LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w18 ʻEpeleli p. 13-14
  • Kau Tangata Kuo Fakanofo—Ako meia Tīmote

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Kau Tangata Kuo Fakanofo—Ako meia Tīmote
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2018
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • FAʻIFAʻITAKI KI HE FAʻIFAʻITAKIʻANGA ʻA TĪMOTÉ
  • KOLOAʻAKI HO MONUÚ
  • Tīmote—Ko ha “Foha Mooni i he Tui”
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1999
  • Tuku Ho Lotó ki Ho Vāhenga-Ngāué!
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2020
  • ʻAI KE HĀ HOʻO LAKA KI MUʻÁ
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2009
  • Kau Talavou​—Tuli ki he Ngaahi Taumuʻa ʻOku Fakalāngilangiʻi Ai ʻa e ʻOtuá
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2007
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2018
w18 ʻEpeleli p. 13-14
Tīmote

Kau Tangata Kuo Fakanofo​—Ako Meia Tīmote

ʻI HE taʻu kuo ʻosí, naʻe fakanofo ai ʻa e kau tangata ʻe laui afe ke nau hoko ko e kau mātuʻa mo e kau sevāniti fakafaifekau ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻi māmani lahi. Kapau ko e taha koe ʻo siʻi fanga tokoua ko iá, tā ko e moʻoni ʻokú ke fiefia ʻi ho monū foʻou ʻo e ngāué.

Ka, ʻoku hā mahino te ke kiʻi ongoʻi loto-moʻua foki. Ko Jason, ko ha mātuʻa kei siʻi, ʻokú ne pehē, “ʻI hono ʻuluaki fakanofo aú, naʻá ku ongoʻi mātuʻaki lōmekina ʻi hoku ngaahi fatongia foʻoú.” Naʻe ongoʻi taʻefeʻunga ʻa Mōsese mo Selemaia ʻi heʻena maʻu ʻa ʻena vāhenga-ngāue foʻou meia Sihová. (ʻEki. 4:10; Sel. 1:6) Kapau ʻokú ke ongoʻi pehē, ʻe lava fēfē ke ke ikuʻi ia pea hanganaki fakalakalaka? Fakakaukau angé ki he faʻifaʻitakiʻanga ʻa e ākonga Kalisitiane ko Tīmoté.​—Ngā. 16:1-3.

FAʻIFAʻITAKI KI HE FAʻIFAʻITAKIʻANGA ʻA TĪMOTÉ

ʻI he taʻu hongofulu tupu lahi nai pe taʻu 20 tupu siʻi ʻa Tīmoté naʻe fakaafeʻi ia ʻe he ʻapositolo ko Paulá ke ne hoko ko hono kaungāfononga. ʻUluakí, koeʻuhi ko ʻene kei siʻí, naʻe ʻikai nai falala ʻa Tīmote kiate ia tonu pea naʻá ne toumoua nai ke ngāue ʻi hono ngafa naʻe vaheʻi foʻou angé. (1 Tīm. 4:11, 12; 2 Tīm. 1:1, 2, 7) Ka, ʻi ha hongofuluʻi taʻu ki mui ai, naʻe lava ke tala ʻe Paula ki he fakatahaʻanga ʻi Filipaí: “ʻOku ou ʻamanaki ʻi he ʻEiki ko Sīsuú ke fekau atu ʻa Tīmote kiate kimoutolu ʻi ha taimi nounou mei heni . . . He ʻoku ʻikai te u maʻu ha toe taha mo ha hehema fakaefakakaukau hangē ko ia ʻokú ne maʻú.”​—Fil. 2:19, 20.

Ko e hā naʻá ne ʻai ʻa Tīmote ke ne hoko ko ha mātuʻa tuʻu-ki-muʻa peheé? Fakakaukau ki he lēsoni ʻe ono ʻe lava ke ke maʻu mei heʻene faʻifaʻitakiʻangá.

‘Oange ‘e Tīmote ha me‘a‘ofa ki ha tuofefine

1. Naʻá ne tokanga moʻoni ki he kakaí. Naʻe tala ʻe Paula ki he fanga tokoua ʻi Filipaí: “[Ko Tīmote] te ne tokanga moʻoni kiate kimoutolu.” (Fil. 2:20) ʻIo, naʻe tokanga ʻa Tīmote ki he kakaí. Naʻá ne mahuʻingaʻia moʻoni ʻi heʻenau lelei fakalaumālié, pea naʻá ne ngāue loto-lelei maʻanautolu.

Fakaʻehiʻehi mei he hangē ko ha fakaʻuli pasi fakaefakatātā ʻa ia ʻokú ne tokanga lahi ange ke aʻu ki he tauʻanga pasí kae ʻikai tokanga ke fakaheka ʻene kau pāsesé. Ko William, ko ha mātuʻa ʻoku fakaʻapaʻapaʻi ʻi he taʻu ʻe 20 tupu, ʻokú ne faleʻi ki he kau tangata ne toki fakanofo foʻoú: “ʻOfa he fanga tokouá. Tokangataha ki heʻenau fiemaʻú kae ʻikai ko e fokotuʻutuʻu maau fakaekautahá.”

