NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 9
SUMU 51 Tikujipereka Kwaku Chiuta
Mungasweranga Cha Kubatizika
“Sonu usweriyanji? Soka, ubatiziki.”—MACHI. 22:16.
FUNDU YIKULU
Mu nkhani iyi tikambiskanengi vakukwaskana ndi Asamariya, Saulo wa ku Tariso, Koneliyasi kweniso ŵanthu a ku Korinto. Nkhani izi zikuwovyeningi kuziŵa vo mutenere kuchita kuti mubatiziki.
1. Kumbi ndi vifukwa vinyaki nivi vo vichitiska munthu kuti wabatiziki?
KUMBI mutimuyanja Yehova Chiuta yo watikupaskani mphasu yeyosi yamampha kusazgapu umoyu? Kumbi mukhumba kulongo kuti mutimuyanja? Nthowa yamampha yo mungalongore kuti mutimuyanja nkhujipereka kwaku iyu kweniso kubatizika. Venivi vingakuwovyani kuti muje mubanja laku Yehova. Ndipu Chiuta yo Mbawusemwi kweniso Mubwezi winu, wakulongozgeningi kweniso kukuphweriyani chifukwa mujengi ŵanthu ŵaki. (Salimo 73:24; Yesa. 43:1, 2) Asani mwajipereka kweniso kubatizika vikuwovyeningi kuti muje ndi chilindizga chakuzija ndi umoyu kwamuyaya.—1 Petu. 3:21.
2. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?
2 Kumbi pe chinthu chinyaki cho chitikutondekesani kubatizika? Asani ndi viyo, mwe mwija cha. Ŵanthu mamiliyoni nganandi akhumbikanga kusintha mijalidu yawu kweniso mo aŵanaŵaniyanga kuti abatiziki. Pasonu panu, yiwu ateŵete Yehova mwalikondwa kweniso mwaphamphu. Kumbi mungasambiranji kwa ŵanthu anyaki wo angubatizika mu nyengu ya akutumika? Tiyeni tikambiskani masuzgu ngo angukumana nangu kweniso vo tingasambirapu.
ASAMARIYA ANGUBATIZIKA
3. Kumbi ndi vinthu wuli vo vatingi vitondekesengi Asamariya anyaki kuti abatiziki?
3 Mu nyengu yaku Yesu, Asamariya ŵenga mukagulu ka chisopa ko kasanirikanga mutawuni ya Sekemu ndi Samariya kunkhondi kwa charu cha Yudeya. Asamariya akhumbikanga kuziziŵa umampha fundu za mu Mazu ngaku Chiuta kuti abatiziki. Asamariya agomezganga ŵaka kuti mabuku ngankhondi pe nga mu Bayibolu kwambiya Genezesi mpaka Dotoronome, kweniso panyaki kusazgiyapu buku la Yoswa ndingu ngakutuliya kwaku Chiuta. Yiwu agomezganga kuti Mesiya wazengi chifukwa cha layizgu laku Chiuta lo le pa Dotoronome 18:18, 19. (Yoha. 4:25) Kuti abatiziki, yiwu akhumbikanga kugomezga kuti Yesu ndi Mesiya yo Chiuta wangulayizga. Ndipu venivi ndivu “Asamariya anandi” anguchita. (Yoha. 4:39) Anyaki akhumbikanga kuleka jalidu la sankhu lo lengapu pakati pa Asamariya ndi Ayuda.—Luka 9:52-54.
