CHIIYO 43
LWIIMBO 90 Amukulwaizyanye
Zikonzya Kutugwasya Kuti Tutazumbuuzyi
“Amube aachoonzyo azintu zyoonse.”—1 TES. 5:21.
NZITUTAYIYE
Tulabona nzitukonzya kuchita kuti katuzumbuuzya chiindi nitubelekela Jehova.
1-2. (a) Nzizili zimwi zintu zikonzya kupa kuti bakombi baJehova bakataazikane? (b) Tulalanga-langaanzi muchiiyo eechi?
BANTU boonse kazitakwe ndaba aminyaka njibalaayo chimwi chiindi balazumbuuzya.a Muchikozyano, sikupupulula uuchikula ulakonzya kubonaanga Jehova takwe ndaba pe anguwe. Eezi zilakonzya kupa kuti abonaanga kubbabbatizigwa teechintu chiyandikana pe. Chimwi chikozyano nchitukonzya kuyeeya atala anchicho, nchamukwesu wakasala kubikka bukombi bwaJehova mubusena bwakusaanguna kachili muniini mpawo waleka kuyanduula mali. Lino wakomena alubo wasyaalilwa aamali inche yakuti ape bamumpuli yakwe zintu nzibayandikana. Mukwesu ooyu ulakonzya kuzumbuuzya kuti wakasala munzila iilikabotu na naakachili muniini. Chimwi chikozyano nchamuchizi wakomena uutachikwe manguzu pe, ulakonzya kumana manguzu kuti wabona kuti tachikonzyi pe kuchita zintu nzyaakali kuchita chiindi. Kuli nwakali walibuzya mibuzyo eeyi na: ‘Jehova ulaandaba na andime? Kulipeda nkundakachita kuti ndisiye zimwi zintu kuchitila kuti ndimukombe, ukubona kakuyandikana na? Jehova uchindibona kandikonzya kumuchitila zimwi zintu na?’
2 Kuti mibuzyo eeyi teeyasandulwa, tulakonzya kuleka kusyoma Jehova akuleka biya kumukomba. Muchiiyo eechi, tulabona kubikkila maanu kumalayilile aamuBbayibbili mbukukonzya kutugwasya kuti (1) katubonaanga Jehova tachikwe ndaba pe andiswe, (2) twalisola akaambo kakusala nkutwakachita, (3) twabonaanga tatuchigwasyi pe kuli Jehova.
MBUTUKONZYA KUZUNDA PENZI LYAKUZUMBUUZYA
3. Njiili imwi nzila ikonzya kutugwasya kuti tuzunde penzi lyakuzumbuuzya?
3 Chiindi nitwaba aamibuzyo, kulayandikana kuti tuyanduule nsandulo zyamibuzyo eeyo muBbayibbili. Kuti twachita oobo, tulasima, tulakomena mubukombi alubo tulakonzya ‘kujatisisya mulusyomo.’—1 Kor. 16:13.
4. Niinzi nzitweelede kuchita kuti ‘tube aachoonzyo azintu zyoonse’? (1 Batesalonikka 5:21)
4 Bala 1 Batesalonikka 5:21. Bbayibbili litusungwaazya kuti ‘tube aachoonzyo azintu zyoonse.’ Kujana twazichita biyeni eezi? Chiindi nituzumbuuzya atala achimwi chintu, tweelede kulanga muBbayibbili tubone kuti lityeni atala achintu eecho. Atubone chikozyano chamulombe uuchikula uuzumbuuzya kuti Leza ulaandaba na anguwe. Mulombe ooyu weelede kuzizumina na choonzyo kuti Leza takwe ndaba pe anguwe akaambo kakuti mbubo mbalikuyeeya? Teembubo pe, weelede ‘kubaachoonzyo azintu zyoonse’ kwiinda mukuziba mizeezo yaJehova atala ankani eeyo.
5. Niinzi nzitweelede kuchita kuti tujane nsandulo zyamibuzyo yesu?
5 Chiindi nitubala Bbayibbili, kuli mbuli kuti Jehova ulikwaambuula andiswe mulomo mpande, pesi tweelede kuchita zyiingi kutali kugolela aakubala luzutu kuti katuyanda kujana nsandulo zyamibuzyo yesu. Tweelede kuyanduula akubala magwalo aasandula mibuzyo yesu. Kuti tuzichite eezi, tulakonzya kuyanduulisisya katubelesya mabbukku eesu aapandulula Bbayibbili. (Tus. 2:3-6) Tweelede kukomba kuli Jehova katumukumbila kuti atugwasye kuti tujane nsandulo zyamibuzyo yesu. Kuzwa waawo, tuyanduule malayilile aamuBbayibbili amakani aagwasya ayeendelana aachiimo chesu. Alubo tulakonzya kubala lwaano lwabakombi baJehova bali muBbayibbili bakali kusyomeka, bakali kulimvwa mbuli mbutulimvwa abakali aamaboneno aali mbuli eesu.
