Baindia ba Ba-Goajiro ba Tsaya Kgato E E Tshwanetseng
GO NE go ntse mosadi mongwe yo o tsofetseng kafa tlase ga moriti wa setlhare se segolo ebile a apere seaparo se seleele se sentsho, a lebega ekete ke wa morafe mongwe o o sa itsiweng. O ne a bua puo e re neng re sa e itse. “Lo boe gape,” o ne a bolela jalo a itumetse thata. O ne a oketsa jaana a supa batho ba bangwe ba morafe wa gagwe ba le 50 ba ba neng ba mo dikologile a re: “Rotlhe re batla gore lo tle gape. Lo tle beke le beke!”
Batho bano e ne e le bomang? Ke ka ntlha yang fa ba ne ba eletsa thata jaana gore re boe, le mororo ba ise ba ko ba kopane le rona pele? Mma re go bolelele ka letsatsi leo re neng ra le nna le Baindia ba Ba-Goajiro ba ba nnang kwa Sekasetlhakeng sa La Guajira kwa bokonebotlhaba jwa Colombia ebile se bapile le bokonebophirima jwa Venezuela.
Dilo Tse Di Neng tsa Re Kgatlha Fela Di Tloga
Fa re tloga kwa moshateng wa Venezuela eleng Caracas, re ne ra ema la ntlha kwa Maracaibo. Fela fa re tsena mo toropong ka koloi, re ne ra bona makgarebe mangwe a mararo a apere diaparo tse dileele, tse di mebalabala. Ba ne ba sa bopega jaaka Ba-Venezuela ba ba tlwaelegileng—marama a maleele, letlalo le lerokwana, moriri o moleele o montsho. Baindia bano ba Ba-Goajiro ba ne ba re kgatlha fela fa re ba bona la ntlha ka motsamao wa bone ba tsamaya ba ineneketsa.
Letsatsi la rona la go etela kwa Sekasetlhakeng sa La Guajira le ne la tlhaba le sena le fa e le leru ebile go sisibetse fela. Pele letsatsi la mo mosong le gotela thata, re ne ra pagama bese rotlhe re le 50, re itumeletse go nna le seabe mo letsholong le le kgethegileng le le dirwang mo morafeng otlhe lwa go isa molaetsa wa Bibela kwa mafelong a a kwa thoko a Venezuela. Re ne re lebile kwa toropong ya Paraguachón, e e fa molelwaneng wa Colombia.
Re ne ra tlogela motsemogolo wa Maracaibo kwa morago mme ra feta ditorotswana le metsana e mentsi e mennye, mongwe le mongwe o na le borekelo le mekgoronyana e go rekisiwang dimpheetšhane le diaparo tse dileele, tse di mebalabala tse di bidiwang di-manta. Motse mongwe le mongwe o ne o na le lefelo le le phepa la mabenkele le kereke e e pentilweng ka mebala e e galalelang, e dira gore lefelo lotlhe le nne lentle thata. Batho botlhe ba ne ba bopegile jaaka Ba-India. Le mororo mo go rona ba ne ba lebega ba farologane thata, re ne ra tshwanela go ikgakolola gore bano e ne e le batho ba Venezuela tota.
Go Batla Matlo
Kgabagare re ne ra goroga kwa re neng re ya teng. Bese ya rona e ne ya tswela fa thoko ga tsela mme ya ema fa thoko ga lobotanyana mo moriting wa setlhare se segolo. Kafa letlhakoreng le lengwe la lebota e ne e le sekolo sa mo motseng oo—se ne se tswetswe gonne e ne e le Sontaga.
Re ne ra kgaogana ka ditlhopha tse pedi ra tsaya ditsela tse di farologaneng re ya go batla matlo. Re ne re tshwanetse go laletsa botlhe gore ba tle go reetsa puo ya Bibela e e neng e tlile go bewa ka puo ya Se-Goajiro ka ura ya boraro thapama mo lebaleng la sekolo seo. Re ne re na le Evelinda yoo e leng Moindia wa Mo-Goajiro yo o tsholetsweng mo lefelong leno. Re ne re solofela gore seno se tla dira gore re amogelwe, ka go bo le mororo re ne re kgona go bua Sesepanishe, re ne re sa itse puo ya Se-Goajiro le eseng.
