NDRIMA NYA GIHEVBULO 44
NDZIMO 33 Rinya sigaradzo sago ga Jehovha
Hi nga simama kharini gu tumbega ga Jehovha ha gu pharwa khu ndziya nya mba yadi?
“U nga dzumeyi gu padwa khu wuvivbi, ganiolu pala wuvivbi khu wuwadi.” — ROM. 12:21.
MAKUNGO NYA GIHEVBULO GEGI
Hi na wona esi u nga girago wa gu pharwa khu ndziya nya mba yadi khu vambe ni esi u nga girago gasi u si engedzeyi sigaradzo.
1-2. Hi nga pharwa kharini khu ndziya nya mba yadi?
JESU ganede khu giyeyedzo gya noni nyo khaguri yi nga lomba giphaso ga mulamuli. Khu kotani nya olu yi nga ba yi pharwa khu ndziya nya mba yadi, vapizane va Jesu va si kodzide gu pwisisa noni yile yi khumbugidwego khu Jesu kholu ga tepo yile si di gu olovega gu vathu va pharwa khu ndziya nya mba yadi. (Luka 18:1-5) Anethu hi ngu yi pwisisa kholu dzimbe dzitepo anethu hi ngu pharwa khu ndziya nya mba yadi.
2 Mafuni momu muhuno, gu tade ngudzu khu vathu va gu na ni gihatheya, va gu mwalo wuwadi nigu va tadego khu wukanganyisi. (Muh. 5:8) Ganiolu, adzina hi nga khunguvanyega ngudzu ha gu tshuka hi pharwa khu ndziya nya mba yadi khu vandriyathu. Lisine gu vandriyathu khandri vawugeyi, avo basi kha va vbeleya, ganiolu hi nga hevbula ngudzu khesi Jesu a giridego tepo a nga pharwa khu ndziya nya mba yadi khu vawugeyi. Ha gu ba hi dzi garadza gasi gu laphiseya monyo vawugeyi va hi pharago khu ndziya nya mba yadi, hi yede gu dzi garadza ngudzu gasi gu laphiseya monyo vandriyathu. Jehovha o dzipwa kharini tepo hi pharwago khu ndziya nya mba yadi vbavbandzi mwendro ndrani nya libandla? Ina uye a ngu khathala khesi si hi giregeyago?
3. Ha gu dziti kharini gu khethu Jehovha a ngu khathala khu sithumi saye tepo si pharwago khu ndziya nya mba yadi?
3 Jehovha o vbweta gu khuye hi pharwa gwadi, nigu a ngu wona tepo hi pharwago khu vambe khu ndziya nya mba yadi. “[Jehovha] a gu gola gululama.” (Ndzi. 37:28) Jesu o hi tiyisegisa gu khuye Jehovha a na hi gireya “gululama khu guvbiredza,” ya gu vboha tepo yakone. (Luka 18:7, 8) Nigu nya mba hweya, uye a na fuvisa gu tshaniseka gwatshavbo, nigu kha na nga dzumeleya gu khuye hi tshaniseka khu gu pharwa khu ndziya nya mba yadi.— Ndzi. 72:1, 2.
4. Jehovha a gu hi phasa kharini muhuno?
4 Na hi gu vireya tepo eyi Jehovha a na fuvisago khiyo gu mba lulama, uye a ngu hi phasa guti esi nyo gire ha gu pharwa khu ndziya nya mba yadi. (2 Ped. 3:13) Khu giyeyedzo, uye o hi hevbudza esi hi yedego gu gira gasi hi si dzi engedzeyi sigaradzo. Mweyo nya dzindziya a yi thumisago gasi gu hi gireya isoso khu gu hi yeyedza omu nya Bhibhiliya esi Gyanana gyaye gi giridego tepo gi nga pharwa khu ndziya nya mba yadi. Jehovha gambe o hi ninga wusingalagadzi wu gomogo omu nya Bhibhiliya nya esi hi nga girago ha gu pharwa khu ndziya nya mba yadi.
