ndo anto pombaka nyanga ɔlɛmbɛ’ oma l’enyɔ awɔ. Ɔkɛndɛ wa wotsho wekɔ l’ahɛka w’embetsha ɛsɔ, nɛ dia Jakoba 3:1 mɛnyaka dia vɔ ‘wayolomboshama wolo.’ Kânga mbahombawɔ mbetsha la wolo ndo la wangasanu tshɛ, wetshelo awɔ pombaka tomba oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi wakafundama ndo oma lo wetshelo washa ɔlɔngɔswamelo wa Jehowa. Lo yoho shɔ, vɔ wayonga ‘l’akoka wahombama dia mbetsha anto akina.’ Diakɔ dialakawɔ ɔnɛ: “Utetemali dia ndjakimo le [Nzambi] uku untu lambuluwana, uku usi ulimu laha la dikambu dia mbutshama sonyi. Enya antu aui wa mete w’usimbwi atu.”—2 Timote 2:2, 15.
12. Embetsha pombaka ndjalama lo dikambo diakɔna?
12 Naka hatɔsɛnyi wolo, sho koka pembama dia mbidja tokanyi taso shamɛ kana kɛnɛ kalangaso lo wetshelo aso. Dikambo sɔ kokaka monga wâle wa mamba le onto lalanga ndjaɛkɛ paka lo kɛnɛ kakandatshi oyadi kânga dikambo sɔ tshikitana la kɛnɛ ketsha ɔlɔngɔswamelo wa Jehowa. Koko Malaki tshapita 2 mɛnyaka dia sho pombaka nongamɛ di’embetsha wa l’etshumanelo kukutɛ ewo k’oma le Nzambi koko aha tokanyi tawɔ hita takoka takanya ɛkɔkɔ. Yeso akate ate: “Keli one latakanya kiendakenda motshi yambumbetawo, ndeka ololo mbukeleka dive di’ohelo lu kingu, ku mbutambia lu dingunda dia l’uduwa.”—Mateu 18:6.
Otshukelo w’onto laha ombetawudi
13, 14. Naa lɔkɛwɔ lɔmɔtshi la lokeso laka Malaki epole ɔsɛkɛ?
13 Oma lo Mal 2 divɛsa 10 polo l’avɛsa wayela, Malaki tshapita 2 mbikaka epole ɔsɛkɛ dimɛna lo dikambo dia lokeso. Malaki tɛtɛka dia weho wa nkɛwɔ hiende yaki l’anto yele nde kambaka mbala la mbala la tshɛkɛta “lukesu.” Ntondotondo, teye dia Malaki akatatɛ dako diande la wembola ɛnɛ: “Shu tshe, aha shesu otoi mbeli la su? Shu kuntungama uma le [Nzambi kakɔ kamɛ]? Okoko wana watututshanelaka la lukesu, untu l’untu la unyandi, dia nanya sheki ya washesu?” Oma lâsɔ, lo Mal 2 divɛsa 11, nde akakotsha dia dionga dia lokeso diaki l’Isariyɛlɛ diakayakonyaka dia mɔnyɔla ‘ekila ka Jehowa.’ Naa dikambo diakawasalaka diaki kɔlɔ efula sɔ na? Divɛsa sɔ mɛnyaka lɔkɛwɔ lɔmɔtshi la kɔlɔ laki lawɔ: vɔ ‘wakatshukana l’ana a wamato wa tonzambizambi t’angɛndangɛnda.’
14 Mbut’ate, as’Isariyɛlɛ amɔtshi wakayakimɔ le Jehowa wakatshuke wamato waha ambetawudi. Avɛsa wayela tokimanyiyaka dia mboka lande na kele dikambo sɔ diaki dikambo dioleki tshɛ kɔlɔ. Mal 2 Divɛsa 10 diakatshi dia vɔ waki la shɛwɔ ɔtɔi. Shɛwɔ katawɔ lanɛ aha Jakɔba (lakawayɔlɛka lokombo nto ɔnɛ Isariyɛlɛ) kana Abarahama, kana Adama. Malaki 1:6 mɛnyaka dia Jehowa mbaki ‘shɛwɔ ɔtɔi.’ Wodja w’Isariyɛlɛ waki la diɔtɔnganelo di’ɔlɔlɔ lam’asawɔ la Jehowa ndo waki l’atei wa sheke yakandadje la watshɛwɔ. Ɔlɛmbɛ ɔmɔtshi wa lo sheke shɔ akataka ɔnɛ: “Tanyutshukanaki la wo, tanyutshukiamaki an’anyu w’amantu le an’awo w’apami, kana ntshukela an’anyu w’apami an’awo w’amantu.—Euhwelu k’Elembe 7:3.
