Go Laola Pelegi E Nna Kgangkgolo mo Lefatsheng

“Go laola pelegi go ka solegela molemo thata batho ba le bantsi ka ditshenyegelo tse di kwa tlase go gaisa ‘boranyane’ bope fela jo batho ba nang najo. . . . Seno se ne se ntse se tla nna jalo lefa go ne go sena dilo tse di tshwanang le mathata a go ata ga batho.”—The State of the World’s Children 1992.

BOGOLOGOLO go ne go tsewa gore go nna le bana ba bantsi go siame. Dingwaga tse di ka nnang dikete di le nnè tse di fetileng, fa Rabeka a ne a tloga a fuduga mo Mesopothamia go ya go nyalwa ke Isake, mmaagwe le kgaitsadie ba ne ba mo eleletsa masego ka mafoko ano: “Ngwana wa ga mma, ekete o ka ata wa nna batho ba le diketekete tsa dikete tse di lesome.” (Genesise 24:60, NW) Dinako di fetogile. Mo malatsing ano, basadi ba bantsi ba re ga ba batle bana ba bantsi.

“Ke ne ke le wa boraro mo baneng ba le supa,” go bua jalo Bu, mosadi mongwe wa Indonesia wa dingwaga tse 22 yo o nang le morwadie a le mongwe fela. “Rre o ne a rekisa matute a mokolwane kwa Klaten, kwa Java Bogare, mme batsadi ba me ba ne ba goga bokete go godisa moratshwana oo. . . . Go motlhofo go tlhokomela lelapa fa o na le bana ba se bantsi.”

Boikutlo jwa ga Bu bo tshwana le jwa batsadi ba bangwe mo lefatsheng lotlhe. Palo e e oketsegang ya banyalani ba batla go laola gore ba tla nna le bana leng, gore ba tla nna le ba le kae, ba siana ka dingwaga di le kae, le gore ba tla emisa leng. Seno se bontshiwa ke dipalo tsa UN tse di bontshang fa go dirisa dilo tsa go thibela pelegi motho ka boene go oketsegile fela thata mo mafatsheng a a tlhabologang, go tswa go 10 lekgolong mo banyalaning ka bo1960 go ya go 51 lekgolong mo banyalaning gompieno.

Le dipuso ka botsone di kgatlhegela thata go buelela go laola pelegi. Dinaga tse di fetang sephatlo tse di tlhabologang di na le dithulaganyo tsa go fokotsa go ata ga batho. UN Population Fund e fopholetsa gore madi a a dirisiwang mo dithulaganyong tsa go laola go ata ga batho a ka nna R13 140 000 000 ka ngwaga. Gore ba kgone go lebagana le seemo sa mo isagweng, babusi ba solofela gore e tla re fa ngwaga wa 2000 o ya go tla madi ao a bo a menagane sebedi.

Ke ka ntlha yang fa batho le merafe ba batla go laola go tshola bana thata jaana? Mme Bakeresete bone ba tshwanetse go leba jang kgang eno e e botlhokwa thata jaana? Ditlhogo tse di latelang tse pedi di tla araba dipotso tseno.