Simama gu dzi woneya gasi u si thegeyi gulingwani

1-2. a) Gigengedzo muni egi Jesu a ningidego vapizane vaye? b) Khu ginani vapizane va nga tutuma va diga Jesu? (Wona dzifotu.)

“KHU lisine, monyo wu ngu dzina ganiolu givili gi garade.”a (Mat. 26:41b) Khu malito yaya, Jesu a di gu yeyedza gu khuye a ngu pwisisa gu mba vbeleya gwathu ni gu dziti gu khuye hi na gira sihoso. Ganiolu, avba nya malito yaya hi ngu mana gigengedzo: Kha hi yeli gu dzi tumba. Ga wutshigu wule Jesu na si ganeyi malito yaya, vapizane vaye va di gu mu tumbiside gu khavo kha va na nga mu diga. (Mat. 26:35) Avo va di gu vbweta gu gira esi nya sadi. Ganiolu, avo kha va tugula gu khavo ga tepo nya gigaradzo, si di hadzi gu va vbevbugeya gu diga gu gira silo nya sadi va gira silo nya mba sadi. Khu kharato, Jesu a di va gengedza gu khuye: “Khalani na mu virede, mu gombeya tepo yatshavbo, gasi mu si thegeyi gulingwani.” — Mat. 26:41a.

² Nya mba tsakisa, khu gu vapizane kha va gira esi Jesu a nga ba a va embede. Tepo Jesu a nga modwa, ina va simamide naye mwendro va di tutuma va mu tshiya? Khu kotani nya olu va nga mba simama gu vireya, vapizane va di gira esi va nga ganeya gu khavo kha va na nga gira, a gu gu tutuma Jesu. — Mat. 26:56.

3. a) Gasi hi simama na hi tumbegide ga Jehovha, khu ginani hi yedego gu potsa gu dzi tumba? b) Ginani hi na bhulago khigyo avba nya ndrima yeyi?

³ Kha hi yeli gu pimisa gu khethu tepo yatshavbo hi na si kodza gu gira silo nya sadi. Lisine gu, hi dzi emisede gu mba gira ni gevbini gi gu mba tsakisa Jehovha. Ganiolu, ethu kha ha vbeleya nigu si ngu vbevbuga gu gira silo nyo vivbe. (Rom. 5:12; 7:21-23) Nya mba si vireya, hi nga lingwa gu gira gilo nyo vivbe. Gasi hi simama na hi tumbegide ga Jehovha ni Gyanana gyaye, hi yede gu landra wusingalagadzi wa Jesu wu gu khuwo hi yede gu simama na hi gengede tepo hi emisanago ni gilingo nyo khaguri. Ndrima yeyi, yi na hi phasa gu gira isoso. Gupheya, hi na wona gu khethu ga siemo muni hi yedego gu khala na hi gengede. Khu gu landreya, hi na bhula khedzi hi nga dzi vhikeyago khidzo ga silingo. Khu gu hegisa, hi na wona edzi hi nga simamago khidzo na hi gengede.

GA SIEMO MUNI HI YEDEGO GU KHALA NA HI GENGEDE?

4-5. Khu ginani si gu na ni lisima gu potsa gu gira sighoho nya sidugwana?

⁴ Simbe sighoho sidugwana guvbindra simbe, ganiolu si nga ghoha wupari wathu ni Jehovha nigu gambe iso si nga hi gira hi gira gighoho nya gikhongolo.

⁵ Hatshavbo, hi ngu lingwa gu gira silo nyo vivbe. Khu kharato, hatshavbo hi na ni guwegeleya nyo hambane nyo gire silo nyo vivbe, nya nga gu gira gighoho nya gikhongolo, gu beleya mavbanyelo nya mba handzega mwendro gu pimisa nga edzi litigo li pimisago khidzo. Khu giyeyedzo, muthu nyo khaguri a nga dwana ni guwegeleya nyo gire wubhayi, mumbe a nga dwana ni guwegeleya nya gu gire silo nya mba handzega, nya nga gu gira masturbação mwendro gu wona ponografiya. Nigu mumbe muthu a nga dwana ni makhalelo nya mba yadi, nya nga gu vbiredzeya gu zangari, gu dzi khusedza mwendro gu potsa gu gira silo kholu a thavago esi vambe va pimisago. Jakobe a di khuye: “Muthu ni muthu a gu lingwa tepo a ndrindwago ni gu sengwa khu gudogoreya gwaye.” — Jak. 1:14.

