Akɔna ayoka lo lushi la Jehowa?

“Lushi luyayi! Lo layoheta uku dja lu khuka.”​—MALAKI 4:1.

1. Ngande wakɔndɔla Malaki ekomelo ka dikongɛ nɛ dia kɔlɔ?

OMVUTSHI Malaki akasokoyama oma le nyuma ka Nzambi dia funda prɔfɛsiya yendana l’awui wa wɔma waya k’emembe. Awui asɔ wayonga la shɛngiya le onto tshɛ lanɛ la nkɛtɛ. Malaki 4:1 mbutaka ɔnɛ: “Nyulungi, lushi luyayi! Lo layoheta uku dja lu khuka, ku akanga w’utaku tshe, la wane tshe watutshaka kolo, wayuyala adiyu. Ku lushi lako layayi, layuwatshumba, hutshikala udiu kuyanga lutahi, mbata [Jehowa] Kanga lulimbilimbi.” Polo lo yɛdikɔ yakɔna yayonga elanyelo kɛsɔ ka dikongɛ nɛ di’akambo dia kɔlɔ na? Tɔ kayonga oko osongo wambowokundola ndo l’edio awɔ tshɛ, di’aha vɔ ntomba nto.

2. Ngande wakɔndɔla avɛsa amɔtshi lushi la Jehowa?

² Ondo wɛ mbeyaka mumbola wate: ‘“Lushi” lakɔna latɛkɛta omvutshi Malaki lɔsɔ na?’ Lushi lakɔ lamɛ lɔsɔ mbatɛkɛtawɔ l’​Isaya tshapita 13:9, divɛsa diata ɔnɛ: “Lushi la [Jehowa] lambukuka, lushi la ngala, lushi la kele ndu l’ududu a wulu! Dia nanya kete la nshila antu wa kolo ushiki.” Zefaniya 1:15 kɔndɔlaka ɔnɛ: “Lushi lako, layuyala lushi l’ududu, lushi l’ohenyohenyo la asui, lushi la dihandju la elanyelu, lushi la udjima la lutshukutshuku, lushi la wangi la udjima a tshududu.”

‘Fɔnu ka Woke’

3. Kakɔna kalembetshiya ‘lushi la Jehowa’ na?

³ Lo ekotshamelo ka woke ka prɔfɛsiya ka Malaki, ‘lushi la Jehowa’ ekɔ etena kayonga ‘fɔnu ka woke.’ Yeso akate ate: “Ne dia l’okongo diku, fono ka wulu kayuya, wuhu wahatayala uma k’etatelu k’andja edja ndu kakiane, ndu wuhu wahayalaki pundju.” (Mateu 24:21) Ohokanyiya yema shɔkɔ yambɛna andja ɔnɛ, djekoleko tatɛ oma l’ɔnɔnyi wa 1914. (Mateu 24:7-12) Ta dia Hende di’Andja w’Otondo to diakadiake anto ndekana miliyɔ 50! Koko, ‘fɔnu ka woke’ kayoleka efukutanu ɛsɔ la fwa. Fɔnu kɛsɔ ka woke, mbut’ate lushi la Jehowa layokomɛ l’Aramangɛdɔna, ndo lɔ mbayokomiya dikongɛ nɛ di’akambo dia kɔlɔ.​—2 Timote 3:1-5, 13; Enyelo 7:14; 16:14, 16.

4. Lam’ayoya lushi la Jehowa, kakɔna kayotomba?

⁴ L’ekomelo ka lushi lɔsɔ la Jehowa, andja waki Satana la wanɛ wasukɛ andja akɔ wayolanyema. Ntondotondo ɛtɛmwɛlɔ tshɛ wa kashi wayolanyema. Oma lâsɔ ko Jehowa ndanya dikongɛ dia pɔlitikɛ ndo di’ekundji diaki Satana. (Enyelo 17:12-14; 19:17, 18) Ezekiyɛlɛ akatatshi ate: “Vo wayukadja fesa yawo l’esese, paunyi yawo yayuyala uku engo ka mindu. Fesa yawo la paunyi hayeya mbashimbela lu lushi la kele kami, dimi [Jehowa].” (Ezekiyele 7:19) Lo kɛnɛ kendana la lushi lɔsɔ, Zefaniya 1:14, mbutaka ɔnɛ: “Lushi la wuki la [Jehowa] laya suki, lo lambusukana, lo layuya esadi.” Lo menda woho wambosukana lushi la woke la Jehowa, sho pombaka ndjashikikɛ dia mbɔtɔnganyiya lɔkɛwɔ laso l’ɛlɛmbɛ wosembwe waki Nzambi.