6. Miswaangano yambungano itugwasya biyeni kuti tuzunde penzi lyakuzumbuuzya?
6 Chiindi nituli kumiswaangano yambungano, nga kuli mbuli kuti Jehova ulikwaambuula andiswe lubo. Kuti katukkala katunjila miswaangano, tulakonzya kumvwa iimwi nkani naakuti nsandulo yapegwa awumwi kayili kusandula mibuzyo njitulaayo. (Tus. 27:17) Kwalino tulalanga-langa zikonzya kutugwasya kuti tujane nsandulo zyamibuzyo njitulaayo.
CHIINDI NUZUMBUUZYA KUTI JEHOVA ULAANDABA NA ANDUWE
7. Nguuli mubuzyo bamwi ngubakonzya kulibuzya?
7 Kuli nwaakali walibuzya kuti na, ‘Jehova ulaandaba na andime?’ Kuti kulimvwa kutayandikani ulakonzya kubonaanga tazichiti pe kuti ube mweenzinyina waMulengi wazintu zyoonse. Amwi Mwaami Davida anguwe wakali waba aamizeezo eeyi. Pesi wakayeeya kuti zilagambya kuti Jehova ulababikila maanu nibaba bantu, wakaamba kuti: “O Jehova, ino muntu nguni wakuti komulanganya, imwana wamuntu ooyo ngobikkila maano?” (Int. 144:3) Nkuukuli nkutukonzya kujana nsandulo yamubuzyo ooyu wakuti, “Leza ulaandaba na abantu?”
8. Kweendelana 1 Samuele 16:6, 7, 10-12, niinzi Jehova nzyalanga mubantu?
8 Bbayibbili liyiisya kuti, Jehova ubabona kabayandikana bantu balangilwaansi. Muchikozyano, Jehova wakatuma Samiyele kuti ayinke kung’anda yaJese kuti akananike umwi wabana bakwe kuti azoobe mwaami wama-Israyeli. Jese wakali aabana bali 8, wakayita bali 7 kuti babonane aSamiyele mpawo wakasiya Davida keela kakwe.b Pesi Jehova wakali wasala Davida. (Bala 1 Samuele 16:6, 7, 10-12.) Jehova wakabona mbaakabede Davida mumoyo. Jehova wakalizi kuti Davida wakali kumuyanda kazizwa aansi aamoyo.
9. Nkamboonzi nweelede kubaachoonzyo chakuti Jehova ulaandaba anduwe? (Langa chifanikisyo.)
9 Yeeya atala azintu nzyaakakuchitila kale Jehova zitondeezya kuti ulaandaba anduwe. Ukupa malayilile aakugwasya muchiimo nchulaacho. (Int. 32:8) Eezi zitondeezya kuti ulizizi zintu nzuyandikana. (Int. 139:1) Chiindi nubelesya malayilile aaJehova akubona mbaakugwasya, uyooba aachoonzyo chakuti ulaandaba anduwe. (1 Mak. 28:9; Mil. 17:26, 27) Jehova ulazibona zyoonse nzuchita kuti umukombe akuti umuswiilile. Alubo ulabubona buntu bubotu mbulaabo alubo uyanda kuti ube mweenzinyina. (Jer. 17:10) Jehova ulabotelwa kuti anduwe wasala kuba mweenzinyina.—1 Joh. 4:19.
“Ikuti wamuyandaula [Jehova], uyookulekela kuti umujane.”—1 Mak. 28:9 (Langa fuka 9)c
CHIINDI NUBONAANGA WAKASALA MUNZILA IITALI KABOTU
10. Kuti twayeeyesesya atala akusala nkutwakachita chiindi, njiili mibuzyo njitukonzya kulibuzya?
10 Chimwi chiindi, bamwi balakonzya kuyeeya atala azintu nzibakasala kuchita chiindi alubo balakonzya kubonaanga tazili kabotu pe. Amwi bakasiya milimu yakali kubabbadala naakuti bakasala kuti baleke kuchita bbizinesi kuchitila kuti bakombe Jehova munzila iimaninide. Lino kwayinda chiindi chilamfu. Balakonzya kusaanguna kuyeeya atala abamwi bakasala kuti bayanduule mali, alubo lino bantu aabo babonekaanga bakkede aantobo akuti balaamali nyingi. Eezi zilakonzya kupa kuti balibuzye kuti: ‘Kulipeda nkundakachita kuti ndisiye zimwi zintu kuchitila kuti ndibelekele Jehova, Jehova ukubona kakuyandikana na? Naakuti kusala nkundakachita ooku kwakapa kuti ndisweekelwe aamyeenya na yakuti ndijane mali nyingi?’
