Muŵawovyengi Mwaliŵi Ŵanthu wo Akhumba Kuziŵa Uneneska

1. Kumbi ŵanthu achita wuli asani avwa uthenga wamampha wo titiŵapharazgiya? (Machitidu 13:​47, 48; 16:​14, 15)

ŴANTHU anandi munyengu ya akutumika ŵati avwa uthenga wakukwaskana ndi Yesu, anguja Akhristu nyengu yeniyo ndi yeniyo. (Ŵerengani Machitidu 13:​47, 48; 16:​14, 15.) Mazuŵa nganu napu, ŵanthu anyaki akondwa asani avwa uthenga wamampha kakwamba. Kweniso patuŵa anyaki wo akhumba cha kuvwisiya uthenga widu, kweni asani pajumpha nyengu akhumbisiska kusambira. Kumbi tikhumbika kuchitanji asani tasaniya ŵanthu a “maŵanaŵanu ngamampha” mu uteŵeti?

2. Kumbi ntchitu yakusambiza ŵanthu Bayibolu yiyanana wuli ndi yo mlimi wagwira?

² Ntchitu yidu yakusambiza ŵanthu Bayibolu yiyanana ndi yo mlimi wagwira. Ŵanaŵaniyani ivi: Mbewu zinyaki zo mlimi wapanda zitucha liŵi, penipo zinyaki cha. Asani mbewu zinyaki zacha iyu watizivuna, kweni walutirizga mbwenu kudiriya zo zechendachi kweniso kuziphwere. Mwakuyanana ŵaka, asani tasaniya munthu yo wakhumba kuvwisiya uthenga widu, tikhumbika kumuwovya mwaliŵi kuti waje Kaboni. Kweni po tichita venivi, tingalekanga cha kuwovya ŵanthu anyaki kuti nawu aziŵi kuti akhumbika kusambira vakukwaskana ndi Chiuta kweniso Bayibolu. (Yoha. 4:​35, 36) Kuwamu kungatiwovya kuti tiziŵi mo munthu waliri kweniso nthowa yamampha yo tingamuwovye. Sonu tiyeni tiwoni vo tingachita asani paulendu wakwamba tawona kuti munthu we ndi mtima wakukhumba kuziŵa vinandi. Tikambiskanengi so vo tingachita kuti timuwovyi kuti wayambi kwanja Yehova kweniso kumuteŵete.

MO TINGAWOVYE ŴANTHU WO AKHUMBA KUZIŴA VINANDI

3. Kumbi tikhumbika kuchitanji asani tasaniya munthu yo wakhumba kuziŵa vinandi? (1 Akorinto 9:26)

³ Asani tasaniya munthu yo wakhumba kuziŵa vinandi, tikhumbika kumuwovya nyengu yeniyo kuti wayambi kwenda panthowa yakuluta ku umoyu. Mwaviyo, tikhumbika kwamba kusambira nayu Bayibolu kweniso kumudaniya ku maunganu ngidu pa ulendu weniwo wakwamba.—Ŵerengani 1 Akorinto 9:26.

4. Konkhoskani chakuwoniyapu cha munthu munyaki yo wenga wakunozgeka kwamba kusambira Bayibolu nyengu yeniyo.

⁴ Apempheni kuti muyambi kusambira nawu Bayibolu. Ŵanthu anyaki wo titiŵapharazgiya aja akunozgeka kwamba kusambira Bayibolu nyengu yeniyo. Mwakuyeruzgiyapu, zuŵa linyaki pa Chinayi ma munyaki wa ku Canada wanguza pakashelufu ka mabuku mu uteŵeti ndipu wangutopu kabuku ka Kondwani ndi Umoyu Kwamuyaya! Mzichi yo wenga pakashelufu wangukonkhoske ma mwenuyu kuti tisambira Bayibolu ndi ŵanthu mwakugwiriskiya ntchitu kabuku kenaka. Ma yo wakhumbisiskanga kuziŵa vinandi ndipu angupaskana manambala nga foni. Ndi mazulu pa zuŵa lo, ma uyu wangulembe mzichi meseji ndipu wangumufumba kuti ayambengi zukwanji kusambira Bayibolu. Mzichi wati wakambiya ma uyu kuti aziyambi kusambira kukumaliya kwa sabata, ma yo wanguti: “Wuli tiyambi ŵaka mawa? Nde ndi mpata ini.” Yiwu angwamba nadi kusambira mawa laki pa Chinkhondi. Pavuli paki, ma yo wanguluta ku maunganu pa Sabata sabata yeniyo ndipuso wangwamba kuluta panthazi ukongwa mwauzimu.