6. Hi yede gu dzumeya ginani?

⁶ Ina u ngu guti gu mba vbeleya gwago? Si na ba siri mhango nya yikhongolo gu pimisa gu khethu hi tiyide ngudzu, gu mwalo omu hi na hosisago nigu gimwalo nyo vivbe hi na girago. (1 Joh. 1:8) Dundruga gu khuwe Pawulo ganede gu khuye ‘vale va thangedwago khu liphuvbo’ va nga thegeya gulingwani va gu mba simama gu dzi woneya. (Gal. 6:1) Hi yede gu tumbega hi bwe hi dzumeya gu khethu hi na hosisa.— 2 Kor. 13:5.

7. Ginani hi yedego gu gi vegeya gwadi gupima? Ninga giyeyedzo.

⁷ Ha gu tugula avbo hi nga wegeleya avbo, ginani hi yedego gu gira? Hi yede gu dzi garadza gasi hi woneleya guwegeleya gwathu. Khu giyeyedzo, dziteponi nya Bhibhiliya malanga gu nga ba gwa sa tiya umo nya lidhoropa gu diri omu nya malimba nya muru, khu kharato gu diri ni vaghadhi nya vangi omu nya malimba gasi gu woneleya. Khu ndziya nyo fane, hi yede gu vega gwadi gupima ga malanga yi dzitigo gu khethu kha ha tiya gwadi. — 1 Kor. 9:27.

HI NGA DZI VHIKEYA KHARINI GASI HI SI THEGEYI GULINGWANI?

8-9. Muphya a khumbugidwego umo ga Mavingu gipimo 7 na potside gu gira gighoho nya gikhongolo khu ndziya muni? (Mavingu 7:8, 9, 13, 14, 21)

⁸ Hi nga potsa kharini gu thegeya mu gu lingwani ni gu gira gighoho? Hi na bhula khesi hi nga si hevbulago khu muphya a khumbugidwego omu ga Mavingu gipimo 7. Uye a di gira wubhayi ni nyamayi nya gibhayi. Livhesi 22 lo ganeya gu khiyo muphya yoyo a di “dzegeya” gu mu landra. Ganiolu, mavhesi ma landreyago mo yeyedza gu khayo muphya yoyo a di hunga makungo nya mba yadi, ma nga mu kutsedzeya gu gira gighoho nya gikhongolo.

⁹ Ginani gi nga mu kutsedzeya gu gira gighoho nya gikhongolo? Gupheya, uye ‘a di vbindra khu ndziya yi nga ba yi khala vbafuvbi ni nyamayi wule nya gibhayi’ ni wutshigu. Khu gu landreya, a diya beya nyumbani ga nyamayi wule. (Leri Mavingu 7:8, 9.) Khavbovbo, tepo a nga wona nyamayi wule kha khedza phuvbo, wulangani nya isoso a dzi dzumeya gu khuye nyamayi wule a mu bhejari a bwe a mu engiseya na gu ganeya gu khuye a giride muphaso nya gu bonge, nigu adzina saye ganede isoso kholu a di gu vbweta gu khuye muphya wule a pimisa gu khuye muthu nya wadi. (Leri Mavingu 7:13, 14, 21.) Nari khatshi muphya wule a di giride silo khu wugengeyi, na sa thegeya guligwani a bwe a gira gighoho nya gikhongolo.

