Maʻu ʻa e Fiefia ʻi he Ngāue Ngaohi-Ākongá
“Ko ia ke mou ō, ʻo ngaohi ʻa e ngāhi kakai kotoa pe ko ʻeku kau ako.”—MT. 28:19.
1-3. (a) ʻOku anga-fēfē ʻa e ongoʻi ʻa e tokolahi fekauʻaki mo e faingamālie ke fai ha ngaahi ako Tohi Tapú? (e) Ko e hā e ngaahi fehuʻi te tau lāulea ki aí?
“KUÓ U ako mo ha fāmili mei Pākisitani ʻi he ngaahi uike ʻe 11 kuohilí,” ko e tohi ia ʻa ha tuofefine ʻa ia ʻoku ngāue fakataha mo ha kulupu lea faka-Hinitī ʻi ʻAmelika. “ʻOku ʻikai fai ha ʻohovale,” ko ʻene hokó atu ia, “ʻi heʻemau hoko ʻo kaungāmeʻá. Naʻá ku fonu loʻimataʻia ʻi heʻeku fakakaukau fekauʻaki mo e vavé ni ke foki ʻa e fāmilí ni ki Pākisitaní. ʻOku fakatupunga ʻa ʻeku loʻimataʻiá ʻo ʻikai ʻi he mamahi pē ʻoku ou ongoʻi ʻi he ngata e feohi mo kinautolú ka ʻoku toe pehē foki ki he fiefia kuó u hokosia lolotonga hono akoʻi kinautolu ʻo fekauʻaki mo Sihová.”
2 Kuó ke hangē ko e tuofefine ko ení, ʻo ke hokosia ʻi ha taimi ʻa e fiefia ʻoku tupu mei he ako Tohi Tapu mo ha taha? Ko Sīsū mo ʻene kau ākonga ʻi he ʻuluaki senitulí naʻa nau maʻu ʻa e fiefia lahi ʻi he ngāue ngaohi-ākongá. ʻI he taimi naʻe foki ai ʻa e kau ākonga ʻe toko 70 naʻe akoʻi ʻe Sīsuú mo ha līpooti fakafiefiá, ko Sīsū tonu naʻá ne hoko ai ʻo “hakailangitau ʻi he Laumālie Maʻoniʻoni.” (Luke 10:17-21) ʻI he tuʻunga meimei tatau, ʻoku maʻu ʻe he tokolahi he ʻahó ni ʻa e fiefia lahi ʻi he ngaohi ākongá. Ko hono moʻoní, ʻi he 2007, naʻe fai ai ʻe he kau malanga ngāue mālohi mo fiefia ha ako Tohi Tapu naʻe fakaʻavalisi ki he ono mo e konga miliona ʻi he māhina taki taha!
3 Kae kehe, ko e kau malanga ʻe niʻihi, kuo teʻeki ai te nau maʻu ʻa e fiefia ʻi hono fai ʻo ha ako Tohi Tapu. Ko e niʻihi kuo ʻikai nai te nau fai ha ako ʻi he ngaahi taʻu ki mui ní. Ko e hā nai ʻa e ngaahi palopalema ʻoku tau fehangahangai mo ia ʻi heʻetau feinga ke fai ha ako Tohi Tapú? ʻE anga-fēfē nai haʻatau ikuʻi ʻa e ngaahi palopalema ko iá? Pea ko e hā ʻa e ngaahi pale ʻoku tau maʻu ʻi heʻetau fai ʻa e meʻa kotoa ʻoku tau malavá ke talangofua ki he fekau ʻa Sīsū: ‘Ko ia ke mou ō, ʻo ngaohi ākonga’?—Mt. 28:19.
Ngaahi Pole ʻa Ia ʻe Lava ke Mole Ai ʻEtau Fiefiá
4, 5. (a) ʻOku anga-fēfē e tali ʻa e kakai tokolahi ʻi he tapa e niʻihi ʻo e māmaní? (e) Ko e hā e ngaahi pole ʻoku fehangahangai mo e kau malangá ʻi he ngaahi feituʻu kehé?