Fa re sena go tswa ka motse re ne ra tsamaya tota fa re tswa mo ntlong e nngwe re ya kwa go e nngwe. Fa re ntse re tsamaya mo tseleng e telele e e tlhamaletseng e e nang le ditlhatshana tse di kitlaneng kafa matlhakoreng a yone, mosimanyana yo mmotlana wa dingwaga tse di ka nnang lesome o ne a simolola go tsamaya le rona mme a re leba a batla go itse gore re tlile go dira eng. Evelinda o ne a nyenya le ene mme a mo tlhalosetsa ka Se-Goajiro gore re tlile go dira eng. Leina la gagwe e ne e le Omar, mme o ne a tswa a siana ka lobelo fa re sena go mo laletsa gore a tle kwa puong.
Re ne ra fapoga mo tseleng mme ra latela tsela e e sa kgophiwang e e neng e santse e le metsi ka ntlha ya dipula tse di neng di fetsa go na. Re ne ra bolelelwa gore ditsela tseno ke tse di dirisiwang ke magodu a dithoto fa gare ga Colombia le Venezuela. Phefo e ne e nkga fela lonko lwa dijalo tse di nonneng. Le mororo mogote o o bileng o ne o le mongola o ne o batla o re fekeetsa, ga o a ka wa ama tsela e re neng re le matlhagatlhaga ka yone. Lefa go ntse jalo, re ne ra lebala go kokonelwa gole fa tsela e e neng e ralala ditlhatshana tse di kitlaneng tsa boboatsatsi ka bonako fela e felela mo lobaleng lo logolo—matlo a Ba-Goajiro tota a a tshwaraganeng le masimo.
Go Lebaganya Difatlhego le Ba-Goajiro
Go ne go na le dipodi tse di ka nnang lesome le bobedi, tse di nang le mebalanyana e mentle e mesweu le e mesetlhanyana, di robetse mo moriting di ntse di tšhotlha di iketlile. Mosadi mongwe o ne a fepa lesea la gagwe a robetse mo bolaong jo bo akgeegang jwa letloa bo bofeletswe mo ditlhareng tse pedi. Go ne go na le bananyana ba le mmalwa ba tshameka gaufi le foo. O ne a le fela kafa ntle ga legora le le dirilweng ka dikota le terata go dikologa ntlo e e agilweng ka mmu le letlhaka e e ruletsweng ka bojang. Go ne go na le mekgorwana e sekae e e ruletsweng fela kwa godimo mo lefelong leno. O mongwe o ne o lebega e le boapeelo, koo go neng go na le molelo wa dikgong o o neng o tuka fa fatshe le dipitsa tse dikgolo. Go ne go na le matlalo a dipodi a a neng a kgwageditswe felo gongwe fa gaufi gore a ome.
Fa monna yo a neng a eme gaufi le heke a re bona o ne a sianela kwa pele mme a re beela ditulo tse pedi gaufi le mosadi yo o robetseng mo bolaong jo bo akgeegang jwa letloa. Evelinda o ne a dumedisa monna yono le mosadi ka puo ya bone a bo a ba tlhalosetsa ka tsholofetso e e bolelwang ke Dikwalo ya se se tla tlang mo isagweng a dirisa boroutšhara jwa ditshwantsho jo bo reng Itumelele Botshelo mo Lefatsheng ka Bosakhutleng! Kagiso e e renang mo lefelong leno e ne ya dira gore re lemoge fa go ka se ka ga tshwanela fa re ka bua ka dilo tse di tshwenyang batho ba merafe yotlhe kana go oketsega ga bogodu mo mafelong a a pitlaganeng a batho ba ba sa itsholelang. Mosupi mongwe mo setlhopheng seno o ne a setse a tlhalositse gore ereka Baindia ba Ba-Goajiro e le batho ba ba ikgogonang thata, go tlhokega gore fela kwa tshimologong o ba bontshe lorato le gore o ba kgatlhegela tota. “Gantsi re botsa gore botlhe ba tsogile jang mo lelapeng, thobo e tsamaya jang, gore a pula e kile ya na bosheng, jalo le jalo,” o ne a bolela jalo. “Seno se re bulela tsela ya go ba bolelela ka Bogosi jwa Modimo le go ba bontsha gore Jehofa o tla tloga a nyeletsa pogo yotlhe le Satane Diabolo, yoo ba mo tshabang thata.”