4. Mwakukoliyana ndi Machitidu 8:5, 6, 14, kumbi Asamariya anyaki anguchitanji Filipu wati waŵapharazgiya?
4 Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya Asamariya kuti abatiziki? Filipu wati waŵapharazgiya “vakukwaskana ndi Khristu,” Asamariya anyaki ‘anguvwisiya mazu ngaku Chiuta.’ (Ŵerengani Machitidu 8:5, 6, 14.) Chinanga kuti Filipu wenga Myuda, kweni Asamariya anguvwisiya uthenga wo waŵapharazgiyanga. Panyaki angukumbuka malemba ngo ngakamba kuti Chiuta walivi sankhu. (Doto. 10:17-19) Yiwu ‘anguŵikapu maŵanaŵanu pa vo Filipu wakambanga’ vakukwaskana ndi Khristu kweniso anguwona ukaboni wakuti mzimu waku Chiuta wenga paku Filipu. Iyu wanguchita vakuziziswa vinandi, kusazgapu kuchizga wo atamanga kweniso kutuzga viŵanda.—Machi. 8:7.
5. Kumbi musambiranji kwa Asamariya?
5 Asamariya ŵenaŵa atingi akanengi kusambira fundu za mu Malemba kutuwa kwaku Filipu. Ve viyo chifukwa chakuti Filipu wenga Myuda kweniso vo iyu waŵasambizanga ŵenga ŵechendavivwepu. Kweni yiwu anguzomereza cha kuti venivi viŵachitikiyi. Asamariya ŵati aziŵa kuti vo Filipu waŵasambizanga wenga uneneska, anguswera cha kubatizika. Bayibolu likamba kuti: “Ŵanthu wo ŵati agomezga Filipu yo wapharazganga uthenga wamampha wa Ufumu waku Chiuta ndipuso wa zina laku Yesu Khristu angubatizika, anthulumi ndi anthukazi viyo.” (Machi. 8:12) Kumbi namwi musimikiza kuti Mazu ngaku Chiuta mbuneneska? Kumbi musimikiza kuti Akaboni aku Yehova alivi sankhu ndipu alongorana chanju chayichu cho Yesu wangukamba kuti chazamuwovya ŵanthu kuziŵa Akhristu auneneska? (Yoha. 13:35) Asani ndi viyo, mungawopanga cha kubatizika ndipu simikizani kuti Yehova wakutumbikeningi.
6. Kumbi musambiranji pa vo vinguchitikiya Ruben?
6 Ruben wa ku Germany, wakukuliya mu banja la Akaboni aku Yehova. Kweni po wenga wachinyamata, wakayikiyanga kuti Yehova waliku nadi. Kumbi iyu wanguchita wuli kuti waleki kukayikiya? Wati wawamu kuti waziŵa vinandi cha pa nkhani yeniyi, wangusankha kuti wasambiri vinandi. Ruben wangukamba kuti: “Ndachitanga sambiru la pakundija kuti ndiziŵi uneneska wa nkhani yeniyi. Ndingusambira maulendu ngananandi ŵaka kuti ndivwisi asani vinthu vikuchita kusambuka pamwenga cha.” Iyu wanguŵerenga buku lakuti, Is There a Creator Who Cares About You? Buku lenili lingumuwovya ukongwa Ruben. Wati wafufuza mwakukwana, mumtima wangukamba kuti: ‘Ndaziŵa uneneska sonu! Yehova waliku nadi.’ Ruben wati waluta kuchiwona malu ku likulu lidu la pacharu chosi, wangusimikiza kuti abali ndi azichi pacharu chosi mbakukoliyana ukongwa. Wati wawere ku Germany, Ruben wangubatizika we ndi vyaka 17. Asani mukayikiya fundu yinyaki, mufufuzengi mumabuku ngidu kuti muziŵi uneneska waki. ‘Kuziŵa umampha’ fundu zosi kungakuwovyani kuti muleki kukayikiya. (Aefe. 4:13, 14) Abali ndi azichi atanjana kweniso akoliyana ukongwa mu mpingu kweniso pacharu chosi. Kuvwa nkhani zenizi kungakuwovyani kuti muŵayanjengi ukongwa.
