LAYIBULARE YA PA INTANETI
Watchtower
LAYIBULARE YA PA INTANETI
Chitonga (Malawi)
  • BAYIBOLU
  • MABUKU
  • MAUNGANU
  • mwbr21 September pp. 1-7
  • Malifalensi nga Nkhani za Unganu wa Umoyu Widu Ndipuso Uteŵeti

Vidiyo yo mwasankha palivi.

Pepani, vidiyo iyi yikana kujula.

  • Malifalensi nga Nkhani za Unganu wa Umoyu Widu Ndipuso Uteŵeti
  • Malifalensi nga Nkhani za Unganu wa Umoyu Widu Wachikhristu Ndipuso Uteŵeti——2021
  • Mitu yimanayimana
  • SEPTEMBER 6-12
  • CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | DOTORONOME 33-34
  • “Thaŵiyani mu ‘Manja Ngamuyaya’ Ngaku Yehova”
  • it-2 51
  • Yeshuruni
  • w11-CN 9/15 19 ¶16
  • Tiyeni Tithamange Mpikisano Mopirira
  • Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu
  • it-2 439 ¶3
  • Mozesi
  • SEPTEMBER 13-19
  • Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu
  • w04-CN 12/1 8 ¶6
  • Mfundo Zazikulu za M’buku la Yoswa
  • SEPTEMBER 20-26
  • CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 3-5
  • “Yehova Watumbika Munthu yo we ndi Chivwanu”
  • it-2 105
  • Yorodani
  • Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu
  • w04-CN 12/1 8 ¶7
  • Mfundo Zazikulu za M’buku la Yoswa
  • SEPTEMBER 27–OCTOBER 3
  • CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 6-7
  • “Thaŵani Vinthu Vambula Fundu”
  • w10-CN 4/15 20 ¶5
  • Musamaone Zinthu Zachabe
  • w97-CN 8/15 28 ¶2
  • Nkuululiranji Choipa?
  • w10-CN 4/15 21 ¶8
  • Musamaone Zinthu Zachabe
  • OCTOBER 4-10
  • CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 8-9
  • “Vo Tisambira Kwa Agibiyoni”
  • it-1 930-931
  • Agibiyoni
  • w11-CN 11/15 8 ¶14
  • “Usadalire Luso Lako Lomvetsa Zinthu”
  • w04-CN 10/15 18 ¶14
  • “Yendayenda M’dzikoli”
  • Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu
  • it-1 1030
  • Kupayika
  • OCTOBER 11-17
  • CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 10-11
  • “Yehova Wachitiya Nkhondu Ayisirayeli”
  • it-1 50
  • Adoni-zedeki
  • it-1 1020
  • Matalala
  • w04-CN 12/1 11 ¶1
  • Mfundo Zazikulu za M’buku la Yoswa
  • Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu
  • w09-CN 3/15 32 ¶5
  • Mafunso Ochokera kwa Owerenga
  • OCTOBER 18-24
  • CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 12-14
  • “Londoni Yehova ndi Mtima Wosi”
  • w04-CN 12/1 11 ¶11
  • Mfundo Zazikulu za M’buku la Yoswa
  • w06-CN 10/1 18 ¶11
  • Kulimba Mtima Chifukwa cha Chikhulupiriro ndi Kuopa Mulungu
  • Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu
  • it-1 902-903
  • Agebali
  • OCTOBER 25-31
  • CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 15-17
  • “Vikiriyani Chihara Chinu Chakuzirwa”
  • it-1 1083 ¶3
  • Heburoni
  • it-1 848
  • Ntchitu ya Ukapolu
  • it-1 402 ¶3
  • Kanani
Malifalensi nga Nkhani za Unganu wa Umoyu Widu Wachikhristu Ndipuso Uteŵeti——2021
mwbr21 September pp. 1-7

