MBIRI YA UMOYU WANGU
“Sonu Nditiwuyanja Uteŵeti!”
NDIKUKULIYA mu tawuni ya Balclutha, pa chirwa cha South Island ku New Zealand. Ndeche mwana, ndamuyanjanga Yehova kweniso ndakondwanga kuja mu uneneska. Ndakondwanga kuluta ku maunganu ndipu mpingu ngenga malu ngamampha ngo ndajivwanga kuti nde wakuvikilirika kweniso walikondwa. Chinanga kuti ndenga wasoni, kweni ndakondwanga kupharazga sabata yeyosi. Ndawopanga cha kupharazgiya anyangu wo ndasambiranga nawu sukulu kweniso ŵanthu anyaki. Ndamalikanga ukongwa kuja yumoza wa Akaboni aku Yehova, ndipu ndati ndakwanisa vyaka 11, ndingupereka umoyu wangu kwaku Chiuta.
NDINGULEKA KUKONDWA
Vachitima kuti pa nyengu yo ndenga ndi vyaka pafufupi 13, ubwezi wangu wakukho ndi Yehova ungwamba kutimbanyizgika. Anyangu wo ndasambiranga nawu sukulu awonekanga kuti ŵe ndi wanangwa wakuchita chechosi ndipu nani ndakhumbanga kuja ndi wanangwa wenuwu. Ndingwamba kuwona kuti marangu ngo apapi ŵangu andipaskanga kweniso marangu Ngachikhristu, ndi mphingu yikulu kwaku ini. Ndipuso ndawonanga kuti kusopa Yehova ndi ntchitu yakusuzga ukongwa. Chinanga kuti ndakayikiyanga cha kuti Yehova waliku, kweni ubwezi wangu ndi iyu ungwamba kudewezeka.
Chinanga kuti venga viyo, ndinguleke limu cha kupharazga kweni ndapharazganga waka kamanavi. Asani ndiluta kuchipharazga, ndanozgekiyanga cha ndipu ndasuzgikanga kwamba kukambiskana ndi ŵanthu pamwenga kulutirizga kukambiskana nawu. Venivi vinguchitiska kuti ndiŵevi maulendu ngakuweliyaku pamwenga masambiru nga Bayibolu ndipu ndakondwanga cha ndi uteŵeti, vo vinguchitiska kuti ndileki kuwuyanja chinanga nkhamanavi. Ndajifumbanga kuti: ‘Kumbi munthu wangachita wuli venivi sabata yeyosi ndipuso mwezi wewosi?’
Ndati ndakwanisa vyaka 17, ndakhumbanga kujimiya pakundija. Mwaviyo, ndingupakira katundu wangu ndi kutuwapu pa nyumba ndipu ndinguluta ku Australia. Apapi ŵangu angudandawula ukongwa kuwona kuti ndituwapu pa nyumba. Yiwu afipanga mtima, kweni agomezganga kuti ndamulutirizga kuteŵete Yehova.
Ku Australia, umoyu wangu wauzimu unguwere pasi ukongwa. Ndalutanga kaŵikaŵi cha ku maunganu. Anyangu wo ndachezanga nawu, alutanga ku maunganu mwa po ndi po ndi mazulu nge mo ini ndachitiyanga kweni pavuli paki alutanga kuchimwa moŵa ndi kuchivina ku mabala. Asani ndikumbuka mo umoyu wangu wenge kuvuli, ndiwona kuti lundi langu limoza lenga muuneneska ndipu linyaki lenga kucharu kweni vosi venivi vandikondwesanga cha.
NDINGUSAMBIRA CHINTHU CHAKUZIRWA PA VINTHU VAMABUCHIBUCHI
Pati pajumpha pafufupi vyaka viŵi, kwa nyengu yimanavi waka, ndingukumana ndi mzichi yo wanguziŵa cha kuti wangundiwovya kuti ndiyambi kuŵanaŵaniyapu umoyu wo ndajanga. Munyumba yo ndajanga, tajangamu azichi 5 ambula kuyirwa ndipu nyengu yinyaki, tingudana wakuwonere dera limoza ndi muwolu waki Tamara kuti azijeku nasi kwa sabata yimoza. Asani mulumu waki watangwanika ndi vinthu va ku mpingu, Tamara wachezanga nasi kweniso wasekanga nasi. Venivi ndaviyanjanga ukongwa. Iyu wenga wakufwatuka ukongwa ndipuso wambula kusuzga kukambiskana nayu. Ndinguwona kuti vakuziziswa ukongwa kuti munthu wauzimu waje wakuchezeka viyo.