4 ʻI he tapa ʻe niʻihi ʻo e māmaní, ʻoku tali loto-lelei ai ʻe he kakaí ʻetau ʻū tohí pea ʻoku nau vēkeveke ke ako Tohi Tapu mo kitautolu. Ko ha ongo meʻa mei ʻAositelēlia ʻa ia naʻá na ngāue fakataimi ʻi Semipia naʻá na tohi: “ʻOku moʻoni ʻa e talanoá. Ko Semipiá ko ha palataisi ia ʻi he malangá. ʻOku tōtōatu ʻa e faifakamoʻoni ia ʻi he halá! ʻOku fakaofiofi mai ʻa e kakaí, pea aʻu ʻo kole mai ʻe he niʻihi ʻa e ngaahi ʻīsiu pau ʻo e makasiní.” ʻI ha taʻu ki muí ni mai, naʻe fai ai ʻe he fanga tokoua mo e fanga tuofāfine ʻi Semipiá ʻa e ako Tohi Tapu laka hake he 200,000—ʻa ia ʻi hono fakaʻavalisí, ko e ako Tohi Tapu laka hake he tahá ʻa e tokotaha malanga taki taha.
5 Kae kehe, ʻi he ngaahi feituʻu kehé, ʻoku faingataʻa nai ai ki he kau malangá ke tufa ha tohi pea ke fai tuʻumaʻu ha ngaahi ako Tohi Tapu. Ko e hā hono ʻuhingá? ʻOku faʻa ʻikai ke ʻi ʻapi ʻa e kakaí ʻi he taimi ʻoku tukituki atu ai ha tokotaha malanga ʻi honau matapaá, lolotonga ia ko e faʻahinga ʻoku ʻi ʻapí ʻoku ʻikai nai te nau mahuʻingaʻia ʻi he lotú. Naʻe ʻohake nai kinautolu ʻi ha fāmili taʻelotu pe ʻoku nau fehiʻa nai ʻi he mālualoi ʻoku hā maeʻeeʻa ʻi he lotu loí. Kuo kafo fakalaumālie, nofo ongosia mo tukuhāusia ʻa e kakai tokolahi tupu mei he kau tauhi-sipi loí. (Mt. 9:36) ʻOku mahinongofua mei ai, ʻa e manavasiʻi nai ʻa e faʻahinga peheé ke nau kau ʻi ha fetalanoaʻaki fekauʻaki mo e Tohi Tapú.
6. Ko e hā ʻa e ngaahi fakangatangata ʻe fāinga nai mo e niʻihi?
6 ʻOku fehangahangai ʻa e kau malanga faitōnunga ʻe niʻihi mo ha pole kehe ʻa ia ʻe lava ke mole ai ʻenau fiefiá. Neongo naʻa nau longomoʻui ʻaupito ʻi ha taimi ʻi he ngāue ngaohi-ākongá, ʻoku fakafaingataʻaʻiaʻi kinautolu he taimí ni ʻe he mahamahakí pe ko e fakangatangata ʻo e taʻumotuʻá. Toe fakakaukau foki ki he ngaahi fakangatangata te tau hilifaki mai nai kia kitautolú. Ko e fakatātaá, ʻokú ke ongoʻi taʻefeʻunga nai ke fai ha ako Tohi Tapu? Te ke ongoʻi nai ʻo hangē ko Mōsesé ʻi he taimi naʻe fekauʻi ai ia ʻe Sihova ke ne lea kia Feló. Naʻe pehē ange ʻe Mōsese: “ʻEī, fakamolemole, ʻoku ʻikai ko e tangata lea au, talu mei muʻa mo ʻeku pehe.” (Eki. 4:10) ʻOku felāveʻi vāofi mo e ongoʻi taʻefeʻungá ʻa e manavahē ki he taʻelavameʻá. Te tau hohaʻa nai naʻa ʻikai hoko ha tokotaha ko ha ākonga koeʻuhi ko e ʻikai ko ha faiako haohaoa kitautolu. Ke ʻoua ʻe hoko iá, te tau fili nai ai ke ʻoua ʻe fai ha ako. ʻE lava fēfē ke tau feangainga mo e ngaahi palopalema naʻe toki ʻosi lave ki aí?