Malifalensi nga Nkhani za Unganu wa Umoyu Widu Ndipuso Uteŵeti

SEPTEMBER 6-12

CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | DOTORONOME 33-34

“Thaŵiyani mu ‘Manja Ngamuyaya’ Ngaku Yehova”

it-2 51

Yeshuruni

Ili ndi zina laulemu laku Isirayeli. Mu Bayibolu la Chigiriki la Septuagint zina lakuti “Yeshuruni” likufwatulikiya kuti “wakwanjiwa.” Zina lakuti “Yeshuruni” lakumbuskanga Ayisirayeli kuti Yehova wakuchita nawu phanganu ndipu akhumbika kulutirizga kuja akugomezgeka. (Dt 33:5, 26; Yes 44:2) Pa Dotoronome 32:15 zina lakuti Yeshuruni ligwiriskikiya ntchitu mwakuyeruzgiya. Mumalu mwakuchita vinthu mwakukoliyana ndi zina lawu, Ayisirayeli amuvwiyanga cha Chiuta, angumuluwa yo wakuŵapanga kweniso angutinkha yo wakuŵataska.

w11-CN 9/15 19 ¶16

Tiyeni Tithamange Mpikisano Mopirira

Mofanana ndi Abulahamu, nayenso Mose sanaone malonjezo a Mulungu akukwaniritsidwa. Aisiraeli ali pafupi kulowa m’Dziko Lolonjezedwa, Mulungu anauza Mose kuti: “Pakuti udzaona dzikolo uli patali, koma sudzalowa m’dziko limene ndikupereka kwa ana a Isiraeli.” Izi zinachitika chifukwa chakuti iye ndi Aroni atapsetsedwa mtima ndi anthu osamvera, anachita zinthu “mosakhulupirika kwa [Mulungu] pakati pa ana a Isiraeli, kumadzi a pa Meriba.” (Deut. 32:51, 52) Kodi Mose anakwiya ndi zimenezi? Ayi sanakwiye. Tikutero chifukwa anapempha Yehova kuti adalitse Aisiraeli ndipo mawu ake omaliza anali akuti: “Ndiwe wodala Isiraeli iwe! Ndani angafanane ndi iwe, anthu amene akupulumutsidwa ndi Yehova, chishango chako chokuthandiza, amenenso ndi lupanga lako lopambana?”—Deut. 33:29.

Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu

it-2 439 ¶3

Mozesi

Mozesi wangufwa we ndi vyaka 120. Pakukamba za nthazi zo wenga nazu, Bayibolu likamba kuti: “Masu ngaki ngenga ngeche kuwona umampha kweniso wenga weche ndi nthazi.” Yehova wangumuŵika mumuwunda wo uziŵika cha mpaka msanawale. (Dt 34:5-7) Venivi vinguwovya kuti Ayisirayeli aleki kuzenga tinyumba pa muwunda waki kuti asopiyengemu. Viwoneka Satana wakhumbisiskanga kugwiriskiya ntchitu thupi laku Mozesi kuti lisopekengi. Venivi ndivu Yuda yo wenga wakutumika kweniso mvurwa waku Yesu Khristu wangulemba kuti: “Kweni Mikayeli, mura wa angelu wati wapambana maŵanaŵanu ndi Dyaboli kweniso kupindana nayu pa nkhani yakukwaskana ndi thupi laku Mozesi, wangumuyeruzga cha pamwenga kumunyoza, kweni wangukamba kuti: ‘Yehova wakuchenyi.’” (Yuda 9) Ayisirayeli ŵechendaluti ku Kenani pa nyengu yo alongozgeka ndi Yoswa, yiwu angumuliya Mozesi kwa mazuŵa 30.—Dt 34:8.

SEPTEMBER 13-19

Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu

w04-CN 12/1 8 ¶6

Mfundo Zazikulu za M’buku la Yoswa

2:4, 5—N’chifukwa chiyani Rahabi akusocheretsa anthu a mfumu amene akusakasaka azondi aja? Rahabi akuika moyo wake pachiswe poteteza azondiwo chifukwa chakuti iye wayamba kukhulupirira Yehova. Motero palibe chifukwa choti Rahabi aululire kumene kuli azondiwo kwa anthu ofuna kupha anthu a Mulunguwa. (Mateyu 7:6; 21:23-27; Yohane 7:3-10) Ndipotu Rahabi ‘anayesedwa wolungama chifukwa cha ntchito’ zake, kuphatikizapo ntchito yosocheretsa nthumwi za mfumuzi.—Yakobo 2:24-26.

