NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 24
Yehova Ngwakunozgeka Kugowoka
“Chifukwa yimwi Yehova, ndimwi wamampha ndipuso wakunozgeka kugowoka; wosi wo adaniya paku yimwi, mutiŵalongo chanju chikulu chambula kumala.”—SALIMO 86:5.
SUMU 42 Pempheru la Mteŵeti Waku Chiuta
VO TISAMBIRENGI MU NKHANI IYIa
1. Mwakukoliyana ndi Wakutawula 7:20, kumbi Fumu Solomoni yingukamba fundu ya uneneska niyi?
FUMU Solomoni yingulemba kuti: “Pakuti pacharu chapasi palivi munthu murunji yo wachita vinthu vamampha pe kwambula kubudapu.” (Waku. 7:20) Venivi vauneneska nadi! Tosi te akubuda. (1 Yoha. 1:8) Mwaviyo, tosi tikhumba kuti Chiuta kweniso anyidu atigowokiyengi.
2. Kumbi tituvwa wuli asani mubwezi widu wa pamtima watigowoke?
2 Tikayika cha kuti mukumbuka nyengu yo munguguŵiska mubwezi winu wa pamtima. Mwakhumbanga kuti munozgi so ubwezi winu, mwaviyo, mungumupepesa mwakutuliya pasi pa mtima. Kumbi munguvwa wuli mubwezi winu wati wakugowokiyani ndi mtima wosi? Tikayika cha kuti munguvwa umampha kweniso mungukondwa!
3. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?
3 Tikhumba kuti Yehova waje Mubwezi widu wa pamtima. Kweni nyengu zinyaki tikamba pamwenga kuchita vinthu vo vitimuguŵiska. Kweni kumbi tingasimikiza wuli kuti Yehova ngwakukhumbisiska kutigowoke? Kumbi mo Yehova wagowoke ŵanthu, vipambana wuli ndi mo isi tigowoke anyidu? Nanga mbanthu naŵa wo Chiuta wangaŵagowoke?
YEHOVA NGWAKUNOZGEKA KUGOWOKA
4. Ntchifukwa wuli tingasimikiza kuti Yehova ngwakunozgeka kugowoka?
4 Mazu ngaku Chiuta ngatitisimikiziya kuti Yehova ngwakunozgeka kugowoka. Pa nyengu yo Yehova wajivumbuwanga kwaku Mozesi pa Phiri la Sinayi, wangulongoro kuziya mwa mungelu kuti: “Yehova, Yehova, Chiuta walisungu kweniso wawezi, wambula kukwiya liŵi ndipuso wakuzaza ndi chanju chambula kumala kweniso uneneska, walongo chanju chambula kumala ku ŵanthu masawuzandi, wagowoke ŵanthu wo ananga, wo achita vinthu viheni ndipuso wo abuda.” (Eki. 34:6, 7) Yehova ngwamampha ndipuso ndi Chiuta walisungu, yo nyengu zosi ngwakunozgeka kugowoke ŵanthu akubuda wo alapa.—Nehe. 9:17; Salimo 86:15.
Yehova waziŵa vosi vo vatichitikiyapu pa umoyu widu vo vawumba umunthu widu (Wonani ndimi 5)
5. Mwakukoliyana ndi Salimo 103:13, 14, kumbi Yehova wachitanji chifukwa chakuti watiŵaziŵa umampha ukongwa ŵanthu?
5 Chifukwa chakuti ndi Mlengi widu, Yehova waziŵa chechosi chakukwaskana ndi isi. Aŵanaŵaniyani fundu iyi! Iyu waziŵa chechosi chakukwaskana ndi munthu weyosi pacharu chapasi. (Salimo 139:15-17) Mwaviyo, wawona maubudi ngosi ngo tikuhara kwa apapi ŵidu. Iyu waziŵa so vinthu vosi vo vatichitikiya pa umoyu widu, vo vawumba umunthu widu. Kumbi Yehova wachitanji chifukwa chakuti watitiziŵa umampha ukongwa? Venivi vitimuchitiska kuti wachitengi nasi vinthu mwalisungu.—Salimo 78:39; ŵerengani Salimo 103:13, 14.