Teuʻi Ho Lotó
7. Ko e hā naʻá ne ueʻi ʻa Sīsū ʻi heʻene ngāue fakafaifekaú?
7 Ko e sitepu ʻuluakí ko hono teuʻi hotau lotó tonu. Naʻe pehē ʻe Sīsū: “Ko e talanoa ʻa e ngutu ʻoku mei he meʻa ʻi he loto ʻoku hulu atu.” (Luke 6:45) Naʻe ueʻi ʻa Sīsū ʻi heʻene ngāue fakafaifekaú ʻe ha tokanga loto-moʻoni ki he lelei ʻa e niʻihi kehé. Ko e fakatātaá, ʻi heʻene sio ki he tuʻunga fakaʻofa fakalaumālie ʻo hono kaungā Siú, “naʻe langa hono fatu ʻi he ʻofa kiate kinautolu.” Naʻá ne tala ange ki heʻene kau ākongá: “Kuo lahi ʻa e taʻu . . . kole ki he ʻEiki ʻoku aʻana ʻa e taʻu, ke ne kouna atu mo ha kau ngaue ke utu ʻene taʻu.”—Mt. 9:36-38.
8. (a) Ko e hā ʻoku lelei ke tau fakakaukau fekauʻaki mo iá? (e) Ko e hā ʻe lava ke tau ako mei he fakamatala ʻa ha ako Tohi Tapu ʻe taha?
8 ʻI heʻetau kau ʻi he ngāue ngaohi-ākongá, ʻoku lelei ke tau fakakaukau lahi fekauʻaki mo e lahi ʻo ʻetau maʻu ʻaonga koeʻuhi ko hono vaheʻi ʻe ha taha ʻa e taimi ke ako Tohi Tapu ai mo kitautolú. Fakakaukau foki fekauʻaki mo e kakai te tau fetaulaki mo ia ʻi he ngāue fakafaifekaú mo e founga te nau maʻu ʻaonga ai ʻi he fanongo ki he pōpoaki ʻoku tau talá. Naʻe tohi ha fefine ki he ʻōfisi vaʻa ʻo e fonua ʻa ia ʻokú ne nofo aí: “ʻOku ou fie tala atu ʻa ʻeku houngaʻia lahi ʻi he ongo Fakamoʻoni ʻokú na akoʻi au ʻi hoku ʻapí. ʻOku ou ʻiloʻi ʻoku pau pē kuó na ongoʻi foʻi ʻiate au ʻi he taimi ʻe niʻihi koeʻuhi ko e fuʻu lahi ʻeku ngaahi fehuʻí mo ʻeku ʻai maʻu pē ke lōloa ʻemau akó. Ka ʻokú na anga-kātaki pē kiate au mo vēkeveke ke vahevahe mai ʻa e meʻa kuó na akó. ʻOku ou fakamālō kia Sihova mo Sīsū ʻi he faifai ange peá u fetaulaki mo e ongo meʻá ni.”