Bareetsi ba ga Evelinda ba ne ba bolela gore ba dumalana le ene, mme ka bonako fela go ne ga tla mosadi yo mongwe gape le bana ba le mmalwa. Re ne ra lemoga morago gore molao wa Ba-Goajiro o letla monna gore a nne le basadi ba bantsi. A go ka tswa go ntse jalo le fano? Seno se ne sa re gakolola Yenny, lekgarebe le lentle la dingwaga tse 21 la Mo-Goajiro le le nnang kwa Maracaibo. Monna mongwe yo o humileng wa Mo-Goajiro o ne a re a ka mo ntshetsa madi a mantsi a bogadi. Mme lefa go ntse jalo, batsadi ba gagwe ba e seng Basupi ba ga Jehofa ba ne ba sa dumalane kaga seno. Le mororo mmaagwe a ne a dumela gore ba ka nyalana, rraagwe Yenny o ne a gana. Monna yono yo o neng a batla go mo nyala o ne a setse a nyetse mogolowe Yenny!
Fa Evelinda a sena go fetsa go bua, monna yono o ne a itseela boroutšhara. Mosadi yo a neng a eme fa morago ga gagwe le ene o ne a kopa e nngwe, mme re ne ra itumelela go e mo naya. Ka nako eo ditsala tsotlhe tsa rona di ne di setse di re fetile. Ka jalo re ne ra laletsa lelapa leno gore le tle kwa puong ya thapama eo re bo re tsamaya, re sa batle go timela mo nageng eno ya magae e re sa e tlwaelang.
Mosupi mongwe mo setlhopheng seno o ne a anela seo se neng sa mo diragalela. Monna mongwe o ne a reeditse ka kelotlhoko a ntse mo bolaong jo bo akgeegang jwa letloa fa mosadi wa gagwe a ne a tla ka dinonyana tse di lapolosang—digalase tse pedi tsa chicha, tse di dirilweng ka mmidi o o sitsweng. Mokaulengwe wa rona o ne a se amogela ka maitseo, a bo a se nwa. Moragonyana, tsala ya gagwe ya Mo-Goajiro e a neng a na nayo ebong Magaly e ne ya mo tlhalosetsa gore se ne se dirwa jang. Gantsi mmidi ono o silwa ka meno! O ne a swa ka ditshego fa a bona sefatlhego sa gagwe se setlhafala.
Monna mongwe wa Moindia o ne a itatlha mo bolaong jwa gagwe jo bo akgeegang jwa letloa a lebega a kgatlhilwe ke maiteko a bakaulengwe ba rona ba a dirileng a go tla kwa ntlong ya gagwe ka molaetsa wa Bibela. O ne a apara hempe a ba isa ka boene kwa matlong a a fitlhegileng a ba a fetileng ba sa a bona.
Fa re feta fa lebaleng lengwe koo ditsala tsa rona di neng di bua le bagolo ba lelapa leo teng, re ne ra bona setlhopha sa bananyana ba ba sa aparang ba ba dimpa di matogwanyana ba eme ba didimetse kafa tlase ga setlhare. Re ne ra lemoga gore ba ntse jaana ka ntlha ya phepelotlase le dibokwana. Bontsi jwa batho bano ga ba na dipompo tsa metsi tse di mo matlong ebile ga ba na motlakase. Seno tota se raya gore ga ba na ditsidifatsi, difetlhaphefo, kana dipone tsa motlakase.
