LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w09 8/15 p. 24-27
  • ‘Kuo Fakaulo Mai ʻe Sihova Hono Fofongá Kiate Kinautolu’

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • ‘Kuo Fakaulo Mai ʻe Sihova Hono Fofongá Kiate Kinautolu’
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2009
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • Ko e Sió ʻa e Fanongó
  • Fakamatala Talanoa Tuhutuhú ʻOku ʻi Ai Hono Ola Lelei
  • “Fakataha ʻi Heʻeku Leá”
  • Loto Houngaʻia
  • Tokanga ke Kumi ki he Kakai ʻOku Tuli ʻi Ho Feituʻu Ngāué
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—2001
  • Fakamahuʻingaʻi Ho Fanga Tokoua mo e Fanga Tuofāfine Tulí!
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2009
  • Founga ʻa e Tokanga ʻa e ʻOtuá ki he Kau Tulí
    Ngaahi Kaveinga Kehe
  • Ko e Tokanga ki he Ngaahi Fie Maʻu Fakalaumālie ʻa e Kau Tulí
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—1993
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2009
w09 8/15 p. 24-27

‘Kuo Fakaulo Mai ʻe Sihova Hono Fofongá Kiate Kinautolu’

KO E uoua ʻe 30 tupu ʻoku ʻi he mata ʻo e tangatá. ʻOku fiemaʻu ke ngāue fakataha ʻa e uoua ʻe 14 koeʻuhí pē ke ʻai koe ke ke malimali! Fakaʻuta atu pe naʻe mei fēfē hoʻo talanoá kapau naʻe ʻikai ʻa e ngaahi uoua ko ení. ʻE matamatalelei? Mole ke mamaʻo. Kae kehe, ki he faʻahinga ʻoku tulí, ko e ngaahi uoua ʻi he matá ʻoku nau fai ʻa e meʻa lahi ange ʻi hono ʻai pē ke matamatalelei ʻa e talanoá. ʻI hono fakatahaʻi mo e ngaue ʻa e sinó, ko ha founga mahuʻinga ia ki hono fakahaaʻi ʻa e ongó mo e fakakaukaú. Kuo ofo ʻa e kakai tokolahi ʻi he malava ʻa e talanoa tuhutuhú ke fakahaaʻi naʻa mo e ngaahi fakakaukau fihí fakataha mo e ngaahi fakaikiiki kotoa pē.

Ki muí ni mai, kuo hoko ai ʻa e kau tuli ʻi he māmaní takatakai ʻo sio ki ha fofonga ʻa ia ʻoku fakamānako mo manumanumelie ange ʻi ha fofonga fakaetangata pē. ʻI he lea fakaefakatātaá, kuo nau hoko ʻo sio ki he ‘fofoga o Jihová.’ (Tangi. 2:19, PM) Kuo ʻikai ke hokonoa mai eni. Kuo fuoloa hono fakahāhā ʻe Sihova ʻa e ʻofa lahi ki he faʻahinga ʻoku tulí. Kuó ne fai pehē talu pē mei he puleʻanga ʻo ʻIsileli ʻi he kuonga muʻá. (Liv. 19:14) ʻI onopooni, ko ʻene ʻofa ki he kau tulí kuo toe hoko ʻo hā mahino ʻaupito. “ʻA ʻEne ʻAfio ʻoku ne finangalo ke maʻu moʻui ʻe he kakai kotoa pe, pea ke nau aʻusia ʻa e ʻilo kanokano ki he moʻoni.” (1 Tim. 2:4) ʻI hono maʻu ʻa e ʻilo totonu ki he moʻoni ʻo fekauʻaki mo e ʻOtuá, ko hono moʻoní, ko e tokolahi ʻo e kau tulí kuo nau hoko ʻo sio ki hono fofongá. Kuo anga-fēfē ʻa e hoko ení ʻi he ʻikai malava ke nau fanongo ki ha meʻá? Ki muʻa ke tali ʻa e fehuʻi ko iá, tau vakai angé ki he ʻuhinga ʻoku mahuʻinga ai ʻa e talanoa tuhutuhú ki he kakai tulí.