9. Ko e hā naʻe tokangataha ki ai ʻa Sīsuú, pea ʻe lava fēfē ke tau faʻifaʻitaki kiate ia?
9 Ko e moʻoni, naʻe ʻikai tali ʻe he tokotaha kotoa ʻa e ngaahi feinga ʻa Sīsū ke tokoniʻi kinautolú. (Mt. 23:37) Naʻe muimui ʻa e niʻihi ʻiate ia ʻi ha taimi ka naʻa nau fakafepaki ki mui ki heʻene akonakí pea “ʻikai te nau kei ō fano mo ia.” (Sione 6:66) Kae kehe, naʻe ʻikai fakaʻatā ʻe Sīsū ʻa e tali ʻikai lelei ha niʻihí ke ne ʻai ai ia ke ne ongoʻi naʻe ʻikai mahuʻinga ʻa ʻene pōpoakí. Neongo ko e lahi ʻo e tenga naʻá ne tūtūʻí naʻe ʻikai fua, naʻe tokangataha ʻa Sīsū ia ki he meʻa lelei naʻá ne faí. Naʻá ne sio naʻe hina ʻa e ngoué ki he utu-taʻú pea naʻá ne maʻu ʻa e fiefia lahi ʻi heʻene tokoni ʻi he utu-taʻu ko iá. (Lau ʻa e Sione 4:35, 36.) ʻI he ʻikai sio pē ki he kelekele kakā ʻi he vahaʻa ʻo e ngaahi fuʻu uité, ʻe lava nai ke tau ʻi he tuʻunga tatau ʻo tokangataha ki he utu-taʻu ʻe lava ke hoko ʻi hotau feituʻu kuo vaheʻi maí? Tau sivisiviʻi angé ʻa e founga ʻe lava ai ke tau tauhi maʻu ha fakakaukau fakatuʻamelie peheé.
Tūtuuʻi mo ha Fakakaukau ke Utu
10, 11. Ko e hā ʻe lava ke ke fai ke tauhi maʻu ai hoʻo fiefiá?
10 ʻOku tūtuuʻi ʻe ha tokotaha faama ʻa e tengá fakataha mo e fakakaukau atu ki he utu-taʻú. ʻI he tuʻunga meimei tatau, ʻoku fiemaʻu ke tau malanga fakataha mo e fakakaukau atu ki hono kamata ha ngaahi ako Tohi Tapu. Ko ia fēfē kapau ʻokú ke fakamoleki maʻu pē ʻa e taimi ʻi he malaʻe malangá ka ko e tokosiʻi pē ʻoku maʻu atu ki ʻapí pe ko e hā ngali taʻemalava ke toe fetuʻutaki mo hoʻo ngaahi toe ʻaʻahí? ʻOku lava ke fakatupu ongoʻi feifeitamaki eni. ʻOku totonu ke ke foʻi ai ʻi he ngāue fakafaifekau ʻi he matapā ki he matapaá? ʻIkai ʻaupito! ʻOku kei fetuʻutaki pē mo e kakai tokolahi ʻi he ʻuluaki taimí fakafou ʻi he founga malanga lavameʻa ko ʻeni kuo fuoloa mai hono ngāueʻakí.
11 Kae kehe, ke tauhi maʻu hoʻo fiefiá, ʻe lava ke ke fakalahi hoʻo founga malangá, ke kau nai ai ʻa e ngaahi founga kehe ʻo e aʻu ki he kakaí? Ko e fakatātaá, kuó ke ʻahiʻahiʻi ʻa e faifakamoʻoni ki he kakaí ʻi he halá pe ko honau feituʻu ngāueʻangá? ʻE lava ke ke fetuʻutaki mo e kakaí ʻi he telefoní pe maʻu ʻa e ngaahi fika telefoni ʻo e faʻahinga kuó ke ʻosi vahevahe ki ai ʻa e pōpoaki ʻo e Puleʻangá koeʻuhi ke kei lava ʻo ke fetuʻutaki ai mo kinautolu? ʻI hono fakahāhā ʻa e kītaki mo e feʻunuʻaki ʻi hoʻo ngāue fakafaifekaú, te ke hokosia ai ʻa e fiefia ʻi hono maʻu ʻa e faʻahinga tāutaha ʻa ia te nau tali lelei ʻa e pōpoaki ʻo e Puleʻangá.