Go Tla Bontsi Jo Bo Neng Bo Sa Lebelelwa
Moso o ne o fetile ka bonako. Fa re boela kwa beseng go ya go ja dijo tsa motshegare, re ne re ntse re ipotsa gore go tla tla batho ba le kae mo go ba re neng re ba laleditse gore ba tle kwa puong ya thapama eo ya Bibela.
Ka 2:45 p.m., re ne re ipotsa gore a rona ba re tlileng ka bese e tlile go nna rona fela ba re tlileng go reetsa mokaulengwe wa rona wa Mo-Goajiro yoo a neng a baakantse polelo ya metsotso e 45 go tla a e neela ka puo ya lefelo leo. Nnyaa, ruri! Lelapanyana la ntlha le ne la tla mo jarateng ya sekolo sa mo lefelong leno le tla jalo le le ditlhong. Ba tshwanetse ba bo ba ne ba gakgamala jaaka mongwe le mongwe a ne a ba amogela. Mo metsotsong e e latelang, go ne ga tla ba bangwe gape ba le bantsi, bangwe ba bone go lebega ba tsamaile sekgala se seleele. Lelapa le le neng le nna mo lebaleng le le neng le na le dipodi di le lesome le bobedi le ne le le teng le lone! Abo mosadi yo a neng a robetse mo bolaong jo bo akgeegang jwa letloa a ne a lebega a farologane jang ne fa a apere manta wa gagwe o montle o montsho! Le eleng Omar yo mmotlana yoo re neng ra bua le ene mo tseleng o ne a tlile, ebile go lebega a itletse fela ka boene. Fa ba bangwe ba ntse ba goroga, lebotanyana le leleele le le mo jarateng ya sekolo le le neng le dira jaaka banka le ne la tlala. Ka nako eo mokgweetsi wa bese ya rona yo o botsalano o ne a simolola go ntsha ditilo mo beseng gore batho ba nne mo go tsone fa puo e tsweletse.
Baindia ba le 55 ba Ba-Goajiro ba ne ba nna fa fatshe mme ba reetsa puo ya ga Eduardo ya Bibela. Lefa go ntse jalo ba ne ba se ka ba nna ba didimetse. Fa ba ne ba dumalana le ntlha e sebui se ne neng se e bolela, ba ne ba ngunanguna go supa fa ba ne ba dumalana le sone. Fa re ne re bolela gore boikepo bo tla tloga bo khutla, mosadimogolo yo re neng ra mo umaka kwa tshimogolong o ne a tsenelela. “Ee, boikepo bo bontsi tota,” o ne a bolela jalo a buela kwa godimo gore botlhe ba mo utlwe. “Mme ebile go na le batho ba ba boikepo tota ba ba ntseng fano gone fela jaanong. Ke solofela gore ba reeditse!” Mokaulengwe Eduardo o ne a bua ka botlhale gore o amogela kakgelo eo a bo a tswelela ka puo ya gagwe.
Fa puo e sena go fela, mongwe mo setlhopheng sa rona o ne a tsaya setshwantsho. Ba-Goajiro ba ne ba itumelela seo mme ba ne ba botsa gore a ba tsholetse diboroutšhara tsa bone tsa Itumelele Botshelo mo setshwantshong se se latelang. Morago ga foo bangwe ba ne ba tsamaya jalo ka bonya ka bonya, mme mo e ka nnang bontlhanngwe jwa bone ba ne ba ema mme ba re leba fa re pagama bese. Ba ne ba re kopa gore re ba solofetse gore re tla boa gape, morago ba ne ba ema mme ba re tsholeletsa diatla ba re tsamaisa sentle go fitlha bese ya rona e tikela.