Ko e Sió ʻa e Fanongó

ʻOku lahi ʻa e ngaahi fakakaukau hala fekauʻaki mo e kau tulí pea mo e talanoa tuhutuhú. Tau fakamahinoʻi angé ʻa e niʻihi ʻo ia. ʻOku lava ʻa e kau tulí ke fakaʻuli ʻi ha meʻalele. ʻOku faingataʻa ʻaupito kia kinautolu ʻa hono siofi ʻa e ngutú ke mahinoʻi ʻa e meʻa ʻoku leaʻakí. ʻOku ʻikai ha faitatau ʻe taha ʻa e talanoa tuhutuhú mo e tohi maʻá e kau kuí, pea ʻoku ʻikai ko ha fakatātaaʻi pē ia ʻo ha meʻa. ʻOku ʻikai ke taha pē ʻa e talanoa tuhutuhu ʻoku ngāueʻaki ʻi he māmaní. ʻIkai ngata aí, ko e kau tulí ʻoku ʻi ai pē ʻenau talanoa tuhutuhu ʻi honau feituʻú.

ʻE lava ke lautohi ʻa e kau tulí? Lolotonga ʻoku lautohi lelei ʻa e niʻihi, ko hono moʻoní ko e fuʻu tokolahi ʻo e kau tulí ʻoku nau faingataʻaʻia ʻi he lautohí. Ko e hā hono ʻuhingá? Koeʻuhi ko e meʻa ʻoku ʻi he peesi kuo pulusí ko e haʻu ia mei ha lea ʻoku leaʻaki. Fakakaukau angé ki he founga ʻoku ako ai ha lea ʻe ha kiʻi tama ʻoku malava ke fanongo. Mei he mōmeniti pē ʻoku fāʻeleʻi ai ʻa e kiʻi tamá, ʻoku tupu hake ʻi he ʻātakai ʻo e kakai ʻoku nau leaʻaki ʻa e lea ʻi he feituʻú. ʻI ha vahaʻa taimi nounou, ʻokú ne malava ke fakatahatahaʻi ʻa e ngaahi foʻi leá ʻo faʻuʻaki ʻa e ngaahi sētesi. ʻOku haʻu fakanatula eni mei he fanongo pē ki he lea ʻoku leaʻakí. Ko ia ai, ʻi he kamata ke lautohi ʻa e fānau ʻoku malava ke nau fanongó, ʻe fiemaʻu ke ʻiloʻi ko e ngaahi mataʻitohi ʻi he pēsí ʻoku fehoanaki ia mo e ongo pea mo e ngaahi foʻi lea ʻoku leaʻaki kuo nau ʻosi ʻiló.

Sai, fakaʻuta atu ʻokú ke ʻi ha fonua muli ʻi ha loki sioʻata malu. Kuo teʻeki ai ʻaupito ke ke fanongo ʻi hono leaʻaki ʻa e lea ʻi he feituʻú. ʻI he ʻaho taki taha, ʻoku haʻu ai ʻa e kakai ʻi he feituʻú ʻo feinga ke lea atu kiate koe ʻi he sioʻatá. ʻOku ʻikai lava ke ke fanongo ki he meʻa ʻoku nau leaʻakí. ʻOkú ke sio pē ki he ngaue ʻa honau loungutú. ʻI hono ʻiloʻi ʻoku ʻikai te ke mahinoʻi ʻenau leá, ʻoku nau tohiʻi ʻa e ngaahi foʻi lea tatau ko iá ʻi ha lauʻipepa ʻo fakahaaʻi atu kiate koe ʻi he sioʻatá ʻa e meʻa kuo nau tohí. ʻOku nau fakakaukau ʻoku pau pē ʻokú ke malava ʻo mahinoʻi ia. ʻOkú ke pehē te ke mahinoʻi lelei ia? Te ke ʻiloʻi ʻoku meimei faingataʻa ke fai ha fetuʻutaki ʻi he tuʻunga ko ení. Ko e hā hono ʻuhingá? Koeʻuhí ko e meʻa ʻoku tohí ʻokú ne fakafofongaʻi ha lea kuo ʻikai ʻaupito te ke fanongo ʻi hano leaʻaki ki muʻa. Ko e tuʻunga tofu pē eni ʻoku ʻi ai ʻa e tokolahi taha ʻo e kau tulí.