DZI WONEYE NI ESI U GIRAGO TEPO U PHARWAGO KHU NDZIYA NYA MBA YADI
5. Khu ginani hi yedego gu dzi woneya ni esi hi girago ha gu pharwa khu ndziya nya mba yadi?
5 Ethu hi ngu vbisega ngudzu ni gu khunguvanyega tepo hi pharwago khu ndziya nya mba yadi. (Muh. 7:7) Sithumi nyo tumbege nya nga Joba ni Habhakuka aniso si dzipwide khu ndziya yayimweyo. (Joba 6:2, 3; Habh. 1:1-3) Si olovegide gu dzipwa khu ndziya yeyi, ganiolu hi yede gu dzi woneya ni esi hi girago gasi hi si giri silo si yeyedzago wupumbu.
6. Giyeyedzo gya Abhisalamo gya gu hi hevbudza ginani? (Wona fotu.)
6 Tepo muthu nyo khaguri a hi pharago ni gu phara oyu hi mu golago khu ndziya nya mba yadi, ethu adzina hi nga vbweta gu phodza khu ndziya nyo khaguri, ganiolu isoso si nga engedzeya sigaradzo. Wona giyeyedzo gya Abhisalamo gyanana gya Pfhumu Dhavhidhe. Uye a di vbisega ngudzu tepo ndriyaye Tamari a nga pfinywa khu primu waye, Amoni. Guya khu nayo wa Mosi, Amoni a di yede gu songwa khesi a giridego. (Levhi 20:17) Abhisalamo a diri ni sighelo nya gu dzipwi khu ndziya yoyo, ganiolu kha gira gwadi khu gu ba a songide Amoni.— 2 Sam. 13:20-23, 28, 29.
Tepo Tamari a nga pfinywa, Abhisalamo kha kodza gu woneleya giviti gyaye (Wona paragrafu 6)
7. Ginani egi muembi nya dzindzimo a giridego tepo a nga wona vathu na va gu pharwa khu ndziya nya mba lulama?
7 Dzimbe dzitepo, so gira gu khatshi vale va girago silo nya mba lulama gima kha va tsayiswe, khu kotani nya isoso hi nga pheya gu kanakana gu khethu i tshukwana gu gira esi nya sadi. Muembi nya dzindzimo a di gu wona vathu nya vangi na va gu pharwa khu ndziya nya mba yadi, ganiolu a wona vathu nya mba vadi na va gu tsakide. Uye a di khuye: ‘Va nya guvivba va khadzisegide.’ (Ndzi. 73:12) Uye a di gu vbisega ngudzu khu gu mba lulama a nga ba a gu wona, nigu uye a di pheya gu pimisa gu khuye si mwalo lisima gu thumeya Jehovha. Uye a di khuye: “Nyi zamide gu vbweta gu pima silo sesi, aholu si di nyi garadzela ngudzu.” (Ndzi. 73:14, 16) A bwe a ganeya gu khuye: “Gasi eni migondro yangu yi di hadza gu kwiriga, vbadugwana nyi di vbweta gu ndreya nyi thega.” (Ndzi. 73:2) Esi si giregede ndriyathu moyo nyo pwani khu Alberto.a
8. Ndriyathu moyo a dzipwide kharini tepo a nga pharwa khu ndziya nya mba yadi?
8 Alberto a di singedzwa khu guba dzitsapawu nya libandla. Kha nga handro wakone, uye a di luza malungelo yaye a bwe a si ningwe gambe githawo khu vathu nya vangi libandlani va ngapwa mahungu yaya. Uye a di khuye. “Eni nyi di goroga nyi bwe nyi khunguvanyega.” Isoso si di mu vbisa ngudzu nyo bwe a ema gu hongola mitshanganoni khu 5 myaga. Esi si mu giregedego, so yeyedza esi adzina saye si na hi giregeyago ha gu mba woneleya likhulo lathu ha gu tshuka hi pharwa khu ndziya nya mba yadi.