11. Niinzi chakali kupa kuti akataazikane mulembi wa Intembauzyo 73?
11 Kuti kuli wakali walibuzya mibuzyo iikozyenie ayeeyi, bona mbaakalimvwa mulembi wa Intembauzyo 73. Wakabona bantu bakatali kukomba Jehova kabali aamibili iisimide kabanota alubo kababonekaanga tabakwe mapenzi pe. (Int. 73:3-5, 12) Chiindi naakali kubonaanga zintu zyakali kubeendela kabotu mubuumi, zyakapa kuti abonaanga kukomba Jehova nkwaakali kuchita teekwakali kugwasya pe. Mizeezo iitali kabotu yakapa kuti aambe kuti “buzuba boonse ndakali kukatazyigwa.” (Int. 73:13, 14) Niinzi chakamugwasya kuti abe aamaboneno aalikabotu?
12. Kweendelana a Intembauzyo 73:16-18, niinzi chakagwasya sintembawuzyo kuti abe aamaboneno aalikabotu?
12 Bala Intembauzyo 73:16-18. Sintembawuzyo wakayinka kundawu nkubakali kukombela Jehova bakombi baLeza. Naakali kundawu eeyo, wakachincha maboneno aakwe. Wakabona kuti nikuba kuti bantu aabo bakali kubonekaanga balikuzwidilila mubuumi pesi teebakalikwe bulangilizi pe atala alyajuunza. Makani aaya akapa kuti sintembawuzyo abe aaluumuno lwamumizeezo alubo wakabona kuti kubikka zintu zyamubukombi mubusena bwakusaanguna nchintu chiyandikana loko. Eezi zyakapa kuti akanze kuti ayinkilile kunembo kakomba Jehova.—Int. 73:23-28.
13. Niinzi nzukonzya kuchita kuti kulisola akaambo kakuti wakasala kuti ubelekele Jehova? (Langa chifanikisyo.)
13 Mbuli mbaakachita sintembawuzyo, anduwe ulakonzya kuzunda maboneno aatali kabotu. Biyeni? Yeeyesesya atala azintu zibotu nzulaazyo kuswaanizya chilongezyo nchulaacho chakuti ulatambulika kuli Jehova. Alubo utalubi kuti aabo batabelekeli Jehova tabakwaazyo pe zintu eezi. Babikka milimu yabo mubusena bwakusaanguna akaambo kakuti tabakwe bulangilizi atala alyajuunza. Pesi swebo tubakombi bakwe, utusyomezya kuzootupa zipo zyiingi muchiindi chilikunembo. (Int. 145:16) Alubo tulakonzya kuyeeyesesya atala azeezi. Buumi bwesu nikuli buli biyeni kaansinga teetwakasala kukomba Jehova? Chintu chimwi nchitulaachoonzyo nchakuti: Kuti wasala zyakuchita akaambo kakuti uyanda Leza abantu, unookkala kujana zintu nzuyandikana mubuumi alubo zintu eezi zinoopa kuti ube muntu uubotelwa.
Yeeyesesya atala azilongezyo Jehova nzyaakatusyomezya muchiindi chilikunembo (Langa fuka 13)d
CHIINDI NUBONAANGA TUYANDIKANI PE KULI JEHOVA
14. Bamwi bali muzyiimo zili biyeni alubo nguuli mubuzyo ngubakonzya kulibuzya?
14 Bamwi bakombi baJehova tabachikozyi pe kuchita zyiingi mbuli mbubakali kuchita chiindi akaambo kakuchembaala, kuchiswa naakuti bulema. Eezi zilakonzya kupa kuti babonaanga tabachiyandikani pe kuli Jehova. Balakonzya kulibuzya kuti, ‘Ndichiyandikana na kuli Jehova?’
15. Mulembi wa Intembauzyo 71 wakali aachoonzyo chanzi?
15 Mulembi wa Intembauzyo 71 anguwe wakali kukataazikana akaambo kakuti taakalikwe manguzu pe. Wakakomba kati: “Utandilekelezyi pe ciindi nozimana nguzu zyangu.” (Int. 71:9, 18) Nikuba kuti wakamanide manguzu, sintembawuzyo wakali aachoonzyo chakuti, kuti wayinkilila kunembo kakomba Leza chakusyomeka, Jehova wakali kuyoomulangania. Sintembawuzyo wakayiya kuti Jehova ulabotelwa chiindi nabona bakombi bakwe kabachita zyoonse nzibakonzya kuti bamukombe kakutakwe ndaba azyiimo zyabo.—Int. 37:23-25.