SEPTEMBER 20-26

CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 3-5

“Yehova Watumbika Munthu yo we ndi Chivwanu”

it-2 105

Yorodani

Kanandi msinji wa Yorodani waŵanga ndi ndimba ya mamita 1 mpaka 3 kweniso pafufupi mamita 27 mpaka 30 mu usani. Kweni mu nyengu ya chipwepwi msinji wa Yorodani utola ndipu uja usani ukongwa kweniso uja ndi ndimba. (Yos 3:15) Pa nyengu yo msinji wa Yorodani watolanga vaŵanga vakofya kuti Ayisirayeli kwali mbanthulumi, anthukazi ndipuso ŵana ayambuki, ukongwa kufupi ndi Yeriko. Mweza utuŵa ukulu ukongwa mwakuti ŵanthu wo asamba akukurwa. Kweni Yehova wangumika maji nga mumsinji wa Yorodani mwakuziziswa ndipu Ayisirayeli anguyambuka pakumira. (Yos 3:14-17) Pati pajumpha nyengu, pa nyengu yo Eliya wenga ndi Elisha, Eliya wangumika maji nga mumsinji wa Yorodani. Elisha nayu wangumika maji nga mumsinji wa Yorodani we yija.—2Mf 2:7, 8, 13, 14.

Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu

w04-CN 12/1 8 ¶7

Mfundo Zazikulu za M’buku la Yoswa

5:14, 15—Kodi ndani amene ali “kazembe wa ankhondo a Yehova”? Kazembe amene akumulimbikitsa Yoswa pachiyambi polanda Dziko Lolonjezedwa n’zachiwonekere kuti ndi “Mawu,” kapena kuti Yesu Kristu asanabadwe monga munthu. (Yohane 1:1; Danieli 10:13) N’zolimbikitsa kwambiri kudziwa kuti ngakhale panopo Yesu Kristu, amene tsopano anapatsidwa ulemerero, amakhala nawo anthu a Mulungu pankhondo yawo yauzimu.

SEPTEMBER 27–OCTOBER 3

CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 6-7

“Thaŵani Vinthu Vambula Fundu”

w10-CN 4/15 20 ¶5

Musamaone Zinthu Zachabe

Patapita zaka mazana ambiri, Mwisiraeli wina dzina lake Akani, ‘anaona’ zinthu zina mumzinda wa Yeriko, womwe unali utawonongedwa, ndipo anaziba. Mulungu anali atalamula kuti zinthu zonse mumzindawo ziwonongedwe kupatulapo zinthu zina zimene zinayenera kuperekedwa mosungira chuma cha Yehova. Aisiraeli anachenjezedwa kuti ‘asakhudze choperekedwacho’ kuopera kuti angakhumbire n’kutengako zinthu zina. Chifukwa cha kusamvera kwa Akani, Aisiraeli anagonjetsedwa ndi anthu a mumzinda wa Ai ndipo ambiri anaphedwa. Akani sanaulule tchimo lake mpaka pamene anaonekera poyera. Akani anati: “Pamene ndinaona” zinthuzo “ndinazikhumbira ndi kuzitenga.” Chilakolako cha maso ake chinachititsa kuti iye awonongedwe limodzi “ndi zake zonse.” (Yos. 6:18, 19; 7:1-26) Akani analakalaka zinthu zimene analetsedwa.

w97-CN 8/15 28 ¶2

Nkuululiranji Choipa?

Chifukwa chimodzi choulurira tchimo nchakuti kumathandiza kusunga chiyero cha mpingo. Yehova ndi Mulungu woyera, wopatulika. Amafuna onse omlambira akhale oyera mwauzimu ndi mwamakhalidwe. Mawu ake ouziridwa amati: “Monga ana omvera osadzifanizitsanso ndi zilakolako zakale, pokhala osadziŵa inu; komatu monga Iye wakuitana inu ali woyera mtima, khalani inunso oyera mtima m’makhalidwe anu onse; popeza kwalembedwa, Muzikhala oyera mtima, pakuti Ine ndine woyera mtima.” (1Petro 1:14-16) Awo amene amachita zinthu zonyansa kapena zolakwa angadzetse chidetso ndi kutayitsa chiyanjo cha Yehova pampingo wonse mpaka atawongoleredwa kapena kuchotsedwa.—Yerekezerani ndi Yoswa, chaputala 7.