5. Kakɔna kayokomɛ wanɛ woka lokombo la Jehowa wɔma?

⁵ L’ɔkɔngɔ wa nde mbuta kɛnɛ kayotshela lushi la Jehowa andja ɔnɛ waki Satana, Malaki 4:2 mɛnyaka kɛnɛ katɛkɛta Jehowa lo mbuta ɔnɛ: “Keli le nyu, nyu wane watukaka lukumbu lami woma, unya w’akambu w’ololo wayunyuhutwela la ekonwelo lu ahafu awo. Nyu nyayutumba, nyayulimbolimbo uku esongo wa ngombe uma l’ukutu.” “Unya w’akambu w’ololo” ele Yeso Kristo. Nde mbele ‘osase [wa lo nyuma] w’andja ɔnɛ.’ (Joani 8:12) Yeso ekɔ lo ngamula osase ande lo mbela ɛkɔnwɛlɔ, ntondotondo ɛkɔnwɛlɔ ka lo nyuma kele laso ɛlɔ kɛnɛ, oma lâsɔ mbayondela ɛkɔnwɛlɔ ka lo demba l’andja w’oyoyo. Oko wadita Jehowa, wanɛ wayɔkɔnɔ “[w]ayulimbolimbo uku esongo wa ngombe uma l’ukutu,” vɔ wekɔ l’ɔlɔ ndo l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia tshungɔ oma lo lokanu.

6. Naa dambo dia wodjelo w’otshumba diayonga l’ekambi waki Jehowa?

⁶ Ko kayotota dikambo di’anto wɔnyɔla kɛnɛ kalɔmba Jehowa na? Malaki 4:3, mbutaka ɔnɛ: “Nyu [ekambi wa Nzambi] nyayohotshahotsha antu wa kolo, ne dia vo wayuyala utuku l’esi akaka anyu lu lushi lamumolongosola, mbata [Jehowa] Kanga lulimbilimbi.” Atɛmɔdi waki Nzambi wa lanɛ la nkɛtɛ hawotoyatambiya lo ndanya andja waki Satana. Koko lo yoho ya didjidji, vɔ ‘wayɔhɔtshahɔtsha anto wa kɔlɔ’ lo ngɛnangɛna lo edjelo k’otshumba kayoyelana la lushi la Jehowa. Dambo dia woke diakonge l’ɔkɔngɔ w’alembe waki Farawɔ ndanyema lo Ndjale ka Bela. (Etumbelu 15:1-21) L’ɔkɔngɔ wa Satana nde l’andja ande ndanyema, dambo di’edjelo k’otshumba diayosalema. Akanga wa kɔlamelo wayohandɔ lo lushi la Jehowa wayota vate: “Tongenengene, tuleki ngenangena lu panda kandi.” (Isaya 25:9) Ande ɔngɛnɔngɛnɔ wayonga lam’ayoyindjama lowandji laki Jehowa ndo lam’ayɛdiama nkɛtɛ dikambo di’anto wahomba nsɛna lo wɔladi lee!

Lokristokristo mbokoyaka Isariyɛlɛ

7, 8. Kɔndɔla woho waki lɔsɛnɔ la lo nyuma la wodja w’Isariyɛlɛ lo nshi ya Malaki.

⁷ Wanɛ wakakome lo monga la diɔtɔnganelo di’ɔlɔlɔ la ntondo ka Jehowa, ekɔ wanɛ wokambɛ, otshikitanyi la wanɛ wahokambɛ. Aki woho akɔ wamɛ oko l’etena kakafunde Malaki dibuku diande. L’ɔnɔnyi 537 N.T.D., atshikadi wa l’Isariyɛlɛ wakatshungɔ lo lɔhɔmbɔ oma la Babilɔna l’ɔkɔngɔ w’ɛnɔnyi 70. Koko, l’ɛnɔnyi ndekana lokama wakayelana, wodja ɔsɔ wakolwama wakatatɛ ndjatambiya nto lo apɔstazi ndo l’awui wa mindo. Anto efula wakɔnyɔlaka lokombo la Jehowa; ɛlɛmbɛ ande wosembwe; ndo wakalanya tɛmpɛlɔ kande lo mbelaka nyama ya totshungu; ya dikɔmɔ; ndo yele la hemɔ dia ndjolambola; ndo lo sɛkana la wadi wa lo nshi yawɔ y’ɛlɔngɔlɔngɔ.

