LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w97 3/1 p. 3-4
  • Hulu Fau ʻa e Faingataʻá

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Hulu Fau ʻa e Faingataʻá
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1997
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • Fonu ʻi he “Gaue moe Mamahi”
  • Konga ʻo e Faʻufaʻu ʻa e ʻOtuá?
  • ʻI he ʻIkai Toe ʻI Ai Ha Faingataʻá
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1997
  • Ko e Hā ʻOku Leaʻaki ʻe he Tohi Tapú?
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Maʻá e Kakai)—2017
  • Ko e Hā ʻOku Lahi Fau Ai ʻa e Faingataʻaʻiá?
    ʻĀ Hake!—2011
  • Ko e Hā ʻOku Fakaʻatā Ai ʻe he ʻOtuá ʻa e Faingataʻá?
    Ko e Hā ʻOku Akoʻi Moʻoni ʻe he Tohi Tapú?
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1997
w97 3/1 p. 3-4

Hulu Fau ʻa e Faingataʻá

“KO E HĀ ʻoku ʻi ai ai ʻa e faingataʻa fakalilifu fakatāutaha mo fakatokolahi kotoa ko ʻení . . . ? ʻOku lau ko e ʻOtuá ʻa e fakasino ʻo e taumuʻa kotoa, ka neongo ia ʻoku fuʻu lahi ʻa e ngaahi meʻa ʻoku taʻeʻuhinga ʻi he māmani ko ʻení, fuʻu lahi ʻa e faingataʻaʻia noaʻiá mo e faiangahala taʻefakakaukauʻí. ʻOku hangē nai ʻa e ʻOtua ko ʻení ko e tukuakiʻi naʻe fai ʻe Nietzsche ʻokú ne hoko: ko ha tokotaha pule kakaha, tokotaha kākā, tokotaha taʻefaitotonu, tokotaha faifakaʻauha?”​—On Being a Christian, ʻa Hans Küng.

ʻOku lava ke ke sio ʻoku ʻomai moʻoni ʻe he teolosia Katolika ko Hans Küng ha palopalema ʻa ia ʻokú ne fakapuputuʻuʻi ʻa e tokolahi​—ko e hā ʻoku fakangofua ai ʻe ha ʻOtua māfimafiʻia, anga-ʻofá ʻa e faingataʻaʻia lahi peheé? ʻIkai kuó ke fanongo ʻoku ʻeke ʻe he kakaí ha fehuʻi pehē? Ko ha taha pē ʻoku manavaʻofa, ʻoku mamahi ia ʻi he meʻa ko ia naʻe fakamatalaʻi ʻe Küng ko ha “tafe taʻemotu ʻo e totó, pupuha mo e loʻimata, mamahi, ongosia mo e ilifia, tuʻunga taʻelata mo e mate.” Ko hono moʻoní, ʻoku hangē ange ia ha fā ʻa ha vaitafé, ko ha lōmaki fakalilifu mo e loto-mamahi ʻa ia kuó ne fakaʻauha ʻa e moʻui ʻa e laui miliona ʻi he kotoa ʻo e hisitōliá.​—Siope 14:1.

Fonu ʻi he “Gaue moe Mamahi”

Fakakaukau atu ki he faingataʻaʻia ʻa ia ko e nunuʻa mei he taú, naʻe ʻikai ngata pē ʻa e ongoʻi ʻo e langá ʻe he faʻahinga naʻe faingataʻaʻia pea maté kae pehē foki ki he faʻahinga naʻe toe ke fakalotomamahiʻí, hangē ko e ngaahi mātuʻa mo e kāinga ʻo e fānau faingataʻaʻiá mo e niʻihi kehe ʻa ia kuo ngaohi fakamanuʻí. “Lolotonga ʻa e ngaahi taʻu ʻe 10 fakamuimuí,” naʻe pehē ki muí ni ai ʻe he Kolosi Kulá, “naʻe tāmateʻi ʻa e fānau ʻe 1.5 miliona ʻi he ngaahi vāvākovi fakakautau.” ʻI Luanitā ʻi he 1994, naʻe līpooti ai ʻe he Kolosi Kulá, “ko e kakai tangata, kakai fefine mo e fānau ʻe laui kilu naʻe tāmateʻi fakamanu mo fakaʻauliliki.”