w10-CN 4/15 21 ¶8

Musamaone Zinthu Zachabe

Akhristu oona nawonso amakhala ndi chilakolako cha maso ndi cha thupi. N’chifukwa chake Mawu a Mulungu amatilimbikitsa kukhala odziletsa pa nkhani ya zinthu zimene timaona ndi zimene timakhumbira. (1 Akor. 9:25, 27; werengani 1 Yohane 2:15-17.) Munthu wolungama Yobu anazindikira kuti pali kugwirizana pakati pa kuona ndi kukhumbira. Iye anati: “Ndinapangana ndi maso anga, potero ndipenyerenji namwali?” (Yobu 31:1) Yobu anakana kukhudza mkazi m’njira yachiwerewere komanso sanalole kumaganiza zinthu zoterozo m’pang’ono pomwe. Yesu anatsindika mfundo yakuti sitiyenera kuganizira zachiwerewere. Iye anati: “Aliyense woyang’anitsitsa mkazi mpaka kumulakalaka wachita naye kale chigololo mu mtima mwake.”—Mat. 5:28.

OCTOBER 4-10

CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 8-9

“Vo Tisambira Kwa Agibiyoni”

it-1 930-931

Agibiyoni

Mo Agibiyoni Anguchitiya Vinthu ndi Yoswa. Mu nyengu yaku Yoswa Ahivi ajanga ku Gibiyoni, ndipu wenga umoza mwa mitundu 7 yo yakhumbikanga kunangika. (Dt 7:1, 2; Yos 9:3-7) Agibiyoni adanikanga so kuti Aamori, ndipu zina lenili nyengu zinyaki lagwiriskikiyanga ntchitu pakudana Akanani wosi. (2Sa 21:2; yeruzgiyani ndi Ge 10:15-18; 15:16.) Agibiyoni apambananga ukongwa ndi Akanani anyaki. Yiwu anguziŵa kuti chinanga kuti ŵe ndi asilikali anthazi kweniso ŵe ndi tawuni yikulu, kweni asani alimbana ndi Ayisirayeli athereskekengi chifukwa Yehova waŵarwiyanga nkhondu Ayisirayeli. Mwaviyo, tawuni ya Yeriko ndi Ai yati yabwangandulika, anthulumi aku Gibiyoni wo tikayika cha kuti amiyanga matawuni ngatatu nga Kefira, Beroti ndi Kiriyati-yearimu (Yos 9:17) angutuma ŵanthu kuti aluti kwaku Yoswa kuchipempha kuti ajengi mwachimangu. Anthulumi ŵenaŵa anguvwala malaya ndi sapatu zakukeruka, ŵenga ndi mathumba ngachikopa nga vinyu ngo nganguphumuka, anguvwala so vigudulu vakukeruka kweniso ŵenga ndi chiŵandi chakumira ndipuso chakumukutuka. Yiwu anguwoneka nge kuti atuliya kucharu chakutali cho Ayisirayeli akhumbikanga cha kuchithereska. Agibiyoni anguwona mo Yehova wanguthereske Ayijipiti, mafumu nga ku Amori, Sihoni ndi Ogi. Kweni anguchita vinthu mwazeru chifukwa angukambapu cha vo vinguchitikiya Yeriko ndi Ai. Venga viyo chifukwa nkhani iyi yinguchitika pambula kuswera ndipu yatingi yifikengi cha “kucharu chakutali ukongwa” yiwu asoka kali. Anthulumi aku Isirayeli angufufuza ndi kuzomereza ukaboni wo anguŵapaska ndipu anguchita nawu phanganu kuti aŵabayengi cha—Yos 9:3-15.

w11-CN 11/15 8 ¶14

“Usadalire Luso Lako Lomvetsa Zinthu”