Fekuki mo e Taʻemahuʻingaʻiá
12. Ko e hā nai te tau fai kapau ʻoku hā ngali ʻikai mahuʻingaʻia ʻa e tokolahi ʻi hotau feituʻu ngāué?
12 Fēfē kapau ko e tokolahi ʻi ho feituʻu ngāué ʻoku ʻikai te nau mahuʻingaʻia ʻi he lotú? ʻE lava ke ke feʻunuʻaki hoʻo fakaleá ke fakamānako kia kinautolu? Naʻe tohi ʻa e ʻapositolo ko Paulá ki he kaungātui ʻi Kolinitoó: “ʻI heʻeku fai ki he kau Siu naʻa ku hange ko ha Siu . . . ʻi he fai ki he faʻahinga ʻi tuʻa Lao, naʻa ku hange ha toko taha ʻi tuʻa Lao—talaʻehai ko haʻaku ongoʻi kuo u ʻi he tuʻa lao ʻa e ʻOtua.” Ko e hā e taumuʻa ʻa Paulá? “Kuo u hoko ko e meʻa kehekehe ki he kakai kehekehe, kehe ke u fakamoʻui hanau niʻihi.” (1 Kol.1Ko 9:20-22) ʻE lava nai ʻi he tuʻunga tatau ke tau kumi ki ha ngaahi meʻa ʻe mahuʻingaʻia ai ʻa e faʻahinga ʻi hotau feituʻu ngāué? Ko e kakai taʻelotu tokolahi ʻoku nau loto ke fakaleleiʻi ʻa e tuʻunga ʻo honau ngaahi vahaʻangatae fakafāmilí. ʻOku nau toe fekumi nai ki ha taumuʻa ʻi he moʻuí. ʻE lava ke tau ʻoatu ʻa e pōpoaki ʻo e Puleʻangá ki he kakai peheé ʻi ha founga ʻe fakamānako kia kinautolu?
13, 14. ʻE lava fēfē nai ke tau fakalahi ʻa e fiefia ʻoku tau maʻu mei he ngāue ngaohi-ākongá?
13 Kuo fakalahi ʻe he kau malanga ʻoku fakautuutu ʻa honau tokolahí ʻa e fiefia ʻoku nau maʻu mei he ngāue ngaohi-ākongá, naʻa mo e ʻi he ngaahi feituʻu ʻa ia ʻoku hā ngali ʻikai mahuʻingaʻia ai ʻa e tokolahi taha ʻo e kakaí. Anga-fēfē? ʻAki ʻenau ako ha lea muli. Naʻe toki ʻiloʻi ʻe ha ongo meʻa ʻi hona taʻu 60 tupú ʻoku nofo ha kau ako mei Siaina ʻe laui afe mo honau ngaahi fāmilí ʻi he feituʻu ngāue kuo vaheʻi ki he fakatahaʻangá. “Koeʻuhi ko e meʻá ni, ne ma loto-lahi ai ke ako ʻa e lea faka-Siainá,” ko e lau ia ʻa e husepānití. “Neongo naʻe ʻuhinga ení ko hono fakamoleki ʻa e taimi ʻi he ʻaho taki taha ʻi hono ako ʻo e leá,” ko ʻene hokó atu ia, “naʻe iku ki he ngaahi ako Tohi Tapu fakafiefia lahi mo e kakai Siaina ʻi homau feituʻú.”