PIMEDZEYA EDZI JESU A EMISANIDEGO KHIDZO NI GU MBA LULAMA
9. Jesu a pharidwe kharini khu ndziya nya mba yadi? (Wona fotu.)
9 Jesu a hi vegede giyeyedzo nyo vbeleye nya edzi hi nga emisanago khidzo ni gu mba lulama. Uye a pharidwe khu ndziya nya mba yadi khu vathu nya vangi gupata ni valongo vaye. Valongo vaye va di ganeya gu khavo uye a di gu handrugide, vathangeyi nya dzitshetshe va di ganeya gu khavo Jesu a di gu thumisana ni madhemoni, nigu masotshwa nya Varoma va di mu wugeya, va mu tshanisa ni gu mu songa. (Marko 3:21, 22; 14:55; 15:16-20, 35-37) Ambari a nga tshangana ni satshavbo sigaradzo soso, Jesu gima kha phodza khu gu gira silo nyo vivbe. Hi nga hevbula ginani khu giyeyedzo gyaye?
Jesu giyeyedzo nyo vbeleye nya edzi hi nga emisanago khidzo ni gu mba lulama (Wona dziparagrafu 9-10)
10. Jesu a emisanide kharini ni gu mba lulama? (1 Pedro 2:21-23)
10 Leri 1 Pedro 2:21-23.b Jesu a hi vegede giyeyedzo nyo vbeleye nya esi hi yedego gu gira tepo vambe va hi pharago khu ndziya nya mba yadi. Uye a di gu yiti tepo nya gu degule ni tepo nya gu ganeye. (Mat. 26:62-64) Ga dzitepo nyo khaguri, tepo vathu va nga ganeya malipha khuye, uye a di hunga gu mba ganeya gilo. (Mat. 11:19) Tepo a nga ba a ganeya, kha nga ba a valeteya vawugeyi mwendro gu va thusedzeya. Jesu a di gu si kodza gu dzi phara kholu “a di gu si ningeya mandzani ga wule a lamulago khu gululama.” Jesu a di gu dziti gu khuye mawonelo ya Jehovha khu mahungu yoyo ma diri ni lisima ngudzu. Uye a di gu tumba gu khuye Jehovha a di hadzi gu fuvisa gwatshavbo gu mba lulama khu tepo yakone.
11. Khu dzevbini dzindziya hi nga woneleyago khidzo esi hi ganeyago? (Wona dzifotu.)
11 Hi nga pimedzeya Jesu khu gu hi woneleya esi hi ganeyago tepo vathu va hi pharago khu ndziya nya mba yadi. Dzimbe dzitepo hi pharwago khu ndziya nya mba yadi, hi nga hatha gu si veta khu magata mwendro hi nga hatha gu mba ganeya, kholu ha gu ganeya hi nga engedzeya sigaradzo. (Muh. 3:7; Jak. 1:19, 20) Dzimbe dzitepo, hi yede gu emeya muthu nyo khaguri a pharidwego khu ndziya nya mba yadi mwendro gu ganeya lisine khesi hi si khodwago. (Mith. 6:1, 2) Ha gu hunga gu ganeya, hi yede gu gira isoso khu ndziya nya gu rule ni githawo. — 1 Ped. 3:15.c
Ho pharwa khu ndziya nya mba yadi, hi nga pimedzeya Jesu khu gu hunga tepo ni edzi hi na ganeyago khidzo (Wona dziparagrafu 11-12)
12. Hi nga gira ginani gasi gu tumba “wule a lamulago khu gululama?”
12 Hi nga pimedzeya giyeyedzo gya Jesu khu gu tumba “wule a lamulago khu gululama.” Tepo vambe va hi lamulago mwendro gu hi phara khu ndziya nya mba yadi, ethu ha gu tumba gu khethu Jehovha a ngu siti esi si gu lisine. Gu tiyisega gogo, gu nga hi phasa gu timiseya gu pharwa khu ndziya nya mba yadi, kholu hi ngu dziti gu khethu khu gu hegisa Jehovha a na lulamisa mahungu yoyo. Ha gu tumba Jehovha hi bwe hi mu vireya gasi a lulamisa sigaradzo satshavbo, kha hi na nga simama gu goroga mwendro gu vegeya giviti vambe. Gu simama gu zangareya vambe, si nga hi kutsedzeya gu gira gilo nya gu vivbe hi bwe hi luza litsako lathu ni gu ghoha wupari wathu ni Jehovha. — Ndzi. 37:8.