Fa re ntse re tsamaya re ne re ikutlwa tota gore e ne e le tshiamelo ruri go ya go bolelela batho bano mafoko a a molemo a Bogosi jwa Modimo. Ba bantsi ba bone e ne e le la ntlha ba a utlwa. Basupi ba kwa Maracaibo ba ne ba setse ba bolela gore ba tla tla gape. A seno se ne se tla nna le matswela?
Matswela A A Supang Katlego
Bakaulengwe ba ne ba boa dibeke tse pedi moragonyana. Go ne ga tsamaisiwa dibuka tse dintsi, ga boelwa kwa go ba ba kgatlhegang, ga bo ga simololwa dithuto tsa magae tsa Bibela. Mo godimo ga moo, Baindia ba le 79 ba ne ba tla kwa pokanong ya bobedi e e neng e tshwaretswe fela mo lebaleng. Mo lekgetlong leo bakaulengwe ba ne ba tlhalosa gore ba ne ba tla boa gape mo dibekeng tse tharo go na le tse pedi ka ntlha ya kopano ya bone ya potologo. Baindia bano ba ne ba gakgamala. “Re ka nna ra swa pele lo tla!” mongwe wa bone o ne a rialo. Ba ne ba botsa gore kopano ya potologo e ne e le eng. E ne e utlwala e le selo se se molemo thata mo go bone mo ba neng ba swetsa ka gore le bone ba batla go ya kwa go yone! Go ne ga dirwa dithulaganyo, mme ba le 34 ba bone ba ne ba itumelela kopano kwa Maracaibo, koo bakaulengwe ba ba buang Se-Goajiro ba neng ba ba thusa go tlhaloganya thulaganyo ya Sepanishe teng.
Se Jehofa a se batlang ke gore “batho botlhe ba kè ba bolokwè, me ba hitlhe mo kicoñ ea boamarure.” (1 Timotheo 2:3, 4) Abo go itumedisa jang ne go bona Baindia bao ba ba batlang go itse boammaaruri ba ba nnang kwa Sekasetlhakeng sa La Guajira ba arabela sentle jalo!
[Lebokoso mo go tsebe 26]
Matshelo A Nonotshiwa Ke Boammaaruri jwa Bibela
Iris le Margarita, bana ba dingwaga tsa bolesome ba Ba-Goajiro, ba ne ba kgatlhega thata fa ba bona boroutšhara jwa Itumelele Botshelo mo Lefatsheng ka Bosakhutleng! Mme ba ne ba na le bothata. Ba ne ba sa itse go bala. Mosupi yo a neng a ba etela o ne a ba bolelela gore a ka ba thusa ka bukana e e reng Ithute go Bala le go Kwala. Go ise go e kae, basetsana bano ba ne ba itumelela go kgona go bala le go bitsa leina la ga Jehofa sentle.
Fa ba ntse ba tswelela, ba ne ba itumelela tsholofetso e e molemo thata e e bolelwang ke Bibela. Ba ne ba kgatlhiwa segolobogolo ke tsholofetso ya gore batho botlhe ba tlile go gololesega. “Botshelo jwa rona bana ba ba mo dingwageng tsa bolesome bo utlwisa botlhoko tota kwano,” ba ne ba tlhalosa jalo. “Gantsi o nyadisiwa motho yo o mmatletsweng o santse o le mmotlana thata, gape o nna o ntse o boifa gore o tla betelelwa.”
Selo se se neng sa kgatlha Iris le Margarita e ne e le fa ba ne ba ile kwa kopanong ya potologo kwa Maracaibo. Difatlhego tsa bone di ne di supa fela boitumelo jo bo neng bo le mo dipelong tsa bone, segolobogolo fa go opelwa dipina. Ba ne ba ema ka metlha fa mojako ba letile ka nako ya fa Mosupi a ne a tla go ithuta le bone Bibela, mme ba ne ba se ka ba tlhoka go ya go reetsa puo ya phatlalatsa fa e tshwerwe mo motseng wa bone. Basetsanyana bano ba utlwa gore ruri matshelo a bone a ile a nonotshiwa thata ke go itse Jehofa Modimo le boikaelelo jwa gagwe.