Chifukwa chakuti tonse ndife anthu opanda ungwiro, aliyense kuphatikizapo akulu, ayenera kusamala kuti asasiye kuyendera malangizo a Yehova posankha zochita. Taganizirani zimene Yoswa yemwe analowa m’malo mwa Mose limodzi ndi amuna aakulu a Isiraeli anachita pa nthawi imene anthu a ku Gibeoni ananamizira kuti akuchokera kutali kwambiri. Iwo asanafunsire kwa Yehova, anagwirizana nawo za mtendere ndipo anachita nawo pangano kuti asawaphe. Ngakhale kuti Yehova anadzagwirizana ndi zimene anachita, iye anaonetsetsa kuti cholakwa chawo chimenechi chilembedwe m’Malemba kuti tiphunzirepo kanthu.—Yos. 9:3-6, 14, 15.

w04-CN 10/15 18 ¶14

“Yendayenda M’dzikoli”

Nthumwizo zinati: ‘Akapolo anu afumira dziko la kutalitali, chifukwa cha dzina la Yehova Mulungu wanu.’ (Yoswa 9:3-9) Malingana ndi mmene zovala ndiponso zakudya zawo zinalili, ankaonekadi ngati akuchokera kutali kwambiri, koma mudzi wa Gibeoni unali pamtunda wa makilomita pafupifupi 30 okha kuchokera ku Giligala. [19] Atakhulupirira zimenezi, Yoswa ndi akalonga ake anapanga pangano la mtendere ndi Gibeoni ndiponso midzi yawo yomwe inali kufupi ndi mudzi wa Gibeoni. Kodi chinyengo cha Agibeonichi chinali chongofuna kupeŵa kuwonongedwa? Ayi. Chinasonyeza mtima womwe anali nawo wofuna kuyanjidwa ndi Mulungu wa Israyeli. Yehova anavomereza kuti Agibeoni akhale ‘otema nkhuni, ndi otungira madzi msonkhanowo, ndi guwa la nsembe la Yehova,’ kuti azibweretsa nkhuni zogwiritsa ntchito zofunika popereka nsembe paguwa. (Yoswa 9:11-27) Agibeoni anapitiriza kukhala odzipereka kutumikira Yehova pogwira ntchito zonyozeka. Mwachionekere, ena mwa iwo anali nawo pagulu la Anetini amene anabwerera kuchokera ku Babulo ndi kukatumikira pa kachisi amene anamangidwanso. (Ezara 2:1, 2, 43-54; 8:20) Tingatengere mtima wawo mwa kuyesetsa kupitiriza kukhala pamtendere ndi Mulungu ndi kukhala ofunitsitsa kum’tumikira ngakhale pantchito zonyozeka.

Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu

it-1 1030

Kupayika

Mu dangu lo Yehova wangupereka kwa Ayisirayeli, vigeŵenga vinyaki vapayikikanga pachimiti asani vabayika. Ŵanthu ŵenaŵa aŵanga ‘akutembeka ndi Chiuta,’ ndipu aŵikikanga pakweru kuti ŵanthu asambirepu kanthu. Thupi laki lajanga pachimiti mpaka usiku cha kweni laŵikikanga zuŵa lenilo chifukwa kulisiya penipo usiku wosi kwafipiskanga charu cho Chiuta wangupaska Ayisirayeli. (Dt 21:22, 23) Ayisirayeli alondonga dangu ili chinanga kuti yo wapayikika ndi Muyisirayeli cha.—Yos 8:29; 10:26, 27.

OCTOBER 11-17

CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 10-11

“Yehova Wachitiya Nkhondu Ayisirayeli”