10. Vathu muhuno wa tshigu, va nga gira gighoho gu fana ni muphya a khumbugwago omu ga Mavingu khu ndziya muni?

¹⁰ Matimo ya Solomoni, ma gu yeyedza esi si nga tshukago si giregeya ni wevbini a khozeyago Jehovha. Adzina saye, muthu nyo khaguri a nga gira gighoho nya gikhongolo, khu kharato a ganeya gu khuye: “Kha nyi dziti gu kheni si di girega kharini.” Ganiolu, ha gu dundrugeya khesi si giregidego, hi na tugula gu khethu uye a di gu giride silo soso khu gu ba a hungide makungo nya mba yadi na si giri gighoho nya gikhongolo. Adzina saye, silo soso nya mba sadi si patide dzipari nya mba dzadi, sivbungadzo nya mba sadi mwendro malanga nya mba yadi a nga hongolago. Adzina saye, vbadugwana-vbadugwana a di ema gu gombeya, a ema gu hevbula Bhibhiliya, a ema gu wona mitshangano mwendro gu patega thumoni nyo tshumayele. Si ngu fana ni muphya a khumbugwago omu ga Mavingu, uye kha dzegeya gu gira gighoho nya gikhongolo, a di vboha ga giemo gyogyo khu kotani nya makungo nya mba yadi a hungidego.

11. Ginani hi yedego gu gira gasi hi potsa gu gira gighoho?

¹¹ Ginani hi gi hevbulago? Kha hi yeli gu potsa basi gu gira gighoho, ganiolu hi yede gu potsa esi si na hi girago hi ghoha. Khiso kamo Solomoni a tshamusedego tepo a nga ganeya khu muphya ni nyamayi nya gibhayi. Na gu ganeya khu nyamayi nya gibhayi, uye a di ninga wusingalagadzi wu gu khuwo: ‘U nga landri ndziya yaye.’ (Mav. 7:25) Uye a di engedza gambe gu khuye: “Gimbilela hwindzo ga nyamayi yoyo; u nga tshuki u bela ndrangani gwaye.” (Mav. 5:3, 8) Gasi gu potsa gu gira gighoho, hi yede gu potsa silo ni siemo si na hi girago hi gira gilo nyo vivbe.b Isoso so thula gu khiso, ambari gilo nyo khaguri gi nga mba vivba gu Makristo ma gira, ethu kha hi na nga gira gilo gyogyo ha gu dziti gu khethu gi na hi linga mwendro gu hi gira hi gira gilo nyo vivbe. — Mat. 5:29, 30.

12. Makungo muni nyo tiye a hungidego Joba, nigu ma mu phaside kharini gu mba thegeya gulingwani? (Joba 31:1)

¹² Gasi gu potsa gu gira silo si na hi girago hi ghoha, hi yede gu hunga makungo hi bwe hi ma landrisa. Isoso khiso a giridego Joba. Uye a di gira “gidzumeledzwano ni maho [yaye]” nya gu gima a si khedzi nyamayi khu gu vbweta gu gira naye wubhayi. (Leri Joba 31:1.) Khu gu ba a giride isoso, si mu phaside gu mba thegeya umo nya gu gire wubhayi. Anethu hi nga hunga gu potsa gu gira silo si na hi girago hi thegeya gulingwani.

13. Khu ginani hi yedego gu dzi woneya ni esi hi si pimisago? (Wona dzifotu.)

¹³ Hi yede gambe gu vhikeya mapimo yathu. (Ekiso. 20:17) Vathu nyo khaguri va gu pimisa gu khavo kha sa vivba gu dzi dundrugeya na wu gu gira silo nyo vivbe, ganiolu si vivbide gu dundrugeya isoso. Oyu a simamago gu pimisa gu gira silo nyo vivbe a nga vbweta gu gira kamu silo soso. Muthu yoyo a gu gira isoso, yi na vboha tepo nya gu si mu garadzeya gu pala gigaradzo gyogyo. Lisine gu dzimbe dzitepo hi nga pimisa silo nyo vivbe, tepo si giregago isoso si na ni lisima gu dzegeya gu potsa mapimiselo yoyo hi bwe hi ma tshikedza khu mapimo nya yadi. Ha gu gira isoso, hi na ba hi dzi vhikeya gasi hi si giri gighoho nya gikhongolo kholu kha yi na nga dzumeleya mapimo nya mba yadi ma khala gudogoreya nya gukhongolo. — Filp. 4:8; Kol. 3:2; Jak. 1:13-15.