⁸ Diɔ diakɔ diakawatɛ Jehowa ate: “Dimi layusukana lasuki la nyu lu elumbwelu. Dimi layusamanya dia ndjala omenyi lu dikambu dia akanga w’aloka, dia akanga wa munanyi, dia atshibi wa lu kashi, dia wane watukimelaka afutu w’asi ulimu, watusuyaka wadi waki edu la ana wa ditshiki, dia wane watukadimulaka sambu k’ololo uma le ongendangenda, ndu wahatumbukaka woma, . . . Ne dia dimi, [Jehowa], hatukadimoka.” (Malaki 3:5, 6) Eelo, Jehowa akete wanɛ tshɛ wele ondo wambokadimɔ oma lo mboka yawɔ ya kɔlɔ ate: “Nyukaluli uya le mi, ku dimi layukalula uya le nyu.”​—Malaki 3:7.

9. Ngande wakakotshama prɔfɛsiya yaki Malaki ntondo?

⁹ Ɛtɛkɛta ɛsɔ wakakotshama lo ntambe ka ntondo lo tena diaso nɛ. Atshikadi w’ase Juda wakakambɛ Jehowa ndo wakayɔtɔka lo ‘wodja’ w’oyoyo w’Akristo w’akitami w’esɔ wa lo nyuma, wodja wele ndo ase Wedja wakayɔtɔka lɔkɔ. Koko efula k’ase Isariyɛlɛ wa l’emunyi wakatone Yeso. Diakɔ diakatɛ Yeso wodja w’Isariyɛlɛ ɔsɔ ate: “Enda, wambunyutshikela khumbu kanyu anyanya.” (Mateu 23:38; 1 Koreto 16:22) L’ɔnɔnyi 70 T.D., oko wakadite Malaki 4:1, “lushi . . . [lahɛta] uku dja” lakakomɛ Isariyɛlɛ wa l’emunyi. Jerusalɛma yakalanyema kâmɛ la tɛmpɛlɔ kayɔ, ndo ndekana miliyɔ k’anto wakavu la ndjala, l’ata w’osusanelo wa lowandji ndo oma l’anya w’alembe w’ase Rɔma. Koko wanɛ wakakambɛka Jehowa wakahandɔ lo fɔnu kɛsɔ.​—Mako 13:14-20.

10. Lo yoho yakɔna yokoya anto tshɛ, djekoleko ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ Isariyɛlɛ wa lo ntambe ka ntondo na?

¹⁰ Anto, ndo djekoleko Lokristokristo, wekɔ lo mbokoya wodja w’Isariyɛlɛ wa lo ntambe ka ntondo. Ɛlɔmbɔdi wa lo Lokristokristo ndo anto awɔ wekɔ lo tetemala ndjela wetshelo wa l’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi lo dihole dia ndjela akambo wa mɛtɛ waki Nzambi waketsha Yeso. Ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ mbele la munga koleki tshɛ lo dikambo sɔ. Vɔ tonaka kamba la lokombo la Jehowa, ndo vɔ komaka polo ndo lo linya oma lo dikadimwelo diawɔ dia Bible. Wekɔ lo mɔnyɔla Jehowa oma lo wetshelo awɔ wahatumbi oma l’Afundelo, ɛnyɛlɔ oko wetshelo w’ɔnɛ anto wa kɔlɔ wayotosowa pondjo pondjo lo lowenga la dja, wetshelo w’apanganu wa Losato l’Osanto, wetshelo w’ɔnɛ anima havu, ndo wetshelo w’ehilwelo. Vɔ hawosha Jehowa lotombo lasungana lande oko wakasalaka ɛlɔmbɛdi wa lo nshi ya Malaki.