14 Neongo kapau ʻoku ʻikai te ke malava ke ako ha lea muli, ʻe lava ke ke ngāueleleiʻaki ʻa e kiʻi tohi Good News for People of All Nations ʻi he taimi ʻokú ke fetaulaki ai mo e faʻahinga ʻoku lea ʻi ha lea kehé. ʻE lava maʻu pē foki ke ke maʻu ʻa e ʻū tohí ʻi he lea ʻa e kakai ʻokú ke fetaulaki mo iá. Ko ia ai, ʻoku fiemaʻu ʻa e taimi mo e feinga lahi ke fetuʻutaki ai mo e faʻahinga ʻi ha lea mo ha anga fakafonua kehe. Kae ʻoua ʻe tukunoaʻi ʻa e tefitoʻi moʻoni ʻoku maʻu ʻi he Folofola ʻa e ʻOtuá: “Ko ia oku tūtūi lahi, e utu lahi foki.”—2 Kol.2Ko 9:6, PM.
Kau ki Ai ʻa e Fakatahaʻangá Kotoa
15, 16. (a) Ko e hā ko ha ngāue ai ʻa e fakatahaʻangá kotoa ʻa e ngaohi-ākongá? (e) Ko e hā e ngafa ʻoku fakahoko ʻe he faʻahinga taʻumotuʻá?
15 Kae kehe, ko e ngaohi ākongá ʻoku ʻikai fakatuʻunga ia ʻi he ngaahi feinga ʻa ha toko taha pē. ʻI hono kehé, ko ha ngāue ia ʻa e fakatahaʻangá. Ko e hā hono ʻuhingá? Naʻe pehē ʻe Sīsū: “Ko e meʻa kó é ʻe ʻilo ai ʻe he kakai kotoa pē ko e kau ako kimoutolu aʻaku, ʻo kapau ʻe ai haʻamou feʻofaʻaki.” (Sione 13:35) Pea ko e moʻoni, ʻi he taimi ʻoku maʻu fakataha ai ʻa e kau ako Tohi Tapú, ʻoku faʻa maongo kia kinautolu ʻa e ʻatimosifia ʻofa ʻi heʻetau ngaahi fakatahatahá. Naʻe tohi ʻa e toko taha ako Tohi Tapu ʻo pehē: “ʻOku ou fiefia lahi ʻi hono maʻu ʻa e ngaahi fakatahá. ʻOku ʻai ʻe he kakaí ke u ongoʻi ʻoku talitali lelei au!” Naʻe pehē ʻe Sīsū ko e faʻahinga ʻoku nau hoko ko hono kau muimuí ʻe fakafepakiʻi nai kinautolu ʻe honau fāmilí tonu. (Lau ʻa e Mātiu 10:35-37.) Kae kehe, naʻá ne talaʻofa te nau maʻu ʻi he fakatahaʻangá ha “ngaahi tokoua, mo ha ngaahi tuofāfine, mo ha ngaahi fāʻe, mo ha fānau” fakalaumālie tokolahi.—Mk. 10:30.
16 Ko hotau fanga tokoua mo e fanga tuofāfine taʻumotuʻá ʻoku tautefito ʻenau fakahoko ha ngafa mātuʻaki mahuʻinga ʻi hono tokoniʻi ʻa e kau ako Tohi Tapú ke nau fakalakalaka. ʻI he founga fē? Neongo kapau ko e niʻihi ʻo e faʻahinga taʻumotuʻá ʻoku ʻikai malava ke nau fai ʻe kinautolu tonu ha ako Tohi Tapu, ko ʻenau ngaahi tali fakatupu langa hake ʻi he fakataha ʻa e fakatahaʻangá ʻoku ʻai ai ke mālohi ʻa e tui ʻa e faʻahinga kotoa ʻoku fanongo ki aí. Ko e lēkooti ʻo ʻenau ʻaʻeva “i he hala oe maonioni” ʻoku ʻai ʻo toe fakaʻofoʻofa ange ai ʻa e fakatahaʻangá pea tohoakiʻi mai ai ʻa e kakai loto-totonú ki he kautaha ʻa e ʻOtuá.—Pal. 16:31, PM.
