Mukumbukengi Kupemphere Akhristu Anyinu

1. Kumbi tiziŵa wuli kuti mapempheru ngidu ngakukhumbika ukongwa kwaku Yehova?

PEMPHERU ndi mphasu yapade ukongwa. Aŵanaŵaniyani fundu iyi: Yehova wakupereka ntchitu zakupambanapambana kwa angelu. (Salimo 91:11) Iyu wakupaska so Mwana waki maudindu ngakukhumbika ukongwa. (Mate. 28:18) Kweni kumbi udindu wakuvwisiya mapempheru wakuwupereka kwaku yani? Udindu uwu wakuwupereka kwaku weyosi cha. Yehova yo wadanika kuti “Wakuvwa pempheru,” wavwisiya yija mapempheru ngidu.—Salimo 65:2.

2. Kumbi tisambiranji kwaku Paulo pa nkhani ya kupemphere anyidu?

² Chinanga kuti tingamukambiya mwakufwatuka Yehova masuzgu ngidu, kweni tikhumbika so kupemphere anyidu. Venivi ndivu wakutumika Paulo wachitanga. Mwakuyeruzgiyapu, mukalata yaki yo wangulembe mpingu wa ku Efeso iyu wangukamba kuti: “Ndilutirizga kukuzumbuwani mu mapempheru ngangu.” (Aefe. 1:16) Paulo wapempheriyanga so munthu weyosi pakuyija. Mwakuyeruzgiyapu, iyu wangukambiya Timote kuti: “Ndiwonga Chiuta, . . . [ndipu] ndileka cha kukukumbuka mu mapempheru ngangu ngakuŵeyere, msana ndi usiku.” (2 Timo. 1:3) Paulo wenga ndi masuzgu ngaki ngo wakhumbikanga kumupempha Yehova kuti wamuwovyi. (2 Akori. 11:23; 12:​7, 8) Kweni iyu wapatuwanga nyengu yakupemphere so Akhristu anyaki.

3. Ntchifukwa wuli nyengu zinyaki tingaluwa kupemphere anyidu?

³ Nyengu zinyaki tingaluwa kupemphere anyidu. Chifukwa wuli? Mzichi munyaki zina laki Sabrinaa wangukonkhoska chinthu chinyaki cho chichitiska venivi. Iyu wangukamba kuti: “Mazuŵa nganu titangwanika ukongwa ndi vakuchita. Ndipu nyengu zinyaki tingatimbanyizgika ndi masuzgu ngidu mwakuti tipemphere vinthu vo isi tikhumba pe.” Kumbi venivi vitikuchitikiyani nyengu zinyaki? Asani ndi viyo, nkhani iyi yingakuwovyani. Nkhani iyi yimukengi mafumbu yanga: (1) Ntchifukwa wuli tikhumbika kupemphere anyidu? (2) Kumbi tingachita wuli venivi?

NTCHIFUKWA WULI TIKHUMBIKA KUPEMPHERE ANYIDU?

4-5. Kumbi mapempheru ngo tipemphere anyidu ngagwira wuli ntchitu “mwanthazi ukongwa”? (Yakobe 5:16)

⁴ Mapempheru ngo tipemphere anyidu ngagwira ntchitu “mwanthazi ukongwa.” (Ŵerengani Yakobe 5:16.) Kumbi kupemphere anyidu kungawovya nadi kuti vinthu visinthi pa umoyu wawu? Hinya. Yesu wati waziŵa kuti wakutumika Peturo wamukanengi, wangukamba kuti: “Ndakupemphere mwakuŵeyere kuti chivwanu chaku chileki kumala.” (Luka 22:32) Paulo nayu waziŵanga kuti pempheru lingawovya kuti vinthu visinthi. Ŵati amumanga ku Roma, iyu wangulembe Filimoni kuti: “Ndikhaza kuti kuporote mu mapempheru nginu, ndizengi so kwaku yimwi.” (Fili. 22) Venivi ndivu vinguchitika nadi. Chifukwa pati pajumpha nyengu yimanavi, Paulo wangutuzgika mujeri ndipu wangwamba so kupharazga.

⁵ Mbuneneska kuti asani tipemphera, tingamuchichizga cha Yehova kuti wachiti vo isi tikhumba. Iyu wawona vinthu vo tifipa navu mtima vo Akhristu anyidu akumana navu ndipu nyengu zinyaki wasankha kuchita vo isi titimupempha. Kuziŵa venivi, kungatiwovya kuti timukambiyengi Yehova kutuliya pasi pa mtima suzgu lo, ndipu vosi titivileka mumanja mwaki.—Salimo 37:5; 2 Akori. 1:11.