5. Kumbi tingachita wuli asani tawona kuti munthu wakhumba cha kwamba kusambira Bayibolu? (Wonaniso vithuzi.)

⁵ Tiziŵa kuti vingachitika cha kuti munthu weyosi wayambi kusambira Bayibolu nyengu yeniyo nge ma yo takambiskana mundimi yajumpha. Pangajumpha kanyengu kuti anyaki ayambi kusambira Bayibolu. Ŵanthu aviyo, tingakhumbika kwamba dankha kukambiskana nawu nkhani yo yingaŵakondweska. Asani tilutirizga kumuwona mwakwenere munthu ndipuso kumulongo kuti titimuŵanaŵaniya, wangazomera kwamba kusambira pechendajumphi nyengu yitali. Kweni kumbi tingamupempha wuli munthu asani tipenja kwamba kusambira nayu Bayibolu? Tingufumba fumbu lenili abali ndi azichi anyaki wo asuzgika cha kwambisa masambiru nga Bayibolu. Sonu tiyeni tikambiskani vo angumuka.

6. Kumbi tingakambanji asani tipenja kupempha munthu yo wapenja kuziŵa vinandi kuti tisambirengi nayu?

⁶ Apharazgi kweniso apayiniya wo angufumbika mafumbu pa nkhani ya kwambisa masambiru nga Bayibolu, angukonkhoska kuti muvyaru vinyaki mupharazgi wangachita umampha kuleka kukambiya ŵanthu mazu nge ngakuti, “sambiru,” “sambiru la Bayibolu,” pamwenga ngakuti “kukusambizani.” Yiwu anguti mazu ngamampha ngo angagwiriskiya ntchitu ngakuti, “kukambiskana namwi,” ndipuso ngakuti “muziŵi Bayibolu.” Kuti munthu yo azilutirizgi so kukambiskana nayu zuŵa linyaki, angamukambiya kuti, “Kumbi mungayanja kuti muziŵi mo Bayibolu limukiya mafumbu nganyaki ngakukhumbika ukongwa?” pamwenga “Kumbi muziŵa kuti mu Bayibolu mwe fundu zo zititiwovya pa umoyu?” Angamukambiya so kuti: “Vito nyengu yitali cha kuti musambiri fundu za mu Bayibolu zo zingakuwovyani pa umoyu winu.” Atenere kukhwecha kugwiriskiya ntchinthu mazu nge ngakuti tisambirengi “nyengu zosi” pamwenga “sabata yeyosi,” chifukwa ŵanthu angajivwa kuti achichizgika kusambira Bayibolu.

7. Kumbi ŵanthu anyaki atamba kuziŵa uneneska wa mu Bayibolu pa nyengu niyi? (1 Akorinto 14:​23-25)

⁷ Muŵadaniyengi ku maunganu. Viwoneka kuti mu nyengu ya wakutumika Paulo, ŵanthu anyaki awangamu kuti asaniya uneneska asani aluta ŵaka ku maunganu nga Chikhristu. (Ŵerengani 1 Akorinto 14:​23-25.) Mazuŵa nganu napu, ŵanthu anandi wo ayamba ŵaka kusambira Bayibolu aluta panthazi mwaliŵi asani ayamba kuwungana. Kumbi mphanyengu niyi po tingaŵadaniya ku maunganu ngidu? Mubuku la Kondwani ndi Umoyu Kwamuyaya! mu sambiru 10 ndimu musanirika mazu ngakumudaniya munthu ku maunganu. Kweni yimwi mukhumbika cha kulindiza mpaka mufiki dankha mutu wenuwu pe kuti mumudaniyi ku maunganu. Asani mwayamba ŵaka kukambiskana ndi munthu, mungamudaniyaku ku maunganu ngakukumaliya kwa sabata nyengu yeniyo. Mungachita venivi mwakumukambiya mutu wa nkhani yachisanisani pamwenga nkhani yo mwamusambira mu Chigongwi cha Mlinda sabata yo.