Ko e talanoa tuhutuhú ko e founga lelei ʻaupito ia ʻo e fetuʻutakí ki he kau tulí. ʻOku ngāueʻaki ʻe ha tokotaha ʻa e tuhutuhú ke fokotuʻu ha foʻi fakakaukau ʻi he ngaue holo ʻa hono sinó. Ko ʻene ngaue holo ko iá fakataha mo e ngaue ʻa hono matá ʻokú ne muimui ai ki he lao fakakalama ʻo e talanoa tuhutuhú. ʻOku tupu ai ha lea ʻoku lava ke fai ha sio ki ai ʻo malava ke ʻoatu ai ʻa e fakamatalá ki he matá.

Ko hono moʻoní, ko e meimei ngaue kotoa ʻa ha tokotaha tuli ʻoku fai ʻaki ia ʻa hono nimá, sinó mo e matá lolotonga ia ʻoku ʻi ai hono ʻuhinga ʻo e tuhutuhú. Ko e ngaue ʻo e matá ʻoku ʻikai fai iá ke fakamānako pē ki he kakaí. Ko ha konga mahuʻinga ia ʻo e kalama ʻo e talanoa tuhutuhú. Ke fakatātaaʻi: Ko hono ʻeke ha fehuʻi ʻaki ʻa e mahiki ʻo e kemó ʻe lava ke fakahaaʻi ai ʻoku ʻikai fiemaʻu ki ai ha tali pe ko ha fehuʻi ʻoku fiemaʻu ki ai ha tali ʻio pe ʻikai. Kapau ʻe mataʻi fakaʻilonga fehuʻi, ʻe lava ke fakahaaʻi heni ha fehuʻi ko hai, ko e hā, ko fē, ʻanefē, “ko e hā hono ʻuhingá, pe anga-fēfē. Ko e ngaue ʻe niʻihi ʻo e ngutú ʻe fakahaaʻi ai ʻa e lahi ʻo ha meʻa pe ko e lahi ʻo ha ngāue. Ko e founga ʻo e ngaue ʻo e ʻulu ʻo ha taha tuli, mahiki hono umá, ngaue hono kouʻahé, mo e pete hono matá ʻoku tānaki atu ki ai ha ngaahi fakaikiiki ki he fakakaukau kuo fakahāʻí.

ʻOku fakatahaʻi ʻa e ngaahi meʻá ni ke mahinoʻi ai ʻa e talanoa tuhutuhú ʻi ha founga mālie ki he sió. ʻI hono ngāueʻaki ʻa e founga kehekehe ko eni ʻo e fetuʻutakí, ko e kau tuli ʻoku nau ʻiloʻi lelei ʻa e talanoa tuhutuhú ʻoku nau mateuteu ke fakahaaʻi ai ha fakakaukau pē—mei he maau ʻoku faʻú ki he ngaahi meʻa fakatekinikalé, mei he talanoa ʻevá ki he talanoa fakakatá, mei he meʻa ʻoku lava ke sio ki aí mo ia ʻoku ʻikai lava ke sio ki aí.

