Faʻifaʻitaki ki he Faiako Lahí ʻi Hono Ngāueʻaki ʻa e Tohi Akoʻi ʻe he Tohi Tapú
1. Naʻe fēfē ʻa e faiako ʻa Sīsuú?
1 Ko e Faiako Lahí ʻa Sīsū naʻá ne fakamatalaʻi maʻu pē ʻa e ngaahi meʻá ʻi ha founga faingofua mo mahino. Ke ueʻi ʻa e fakakaukau ʻa ʻene kau fanongó, ʻi he taimi ʻe niʻihi naʻá ne tomuʻa ʻeke ange pe ko e hā ʻenau fakakaukaú. (Mt. 17:24-27) Naʻá ne fakahanga ʻa e tokangá ki he Folofola ʻa e ʻOtuá. (Mt. 26:31; Mk. 7:6) Naʻá ne tokanga ke ʻoua te ne lōmekina ʻa ʻene kau ākongá ʻaki ha fuʻu fakamatala lahi ʻi heʻene ʻiloʻi ʻe kei hokohoko atu pē ʻenau akó. (Sione 16:12) Naʻe toe tokanga foki ʻa Sīsū pe naʻe tui mo mahino ki heʻene kau ākongá ʻa e meʻa naʻá ne akoʻi angé. (Mt. 13:51) Ko e tohi Akoʻi ʻe he Tohi Tapú ʻoku fokotuʻutuʻu ia ke ne tokoniʻi kitautolu ke tau faiako ʻi he founga tatau.
2. Ko e hā ʻa e ngaahi founga ʻe malava ke tau ngāueʻaki ai ʻa e ngaahi fehuʻi talateu ʻi he vahe taki taha?
2 Ngaahi Fehuʻi Talateu: ʻI hoʻo kamata ha vahe, ʻoku lelei ke fakahanga ʻa e tokangá ki he ngaahi fehuʻi talateu ʻo e kaveingá. ʻEke ʻa e ngaahi fehuʻí ʻo ʻikai fakataumuʻa ki ha tali, ke langaʻi ʻa e fieʻilo ʻa e tokotaha akó. Pe ʻe lava ke ke fakaafeʻi ia ke ne fai ha fakamatala nounou ki he ngaahi fehuʻí. ʻOku ʻikai fiemaʻu ia ke fai ha lāulea fakaikiiki ki heʻene talí pe fakatonutonu ʻa e fakamatala hala kotoa pē. Te ke fakamālō pē nai ki heʻene ngaahi fakakaukaú pea kamata ʻa e lāulea ʻi he vahé. Ko ʻene tali ʻi he ngaahi fehuʻi talateú ʻe tokoni ia kiate koe ke ke ʻiloʻi pe ʻe fiemaʻu ke ke fai ha tokanga lahi ange ki ha konga pau ʻi he lēsoní.
3. ʻE lava fēfē ke tau tauhi ke faingofua ʻa e akó?
3 Ngaahi Konga Tohi Tapu: ʻOku totonu ke fakatefito ʻa e akó ʻi he Tohi Tapú. (Hep. 4:12) Kae kehe, ʻoku ʻikai fiemaʻu ke lau ʻa e konga tohi kotoa pē ʻoku haá. Fakamamafaʻi ʻa e ngaahi konga Tohi Tapu ʻokú ne fakahaaʻi ʻa e makatuʻunga Fakatohitapu ki heʻetau ngaahi tuí. Ko e ngaahi konga tohi ʻokú ne ʻomai ha puipuituʻá ʻe ʻikai nai fiemaʻu ke lau ia. Ko e tohi Akoʻi ʻe he Tohi Tapú ʻokú ne fakahaaʻi ʻa e moʻoní ʻi ha founga ʻoku ʻikai fihi. Tauhi ke faingofua ʻa e akó. Nofo ki he ngaahi poini tefitó pea fakaʻehiʻehi mei he hehema ke fuʻu talanoa lahi fekauʻaki mo e ngaahi fakaikiikí pe ke fakakau noaʻia mai ha fakamatala mei tuʻa ʻi he fetalanoaʻakí.
4. Ko e hā ʻokú ne fakapapauʻi pe ʻoku totonu ke tau vaheʻi ha taimi lolotonga ʻa e akó ke fai ai ha lāulea ki he fakamatala ʻi he ʻapenitikí?