Vahevahe ‘e Tīmote ki ha tangata ‘a e Folofolá

2. Naʻá ne fakamuʻomuʻa ʻa e ngaahi meʻa fakalaumālié. ʻI hono fakafaikehekeheʻi ʻa e faʻifaʻitakiʻanga ʻa Tīmoté mei he niʻihi kehé, naʻe pehē ʻe Paula: “Ko e kotoa ʻo e niʻihi kehé ʻoku nau kumi ki he lelei pē ʻa kinautolú, ʻo ʻikai ki he meʻa ʻoku fiemaʻu ʻe Sīsū Kalaisí.” (Fil. 2:21) Naʻe faitohi mei Loma. Naʻá ne vakai ki he fanga tokoua ʻi aí naʻa nau tokanga tōtuʻa pē ki heʻenau ngaahi meʻa fakafoʻituituí. ʻI ha tuʻunga, naʻe ʻikai te nau ngāue mālohi fakalaumālie. Ka naʻe ʻikai ke pehē ʻa Tīmote! ʻI he malanga hake ʻa e faingamālie ke ʻai ke laka ki muʻa ʻa e ongoongo leleí, naʻe hangē ʻa ʻene fakakaukaú ko e fakakaukau ʻa ʻAiseá, ʻa ia naʻá ne pehē: “Ko au eni! Fekauʻi au!”​—ʻAi. 6:8.

ʻE lava fēfē ke ke ʻai ke mafamafatatau ho fatongia fakafoʻituituí mo ho fatongia fakalaumālié? ʻUluakí, ʻai ke muʻomuʻa ʻa e meʻa ʻoku muʻomuʻá. “Fakapapauʻi ʻa e ngaahi meʻa ʻoku mahuʻinga angé,” ko e enginaki ia ʻa Paulá. (Fil. 1:10) ʻAi ko e meʻa ʻokú ke fakamuʻomuʻá ʻa e ngaahi meʻa ʻa e ʻOtuá. Uá, ʻai ke faingofua. Taʻofi ʻa e ngaahi meʻa ʻokú ne kaihaʻasi ʻa e taimí mo e iví. Naʻe akonaki ʻa Paula kia Tīmote: “Hola mei he ngaahi holi fakatalavoú, kae tuli ki he māʻoniʻoní, tuí, ʻofá, melinó.”​—2 Tīm. 2:22.

Lea ‘a Tīmote ki ha fakataha‘anga

3. Naʻá ne ngāue mālohi ʻi he ngāue toputapú. Naʻe fakamanatu ʻe Paula ki he kau Filipaí: “ʻOku mou ʻiloʻi ʻa e fakamoʻoni naʻá ne [Tīmote] tuku mai fekauʻaki mo ia tonú, ʻa ia ʻi he hangē ha kiʻi tama mo haʻane tamaí naʻá ne ngāue fakatamaioʻeiki fakataha mo au ke laka ki muʻa ai ʻa e ongoongo leleí.” (Fil. 2:22) Naʻe ʻikai ke fakapikopiko ʻa Tīmote. Naʻá ne ngāue mālohi fakataha mo Paula, pea naʻe ʻai ʻe he meʻá ni ke mālohi ʻa e haʻi ʻo ʻena feʻofaʻakí.

ʻOku ʻikai ke siʻisiʻi ʻa e ngāue ʻi he kautaha ʻa e ʻOtuá ʻi he ʻahó ni. Ko e ngāue ko iá ʻoku fakafiemālie moʻoni pea ʻe lava ke ne tohoakiʻi koe ke ke vāofi ange mo ho fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné. Ko ia ʻai maʻu pē ko hoʻo taumuʻá ia ke “femoʻuekina ai pē ʻi he ngāue ʻa e ʻEikí.”​—1 Kol. 15:58.

Ako ‘a Tīmote mei he ‘apositolo ko Paulá

4. Naʻá ne ngāueʻaki ʻa e ngaahi lēsoni naʻá ne akó. Naʻe tohi ʻa Paula kia Tīmote: “Kuó ke muimui ofi ʻi heʻeku akonakí, ʻi heʻeku ʻalunga moʻuí, ʻi heʻeku taumuʻá, ʻi heʻeku tuí, ʻi heʻeku kātakí, ʻi heʻeku ʻofá, ʻi heʻeku ʻūkumá.” (2 Tīm. 3:10) Koeʻuhi naʻe ngāueʻaki ʻe Tīmote ʻa e meʻa naʻá ne akó, naʻá ne taau ai ki ha fatongia lahi ange.​—1 Kol. 4:17.