Fakamatala Talanoa Tuhutuhú ʻOku ʻi Ai Hono Ola Lelei

ʻI hono fakahaaʻi ʻe he matá ʻa e ʻiloʻi ʻo Sihová ʻi he talanoa tuhutuhú, ko hono moʻoní ko ha tokotaha tuli ʻoku malava ke ne fanongo ai ki he pōpoakí pea “tui” ki he Tupuʻanga ʻo e pōpoakí. Ko ia ai, kuo fai ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ha feinga tōtōivi ke malanga ki he kau tulí ʻi māmani lahi pea ke ʻoatu ha fakamatala ke nau maʻu ʻaonga mei ai. (Loma 10:14) ʻI he lolotonga ní, ʻoku ʻi ai ʻa e timi liliu talanoa tuhutuhu ʻe 58 takatakai ʻi he māmaní pea mo e fakamatala talanoa-tuhutuhu ʻi he DVD ʻoku ala maʻu he taimí ni ʻi he talanoa tuhutuhu ʻe 40. Kuo ʻaonga ʻa e ngāue kotoa ko ení?

Ko Jeremy ʻa ia ʻoku fakatou tuli ʻa ʻene ongo mātuʻá, ʻokú ne pehē: “ʻOku lava ke u manatuʻi ʻa hono fakamoleki ʻe heʻeku tamaí ʻa e ngaahi houa lahi ʻi hono loki mohé ʻi he ako fakaʻāuliliki ʻa e ngaahi palakalafi pē ʻe niʻihi ʻi ha kupu mei he Taua Leʻo, ʻi heʻene feinga ke mahinoʻi ia. Fakafokifā pē kuo lele fiefia mai mei he lokí ʻo tuhutuhu: ‘Kuó u mahinoʻi ia! Kuó u mahinoʻi ia!’ Naʻá ne hoko atu leva ke fakamatalaʻi mai kiate au ʻa e ʻuhinga ʻo e meʻa naʻá ne akó. Naʻá ku taʻu 12 pē ʻi he taimi ko iá. Naʻá ku lau fakavave ʻa e ngaahi palakalafí peá u tuhutuhu: ‘Teti, ʻoku ʻikai te u tui ko hono ʻuhingá ia. Ko e . . .’ Naʻá ne fakaʻilonga mai kiate au ke tatali angé peá ne foki ki hono lokí ke toe fakapapauʻi ʻiate ia pē ʻa e ʻuhinga ʻo e fakamatalá. Heʻikai ʻaupito ngalo ʻiate au ʻa ʻene mata mamahí pea mo ʻeku mālieʻia ʻi he sio ki heʻene foki ki hono lokí. Kae kehe, ko hono maʻu ʻa e ngaahi fakamatala talanoa tuhutuhu ʻi he DVD kuo ʻai ai he taimí ni ke ne malava ʻo mahinoʻi lelei ange ʻa e fakamatalá. ʻI he sio ki heʻene mata fiefia ʻi heʻene fakahaaʻi ʻa e anga ʻo ʻene ongoʻi fekauʻaki mo Sihová ko ha meʻa ia ʻoku ʻikai ke u tukunoaʻi.”

Toe fakakaukau foki ki he hokosia ʻa ha ongo meʻa Fakamoʻoni naʻá na talanoa mo Jessenia, ko ha finemui tuli ʻi Sili. Hili hono fakangofua ʻe heʻene faʻeé ke hulu kia Jessenia ʻa e My Book of Bible Stories—On DVD ʻi he Talanoa Tuhutuhu faka-Silí, naʻá na fakamatala: “ʻI he taimi naʻe kamata sio ai ʻa Jessenia ʻi he talanoá, naʻe kamata ke ne kata ʻo aʻu ai pē ki heʻene tangi. ʻI hono ʻeke ange ʻe heʻene faʻeé pe ko e hā naʻe tangi aí, naʻá ne tali ange koeʻuhí naʻá ne mālieʻia ʻi he meʻa naʻá ne sio aí. Naʻe ʻiloʻi leva ai ʻe heʻene faʻeé naʻe malava ke ne mahinoʻi ʻa e meʻa kotoa pē ʻi he DVD.”

