Matalikilo

24 Abbrahamu wakali wachembaala, wakali wapona minyaka myiingi alubo Jehova wakali walongezya Abbrahamu muzintu zyoonse. 2 Abbrahamu wakabuzya mubelesi wakwe wakali mupati mung’anda yakwe, ooyo wakali kulanga-langa zintu zyoonse nzyaakalaazyo kuti: “Ndikumbila ubikke kuboko kwako kunsi aachibelo changu 3 mpawo ndilapa kuti ukonke aaJehova, Leza wajulu aLeza wanyika kuti mwanaangu tukoomuyandwiida mwanakazi aakati kabana basimbi bamuKkenani aabo mbindikkede aakati kabo. 4 Pesi weelede kuya kunyika yangu, kunzubo zyangu kuti ukayandwiide mwanaangu Izakka mwanakazi.”

5 Nikuba oobo, mubelesi wakati kulinguwe: “Ani kuti mwanakazi ooyo akakake kuza aandime kunyika eeyi? Ndimutole na mwanaako kunyika iwe nkwaakazwa?” 6 Mpawo Abbrahamu wakati kulinguwe: “Utamutoli nkuko pe mwanaangu. 7 Jehova Leza wakujulu, ooyo wakandibweza kung’anda yandeende akunyika yababbululu bangu, wakaambuula aandime akukonka kulindime kati: ‘Nyika eeyi ndizooyipa bana bako,’ uzootuma ngilozi kunembo lyako alubo kwaamba choonzyo, mwanaangu uyoomujanina mwanakazi nkukooko. 8 Pesi kuti mwanakazi ooyo akakake kuza aanduwe, iwe unooli waangunuka kuchikonke eechi. Pesi mwanaangu utamutoli nkuko pe.” 9 Mpawo mubelesi wakabikka kuboko kwakwe kunsi aachibelo cha-Abbrahamu simalelaakwe alubo wakakonka kulinguwe atala ankani eeyi.

10 Nkinkaako, mubelesi wakabweza nkamela zyasimalelaakwe zili kkumi weenda alubo wakabweza misyobo yoonse yazintu zibotu zyasimalelaakwe. Mpawo wakeenda waya kuMesopotamiya kumuunzi waNahori. 11 Wakapa kuti nkamela zifugame aachikala chakali aanze aamuunzi. Lyakali goko chiindi banakazi nibavuzya kwiinka kukuteka maanzi. 12 Mpawo wakati: “Jehova Leza wasimalelaangu Abbrahamu, pa kuti ndizwidilile sunu alubo tondeezya simalelaangu Abbrahamu luyando lutamani. 13 Lino ndiliimvwi aakasawu kamaanzi alubo bana basimbi babantu bamumuunzi balikuza kuti bazooteke maanzi. 14 Azichitike kuti musimbi ngunditabuzye kuti, ‘Ndikumbila kuti utule nongo yako yamaanzi kuti ndinywe’ mpawo asandule kuti, ‘Amunywe mpawo ndilazitekela ankamela zyanu kuti zinywe,’ abe nguwe ngwaasalila mubelesi wako Izakka. Kuti zichitike munzila eeyi, ndilaziba kuti wamutondeezya luyando lutamani simalelaangu.”

15 Katanamaninsya kwaambuula, Ribbekka mwana waBbetuweli, mwana waMilikka mwanakazi waNahori, mukulana wa-Abbrahamu, wakasika kabikkide nongo yakwe yamaanzi aagwezyo. 16 Musimbi ooyu wakali mubotu loko, wakali nakalindu.* Taakwe mwaalumi wakali woonaawe pe. Wakakunuka waya kukasawu, wazuzya nongo yakwe yamaanzi mpawo waboola. 17 Aachiindi nchicheecho, mubelesi wakachijaana kuti akamuswaane mpawo wakati: “Ndikumbila twaanzi twakunywa munongo yako.” 18 Mpawo musimbi ooyo wakati: “Amunywe simalelaangu.” Musimbi ooyo wakatula nongo yakwe, wayijatila mujaanza, wamupa maanzi aakunywa. 19 Naakamaninsya kumupa maanzi aakunywa, musimbi ooyo wakati: “Ankamela zyanu ndilazitekela maanzi aakunywa kusikila zigondwe.” 20 Aachiindi nchicheecho, wakatila maanzi aakali munongo muchinywido alubo wakabweeda twiingi kuyooteka maanzi kuchikala ankamela zyakwe zyoonse wakazitekela maanzi aakunywa. 21 Chiindi choonse eechi, mwaalumi ooyu wakaliwumwide kamuzilikilide kali kugamba, kali kuyeeya kuti Jehova wapa kuti lweendo lwakwe luzwidilile na naakuti pe.