Tamara wenga waphamphu ukongwa. Mo iyu wayanjiyanga uneneska kweniso uteŵete, vawovyanga so ŵanthu anyaki. Tamara wakondwanga chifukwa wapaskanga Yehova vinthu vamampha ukongwa, penipo ini ndakondwanga cha chifukwa ndachitanga vinthu vimanavi. Mo Tamara wachitiyanga vinthu kweniso likondwa chayilu lo wenga nalu, vingundiwovya ukongwa pa umoyu wangu. Chakuwoniyapu chaki, chingundiwovya kuti ndiŵanaŵaniyepu fundu yinyaki yakukhumbika ukongwa ya mu Malemba yakuti: Yehova wakhumba kuti tosi timuteŵetiyengi “mwakukondwa” kweniso ‘tichidaniriza mwalikondwa.’—Salimo 100:2.
VO VINGUNDIWOVYA KUTI NDIYAMBI SO KWANJA KUPHARAZGA
Ndakhumbanga kukondwa nge mo Tamara wakondwiyanga, kweni kuti ndije ndi likondwa lenili, ndakhumbikanga kusintha vinthu vikulu pa umoyu wangu. Ndingusintha nyengu yeniyo ndi yeniyo cha, kweni kamana ndi kamana ndingwamba kusintha tinthu timanatimana. Mwakuyeruzgiyapu, ndingwamba kunozgeke asani ndiluta mu uteŵeti kweniso nyengu zinyaki ndachitanga upayiniya wakovya. Venivi vingundiwovya kuti ndilekengi kuchita mantha ukongwa kweniso kuti ndipharazgengi ndi mtima wosi. Chifukwa chakuti ndagwiriskiyanga ntchitu ukongwa Bayibolu mu uteŵeti, ndakondwanga ukongwa ndi uteŵeti wangu. Ndipu pati pajumpha nyengu yimanavi, ndingwamba kuchita upayiniya wakovya mwezi wewosi.
Ndingwamba kusankha mabwezi nga misinkhu yosi ngo ngamupaskanga vinthu vamampha ukongwa Yehova kweniso ngakondwanga pakumuteŵete. Vakuwoniyapu vawu vamampha, vingundiwovya kuti ndiŵanaŵaniyepu so cho ntchakukhumbika ukongwa pa umoyu wangu kweniso ndingwamba kuŵerenga Bayibolu zuŵa lelosi. Ndingwamba kuwuyanja ukongwa uteŵeti ndipu pakumaliya paki ndingwamba kuteŵete nge mpayiniya wa nyengu zosi. Pati pajumpha vyaka vinandi, ndingujivwa so kuti nde wakukondwa kweniso wakufwatuka mu mpingu.
NDIKUSANIYA MUNYANGU YO NDICHITIYA NAYU LIMOZA UPAYINIYA
Pati pajumpha chaka, ndingukumana ndi Alex, yo ngwalisungu kweniso ndi munthu wamampha yo watanja Yehova ndipuso uteŵeti. Iyu wateŵetiyanga nge mteŵeti wakovya kweniso ndipu wachita upayiniya kwa vyaka 6. Alex wanguteŵetiyapu so ku Malawi kwa kanyengu ko kwakhumbikanga apharazgi anandi. We kwenuku, iyu wachezanga ndi amishonale wo ŵenga vakuwoniyapu vamampha kwaku iyu kweniso amuchiskanga kuti walutirizgi kuŵika vinthu va Ufumu pa malu ngakwamba pa umoyu.
Ini ndi Alex tingutorana mu 2003 ndipu kwambiya nyengu yeniyi tilutirizga kuchitiya limoza uteŵeti wa nyengu zosi. Tasambira vinthu vinandi vamampha ukongwa ndipu Yehova watitumbika mu nthowa zakupambanapambana.
YEHOVA WATITUMBIKA SO UKONGWA
Tipharazga mu tawuni ya Gleno ku Timor-Leste
Mu 2009, angutikambiya kuti tikateŵetiyengi nge amishonale ku Timor-Leste, tawuni yimana yo ye pa virwa va ku Indonesia. Tinguzizwa ukongwa, tingukondwa ndipu pa nyengu yeniyi pe tawopanga. Pati pajumpha myezi 5, tingufika mu tawuni yikulu ya mucharu ichi ya Dili.