8. Kumbi munthu yo tamudaniya ku maunganu tingamukambiyanji vakukwaskana ndi maunganu ngidu? (Yesaya 54:13)

⁸ Asani mwadaniya munthu ku maunganu ngidu, mumukonkhoskiyengi mo maunganu ngidu ngapambaniyana ndi vo vichitika ku visopa vinyaki vo wakulutaku. Mwakuyeruzgiyapu, munthu munyaki yo kenga kakwamba kusanirika pa Sambiru la Chigongwi cha Mlinda, wangufumba yo wamusambizanga Bayibolu kuti, “Kumbi yo wachitiska Chigongwi waziŵa zina la munthu weyosi?” Mzichi yo wangumukonkhoske kuti tosi titesesa kuziŵa mazina nga abali ndi azichi mumpingu nge mo tiziŵiya mazina nga ŵanthu a mu banja lidu. Munthu yo wangukamba kuti venivi vipambana ukongwa ndi vo vichitika kutchalitchi kwawu. Mwakuyanana ndi munthu mwenuyu, ŵanthu anandi aziŵa cha vo vichitika pa maunganu ngidu. (Ŵerengani Yesaya 54:13.) Pa maunganu ngidu tisopa Yehova, tisambira vakukwaskana ndi iyu kweniso tichiskana. (Ahe. 2:12; 10:​24, 25) Venivi vichitiska kuti maunganu ngidu ngachitikengi mwandondomeku ndipu ngatitiwovya kuti tisambiri vinandi kweniso pachitika midawuku yinyaki yeyosi cha. (1 Akori. 14:40) Mu Nyumba zidu za Ufumu mudyoŵekadyoŵeka cha ndipu venivi vitovya kuti tilekengi kutimbanyizika pakusambira. Chifukwa chakuti tiseleriyamu cha mu vandali, pa maunganu ngidu tikambiskana cha pamwenga kususkana pa nkhani za ndali. Mungachita umampha kumulongore limu munthu yo musambira nayu Bayibolu vidiyo yakuti Kumbi ndi Vinthu Wuli vo Vichitika pa Nyumba ya Ufumu? Venivi vingamuwovya kuziŵa vo vichitika pa maunganu.

9-10. Kumbi tingamukambiyanji munthu yo tamudaniya ku maunganu kuti waleki kuchita mantha kuza ku maunganu? (Wonaniso chithuzi.)

⁹ Ŵanthu anyaki atopa kuza ku maunganu chifukwa chakuti atopa kuti tiŵachichizgengi kuti “aje Akaboni.” Mwaviyo muŵasimikiziyengi kuti tikondwa ukongwa kulonde alendu ndipu tichichizga weyosi cha kuti waje Kaboni waku Yehova. Weyosi ngwakulondereka kusazgapu ŵanthu wo ŵe ndi ŵana anamana. Pa maunganu ngidu ŵana asambizika kwaku ŵija cha. Mumalu mwaki, apapi ndi ŵana ŵawu aja pamoza ndipu asambiriya pamoza. Venivi vitovya apapi kuti aziŵengi kuti ŵana ŵawu ŵe ndiyani kweniso kuti asambiranji. (Doto. 31:12) Titendesa mbali ya mpasu cha pa maunganu ngidu. Mumalu mwaki, tilondo vo Yesu wangulamula kuti: “Mukupaskika kwawezi, perekani kwawezi.” (Mate. 10:8) Mungamukambiya so kuti wakhumbika kuvwala vakuvwala vakudula pe cha. Ve viyo chifukwa chakuti Chiuta wawona mtima wamunthu, mo wavwaliya cha.—1 Samu. 16:7.

¹⁰ Asani munthu yo waza ku maunganu, yesesani kuchita vo vingamuwovya kuti wajivwengi kuti walondereka. Mumuwovyi kuti waziŵani ndi ŵara kweniso apharazgi anyaki. Asani mwamulondere umampha, vingamuwovya kuti wazizi so zuŵa linyaki. Pa maunganu, mungamuwovya kujula lemba lo liŵerengeka pamwenga mungaŵerenge limoza mu Bayibolu linu asani iyu walivi. Ndipuso mumuwovyengi kuvwisa mo tisambiriya pa maunganu.