6. Kumbi kupemphere anyidu kutitiwovya kuti tiŵawonengi wuli? (1 Peturo 3:8)

⁶ Asani tipemphere anyidu vititiwovya kuti tiŵachitiyengi ‘lisungu.’ (Ŵerengani 1 Peturo 3:8.) Munthu walisungu waziŵa masuzgu ngo munyaki wakumana nangu ndipu waja ndi mtima wakukhumbisiska kuti wamuwovyi. (Mariko 1:​40, 41) Mura munyaki zina laki Michael wangukamba kuti: “Asani ndipemphere anyangu vakukwaskana ndi vo akhumbikiya, vitindiwovya kuti ndingaziŵengi umampha masuzgu ngo akumana nangu kweniso kuti ndiŵayanjengi ukongwa. Nditiŵayanja ukongwa chinanga kuti nyengu zinyaki ŵeneku angaziŵa cha.” Mura munyaki so zina laki Richard wangukonkhoska so fundu yinyaki. Iyu wanguti: “Asani tipemphere munthu munyaki, vititiwovya kuti tichitepu kanthu kuti timuwovyi.” Iyu wangukamba so kuti: “Asani tawovya munthu munyaki yo tamupempheriyanga, vija nge kuti tawovyaku kumuka pempheru lo isi tapempheranga.”

7. Kumbi kupemphere anyidu kutitiwovya kuti tingawonengi wuli masuzgu ngidu? (Afilipi 2:​3, 4) (Wonaniso vithuzi.)

⁷ Kupemphere anyidu kutitiwovya kuti tiwonengi masuzgu ngidu mwakwenere. (Ŵerengani Afilipi 2:​3, 4.) Tosi tikumana ndi masuzgu chifukwa chakuti tija mucharu cho chilamulika ndi Dyaboli. (1 Yoha. 5:19; Chivu. 12:12) Mwaviyo, asani titanja kupemphere anyidu vititiwovya kukumbuka kuti ‘gulu losi la abali ŵidu mucharu likumana ndi masuzgu ngakuyanana ndi ngenanga.’ (1 Petu. 5:9) Mpayiniya munyaki zina laki Katherine wangukamba kuti: “Kupemphere anyangu kutindiwovya kukumbuka kuti ŵanthu anyaki nawu akumana ndi masuzgu. Venivi vitindiwovya kuti ndilekengi kujaliya ŵaka kuŵanaŵaniya masuzgu ngangu.”

AKHUMBIKA MAPEMPHERU NGIDU

8. Kumbi mbayani wo tingaŵapemphere?

⁸ Kumbi mbayani wo tingaŵapemphere? Tingapemphere ŵanthu akupambanapambana. Mwakuyeruzgiyapu, tingapemphere wo atama, wo akumana ndi masuzgu chifukwa cha ukoti ndipuso achinyamata wo anyozeka kweniso kuchichizgika ndi anyawu kuti achiti vinthu viheni ku sukulu. Akhristu anyidu anandi asuskika ndi ŵanthu a mubanja lawu pamwenga boma. (Mate. 10:​18, 36; Machi. 12:5) Akhristu anyaki akuthaŵa ndi kuleka nyumba zawu chifukwa cha viwawa va ndali. Penipo anyaki akumana ndi masuzgu chifukwa cha masoka ngachilengedu. Mbuneneska kuti abali ndi azichi ŵenaŵa tingaŵaziŵa cha mazina ngawu. Kweni asani titiŵapemphere, tilongo kuti tivwiya dangu lo Yesu wangutikambiya. Iyu wanguti: “Muyanjanengi.’—Yoha. 13:34.

9. Ntchifukwa wuli tikhumbika kupemphere abali wo alongozga mugulu laku Yehova limoza ndi awolu ŵawu?

⁹ Tingapemphere so abali wo alongozga mugulu laku Yehova. Mwakuyeruzgiyapu, tingapemphere abali a mu Wupu Wakulongozga kweniso wo atiŵawovya, abali a mu Makomiti nga Nthambi, wo awonere madipatimenti ngakupambanapambana pa ofesi ya nthambi, akuwonere madera, ŵara mumpingu kweniso ateŵeti akovya. Anandi mwa abali ŵenaŵa nawu akumana ndi masuzgu kweni atesesa mbwenu kutiteŵete mwaphamphu. (2 Akori. 12:15) Mwakuyeruzgiyapu, wakuwonere dera munyaki zina laki Mark wangukamba kuti: “Suzgu langu likulu ndakuti ndija kutali ndi apapi ŵangu wo mbakukota. Kweniso wosi atama. Chinanga kuti mzichi wangu kweniso mulumu waki ndiwu atiŵaphwere, kweni vitindiŵaŵa mbwenu chifukwa nditondeka kuŵachitiya vinandi chifukwa chakuti nde kutali.” Tingachita umampha kuŵapempheriyanga abali ŵenaŵa, kwali tiziŵa masuzgu ngo akumana nangu pamwenga cha. (1 Ate. 5:​12, 13) Tingapemphere so awolu ŵawu chifukwa atovya abali ŵenaŵa kuti alutirizgi kufiska umampha mauteŵeti ngawu.