14. Ginani gambe gi nga hi phasago gasi hi si thegeyi gulingwani?

¹⁴ Ginani gambe hi nga girago gasi hi si thegeyi gulingwani? Hi yede gu tiyisega gu khethu tepo yatshavbo hi na kategiswa khu gu engisa milayo ya Jehovha. Dzimbe dzitepo si nga hi garadzeya gu pimisa ni gu dzipwa khu ndziya eyi Jehovha a vbwetago gu khuye hi dzipwa khiyo. Ganiolu, ha gu dzi garadza gasi gu gira isoso, hi na tsaka khu lisine.

15. Gu haguleya gudogoreya nya gwadi gu nga hi phasa kharini gu mba thegeya gulingwani?

¹⁵ Hi yede gu haguleya gudogoreya nya gwadi. Ha gu hevbuleya gu ‘nyenya guvivba hi gola wuwadi,’ hi na dzi emiseya gu gira esi nya sadi hi bwe hi potsa silo si na hi girago hi ghoha. (Amosi 5:15) Tepo hi manegago ni gudogoreya nya gwadi, hi na si kodza gambe gu pala gudogoreya nyo vivbe khavba ni avba.

16. Gu gira silo si tiyisago lihaladzo lathu khu Jehovha, sa gu hi phasa kharini gu simama na hi gengede? (Wona dzifotu.)

¹⁶ Hi nga haguleya kharini gudogoreya nya gwadi? Hi nga gira isoso khu gu simama na hi pharegide khu gu gira silo si na tiyisago lihaladzo lathu khu Jehovha. Ha gu manega mitshanganoni nya Wukristo mwendro thumoni nyo tshumayele, ethu ha gu vbaha gudogoreya gwathu nya gu tsakise Jehovha nigu si na hi garadzeya gu thegeya gulingwani. (Mat. 28:19, 20; Hebh. 10:24, 25) Tepo hi hevbulago Bhibhiliya ni gu dundrugeya khesi hi hevbulago, ha gu tiyisa lihaladzo lathu khesi si gu sadi nigu ha gu nyenya esi nyo vivbe. (Jos. 1:8; Ndzi. 1:2, 3; 119:97, 101) Dundruga esi Jesu a nga embeya vapizane vaye tepo a nga khuye: “Gombeya[ni] tepo yatshavbo, gasi mu si thegeyi gulingwani.” (Mat. 26:41) Tepo hi gombeyago ga Papayi wathu wa ndzadzini, ha gu mu ninga lithomo nya gu a hi phasa ni gu tiyisa gu dziemiseya gwathu nya gu mu tsakise. — Jak. 4:8.

SIMAMA GU GENGEYA

17. Gigaradzo muni Pedro a nga simama gu emisana nagyo?

¹⁷ Adzina saye hi nga si kodza gu pala silo nyo khaguri nya mba sadi khu guvbeleya. Ganiolu, adzina saye hi na simama gu dwana ni sigaradzo nyo khaguri khu tepo nyo laphe. Wona giyeyedzo gya mupostoli Pedro. Khu kotani nya olu a nga ba a thava vathu, uye a di bomba Jesu guraru. (Mat. 26:69-75) Khu gulandreya, Pedro a yeyedzide khuye a di gu pade gigaradzo gyogyo kholu tshumayede khu gutiya-hwambo maningano khu Jesu mbeli nya Tribhunali nya yikhongolo nya Gijudha. (Mith. 5:27-29) Ganiolu, hwane nya myaga nyo khaguri uye a di ema gu hodza ni Vajudha va gu siri Makristo kholu a di gu thava esi Vajudha nya Makristo va nga hadzi gu pimisa maningano khuye. (Gal. 2:11, 12) Gigaradzo gya Pedro gi di gu wide gambe. Adzina saye kha nga ba a pade gigaradzo gyogyo khu gu vbeleya.