SAULO WA KU TARISO WANGUBATIZIKA
7. Kumbi Saulo wakhumbikanga kuleka kuja ndi maŵanaŵanu nanga?
7 Tiyeni tikambiskani chakuwoniyapu chaku Saulo wa ku Tariso. Iyu wangusambira ukongwa vakukwaskana ndi Dangu la Ayuda ndipu wenga wakutchuka ukongwa. (Aga. 1:13, 14; Afi. 3:5) Pa nyengu yeniyi, Ayuda anandi awonanga kuti Akhristu mbanthu a mpatuku, mwaviyo Saulo waŵatombozganga ukongwa. Iyu waŵanaŵananga kuti wachita khumbu laku Chiuta. (Machi. 8:3; 9:1, 2; 26:9-11) Kuti waje ndi chivwanu mwaku Yesu kweniso kuti wabatiziki, Saulo wakhumbikanga kuzomereza kuti nayu watombozgekengi.
8. (a) Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya Saulo kuti wabatiziki? (b) Mwakukoliyana ndi Machitidu 22:12-16, kumbi Hananiya wangumuwovya wuli Saulo? (Wonaniso chithuzi.)
8 Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya Saulo kuti wabatiziki? Pa nyengu yo Yesu wangumuwoneke, Saulo wanguja wachibulumutiya. (Machi. 9:3-9) Kwa mazuŵa ngatatu Saulo wangufunga ndipu tikayika cha kuti waŵanaŵaniyanga vo vingumuchitikiya. Saulo wangusimikiza kuti Yesu wenga Mesiya kweniso kuti akusambira ŵaki ndiwu asopa mwauneneska. Saulo watenere kuti wanguchita chitima ukongwa chifukwa chakuti wanguzomereza kuti Stefano wabayiki! (Machi. 22:20) Pa zuŵa lachitatu, wakusambira munyaki zina laki Hananiya wanguza kwaku Saulo, wangumuchizga kweniso wangumuchiska kuti wangasweranga cha kubatizika. (Ŵerengani Machitidu 22:12-16.) Saulo wangujiyuyuwa ndipu wanguzomera kubatizika.—Machi. 9:17, 18.
Kumbi muzomerengi asani atikuchiskani kuti mubatiziki nge mo Saulo wanguchitiya? (Wonani ndimi 8)
9. Kumbi musambiranji kwaku Saulo?
9 Pe vinandi vo tingasambira kwaku Saulo. Iyu watingi watondekengi kubatizika chifukwa cha kujikuzga pamwenga kopa ŵanthu. Kweni iyu wanguzomereza cha kuti venivi vichitiki. Saulo wenga wakujiyuyuwa ndipu wangusintha umoyu waki kuti waje wakusambira waku Khristu. (Machi. 26:14, 19) Saulo wenga so wakunozgeka kuja Mkhristu chinanga kuti waziŵanga kuti watombozgekengi. (Machi. 9:15, 16; 20:22, 23) Wati wabatizika, wangulutirizga kuthemba Yehova kuti wamuwovyi kukunthiyapu mayeseru ngakupambanapambana. (2 Akori. 4:7-10) Asani mwabatizika ndi kuja Kaboni waku Yehova, mungakumana ndi mayeseru ngakupambanapambana. Kweni simikizani kuti Chiuta ndipuso Khristu akuwovyeningi nyengu zosi.—Afi. 4:13.