22 Nizyakamana kunywa nkamela, mwaalumi ooyu wakabweza nweenwe yamumpemo yangolida yakali kulema hafu yashekeli* atwakuzwaata mumaboko twangolida tubili twakali kulema mashekeli* aali kkumi. 23 Mpawo mwaalumi ooyo wakati: “Ndibuzye yoomusimbi, ulimwanaani? Nga tulayijana na ng’anda yakoona kung’anda yawuso?” 24 Mpawo musimbi ooyo wakati kulinguwe: “Ndili mwana waBbetuweli, ooyo Milikka ngwaakazyalila Nahori.” 25 Alubo musimbi ooyo wakayungizya kuti: “Tulaazyo zyoonse, masokwe achakulya chankamela kuswaanizya andawu yakoona.” 26 Mwaalumi ooyo wakakotama akuvuntama aansi kunembo lyaJehova 27 mpawo wakati: “Atembawulwe Jehova Leza wasimalelaangu Abbrahamu, nkaambo taakwe naaleka kutondeezya luyando lutamani akusyomeka kuli simalelaangu. Jehova wandizulwida kuti ndisike kung’anda yababbululu basimalelaangu.”

28 Musimbi wakachijaana kuyoobuzya bamung’anda yabanyina. 29 Ribbekka wakali aamunyaandumi wakali kutegwa Labbani. Nkinkaako, Labbani wakachijaana kaya kumwaalumi wakali aanze kukasawu. 30 Naakabona nweenwe yamumpemo atwakuzwaata twakali mumaboko aamuchizi wakwe, anaakamvwa majwi aamuchizi wakwe Ribbekka, ooyo wakali kuti, “Mbobu mbaambuula andime mwaalumi ooyo,” wakayinka kuti akaswaanane aamwaalumi ooyo wakachiimvwi aankamela kukasawu. 31 Naakasika wakati: “Kuza iwe nuulongezedwe aaJehova. Uchiimvwilidiinzi aanze? Ndakubambila kale ng’anda andawu yankamela.” 32 Kuzwa waawo, mwaalumi ooyo wakanjila mung’anda mpawo wakaangununa* nkamela wazipa masokwe achakulya chankamela amaanzi aakuti asambe kumawulu, kuswaanizya amawulu aabaalumi mbaakalaabo. 33 Chakulya nichakabikkwa kunembo lyakwe, mwaalumi ooyo wakati: “Tandikoolya pe kusikila ndimubuzye nzindiyanda kwaamba.” Nkinkaako, Labbani wakati: “Amba!”

34 Mwaalumi ooyo wakati: “Ndili mubelesi wa-Abbrahamu. 35 Jehova wamulongezya loko simalelaangu akupa kuti anote kwiinda mukumupa mbelele ang’ombe, nsiliva angolida, babelesi bachaalumi abachanakazi ankamela amadonki. 36 Mukuyungizya, Sara mwanakazi wasimalelaangu, wakazyalila simalelaangu mwana mulombe kali wachembaala alubo simalelaangu uzoomupa zyoonse nzyalaazyo. 37 Nkinkaako, simalelaangu wakapa kuti ndikonke kaamba kuti: “Utayandwiidi mwanaangu mwanakazi wakukwata aakati kabana basimbi bamaKkenani bali aanyika njindikkede. 38 Utachitoobo pe, pesi weelede kwiinka kung’anda yandeende, kumpuli yangu ukayandwiide mwanaangu mwanakazi.” 39 Pesi simalelaangu ndamubuzizye kuti: “Ani kuti mwanakazi ooyo akakake kuza aandime?” 40 Mpawo wakati kulindime: ‘Jehova, ooyo ngundeendaawe uzootuma ngilozi yakwe kuti yeende aanduwe. Alubo kwaamba choonzyo lweendo lwako luzoozwidilila. Nkinkaako, mwanaangu weelede kumuyandwiida mwanakazi kuzwa kumpuli yangu alubo kuzwa mung’anda yandeende. 41 Kuti wayinka kuli bamumpuli yangu mpawo baleka kukupa mwanakazi, unooli waangununwa kuchikonke chako nchwaandikonkezya. Eezi zilakwaangununa kuchikonke chako.’

42 “Nindasika aakasawu sunu, ndati: ‘Jehova Leza wasimalelaangu Abbrahamu, kuti upe kuti lweendo lwangu luzwidilile, 43 nzezi zyeelede kuchitika, nindanooyimvwi aakasawu kamaanzi. Musimbi uutasike kuzooteka maanzi mpawo ngunditabuzye kuti, “Ndikumbila twaanzi twakunywa munongo yako,” 44 mpawo andisandule kuti: “Ngaya maanzi nywa, ankamela zyako ndilazitekela maanzi,” abe nguumwanakazi Jehova ngwanooli wasalila mwana wasimalelaangu.’