Ko ha fefine tuli ʻoku nofo ʻi ha feituʻu ʻuta ʻi Venisuela naʻe ʻi ai ʻene kiʻi taʻahine, pea naʻá ne feitama ʻi he kiʻi leka hono uá. Ko ia mo hono husepānití naʻá na ongoʻi heʻikai lava ke na tauhi ha toe kiʻi tama koeʻuhi ko e tuʻunga fakaʻekonōmiká, ko ia naʻá na fakakaukau ai ke fai ha fakatōtama. ʻI he ʻikai ʻilo ki he meʻa ko eni naʻe hokó, naʻe fou atu ai ʻa e ongo Fakamoʻoni ʻa Sihova ʻo fakahaaʻi kia kinaua ʻa e lēsoni 12 ʻi he vitiō What Does God Require of Us? ʻi he Talanoa Tuhutuhu faka-Venisuelá. ʻOku fakamatala ʻa e lēsoni ko ení ki he anga ʻo e vakai ʻa e ʻOtuá ki he fakatōtamá mo e fakapoó. Ki mui ai, naʻe tala ange ʻe he fefiné ki he ongo Fakamoʻoní ʻa ʻene houngaʻia ʻi hono ako ʻa e lēsoni ko iá. Naʻá ne pehē ko hono olá naʻá na fili ai ke ʻoua ʻe fai ha fakatōtama. Naʻe fakahaofi ai ha moʻui ʻi he tokoni ʻa e fakamatala talanoa-tuhutuhu ʻi he DVD!

ʻOku fakamatala ʻa Lorraine, ko ha Fakamoʻoni ʻoku tuli: “Ko hono ako ʻa e Tohi Tapú kuo hangē ia ko hano fakahokohoko ha fuʻu pāsoló. Naʻe ʻi ai ʻa e ngaahi ava—ngaahi konga naʻe puli—ʻi heʻeku mahinoʻi ʻa e foʻi fakatātaá fakalūkufua. Kae kehe, ʻi he ala maʻu lahi ange ʻa e ngaahi moʻoni Fakatohitapú ʻi he talanoa tuhutuhú, naʻe fakafonu ai ʻa e ngaahi avá.” Ko George, ʻa ia ʻoku tuli pea kuó ne hoko ko e Fakamoʻoni ʻi he taʻu ʻe 38, ʻokú ne pehē: “ʻOku ʻikai toe fehuʻia ko e malava ke mahinoʻi ha meʻa ʻiate koe peé ʻokú ne ʻoatu kiate koe ha tokaʻi-kita mo e falala pau. ʻOku ou ongoʻi ko e ngaahi DVD talanoa-tuhutuhú naʻe maongo lahi taha kiate au ʻi he fekauʻaki mo ʻeku tupu fakalaumālié.”

“Fakataha ʻi Heʻeku Leá”

Tānaki atu ki he ngaahi fakamatala talanoa-tuhutuhú, kuo fokotuʻutuʻu maau ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻa e ngaahi fakatahaʻanga ʻa ia ʻoku fai ai ʻa e ngaahi fakataha ʻi he talanoa tuhutuhu ʻataʻatā. ʻI he lolotonga ní, ʻoku ʻi ai ʻa e ngaahi fakatahaʻanga talanoa tuhutuhu ʻe 1,100 tupu ʻi māmani lahi. Ko e kau tulí ʻoku fai kiate kinautolu ʻa e malangá ʻi heʻenau leá, pea ʻoku akoʻi ʻa e ngaahi moʻoni Fakatohitapú ʻi he anga ʻo e fakakaukau ʻa ha tokotaha tuli—ʻi heʻene leá. ʻOku fakahoko ia ʻi ha founga ʻoku fakahaaʻi ai ʻa e fakaʻapaʻapa ki heʻene anga fakafonuá mo e hokosia ʻi he moʻuí.