6. Kumbi Yehova wakulongo wuli kuti ngwakukhumbisiska kugowoka?
6 Yehova wakulongo kuti ngwakukhumbisiska kugowoka. Iyu waziŵa kuti chifukwa cha vo munthu wakwamba Adamu wanguchita, tosi te akubuda ndipuso titufwa. (Aro. 5:12) Kweni pengavi cho tatingi tichitengi kuti tijiwombo pamwenga kuti tiwombo anyidu ku ubudi ndi nyifwa. (Salimo 49:7-9) Kweni Chiuta widu wachanju, wangutilongo lisungu ndipu wanguchita chinthu chinyaki kuti watifwatuwi. Kumbi iyu wanguchitanji? Nge mo lemba la Yohane 3:16 lilongore, Yehova wangutumiza Mwana waki wapade kuti wazitifwiyi. (Mate. 20:28; Aro. 5:19) Yesu wangufwa mumalu mwaku isi, ndi chilatu chakuti wafwatuwi weyosi yo wavwana mwaku iyu. (Ahe. 2:9) Vingumuŵaŵa ukongwa Yehova kuwona kuti Mwana waki wakwanjiwa watufwa nyifwa yakuŵaŵa kweniso yakuchitiska soni! Kukamba uneneska, Yehova watingi wazomerezengi cha kuti Mwana waki wafwi, asani wangukhumba cha kutigowoke.
7. Kumbi mbanthu anyaki naŵa wo azumbulika mu Bayibolu wo Yehova wanguŵagowoke ndi mtima wosi?
7 Mu Bayibolu, mwe vakuwoniyapu va ŵanthu anandi wo Yehova wanguŵagowoke ndi mtima wosi. (Aefe. 4:32) Kumbi yimwi mukumbukapu yani? Panyaki mukumbuka Fumu Manasi. Munthu muheni mwenuyu wangumubudiya ukongwa Yehova. Iyu wasopanga achiuta aboza kweniso wachiskanga ŵanthu anyaki kuti nawu achitengi viyo. Iyu wangubaya ŵana ŵaki ndi kuŵapereka nge sembi kwa achiuta aboza. Iyu wanguŵika so chikozgu cha kusema cha chiuta wa boza munyumba yakusopiyamu yakupaturika yaku Yehova. Pakukamba vaku iyu Bayibolu lititi: “Manasi wanguchita mwakujumphisa vinthu viheni pa masu paku Yehova, kuti wamukwiyisi.” (2 Mbiri 33:2-7) Kweni Manasi wati walapa nadi, Yehova wangumugowoke ndi mtima wosi. Mwakuti Chiuta wangumuweze pa udindu waki nge fumu. (2 Mbiri 33:12, 13) Panyaki mwakumbuka so Fumu Davidi yo yinguchita maubudi ngakulu pa masu paku Yehova, nge chigololu kweniso kubaya munthu. Kweni Davidi wati wazomereza kuti wangunangisa kweniso kulapa ndi mtima wosi, nayu Yehova wangumugowoke. (2 Samu. 12:9, 10, 13, 14) Mwaviyo, tingasimikiza kuti Yehova ngwakukhumbisiska kugowoka. Ndipu nge mo tiwoniyengi, mo Yehova wagowoke vipambana ukongwa ndi mo isi tigowoke anyidu.
YEHOVA WAWONA VINANDI WECHENDAGOWOKE MUNTHU
8. Ntchifukwa wuli Yehova ngwakwenere nadi kuja Wakweruzga?
8 Yehova ‘ngwakweruzga wa charu chosi chapasi.’ (Gene. 18:25) Wakweruzga wamampha wakhumbika kuliziŵa umampha ukongwa dangu. Umu ndimu viliri ndi Yehova, chifukwa kusazgiyapu pakuja mweruzgi, iyu ngwakupereka so Marangu widu. (Yesa. 33:22) Palivi yo waziŵa cho ntchamampha kweniso cho ntchiheni, nge mo Yehova wachitiya. Kumbi wakweruzga wamampha wakhumbika so kuchitanji? Iyu wakhumbika so kuziŵa fundu zosi wendapereki cheruzgu. Mwaviyo, Yehova ngwakweruzga wamampha ukongwa chifukwa nyengu zosi waziŵa fundu zosi.
