LAYIBULARE YA PA INTANETI
Watchtower
LAYIBULARE YA PA INTANETI
Chitonga (Malawi)
  • BAYIBOLU
  • MABUKU
  • MAUNGANU
  • ijwbq nkhani 156
  • Kumbi Nkhani Yaku Nowa Kweniso Chigumula ndi Nthanu Ŵaka?

Vidiyo yo mwasankha palivi.

Pepani, vidiyo iyi yikana kujula.

  • Kumbi Nkhani Yaku Nowa Kweniso Chigumula ndi Nthanu Ŵaka?
  • Mafumbu ngo Bayibolu Limuka
  • Mitu yimanayimana
  • Nkhani Yakuyanana
  • Vo Bayibolu Limuka
  • Kumbi vauneneska pamwenga vaboza?
  • Ntchifukwa wuli Chigumula chinguchitika?
  • Kumbi ŵanthu aziŵanga kuti Chigumula chizengi?
  • Kumbi chingaraŵa cho Nowa wangukhoma chawonekanga wuli?
  • Kumbi Nowa wangukhoma chingaraŵa kwa nyengu yitali wuli?
  • Nowa Wangukhoma Chingaraŵa
    Sambirani Nkhani za m’Bayibolu
  • Kumbi Mbayani wo Anguvwiya Ndipuso wo Anguleka Kuvwiya pa Nyengu ya Chigumula?
    Vwiyani Chiuta Kuti Muje ndi Umoyu Wamuyaya
  • Nowa Wakhoma Chingaraŵa
    Buku Langu la Nkhani za m’Bayibolo
  • Ŵanthu Apozomoka Zandi
    Kumbi Bayibolu Le Ndi Uthenga Wuli?
Wonani Vinandi
Mafumbu ngo Bayibolu Limuka
ijwbq nkhani 156
Njovu, twiga, nkharamu kweniso viyuni visere mu chingaraŵa

Kumbi Nkhani Yaku Nowa Kweniso Chigumula ndi Nthanu Ŵaka?

Vo Bayibolu Limuka

Chigumula chinguchitika nadi. Chiuta wanguzisa chigumula pakukhumba kunanga ŵanthu aheni, kweni wangukambiya Nowa kuti wakhomi chingaraŵa kuti wataskiyemu ŵanthu amampha ndi vinyama. (Chiyambo 6:11-20) Tigomezga kuti Chigumula chinguchitika nadi chifukwa nkhani yaki yikulembeka mu Malemba ngo “ngakukambirika ndi Chiuta.”​—2 Timote 3:16.

  • Kumbi vauneneska pamwenga vaboza?

  • Ntchifukwa wuli Chigumula chinguchitika?

  • Kumbi ŵanthu aziŵanga kuti Chigumula chizengi?

  • Kumbi chingaraŵa cho Nowa wangukhoma chawonekanga wuli?

  • Kumbi Nowa wangukhoma chingaraŵa kwa nyengu yitali wuli?

  • Nkhani zinyaki zakukwaskana ndi chigumula zaboza

Kumbi vauneneska pamwenga vaboza?

Bayibolu lilongo kuti Nowa wenga munthu chayiyu ndipu chigumula chinguchitika nadi.

  • Wo angulemba Bayibolu agomezganga kuti Nowa wenga munthu chayiyu. Mwakuyeruzgiyapu, anyaki mwa ŵanthu wo akulembaku Bayibolu nge Ezra kweniso Luka ayiziŵanga ukongwa mbiri yakali, ndipu po alembanga zina laku Nowa mumuzeri wa Isirayeli, ŵenga kuti angufufuza mwakukwana kuti Nowa wenga nadi munthu chayiyu. (1 Mikoka 1:4; Luka 3:36) Mateyu ndi Luka wo angulemba uthenga wamampha angulemba so vo Yesu wangukamba vakukwaskana ndi Nowa kweniso Chigumula.​—Mateyu 24:37-39; Luka 17:26, 27.