Kuo ʻaonga hono fokotuʻu ʻa e ngaahi fakatahaʻanga talanoa-tuhutuhú? Vakai angé ki he hokosia ʻa Cyril, ʻa ia naʻe papitaiso ko e taha ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻi he 1955. Naʻá ne ako ʻi he lelei taha ʻo ʻene malavá ʻi ha ngaahi taʻu ʻi he ʻū tohi naʻe pulusi peá ne maʻu maʻu pē ʻa e ngaahi fakataha faka-Kalisitiané. Naʻe maʻu ʻi he taimi ʻe niʻihi ʻa e kau fakatonulea pea hala he taimi ʻe niʻihi. ʻI heʻene halá, naʻá ne fakafalala ki he Kau Fakamoʻoni ʻa ia naʻa nau feinga anga-ʻofa ke tokoniʻi ia ʻaki ʻenau hiki nouti fekauʻaki mo e meʻa naʻe leaʻaki ʻi he peletifōmú. ʻI he toki aʻu mai ki he 1989, ʻi heʻene hoko ko ha Fakamoʻoni ʻi he taʻu nai ʻe 34, naʻe fokotuʻu ai ʻa e ʻuluaki fakatahaʻanga talanoa-tuhutuhu ʻi ʻAmelika ʻi he Kolo Niu ʻIoké. ʻI he hoko ko ha mēmipa ʻo e fakatahaʻanga ko iá, naʻe anga-fēfē ʻa e ongoʻi ʻa Cyril? “Naʻe hangē ia ha hū mai mei ha loto vaotā, mei ha tānolo fakapoʻuli ki he māmá. Ko ha fakataha ʻi heʻeku leá!”

Ko e ngaahi fakatahaʻanga talanoa-tuhutuhu ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ko e ngaahi feituʻu ia ʻoku lava ke fakataha maʻu pē ai ʻa e kau tulí ke ako fekauʻaki mo e ʻOtuá pea lotu kiate ia. ʻOku ʻi ai ʻa e ngaahi feituʻu ʻoku lava ke ʻi he tuʻunga lelei fakaeongo ai ʻa e kakai ʻa e ʻOtuá. Neongo ʻa e ʻi ha māmani ʻoku fakamavaheʻi ai ʻa e kakai tulí ʻi he tuʻunga fakaeleá mo fakasōsialé, ko e ngaahi fakatahaʻanga ko ení ko e ngaahi feituʻu lelei ia ʻo e fetuʻutakí mo e feohí. ʻI he ʻātakai ko iá, ʻoku lava ke ako ai, tupu, pea feinga lahi ʻa e kau tulí ʻi heʻenau ngāue kia Sihová. Kuo malava ʻa e Kau Fakamoʻoni tuli tokolahi ke ngāue ko e kau ʻevangeliō taimi-kakato. Kuo hiki ʻa e niʻihi ki he ngaahi fonua kehe ke tokoniʻi ʻa e kau tuli aí ke nau ako ʻo fekauʻaki mo Sihova. Ko e kau tangata Kalisitiane ʻoku tulí ʻoku nau ako ke hoko ko e kau faiako, kau fokotuʻutuʻu ngāue, mo e kau tauhi-sipi ola lelei, pea ʻoku malava leva ai ke taau ʻa e tokolahi ke tokangaʻi ʻa e ngaahi fatongia ʻi he fakatahaʻangá.

ʻI ʻAmelika, ʻoku ʻi ai ʻa e fakatahaʻanga talanoa-tuhutuhu ʻe 100 tupu pea mo e kulupu nai ʻe 80. ʻI Pelēsila, ʻoku fakafuofua ai ki he ngaahi fakatahaʻanga talanoa-tuhutuhu ʻe 300 pea mo e kulupu ʻe 400 tupu. ʻOku ofi ki he fakatahaʻanga talanoa-tuhutuhu ʻe 300 ʻi Mekisikou. ʻOku ʻi Lūsia ʻa e fakatahaʻanga talanoa-tuhutuhu ʻe 30 tupu mo e kulupu ʻe 113. Ko e ngaahi fakatātā pē eni ʻe niʻihi ʻo e tupu kuo hoko he māmaní takatakai.