ASANI TAYAMBA KUSAMBIRA NAWU BAYIBOLU

11. Kumbi mungachita wuli kuti mulongo kuti muŵanaŵaniya munthu yo musambira nayu pa nkhani ya nyengu?

¹¹ Tikumbukengi kuti yo tisambira nayu waja ndi vakuchita vinyaki mwakuti wachita kupatuwa nyengu kuti tisambiri nayu. Mwaviyo, tilongongi kuti titimuŵanaŵaniya. Mwakuyeruzgiyapu, asani mwapangana ndi munthu, muyesesengi kufika nyengu yo mwapangana. Muchitengi venivi kwali ŵanthu a muchigaŵa chinu asunga nyengu pamwenga cha. Kweniso asani musambira nayu kakwamba, mungachita umampha kusambira kwa kanyengu kamanavi ŵaka. Apharazgi anyaki wo asambirapu Bayibolu ndi ŵanthu anandi, akamba kuti mbumampha kumaliza sambiru mwaliŵi chinanga kuti munthu yo wakhumba kuti mulutirizgi mbwenu kusambira. Kweniso mukhumbika cha kulongoro vinthu vinanandi. Mumalu mwaki, mumupaskengi mpata kuti wakambi maŵanaŵanu ngaki mwakufwatuka.—Nthanthi 10:19.

12. Kumbi tikhumbika kuja ndi chilatu wuli asani tayamba ŵaka kusambira Bayibolu ndi ŵanthu?

¹² Asani mwayamba kusambira Bayibolu ndi munthu, kutuliya pakwamba ŵaka mukhumbika kumuwovya kuti wamuziŵi umampha Yehova ndipuso Yesu kweniso kuti wayambi kuŵayanja. Mungachita venivi mwakumuwovya kuti waŵikengi maŵanaŵanu ngaki pa Mazu ngaku Chiuta, mumalu mwakuŵika maŵanaŵanu ngaki pa vo yimwi muziŵa. (Machi. 10:​25, 26) Wakutumika Paulo kanandi wasambizanga ukongwa ŵanthu vakukwaskana ndi Yesu Khristu yo Yehova wangumutuma kuti watiwovyi kuti timuziŵi umampha ndipuso kumuyanja. (1 Akori. 2:​1, 2) Paulo wangulongole limu kukhumbika kwa kuwovya ŵanthu wo asambira ŵaka Bayibolu kuti aje ndi mijalidu yamampha yo tingayiyeruzgiya ndi golidi, siliva kweniso mya yinyaki yakuzirwa. (1 Akori. 3:​11-15) Mijalidu yeniyi yisazgapu chivwanu, zeru, kuwamu kweniso kopa Yehova. (Salimo 19:​9, 10; Nthanthi 3:​13-15; 1 Petu. 1:7) Namwi mungayezga Paulo asani mutovya wo musambira nawu kuti aje ndi chivwanu chakukho ndipuso kuti aje pa ubwezi wakukho ndi Awusewu achanju akuchanya.—2 Akori. 1:24.

13. Kumbi tingalongo wuli kuti te akuzikira kweniso tivwisa vinthu asani tisambiza ŵanthu? (2 Akorinto 10:​4, 5) (Wonaniso chithuzi.)

¹³ Asani musambiza ŵanthu mujengi akuzikira kweniso mulongongi kuti muvwisa vinthu nge mo Yesu wachitiyanga. Yo musambira nayu mungamufumbanga cha mafumbu ngo ngangamuchitiska soni. Asani fundu yinyaki watiyivwisa cha, mungayileka dankha ndi kuziweliyapu so nyengu yinyaki. Mumalu mwakumuchichizga kuti wazomerezi fundu zinyaki zo watizivwisa cha, mungachita umampha kumupaska nyengu kuti waŵanaŵaniyepu ndipu venivi vingamuwovya kuti wasinthi. (Yoha. 16:12; Ako. 2:​6, 7) Bayibolu likamba kuti visambizu vaboza vo ŵanthu agomezga ve nge “vinthu vakujinthika mwanthazi” vo tikhumbika ‘kuvigadabuwa.’ (Ŵerengani 2 Akorinto 10:​4, 5) Vingaŵa vipusu cha kuti munthu yo tisambira nayu waleki kugomezga vo waja wachivigomezga kwa nyengu yitali. Mwaviyo, tikhumbika dankha kumuwovya kuti wathembengi Yehova. Venivi vingamuwovya kuti waleki kusuzgika kuleka vo wagomezganga pakwamba.—Salimo 91:9.