ʻOku ʻi ai hao kaumeʻa matuʻotuʻa fakalaumālie? Kapau ʻoku ʻikai, ko e hā ʻoku ʻikai te ke kumi ai ha tahá? Ko Tom, ko ha mātuʻa ia ʻi he ngaahi taʻu lahi, ʻokú ne manatuʻi: “Naʻe mahuʻingaʻia ʻiate au ha mātuʻa taukei peá ne akoʻi lelei ʻaupito au. Naʻá ku kole maʻu pē ʻa ʻene faleʻí peá u ngāueʻaki ia. Naʻe vave hono ʻai ʻe he meʻá ni ke u loto-maʻú.”

Teuteu ‘a Tīmote ke faiako

5. Naʻá ne hanganaki akoʻi ʻa ia tonu. Naʻe enginaki ʻa Paula kia Tīmote: “Teuʻi ʻa koe tonu fakataha mo e taumuʻa ke maʻu ʻa e anga-līʻoa fakaʻotuá.” (1 Tīm. 4:7) ʻOku ʻi ai nai ha faiako ʻa ha tokotaha sipoti, ka ʻoku toe fiemaʻu foki ke ne akoʻi ʻa ia tonu. Naʻe ekinaki ʻa Paula kia Tīmote: “Hokohoko atu hoʻo kīvoi ʻi he lautohi ʻi he ʻao ʻo e kakaí, ʻi he ekinakí, ʻi he faiakó. . . . Fakakaukauloto ki he ngaahi meʻá ni; nōfoʻi ʻiate kinautolu, koeʻuhi ke hoko ai hoʻo laka ki muʻá ʻo hā mahino atu ki he kakai kotoa.”​—1 Tīm. 4:13-15.

Ko koe foki ʻoku fiemaʻu ke ke hanganaki fakaleleiʻi hoʻo pōtoʻí. ʻOua ʻe tuku ho tuʻunga fakalaumālié ke ʻikai laka ki muʻa pe ʻikai ʻalu mo e taimí ʻa hoʻo mahinoʻi ʻa e founga ngāue ʻa e fakatahaʻangá. Fakaʻehiʻehi foki mei he falala-tōtuʻá​—ʻi he fakakaukau nai ʻoku lahi ʻaupito hoʻo taukeí ʻa ia ʻe malava ke ke fakaleleiʻi ha tuʻunga pē ʻo ʻikai fekumi fakalelei ki ai. ʻI he faʻifaʻitaki kia Tīmoté, “tokanga maʻu ai pē kiate koe tonu pea ki hoʻo faiako ʻoku faí.”​—1 Tīm. 4:16.

Lotu ‘a Tīmote

6. Naʻá ne falala ki he laumālie ʻo Sihová. ʻI he fakakaukauloto ki he ngāue fakafaifekau ʻa Tīmoté, naʻe fakamanatu ʻe Paula kiate ia: “Maluʻi ʻa e meʻa mahuʻinga ko ʻeni naʻe tuku atú fakafou ʻi he tokoni ʻa e laumālie māʻoniʻoní ʻa ia ʻokú ne nofoʻia kitautolú.” (2 Tīm. 1:14) Ke maluʻi ʻa ʻene ngāue fakafaifekaú, naʻe fiemaʻu ke falala ʻa Tīmote ki he laumālie ʻo e ʻOtuá.

Ko Donald, ko ha mātuʻa ʻi he taʻu lahi, ʻokú ne pehē: “Ko e kau tangata kuo fakanofó kuo pau ke nau koloaʻaki honau vahaʻangatae mo e ʻOtuá. Ko e faʻahinga ʻoku peheé te nau ʻalu atu ‘ʻi he mālohi ki he mālohi.’ Kapau te nau lotu ʻo kole ʻa e laumālie ʻo e ʻOtuá pea fakatupulekina ʻa hono fuá, te nau hoko ko ha tāpuaki moʻoni ki honau fanga tokouá.”​—Saame 84:7; 1 Pita 4:11.

KOLOAʻAKI HO MONUÚ

ʻOku fakalototoʻa ʻaupito ʻa e sio ki he tokolahi fau ʻa e fanga tokoua kuo fakanofo foʻou, hangē ko koé, ʻoku nau fakalakalaka fakalaumālie. Ko Jason, naʻe lave ki ai ʻi he kamatá, ʻokú ne pehē: “Lolotonga ʻa e taimi kuó u hoko ai ko ha mātuʻá, kuó u ako ʻa e meʻa lahi pea kuo tupulekina ʻa ʻeku loto-maʻú. ʻOku ou fiefia moʻoni he taimí ni ʻi hoku vāhenga-ngāué pea vakai ki ai ko ha monū fisifisimuʻa!”

Te ke hanganaki fakalakalaka fakalaumālie? ʻAi ko hoʻo taumuʻá ia ke ako meia Tīmote. Te ke hoko ai mo koe foki ko ha tāpuaki ki he kakai ʻa e ʻOtuá.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share