ʻOku totonu foki ke ʻoua te tau tukunoaʻi ʻa e mamahi naʻe fakatupunga ʻe he ngaahi takihalaʻi fakaefehokotaki fakasino ʻo e fānaú. Naʻe fakamatala ʻe ha faʻē loto-mamahi ʻe taha, ʻa ia naʻá ne pehē naʻe taonakita hono fohá ʻi he hili hono pāʻusiʻi ʻe ha tokotaha ngāue tokangaʻi-fānau: “Ko e tangata ko ia naʻá ne pāʻusiʻi hoku fohá . . . naʻá ne fakaʻauha ia mo ha tamaiki tangata kehe ʻi he tuʻunga takihalaʻi fakafounga lahi taha ʻoku ala sioloto atu ki aí.” Pea fēfē ʻa e fakamanavahē ʻo e langa naʻe ongoʻi ʻe he faʻahinga faingataʻaʻia ʻi he kau fakapō loto-fefeka pe kau tāmate hokohokó, hangē ko e faʻahinga ko ia naʻe maʻu ʻi Pilitānia ʻa ia naʻa nau fai ʻa e “holatakiʻi fakamālohi, tohotoho, fakamamahiʻi mo e tāmate taʻetautea ʻi he taʻu ʻe 25”? ʻOku hā ngali kuo ʻikai ha fakangatangata ʻi he kotoa ʻo e hisitōliá ki he meʻa ʻoku hilifaki ʻe he kakai tangatá mo e kakai fefiné ʻiate kinautolu ʻi he founga ʻo e mamahí mo e faingataʻá.​—Koheleti 4:​1-3.

ʻOku tānaki atu ki he meʻá ni ʻa e faingataʻa naʻe fakatupunga ʻe he ngaahi mahaki fakaeongó mo fakaesinó mo e uhu fakalilifu ʻa e mamahi ʻokú ne maumauʻi ʻa e ngaahi fāmilí ʻi he taimi ʻoku mate kei talavou ai ʻa e ngaahi ʻofaʻangá. ʻOku ʻi ai foki mo e mamahi naʻe ongoʻi ʻe he faʻahinga faingataʻaʻia ʻi he hongé pe ngaahi fakatamaki anga-maheni kehé. Ko e tokosiʻi pē ʻe fakakikihi ki he fakamatala ʻa Mōsesé ʻo pehē ʻoku fonu hotau taʻu 70 pe 80 ʻi he “gaue moe mamahi.”​—Sāme 90:10, PM.

Konga ʻo e Faʻufaʻu ʻa e ʻOtuá?

Hangē ko ia kuo taukaveʻi ʻe he niʻihi, mahalo pē, ko e faingataʻa taʻetuku ko ʻení ko e konga ia ʻo e faʻufaʻu mahinongataʻa ʻa e ʻOtuá? ʻOku pau koā ke tau faingataʻaʻia he taimí ni ke tau toki houngaʻia ai ʻi he moʻui ‘ʻi he maama ka hoko maí’? Hangē ko ia naʻe tui ki ai ʻa Teilhard de Chardin, “ʻoku fiemaʻu ki he faʻahinga ʻo e tangatá ʻa e mamahi ʻa ia ʻoku tāmate mo ʻauʻaungá koeʻuhi ke moʻui nai pea hoko ko e laumālie”? (The Religion of Teilhard de Chardin; fakaʻītali ʻamautolu.) Ko e moʻoni ʻoku ʻikai!

ʻE fakatupu ʻosi fakakaukauʻi ʻe ha tokotaha-faʻufaʻu anga-fakaʻatuʻi ha ʻatākai fakamate pea toki taukaveʻi ʻokú ne manavaʻofa ʻi he taimi ʻokú ne fakahaofi ai ʻa e kakaí mei hono ngaahi nunuʻá? ʻIkai ʻaupito! Ko e hā ʻe fai ai ʻe ha ʻOtua ʻofa ha meʻa pehē? Ko ia ko e hā ʻoku fakangofua ai ʻe he ʻOtuá ʻa e faingataʻá? ʻE toe ngata ʻa e faingataʻá? ʻE lāulea ʻa e kupu hono hokó ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení.

[Maʻuʻanga ʻo e Tā ʻi he peesi 3]

WHO photo by P. Almasy

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share