45 “Kandichilyaambuuzya mumoyo, ndabona Ribbekka kali kuza kapikwide nongo yakwe aagwezyo mpawo wakunukila kukasawu, wasaanguna kuteka maanzi. Mpawo ndati kulinguwe: ‘Ndikumbila maanzi aakunywa.’ 46 Kuzwa waawo, watula nongo yakwe kuzwa aagwezyo chakufwambaana mpawo wati: ‘Amunywe, ankamela zyanu ndilazitekela maanzi.’ Ndanywa mpawo ankamela zyangu wazitekela maanzi. 47 Kuzwa waawo, ndamubuzya kuti: ‘Ulimwanaani?’ Mpawo wasandula kuti: ‘Ndili mwana waBbetuweli, mwana waNahori, ooyo Milikka ngwaakamuzyalila.’ Nkinkaako, ndamubikka nweenwe atwakuzwaata kumaboko. 48 Kuzwa waawo, ndakotama akuvuntama aansi kunembo lyaJehova, ndatembawula Jehova Leza wasimalelaangu Abbrahamu, ooyo wandizulwida munzila iili njiyo kuti ndibweze mwana musimbi wamukulana wasimalelaangu, kuti abe mwanakazi wamwanaakwe. 49 Lino amundibuzye kuti mulamutondeezya luyando lutamani na akusyomeka simalelaangu. Kuti kamutakonzyi, amundibuzye kuchitila kuti ndibone kuti ndilachita biyeni.”*

50 Mpawo Labbani aBbetuweli bakamusandula kuti: “Makani aaya azwa kuli Jehova. Tatukonzyi pe kukubuzya kuti iiyi naakuti peepe.* 51 Ngoyu Ribbekka, yinkaawe akabe mwanakazi wamwana wasimalelaako mbuli mbaamba Jehova.” 52 Mubelesi wa-Abbrahamu naakamvwa nzibakaamba, aachiindi nchicheecho wakavuntama aansi kunembo lyaJehova. 53 Mpawo mubelesi wa-Abbrahamu wakasaanguna kugwisya zintu zyansiliva azyangolida azigogo mpawo wakazipa Ribbekka alubo zintu ziyandikana wakazipa munyaandumaakwe abanyina. 54 Kuzwa waawo, mubelesi ooyo abaalumi mbaakalaabo bakalya akunywa mpawo bakoona mpawaawo.

Naakabuka kuseeni wakati: “Amundizumizye ndiye kuli simalelaangu.” 55 Munyaandumaakwe abanyina nibakamvwa oobo, bakati: “Amumuleke musimbi ajane bukkala aandiswe kwamazuba aali kkumi mpawo ulakonzya kwiinka.” 56 Pesi wakati kulimbabo: “Mutandikasyi pe mbukunga Jehova wapa kuti lweendo lwangu luzwidilile. Amundizumizye ndiinke, kuchitila kuti ndiye kuli simalelaangu.” 57 Mpawo bakati: “Atwiite musimbi tubuzye kulinguwe.” 58 Bakayita Ribbekka mpawo bakati kulinguwe: “Ulayanda na kwiinka aamwaalumi ooyu?” Mpawo wakasandula kuti: “Ndilayanda.”

59 Nkinkaako, bakamuzumizya muchizi wabo Ribbekka kuti ayinkaamwi asikumulela* amubelesi wa-Abbrahamu abaalumi mbaakalaabo. 60 Bakamulongezya Ribbekka akwaamba kuti: “O muchizi wesu, ba zyuulu zyiindulwidwe zyuulu zili kkumi.* Alubo bana bako abakone mageedi aabaabo* babazonda.” 61 Mpawo Ribbekka ababelesi bakwe bachanakazi bakanyampuka, batanta nkamela, batobela mwaalumi ooyo. Nkinkaako, mubelesi ooyo wakabweza Ribbekka weenda.

62 Izakka wakasika kazwa kubbazu lyakuBberi-lahayi-royi nkaambo wakali kukkala munyika yaNegebbu. 63 Izakka wakali kweendeenda mulusaka goko kuti akayeeyesesye. Naakalanga kunembo, wakabona nkamela zyakali kuza. 64 Ribbekka naakalanga kunembo wakabona Izakka mpawo wakafwambaana kuseluka aankamela. 65 Alubo wakabuzya mubelesi kuti: “Ngwani mwaalumi uulya ulikweendeenda mulusaka, uuza buza kulindiswe?” Mpawo mubelesi wakati: “Ngusimalelaangu.” Nkinkaako, Ribbekka wakabweza mulembo walivumba kumutwe. 66 Mpawo mubelesi wakabuzya Izakka zintu zyoonse nzyaakali wachita. 67 Kuzwa waawo, Izakka wakanjizya Ribbekka mutente lyaSara banyina. Nkinkaako, wakabweza Ribbekka waba mwanakazi wakwe alubo wakamuyanda loko. Izakka wakawumbulizigwa musule aakufwidwa aabanyina.