9. Kumbi Yehova waziŵanji asani wakhumba kugowoke munthu pamwenga cha?
9 Mwakupambana ndi ŵanthu agwira ntchitu yakweruzga anyawu, Yehova waziŵa fundu zosi zakukwaskana ndi ubudi wewosi wo munthu wangachita. (Gene. 18:20, 21; Salimo 90:8) Iyu waziŵa vinandi kuluska vo ŵanthu awona pamwenga kuvwa. Iyu waziŵa umampha kuti munthu wangachita vinthu vinyaki chifukwa cha mijalidu yo wakutole kwa apapi ŵaki, mo wakulereke, ndipuso malu ngo wali kweniso wasuzgika maŵanaŵanu pamwenga cha. Yehova waziŵa so vo ve mumtima wa munthu. Iyu waziŵa umampha chifukwa cho munthu wachitiya chinthu chinyaki. Palivi chakubisika kwaku Yehova. (Ahe. 4:13) Mwaviyo, Yehova wagowoka chifukwa chakuti nyengu zosi waziŵa fundu zosi zakukwaskana ndi vo vachitika.
Yehova ndi murunji kweniso walivi sankhu. Palivi yo wangamupaska chinyeda (Wonani ndimi 10)
10. Ntchifukwa wuli tingakamba kuti nyengu zosi Yehova wayeruzga mwaurunji? (Dotoronome 32:4)
10 Nyengu zosi Yehova wayeruzga mwaurunji chifukwa chakuti walivi sankhu. Yehova wagowoke munthu chifukwa cha mo wawoneke cha, chuma, kutchuka pamwenga malusu nganandi ngo we nangu. (1 Samu. 16:7; Yako. 2:1-4) Palivi yo wangachichizga Yehova kuti wachiti chinthu chinyaki pamwenga kumupaska chinyeda. (2 Mbiri 19:7) Iyu wasankha vinthu chifukwa cha kukwiya cha pamwenga kupingika maŵanaŵanu. (Eki. 34:7) Mwaviyo, tikayika cha kuti Yehova ngwakweruzga wamampha ukongwa chifukwa chakuti waziŵa chechosi chakukwaskana ndi isi kweniso mo vinthu viliri pa umoyu widu.—Ŵerengani Dotoronome 32:4.
11. Kumbi mo Yehova wagowoke, vipambana wuli ndi mo ŵanthu agowoke anyawu?
11 Ŵanthu wo angulemba Malemba nga Chiheberi, anguziŵa kuti mo Yehova wagowoke, vipambana ukongwa ndi mo taŵanthu tigowoke anyidu. Mu malemba nganyaki yiwu angugwiriskiya ntchitu mazu nga Chiheberi ngo buku linyaki likamba kuti “ngagwiriskikiya ntchitu pakukonkhoska mo Chiuta wagowoke munthu yo wabuda ndipu ngakonkhoskapu cha mo munthu wagowoke munthu munyaki chifukwa kugowoka kwa ŵanthu kwe ndi mphaka.” Ndi Yehova pe yo we ndi mazaza ngakumugowoke limu munthu wakubuda yo walapa. Kumbi ndi vinthu wuli vo vichitika asani Yehova watigowoke?
12-13. (a) Kumbi munthu watuvwa wuli asani Yehova wamugowoke? (b) Kumbi munthu wayanduwa kwa nyengu yitali wuli asani Yehova wamugowoke?
12 Asani tigomezga nadi kuti Yehova watigowoke, tikondwa ndi “nyengu zakusisipuwa,” kusazgapu chimangu chamumtima ndipuso njuŵi yamampha. Venivi vingachitika asani “Yehova” ndiyu watigowoke, ŵanthu cha. (Machi. 3:19) Asani Yehova watigowoke, watitizomereza kuja so nayu pa ubwezi nge kuti tinguchita ubudi so cha.
13 Asani Yehova watigowoke, iyu watitimba mulandu cha pamwenga kutilanga chifukwa cha ubudi wo tikuchita. (Yesa. 43:25; Yere. 31:34) Yehova waŵika kutali maubudi ngidu “nge mo ulili utali wa pakati pa ko kutuliya lumwi ndi ko liselere.”b (Salimo 103:12) Asani tiŵanaŵaniya mo Yehova wagowoke, titimuwonga ukongwa kweniso titimuwopa. (Salimo 130:4) Kweni kumbi mbanthu naŵa wo Yehova wangaŵagowoke?