16. Nkamboonzi bachembeede nibayandikana kuli Jehova? (Intembauzyo 92:12-15)
16 Kuti kamuli mwachembaala, amuyeeye nzila njamubonaayo Jehova. Ulakonzya kumugwasya kuti mukkale kamusimide mubukombi nikuba kuti kuli zimwi nzimutachikonzyi pe kuchita. (Bala Intembauzyo 92:12-15.) Kwiinda kuti mubikkile maanu kuzintu nzimutachikonzyi pe kuchita, amubikkile maanu kuzintu nzimukonzya. Muchikozyano, mulakonzya kugwasya bamwi kwiinda muchikozyano chanu chilikabotu chakuti mwakakkala kamusyomeka kuli Jehova anzila njimubayandaayo bamwi. Mulakonzya kubuzya bamwi nzila Jehova njaakamugwasyaayo kwaminyaka myiingi azisyomezyo zyamuBbayibbili nzimulangilila aameso aasalala muchiindi chilikunembo. Alubo mutalubi kuti nkombyo nzimukombela bamwi zilaamanguzu loko. (1 Pet. 3:12) Kazitakwe ndaba azyiimo nzitulaazyo, toonse tulakonzya kuchitila Jehova abamwi chimwi chintu.
17. Nkamboonzi nituteelede kulyeezyanisya aabamwi?
17 Kuti kumana manguzu akaambo kakuti tuchikonzyi pe kuchita zyiingi mumulimu waJehova, baachoonzyo chakuti Jehova uzibona kaziyandikana zintu zyoonse nzulikumuchitila. Ulakonzya kusunkwa kuti ulyeezyanisye aabamwi. Toyelede kuzichita pe eezi. Nkamboonzi? Akaambo kakuti Jehova tatweezyanisyi pe abamwi. (Gal. 6:4) Muchikozyano, Mariya wakapa Jesu mafuta aadula aanunkilila. (Joh. 12:3-5) Pesi mukamufu uufwaba wakapa tumali tubili tutakwe ambutubede pe. (Lk. 21:1-4) Nikuba oobo, Jesu taakabeezyanisya pe banakazi aaba babili. Pesi wakabona kuti Mariya amukamufu ooyu uufwaba bakali aalusyomo. Jesu wakatobelezya chikozyano chaWisi munzila iimaninide. Nkinkaako, tulakonzya kuba aachoonzyo chakuti Jehova ulazibona zintu zyoonse nzitumuchitila akaambo kakuti tuli aalusyomo mulinguwe akuti tulamuyanda. Alubo zilayandikana kulinguwe nikuba kuti zintu eezyo zibonekaanga nziniini.
18. Niinzi chikonzya kutugwasya kuti tuzunde penzi lyakuzumbuuzya? (Langa kabbokkesi kati, “Jwi lyaJehova Lilakonzya Kukugwasya kuti Uzunde Kuzumbuuzya.”)
18 Toonse chimwi chiindi ngatwazumbuuzya. Mbuli mbutwayiya, Bbayibbili lilakonzya kutugwasya kuti tuzunde penzi lyakuzumbuuzya. Nkinkaako, beleka changuzu kuti ujane nsandulo zyamibuzyo njulaayo alubo nsandulo eezyo ziyoopa kuti utazumbuuzyi pe. Jehova ulimuzi umwi awumwi mukombi wakwe kumupalama. Ulalumba akaambo kakulipeda nkutuchita kuti tubikke bukombi bwakwe mubusena bwakusaanguna alubo uyootulongezya mbuli mbaakatusyomezya. Atube aachoonzyo chakuti Jehova ulamuyanda umwi awumwi mukombi wakwe uusyomeka alubo unoomulangania.
LWIIMBO 111 Twaambo Tutupa Kukkomana
a BUPANDULUZI BWAMABALA: Muchiiyo eechi, kuzumbuuzya nkutulikwaambuula atala ankuko nkwakutaba aachoonzyo chakuti tuchiyandikana na kuli Jehova naakuti nkwakulisola atala akusala nkutwakachita chiindi. Pesi teenkuko pe kuzumbuuzya kwaambidwe muBbayibbili kwakuti muntu tachikwe bukamboni pe bwakuti asyome muli Jehova naakuti kusyoma zisyomezyo zyakwe.
b Nikuba kuti Bbayibbili talyaambi pe kuti Davida wakali aaminyaka iingane chiindi Jehova naakamusala pesi kulakonzeka kuti wakachili mulombe.—Langa Ngazi Yamulindizi yamuSeptember 1, 2011, p. 20-21, fuka 2.
c BUPANDULUZI BWACHIFANIKISYO: Kamboni uuchikula ulikulanga mumagwalo kuti abone kuti Jehova uchibona biyeni chiimo nchalaacho.
d BUPANDULUZI BWACHIFANIKISYO: Umwi mukwesu nalikusalazya mawindo kuti ajane mali yakusanina mpuli yakwe ulikulibona kali muparadayizi.