Ikuʻi ʻEtau Manavaheé
17. Ko e hā ʻe lava ke tau fai ke ikuʻi ai ʻa e ngaahi ongoʻi ʻo e taʻefeʻungá?
17 Fēfē kapau ʻokú ke fāinga mo e ngaahi ongoʻi ʻo e taʻefeʻungá? Manatuʻi naʻe tokoniʻi ʻe Sihova ʻa Mōsese ʻaki hono ʻoange kiate ia ʻa e laumālie māʻoniʻoní pea mo ha hoa ngāue, ʻa ia ko hono taʻokete ko ʻĒloné. (Eki. 4:10-17) Naʻe talaʻofa ʻa Sīsū ʻo pehē ko e laumālie ʻo e ʻOtuá te ne poupouʻi ʻetau ngāue faifakamoʻoní. (Ng. 1:8) ʻIkai ko ia pē, naʻe fekauʻi atu ʻe Sīsū ʻa e kau ngāué ke nau malanga tauhoa. (Luke 10:1) Ko ia ai, kapau ʻokú ke faingataʻaʻia ke fai ha ako Tohi Tapu, lotu ʻo kole e laumālie ʻo e ʻOtuá ke ne ʻoatu ʻa e potó pea ngāue leva mo ha kaungā malanga ʻa ia ʻe lava ke ne ʻai koe ke ke loto-maʻu pea ko ʻene taukeí ʻe tokoni nai ia kiate koe. ʻOku fakatuimālohi ke manatuʻi naʻe fili ʻe Sihova ke ngāueʻaki ʻa e kakai lāuvalé—“ʻa e ngaahi meʻa ʻo mamani ʻoku vaivai”—ke nau fakahoko ʻa e ngāue makehe ko ení.—1 Kol.1Ko 1:26-29.
18. ʻE lava fēfē ke tau ikuʻi ʻa e manavahē ki he taʻelavameʻá?
18 ʻE lava fēfē ke tau ikuʻi ʻa e manavahē ki he taʻelavameʻá? ʻOku lelei ke tau manatuʻi ko e ngaohi ākongá ʻoku ʻikai hangē ia ko ha feimeʻatokoní, ʻa ia ʻoku fakatuʻunga tefito pē ʻa e lavameʻá pe taʻelavameʻá ʻi ha tokotaha ʻe taha—ʻa ia ko e kukí. ʻI hono kehé, ko e ngaohi ākongá ʻoku kau mai ki ai ha tokoni lahi ange ʻo ʻikai ko ʻetau feingá pē. ʻOku fai ʻe Sihova ʻa e tafaʻaki mahuʻinga tahá, ko hono tohoakiʻi ʻa e tokotahá kiate ia. (Sione 6:44) Ko kitautolu mo e niʻihi kehe ʻi he fakatahaʻangá ʻoku tau fai ʻetau lelei tahá ke ngāueʻaki ʻa e pōtoʻi fakafaiakó ke tokoniʻi ai ʻa e tokotaha akó ke fakalakalaka. (Lau ʻa e 2 Timote 2:15.) Pea ʻoku fiemaʻu ʻa e tokotaha akó ke ne fai ki he meʻa ʻokú ne akó. (Mt. 7:24-27) Kapau ʻoku ʻikai toe hoko atu ʻa e ako Tohi Tapu ʻa ha taha, ʻe hoko nai eni ʻo fakalotomamahi. ʻOku tau fakaʻamu pē ʻe fai ʻe he kau ako Tohi Tapú ʻa e fili totonú, ka ko e tokotaha taki taha kuo pau ke ne ‘fai ha fakamatala ki he ʻOtuá maʻana.’—Loma 14:12.
Ko e Hā ʻa e Ngaahi Palé?
19-21. (a) Ko e hā e ngaahi ʻaonga ʻoku tau maʻu ʻi hono fai ʻo e ngaahi ako Tohi Tapú? (e) ʻOku anga-fēfē ʻa e vakai ʻa Sihova ki he faʻahinga kotoa ʻoku kau ʻi he ngāue fakamalangá?