10-11. Kumbi mapempheru ngo tipemphere abali ndi azichi mwachisanisani ngatimukondwesa Yehova? Konkhoskani.

¹⁰ Nge mo tawone kali, kanandi tipemphere abali ndi azichi mwachisanisani. Mwakuyeruzgiyapu, tingapempha Yehova kuti wawovyi wo akumangika kweniso kuti wapembuzgi wo abali ŵawu akutayika chinanga kuti tiziŵapu weyosi cha yo wakumana ndi suzgu lenili. Mura munyaki zina laki Donald wangukamba kuti: “Pe abali ndi azichi anandi wo akumana ndi masuzgu. Ndichu chifukwa chaki nyengu zinyaki tipereka pempheru ‘lachisanisani’ kuti tiŵasazgiyemu abali wosi wo akumana ndi masuzgu.”

¹¹ Kumbi mapempheru ngaviyo ngatimukondwesa Yehova? Hinya! Isi tingaziŵa cha masuzgu chayingu ngo Akhristu anyidu akumana nangu. Ndichu chifukwa chaki tipereka mapempheru ngachisanisani. (Yoha. 17:20; Aefe. 6:18) Mapempheru ngenanga ngalongo kuti ‘titanja gulu losi la abali.’—1 Petu. 2:17.

ASANI MUPEMPHERE MUNTHU PAKUYIJA

12. Kumbi kuziŵa vo vichitikiya munthu kungatiwovya wuli kuti tikambengi vinthu chayivu mu pempheru?

¹² Mujengi masu. Kusazgapu pakupemphere abali ndi azichi mwachisanisani, mbumampha kupemphere so munthu pakuyija. Kumbi mumpingu winu walipu yo watama nthenda yikulu? Kumbi mwe wachinyamata yo wasuzgika maŵanaŵanu chifukwa chakuti anyaki kusukulu atimuchichizga kuchita vinthu viheni? Pamwenga kumbi mumpingu winu mwe mupapi yo wasuzgika kulera yija ŵana “ndi kuŵalunguchizga nge mo Yehova wakhumbiya”? (Aefe. 6:4) Kuja masu kungakuwovyani kuti muyanjengi ŵanthu kweniso muŵachitiyengi lisungu ndipu venivi vingakuwovyani kuti muŵapempheriyengi.b—Aro. 12:15.

13. Kumbi tingachita wuli kuti tipempheriyengi ŵanthu wo tileka kuŵaziŵa?

¹³ Muŵazumbuwengi mazina asani mupemphera. Tingachita venivi chinanga kuti techendakumanepu nawu. Mwakuyeruzgiyapu, ku Crimea, Eritrea, Russia ndi ku Singapore kwe abali ndi azichi ŵidu wo akumangika. Ndipu mungasaniya mazina nga abali ndi azichi wo akumangika pa jw.org.c Wakuwonere dera munyaki zina laki Brian wangukamba kuti: “Ndawona kuti asani ndilemba zina la mubali pamwenga mzichi yo wakumangika ndi kuliŵerenga mwakukweza mazu, vitindiwovya kuti ndilikumbukengi ndipuso ndimuzumbuwengi asani ndipemphera.”

14-15. Kumbi mungachita wuli kuti mupemphengi vinthu chayivu vo abali ndi azichi akhumbikiya?

¹⁴ Mupemphengi vinthu chayivu vo abali ndi azichi akhumbikiya. Michael yo tamuzumbuwapu kali wangukamba kuti: “Kuŵerenga nkhani za abali ndi azichi wo akumangika zo zisanirika pa jw.org, kutindiwovya kuti ndiŵanaŵaniyengi masuzgu chayingu ngo akumana nangu. Mwakuyeruzgiyapu, nkhani izi zitindiwovya kuziŵa kuti asani ndenga yiwu ndatingi ndifipiyengi mtima muwolu wangu ndipu ndatingi ndikhumbisiskengi kuti wasaniyengi vo wakhumbikiya. Venivi vitindiwovya kuziŵa vinthu chayivu vo ndingazumbuwa asani ndipemphere abali akuto wo akumangika.”—Ahe. 13:​3, mazu ngamumphata.