11. Ngande wɛnya ɛtɛmwɛlɔ wa l’andja ɔnɛ onto lewɔ lo kambɛ mɛtɛ?

¹¹ L’ɔnɔnyi 1914, lam’akamɛ nshi y’ekomelo, ɛtɛmwɛlɔ wa l’andja ɔnɛ wakalɔmbwamaka oma le wanɛ wakataka ɔnɛ Akristo mbewɔ wakɛnya hwe onto lakiwɔ lo kambɛ olimu mɛtɛ. Lo ata wakalɔma l’andja w’otondo, vɔ wakakeketsha anto awɔ dia tshɔ tɔlɔ ta dikambo dia wodja ndo lo ndjaka anto wele lo wedi okina oyadi kânga wanɛ wele lawɔ ɔtɛmwɛlɔ ɔtɔi. Ɔtɛkɛta wa Nzambi mɛnyaka hwe wanɛ wakitanyiya Jehowa ndo wanɛ wahokitanyiya lo mbuta ɔnɛ: “Dia dikambu ne, ana wa [Nzambi] la ana wa uhimbanyi wateyamaka. Untu lahatshi ololo, kema untu a [Nzambi], ndu one lahalangi unyandi. Diui ne mbakanyukaka uma l’etatelu ati: Dieli la su dia mbukana ngandji. Tanyuyalaki uku Kena, kanga kolo, lakadiaki onangu.”​—1 Joani 3:10-12.

Ekotshamelo ka prɔfɛsiya

12, 13. Prɔfɛsiya yakɔna yakotsha ekambi waki Nzambi lo tena diaso nɛ?

¹² Oya l’ekomelo ka Ta dia Ntondo di’Andja w’Otondo lo 1918, ekambi waki Jehowa wakakoke mɛna dia Nzambi ambanya Lokristokristo ndo ɛtɛmwɛlɔ ekina wa kashi tshɛ. Tatɛ oma l’etena kɛsɔ, leeta lakashama le anto w’etema ɔlɔlɔ ɔnɛ: “Antu ami nyutumbi uma l’atei ato, nyutukuyoto lu kolo yato, ndu nyutukulungula asui ato. Ne dia kolo yato yambukuma pulu ndu l’ulungu, ku [Nzambi] akuho kolo yato.” (Enyelo 18:4, 5) Wanɛ wakakombolaka mɛtɛ kambɛ Jehowa wakamɛ mbɛdiama oma l’awui tshɛ wendana l’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi ndo wakawamɛ sambisha l’andja w’otondo lokumu l’ɔlɔlɔ lendana la Diolelo diamboshikikɛma, olimu wahomba kambema la ntondo ka dikongɛ nɛ dia kɔlɔ di’akambo ndanyema.​—Mateu 24:14.

¹³ Kɛsɔ aki dia kotsha prɔfɛsiya ka Malaki katanaso lo tshapita 4:5, lɛnɛ akate Jehowa ɔnɛ: “Nyulungi, dimi layunyutumela umvutshi Elidja la ntundu ka lushi lami, dimi [Jehowa], lushi la wuki ndu woma latayi.” Prɔfɛsiya kɛsɔ kakakotshama ntondo oma lo tshimbo y’olimu waki Joani Obatizanyi, ɔnɛ laki didjidji diaki Elidja. Joani akakambe olimu wele oko waki Elidja lam’akandabatizaka ase Juda wanɛ wakayatshumoya oma lo pɛkato yawɔ yendana la sheke y’Ɛlɛmbɛ. Kɛnɛ koleki ohomba ele Joani aki ɔnɔngɔsɔdi wa mboka waki Mɛsiya. Koko olimu waki Joani aki paka yema y’ekotshamelo ka ntondo ka prɔfɛsiya ka Malaki. Lam’akatɛkɛta Yeso dia Joani oko Elidja wa hende, nde akɛnyaka di’olimu w’‘Elidja’ wayokambema lo nshi yayaye.​—Mateu 17:11, 12.

14. Olimu akɔna w’ohomba efula wahomba kambema la ntondo k’ekomelo ka dikongɛ nɛ?

¹⁴ Prɔfɛsiya ka Malaki kakɛnyaka di’olimu wa woke waki Elidja wayokambema la ntondo ka ‘lushi la woke ndo la wɔma laki Jehowa.’ Lushi lɔsɔ layokomɛ lo ta diayasukana esadi esadi dia lushi la woke la Nzambi Kanga-Nkudu-Tshɛ, mbut’ate l’Aramangɛdɔna. Dikambo sɔ mɛnyaka dia la ntondo k’ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo dia kɔlɔ ndo k’etatelo k’Ɛlɔmbwɛlɔ k’Ɛnɔnyi Kinunu ka Diolelo dia l’olongo diaki Nzambi diele l’anya waki Yeso Kristo, ɔnɛ lamboshilaka mbahenyama l’okudi, olimu ɔsɔ wɔtɔnɛ la waki Elidja wayotokotakambemi. Lo ndjela prɔfɛsiya kɛsɔ, la ntondo ka Jehowa ndanya dikongɛ nɛ di’akambo dia kɔlɔ, anto wakenga olui w’Elidja wa nshi nyɛ, wanɛ wakimanyiyama oma le miliyɔ y’anyawɔ Akristo wele l’elongamelo ka nsɛna lanɛ la nkɛtɛ, wekɔ lo tetemala la kamba olimu wa eolwelo k’ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi la wolo ndo la wangasanu tshɛ, watombola lokombo la Nzambi, ndo wetsha anto wele oko ɛkɔkɔ.