19 Ko hono fai ʻo e ngaahi ako Tohi Tapú ʻoku ʻai ai ke tau tokangataha ke fuofua kumi ai pē ki he Puleʻangá. ʻOkú ne toe ʻai ke maongo loloto ange ʻa e ngaahi moʻoni ʻo e Folofola ʻa e ʻOtuá ki hotau ʻatamaí mo e lotó. Ko e hā hono ʻuhingá? ʻOku fakamatala ʻe ha tāimuʻa ko Barak: “Ko hono fai ʻo e ngaahi ako Tohi Tapú ʻokú ne fakamālohiʻi koe ke ke hoko ai ko ha tokotaha ako lelei ange ʻo e Folofola ʻa e ʻOtuá. ʻOku ou ʻiloʻi kuo pau ke u ʻai ke mālohi ʻeku tuipau fakafoʻituituí ki muʻa ke u feʻunga ke akoʻi ha taha kehe.”
20 Kapau ʻoku ʻikai te ke fai ha ako Tohi Tapu, ʻoku ʻuhinga iá ʻoku ʻikai mahuʻinga hoʻo ngāué ki he ʻOtuá? Ko hono moʻoní ʻoku ʻikai! ʻOku houngaʻia lahi ʻa Sihova ʻi heʻetau ngaahi feinga ke fakahīkihikiʻi iá. Ko e faʻahinga kotoa ʻoku kau ʻi he ngāue fakamalangá ʻoku nau ‘kaungāngaue mo e ʻOtuá.’ Kae kehe, ko hono fai ʻo ha ako Tohi Tapú ʻoku ʻomai ai ʻa e toe fiefia lahi ange ʻi heʻetau sio ki hono ʻai ʻe he ʻOtuá ke tupu ʻa e tenga naʻa tau toó. (1 Kol.1Ko 3:6, 9) “ʻI hoʻo sio ki he fakalakalaka ʻa ha ako Tohi Tapú,” ko e lau ia ʻa ha tāimuʻa ko Amy, “ʻokú ke ongoʻi ai ha houngaʻia lahi fakaʻulia kia Sihova ʻi heʻene tuku mai ke ngāueʻaki koe ke ʻoange ai ki he tokotaha ko iá ha meʻaʻofa fisifisimuʻa—ko e faingamālie ʻo hono ʻiloʻi ʻo Sihova pea mo hono maʻu ʻa e moʻui taʻengatá.”
21 Ko hono fai ʻetau lelei tahá ke kamata pea fai ha ngaahi ako Tohi Tapú ʻe tokoniʻi ai kitautolu ke tau hanganaki tokangataha ki he tauhi ki he ʻOtuá he taimí ni pea ʻe ʻai ai ke mālohi ʻetau ʻamanaki ke hao atu ki he māmani foʻoú. ʻI he tokoni ʻa Sihová, te tau toe tokoni nai ai ke fakamoʻui ʻa e faʻahinga ʻoku fanongo mai kia kitautolú. (Lau ʻa e 1 Timote 4:16.) Ko ha tupuʻanga moʻoni ia ʻo e fiefiá!
ʻOkú Ke Manatuʻi?
• Ko e hā e ngaahi pole ʻe taʻofi nai ai ʻa e niʻihi mei hono fai ʻo e ngaahi ako Tohi Tapú?
• Ko e hā nai te tau fai kapau ʻoku hā ngali ʻikai mahuʻingaʻia ʻa e tokolahi ʻi hotau feituʻu ngāué?
• Ko e hā e ngaahi pale te tau maʻu ʻi hono fai ha ako Tohi Tapú?
[Fakatātā ʻi he peesi 9]
ʻOkú ke fakalahi hoʻo ngaahi founga malangá koeʻuhi ke maʻu ʻa e faʻahinga loto-totonú?