13. Ginani gi na hi phasago gu timiseya gu mba lulama?
13 Lisine gu kha hi na nga si kodza gu landra khu gu vbeleya giyeyedzo gya Jesu. Dzimbe dzitepo, hi nga gira mwendro gu ganeya silo khu gu gimbiya nya tepo hi nga dzi layago khiso. (Jak. 3:2) Nigu tepo hi pharwago khu ndziya nya mba yadi khu vambe, si nga hi gira hipwa guvbisa nigu isoso si nga hi kuha womini gwathu watshavbo. Sa gu ba si gu giregede isoso, tiyisega gu khuwe Jehovha a ngu dziti edzi u dzipwago khidzo. Nigu Jesu a ngu dziti edzi u dzipwago khidzo kholu anuye pharidwe khu ndziya nya mba yadi. (Hebh. 4:15, 16) Vbavbandze basi nya gu hi ningi giyeyedzo nya gu vbeleye gya Jesu, Jehovha a hi ningide wusingalagadzi wu nga hi phasago gu dwana ni gu mba lulama. Hongoleni hi wona mavhesi mavili nya libhuku la Varoma ma nga hi phasago.
“MU NGA DZI PHODZEYI MWABUNE”
14. So thula ginani gu mba dzi ‘phodzeya?’ (Varoma 12:19)
14 Leri Varoma 12:19. Tepo mupostoli Pawulo a nga gengedza Makristo gasi ma si dzi “phodzeyi”, a di gu vbweta gu ganeya ginani? Guya khu mongo wowu, avo va di yede gu diga Jehovha a va phodzeya. Ethu ha gu diga Jehovha a hi phodzeya, khu gu mu diga a hunga tepo ni edzi a na lamulago khidzo. Ndriyathu nya mwama nyo pwani khu John a pharidwego khu ndziya nya mba yadi, ganede gu khuye: “Nyi di yede gu woneleya giviti gyangu gasi gu potsa gu gira gilo nya guvivbe, ganiolu isoso kha sa nyi vbevbugeya. Varoma 12:19, a gu hi phasa gu vireya Jehovha.”
15. Khu ginani gu vireya Jehovha a gu ndziya nya yadi nya gu lulamise sigaradzo sathu?
15 Hi ngu wuyedwa tepo hi vireyago Jehovha gasi gu lulamisa sigaradzo. Ha gu gira isoso, kha hi na nga garadzega khu gu zama gu lulamisa sigaradzo sathu. Jehovha a dzi emisede gu hi ninga giphaso. Uye a gu hi embeya gasi hi mu vireya ni gu hi tumbisa gu vbedza gu mba lulama. Ha gu tumba gitumbiso gya Jehovha nya gu lamule vale va hi pharago khu ndziya nya mba yadi, ethu kha hi na nga simama ni likhulo kholu hi ngu dziti gu khethu uye a na gira esi nya sadi. Esi khiso si phasidego Jonh a khumbugidwego gupheyani. Uye a ganede gu khuye: “Nya gu vireya Jehovha a lulamisa gigaradzo gyangu, uye a na gi lulamisa gwadi guvbindra edzi eni mune nyi nga hadzi gu gi lulamisa khidzo.”