ASANI WO TISAMBIRA NAWU AYAMBA KUWUNGANA

14. Kumbi tichitengi wuli ndi ŵanthu wo tisambira nawu wo awungana?

¹⁴ Yehova wakhumba kuti tichitiyengi ŵanthu wosi vinthu mwachanju kwali mbakavu pamwenga mbakukhupuka kweniso kwambula kutore mtundu wawu pamwenga midawuku yawu. (Yako. 2:​1-4, 9) Kumbi tingalongo wuli kuti titiŵayanja ŵanthu wo atuza ku maunganu ngidu?

15-16. Kumbi ŵanthu wo aza ku maunganu tingaŵawovya wuli kuti ajivwengi kuti mbakulondereka?

¹⁵ Ŵanthu anyaki atuza ku maunganu ngidu kuti aziwoni ŵaka vo vichitika, pamwenga Kaboni yo waja kuchigaŵa chinyaki wanguŵachiska kuti aziwungani nasi. Mwaviyo asani mwawona munthu wachilendu waza ku maunganu, mukambiskanengi nayu. Muŵalonderiyengi umampha, kweni lekani kuchita vinthu mwakujumphisa. Apempheni kuti mukaje nawu pamoza. Muwonengi nawu mu Bayibolu linu kweniso mabuku nganyaki ngakusambiriya pamwenga apaskeni ngawu asani nkhwamachitika. Kusazgiyapu yapa, mungawona so vinthu vinyaki vo mungachita kuti ajivwengi kuti mbakulondereka. Mwakuyeruzgiyapu, munthu munyaki yo wanguza ku Nyumba ya Ufumu wangukambiya mubali yo wangumulondere kuti wafipanga mtima chifukwa chakuti wangutchena cha nge mo ŵanthu anyaki wosi anguvwaliya. Mubali uyu wangumukambiya kuti Akaboni aku Yehova ŵe nge munthu weyosi ndipu venivi vingumujalika mtima pasi. Pati pajumpha nyengu, munthu uyu wangubatizika kweni waluwa cha vo mubali uyu wanguchita pakumulondere umampha. Fundu yo mutenere kukumbuka njakuti: Asani mukambiskana ndi ŵanthu wo azaku ŵaka ku Nyumba ya Ufumu, muphweriyengi kuti muleki kuŵafumba mafumbu ngo ngangaŵachitiska soni pamwenga ngakukwaskana ndi nkhani zo zileka kukukwaskani.—1 Petu. 4:15.

¹⁶ Pe so vinthu vinyaki vo tingachita kuti ŵanthu wo aza ku maunganu ajivwengi kuti mbakulondereka. Mwakuyeruzgiyapu, tichitengi vinthu mwaulemu asani tilongoro, timuka ndemanga kweniso tisambira nkhani zinyaki zakukwaskana ndi ŵanthu wo mbakaboni cha pamwenga vo agomezga. Tikhwechengi kukamba mazu ngo ngangaŵaguŵisa pamwenga ngo ngangachitiska kuti ajivwengi kuti titiŵanena. (Tito 2:8; 3:2) Mwakuyeruzgiyapu, tikhumbika cha kunyoza vo agomezga. (2 Akori. 6:3) Ndipu pa nkhani iyi, abali wo akamba nkhani zachisanisani akhumbika kuphwere ukongwa. Yiwu akhumbika so kulongo kuti aŵanaŵaniya ŵanthu wo Mbakaboni cha wo aza ku maunganu mwakukonkhoska mazu ngo ŵanthu wo mbakaboni cha atingaziŵa cha.

17. Kumbi tikhumbika kuja ndi chilatu wuli asani takumana ndi ŵanthu a “maŵanaŵanu ngamampha” mu uteŵeti?

¹⁷ Ntchitu yidu yakusambiza ŵanthu Bayibolu yikhumbika kugwirika mwaliŵi ukongwa po zuŵa laku Yehova liŵandika. Tilutirizgengi kusaniya ŵanthu wo ŵe ndi “maŵanaŵanu ngamampha ngakuŵawovya kuti azisaniyi umoyu wamuyaya.” (Machi. 13:48) Ndipu asani taŵasaniya tingasweranga cha kwamba kusambira nawu Bayibolu pamwenga kuŵadaniya ku maunganu ngidu. Asani tachita viyo, tiŵawovyengi kuti ayambi kwenda pa ‘msewu wo ulongozge ku umoyu.’—Mate. 7:14.