Umoyu wo tajanga kwenuku wenga wakupambana ukongwa ndi umoyu wo tajanga pakwamba. Takhumbikanga kuziŵiliya mudawuku wasonu, chineneru, chakurya kweniso mo ŵanthu ajaliya. Mu uteŵeti, kanandi takumananga ndi ŵanthu wo ŵenga akavu ukongwa, wo angulutaku cha kusukulu pamwenga wo anguluta patali cha ndi sukulu kweniso wo akandirizgikanga. Ndipuso tawonanga ŵanthu anandi wo ŵenga ndi masuzgu mu maliŵavu ngawu kweniso wo asuzgikanga maŵanaŵanu chifukwa cha nkhondu ndipuso viwawa.a
Uteŵeti wayendanga umampha ukongwa! Mwakuyeruzgiyapu, zuŵa linyaki ndingukumana ndi msungwana munyaki wa vyaka 13 zina laki Mariab yo wawonekanga wachitima. Pa nyengu iyi, ndipu pajumpha vyaka vimanavi kutuliya po anyina angufwiya ndipu awisi waŵawonanga waka mwa po ndi po. Mwakuyanana ndi ŵana anandi a msinkhu waki, Maria waziŵanga cha vo wakhumbikanga kuchita pa umoyu waki. Ndikumbuka kuti nyengu yinyaki wanguliya wachindikonkhoske mo wavwiyanga. Kweni ndinguvwisa cha vo wakambanga chifukwa pa nyengu iyi ndachiziŵanga umampha cha chineneru chaki. Ndingupemphera kwaku Yehova, ndingupempha kuti wandiwovyi kuti ndimuchiski ndipu pavuli paki ndingwamba kumuŵerenge malemba ngakupembuzga. Pati pajumpha vyaka vimanavi, ndinguwona kuti uneneska ungumusintha Maria. Iyu wangwamba kukondwa, wangusintha mo wawonekiyanga kweniso wangusintha umoyu waki wosi. Iyu wangubatizika ndipu sonu wachitiska masambiru ngaki nga Bayibolu. Mazuŵa nganu, Maria we mu banja likulu la ŵanthu aku Yehova ndipu watijivwa kuti watanjika.
Yehova watumbika ntchitu yakupharazga ku Timor-Leste. Chinanga kuti apharazgi anandi abatizika pa vyaka 10 pe, kweni anandi ateŵete nge apayiniya, ateŵeti akovya pamwenga ŵara. Anyaki ateŵete pa ofesi yakufwatuliya mabuku ndipu atovya pakufwatuliya mabuku mu vineneru va kwenuku. Vitindikondwesa ukongwa kuŵavwa achimba sumu pa maunganu, kuwona kuti akondwa kweniso kuti ŵe pa ubwezi ndi Yehova.
Nde ndi Alex tiluta kuchigaŵa chakutali kuchigaŵiya timapepala takudaniya ŵanthu ku Chikumbusu
NDAŴANAŴANIYANGAKU CHA KUTI NDINGAJA NDI UMOYU WALIKONDWA VIYO
Mo tajaliyanga ku Timor-Leste vapambananga ukongwa ndi mo tajaliyanga ku Australia, kweni ndaŵanaŵaniyangaku cha kuti ndingaja ndi umoyu walikondwa viyo. Nyengu zinyaki takweranga minibasi yo yaŵanga ndi ŵanthu anandi, ndipu mwenumu apingangamu somba zakumira kweniso mphangwi yinandi yo agulanga ku msika. Ndipuso mazuŵa nganyaki tachitiskanga sambiru la Bayibolu mu kanyumba kanyaki kamana ko mwawotchanga ukongwa ndipu pasi paki penga pakunata kweniso nyoli zayendanga pafupi ndi isi. Chinanga kuti takumananga ndi masuzgu, kweni kanandi ndakambanga kuti: ‘Uwu ndiwu umoyu!’
Te munthowa tiluta kuchipharazga
Asani ndikumbuka mo vinthu venge kuvuli, nditiŵawonga ukongwa apapi ŵangu chifukwa anguyesesa kundisambiza nthowa zaku Yehova kweniso andiwovyanga chinanga mphanyengu yo ndachitanga vinandi cha pakuteŵete Yehova. Lemba la Nthanthi 22:6, lafiskika nadi paku ini. Ama ndi Ada, amalika nasi, ini ndi Alex ndipu yiwu akondwa kutiwona kuti Yehova watitigwiriskiya ntchitu. Kwambiya mu 2016, taja tichiteŵete nge akuwonere dera ku madera ngo ofesi ya nthambi ya ku Australasia yiwonere.
Ndiwonesa vidiyo yaku Kalebi ndi Sofiya ku ŵana a ku Timor-Leste wo akondwa
Vakusuzga kugomezga kuti nyengu yinyaki ndayiyanjanga cha ntchitu yakupharazga. Kweni sonu nditiwuyanja uteŵeti! Sonu ndiziŵa kuti chinanga kuti pa umoyu ungakumana ndi vinthu vamampha pamwenga cha, likondwa chayilu utilisaniya pijapija asani uteŵete Chiuta ndi mtima wosi. Kukamba uneneska, vyaka 18 vo taja tichiteŵete Yehova limoza ndi Alex, vaja vyaka vakukondwesa ukongwa kwaku ini. Sonu ndivwisa uneneska wa mazu ngo Davidi yo wangulembaku buku la Masalimo wangukambiya Yehova kuti: “Wosi wo abisama mwaku yimwi akondwengi; nyengu zosi yiwu adanirizengi mwakukondwa. . . . Ndipu wo atanja zina linu akondwengi mwaku yimwi.”—Salimo 5:11.
Vakukondwesa ukongwa kusambira Bayibolu ndi ŵanthu akujiyuyuwa ŵenaŵa!
a Kwambiya mu 1975, ku Timor-Leste kunguchitika nkhondu kwa vyaka vakujumpha 20 chifukwa ŵanthu akhumbanga kujilamuliya ŵija.
b Zina lasinthika.