Lekwalo la go Anaanela
DIKGWEDI di sekae tse di fetileng makasine wa Tsogang! o ne wa amogela lekwalo go tswa go moithuti mongwe yo mosha le mo go lone a neng a bolela se se latelang:
“Dikwalopaka tsa lona ke tse di rutang go gaisa tsotlhe, tse di balegang le go tlhaloganyesega motlhofo, tse di mo nakong, le tse di kgothatsang go gaisa tsotlhe tse ke kileng ka di bala. Di tlhalosa boammaaruri jwa Lefoko la Modimo ka matsetseleko. Di bua ka ditiragalo tsa bosheng ka kutlwisiso le tsholofelo ya isagwe.
“Mafoko a a dirisitsweng a motlhofo thata go motho yo mosha go a bala, a motlhofo thata go gaisa a dimakasine tse dingwe, diensaetlopedia, le dibuka tsa tshupiso. Ebile di mo nakong. Gantsi ke ipotsa ka sengwe, mme go tswa foo go nna le karabo mo tokololong e e latelang.
“Jaaka moithuti wa sekolo se segolwane, ke tshwanetse go dira dipatlisiso tse dintsi go kwala dipego le dithulaganyo tse di farologaneng, tseo di tlhokang dibuka di le dintsi tsa tshupiso. Ke gone fa dimakasine tsa lona di itshupileng di le botlhokwa gone. Ke itumelela go bua gore tshedimosetso ya bontsi jwa ditiro tsa me tsa tirisothuto e ile ya tswa mo dimakasineng tseno. Ka metlha fa ke tlhoka setlhogo sa tiro nngwe ya tirisothuto, go lebega se le gone mo makasineng ono. Kana fa ke ithuta sengwe kwa sekolong, setlhogo sengwe kaga yone kgang eo se nna gone go nthusa go se tlhaloganya.
“Ka sekai, ke ne ke tlhoka setlhogo sengwe sa tiro nngwe ya tirisothuto ya saense e le ya Ditshupo tsa Saense eo go tlhokegang gore re e tsenelele. E ne e tshwanetse go nna le dipapetla tsa tshedimosetso di le tharo, pego, le sekai. Ka jalo ke ne ka fetsa ka gore ke kwale ka kgang e batho ba le bantsi ba ipotsang yone mo malatsing ano: go gotela ga bogodimo jwa lefatshe (greenhouse effect). Go ne ga buiwa ka sone mo go Awake! ya September 8, 1989. Ke ne ka dirisetsa kgopolo ya me setshwantsho se se mo teng e le sa papetla ya tshedimosetso e nngwe le setshwantsho se se mo tsebeng ya 7 e le sa e nngwe. Papetla ya boraro ya tshedimosetso e ne e le kaga boalo jwa lefaufau. Gape ke ne ka dirisa tshedimosetso e e mo ditlhogong tseno mo pegong ya me. Mongwe le mongwe o ne a rata tiro ya me ya tirisothuto le tsela e ke e beileng ka yone, segolobogolo morutabana wa me wa thutatshelo. O ne a nneela letshwao la A, ebile ke ne ka amogela moputso wa ntlha mo lephateng la me la Thuto ya Kamano ya Ditshedi le Tikologo ya Tsone le ya Pabalelotlholego.
“Go tswa foo, ka March, ke ne ka tlhoka setlhogo sa kabelo ya me mo go tsa Thuso ya Potlako. Ke ne ka bona setlhogo sengwe kaga asthma le kalafi ya yone mo go Awake! ya March 22, 1990. Ke ne ka fetsa ka go dirisa setshwantsho se se mo go tsebe 17 e le sa papetla ya tshedimosetso le tshedimosetso ya teng mo pegong eo. Ke ne ka amogela gape letshwao la A mo tirong eno ya tirisothuto.
“Mo setlhopheng sa rona sa Hisitori ya Amerika, re ne ra ithuta ka ditso tsa bogologolo, tse di tshwanang le tsa Maya, Aztec, le Inca, mme ga o itse wena, gore fa ke ne ke tsena mo gae maitseboa mangwe, ke ne ka fitlhela Awake! ya May 8, 1990, mo lebokosong la poso. Ke ne ka e phutholola le go e bala mme ke ne ka bona setlhogo seno mo tsebeng ya 13, se bua ka lotso lwa Maya. Ke ne ke itumetse tota. Ka bonako fela ke ne ka bala setlhogo seno mme ka neela morutabana wa me wa hisitori sekaelo sa yone.
“Ke lebogela tshedimosetso yotlhe eno e e mo nakong, eo tota e dirang gore go dira ditiro tseno tsa tirisothuto e nne boitemogelo jo bo rutang le jo bo ipedisang go na le go nna morwalo. Eleruri, dimakasine tseno di tshwana le majana a a tlhokegang. Le ka motlha nka seka ka kgaogana le tsone. Di botlhokwa eleruri, segolobogolo go basha jaaka nna, bao ba ka iteegang tsebe motlhofo. Ka go bala dimakasine tseno, mmogo le ditlhogo tsa ‘Basha ba Botsa Jaana’ re tiisiwa ka nonofo ya go ganana le dilo tseno tse di itayang tsebe le gore re tlhome matlho a rona mo mokgeleng wa botshelo jo bo sa khutleng. Ke lebogela thata matsapa a lo a tsereng mo go re baakanyetseng dimakasine tseno gore re di tlhaloganye re bo re di ipelele.”—E neetswe.