    Kweniso mchimi Ezekieli ndipuso wakutumika Paulo angulemba kuti Nowa ntchakuwoniyapu chamampha pankhani ya chivwanu kweniso urunji. (Ezekiele 14:14, 20; Aheberi 11:7) Asani Nowa wenga munthu chayiyu cha, kumbi patingi paŵengi pakuvwika kuti ŵanthu wo akulemba Bayibolu atikambiyi kuti tikhumbika kuyezga chakuwoniyapu chaki? Kukamba uneneska, Nowa kweniso anthulumi ndi anthukazi anyaki akugomezgeka vakuwoniyapu vamampha vo tikhumbika kuyezga chifukwa ŵenga ŵanthu chayiwu.​—Aheberi 12:1; Yakobe 5:17.

  • Bayibolu likonkhoska umampha ukongwa za Chigumula. Pakukonkhoska za Chigumula, Bayibolu litamba ndi mazu nga nthanu cha, nge ngakuti “kalikali kwenga munthu munyaki.” Mumalu mwaki, lizumbuwa chaka, mwezi ndipuso zuŵa lo vinthu vinyaki vinguchitika pa Chigumula. (Chiyambo 7:11; 8:4, 13, 14) Ndipu likonkhoska so ukulu wa chingaraŵa cho Nowa wangukhoma. (Chiyambo 6:15) Vo Bayibolu likamba vilongole limu kuti Chigumula ndi nthanu ŵaka cha kweni chinguchitika nadi.

Ntchifukwa wuli Chigumula chinguchitika?

Bayibolu likamba kuti Chigumula chechendachitiki “uheni wa ŵanthu wenga ukulu.” (Chiyambo 6:5) Ndipu likamba so kuti “charu chapasi chingunangika ukongwa pamasu paku Chiuta wauneneska” chifukwa chinguzaza ndi chiwawa kweniso ureŵi.​—Chiyambo 6:11; Yuda 6, 7.

Bayibolu likamba kuti masuzgu ngangwamba kuchitika chifukwa cha angelu aheni wo angutuwa kuchanya kuzitorana ndi anthukazi pacharu chapasi. Angelu ŵenaŵa angubala ŵana wo adanikanga kuti Anefili. Ndipu yiwu ŵenga ankhaza kweniso asuzganga ŵanthu. (Chiyambo 6:1, 2, 4) Mwaviyo, Chiuta wanguwona kuti mbumampha kuti wanangi ŵanthu aheni pa charu chapasi ndi chilatu chakuti ŵanthu amampha akondwengi ndi umoyu.​—Chiyambo 6:6, 7, 17.

Kumbi ŵanthu aziŵanga kuti Chigumula chizengi?

Hinya. Chiuta wangukambiya Nowa vo vazamuchitika kweniso kuti wakhomi chingaraŵa kuti wazitaskiyemu banja laki ndipuso vinyama. (Chiyambo 6:​13, 14; 7:​1-4) Nowa wangutcheŵeska ŵanthu kuti Chiuta wanangengi ŵanthu aheni kweni angumuvwiya cha. (2 Peturo 2:5) Bayibolu likamba kuti: “Yiwu anguziŵaku kanthu cha mpaka po Chigumula chinguziya ndi kuŵapeye limu wosi.”​—Mateyu 24:​37-39.

Kumbi chingaraŵa cho Nowa wangukhoma chawonekanga wuli?

Chingaraŵa chenga chikulu, chawonekanga nge bokosi. Mu utali chenga mamita 133, mu usani chenga mamita 22, ndipu mu msinkhu chenga mamita 13. Chingaraŵa chingukhomeka ndi vimiti va resinous ndipu anguchimata phula mukati ndi kubwalu. Chingaraŵa ichi chingugaŵika vigaŵa vitatu ndipu chenga ndi vipinda vinandi. Chenga ndi khomu mumphepeti ndipu viwoneka kuti chenga ndi windu muchanya. Ndipu viwoneka so kuti chingaraŵa chenichi chenga cha libanda kuti maji ngawiyengi mumphepeti.​—Chiyambo 6:​14-16.