Jehowa tshɔkɔlaka ekambi ande

15. Ngande wohɔ Jehowa ekambi ande?

¹⁵ Jehowa tshɔkɔlaka wanɛ wokambɛ. Malaki 3:16 mbutaka ɔnɛ: “Ku wane wakuki [Jehowa] woma, [wakatɛkɛtaka lam’asawɔ ndo Jehowa] akahukama, akuki. Ku buku di’euhwelu diakafundama la ntundu kandi lu dikambu dia wane wakuki [Jehowa] woma, ndu waketawo lukumbu landi.” Tatɛ oma lo nshi yaki Abɛlɛ polo otsha la ntondo, Nzambi ekɔ lo funda lo dibuku dimɔtshi, nkombo y’anto wayondoyohɔ l’elongamelo ka mbasha lɔsɛnɔ la pondjo. Jehowa ekɔ lo mbutɛ anto asɔ ate: “Nyela tenyi dia dikumi tshe lu luudu l’eumbelu, dia mbu ya nde ndjala lu luudu lami. Nyumpimbi kakiane, . . . naka dimi halunyudihwela adidishi wa l’ulungu dia nyutshulwela otshoko, wuhu wahaweyi nkuka lu luudu.”​—Malaki 3:10.

16, 17. Ngande wambɔtshɔkɔla Jehowa ekambi ande ndo olimu awɔ?

¹⁶ Jehowa ekɔ lo tshɔkɔla mɛtɛ wanɛ wokambɛ. Lo woho akɔna na? Yoho mɔtshi ele lo mbasha eokelo k’efula k’asangwelo ande. (Tukedi 4:18; Danyele 12:10) Yoho kina ele lo mbasha elowa wa diambo l’olimu awɔ w’esambishelo. Lofulo la woke l’anto w’etema ɔlɔlɔ wambosangana la so kâmɛ l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ, ndo vɔ tshɛ wekɔ l’atei w’“ului a wuki w’antu . . . [w’]uma lu wedja tshe, ndu uma lu wauhu tshe ndu uma lu weuhu w’antu tshe, ndu w’eteketa tshe, . . . ku vo wakahangohango la diui dia wulu vati: Panda keko le [Nzambi k]asu, latudjaseka lu kiti ka diulelu ndu [le] Ona-Okoko.” (Enyelo 7:9, 10) Olui wa woke ɔsɔ wakɛnama lo yoho ya diambo efula, ndo kakianɛ wanɛ wele lo kambɛ Jehowa waya ndekana miliyɔ shamalo lo tshumanelo ndekana 93 000 lo nkɛtɛ k’otondo!

¹⁷ Ɛtshɔkɔ wa Jehowa wekɔ lo mɛnama nto lo yoho nyɛ yamboleka Ɛmɛnyi wa Jehowa kahanya ekanda walembetshiya Bible. Kakianɛ ngɔndɔ tshɛ, miliyɔ 90 ya Tshoto y’Etangelo la Réveillez-vous ! yekɔ lo tomba; Tshoto y’Etangelo l’ɛtɛkɛta 144 ndo Réveillez-vous ! l’ɛtɛkɛta 87. Dibuku dia mbeka l’anto Bible diele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ La vérité qui conduit à la vie éternelle, diakatombe l’ɔnɔnyi wa 1968, ndo ndekana kɔpi miliyɔ 107 yakakahanyema l’ɛtɛkɛta 117. Kokaka We Monga la Loseno la Pondjo lo Paradiso ka la Kete, akatombe lo 1982, ndekana kɔpi miliyɔ 81 yakakahanyema l’ɛtɛkɛta 131. Dibuku Ewo Katɔla Otsha lo Lɔsɛnɔ la Pondjo, akatombe l’ɔnɔnyi wa 1995, ambokahanyema kɔpi ndekana miliyɔ 85 l’ɛtɛkɛta 154. Biukubuku Kakɔna Katɔlɔmba Nzambi?, yakatombe l’ɔnɔnyi wa 1996, aya kɔpi miliyɔ 150 yambokahanyema l’ɛtɛkɛta 244 polo ndo kakianɛ.