it-1 50

Adoni-zedeki

Adoni-zedeki wenga fumu ya ku Yerusalemu pa nyengu yo Ayisirayeli anguthereske Charu Chakulayizgika. Adoni-zedeki wangukoliyana ndi mafumu ngamanangamana ngo ngenga kuzambwi kwa msinji wa Yorodani kuti ngatondekesi Yoswa kulonda Charu Chakulayizgika. (Yos 9:1-3) Kweni Ahivi wo ajanga ku Gibiyoni angupangana ndi Yoswa kuti ajengi mwachimangu. Adoni-zedeki wakhumbanga kutondekesa ŵanthu anyaki kuti akoliyani ndi Yoswa. Iyu ndi asilikali ŵaki angukoliyana ndi mafumu nganyaki nga Aamori ndipu anguyukiya Gibiyoni kuti achiti nayu nkhondu. Yoswa wangutaska Agibiyoni ndi kuthereska mafumu ngankhondi ngo ngangukoliya ndipu nganguthaŵiya ku Makeda. Kwenuku ndiku wanguchingakore mu mphanji. Yoswa wangukhata Adoni-zedeki ndi mafumu nganyaki nganayi asilikali ŵawu achilereska ndipu wanguŵapayika pachimiti. Mathupi ngawu nganguponyeka mu mphanji ndipu mwenimo ndimu mwenga muwunda wawu.—Yos 10:1-27.

it-1 1020

Matalala

Yehova wangagwiriskiyanga ntchitu. Yehova wagwiriskiyanga ntchitu matalala nyengu zinyaki kuti mazu ngaki ngafiskiki kweniso kuti walongo nthazi zaki zikulu. (Sl 148:1, 8; Yes 30:30) Yehova wangugwiriskiya ntchitu matalala kakwamba pa nyengu yo wanguwisiya mulili wa 7 pa Ayijipiti ndipu mulili wo ungunanga vakume, vimiti kweniso ungubaya ŵanthu ndipuso nyama vo venga kudondu. Kweni Ayisirayeli wo ajanga ku Gosheni unguŵakwaska cha. (Ek 9:18-26; Sl 78:47, 48; 105:32, 33) Pati pajumpha nyengu mu Charu Chakulayizgika, Yehova wangugwiriskiya ntchitu matalala nganthazi kuti wathereski Aamori ndipu pa nyengu iyi Ayisirayeli alongozgekanga ndi Yoswa pakovya Agibiyoni wo awofyekanga ndi mafumu ngankhondi nga Aamori ngo ngangukoliyana. Pa nyengu iyi anandi angufwa ndi matalala kuluska wo angufwa pa nkhondu.—Yos 10:3-7, 11.

w04-CN 12/1 11 ¶1

Mfundo Zazikulu za M’buku la Yoswa

10:13—Kodi zodabwitsa zoterezi zinatheka motani? “Kodi chilipo chinthu chom’laka Yehova,” yemwe ali Mlengi wa kumwamba ndi dziko lapansi? (Genesis 18:14) Atafuna, Yehova angathe kusintha kayendedwe ka dzikoli moti munthu amene ali padziko pano angaone ngati kuti dzuwa ndi mwezi sizikuyenda. Kapenanso angathe kuchititsa kuti dziko ndi mwezi zisasunthe kenako n’kuchititsa kuti kuwala kwa dzuwa ndiponso mwezi kusasiye kuoneka padziko pano. Zilibe kanthu kuti anachita bwanji zimenezi koma mfundo n’njakuti, ‘sipanakhalekonso tsiku lina lotere’ m’mbiri yonse ya anthu.—Yoswa 10:14.

Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu

w09-CN 3/15 32 ¶5

Mafunso Ochokera kwa Owerenga

Ndi zoona kuti mabuku ena anatchulidwa m’Baibulo komanso kuti mfundo zake zina anazigwiritsa ntchito, koma zimenezi zisatipangitse kuganiza kuti mabuku onsewo anali ouziridwa. Komabe, Yehova Mulungu wasunga zolemba zonse zomwe zili ndi “mawu a Mulungu wathu,” ndipo zolemba zimenezi ‘zidzakhala nthawi zachikhalire.’ (Yes. 40:8) Zoonadi, zimene Yehova anasankha kuti zikhale m’mabuku 66 a m’Baibulo limene tili nalo, ndi zokhazo zimene timafunikira kuti tikhale “okonzeka bwino lomwe kuchita ntchito iliyonse yabwino.”—2 Tim. 3:16, 17.