KUMBI MBANTHU NAŴA WO YEHOVA WANGAŴAGOWOKE?
14. Kumbi tasambira kuti ndi vinthu nivi vo vichitiska kuti Yehova wagowoke munthu pamwenga cha?
14 Nge mo tawone, asani Yehova wasankha kuti wagowoki pamwenga cha, vithemba ukulu wa ubudi cha. Tasambira so kuti Yehova wagwiriskiya ntchitu vo waziŵa nge Mlengi widu, Wakupereka Marangu kweniso Wakweruzga widu, asani wakhumba kugowoka pamwenga cha. Kweni kumbi ndi vinthu nivi vo Yehova waŵanaŵaniya kuti wagowoke munthu pamwenga cha?
15. Mwakukoliyana ndi Luka 12:47, 48, kumbi ntchinthu chakwamba nichi cho Yehova waŵanaŵaniya asani wakhumba kugowoke munthu?
15 Chakwamba, Yehova waŵanaŵaniya asani munthu yo wabuda, waziŵanga kuti vinthu vo wachitanga venga viheni. Yesu wangukonkhoska mwakuvwika umampha fundu yeniyi pa Luka 12:47, 48. (Ŵerengani.) Asani munthu wasankhiya dala kuchita chinthu chiheni ndipu waziŵiya limu kuti chitimukondwesa cha Yehova, ndikuti wachita ubudi ukulu. Yehova wangasankha kuleka kumugowoke munthu mwenuyu. (Mariko 3:29; Yoha. 9:41) Kweni titenere kuzomereza kuti nyengu zinyaki taziŵanga kuti vo tachitanga venga viheni. Kumbi tingagomezga kuti Yehova watigowokiyengi? Hinya! Chifukwa pe so chinthu chinyaki cho Yehova waŵanaŵaniya asani wakhumba kugowoke munthu pamwenga cha.
Tingagomezga kuti Yehova watigowokiyengi asani talapa ndi mtima wosi (Wonani ndimi 16-17)
16. Kumbi kulapa kung’anamuwanji, nanga ntchifukwa wuli nkhwakukhumbika kuti Yehova watigowoke?
16 Chachiŵi, Yehova waŵanaŵaniya asani munthu yo wabuda walapa nadi ndi mtima wosi. Kumbi kulapa kung’anamuwanji? Kulapa kung’anamuwa “kusintha maŵanaŵanu, mo munthu wawone vinthu pamwenga chilatu.” Kung’anamuwa so kuti munthu watijisuska kweniso kujichitiya chitima ukongwa chifukwa cha vinthu viheni vo wanguchita pamwenga chifukwa chakuti wanguchita cha chinthu chamampha cho wakhumbikanga kuchita. Munthu yo walapa, watijichitiya chitima chifukwa cha vinthu viheni vo wanguchita kweniso chifukwa chakuti wenga pa ubwezi wakukho cha ndi Yehova, vo vinguchitiska kuti wachiti vinthu viheni. Kumbukani kuti Fumu Manasi kweniso Davidi, wosi anguchita maubudi ngakulungakulu kweni Yehova wanguŵagowoke chifukwa chakuti angulapa ndi mtima wosi. (1 Mafu. 14:8) Mwaviyo, Yehova wangagowoke munthu asani wawona ukaboni wakuti walapa nadi. Kweni kujichitiya ŵaka chitima chifukwa cha vinthu viheni vo tachita pamwenga ubudi wo tachita, nkhwakukwana cha. Titenere kuja akunozgeka kuchitapu kanthu.c Venivi vititifikisa pa fundu yinyaki yo Yehova waŵanaŵaniya.