10. Kumbi musambiranji pa vo vinguchitikiya Anna?
10 Anna wakukuliya Kuvuma kwa Europe. Anyina ŵati abatizika, Anna wangwamba kusambira Bayibolu we ndi vyaka 9 ndipu awisi angumuzomereza kusambira. Kweni achibali anyaki wo ajanga nawu limoza angukoliyana navu cha venivi. Yiwu awonanga kuti mbulemu cha kuti munthu waleki chisopa cha apapi ŵawu. Anna wati wakwanisa vyaka 12 wangupempha awisi kuti wakabatiziki. Awisi akhumbanga kuziŵa asani Anna wasankha yija kuti wakabatiziki pamwenga wachita kuchichizgika ndi munthu munyaki. Anna wangumuka kuti: “Nditanja Yehova.” Awisi angumuzomereza kuti wakabatiziki. Wati wabatizika, achibali aku Anna angwamba kumunyoza kweniso kumuchitiya nkhaza. Mubali waki munyaki wangumukambiya kuti: “Vingaŵa umampha kuti uyambi ŵaka uhuli pamwenga kukweŵa foja mumalu mwakuti uje Kaboni waku Yehova.” Kumbi Anna wanguchita wuli? Iyu wangukamba kuti: “Yehova wangundiwovya kuti ndije wakukho ndipu ama ndi ada andiwovyanga ukongwa.” Anna walemba vinthu chayivu vo Yehova watimuchitiya pakumuwovya. Iyu wawonapu kaŵikaŵi pa vinthu vo walemba kuti walekengi kuluwa mo Yehova watimuwovye. Namwi asani mutopa kuti mutombozgekengi, mukumbukengi kuti Yehova wakuwovyeningi.—Ahe. 13:6.
KONELIYASI WANGUBATIZIKA
11. Kumbi ndi vinthu wuli vo vatingi vitondekesengi Koneliyasi kubatizika?
11 Bayibolu likonkhoska vinthu vinyaki vo tingasambira kwaku Koneliyasi. Iyu wenga yumoza wa alongozgi a magulu nga asilikali a ku Roma ndipu “walamuliyanga asilikali 100.” (Machi. 10:1, mazu ngamumphata) Chifukwa cha venivi, iyu watenere kuti wenga munthu waudindu kweniso wakuziŵika ukongwa. Bayibolu likamba so kuti “Koneliyasi wenga munthu wakwanja kusopa” ndipu “waperekanga mphasu zalisungu” ku ŵanthu. (Machi. 10:2) Yehova wangutuma wakutumika Peturo kuti wakamupharazgiyi uthenga wamampha. Kumbi Koneliyasi wanguswera kubatizika chifukwa cha udindu wo wenga nawu?
12. Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya Koneliyasi kuti wabatiziki?
12 Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya Koneliyasi kuti wabatiziki? Bayibolu likamba kuti Koneliyasi “wawopanga Chiuta limoza ndi ŵanthu wosi a munyumba yaki.” Kusazgapu yapa, iyu waŵeyeriyanga Chiuta mwambula kulekeza. (Machi. 10:2) Peturo wati wamupharazgiya uthenga wamampha, Koneliyasi ndi ŵanthu a munyumba yaki anguja ndi chivwanu mwaku Khristu ndipu nyengu yeniyo angubatizika. (Machi. 10:47, 48) Tikayika cha kuti Koneliyasi wenga wakunozgeka kusintha chechosi kuti wayambi kusopa Yehova limoza ndi ŵanthu a munyumba yaki.—Yoswa 24:15; Machi. 10:24, 33.
13. Kumbi musambiranji kwaku Koneliyasi?
13 Mwakuyanana ndi Saulo, Koneliyasi nayu watingi wazomerezengi kuti udindu umutondekesi kuja Mkhristu. Kweni wanguzomereza cha kuti venivi vichitiki. Kumbi namwi mukhumbika kusintha vinthu vinyaki vikuluvikulu kuti mubatiziki? Asani ndi viyo, Yehova wakuwovyeningi. Iyu wakutumbikeningi asani mugwiriskiya ntchitu fundu za mu Bayibolu pa umoyu winu kuti mumuteŵete.