OCTOBER 18-24

CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 12-14

“Londoni Yehova ndi Mtima Wosi”

w04-CN 12/1 11 ¶11

Mfundo Zazikulu za M’buku la Yoswa

14:10-13. Ngakhale kuti ali ndi zaka 85, Kalebi akupempha kuti apatsidwe ntchito yovuta yothamangitsa anthu m’chigawo cha Hebroni. M’derali mukukhala a Anakimu, omwe ndi anthu aakuluakulu kwambiri. Mothandizidwa ndi Yehova, munthu wodziwa nkhondoyu akugonjetsa adaniwa ndipo mzinda wa Hebroni ukusanduka mudzi wopulumukirako. (Yoswa 15:13-19; 21:11-13) Chitsanzo cha Kalebi chimatilimbikitsa kuti tisamazembe ntchito zovuta zokhudza kutumikira Mulungu.

w06-CN 10/1 18 ¶11

Kulimba Mtima Chifukwa cha Chikhulupiriro ndi Kuopa Mulungu

Chikhulupiriro chotero sichimangokhala malo amodzi. Chimakula tikamagwiritsa ntchito choonadi m’moyo wathu, tikamalawa’ ubwino wake, ‘tikamaona’ mapemphero athu akuyankhidwa ndiponso tikamazindikira m’njira zina kuti Yehova ndi amene akutitsogolera. (Salmo 34:8; 1 Yohane 5:14, 15) Sitingakayikire kuti chikhulupiriro cha Yoswa ndi Kalebi chinakula atalawa ubwino wa Mulungu. (Yoswa 23:14) Taganizirani mfundo izi: Iwo anapulumuka ulendo wa zaka 40 m’chipululu, monga momwe Mulungu ananenera kuti adzatero. (Numeri 14:27-30; 32:11, 12) Iwo anachita ntchito yaikulu pa zaka zisanu ndi chimodzi zogonjetsa Kanani. Pomaliza, anakhala moyo wathanzi ndiponso wautali, ndipo aliyense analandira ngakhale cholowa chake. Yehova amaperekadi mphoto kwa anthu amene amam’tumikira mokhulupirika ndi molimba mtima.—Yoswa 14:6, 9-14; 19:49, 50; 24:29.

Fundu Zakuzirwa za mu Bayibolu

it-1 902-903

Agebali

Mu nyengu yaku Yoswa, Yehova wangukambiya Ayisirayeli kuti alondi so “charu cha Agebali” kusazgiyapu pa vigaŵa vo akhumbikanga kulonda. (Yos 13:1-5) Ŵanthu anyaki akususka akamba kuti Bayibolu likoliyana cha chifukwa chakuti tawuni ya Agebali ye kutali chakunkhondi kwa charu cha Isirayeli (pafufupi makilomita 100 kunkhondi kwa chigaŵa cha Dani) ndipu viwoneka kuti Ayisirayeli akuyilondapu cha tawuni yeniyi. Akaswiri anyaki akamba kuti mazu Ngachiheberi ngatenere kuti ngawoneka umampha cha pa vesi ili ndipu aŵanaŵana kuti kali ngaŵerengekanga kuti “charu cha kufupi ndi Lebanoni,” pamwenga ‘mpaka ku mphaka za Agebali.’ Kweni tikhumbika kuziŵa kuti vo Yehova wangulayizga pa Yoswa 13:2-7 vatingi vifiskikengi asani anguvwiya. Mwaviyo Ayisirayeli angutondeka kulonda tawuni ya Gebali chifukwa cha kuleka kuvwiya kwawu.—Yeruzgiyani ndi Yos 23:12, 13.

OCTOBER 25-31

CHUMA CHAKUTULIYA MU MAZU NGAKU CHIUTA | YOSWA 15-17

“Vikiriyani Chihara Chinu Chakuzirwa”