18. Bonde keso l’ɔngɔnyi wa lo nyuma kânga mbalɔshamaso?

¹⁸ Vɔ wakonge l’ɔngɔnyi wa lo nyuma ɔsɔ kânga mbakawalɔshama wolo ndo edja efula oma le andja ɔnɛ waki Satana. Dikambo sɔ mɛnyaka mɛtɛ k’ɛtɛkɛta wofundami l’​Isaya 54:17 wata ɔnɛ: “Ehumo tshe kambutshulama dia ndo la ye huluwana. Lulimi tshe layukutungela dikambu di’elumbwelu, we ayuludja mananu. Oso eli sangu di’ekambi wa [Jehowa]. Oso eli eyindjamelu kawo uma le mi, mbata [Jehowa].” Ekɔ ekeketshelo ka woke le ekambi wa Jehowa dia vɔ mbeya ɔnɛ divɛsa dia Malaki tshapita 3:17, diekɔ lo kotshama lo yɛdikɔ y’efula le wɔ! Diɔ mbutaka ɔnɛ: “Vo wayuyala wami, mbata [Jehowa] Kanga lulimbilimbi, wami hita lu lushi lamumolongosola. Dimi layuwaumba uku atumbaka untu on’andi lûkambela ulimu.”

Tokambe Jehowa l’ɔngɛnɔngɛnɔ

19. Ngande wotshikitanyi wanɛ wakambɛ Jehowa la wanɛ wahokambɛ?

¹⁹ Otshikitanu wele lam’asa ekambi wa ngandji ndo wa kɔlamelo waki Jehowa la anto wa l’andja wa kɔlɔ waki Satana wekɔ lo taleke mɛnama lushi tshɛ. Malaki 3:18 akate ɔnɛ: “Ku nyu nyayukalula ntu, nyayuyutshikitanya untu ololo la untu a kolo, one latotemolaka [Nzambi] la one lahatôtemolaka.” Ɔmɔtshi l’atei w’etshikitanu ɛsɔ ele wanɛ wakambɛ Jehowa salaka dikambo sɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula. Ɔkɔkɔ ɔmɔtshi wawasha ɔngɛnɔngɛnɔ ɔsɔ ele elongamelo ka diambo kele lawɔ. Vɔ wekɔ la mbetawɔ k’efula le Jehowa lam’atande ɔnɛ: “Enda, dimi lutsha ntunga ulungu w’uyuyu la kete y’uyuyu, akambu wa ntundu wayuhamamela, hawuyuhwama ntu. Nyongenengene, nyuyali la ongenongeno wa pundju, ne dia kene kayangami ntunga.”​—Isaya 65:17, 18; Osambu 37:10, 11, 29; Enyelo 21:4, 5.

20. Lande na keso anto wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ?

²⁰ Tekɔ la mbetawɔ lo daka diaki Jehowa di’ɔnɛ ekambi ande wa kɔlamelo wa l’andja w’otondo wayoka lo lushi la Jehowa ndo wayɔtɔ l’andja w’oyoyo. (Zefaniya 2:3; Enyelo 7:13, 14) Ndo kânga mbele amɔtshi l’atei aso koka mvɔ l’ɔtɛ wa lotshundju, hemɔ, kana wâle ɔmɔtshi, la ntondo k’andja w’oyoyo ndja, Jehowa ekɔ lo tosha ɔtɛkɛta ande watotɛ dia nde ayotohɔ ndo ayotolola l’elongamelo ka tosha lɔsɛnɔ la pondjo. (Joani 5:28, 29; Tito 1:2) Ɔnkɔnɛ, kânga mbahomanaso sho tshɛ l’ekakatanu, lam’eso lo kongɛ lushi la Jehowa mbatataleke monga anto woleki monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ lanɛ la nkɛtɛ.

Ngande wayoyokadimola?

• Kakɔna kalembetshiya ‘lushi la Jehowa’?

• Ngande wokoya ɛtɛmwɛlɔ wa l’andja ɔnɛ Isariyɛlɛ w’edjedja?

• Prɔfɛsiya yakɔna yakakotsha ekambi waki Jehowa?

• Ngande wakatshɔkɔla Jehowa ekambi ande?

[Osato wa lo lɛkɛ 29]

Jerusalɛma ya lo ntambe ka ntondo ‘akahɛtɛ oko khuka ka dja’

[Esato wa lo lɛkɛ 32]

L’ɔtɛ w’elongamelo ka diambo kele lawɔ, ekambi wa Jehowa wekɔ mɛtɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