14. Kumbi musambiranji pa vo vinguchitikiya Tsuyoshi?
14 Tsuyoshi wa ku Japan, wakhumbikanga kusintha vinthu vinyaki vakukwaskana ndi ntchitu yaki kuti wabatiziki. Iyu wenga depyute pa sukulu yinyaki yo yasambizanga ŵanthu mo anganozge maluŵa. A hedimasitala ndiwu anozganga nkhata za maliru ndipu alutanga kuchichitaku midawuku ya maliru ya Chibuda. Kweni asani aja, Tsuyoshi ndiyu wachiŵamiyanga. Tsuyoshi wati wasambira uneneska wakukwaskana ndi ŵanthu akufwa, wanguziŵa kuti asani walutirizgengi kuchitaku midawuku yeniyi, iyu watingi wabatizikengi cha. Iyu wangusankha kuleka kuchitaku midawuku yeniyi. (2 Akori. 6:15, 16) Tsuyoshi wangukambiskana ndi a hedimasitala vakukwaskana ndi nkhani yeniyi. Kumbi ndi vinthu wuli vo vinguchitika? Tsuyoshi angumutuzga cha ntchitu kweniso wachitangaku cha midawuku yo. Iyu wangubatizika pati pajumpha pafufupi chaka kutuliya po wangwambiya kusambira Bayibolu.a Asani mukhumbika kusintha vinthu vinyaki vakukwaskana ndi ntchitu yinu kuti mukondwesi Chiuta, simikizani kuti iyu wakuwovyeningi kusaniya vakukhumbika pa umoyu winu kweniso wa banja linu.—Salimo 127:2; Mate. 6:33.
ŴANTHU A KU KORINTO ANGUBATIZIKA
15. Kumbi ndi vinthu wuli vo vatingi vitondekesengi ŵanthu a ku Korinto kuti abatiziki?
15 Ŵanthu wo ajanga mutawuni yakali ya Korinto ayanjanga ukongwa ndalama kweniso achitanga mijalidu yiheni. Ŵanthu anandi wo ajanga kwenuku achitanga vinthu vo Chiuta watinkha. Mwaviyo, vatingi viŵengi vakusuzga kuti ŵanthu wo ajanga mutawuni yeniyi ayambi kuteŵete Yehova. Kweni wakutumika Paulo wati waza mutawuni yeniyi ndi kupharazga uthenga wamampha wakukwaskana ndi Khristu, “ŵanthu anandi ku Korinto wo avwanga mazu ajanga akusambira ndipuso abatizikanga.” (Machi. 18:7-11) Pavuli paki, Yesu Khristu wanguwoneke kwaku Paulo mu chiwona ndipu wangukamba kuti: “Nde ndi ŵanthu anandi mutawuni iyi.” Mwaviyo, Paulo wangulutirizga kupharazga mutawuni yeniyi kwa chaka ndi myezi 6.
16. Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya ŵanthu anyaki a ku Korinto kuti abatiziki? (2 Akorinto 10:4, 5)
16 Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya ŵanthu a ku Korinto kuti abatiziki? (Ŵerengani 2 Akorinto 10:4, 5.) Mazu ngaku Chiuta kweniso mzimu waki wakupaturika unguŵawovya kuti asinthi ukongwa umoyu wawu. (Ahe. 4:12) Ŵanthu a ku Korinto wo anguvwisiya uthenga wamampha waku Khristu anguleka mijalidu yiheni nge kuloŵe, kuba kweniso kugonana anthulumi pamwenga anthukazi ŵijaŵija.—1 Akori. 6:9-11.b
17. Kumbi musambiranji ku ŵanthu a ku Korinto?
17 Chinanga kuti ŵanthu a ku Korinto anguziŵiriya ukongwa kuchita mijalidu yiheni, yiwu anguŵanaŵanapu cha kuti vo akhumbikanga kusintha venga vikuluvikulu ukongwa mwakuti angafiska cha kuja Akhristu. Yiwu anguchita phamphu kuti ayambi kwenda pa msewu ufinyi wo ulongozge ku umoyu. (Mate. 7:13, 14) Kumbi musuzgika kuti muleki jalidu linyaki liheni kuti mubatiziki? Mungagongowanga cha. Mupempheni Yehova kuti wakupaskeni mzimu waki wakupaturika kuti ukuwovyeni kuleka kuchita vinthu viheni.