ʻOku toe fai foki ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻa e ngaahi ʻasemipilī mo e fakataha-lahi ʻi he talanoa tuhutuhú. ʻI he taʻu kuo ʻosí, naʻe fai ai ʻa e fakataha-lahi laka hake he 120 takatakai ʻi he māmaní ʻi he ngaahi talanoa tuhutuhu kehekehe. Ko e ngaahi fakataha ko ení, ʻoku ʻai ai ke malava ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻoku tulí ke sio ko e konga kinautolu ʻo ha fetokouaʻaki faka-Kalisitiane ʻi māmani lahi ʻoku nau maʻu ʻaonga mei he meʻakai fakalaumālie taimi totonu.

Ko Leonard ʻoku tuli pea kuó ne hoko ko e taha ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová laka hake ʻi he taʻu ʻe 25. ʻOkú ne fakamatala: “Kuó u ʻiloʻi maʻu pē ko Sihova ʻa e ʻOtua moʻoní. Neongo ia, naʻe ʻikai ʻaupito te u mahinoʻi lelei ʻa e ʻuhinga kuó ne fakaʻatā ai ʻa e faingataʻá. ʻI he taimi ʻe niʻihi, naʻe fakatupunga ʻe he meʻá ni ke u ongoʻi ʻita ʻiate ia. Ka ʻi he lolotonga ʻo ha malanga makehe ʻe taha ʻi ha fakataha-lahi fakavahe talanoa-tuhutuhu, naʻá ku toki mahinoʻi ai ʻa e ngaahi ʻīsiu naʻe kau ki aí. ʻI he ʻosi ʻa e malangá, naʻe tekeʻi mai ai au ʻe hoku uaifí ʻaki ʻa hono tuiʻi nimá ʻo ne ʻeke, ‘Kuó ke fiemālie?’ Naʻe malava ke u lea moʻoni ʻo pehē ʻio! Hili ʻa e taʻu ʻe 25, ʻoku ou fakamālō lahi ʻi he ʻikai te u liʻaki ʻa Sihová. Naʻá ku ʻofa maʻu pē ʻiate ia ka naʻe ʻikai te u mahinoʻi kakato ia. ʻOku ou mahinoʻi ia he ʻahó ni!”

Loto Houngaʻia

Ko e hā ʻa e “fakamatala” fekauʻaki mo e fofonga ʻo Sihová ʻoku mahinoʻi ʻe he kau tulí ʻi heʻenau ako fekauʻaki mo iá? Ko e ʻofa, manavaʻofa, fakamaau totonu, mateaki, ʻaloʻofa—mo e ngaahi meʻa lahi ange.

Ko e feohiʻanga fakavahaʻapuleʻanga ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻoku tulí ʻoku nau sio ki he fofonga ʻo Sihová pea ʻe hokohoko atu ʻa ʻenau fai peheé ʻo toe māʻalaʻala ange. ʻI he ʻi hono lotó ʻa e ʻofa ki he kau tulí, ‘kuo fakaulo mai ʻe Sihova hono fofongá kiate kinautolu.’ (Nom. 6:25) He houngaʻia moʻoni ē ko e faʻahinga ko ia ʻoku tulí ʻi heʻenau hoko ʻo ʻiloʻi ʻa Sihová!

[Fakatātā ʻi he peesi 25]

ʻOku ʻi ai ʻa e fakatahaʻanga talanoa-tuhutuhu laka hake he 1,100 ʻi he māmaní takatakai

[Fakatātā ʻi he peesi 26]

Kuo ulo lahi ʻa e fofonga ʻo Sihová ki he feituʻu ʻoku ʻi ai ʻa e kau tulí

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share