4 ʻApenitiki: Ko e ʻapenitikí ʻoku ʻi ai ʻa e kaveinga ʻe 14 ʻo tānaki atu ki he ngaahi vahé. Ko e lāulea ki he ngaahi kaveinga ko ení lolotonga ʻa e akó ʻoku ʻikai ko ha meʻa pau ia. ʻI he ngaahi kaveinga ʻe niʻihi, te ke fili nai ke fakalototoʻaʻi ʻa hoʻo tokotaha akó ke ne lau pē ʻe ia ʻa e fakamatala fakalahí, tautautefito kapau ʻokú ne mahinoʻi mo tali ʻa e fakamatala ʻi he vahé. Ko e fakatātaá, kapau ʻoku ʻosi tui ʻa e tokotaha akó ko e Mīsaiá ʻa Sīsū, ʻe ʻikai nai fiemaʻu ke fai ha lāulea mo ia ʻi he kaveinga ko e “Sīsū Kalaisi—Ko e Mīsaia Naʻe Talaʻofa Maí” ʻi he lāulea ki he vahe 4, “Ko Hai ʻa Sīsū Kalaisi?” ʻI he ngaahi taimi ʻe niʻihi, ʻe ʻaonga nai ke vaheʻi ha taimi lolotonga ʻa e akó ke lāulea ai ki he ʻapenitikí pe ko hano konga pē.
5. Kapau te tau fili ke lāulea ki he fakamatala ʻi he ʻapenitikí, ʻe anga-fēfē ʻetau fai iá?
5 Kapau te ke fili ke lāulea ki he fakamatala ʻi he ʻapenitikí, te ke teuteu nai ki muʻa ha ngaahi fehuʻi pea lāulea ʻi he ngaahi palakalafí mo e tokotaha akó ʻo hangē pē ko hoʻo fai ʻi he ngaahi vahé. Pe fakatuʻunga ʻi he ngaahi fiemaʻu ʻa e tokotaha akó, te ke fili nai ke vaheʻi ha ngaahi miniti siʻi he lolotonga ʻa e akó ke fakamanatu ai ʻa e fakamatalá mo ia. ʻE malava ai ke ke fakapapauʻi ʻokú ne mahinoʻi ʻa e fakamatala naʻá ne laú.
6. ʻE anga-fēfē nai hono ngāueʻaki ʻa e puha fakamanatu ʻi he ngataʻanga ʻo e ako taki taha?
6 Puha Fakamanatu: Ko e puha ʻi he ngataʻanga ʻo e vahe taki taha ʻoku ʻomai ai ʻa e ngaahi fakamatala ʻokú ne faʻa tali ʻa e ngaahi fehuʻi talateú. ʻE lava ke ke ngāueʻaki ʻa e ngaahi fakamatala ko ení ke fakamanatu ai ʻa e ngaahi poini tefito ʻi he vahé. Kuo tokoni ki he kau malanga ʻe niʻihi ke lau ʻa e fakamatala taki taha pea mo e ngaahi konga Tohi Tapú nai mo e tokotaha akó. ʻOku nau kole leva ki he tokotaha akó ke ne fakamatalaʻi nounou ʻa e anga ʻo e fakamoʻoni ʻa e ngaahi konga Tohi Tapú ki he fakamatalá. ʻOku fakahaaʻi ai heni ki he faiakó pe ʻoku mahinoʻi lelei ʻe he tokotaha akó ʻa e ngaahi poini tefito ʻo e lēsoní pea mo e anga ʻo hono poupouʻi ia ʻe he Tohi Tapú pehē foki pe ʻokú ne loto-tatau mo ia. ʻOku toe akoʻi ai ʻa e tokotaha akó ke ne ngāueʻaki ʻa e Tohi Tapú ke ne fakamatalaʻi ʻa e moʻoní ki he niʻihi kehé.
7. ʻE lava fēfē ke tau ngāueʻaki ʻa e tohi Akoʻi ʻe he Tohi Tapú ke fakahoko ʻa hotau fekaú?
7 Ko e founga ola lelei taha ke fakahoko ai ʻa e fekau ke akoʻi ʻa e kakaí mo ngaohi ākongá ko e faʻifaʻitaki ki he founga faiako ʻa Sīsuú. (Mt. 28:19, 20) Ko e tohi Akoʻi ʻe he Tohi Tapú ʻe malava ke ne tokoniʻi kitautolu ke tau fai ia. Ngāueleleiʻaki ia ke akoʻi ʻa e moʻoní ki he niʻihi kehé ʻi ha founga mahino, faingofua mo fakamānako.