Naʻá Ke ʻIloʻi?
Ko e hā naʻe feʻungamālie ai ʻa hono ui ʻe Sīsū ko e “kau kaihaʻa” ʻa e kau mēsianiti naʻa nau fakatau atu ʻa e fanga manu ʻi he temipale ʻi Selusalemá?
ʻI HE Kōsipeli ʻa Mātiú ʻoku tau lau ai: “Naʻe hū atu ʻa Sīsū ki he temipalé ʻo laku ki tuʻa ʻa kinautolu kotoa naʻa nau fai ʻa e fakatau atu mo e fakatau mai ʻi he temipalé, peá ne fulihi ʻa e ngaahi tēpile ʻa e kau fakafetongi paʻangá mo e ngaahi sea ʻa e kau fakatau lupé. Pea naʻá ne pehē kiate kinautolu: ‘Kuo tohi, “Ko hoku falé ʻe ui ko e fale faiʻanga lotu,” ka ʻoku mou ngaohi ia ko e ʻana ʻo e kau kaihaʻa.’”—Māt. 21:12, 13.
ʻOku hā ʻi he hisitōliá ko e kau mēsianiti ʻi he temipalé naʻa nau fakafeangai taʻetotonu ki he kau fakataú ʻaki ʻenau hilifaki ha totongi māʻolunga ʻaupito. Ko e fakatātaá, naʻe anga-maheni ʻaki ko e fanga lupé naʻe totongi maʻamaʻa ʻaupito ke lava ʻa e kau masivá ʻo fakatau mai ia ki he ngaahi feilaulaú. Kae kehe, ʻoku pehē ʻe he ngaahi tohi motuʻa faka-Siú naʻe ʻi ai ha taimi ʻi he ʻuluaki senitulí naʻe pau ke maʻu ai ʻe ha taha ʻa e totongi ko ha foʻi tēnali koula kae lava ke ne fakatau mai ha foʻi lupe ʻe ua. Naʻe feʻunga mo e ʻaho ʻe 25 ki ha tokotaha ngāue ke ne maʻu ai ʻa e paʻanga ko ení. Naʻe totongi mamafa ʻaupito ʻa e fanga lupé ʻo ʻikai ke kei lava ʻe he kau masivá ʻo fakatau mai. (Liv. 1:14; 5:7; 12:6-8) Naʻe ʻita lahi ʻa Lāpai Simeon ben Gamaliel fekauʻaki mo e meʻá ni ʻo ne fakasiʻisiʻi ai ʻa e ngaahi feilaulau naʻe fiemaʻu ke fai ʻe he kau Siú. Naʻe holo leva ai ʻa e totongi ʻo e foʻi lupe ʻe uá ki he vahe teau ʻo ha foʻi tēnali koula.
ʻOku lava ke tau ʻiloʻi heni, naʻe mānumanu ʻa e kau mēsianiti ʻi he temipalé pea naʻa nau feinga ke maʻu haʻanau tupu mei heʻenau kau fakataú. Ko e ʻuhinga ia naʻe feʻungamālie ai ʻa hono ui kinautolu ʻe Sīsū ko e “kau kaihaʻa.”