15. (a) Yɛkɛ nɛndɛ yakɔna yahemba anto amɔtshi tana lam’atshukawɔ onto lele bu ombetawudi? (b) Ko na kanyi yele la Jehowa ndamɛ lo dikambo dia tshuki?
15 Ɛlɔ kɛnɛ anto amɔtshi kokaka kanyiya ɔnɛ: ‘Onto lambolanga otema ami ekɔ onto lele la lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ. L’edjedja ka wonya, nde ayokoka mbetawɔ ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ.’ Tokanyi tɔsɔ mbɔtɔnɛka l’ɔhɛmwɛlɔ watosha Afundelo ɔnɛ: “Utema ndeka diango tshe lukesu, vo weko kolo efula. Akona ayeya mbulimbitela?” (Jeremiya 17:9) Kanyi yaki Nzambi lo dikambo dia tshukanelo dia l’anto wele kema ambetawudi kɛnɛmɔma lo Malaki 2:12 ɔnɛ: ‘Jehowa ayodiaka anto tshɛ watotshaka ɔsɔku.’ Diakɔ diakeketshama Akristo wa mɛtɛ dia tshukana ‘paka lo Nkumadiɔndjɔ.’ (1 Koreto 7:39) Lo ɛlɔngɔswamelo k’Akristo, ombetawudi ‘hadiakema’ dikambo dia nde ambotshukana l’onto lele kema ombetawudi. Ko naka onto lele kema ombetawudi hakadimudi otema dia koma ombetawudi, kakɔna kayowokomɛ lam’ayolanya Nzambi dikongɛ nɛ di’akambo na?—Osambu 37:37, 38.
Ɔhɛnyɛhɛnyɛlɔ w’olonganyi
16, 17. Naa dionga dia lokeso diaki l’anto amɔtshi?
16 Oma lâsɔ, Malaki ambɔtɛkɛta dia dionga dia hende dia lokeso: dionga di’onto lasɔkishaka olonganyi ande, djekoleko sɛkana la nde aha l’ɔkɔkɔ wetawɔma l’Afundelo. Divɛsa dia 14 dia tshapita ya 2 mbutaka ɔnɛ: “Ne dia [Jehowa] aki omenyi l’asaye la wadi la lu nshi yaye ya dikenda, lakayakesi kuyanga mbendi wadeye, wadi a sheki yaye.” Lo kesa wadiɛwɔ, apami w’ase Juda wakayokonyaka elambwelo ka Jehowa oko ‘kambolola l’asɔi.’ (Malaki 2:13) Apami asɔ wakasɛkaka wadiɛwɔ l’oseka dikambo tshɛ, mbut’ate wakasɛkaka wamato wakatshukana la wɔ lo nshi yawɔ y’ɛlɔngɔlɔngɔ ko tshukana l’esekaseka w’apanganu. Ndo ɛlɔmbɛdi wa kɔlɔ waketawɔka dikambo sɔ! Koko, Malaki 2:16 mbutaka ɔnɛ: “Dimi latutunaka ediakelu ka diwala, mbata [Jehowa, Nzambi k’] Isariyele.” L’ɔkɔngɔ diko, Yeso akɛnya di’awui wa mindo wa dieyanelo mbele ɔkɔkɔ wamɛ washa onto lele aha nde mbele l’onongo ɔkɔkɔ wa tshukana nto.—Mateu 19:9.
17 Naka sho kana yimba l’ɛtɛkɛta ɛmɔtshi waki Malaki, kete tayɛna dia vɔ nɔmbaka dia monga l’etema ndo l’asolo w’ɔlɔlɔ. Nde tɛkɛtaka dia “wadi a sheki yaye.” Pami tshɛ akatshuke womoto lele ombetawudi, mbut’ate lele ose Isariyɛlɛ, lo mbɔsɔna dia nde monga onyande la ngandji ndo olonganyi ande. Ondo dikambo sɔ diaki ngasɔ etena kaki ndo pami ndo womoto weke ɛlɔngɔlɔngɔ. Nshi yakatetaka takayahombe kitshakitsha ngandji ka lam’asawɔ ndo nsaki kokanawɔ kakâtshutshuya dia mbidja sheke, mbut’ate tshukana.