18. Ha gu ba hi pimisa gu khethu hi pade gigaradzo nyo khaguri, ginani gi nga tshukago gi girega?

¹⁸ Gu fana ni Pedro, dzimbe dzitepo hi nga dwana ni gigaradzo gyagimwegyo hi nga ba hi pimisa gu khethu hi gi pade. Khu giyeyedzo, ndriyathu moyo wari, khuye: “Eni nyi emide gu sixitiri ponografiya khu 10 myaga, nigu nyi di gu tiyisegide gu kheni nyi di gu pade gigaradzo gegi. Ganiolu, dzimbe dzitepo nyi di gu lingwa gu sixitiri gambe.” Iso si tsakisago khu gu ndriyathu yoyo simamide gu dwana ni gigaradzo gyaye. Uye a di tugula gu khuye a di yede gu gira gilogyo tshigu ni tshigu gasi gu dwana ni gigaradzo gyaye, nigu a di hadzi gu gira isoso womini waye watshavbo mafuni momu nyo vivbe. Khu gu phaswa khu mwangadzi waye ni gu phaswa khu madhota ya libandlani gwaye, a si kodzide gu mana tshivba nya gu emisane ni gigaradzo gyaye.

19. Ginani hi nga girago ha gu ba hiri ni guwegeleya nya mba gwadi?

¹⁹ Ha gu ba hiri ni gu wegeleya nya mba gwadi hi gu mba kodza gu gu pala, ginani hi nga girago gasi hi si giri gighoho? Hi yede gu gira esi Jesu a hi embedego gu gira tepo a nga khuye: “Khalani na mu virede.” Iso si thulago gu khiso hi yede gu dzi woneya gasi hi si thegeyi gulingwani. Ambari wa gu dzipwa gu khuwe u tiyide, simama gu potsa siemo si na gu girago u thegeya gulingwani. (1 Kor. 10:12) Simama gu gira silo si gu phasidego gu dwana ni guwegeleya gwago. Simama gu gira satshavbo u si kodzago gasi u simama gu dzi vhikeya ga siemo si na gu girago u thegeya gulingwani. — 2 Ped. 3:14.

MAKATEGWA HI NA MA MANAGO HA GU SIMAMA GU DZI WONEYA

20-21. a) Makategwa muni hi na ma manago ha gu simama gu dwana ni gu wegeleya gwathu? b) Ha gu gira gipandre gyathu ginani Jehovha a na hi gireyago? (2 Vakorinto 4:7)

²⁰ Hi nga tiyisega gu khethu gu simama gu dzi woneya gasi hi si thegeyi gulingwani, tepo yatshavbo khyadi avbo gwathu. “Wulangani nyo dzi buze khu gighoho” khu gitepwana, ethu hi ngu dziti gu khethu hi na mana litsako nya mba vbeya ha gu vbanya khu milayo ya Jehovha. (Hebh. 11:25; Ndzi. 19:8) Kholu Jehovha a hi vangide gasi gu vbanya khu dzindziya dzaye. (Gen. 1:27) Tepo hi vbanyago khu ndziya yi tsakisago Jehovha, hi na manega ni livhalo li agidego ni gu bwe hi ninganedwa khu gu vbanya kala gupindruga. — 1 Thim. 6:12; 2 Thim. 1:3; Judha 20, 21.

²¹ Lisine gu “givili gi garade.” Ganiolu, isoso kha si thuli gu khiso kha hi na nga gira gilogyo gasi gu woneleya guwegeleya gwathu. Jehovha a dzi emisede gu hi ninga tshivba hi yi vbwetago. (Leri 2 Vakorinto 4:7.) Ganiolu, dundruga gu khuwe Jehovha a gu hi ninga “tshivba nya yikhongolo.” Ganiolu, gupheya hi yede gu gira satshavbo hi si kodzago gasi gu dwana ni guwegeleya gwathu. Ha gu gira gipandre gyathu, hi nga tiyisega gu khethu Jehovha a na hlamula milombelo yathu ni gu hi ninga tshivba tepo hi yi vbwetago. (1 Kor. 10:12) Khu lisine, khu gu phaswa khu Jehovha hi nga si kodza gu pala gu wegeleya gwathu.