18. Kumbi musambiranji pa vo vinguchitikiya Monika?
18 Monika yo waja mucharu cha Georgia wanguyesesa kuti waleki kutuka kweniso kuti waleki kuwonere pamwenga kuvwisiya vinthu viheni ndi chilatu chakuti wabatiziki. Iyu wangukamba kuti: “Po ndenga wachinyamata, pempheru ndilu landiwovyanga ukongwa. Yehova waziŵanga kuti ndikhumbisiska kuchita cho ntchamampha ndipu nyengu zosi wandiwovyanga ndipuso kundilongozga.” Monika wangubatizika we ndi vyaka 16. Kumbi pe mijalidu yinyaki yo mukhumbika kusintha kuti muteŵetiyengi Yehova mwakuzomerezeka? Lutirizgani kumupempha kuti wakuwovyeni kusintha. Yehova wapereka mzimu waki wakupaturika ndi mtima wosi.—Yoha. 3:34.
CHIVWANU CHINU CHINGAKUWOVYANI KUMALANA NDI MASUZGU NGAKULU NGA NGE MAPIRI
19. Kumbi ntchinthu wuli cho chingakuwovyani kuti mumalani ndi masuzgu ngakulu? (Wonaniso chithuzi.)
19 Yehova watikuyanjani ndipu wakhumba kuti muje mubanja laki. Mungakayikanga cha venivi kwali mukumana ndi masuzgu wuli ngo ngatikutondekesani kuti mubatiziki. Yesu wangukambiya akutumika ŵaki kuti: “Asani mungaŵa ndi chivwanu, chinanga chingaŵa nge kanje ka kamganji, mwazamukambiya phiri ili kuti, ‘Tuwapu yapa, uluti pa,’ ndipu lazamutuwapu. Palivi cho mwazamutondeka kuchita.” (Mate. 17:20) Akutumika wo anguvwa mazu ngenanga angwenda limoza ndi Yesu kwa vyaka vimanavi ŵaka. Mwaviyo chivwanu chawu chakhumbikanga mbwenu kusazgikiyaku. Kweni Yesu wanguŵasimikiziya kuti asani aŵengi ndi chivwanu chakukho, Yehova waŵawovyengi kuti amalani ndi masuzgu ngakulu nga nge mapiri. Ndipu namwi Yehova wakuwovyeningi!
Kukayika cha kuti Yehova watikuyanjani ndipu wakhumba kuti muje mubanja laki (Wonani ndimi 19)c
20. Kumbi vo vinguchitikiya Akhristu a mu nyengu ya akutumika kweniso a mazuŵa nganu wo takambiskana mu nkhani iyi vakuchiskani wuli?
20 Asani mwaziŵa kuti pe vinthu vinyaki vo vitikutondekesani kubatizika, nyengu yeniyo muchitengepu kanthu. Kuŵanaŵaniya vo vinguchitikiya Akhristu a mu nyengu ya akutumika kweniso a mazuŵa nganu vingakupaskani nthazi kweniso kukuchiskani. Vo yiwu anguchita vingakuchiskani kweniso kukuwovyani kuti mujipereki kwaku Yehova ndi kubatizika. Kusankha kubatizika, ntchinthu chakukhumbika ukongwa kuluska chinthu chechosi cho mungasankha!
SUMU 38 Chiuta Wakupaseningi Nthazi
a Nkhani ya mbiri ya umoyu wa Mubali Tsuyoshi Fujii, yisanirika mu magazini ya Jani Masu! ya Chichewa ya August 8, 2005, peji 28-31.
b Woneriyani vidiyo ya pa jw.org yamutu wakuti ‘Ntchifukwa Wuli Muswera Kuti Mukabatiziki?’
c CHITHUZI: Gulu la abali ndi azichi alondere ŵanthu wo abatizika ŵaka.