18. Lo toho takɔna tendana dako dia Malaki la so ɛlɔ kɛnɛ?
18 Dako diendana l’akambo asɔ mendanaka woho akɔ wamɛ laso ɛlɔ kɛnɛ. Ekɔ kandji efula dia mɛna woho wɔnyɔla anto amɔtshi dako diaki Nzambi dialɔmba dia tshukana paka lo Nkumadiɔndjɔ. Ndo ekɔ nto kandji lo woho ɔnɛ wele anto amɔtshi hawotetemala keketsha diwala diawɔ. Vɔ nyangaka tɛkɛ nɛndɛ ndo ndjelaka lɔkɛwɔ lahetsha Nzambi lo ndjaka awala lo yoho yahɔtɔnɛ l’Afundelo ko tshuka onto okina. Lo sala akambo asɔ, vɔ ‘mpekoyaka Jehowa.’ Lo nshi ya Malaki, wanɛ wakɔnyɔlaka dako diaki Nzambi wakakomaka polo lo fɔnya dia Jehowa mbayakesa kana mbele la tokanyi ta kɔlɔ. Vɔ wakakome ndo lo mbuta ɔnɛ: “Lend’eli [Nzambi k]a sambu k’ololo?” Ɔsɔ aki mɛtɛ ekanelo ka yimba ka kɔlɔ efula! Tatɔkɔke lo djonga shɔ.—Malaki 2:17.
19. Ngande wakoka waomi ndo wadi nongola nyuma kaki Nzambi?
19 Lo yoho kina yakeketsha, Malaki mɛnyaka dia waomi amɔtshi kokesaka wadiɛwɔ. Vɔ ‘waki la kɛnɛ kakatshikala ka nyuma k’ekila ka Nzambi.’ (Mal 2 Divɛsa 15) Diɛsɛ k’ɛlɔ kɛnɛ, ɔlɔngɔswamelo wa Nzambi ndola l’apami ‘walɛmiya wadɛwɔ.’ (1 Petero 3:7) Vɔ hawɔhɛnyɔla wadɛwɔ lo demba kana la tɛngɔ, vɔ hawoyakimɔ lo ditshelo dia dieyanelo dia l’epetenge, ndo hawɔnyɔla wadɛwɔ lo takɛnyaka la wamato akina kana lo mendaka filmɛ y’awui wa mindo. Ɔlɔngɔswamelo wa Jehowa wekɔ nto l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia monga la wadi efula w’Akristo wele la kɔlamelo le Nzambi ndo l’ɛlɛmbɛ ande. Apami ndo wamato asɔ tshɛ mbeyaka kɛnɛ kahetsha Nzambi, ndo vɔ wamboyashikikɛ dia kanyiyaka ndo salaka akambo lo yoho y’ɔlɔlɔ. Totetemale dia monga oko vɔ, lo ‘kitanyiya Nzambi oko owandji’ ko tayɔtshɔkwama la nyuma kande k’ekila.—Etsha 5:29.
20. Etena kakɔna kaya suke le anto tshɛ?
20 Kem’edja, Jehowa ayanga nombosha andja ɔnɛ w’otondo. Onto tshɛ ayohomba mbikoya la ntondo kande lo kɛnɛ kendana la ditshelo ndo akambo wakandetawɔka. “Okone shu tshe, untu l’untu, tayuyateketela le [Nzambi].” (Romo 14:12) Ɔnkɔnɛ, wombola ɔmɔtshi w’ohomba efula wakoka mimbɔma vɔ ɔnɛ: Akɔna ayoka lo lushi la Jehowa? Sawo dia sato ndo di’ekomelo dia l’ɔnɔngɔ w’asawo anɛ diayokadimola wombola ɔsɔ.
Onde wɛ koka nembetshiya?
• L’ɔkɔkɔ akɔna woleki wele Jehowa akânya ɛlɔmbɛdi wa l’Isariyɛlɛ?
• Lande na kele ɛlɛmbɛ waki Nzambi kema wolo efula di’anto mbakitanyiya?
• Bonde kahombaso sɛna wolo lo kɛnɛ kendana la wetshelo aso ɛlɔ kɛnɛ?
• Naa ditshelo dihende diahetsha Jehowa efula na?
[Osato wa lo lɛkɛ 25]
Lo nshi ya Malaki, ɛlɔmbɛdi wakânyema lo woho wakiwɔ konamaka mboka ya Jehowa
[Esato wa lo lɛkɛ 26]
Jehowa akânya as’Isariyɛlɛ wakasɛkana la wadɛwɔ l’ɛkɔkɔ w’anyanya ko tshuka wamato w’apanganu
[Osato wa lo lɛkɛ 26]
Ɛlɔ kɛnɛ Akristo nɛnyaka sheke yakawadje la wadɛwɔ