it-1 1083 ¶3

Heburoni

Ayisirayeli anguselere kumwera kwa Kanani kuti akachiti nkhondu ndi ŵanthu a ku Heburoni ndipu angubaya ŵanthu wosi kusazgapu fumu yawu (viwoneka kuti fumu iyi ndiyu yingusere mumalu mwaku Hohamu). (Yos 10:36, 37) Chinanga kuti Ayisirayeli anguthereska Akanani pa nyengu yo alongozgekanga ndi Yoswa, kweni viwoneka kuti angujintha cha msasa wa asilikali nyengu yeniyo kuti asimikizi kuti athereska arwani ŵawu wosi. Pa nyengu yo Ayisirayeli achitanga nkhondu ndi mitundu yinyaki, Aanaki anguchija so ku Heburoni. Ndipu pati pajumpha nyengu Kalebe (pamwenga kuti ŵana aku Yuda wo alongozgekanga ndi Kalebe) wangulonda malu ngo. (Yos 11:21-23; 14:12-15; 15:13, 14; Ŵe 1:10) Pakwamba tawuni iyi yinguperekeka kwaku Kalebe wa fuku laku Yuda, ndipu pavuli paki yinguja tawuni yakutaskikiyaku. Kweniso yenga tawuni ya asembi. Kweni “chigaŵa cha kubwalu kwa tawuni [Heburoni]” ndi mizi yaki, angupaska Kalebe kuti chije chihara chaki.—Yos 14:13, 14; 20:7; 21:9-13.

it-1 848

Ntchitu ya Ukapolu

Mu nyengu yakali ŵanthu wo athereskeka agwiranga “ntchitu ya ukapolu” (Muchiheberi., mas). (Dt 20:11; Yos 16:10; 17:13; Est 10:1; Yes 31:8; Chj 1:1) Pa nyengu yo Ayisirayeli ŵenga ku Ijipiti agwiranga ntchitu ya ukapolu ndipu anguzenge Farawo matawuni ngakusungamu vinthu nga Pitomu ndi Ramusesi. (Ek 1:11-14) Ayisirayeli ŵati asere mu Charu Chakulayizgika, anguvwiya cha ulongozgi wo Yehova wanguŵapaska wakuti adikiskiyi kutali ŵanthu wosi wo ajanga mucharu cha Kanani ndi kuŵabaya, mumalu mwaki aŵagwiriskanga ntchitu ya ukapolu. Venivi vinguchitiska kuti Ayisirayeli ayambi kusopa achiuta aboza. (Yos 16:10; Ŵe 1:28; 2:3, 11, 12) Fumu Solomoni yingulutirizga kugwiriska ntchitu ya ukapolu mphapu ya Akanani wo ŵenga Aamori, Ahiti, Aperezi, Ahivi ndipuso Ayebusi.—1Mf 9:20, 21.

it-1 402 ¶3

Kanani

Chinanga kuti Akanani angumaliya limu wosi cha kweni vilongo kuti “Yehova wangupaska Ayisirayeli charu chosi cho wangulapizgiya apapi ŵawu akali kuti waŵapaskengi,” ndipu “wanguchitiska kuti apumuwi muvigaŵa vosi” ndipuso “pa malayizgu ngosi ngamampha ngo Yehova wangulayizga nyumba yaku Isirayeli, palivi lo lingutondeka kufiskika; ngosi ngangufiskika.” (Yos 21:43-45) Arwani wosi ŵa Ayisirayeli aŵawopanga Ayisirayeli ndipu Ayisirayeli awofyekanga cha ndi arwani ŵawu. Chiuta wangukambiya limu kuti wazamudikisa Akanani “kamanakamana” kuchitiya kuti nyama zamudondu zizileki kuyandana ndi kuŵapweteka. (Ek 23:29, 30; Dt 7:22) Chinanga kuti Akanani ŵenga ndi vidya vankhondu vanthazi nge magaleta ngankhondu ngavisulu, kweni Ayisirayeli angutondeka kulonda malu nganyaki nga Akanani chifukwa chakuti Yehova wakutondeka kufiska vo wanguŵalayizga cha. (Yos 17:16-18; Ŵe 4:13) Mumalu mwaki, maukaboni ngalongo kuti anguthera nkhondu zinyaki chifukwa cha kuleka kugomezgeka kwawu.—Nu 14:44, 45; Yos 7:1-12.

    Mabuku nga Chitonga (1996-2025)
    Tuwanipu
    Sereni
    • Chitonga (Malawi)
    • Tumizani
    • Vo Mukhumba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Fundu zo Mutenere Kulondo
    • Nkhani Yakusunga Chisisi
    • Kusintha Vinthu Vachisisi
    • JW.ORG
    • Sereni
    Tumizani