Tchati cho chilongo ukulu wa chingaraŵa, ukulu wa ndegi kweniso ukulu wa njovu

Kumbi Nowa wangukhoma chingaraŵa kwa nyengu yitali wuli?

Bayibolu likamba cha kuti panguto nyengu yitali wuli kuti Nowa wamalizi kukhoma chingaraŵa, kweni viwoneka kuti pangujumpha vyaka vinandi. Panyengu yo mwana waki wakwamba wawiyangaku ndipu Nowa we ndi vyaka vakujumpha 500. Kweni panyengu yo Chigumula chachitikiyanga ndipu we ndi vyaka 600.a—Chiyambo 5:​32; 7:6.

Panyengu yo Chiuta wangukambiya Nowa kuti wakhomi chingaraŵa ndipu ŵana ŵaki akuwa ndi kuto anthukazi ndipu panyaki yiwu anguto ŵe ndi vyaka 50 pamwenga 60. (Chiyambo 6:​14, 18) Asani ndiviyo ndikuti chingaraŵa chinguto vyaka 40 pamwenga 50 kuti chimali.

Nkhani zinyaki zakukwaskana ndi chigumula zaboza

Pacharu pe nkhani zinandi zo zikambika zakukwaskana ndi chigumula kweni zinyaki mwa nkhani zenizi zipambanaku ndi vo Bayibolu likamba. Chinanga kuti ve viyo, nkhani zinandi zipambana viŵi cha ndi mo zikulembeke mu Bayibolu. Mphapu yaku Nowa yingusapaliya pa charu chapasi ndipu vilongo kuti yiwu akambiyanga anyawu nkhani yakukwaskana ndi Chigumula. Ndipu pati pajumpha nyengu, ŵanthu angwamba kukonkhoska nkhani ya Chigumula mwakupambanapambana. Tiyeni tiwoni vakuyeruzgiyapu ivi.

Nthanu ya Chigiriki: Kuti ŵanthu azazi charu chapasi, munthulumi ndi munthukazi wo angutaskika pa chigumula angukambirika kuti aponyengi mwa kuvuli kwawu. Ndipu mwa yo aponyanga yingusambuka ŵanthu.

Nthanu ya Chihindu: Somba ndiyu yingutcheŵeska Nowa kuti kuzengi chigumula cho chazamunanga mtundu wa ŵanthu. Somba yeniyi yingukambiya munthu kuti wakhomi chingaraŵa. Ndipu munthu wangupona pa chigumula chifukwa chakuti somba ndiyu yavikiliyanga chingaraŵa kuti chileki kunangika.

Nthanu ya ku Babiloni: Munthulumi ndi munthukazi wo angutaskika pa chigumula angupasika umoyu wambula kufwa ndipu pavuli paki angusambuka a chiuta.

Nthanu ya ku Central America: Munthulumi ndi muwolu waki pamoza ndi ŵana ŵawu angupona pa chigumula kweni ŵanthu anyaki wosi a kusambuka somba.

a Pakukamba za unandi wa vyaka vo ŵanthu nge Nowa anguja ndi umoyu, ŵerengani nkhani yakuti, “Kodi Anthu Otchulidwa M’Baibulo Anakhaladi Ndi Moyo Nthawi Yaitali Choncho?” mu Chigongwi cha Alinda cha Chicheŵa cha December 1, 2010.

    Mabuku nga Chitonga (1996-2025)
    Tuwanipu
    Sereni
    • Chitonga (Malawi)
    • Tumizani
    • Vo Mukhumba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Fundu zo Mutenere Kulondo
    • Nkhani Yakusunga Chisisi
    • Kusintha Vinthu Vachisisi
    • JW.ORG
    • Sereni
    Tumizani