¹⁵ Kuŵanaŵaniya so masuzgu ngo Akhristu anyidu akumana nangu zuŵa lelosi kujeri, kungatiwovya so kusaniya vinthu vo tingakamba pakuŵapemphere. Mwakuyeruzgiyapu, tingapempha kuti alonda a jeri aŵachitiyengi vinthu mwalisungu kweniso kuti arara aboma aŵazomerezi kusopa mwawanangwa. (1 Timo. 2:​1, 2) Tingaŵapemphere so kuti alutirizgi kuja akugomezgeka. Venivi vingawovya kuti abali ndi azichi a mumpingu wawu alutirizgi kuchiskika ndi chakuwoniyapu chawu kweniso kuti ŵanthu wo mbakaboni cha asambirepu kanthu ndi kuvwisiya uthenga widu. (1 Petu. 2:12) Fundu zo takambiskana yapa zingatiwovya so asani tikhumba kupemphere abali ndi azichi wo akumana ndi masuzgu nganyaki. Tingalongo kuti ‘titanjana ukongwa’ asani tija masu, tizumbuwa mazina nga abali ndi azichi wo titiŵapemphere kweniso tizumbuwa vinthu chayivu vo akhumbikiya.—1 Ate. 3:12.

MAPEMPHERU NGIDU TINGAWONENGI MWAKWENERE

16. Ntchifukwa wuli tikhumbika kuwona mapempheru ngidu mwakwenere? (Mateyu 6:8)

¹⁶ Munkhani iyi, tawona kuti asani tipemphere anyidu vinthu vingasintha pa umoyu wawu. Chinanga kuti ve viyo, tikhumbika kuwona mapempheru ngidu mwakwenere. Tikumbukengi kuti asani tipemphera, tija kuti tikambiya Yehova vinthu vo waziŵa kali kweniso tingachitanga nge kuti titimupaska ulongozgi wa mo watenere kuchitiya vinthu cha. Yehova waziŵa vo ateŵeti ŵaki akhumbikiya, ŵeneku kusazgapu so isi techendaviziŵi. (Ŵerengani Mateyu 6:8.) Sonu nanga ntchifukwa wuli titenere kupemphere anyidu? Kusazgiyapu pa vifukwa vo vakambika munkhani iyi, tipemphere anyidu chifukwa chakuti titiŵaŵanaŵaniya. Chanju chititichitiska kuti tipempheriyanengi. Ndipu Yehova wakondwa ukongwa asani wawona kuti ateŵeti ŵaki atanjana nge mo iyu wachitiya.

17-18. Kambani chakuyeruzgiyapu cho chikoliyana ndi vo vichitika asani tipemphere anyidu.

¹⁷ Chinanga kuti nyengu zinyaki mapempheru ngidu ngangawoneka nge kuti ngamukika cha, kweni asani tipemphere abali ndi azichi tilongo kuti titiŵayanja ndipu Yehova wawona venivi. Kuti tivwisi, ŵanaŵaniyani chakuyeruzgiyapu ichi: Tiyeruzgiyi kuti mubanja linyaki mwe ŵana ŵaŵi amanaamana, kamnyamata ndi kamsungwana. Ndipu kamnyamata katama. Sonu kamzichi kaki kapempha awisi kuti: “Ada muwovyeni mzichi wangu kuti wachiri!” Kweni pa nyengu iyi awisi atimuwovya kali mwana wawu, atimuyanja kweniso atimuphwere umampha. Chinanga kuti ve viyo, yiwu akondwa ukongwa kuwona kuti kamwana kawu kalongo kuti katimuŵanaŵaniya ukongwa mzichi waki mwakuti kachita kuŵapempha kuti amuwovyi.

¹⁸ Yehova nayu watitichiska kuti tichitengi venivi. Iyu wakhumba kuti tiŵanaŵaniyengi anyidu kweniso tiŵapempheriyengi. Asani tichita viyo, tilongo kuti tiŵanaŵaniya vakukhumba vidu pe cha kweni tiŵanaŵaniya so vakukhumba va anyidu ndipu Yehova wawona venivi. (2 Ate. 1:3; Ahe. 6:10) Munkhani iyi tawona so kuti mapempheru ngidu ngangawovya kuti vinthu visinthi pa umoyu wawu. Mwaviyo, tiyeni tikumbukengi kupemphere Akhristu anyidu.