17. Kumbi kusintha kung’anamuwanji, nanga ntchifukwa wuli nkhwakukhumbika kuti tileki kuchita so maubudi ngo tinguchita kuvuli? (Yesaya 55:7)
17 Chinthu chinyaki chakukhumbika cho Yehova waŵanaŵaniya, nkhusintha. Kusintha, kung’anamuwa “kung’anamuka.” Mu mazu nganyaki tingakamba kuti munthu wakhumbika kusintha mwakuleka kuchita vinthu viheni ndi kwamba kuchita vinthu vo vikondwesa Yehova. (Ŵerengani Yesaya 55:7.) Iyu wakhumbika kusintha maŵanaŵanu ngaki ndi chilatu chakuti walongozgekengi ndi maŵanaŵanu ngaku Yehova. (Aro. 12:2; Aefe. 4:23) Watenere kusimikiza kuleke limu maŵanaŵanu ngaki ngaheni kweniso vinthu viheni vo wachitanga kali. (Ako. 3:7-10) Kweni kuja ndi chivwanu mu sembi yaku Khristu, ndichu chinthu chikulu cho chichitiska kuti Yehova watigowokiyengi kweniso kutitowesa ku ubudi. Yehova wangatigowoke chifukwa cha sembi yeniyi, asani wawona kuti tisintha nadi vinthu viheni vo tachitanga.—1 Yoha. 1:7.
MUGOMEZGENGI KUTI YEHOVA WAKUGOWOKIYENINGI
18. Kumbi tasambiranji vakukwaskana ndi mo Yehova wagowoke?
18 Tiyeni tikambiskani mwakudumuwa fundu zinyaki zakukhumbika zo takambiskana. Kukamba uneneska, palivi yo wayanana ndi Yehova pa nkhani ya kugowoka. Ntchifukwa wuli tingakamba viyo? Chakwamba, nyengu zosi ngwakunozgeka kugowoka. Chachiŵi, iyu waziŵa chechosi chakukwaskana ndi isi. Iyu waziŵa umampha ukongwa vo vikuwumba umunthu widu kweniso ndiyu yija waziŵa asani talapa nadi. Chachitatu, asani Yehova watigowoke, wasisitiya limu ubudi widu. Venivi vititiwovya kuti tijengi ndi njuŵi yamampha kweniso kuti watiyanjengi.
19. Chifukwa chakuti te ambula kufikapu ndipu tilekengi cha kubuda, ntchifukwa wuli tingakondwa?
19 Chifukwa chakuti te ambula kufikapu, tilekengi cha kubuda. Kweni tingachiskika ndi mazu ngo ngasanirika mu Insight on the Scriptures, Volume 2, peji 771, ngakuti: “Yehova ngwalisungu ndipuso waziŵa kuti ateŵeti ŵaki mbakulopwa. Mwaviyo, atenere cha kuguŵa nyengu zosi chifukwa chakuti mbambula kufikapu ndipuso anangisa. (Salimo 103:8-14; 130:3) Asani atesesa kuti achitengi vinthu mwakukoliyana ndi nthowa zaku Chiuta, yiwu angakondwa. (Afi. 4:4-6; 1 Yoha. 3:19-22).” Fundu yeniyi njakuchiska ukongwa!
20. Kumbi tazamukambiskananji mu nkhani yakulondopu?
20 Tiwonga ukongwa chifukwa chakuti Yehova ngwakunozgeka kutigowoke asani talapa nadi maubudi ngo tachita. Kweni kumbi tingamuyezga wuli Yehova pa nkhani ya kugowoka? Kumbi mo isi tigowoke, viyanana wuli ndi mo Yehova wagowoke, kweni vipambana wuli? Ntchifukwa wuli kuziŵa kupambana kwenuku nkhwakukhumbika? Nkhani yakulondopu yazamumuka mafumbu ngenanga.
SUMU 45 Vo Ndilunguruka Mumtima Wangu
a Kuziya mu Mazu ngaki, Yehova watitisimikiziya kuti ngwakunozgeka kugowoke ŵanthu akubuda wo alapa. Kweni nyengu zinyaki, tingawona kuti te akwenere cha kuti iyu watigowoke. Mu nkhani iyi, tikambiskanengi chifukwa cho tingasimikiziya kuti Chiuta widu nyengu zosi ngwakunozgeka kutigowoke asani talapa nadi maubudi ngo tachita.
b Wonani buku lakuti Yandikirani kwa Yehova, mutu 26, ndimi 9.
c VO MAZU NGANYAKI NGANG’ANAMUWA: “Kulapa” kung’anamuwa kusintha maŵanaŵanu mwa kujisuska mumtima pa vo munthu wachitanga kali, vinthu viheni vo wachita pamwenga vo watondeka kuchita. Asani munthu walapa nadi viwoneka, iyu wasintha vo wachitanga kali.