‘SIMAMA GU PALA WUVIVBI KHU WUWADI’
16-17. Nombelo wu nga hi phasa kharini gu “pala wuvivbi khu wuwadi?” (Varoma 12:21)
16 Leri Varoma 12:21. Pawulo a di kutsa Makristo gu “pala wuvivbi khu wuwadi.” Ga Ganelo yaye ya Gigomoni, Jesu a di ganeya gu khuye: “Simamani gu haladza valala vanu mu bwe mu gombeleya vale va mi tshanisago.” (Mat. 5:44) Nigu isoso khiso kamo Jesu a giridego. Dundrugeya edzi Jesu a tshanisekidego khidzo tepo a nga khokhotedwa avba nya simbo nya tshanisa khu masotshwa ya Roma. Jesu a pharidwe khu ndziya nya xapi a bwe a timiseya guvbisa nya gukhongolo ngudzu. Si ngu garadza gu ethu hi pwisisa edzi a tshanisekidego khidzo.
17 Jesu simamide gu haladza Jehovha ni gu tumbega gwaye ambari olu a nga ba a tshanisekide ngudzu. Wulangani nya gu lombe Papayi waye gasi gu tsayisa masotshwa yale, uye a di gombeya gu khuye: “Papayi, va divaleye, kholu kha va giti ni egi va girago.” (Luka 23:34) Tepo hi gombeyago ga Jehovha gasi gu phasa vale va hi pharago khu ndziya nya mba yadi, isoso si na hi ninga gurula ni gu mba vega giviti. Nigu isoso si na hi phasa gu vbindrugedza edzi hi va wonago khidzo.
18. Nombelo wu phaside kharini Alberto ni Jonh gu emisana ni gu mba lulama va giredwego?
18 Nombelo wu phaside vandriyathu vale nya vama va khumbugidwego gupheyani nya ndrima yeyi gu emisana ni gu mba lulama. Alberto wari, khuye: “Nyi gombelede vandriyathu va nyi pharidego khu ndziya nya mba yadi. Nyi lombide Jehovha dzitepo nya dzingi gasi a nyi phasa gu ema gu vega giviti khesi si nyi giregedego.” Egi gi tsakisago khu gu Alberto pheledzide gu thumeya Jehovha khu gu tumbega. John a gu ganeya gu khuye: “Dzitepo nya dzingi nyi gombelede ndriyathu a nga nyi khunguvanyisa nyi bwe nyi lomba Jehovha gasi a nyi phasa gu divaleya. Jehovha a nyi phaside gu mba vegeya giviti ndriyathu wule ni gu ema gu mu lamula. Nigu milombelo yeyi yi nyi ningide gurula mapimoni.”
19. Ginani hi yedego gu dzi garadzeya gu gira kala mahegiso nya mafu yaya nya guvivbe? (1 Pedro 3:8, 9)
19 Ethu kha hi dziti gu khethu hi na tshangana ni gu mba lulama nyo khale kharini mafuni momu nyo vivbe. Ganiolu, na si si khatadzisegi esi hi na emisanago naso, gima kha hi yeli gu ema gu gombeya ga Jehovha hi mu lomba giphaso. Ni gu gambe hi nga pimedzeya esi Jesu a giridego tepo a nga pharwa khu ndziya nya mba yadi ni gu simama gu thumisa matshina nya milayo nya Bhibhiliya. Ha gu gira isoso, hi nga tiyisega gu khethu Jehovha a na hi kategisa. — Leri 1 Pedro 3:8, 9.
NDZIMO 38 A na gu tiyisa
a Mambe malina ma vbindrugedzidwe.
b Ga Pedro nya gupheye gipimo 2 ni 3, Pedro a di ganeya khu siemo esi Makristo ma tshanganidego naso tepo ma nga pharwa khu ndziya nya mba yadi khu vamune vawe ni dzipari dzawe nya wugadzi dzi gu siri Makristo. — 1 Ped. 2:18-20; 3:1-6, 8, 9.
c Wona vhidhyu omu nya jw.org yi gu khiyo Edzi lihaladzo li hi phasago khidzo gu manega ni gurula nya lisine.